S)e £<2idóe(5outomt
Econom. actie-plan van min. Stikker
Een tevreden
Eisenhower
SENTIMENT OF
RECHT
Wie NYLONS zegt
zegt PR0N0NCE
Assemblée te Straatsburg over
Schuman-plan
Duitse socialisten blijven tegen
Gromyko bsreid, onder
voorwaarde
A. J. Louwers, weer vrij man,
was niet spraakzaam
Marshalls
getuigenis
Naar boycot van
rood China
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
VRIJDAG 11 MEI 1951
42ste JAARGANG
No. 12279
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 2J826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd„ t 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. lelctoontjcs t 1-50
'TWEE lange middagen heeft de
Tweede Kamer deze week gede
batteerd over de confiscatie van de
Duitse vermogens in Nederland. Een
moeilijke zaak, waarbij het woord
sentiment o.i. niet geheel terecht en
kele malen is gevallen.
Waar ging het om? Het ging uit
eindelijk om de beëindiging van de
staat van oorlog met Duitsland, wat
nog steeds niet mogelijk was, omdat
er door de politieke verhoudingen in
de wereld altijd nog geen vredesver
drag tot stand kon worden gebracht.
Speciaal door de houding van Rus
land is daarop voorlopig ook weinig
kans, maar diezelfde houding maakt
het des te noodzakelijker aan die oor
logstoestand een einde te maken.
Duitsland neemt reeds deel aan con
ferenties en heeft zitting gekregen in
West Europese organisaties, die bij
dragen tot de politieke en economi
sche éénwording van Europa en
daarom wensen de West-Europese
Janden gelijktijdig en gezamenlijk
de staat van oorlog met Duitsland
te beëindigen.
Maar zelfs afgezien van deze door
slaggevende reden is er, zoals dr.
Drees in de Kamer heeft gezegd, toch
geen enkele aanleiding om de fictie
van een oorlogstoestand te handha
ven, ondanks het feit, dat de Duit
sers weinig besef schijnen te hebben
voor hetgeen ze anderen hebben aan
gedaan.
XXX
F\E beide wetsontwerpen die deze
materie behandelden, gingen uit
van de gedachte, dat na beëindiging
van de oorlogstoestand Duitsers
(alsmede natuurlijke en rechtsperso
nen, die door hun relaties met Duits
land als vijandelijke onderdanen
werden beschouwd) geen vijandelij
ke onderdanen meer zijn in de zin
van 't Besluit Vandelijk Vermogen,
krachtens welk besluit beslag werd ge
legd op Duitse vermogens hier te
lande als vergoeding van geleden
oorlogsschade. Daarom moesten deze
vermogens nu snel en definitief aan
de Nederlandse Staat vervallen, wil
de ons land tenminste nog enige
schadevergoeding ontvangen. Beziet
men de cijfers dan is deze vergoe
ding niet meer dan een druppel in
een zee, daar de geleden oorlogs
schade voor ons land wordt geschat
op rond 25 milliard en de opbrengst
van de Duitse vermogens tot 31 De
cember 1950 niet meer bedroeg dan
127 millioen, waarbij dan misschien
nog enkele tientallen millioenen zul
len komen, mitsgaders de 38 millioen
aan schepen en machinerieën, welke
wij uit DuitslcJid ontvingen. Maar
dat is dan ook alles.
Nu behoeven wij ons niet te ver
diepen in de details van deze waarlijk
zeer ingewikkelde materie. Deze zijn
slechts in zoverre ter zake dienende
als'zij geschikt zijn om de grond
slag van het recht waarmee hier ge
handeld wordt te accentueren.
De heer Roolvink diende verschil
lende amendementen in, waarmee
hij zich eigenlijk stelde op de zui--
vere grondslag van het recht en dat
is juist. Zo pleitte hij voor Neder
landse met Duitsers gehuwde vrou
wen, die zich tijdens de bezetting
niet anti-Nederlands hadden gedra
gen. Zo pleitte hij voor de Duitse
grensboeren,' die zich zonder kans op
schadevergoeding hun grond hadden
zien ontnemen. En dit is dan ook
eigenlijk de kern van de zaak: name
lijk of deze confiscaties in strijd zou
den zijn met het recht.
