S)e &2idóe(Soti/fccmt
Embargo van oorlogsmateriaal
Militairen niet achter
MacArthur
Verklaring van minister Marshall
EERSTE SANCTIE TEGEN
ROOD CHINA
Begin van volledige boycot-actie
Perzische premier acht zich
bedreigd
Zoekt toevlucht in parlement
D
Oegstgeester boerderij in brand
DINSDAG 15 MEI 1951
42ste JAARGANG
No. 12281
Directeur: C. M. v. HAMEKSVELQ
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 70826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs t 0.40 p. w-, t 1-72 p. mnd.. I 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 cl. p. mm. Telefoontjes i 1.50
f EORGE MARSHALL, de Amerikaanse minister van Landsverdediigng
heeft gisteren voor de Senaatscommissies voor de gewapende dien
sten en buitenlandse betrekkingen verklaard, dat de militaire groep van
de regering met inbegrip van ge-neraal Ridgway, de bevelhebber van
Korea eendrachtig staat achter het streven van president Truman
om de oorlog in Korea binnen de perken te houden.
Generaal MacArthur had tien da- krachten in staat zullen zijn aflos-
j^E SANCTIE-COMMISSIE van de UNO heeft gisteren met 110 stem
men een voorstel aangenomen tot een verbod van verschepingen van
oorlogsmateriaal naar communistisch China. Alleen Egypte onthield zich
van stemming. Men verwacht dat de resolutie Woensdag door de politieke
commissie van de algemene vergadering der Verenigde Naties zal wor
den behandeld. De stemming van heden wordt als een eerste stap van de
effectieve ten uitvoerlegging van een algemene en volledige boycot be
schouwd. In de resolutie wordt gezegd, dat bepaalde economische maat
regelen nodig zijn om het militaire optreden van de UNO in Korea te
ondersteunen en aan te vullen en daardoor aan de agressie een eind te
maken. Van iedere staat wordt gevraagd, dat zij niet alleen een em
bargo toepast op de verschepingen naar communistisch China en Noord-
Korea, maar dat zij ook met andere staten samenwerkt en controlemaat
regelen neemt om het embargo doeltreffend te maken.
Het minste wat men
kan doen
De voorzitter van de commissie, de
Turk Selim Sarper, verklaarde, dat
het embargo op strategische materia
len het minste is wat men kan doen.
Maar het is zeker niet het enige wat
gedaan kan worden. „Het is moge
lijk", aldus Sarper, „een reeks collec
tieve maatregelen te beramen, die
een wezenlijke invloed zouden heb
ben op het vermogen van de agressor
om zijn aanvallend optreden voort
te zetten".
Sarper hoopte, dat „andere maatre
gelen" gevonden konden worden, die
de UNO zouden helpen, haar doelein
den in Korea in een kortere tijd en
met minder opoffering van mensen
levens te bereiken. Hij pleitte voor
een „maximum inspanning" bij het
toepassen van economische en andere
maatregelen.
„Wij beschouwen de huidige reso
lutie niet als het resultaat van een
maximum inspanning", verklaarde
Sarper. „Integendeel, zij is pas een
begin, en een zeer bescheiden begin.
Bovendienn is deze korte resolutie
weinig meer dan de verkondiging
van een politiek, die reeds door ver
scheidene staten ten opzichte van de
communistische regering van China
wordt gevolgd, in het bijzonder door
die landen, wier belangen het meest
direct worden geraakt Aan de Ver
enigde Naties wordt dus gevraagd,
een politiek te onderschrijven, die
reeds op grote sahaal wordt toege
past".
De landen die voor de resolutie
van de sanctiecomimissie waarin
Nederland .geen zitting heeft heb
ben gestemd zijn Australië, België,
Brazilië, Canada, Engeland, Frank
rijk, Mexico, de Fhilippijnen, Tur
kije, Venezuela en de Verenigde Sta
ten. Zuid-Slavië en Birma werden in
dertijd in de commissie benoemd,
doch hebben van het begin af gewei
gerd er zitting in te nemen.
Verdediging van
Z O. Azië
Engelse, Franse en Amerikaanse
officieren zullen deze week te Sin
gapore bijeenkomen en daar in het
diepste geheim besprekingen houden
over een plan ter verdediging van
Zuidoost-Azië. Besluiten zullen er
niet worden genomen. Het resul
taat van de besprekingen zal aan de
regeringen van Groot-Brittannië,
Frankrijk en de Verenigde Staten
worden voorgelegd.
