Een Leids student construeert
de eerste Amphibie-Bromfiets
EERSTE H. COMMUNIE?
&ata aan Vliet
(ttlDEIIHBS BIE IEDEREEN HEHl)
JHR. MR. F. H. VAN KINSCHOT VIJF JAAR
BURGEMEESTER VAN DE SLEUTELSTAD
MERKWAARDIGE UITVINDING
JVieuiatje aam de vaatei&pant
Dit is het vaandel, dat mevr. Brom
Fischer uit Utrecht ontwierp en
uitvoerde voor de Vriendenkring
van het Allerheiligste Sacrament
des Altaars te Leiden. De voorstel
ling geeft het moment weer, waar
op de profeet Elias, nadat hij uit
wanhoop de woestijn was ingegaan,
onder een bremstruik lag en door
een van God gezonden engel van
eten en drinken werd voorzien.
Over deze voorafbeelding van de
H. Eucharistie uit het Oudé Testa
ment (het boek Koningen, tweede
afdeling, hoofdstuk 19) zal pater
Gilbertus Lohuis O.F.M. tijdens het
plechtig Lof, morgenmiddag oin
drie uur in de dekenale kerk, de
feestpredikatie houden en de zin
hiervan toelichten, nadat deken
Homulle het vaandel zal hebben ge
wijd. Vanzelfsprekend, dat de
Vriendenkring-leden in groten ge
tale verwacht worden.
(Foto: Hulskamp, Utrecht).
Dan een Foto!
Natuurlijk bij:
HAARL STRAAT 248 - TEL. 21555
ZATERDAG 31 MAART 1951
UK LEIDSE COURANT
OVER ENIGE WEKEN zal het vijf
jaar ge.eden zijn, dat jhr. rar. F.
H. van Kinschot werd benoemd tot
burgemeester van Leiaen. We wisten,
dat de burgemeester een ambtsperio
de van vijf jaar te kort acht, om dit
lustrum feestelijk te herdenken.
Maar het ieek ons wel een gerede
aanleiding, om even bij Leidens eer
ste burger aan te k.oppen voor een
praatje over verschillende proble
men, die momenteel onze belang
stel ing verdienen.
Zij, die onze burgemeester in de
afgelopen vijf jaar hebben leren ken
nen, weten, dat hij een joviaal en
gastvrij man is, steeds bereid om de
pers vriendelijk te woord te staan.
En zo zaten we dan in do deftige bur
gemeesterskamer op het Stadhuis.
Vóór ons een groot bureau, vol met
paperassen. Daarachter onze gast-
neer, gedachteloos spelend met zijn
Dril. De geur van goede pijptabak
hin-g als een mannelijk parfum om
hem heen. „Vraag maar," moedigde
lij aan.
„Zoudt U ons willen vertellen,
burgemeester, hoe U in een stad als
Leaden de taak en plaats van een
burgemeester ziet?" „Wel. als voorzitter van de Gemeenteraad en als
voorzitter van het College van B. en W. vragen de bijzondere tijdsomstan
digheden van de burgemeester bijzondere zorg. Het College bereidt alle
zaken, die de Raad moeten passeren, vooi. Nu is er weliswaar een goede
werkverdeling tussen burgemeester en wethouders, maar de laatsten kun
nen geen zelfstandige beslissingen nemen. Dat doet het College en als
voorzitter daarvan moet een burgemeester dus van al.es op de hoogte zijn."
„U sprak over bijzondere tijdsomstandigheden, burgemeester." „Ja.
en dan bedoel ik vooral de zorgelijke toestand, waarin de gemeente finan
cieel verkeert. We moeten zeer voorzichtig zijn en kunnen pas finantiële
besluiten nemen, nadat de urgentie zeer nauwgezet is overwogen. Voor
zieningen, hoe wenselijk ook, moeten achterwege blijven, wanneer ze
niet dringend noodzakelijk zijn. Het bepalen van wat noodzakelijk en wat
slechts wenselijk genoemd moet worden, is een steeds weerkerend pro-
b'eem. dat bijzonder veel hoofdbrekens kost. Gelukkig is aan de uitvoe
ring van het spoorwegplan begonnen, voordat deze depressie kwam. An
ders hadden we misschien nog langer moeten wachten. Nu kunnen we
binnen enige jaren een belangrijke verbetering tegemoet zien aan beide
zijden van de spoorbaan. De stad zal er door verfraaid worden."