En nu moet het ons van het hart,
dat op dit punt de zaak werd ver
troebeld door sentiment, al is dit
ook nog zo begrijpelijk. De Duitse
minister Erhardt had namelijk ge
zegd dat deze confiscaties in strijd
waren met het volkerenrecht, waar
uit de Nederlandse regering de con
clusie trok, dat het nutteloos was te
genover de Duitsers tegemoetkomend
te zijn. En de minister-president dr.
Drees spitste de zaak nog meer toe,
toen hij Erhardt citeerde in het snau
werige Duits, dat wij nog lang niet
zijn vergeten .Hij zeide het interes
sant te vinden, dat de Duitsers zich
nu opeens het landoorlogsreglement
herinnerden en hij had dit „argu
ment", dat wij moeilijk van onrecht
konden worden beticht na de enorme
schade, welke de Duitsers hier had
den aangericht. En dit was natuurlijk
geen argument maar sentiment, hoe
begrijpelijk dan ook.
Een volk, dat zich hoog genoeg
acht om op de grondslag van het
recht te staan en groot genoeg is om
onder welke druk dan ook deze
grondslag te handhaven heeft geen
sentimentele argumenten nodig, maar
beoordeelt zelfs in omstandigheden
als deze een zaak nuchter en op de
basis van het recht. In zover dit mo
gelijk is.
XXX
HIER had dus alleen de vraag mo
gen gelden of er met deze con
fiscaties onrecht werd gedaan. Het
door Duitsland gepleegde onrecht
mag zelfs bij een bedrag van 25 mil
liard geen reden worden ons ook
maar te bewegen tot een ander on
recht van een gulden. Zo moet men
bet recht zien. Nu is deze zaak vol
kenrechtelijk niet zo maar uit de
doeken te doen, dit zou een langdu
rige studie voor knappe juristen zyn.1
Hier is immers door de houding van
Rusland een situatie ontstaan, welke
het de individuele Duitser, die toe
vallig hier woont, onmogelijk maakt
zijn bijdrage in de schuld aan ons
land te verhalen op 't gehele Duitse
volk.
Maar dan zou ook weer de overwe
ging moeten gelden, hoe deze indi
viduele personen zich tijdens de
bezetting tegenover het Nederland
se volk hebben gedragen. Voor ons
volk geldt echter hetzelfde argument
n.l. dat wij door diezelfde situatie
van enige schadevergoeding versto
ken zouden blijven, omdat buiten
onze schuld het vredesverdrag uit
blijft. In dat opzicht staan de par
tijen dus gelijk. De situatie eist ech
ter een snelle afdoening Voor de
Nederlandse belangen is er, indien
men aan het recht van de indivi
duele Duitser zou vasthouden geen
enkele oplossing. Wij zouden dan
zelfs nog van de schamele 2 pet. van
de werkelijke schade afstand moe
ten doen. Voor deze Duitsers kan
men altijd nog stellen, dat zij na het
eenmaal tot stand gekomen vredes
verdrag een claim houden op hun
eigen regering, die de plic'ni zal heb
ben niet deze individuele Duitsers
voor alle schadevergoeding te laten
opdraaien.
Om deze reden en niet op grond
van sentimenten achtten wij het re
delijk. dat deze oolossing van defini
tieve confiscatie is nagestreefd
Dat er daarbij is gestreefd naar een
betere rechtsbedeling voor enkele
groepen kan a'leen maar u.eiten
voor onze opvattingen van het recht.
KLEINE AMERIKAANSE TARWE
OOGST VERWACHT.
Het Amerikaanse departement van
landbouw voorspelt, dat de winter-
tarweoogst de kleinste zal zijn sedert
1943. Er wordt een productie van
slechts 682 millioen bushels verwacht,
vergeleken met een aanvankelijke
raming van 899 millioen bushels en
een oogst van 1950 van 750 millioen
bushels. Ten ge vo ge van het droge
weer en insectenschade gingen in
April ongeveer 44 millioen bushels
van de winteroogst verloren. Een
grote reserve van 410 millioen bushels
uit de vorige oogsten betekent een
garantie tegen een ernstig tekort,
doch het zal wellicht noodzakelijk
zijn de uitvoer te beperken.