STAP VAN ARABISCHE GROEP?
Intussen wordt vernomen, dat de
Egyptische gedelegeerde Makmoed
Fawzi Bey een bijeenkomst van de
Arabische groep van 12 landen
wenst, voordat de politeke commissie
vergadert. Men neemt aan, dat de
Arabische groep een nieuwe stap ten
opzichte van Peking wenst te doen,
voordat de UNO een definitieve be
slissing over het embargo neemt. De
greep heeft al eerder getracht, een
wapenstilstand in Korea tot stand te
brengen.
Plaatsvervangers
vergaderen maar voort
De plaatsvervangers der ministers
van buitenlandse zaken der Grote
Vier te Parijs zijn Maandag voor de
51ste maal bijeengekomen.
De Westerse plaatsvervangers heb
ben Gromyko een schriftelijke ver
klaring overhandigd over de demili-
tarisatie van Duitsland, waarin zij
uiteen zetten waarom naar htm me
ning deze kwestie als een bijkomen
de oorzaak van de internationale
spanning moet worden beschouwd.
Een Westerse woordvoerder zeide,
dat de verklaring geen nieuw voor
stel was, maar zou kunnen worden
gebruikt als voetnoot van de agenda.
De Fransman Parodi zeide, niet te
kunnen begrijpen, waarom de Russi
sche delegatie zich niet kon vereni
gen met de „gesplitste agenda".
Gromyko verklaarde, zich er niet
mee te kunnen verenigen tenzij het
Noord-Atlatisch verdrag en de Duit
se demilitairisatie in artikel één bo
venaan geplaatst werden. Hij stelde
de opstelling van een agenda afhan
kelijk van overeenstemming over één
van de twee vraagstukken, die door
de Russische delegatie als essentieel
beschouwd werden, t.w. de demilitai
risatie van Duitsland en de bewape
ning.
KONING GEORGE INSPECTEERT
DE VAANDELS VAN HET BRITSE
LEGIOEN. Ter gelegenheid van 't
Festival of Britain en van de dertig
ste verjaardag van het Britse Le
gioen, heeft Koning George in het
Londense Hyde Park de vaandels
van deze organisatie van Britse oud
militairen geïnspecteerd. Dit was
voor het eerst sinds 1937, toen 80.000
leden van deze organisatie in het
Hyde Park bijeen kwamen.
De foto toont de Britse Koning
tijdens de inspectie, staande in een
„Land Rover", een Britse, verbeter
de, Jeep.
Atoombom bruikbaar
op slagveld
Een atoomexplosie, die in de afge
lopen dagen verwekt is op Eniwetok
in de stille Oceaan heeft aangetoond
dat troepen binnen enkele minut. na
de ontploffing door het getroffen ge
bied kunnen oprukken zonder be
vreesd te hoeven zijn voor nadelige
gevolgen van radio-active uitstralin
gen. Dit is onthuld door een lid van
het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden, Jackson, die als waarnemer
voor het Congres de proefnemingen
op Eniwetok heeft bijgewoond.
Jackson zei, dat de ontdekking,
dat er onmiddellijk na de atoomex
plosie onder bepaalde voorwaarden
geen nadelige uitstraling plaats vindt
van grote betekenis is voor de tactiek
ter velde en voor de burgelijke ver
dediging tegen atoomaanvallen. De
uitkomst der proeven op Eniwetok
heeft de weg gebaand voor tactische
toepassing van atoomwapenen bij de
oorlogvoering.
Verder werd onthuld, dat de Ver.
Staten 'nu de bechikking hebben o-
ver atoomwapens met een aanzien
lijk verwoestender uitwerking dan
de bommen, die gebruikt zijn bij Hi-
rosjima en Nagasaki in 1945. Boven
dien zijn belangrijke gegevens ver
kregen over de weerstandskracht
tegen atoomexplosies van bepaalde
bouwwerken en bouwmaterialen.
Jackson zei, dat men het bewijs
heeft dat er bouwsystemen zijn. die
een grote weerstandskracht bezitten.
