S)e £<2idóe(5outomt Econom. actie-plan van min. Stikker Een tevreden Eisenhower SENTIMENT OF RECHT Wie NYLONS zegt zegt PR0N0NCE Assemblée te Straatsburg over Schuman-plan Duitse socialisten blijven tegen Gromyko bsreid, onder voorwaarde A. J. Louwers, weer vrij man, was niet spraakzaam Marshalls getuigenis Naar boycot van rood China Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VRIJDAG 11 MEI 1951 42ste JAARGANG No. 12279 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 2J826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd„ t 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. lelctoontjcs t 1-50 'TWEE lange middagen heeft de Tweede Kamer deze week gede batteerd over de confiscatie van de Duitse vermogens in Nederland. Een moeilijke zaak, waarbij het woord sentiment o.i. niet geheel terecht en kele malen is gevallen. Waar ging het om? Het ging uit eindelijk om de beëindiging van de staat van oorlog met Duitsland, wat nog steeds niet mogelijk was, omdat er door de politieke verhoudingen in de wereld altijd nog geen vredesver drag tot stand kon worden gebracht. Speciaal door de houding van Rus land is daarop voorlopig ook weinig kans, maar diezelfde houding maakt het des te noodzakelijker aan die oor logstoestand een einde te maken. Duitsland neemt reeds deel aan con ferenties en heeft zitting gekregen in West Europese organisaties, die bij dragen tot de politieke en economi sche éénwording van Europa en daarom wensen de West-Europese Janden gelijktijdig en gezamenlijk de staat van oorlog met Duitsland te beëindigen. Maar zelfs afgezien van deze door slaggevende reden is er, zoals dr. Drees in de Kamer heeft gezegd, toch geen enkele aanleiding om de fictie van een oorlogstoestand te handha ven, ondanks het feit, dat de Duit sers weinig besef schijnen te hebben voor hetgeen ze anderen hebben aan gedaan. XXX F\E beide wetsontwerpen die deze materie behandelden, gingen uit van de gedachte, dat na beëindiging van de oorlogstoestand Duitsers (alsmede natuurlijke en rechtsperso nen, die door hun relaties met Duits land als vijandelijke onderdanen werden beschouwd) geen vijandelij ke onderdanen meer zijn in de zin van 't Besluit Vandelijk Vermogen, krachtens welk besluit beslag werd ge legd op Duitse vermogens hier te lande als vergoeding van geleden oorlogsschade. Daarom moesten deze vermogens nu snel en definitief aan de Nederlandse Staat vervallen, wil de ons land tenminste nog enige schadevergoeding ontvangen. Beziet men de cijfers dan is deze vergoe ding niet meer dan een druppel in een zee, daar de geleden oorlogs schade voor ons land wordt geschat op rond 25 milliard en de opbrengst van de Duitse vermogens tot 31 De cember 1950 niet meer bedroeg dan 127 millioen, waarbij dan misschien nog enkele tientallen millioenen zul len komen, mitsgaders de 38 millioen aan schepen en machinerieën, welke wij uit DuitslcJid ontvingen. Maar dat is dan ook alles. Nu behoeven wij ons niet te ver diepen in de details van deze waarlijk zeer ingewikkelde materie. Deze zijn slechts in zoverre ter zake dienende als'zij geschikt zijn om de grond slag van het recht waarmee hier ge handeld wordt te accentueren. De heer Roolvink diende verschil lende amendementen in, waarmee hij zich eigenlijk stelde op de zui-- vere grondslag van het recht en dat is juist. Zo pleitte hij voor Neder landse met Duitsers gehuwde vrou wen, die zich tijdens de bezetting niet anti-Nederlands hadden gedra gen. Zo pleitte hij voor de Duitse grensboeren,' die zich zonder kans op schadevergoeding hun grond hadden zien ontnemen. En dit is dan ook eigenlijk de kern van de zaak: name lijk of deze confiscaties in strijd zou den zijn met het recht. En nu moet het ons van het hart, dat op dit punt de zaak werd ver troebeld door sentiment, al is dit ook nog zo begrijpelijk. De Duitse minister Erhardt had namelijk ge zegd dat deze confiscaties in strijd waren met het volkerenrecht, waar uit de Nederlandse regering de con clusie trok, dat het nutteloos was te genover de Duitsers tegemoetkomend te zijn. En de minister-president dr. Drees spitste de zaak nog meer toe, toen hij Erhardt citeerde in het snau werige Duits, dat