„Meent U, dat de Gemeente in staat zal zijn aan de dreigende werk
loosheid het hoofd te bieden?" „De toeneming daarvan is nog niet
verontrustend en we zullen er alle mogelijke aandacht aan besteden.
Een commissie daartoe is reeds ingesteld Een belangrijke maatregel,
niet af een om de werkloosheid op te vangen, maar ook om aan de steeds
groeiende bevolking van Leiden werk te geven, is het bevorderen van
ui'Jbreiddng der industrie. We doen wat we kunnen Zodra we serieuze
pogingdaartoe ontdekken, wordt industrie-terrein in gereedheid ge
bracht. En we zijn bezig met plannen voor industrie-hallen".
„Als we nog even terug mogen komen op die tijdsomstandigheden,
burgemeester, kunt U een vraagstuk noemen, waarvan de oplossing thans
geremd wordt?" „Zeker! Ik denk op de eerste plaats aan de uitzet
ting der gemeente-grenzen. De stad is als het ware uit haar kleren ge
groeid en voldoende ruimte voor een harmonieuze ontwikkeling is niet
meer aanwezig". „Denkt U in dit verband aan Oegstgeest?" Even
laat het antwoord op zich wachten. De burgemeester bestudeert zijn
vingertoppen en zegt dan: „De natuurlijke gang van zaken is nu een
maal niet tegen te houden." Een diplomatiek antwoord, waaraan de
goede verstaander genoeg heeft
In gedachten gaan we snel het rijtje af van problemen, die thans om
een oolossïh.g vragen. Daar hebben we er weer een. „Zijn er al concrete
plannen om verschillende verkeersmoeilijkheden in de stad tot een op
lossing te brengen?"
„Op de eerste plaats moeten we er
naar streven de trams uit de kom
der gemeente te verwijderen. De
Ereestraat en Haarlemmerstraat kun
nen het huidige verkeer niet meer
verwerken. De Verkeerscomimissie
heeft deze kwestie bestudeerd en het
ligt in het voornemen op de Bree-
traat het één-richting-verkeer door
te voeren, van het Noordeinde naar
het Gangetje".
„Financiën, werkloosheid, industrie,
verkeersproblemen! Hoe kimt U nog
tijd overhouden, burgemeester, om
Uw representatieve plichten te ver
vullen?" „Dat is inderdaad een pro
bleem. De Universiteit in Leiden
brengt vele congressen mee. Dat be-
tekent: officiële ontvangsten op het
Stadhuis. En dat kost tijd! Bovendien
is de burgemeester volgens traditie
'id van het College van Curatoren,
waardoor de band tussen stad en
Universiteit wordt geaccentueerd.
Universitaire problemen eisen dus
ook mijn aandacht. Ik denk nu alleen
maar aan een van de dringendste
?aken: de huisvesting van de studen
ten. De mogelijkheid tot bouw van
een studentenhuis zijn reeds vaak
overwogen en iedere poging in die richting zal ik krachtig steunen."
„Zijn er al definitieve plannen? Men hoort tegenwoordig vaak spreken
over de bouw van een studentenflat, eventueel met een Mensa, waar de
studenten goed en goedkoop kunnen eten." „Die p'annen zijn zeker
de moeite waard om bezien te worden, maar als men nagaat hoeveel
moeite het kost om het Gravensteen tot een juridisch centrum te ma
ken een p an waarvan de verwezenlijking nog allerminst vaststaat
is het duidelijk, dat er thans nog niets positiefs te zeggen valt."
„U bent als burgemeester natuurlijk ook een vraagbaak voor velen?"