Tevens is bewezen, dat het menselijk
lichaam de geweldige druk. die door
een atoomexplosie wordt veroor
zaakt beter kan verdragen, dan som
mige bouwtypen.
gen geleden verklaard, dat hij be
grepen had, dat generaal Ridgway
ten aanzien van de wijze, waarop de
oorlog in Korea moest worden ge
voerd, inzichten had, die met de zijne
overeenkwamen en daaraan toege
voegd, dat hij meende, dal de overige
militaire leiders op posten in het
Verre Oosten, het eveneens met hem
eens waren.
Marshall zeide nog, dat de staats
secretarissen voor het leger, dc
vloot en de luchtmacht over het ont
slag van MacArthur niet waren ge
raadpleegd.
Er hebben berichten gecirculeerd,
volgens welke aan Eisenhower wel
licht zal worden verzocht terug te
keren en in het verhoor der Se
naatscommissies in zake MacArthur
verklaringen af te leggen
Marshall zei nog, dat de Chinese
strijdkrachten in Korea zich niet
zouden kunnen handhaven zonder
directe steun van de Sowjet-Unie.
Sinds December 1950 waren de gar
nizoenen in de buurt van Korea aan
zienlijk versterkt.
Over de huidige militaire kracht
van de V.S. onthulde Marshall, dat
binnen drie of vier weken de strijd-
E PERZISCHE OLIE-KWESTIE heeft tijdens de Pinksterdagen noch
Perzië, noch Engeland met rust gelaten.
Aan Perzische zijde was het de premier, Mohammed Mossadeq, die Zon
dag in het parlement verklaarde, dat hij zijn leven bedreigd acht. vervol
gens bewusteloos ineenzeeg en daarna toestemming kreeg om (zwaar
bewaakt) in het parlementsgebouw te blijven. Gisteren was hij weer in
zoverre hersteld, dat hij enige staatszaken kon afdoen.
Aan Britse kant onderbrak pl v. premier Herbert Morrison zijn Pink-
stervacantie om zich op het eiland Wight af te zonderen in een vertrek,
waar hij een nota aan Perzië opstelde.
PRONONCE en NYLONS
zijn SYNONIEM
TER BEVELIGING VAN DE KUST.
Lang het Noord Hollands-kanaal
tussen Alkmaar en Schagen wordt
een reusachtige opslagplaats ge
vormd van rietbossen en zware ba
saltblokken, die bestemd zijn voor
de zeeweringen aan de Nederlandse
kust. Het materiaal, dat hoofdzake
lijk per schip wordt aangevoerd,
gaat per auto naar de bestemde
plaatsen. De foto toont een gedeelte
der Centrale opslagplaats.
BRITSE TROEPEN GEREED
De overwogen maatregelen van
Britse zijde houden, naar Reuter
aan de „Evening Standard" ontleent,
rekening met het gebruik van troe
pen, indien er in de Perzische olie
velden ongeregeldheden zouden uit
breken. De 16e Britse parachutisten
brigade, bestaande uit drie bataljons
is gistermorgen onverwachts te Al-
dershot geconsigneerd.
Amerika heeft, naar Reuter uit
Teheran meldt, bij monde van zijn
ambassadeur, dr. Henry Grady, de
Perzische regering gewaarschuwd
tegen overijlde actie in zake naasting
der Anglo-Iranian. De Britse en
Amerikaanse politiek in deze kwes
tie is volgens waaarnemers in de
Perzische hoofdstad thans ten nauw
ste gecoördineerd.
ZIET MOSSADEQ SPOKEN?
In het Perzische parlement zorgde
de premier Mossadeq voor een dra
matisch verloop der debatten. „Ik
sta onder voortdurende bedreiging",
riep hij uit. „De leden van de fana
tieke Fayadieh-secte, die ook pre
mier Razmara vermoordden, staan
mij voortdurend naar het leven. De
sjah heeft me al een lijfwacht be
loofd, maar dat heb ik geweigerd.
Wat zou het baten? Razmara had
ook een lijfwacht en hij werd tóch
vermoord. Hij en Abdoel Hoessey
(een hof dignitaris, die in 1949 werd
doodgeschoten) werden om het le
ven gebracht, omdat zij „verraders"
waren. Maar waarom zouden zij mij
doden? Ben ik soms ook een verra
der?
Het werd doodstil in de zaal, toen
Mossadeq het verhaal vertelde van
twee gesluierde vrouwen, die onlangs
voor zijn auto gesprongen waren,
toen hij van het parlementsgebouw
naar huis wilde rijden. „Ik geloof
vast, dat het een poging was om een
aanslag op mij te plegen" aldus de
premier. „De wagen stond op het
punt weg te rijden en ik meende
twee mannen op te merken, die ge
reed stonden er in te springen. Ik
gaf de chauffeur bevel vol gas te ge
ven en de vrouwen sprongen haas
tig opzij".