wij nog lang niet zijn vergeten .Hij zeide het interes sant te vinden, dat de Duitsers zich nu opeens het landoorlogsreglement herinnerden en hij had dit „argu ment", dat wij moeilijk van onrecht konden worden beticht na de enorme schade, welke de Duitsers hier had den aangericht. En dit was natuurlijk geen argument maar sentiment, hoe begrijpelijk dan ook. Een volk, dat zich hoog genoeg acht om op de grondslag van het recht te staan en groot genoeg is om onder welke druk dan ook deze grondslag te handhaven heeft geen sentimentele argumenten nodig, maar beoordeelt zelfs in omstandigheden als deze een zaak nuchter en op de basis van het recht. In zover dit mo gelijk is. XXX HIER had dus alleen de vraag mo gen gelden of er met deze con fiscaties onrecht werd gedaan. Het door Duitsland gepleegde onrecht mag zelfs bij een bedrag van 25 mil liard geen reden worden ons ook maar te bewegen tot een ander on recht van een gulden. Zo moet men bet recht zien. Nu is deze zaak vol kenrechtelijk niet zo maar uit de doeken te doen, dit zou een langdu rige studie voor knappe juristen zyn.1 Hier is immers door de houding van Rusland een situatie ontstaan, welke het de individuele Duitser, die toe vallig hier woont, onmogelijk maakt zijn bijdrage in de schuld aan ons land te verhalen op 't gehele Duitse volk. Maar dan zou ook weer de overwe ging moeten gelden, hoe deze indi viduele personen zich tijdens de bezetting tegenover het Nederland se volk hebben gedragen. Voor ons volk geldt echter hetzelfde argument n.l. dat wij door diezelfde situatie van enige schadevergoeding versto ken zouden blijven, omdat buiten onze schuld het vredesverdrag uit blijft. In dat opzicht staan de par tijen dus gelijk. De situatie eist ech ter een snelle afdoening Voor de Nederlandse belangen is er, indien men aan het recht van de indivi duele Duitser zou vasthouden geen enkele oplossing. Wij zouden dan zelfs nog van de schamele 2 pet. van de werkelijke schade afstand moe ten doen. Voor deze Duitsers kan men altijd nog stellen, dat zij na het eenmaal tot stand gekomen vredes verdrag een claim houden op hun eigen regering, die de plic'ni zal heb ben niet deze individuele Duitsers voor alle schadevergoeding te laten opdraaien. Om deze reden en niet op grond van sentimenten achtten wij het re delijk. dat deze oolossing van defini tieve confiscatie is nagestreefd Dat er daarbij is gestreefd naar een betere rechtsbedeling voor enkele groepen kan a'leen maar u.eiten voor onze opvattingen van het recht. KLEINE AMERIKAANSE TARWE OOGST VERWACHT. Het Amerikaanse departement van landbouw voorspelt, dat de winter- tarweoogst de kleinste zal zijn sedert 1943. Er wordt een productie van slechts 682 millioen bushels verwacht, vergeleken met een aanvankelijke raming van 899 millioen bushels en een oogst van 1950 van 750 millioen bushels. Ten ge vo ge van het droge weer en insectenschade gingen in April ongeveer 44 millioen bushels van de winteroogst verloren. Een grote reserve van 410 millioen bushels uit de vorige oogsten betekent een garantie tegen een ernstig tekort, doch het zal wellicht noodzakelijk zijn de uitvoer te beperken. DE STAKINGEN IN SPANJE In de Noord-Spaanse stad Pamplo na is ook Donderdag in de voornaam ste fabrieken gestaakt en de winkels bleven gesloten. Een vrouw werd gewond door een verdwaalde kogel, toen het tot een botsing kwam tussen stakers en po litie. Volgens berichten zouden vele personen zijn gearresteerd. Impasse te Parijs doorbroken NADAT VELE DAGEN LANG hetzelfde stereotype berichtje van de plaatsvervangers der Grote Vier moest worden gemeld, n.l dat zij geen stap verder waren gekomen, is er gisteren weer eens een variatie gekomen. De Rus Gromyko heeft n.l. medegedeeld, dat zijn regering be reid is, de tweede van de drie aller natieve ontwerpagenda's van het Westen de z.g. „gesplitste agenda" voorwaarden werd voldaan. 1. Bij het punt „oorzaken en ef fect van de huidige internationale spanning" moet allereerst de demi- litarisatie van Duitsland ter sprake komen. 