DE STAKINGEN IN SPANJE
In de Noord-Spaanse stad Pamplo
na is ook Donderdag in de voornaam
ste fabrieken gestaakt en de winkels
bleven gesloten.
Een vrouw werd gewond door een
verdwaalde kogel, toen het tot een
botsing kwam tussen stakers en po
litie. Volgens berichten zouden vele
personen zijn gearresteerd.
Impasse te Parijs doorbroken
NADAT VELE DAGEN LANG hetzelfde stereotype berichtje van de
plaatsvervangers der Grote Vier moest worden gemeld, n.l dat zij
geen stap verder waren gekomen, is er gisteren weer eens een variatie
gekomen. De Rus Gromyko heeft n.l. medegedeeld, dat zijn regering be
reid is, de tweede van de drie aller natieve ontwerpagenda's van het
Westen de z.g. „gesplitste agenda"
voorwaarden werd voldaan.
1. Bij het punt „oorzaken en ef
fect van de huidige internationale
spanning" moet allereerst de demi-
litarisatie van Duitsland ter sprake
komen.
2. Het Atlantisch Pact en de Ame
rikaanse bases overzee moeten ook
in de agenda worden opgenomen.
Dit punt had de Rus vorige week
Vrijdag laten vallen.
Op een persconferentie bevestigde
een Russische woordvoerder dat de
Sovjet-Unie bereid is, op deze voor
waarden de rest van de tweede ont-
werp-agenda te aanvaarden
In dit ontwerp worden de punten,
waarover beide partijen het eens zijn
apart genoemd van de punten, waar
over nog onenigheid bestaat. Deze
agenda moet dan door de ministers
zelf maar worden voltooid.
De punten waarover men het nog
niet eens is, zijn:
De demilitarisatie van Duitsland,
het opnemen van het Atlantisch
Pact en de Amerikaanse bases over
zee op de agenda, en de volgorde van
verschillende agendapunten.
HAAK-IN-ACTIE IS HET
MILLIOEN GEPASSEERD.
De Haak-in-actie van de N.C.R.V.
is gisteravond het millioen gepas
seerd. Het juiste bedrag, dat tijdens
de studioavond bekend werd ge
maakt, is 1.102.942.31.
te aanvaarden, mits aan enige
Reuter's diplomatieke correspon
dent te Parijs meent, dat de kansen
op uiteindelijke overeenstemming
zijn toegenomen. Waarnemers zijn
volgens hem van mening, dat de nog
resterende geschilpunten niet on
overkomelijk zijn.
van de Raad van Europa voorgoed
begraven zou kunnen worden.
PLAN-SCHUMAN VINDT INSTEM
MING
In de middagzitting kwam het rap
port van de economische commissie
aan de orde: over het plan-Schuman,
tot samenvoeging van de kolen- en
staalindustrieën van Frankrijk, Ita
lië, Duitsland en de Beneluxlanden.
De Duitse socialist Nolting bracht
de meerderheid van de Assem'blée in
beroering, tpen hij uitriep: De poli
tiek van de overwinnaar werd in het
Schuman-plan ingepast en zal daarin
vijftig jaar verankerd blijven. De
Duitse sociaal-democraten willen, zo
verzekerde de heer Nolting ten slot-
een sterk levenskrachtig Europa,
MINISTER MR. D. U. STIKKER b eeft in zijn kwaliteit van voorzitter
der O.E.E.S. en van de commissie van ministers van de Raad van Euro
pa een acht punten omvattend plan aangekondigd, dat beoogt Europa te
redden van een economische chaos aLs resultaat van de tekorten aan
grondstoffen en de stijging der prij zen.
Dit plan, dat minister Stikker aan het einde van een debat over de
Europese economische problemen in het Europese parlement van Straats
burg ontvouwde omvat de volgende maatregelen:
1. Een krachtige poging tot verho
ging van de productie van de basis
grondstoffen, in het bijzonder kolen,
staal en zwavel, zowel in Europa, als
in de overzeese gebieden, die met
Europese landen verbonden zijn.