„Ja. dat brengt mijn functie mee. En het is een interessante, maar
veel tijd vragende bezigheid, vooral in deze tijd- Daarom moest ik er
wel toe overgaan mij alleen te beperken tot die zaken, welke niet tot
de werkzaamheden van andere leden van het Col'ege van B. en W. be
heren. Op het gebied van de huisvesting vooral kan ik mij tijdens mijn
spreekuur niet meer in"aten. Ook heb ik mij genoodzaakt gezien mij be
perkingen op te leggen ten aanzien van het bijwonen van uitvoeringen
e. d. door plaatselijke verenigingen en van het aanvaarden van het ere-
voorzitterschap e.d. van comité's, enz. Dit werk heeft overigens wel zijn
bekoring, want het brengt mij in aanraking met al e lagen van de be
volking en in nauw contact met alles wat er onder de burgerij leeft
Het is he"aas echter niet mogelijk altijd iedereen tevreden te stellen
„Kunt U misschien al iets vertellen over de bescherming van de Bur
gerbevolking. wanneer dit onverhoopt ooit nodig mocht zijn?" lik
hoop van ganrer harte, dat het nooit voor zal komen. Maar maatrege'en
moeten thans toch genomen worden. De voorbereidingen zijn al begon
nen en de commandant van de Brandweer zal hierin een belangrijke
taak vervullen als hoofd van - de organisatie Burgerbescherming. Wat de
hancJhavimg betreft van de openbare orde, mag gezegd worden, dat deze
gelukkig geen bijzondere moeilijkheden oplevert. Moge dit ook in de
kennende tijden, wanneer van iedereen een grote mate van ze'fbeper-
king en zelfbeheersing gevraagd wordt, zo blijven!
Uit de Stadhuistoren galmen twaalf zware sagen, het sein om op te
staan. Door het zeegroene glas-in-lood valt een streep zonlicht de kamer
in en geeft aan alles een blijde glans. Een glans van opgewektheid, die
ook afstraalt van des burgemeesters gezicht. Zo moet het ook ziin. Deze
tijd vraagt voora' mensen, die ondanks drukkende zorgen rechtop blij
ven staan en kunnen blijven g'imlachen Zoals burgemeester van Kin
schot, die ons hartelijk de hand schudt.
Vijf jaar burgemeester van Le:den. Wat zal er geschreven worden, als
we nog eens viif jaar verder zijn? Weer over jralmende slagen uit de
Stadhuistoren? Weer over de burgemeester, dié blijft glimlachen? Laat
het ons hopen. Voor Leiden. En voor de burgemeester!
WliEDE BLAD - PAGINA I
burgemeesters jhr. mr. von Fisenne
uit Warmond en Hoynck van Pa-
pendrecht van Alkemade. Verschil
lende burgemeester uit het Friese
merendistrict, die uiteraard zeer veel
belangstelling hebben voor de nieuw
ste snufjes op het gebied van water
sport, waren ook aanwezig. Een spe
ciale uitnodiging was gezonden aan
jhr. mr. F. H. van Kinschot in ver
band met het Leidse Merenplan.
De heer Savelkouls, die zo zeker
van zijn zaak was, dat hij geen bad-
costuum droeg, startte op het terrein
van de betonfabriek Wernink en
tufte via een speciaal aangelegd
plankier de Rijn op. Het was een
wonderlijk schouwspel, om het brom
mertje door het water te zien prut
telen. De drijvers deden hun plicht
echter perfect. De Engelse ingenieurs
waren verrukt over de constructie
en spraken met bewondering over
het feit, dat er zulke scherpe boch
ten genomen konden worden.
Het waren overigens niet alleen de
Engelse ingenieurs, die enthousiast
waren over de amphibie-bromfiets.
Op de bijeenkomst, die na de demon
stratie in „De Vink" werd gehouden,
getuigden ook de diverse burgemees
ters van hun geloof in de nieuwe
uitvinding met betrekking tot de mo
gelijkheden voor de watersport
centra.
Eerste races nog deze zomer.