2. Het Atlantisch Pact en de Ame rikaanse bases overzee moeten ook in de agenda worden opgenomen. Dit punt had de Rus vorige week Vrijdag laten vallen. Op een persconferentie bevestigde een Russische woordvoerder dat de Sovjet-Unie bereid is, op deze voor waarden de rest van de tweede ont- werp-agenda te aanvaarden In dit ontwerp worden de punten, waarover beide partijen het eens zijn apart genoemd van de punten, waar over nog onenigheid bestaat. Deze agenda moet dan door de ministers zelf maar worden voltooid. De punten waarover men het nog niet eens is, zijn: De demilitarisatie van Duitsland, het opnemen van het Atlantisch Pact en de Amerikaanse bases over zee op de agenda, en de volgorde van verschillende agendapunten. HAAK-IN-ACTIE IS HET MILLIOEN GEPASSEERD. De Haak-in-actie van de N.C.R.V. is gisteravond het millioen gepas seerd. Het juiste bedrag, dat tijdens de studioavond bekend werd ge maakt, is 1.102.942.31. te aanvaarden, mits aan enige Reuter's diplomatieke correspon dent te Parijs meent, dat de kansen op uiteindelijke overeenstemming zijn toegenomen. Waarnemers zijn volgens hem van mening, dat de nog resterende geschilpunten niet on overkomelijk zijn. van de Raad van Europa voorgoed begraven zou kunnen worden. PLAN-SCHUMAN VINDT INSTEM MING In de middagzitting kwam het rap port van de economische commissie aan de orde: over het plan-Schuman, tot samenvoeging van de kolen- en staalindustrieën van Frankrijk, Ita lië, Duitsland en de Beneluxlanden. De Duitse socialist Nolting bracht de meerderheid van de Assem'blée in beroering, tpen hij uitriep: De poli tiek van de overwinnaar werd in het Schuman-plan ingepast en zal daarin vijftig jaar verankerd blijven. De Duitse sociaal-democraten willen, zo verzekerde de heer Nolting ten slot- een sterk levenskrachtig Europa, MINISTER MR. D. U. STIKKER b eeft in zijn kwaliteit van voorzitter der O.E.E.S. en van de commissie van ministers van de Raad van Euro pa een acht punten omvattend plan aangekondigd, dat beoogt Europa te redden van een economische chaos aLs resultaat van de tekorten aan grondstoffen en de stijging der prij zen. Dit plan, dat minister Stikker aan het einde van een debat over de Europese economische problemen in het Europese parlement van Straats burg ontvouwde omvat de volgende maatregelen: 1. Een krachtige poging tot verho ging van de productie van de basis grondstoffen, in het bijzonder kolen, staal en zwavel, zowel in Europa, als in de overzeese gebieden, die met Europese landen verbonden zijn. 2. Gezamenlijke maatregelen, die de voorziening zullen waarborgen van schaarse grondstoffen voor de meest urgente doeleinden. 3. Billijke verdeling van de schaar se grondstoffen onder de landen van Europa en onder deze landen en de rest van de wereld. 4. Krachtige pogingen tot verho ging van de voedselproductie, ten einde te kunnen voorzien in de toe nemende vraag, die voortvloeit uit de bevolkingsgroei en volledige werkgelegenheid. 5. Een voortgezette campagne tot algemene verhoging van de produc tiviteit 6. Vastberaden pogingen om te voorkomen, dat grondstoffentekor- ten afbreuk doen aan het program ma voor de bevrijding van de Euro pese handel van contingenteringen en tariefmuren. 7. Een campagne voor het berei ken van evenwicht in de handelsba lansen der Europese landen, waarbij de debiteurlanden moeten streven naai verhoging van de uitvoer en de crediteurlanden naar verhoging van de invoer. 8. Een krachtige poging tot ver mijding van financiële onstabiliteit. Hierbij moet niet teruggedeinsd wor den voor maatregelen, diepolitiek onpopulair zijn. STRIJDBIJL BEGRAVEN Minister Stikker is anders dan de president van het comité van nisters van het vorig jaar diep ingegaan op de vragen en opmerkin gen, die in de Assemblée werden ge steld en gemaakt. Hiermede is een precedent geschapen. Het is te hopen dat het comité van ministers voortaan de Assem blée even ernstig neemt als mr. Stikker heeft gedaan. President Spaak zag in zijn rede een aankondiging van de goede wil van het comité van ministers, om met de Assemblée samen te werken. Hij hoopte dat deze samenwerking zich zou mogen ontwikkelen, zodat de strijdbijl tussen de twee organen De bekende Franse staatsman Rey- naud hield een rede, waarin hij de onenigheid, die er tussen de Europe se socialisten bestaat