2. Gezamenlijke maatregelen, die
de voorziening zullen waarborgen
van schaarse grondstoffen voor de
meest urgente doeleinden.
3. Billijke verdeling van de schaar
se grondstoffen onder de landen van
Europa en onder deze landen en de
rest van de wereld.
4. Krachtige pogingen tot verho
ging van de voedselproductie, ten
einde te kunnen voorzien in de toe
nemende vraag, die voortvloeit uit
de bevolkingsgroei en volledige
werkgelegenheid.
5. Een voortgezette campagne tot
algemene verhoging van de produc
tiviteit
6. Vastberaden pogingen om te
voorkomen, dat grondstoffentekor-
ten afbreuk doen aan het program
ma voor de bevrijding van de Euro
pese handel van contingenteringen
en tariefmuren.
7. Een campagne voor het berei
ken van evenwicht in de handelsba
lansen der Europese landen, waarbij
de debiteurlanden moeten streven
naai verhoging van de uitvoer en de
crediteurlanden naar verhoging van
de invoer.
8. Een krachtige poging tot ver
mijding van financiële onstabiliteit.
Hierbij moet niet teruggedeinsd wor
den voor maatregelen, diepolitiek
onpopulair zijn.
STRIJDBIJL BEGRAVEN
Minister Stikker is anders dan
de president van het comité van
nisters van het vorig jaar diep
ingegaan op de vragen en opmerkin
gen, die in de Assemblée werden ge
steld en gemaakt. Hiermede is een
precedent geschapen.
Het is te hopen dat het comité
van ministers voortaan de Assem
blée even ernstig neemt als mr.
Stikker heeft gedaan.
President Spaak zag in zijn rede
een aankondiging van de goede wil
van het comité van ministers, om
met de Assemblée samen te werken.
Hij hoopte dat deze samenwerking
zich zou mogen ontwikkelen, zodat
de strijdbijl tussen de twee organen
De bekende Franse staatsman Rey-
naud hield een rede, waarin hij de
onenigheid, die er tussen de Europe
se socialisten bestaat op geestige en
rake wijze aan de kaak stelde.
Uw landgenoten von Campe en
von Brentano, zo voegde Reynald
Nolting toe, hebben het beter begre
pen. Zij hebben hun redevoeringen
op Europees plan geplaatst en juich
ten het toe dat aan het eeuwenoude
duel tussen Frankrijk en Duitsland
een einde komt.
Reynaud haalde daarna aan wat
de Franse socialist André Philip on
langs zeide over de socialistische
partijen in Europa: „De enige natio
nalisatie die na de oorlog is gelukt,
is de nationalisatie van de socialisti
sche partijen, die altijd beweerd heb
ben de internationale gedachte voor
te staan".
De overige sprekers, waaronder de
Nederlandse pater prof. Beaufort,
betuigden allen instemming met het
geen door de landen van het plan-
Schuman tot stand is gebracht. Pater
Beaufort zei, dat Europa door het
plan bewezen heeft nog een gemeen
schap te zijn. die bedreigingen van
de tijd weet tegemoet te treden. Hoe
wel de eer voornamelijk toekwam
aan Frankrijk, meende Beaufort, dat
de Raad van Europa zichzelf roet de
ze eerste supra-nationale autoriteit
mag feliciteren. Daarmede was vol
gens hem de weg naar verdere inte
gratie geopend, die oningewijden
reeds een beeld gaven van plannen,
die niet alleen economisch, doch ook
culturele terreinen zouden omvatten.
Het ligt in re beooeling der As-
een Europa dat ook Groot-Brittannië ;emblée haar werkzaamheden
en de Scandinavische landen om- mogelijk volgende week Dinsdag te
sluit. I beëindigen.