Even later zei Mossadeq, dat hij
ook van de kant van de Anglo-Ira
nian met de dood bedreigd werd.
„Duistere krachten" proberen tus
sen beiden te komen, verklaarde hij.
Zij pogen de onteigening te bedrei
gen. Hij noemde daarbij de naam van
een bejaarde Perzische staatsman,
die als pro-Engels bekend staat:
Seyed Ziz Eddin. „Wanneer ik het
premierschap niet aanvaard had, zou
hij de beide huizen van het parlement
ontbonden hebben en een dictatuur
hebben ingesteld om de naasting te
voorkomen. (Seyed Zia beweert een
afstammeling van de profeet Moham
med te zijn).
Zaoht wordt de stem van de pre
mier, wanneer hij zegt: „Ja, ik heb
het premierschap wel moeten aan
vaarden. Want in de nacht was mij
in de droom een gezicht verschenen,
TORNADO IN OOST-BENGALEN.
Volgens te Dacca (Oost-Pakistan;
ontvangen berichten heeft Zaterdag
e-m tornado over het district Farid-
pcei in Oost-Bengalen gewoed. Twee
honderd personen werden gedood of
gewond. Er werd aanzienlijke scha
de aangericht.
SCHEEPRAMP OP ZEE.
Maandag is het Amerikaanse be
voorradingsschip voor watervliegtui
gen „Valcour" ter hoogte van Kaap
Henry (Virginia) in botsing met het
kolenschip „Thomas Tracy" geko
men.. Vijf opvarenden van dc „Val
cour" kwamen om het levn.
De „Valcour" vervoerde vliegtuig-
benzine. Er bevonden zich 227 offi
cieren en manschappen aan boord.
Na de botsing brak brand uit, die
op het kolenschip oversloeg. Negen
van de slachtoffers kwamen om het
sers naar Korea te zenden ten ge
tale van 20.000 man per maand, bui
ten de vervanginstroepen voor ge
leden verliezen. „Dat is meer dan
een divisie per maand," aldus de
generaal. „Het schept eer. geweldige
macht, die wij tevoren misten."
Korea blijft rustig
Nog steeds is het aan het Koreaan
se front betrekkelijk rustig, al kwa
men in de Westelijke sector heftige
botsingen voor. Een Amerikaanse af
deling viel daar in een Chinese hin
derlaag en trok zich na harde strijd
terug. Een langdurig gevecht ont
stond toen een Amerikaanse tankeen
heid een Chinese patrouille verraste.
De communisten schijnen echter
nauw contact met de legers van dc
Uno te willen vermijden, omdat zij
nog bezig zijn verse troepen naar de
concentratiepunten aan de Westelijke
en centrale fronten te zenden.
EEN VERRASSENDE WENDING?
In Washington wordt levendig ge
speculeerd over de mogelijkheid,
dat de Koreaanse oorlog in de naaste
toekomst tot een onverwacht einde
zal komen. Het was niet mogelijk te
bevestigen, of deze speculatie enige
grond vindt in eventuele geheime
voorbereidende gedachtewisselingen
tussen de betx-okken mogendheden.
Maar, zo zegt Reuter verder, een na
dere bestudering van de getuigenis,
welke generaal Marshall Zaterdag
aflegde, geeft de indruk, dat hij sprak
als iemand, die een zekere ontwikke
ling, hetzij van diplomatieke hetzij
van militaire aard, op het oog had,
die zou kunnen bijdragen tot een be
ëindiging van dc militaire operaties
in Korea.
omgeven door een stralenkrans, dat
tegen me zei: „Ontwaak, sta op. en
breek de ketenen, die de natie ge
bonden houden."
Nogmaals wilde de grijze 70-jarige
Mossadeq herhalen, dat zijn leven
onder voortdurende bedreiging staat.