op geestige en rake wijze aan de kaak stelde. Uw landgenoten von Campe en von Brentano, zo voegde Reynald Nolting toe, hebben het beter begre pen. Zij hebben hun redevoeringen op Europees plan geplaatst en juich ten het toe dat aan het eeuwenoude duel tussen Frankrijk en Duitsland een einde komt. Reynaud haalde daarna aan wat de Franse socialist André Philip on langs zeide over de socialistische partijen in Europa: „De enige natio nalisatie die na de oorlog is gelukt, is de nationalisatie van de socialisti sche partijen, die altijd beweerd heb ben de internationale gedachte voor te staan". De overige sprekers, waaronder de Nederlandse pater prof. Beaufort, betuigden allen instemming met het geen door de landen van het plan- Schuman tot stand is gebracht. Pater Beaufort zei, dat Europa door het plan bewezen heeft nog een gemeen schap te zijn. die bedreigingen van de tijd weet tegemoet te treden. Hoe wel de eer voornamelijk toekwam aan Frankrijk, meende Beaufort, dat de Raad van Europa zichzelf roet de ze eerste supra-nationale autoriteit mag feliciteren. Daarmede was vol gens hem de weg naar verdere inte gratie geopend, die oningewijden reeds een beeld gaven van plannen, die niet alleen economisch, doch ook culturele terreinen zouden omvatten. Het ligt in re beooeling der As- een Europa dat ook Groot-Brittannië ;emblée haar werkzaamheden en de Scandinavische landen om- mogelijk volgende week Dinsdag te sluit. I beëindigen. VELE VRAGEN - WEINIG ANTWOORDEN I T zult wel begrijpen, dat ik de grote belangsteling, die men voor mij aan de dag legt bijzonder waar deer. Ik ben natuurlijk geweldig blij, terug te zijn, maar u zult zich ook kunnen voorstellen dat dit niet het moment en de plaats is om uitvoerig te vertellen wat er allemaal is ge beurd. Misschien komt dit later nog wel eens". Dit waren de woorden, waarmede de heer J. A. Louwers, indertijd vertegenwoordiger van de A.K.U. in Praag, zich gistermiddag half een, enkele minuten na zijn aankomst op Schiphol met het lijn toestel van de Tsjechische luchtvaart maatschappij tot de pers richtte. Geflankeerd door zijn overgeukki- Tsjecho-Slowaakse wet. ge echtgenote en zijn ouders, al dus verhaalt het Alg. Dgbl. stond hier, in een donkerblauwe winterjas met nog zeer kort geknipt haar de man die vorig jaai Maart, beschul digd van economische sabotage, na een proces van drie dageu tot vijl1.en jaar dwangarbeid werd veroordeeld en die plotseling Zaterdag vernam, dat er tot zijn vrijlating was beslo ten Met een flauwe gbmlach op het vermoeide gezicht keek hij de kring van belangstellende rond, maar uit zijn wijze van reageren op enkele vragen kreeg men de stellige in druk, dat zijn gedachten ergens an ders war**n. Wat aarzclei-d soms, en vaak na sccundenlang nadenken, formuleerde hij zijn antwoorden. Hoe ben4 u behandeld? vroeg iemand. Goed, antwoordde de heer Louwers. Mocht u Kranten lc-zen? Neen, alleen boeken Wanneer heeft u hel ;aatst een brief van uw vrouw gehad9 Een maand geleden. De br: 'f was veertien dagen onderweg ge weest. Mocht u zelf brieven schrijven? Elke zes weken, volgens de En in de practijk? Daarover laat ik mij liever niet uit. Moest u werken? luidde een andere vraag. Neen, klonk het zakelijk kort. Ik had al eerder het gevoel, dat ik vrij zou komen, totdat ik Zaterdag ir« een bijeenkomst van vertegen woordigers van verschillende minis teries werd gebracht, waarbij mij werd medegedeeld, dat ik vrijgela ten zou worden maar dat het nog enkele dagen zou duren voo: mijn vertrek naar Nederland geregeld zou zijn Tot dut ogenblik moes4 ik in de gevangenis in Pancracs blijven. Van ochtend werd ik naar het vliegveld gebracht en daai overgegeven aan de Nederlandse autoriteiten, vertel de de heer Louwers. Had u contact met andere ge vangenen? wilde iemand weten Na weer even voor zich uit te heb ben gekeken zei de heer Louwers met een ernstig gezicht: Over de ge vangenis wit ik niet spreken. Ook had hy niet de indruk, dat zijn vrijlating in verband stond met de herdenking van de bevrijdings dag in Tsjccho-Slowakije. Gedurende de minuten, dat de heer Louwers deze vragen we: Jen gesteld, bleek steeds meer, dat hy dc antwoorden met