VELE VRAGEN - WEINIG ANTWOORDEN
I T zult wel begrijpen, dat ik de grote belangsteling, die men voor mij
aan de dag legt bijzonder waar deer. Ik ben natuurlijk geweldig blij,
terug te zijn, maar u zult zich ook kunnen voorstellen dat dit niet het
moment en de plaats is om uitvoerig te vertellen wat er allemaal is ge
beurd. Misschien komt dit later nog wel eens". Dit waren de woorden,
waarmede de heer J. A. Louwers, indertijd vertegenwoordiger van de
A.K.U. in Praag, zich gistermiddag half een, enkele minuten na zijn
aankomst op Schiphol met het lijn toestel van de Tsjechische luchtvaart
maatschappij tot de pers richtte.
Geflankeerd door zijn overgeukki- Tsjecho-Slowaakse wet.
ge echtgenote en zijn ouders, al
dus verhaalt het Alg. Dgbl. stond
hier, in een donkerblauwe winterjas
met nog zeer kort geknipt haar de
man die vorig jaai Maart, beschul
digd van economische sabotage, na
een proces van drie dageu tot vijl1.en
jaar dwangarbeid werd veroordeeld
en die plotseling Zaterdag vernam,
dat er tot zijn vrijlating was beslo
ten
Met een flauwe gbmlach op het
vermoeide gezicht keek hij de kring
van belangstellende rond, maar uit
zijn wijze van reageren op enkele
vragen kreeg men de stellige in
druk, dat zijn gedachten ergens an
ders war**n. Wat aarzclei-d soms, en
vaak na sccundenlang nadenken,
formuleerde hij zijn antwoorden.
Hoe ben4 u behandeld? vroeg
iemand.
Goed, antwoordde de heer
Louwers.
Mocht u Kranten lc-zen?
Neen, alleen boeken
Wanneer heeft u hel ;aatst een
brief van uw vrouw gehad9
Een maand geleden. De br: 'f
was veertien dagen onderweg ge
weest.
Mocht u zelf brieven schrijven?
Elke zes weken, volgens de
En in de practijk?
Daarover laat ik mij liever niet
uit.
Moest u werken? luidde een
andere vraag.
Neen, klonk het zakelijk kort.
Ik had al eerder het gevoel, dat ik
vrij zou komen, totdat ik Zaterdag
ir« een bijeenkomst van vertegen
woordigers van verschillende minis
teries werd gebracht, waarbij mij
werd medegedeeld, dat ik vrijgela
ten zou worden maar dat het nog
enkele dagen zou duren voo: mijn
vertrek naar Nederland geregeld zou
zijn Tot dut ogenblik moes4 ik in de
gevangenis in Pancracs blijven. Van
ochtend werd ik naar het vliegveld
gebracht en daai overgegeven aan
de Nederlandse autoriteiten, vertel
de de heer Louwers.
Had u contact met andere ge
vangenen? wilde iemand weten
Na weer even voor zich uit te heb
ben gekeken zei de heer Louwers
met een ernstig gezicht: Over de ge
vangenis wit ik niet spreken.
Ook had hy niet de indruk, dat
zijn vrijlating in verband stond met
de herdenking van de bevrijdings
dag in Tsjccho-Slowakije.
Gedurende de minuten, dat de
heer Louwers deze vragen we: Jen
gesteld, bleek steeds meer, dat hy
dc antwoorden met enige tegenzin
gaf. Een tegenzin, die mugelyk
voortsproot uit omstandigheden,
waarnaar men hier slechts kan gis
sen.
Het duidelijkst kwam dit tot uit
drukking by zyn antwoord op de
laatste vraag:
Aan de Amerikaan Vogeler is
bij zijn vrijlating medegedeeld, dat
men met grote belangstelling ken
nis zou nemen van zijn uitlatingen
nadien. Is dit ook tegen u gezegd?
Na een bijna drukkende stilte zei
de heer Louwevs. Daarop kan ik niet
antwoorden.
Toen stond hy op, kennelijk opge
lucht, dat dit eerste gesgprek op Ne
derlandse bodem achter de rug was.
En met zijn vrouw, ouders en verde
re familieleden vertrok hy naar
Eindhoven.
Best vlagde.