Maar nog voor hij de zin kon afma
ken, viel hij in zwijm. Vijf, zes af
gevaardigden sprongen uit hun ban-
harJW?n ..Valcour" niet konden verlaten. Het I te een geforceerde landing op vijf
hot „ph',1U, mniipn hjiivon nm vuur °P beide scchepen kon later kilometer voor de Russische zónc-
het gebouw te mogen blijven om
geen gevaar te lopen. Nu echterworden bedwongen. grens.
werd zonder discussie onmiddellijk
besloten hem dit toe te staan. I
De Haagse ballon van mevi*ouw
BoesmanVisser is na een goede
leven, doordat zij door de brandende i start te Goettingen Oostwaarts met
benzine de machinekamer van dc I een regenbui afgedreven. Men maak-
Gisteren was Mossadeq weer zo
ver hersteld, dat hij zijn werkzaam
heden voor een deel kon hervatten.
Maar zijn aanhangers blijven zijn ge
zondheidstoestand met bezorgdheid
gadeslaan. Hij lijdt aan een hart
kwaal en zijn emotionele verklaring
wordt door zijn volgelingen als een
uitvloeisel van zijn ziekte gezien.
MOSKOU RUIKT AL OORLOG.
De Russische reactie op de kritie
ke situatie kan men opmaken uit de
kop „Oorlogsvoorbereidingen aan de
Perzische Golf", die de Moskousc
bladen plaatsen boven de Tass-tele-
grammen uit Teheran. Daarin wor
den de Engelsen er van beschuldigd,
te Ras Tanoera, aan de Arabische
kust van de Perzische Golf. een nieu
we militaire basis te vestigen, troe
pen te concentreren en voorts voor
de Perzische kust oorlogsbodems te
stationneren.
Amerikaanse steun
voor Formosa
De voornaamste militaire adviseur
der V.S. op Formosa, generaal-ma-
joor William Curtis Chase, heeft
Maandag medegedeeld, dat de V.S.
5.700.000 dollar vóór het einde van
Juni zullen uitgeven voor de op
bouw van de marine der Chinese na
tionalisten.
Generaal-majoor Chase verklaarde,
dat reeds vijftig millioen dollar wa
ren toegewezen voor de. opbouw van
het leger.
Te Taipeh gelooft men, dat het
grootste deel van dit bedrag reeds is
uitgegeven en dat het nationalisti
sche leger de militaire goederen reeds
heeft ontvangen.
GROTE BIOSCOOPBRAND.
Volgens berichten uit Lagos zijn
bij een brand, die Zondagavond te
Kano in Noord-Nigeria een bioscoop
in de as heeft gelegd, meer dan 100
personen om het leven gekomen en
driehonderd zwaar gewond.
Brandweer greep doeltreffend in
Zondag om ongeveer vier uur
werd door een bewoner aan de Wald.
Pvrmontlaan brand ondekt in dc
boerderij van de fam. de Groot aan
dc Terweewcg, Hij waarschuwde de
bewoners en men trachtte het vuur,
dat orstaan was in een aangrenzen
de schuur, met emmers water te
blussen.
De heer van der Voort, wonende
aan cle Ch. de Bourbonlaan, die een
geweldige rookontwikkeling waar
nam, waarschuwde onmiddellijk de
Brandweer, terwijl een wandelaar
de Commandant van de brandweer,
de heer A. Hoekstra, die in de nabij
heid van de boerderij woont, waar
schuwde. De heer Hoekstra belde
terstond Garage Kamsteeg op, waar
het brandweer materiaal is geplaatst,
en kreeg de mededeling, dat de wa
gens op het punt stonden uit te ruk
ken. De verschillende brandweerlie
den werden gewaarschuwd, en ge
lukkig waren velen thuis. Ongeveer
10 minuten na de melding van de
heer van der Voort kon reeds water
worden gegeven.
De heer Hoekstra die gezien
de felle Noordwester wind het
ergste vreesde voor de omliggende
huizen nam een wijs besluit en riep
de hulp van dc* Leidsc Brandweer in.
Er werd toen met 9 stralen water
gegeven, en binnen betrekkelijk kor
te tijd was men de brand meester
en gevaar voor verdere uitbreiding
voorkomen.
Verschillend meubilair en andere
kostbaarheden werden met behulp
van burgers, brandweerleiden en
politie in veiligheid gebracht.
De stallen en schuren brandden
geheel uit. Van het woonhuis alleen
de bovenste verdieping, dank zij het
kranig optreden der brandweerlieden
die voorzeker een woord van lof
verdienen. Oorzaak van de brand is
onbekend. (Foto: mr. de Wilde).
Omstandigheden zijn, wat je er van
weet te maken.