enige tegenzin gaf. Een tegenzin, die mugelyk voortsproot uit omstandigheden, waarnaar men hier slechts kan gis sen. Het duidelijkst kwam dit tot uit drukking by zyn antwoord op de laatste vraag: Aan de Amerikaan Vogeler is bij zijn vrijlating medegedeeld, dat men met grote belangstelling ken nis zou nemen van zijn uitlatingen nadien. Is dit ook tegen u gezegd? Na een bijna drukkende stilte zei de heer Louwevs. Daarop kan ik niet antwoorden. Toen stond hy op, kennelijk opge lucht, dat dit eerste gesgprek op Ne derlandse bodem achter de rug was. En met zijn vrouw, ouders en verde re familieleden vertrok hy naar Eindhoven. Best vlagde. Girtermidag tegen zeven uur is de he'-r Louwers niet zijn vrouw en ouders in Bes4., dc woonplaats var zyn ouders aangekomen Op zijn sp-ciaa! verzoek was er bij zijn aan komst geen offic.til vertoon. Maar heel Best had de vlag uit gestoken en het ouderlijk huis van de heer Louwers stond van onder tot boven vol met bloemen. Er waren vele belangstellenden bij het huis, maar alleen de bestuursleden van de plaatselijke afdeling van het Roode Kruis mochten naar binnen. Later op de avond is de heei Lou wers met zijn echtgenote vertrokken naar Eindhoven, naar zijn eigen wo ning. Na zovele maanden. Geen concessies. Van officiële zijde wordt nog ge meld: Door de Nederlandse regering zijn er geen concessies gedaan aan de re gering van Tsjecho-Slowakije ten einde de vrijlating van Louwers te verkrijgen. De Nederlandse autori teiten hadden zich beperkt tot het diplomatieke contact mK de rege ring van Tsjecho-slowakije. Er be staat dus in deze zaak geen over eenkomst met de zaak-Vogeler. De Nederlandse regering stond op het standpunt, dat het in het belang van de heer Louwers zelf was, -lat geen represailles werden genomen. De Nederlandse vertegenwoordi gers brachten de kwestie ook niet tijdens dc handelsbesprekingen met Tsjecho-Slowakije ter sprake. Men neemt aan, dat zulks een goede in druk op de Tsjechen heeft gemaakt. MacArthurs prestige in Japan Tijdens de vierde getuigenverkla ring, welke Georg Marshall, minister van defensie, voor de twee senaat- commissies heeft afgelegd, is hem ge vraagd, of hij het ontslag van Mac- Arthur niet overwogen was, welke weerslag dit zou kunnen hebben op de Amerikaanse betrekkingen met Japan „op dit critieke moment". Minister Marshall zei, dat algemeen werd erkend, dat het prestige van generaal MacArthur bij het Japanse volk door iemand anders niet kon worden gevestigd, „zeker niet binnen korte tijd." Marshall wees er echter op, dat men MacArthur niet het op perbevel over de verbonden troepen in Korea had kunnen ontnemen en hem het hoofd van de Amerikaanse bezetting in Japan laten want het resultaat daarvan zou een „gesplits te machtsbovoegdheid zijn geweest, die tot veel verwarring had kunnen leiden". De Amerikaanse Senaat heeft Don derdagavond een voorstel aangeno men om economische hulp aan ieder land, dat aan zijn burgers toestaat met cummunistische landen handel te drijven, stop te zetten. De maatregel was vervat in een wetsvoorstel over toewijzingen ten bedrage van ruim 430 millioen dollar. Het voorstel gaat nu naar het huis van afgevaardigden dat de maatregel in een andere vorm heeft aangenomen. DE TERECHTSTELLINGEN IN CHINA Volgens te Honkong ontvangen persberichten hebben de Chinese communisten op 29 April te Nan king 376 personen terechtgesteld. Van 719 personen is thans reeds ge meld, dat zij op 29 en 30 April wer den terechtgesteld in het kader van de actie tegen „contra-revolutionai ren" DE HEER LOUWERS TERUG IN NEDERLAND. De Nederlandse zakenman A. J. Louwers is na een gevangenschap van 16 maanden in Tsjecho Slowakije Donderdag in Ne derland teruggekeerd. Links: De heer J^ouwers na zijn aankomst op het vliegveld. Geheel links zijn echtgenote; rechts zijn moeder. Rechts: De heer Louwers, verge zeld van zijn echtgenote die op Schiphol aanwezig was om haar man te begroeten, loopt op het platform van het vliegveld naar de ontvangst zaal; de eerste schreden op vrije bo dem. JCoAiettje.. Wie denkt te weten, wanneer hij ge lukkig zou zijn, beseft het niet als hij het is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1