Er werd besloten, om zo spoedig
mogelijk met de productie zowel in
Nederland als in Engeland te begin
nen. In de maand Augustus hoopt
men verschillende races te kunnen
organiseren. Men twijfelt er niet aan,
of er zal veel belangstelling voor
deze nieuwe tak van sport bestaan,
die voor beoefenaars en toeschou
wers attractief is.
Wij zien intussen al reikhalzend
uit naar de eerste grote race en zijn
er van overtuigd, dat dg heer Savel
kouls een van de weinigen is, die
kan zeggen: „Ik heb mijn stud:® ver
waarloosd, maar dat heeft me geen
\vindeieren gelegd!"
ZONDAG DEMONSTRATIES
TE LEIDEN EN WARMOND
Nadat de samenkomst van uitvin
der en technici met de diverse ge
meentelijke autoriteiten was geëin
digd, werden in „De Vink" bespre
kingen begonnen over de vraag, hoe
de amnhibie-bromfiets zo spoedig
mogelijk populair kon worden ge
maakt.
Een afgevaardigde van de midden
standsbond wees er op, dat i"dien
men de gemaakte plannen zou kun
nen verwezenlijken de plaatse
lijke middenstanders uit de water
sportcentra hiervan ook de vruchten
zouden plukken. Hij zegde toe, dat
de middenstand derhalve geen mid
del ongebruikt zou laten, om de ken
nismaking met de amphibie-brom
fiets te bevorderen.
Spr. stelde voor, dat de midden
stand in de verschillende plaatsen
demonstraties zou organiseren zoals
er deze middag een op de Rijn was
gehouden. Het bleef natuurlijk altijd
de vraag, of de mensen op deze ma
nier voldoende kennis zouden nemen
van de nieuwe uitvinding, maar het
was in ieder geval te proberen.
De heer Savelkouls, de uitvinder,
voelde veel voor dit plan en stelde
voor direct de proef op de som te
nemen. Zouden de eerste proefne
mingen slagen dan was hij gaarne
bereid om onder auspiciën van de
middenstandsbond een tournee door
Nederland te maken.
Er werd besloten om a.s. Zondag
twee demonstraties te houden en op
de helft van de volgende week we
derom twee
De demonstraties voor Zondag
morgen dus werden vastgesteld
te Leiden en Warmond. Om tien uur
zal de heer Savelkouls zich te War
mond op het water vertonen achter
Hotel Meerrust, waar hij zal starten.
Om half een zal hij de demonstratie,
die ongeveer twintig minuten duurt,
herhalen op het water aan de Oude
Vest. De start brengt hier enige
moeilijkheden mee. Men zal echter
een plankier aanleggen, waarna de
Leidenaars de amphibie-bromfiets
kunnen zien tuffen on het water tus
sen de bruggen bij de Beestenmarkt
en de Schouwburg.
De volgende demonstraties zul
len plaats hebben te Oudewetering
c-n Aalsmeer. Dag en uur zullen na
der worden bekend gemaakt.
De 22-jarige student H. J. M. Savel
kouls, die er na vele proefnemingen
in geslaagd is de amphibie-bromfiets
te construeren.
De amphibie-brommer is reeds op de niet het gemakkelijkste deel van een
kant getrokken. De berijder gaat op demonstratie.
eigen kracht de wal op. Dat is heus (Foto: „De Leidse Courant").
DB 22-JARIGE STUDENT H. J. M. tels, drijvers, tangen etc.
Savelkouls, d"e enkele jaren i De weinige vrienden, die nog toe
geleden zijn rustig geboortedorp in gang kregen tot zijn kamer, tracht-
Limburg verliet om in Leiden het ten hem weer aan de studie te krij-
meesterschap in de rechten te ver- gen. In rumoerige gedachtenwisselin-
werven, staat op het punt in de gen poogden zij hem er van te over-
sportwereld een internationale he- tuigen, dat een amphibie-bromfiets
roemdheid te worden. Natuurlijk niet nooit rendabel zou zijn, opdat geen
dan was de pret ook afgelopen en
j verdween de berijder in de diepte,
om even later proestend zijn voer
tuig op het droge te slepen. Steeds
bleek er een of andere verbetering
nodig, maar reeds na veertien dagen
wisten brommer en berijder hun»
evenwicht op het water te behouden.