Girtermidag tegen zeven uur is de
he'-r Louwers niet zijn vrouw en
ouders in Bes4., dc woonplaats var
zyn ouders aangekomen Op zijn
sp-ciaa! verzoek was er bij zijn aan
komst geen offic.til vertoon.
Maar heel Best had de vlag uit
gestoken en het ouderlijk huis van
de heer Louwers stond van onder tot
boven vol met bloemen. Er waren
vele belangstellenden bij het huis,
maar alleen de bestuursleden van de
plaatselijke afdeling van het Roode
Kruis mochten naar binnen.
Later op de avond is de heei Lou
wers met zijn echtgenote vertrokken
naar Eindhoven, naar zijn eigen wo
ning. Na zovele maanden.
Geen concessies.
Van officiële zijde wordt nog ge
meld:
Door de Nederlandse regering zijn
er geen concessies gedaan aan de re
gering van Tsjecho-Slowakije ten
einde de vrijlating van Louwers te
verkrijgen. De Nederlandse autori
teiten hadden zich beperkt tot het
diplomatieke contact mK de rege
ring van Tsjecho-slowakije. Er be
staat dus in deze zaak geen over
eenkomst met de zaak-Vogeler.
De Nederlandse regering stond op
het standpunt, dat het in het belang
van de heer Louwers zelf was, -lat
geen represailles werden genomen.
De Nederlandse vertegenwoordi
gers brachten de kwestie ook niet
tijdens dc handelsbesprekingen met
Tsjecho-Slowakije ter sprake. Men
neemt aan, dat zulks een goede in
druk op de Tsjechen heeft gemaakt.
MacArthurs prestige in
Japan
Tijdens de vierde getuigenverkla
ring, welke Georg Marshall, minister
van defensie, voor de twee senaat-
commissies heeft afgelegd, is hem ge
vraagd, of hij het ontslag van Mac-
Arthur niet overwogen was, welke
weerslag dit zou kunnen hebben op
de Amerikaanse betrekkingen met
Japan „op dit critieke moment".
Minister Marshall zei, dat algemeen
werd erkend, dat het prestige van
generaal MacArthur bij het Japanse
volk door iemand anders niet kon
worden gevestigd, „zeker niet binnen
korte tijd." Marshall wees er echter
op, dat men MacArthur niet het op
perbevel over de verbonden troepen
in Korea had kunnen ontnemen en
hem het hoofd van de Amerikaanse
bezetting in Japan laten want het
resultaat daarvan zou een „gesplits
te machtsbovoegdheid zijn geweest,
die tot veel verwarring had kunnen
leiden".
De Amerikaanse Senaat heeft Don
derdagavond een voorstel aangeno
men om economische hulp aan ieder
land, dat aan zijn burgers toestaat
met cummunistische landen handel te
drijven, stop te zetten. De maatregel
was vervat in een wetsvoorstel over
toewijzingen ten bedrage van ruim
430 millioen dollar. Het voorstel gaat
nu naar het huis van afgevaardigden
dat de maatregel in een andere vorm
heeft aangenomen.
DE TERECHTSTELLINGEN IN
CHINA
Volgens te Honkong ontvangen
persberichten hebben de Chinese
communisten op 29 April te Nan
king 376 personen terechtgesteld.
Van 719 personen is thans reeds ge
meld, dat zij op 29 en 30 April wer
den terechtgesteld in het kader van
de actie tegen „contra-revolutionai
ren"
DE HEER LOUWERS TERUG IN
NEDERLAND. De Nederlandse
zakenman A. J. Louwers is na een
gevangenschap van 16 maanden in
Tsjecho Slowakije Donderdag in Ne
derland teruggekeerd.
Links: De heer J^ouwers na zijn
aankomst op het vliegveld. Geheel
links zijn echtgenote; rechts zijn
moeder.
Rechts: De heer Louwers, verge
zeld van zijn echtgenote die op
Schiphol aanwezig was om haar man
te begroeten, loopt op het platform
van het vliegveld naar de ontvangst
zaal; de eerste schreden op vrije bo
dem.
JCoAiettje..
Wie denkt te weten, wanneer hij ge
lukkig zou zijn, beseft het niet als hij
het is.