Zakelijke belangstelling.
Intussen had de uitvinder in zijn
boothuis bezoek gekregen van de
heer v. Amerongen uit Amsterdam,
die verbonden is aan de N.V. Moto-
renfabriek Jelman en tevens verte
genwoordiger is voor Nederland van-
de Grumble Company in Liverpool.
De heer v. Amerongen had zakelijke
belangstelling voor de uitvinding. Hü
was van mening, dat de amphibie-
bromfiets een belangrijke rol kon
gaan spelen in de zomersport. Brom
fietsen-races te water zouden een
bijzondere attractie kunnen vormen
voor onze watersportcentra. Derge
lijke races wilde de heer v. Ameron
gen tot de populaire sporten rekenen,
omdat de aanschaffingskosten van
amphibie-brommers aanmerkelijk la
ger zouden zijn dan bv. van een zeil
boot. Ook voor de deviezenpositie
van ons land liggen er in de exploi
tatie van deze uitvindinggrote mo
gelijkheden.
Demonstratie bij „De Vink".
Het enthousiasme van de heer v.
Amerongen voor de amphibie-brom
mer werd volkomen gedeeld door de
directies van de fabrieken, waarvoor
hij werkt. Teneinde zich een oordeel
te kunnen vórmen over de uitvinding
van de heer Savelkouls, werd
termiddag voor een besloten groep
een demonstratie georganiseerd
de Rijn nabij de spoorbrug aan de
Rijndijk te Voorschoten. Behalve een
aantal ingenieurs van de Grumble
Compagny en de N.V. Motoren-
fabriek Jelman merkten wij óp de
enkel mens de behoefte gevoelt over
een meer te tuffen!
De heer Savelkouls liet zich door al
die goede raadgevingen niet van zijn
plan afbrengen. Hij werkte koorts
achtig verder en had half Januari
zijn uitvinding op papier gereed.
in verband met zijn universitaire
prestaties! Die ziin erg aan de ma
gere kant, want Hein zoals de
heer Savelkouls door zijn vrienden
wordt genoemd is kort geleden
op de meest erbarmelijke wijze voor
zijn „kantjes" gesjeesd. Bij insiders
heeft dit overigens geen verwonde
ring gewekt. De heer Savelkouls
heeft sinds een jaar geen studieboek
meer gezien en zich gedurende de
tijd, dat hij geacht werd bezig te zijn
met het Romeinse recht geheel
gewijd aan een zonderlinge hobby,
namelijk de constructie van een am
phibie-bromfiets.
De heer Savelkouls kwam op het
idee om een amphibie-bromfiets te
vervaardigen kort nadat hij zich vo
rig jaar een mobilette had aange
schaft. Aanvankelijk werkte hij bij
wijze van ontspanning aan zijn uit
vinding, maar zodra hij bemerkte,
dat zijn idee kans van slagen had,
werd de amphibie-brommer een
obsessie voor hem. Dag en nacht zat
hij achter de tekentafel, terwijl de
vloer bezaaid lag met allerlei sleu- ters door het water te klieven, maar
Toen de zaken eenmaal zover ge
komen waren, was het nog slechts
een kwestie van de fiets in elkaar
zetten. Met drie grete kisten vol on
derdelen trok de heer Savelkouls
naar Leimuiden, waar hij zijn intrek
nam in het boothuis. Binnen een
maand was de amphibie-brommer
een feit en konden de experimenten
beginnen. Iedere dag zagen de ver
baasde Leimuidenaren een jongeman
in badcostuum, die in de omgeving
van het boothuis pogingen deed, om
op zijn vreemdsoortig brommertje
de Westeinder Plas in te tuffen. Soms
gelukte het hem een twintigtal me
