Ruzie om radio-programma's RONDOM RERUM NOVARUM Prijsbeheersing wordt door Kath. Middenstand geen oplossing geacht loonsverhoging Wordt Zondagsrijverbod opnieuw ingevoerd? BEURS - Q VERZICHT JlaCing&pxa&c Ut CU dam 1886 DONDERDAG 22 MAART 1951 DE LEIDSE COURANT TWEEUF BLAD - PAGINA 1 AANDRANG TOT Gisteren heeft de Ned. Kath, Mid denstandsbond in Utrecht een bui tengewone vakraadsvergadering ge houden, waarin de gevolgen, welke uit de jongste regeringsmaatregelen voor het midden- en kleinbedrijf voortvloeien, onder ogen werden ge- Na een inleiding door mr. Bachg en de heer Hocy volgde een uitvoe rige discussie. De resultaten van de ze discussie werden vastgelegd in de volgende verklaring, welke aan de regering werd kenbaar gemaakt. De Kath. Middenstandsbond is zich bewust van de noodzakelijkheid dat in deze moeilijke tijden door ons ge hele volk zware offers worden ge bracht. Met -verontwaardiging heeft de Kath. Middenstandsbond kennis ge nomen van de speculaties, waardoor bepaalde grootafnemers zich in het jongste verleden hebben laten lei den op het stuk van hun bevoorra- dingspolitiek. Onze centrale heeft haar leden opgewekt zich te onthou den van iedere vorm van misbruik •der huidige moeilijke situatie. De rechtvaardigheid vergt even wel, dat de lasten, welke uit de mo mentele economische ontwikkeling voortvloeien, zo gelijk mogelijk over de onderscheidene bevolkingsgroe pen worden verdeeld. De stijging der prijzen zal voor de werknemers een verhoging van het loon ten gevolge moeten hebben. Een spoedige beslissing ten deze acht de Kath. Middenstandsbond zo wel uit sociale als economische over wegingen uiterst urgent. Door de stijging der prijzen en de helaas noodzakelijke maatregelen ter verkrijging van consumptie-be perking zullen ongetwijfeld de om zetten dalen. Hieruit vloeit voor het middenstandsbedrijfsleven voort een vermindering van bruto-opbreng- sten. Door de te verwachten loons verhoging en de verhoging van be drijfslasten zullen bovendien de be drijfskosten stijgen. Uit het oogpunt van rechtvaardig heid dringt de Kath Middenstands bond er met de grootste klem op aan, dat de mogelijkheid wordt ge opend tot verhoging van de bruto- Drie prinsessen vertrokken Met de koninklijke trein zijn gis termorgen van Soestdijk naar Sankt Anton vertrokken de drie prinsessen Beatrix, Irene en Margriet. De Koningin en de Prins brachten gisteren hun dochters naar de ko ninklijke trein, die van het station Baarn vertrok. De Prinsesssen rei zen incognito. Op het perron was de president-directeur ir. F. Q. den Hollander met twee leden der direc tie aanwezig. Slechts enkele inwo ners van Baarn waren getuige van het vertrek. Ook op het station te Utrecht, waar enige ogenblikken werd gestopt, was weinig belang stelling. OEFENCENTRUM „DE WITTEN BERG" TE STROE BIJNA VOL TOOID. De eerste groepen van dienstplichtigen, die in aanmerking komen voor de herhalingsoefeningen worden thans opgeroepen en worden gelegerd in de oefencentra, t.w. het kamp nabij Oirschot, dat reeds gedeeltelijk gebouwd was en thans wordt afgebouwd en het geheel nieuw opgerichte kamp „De Witten berg" nabij Stroe. Foto boven: Een overzicht van het kamp „De Wittenberg"; aan de ba rakken wordt thans de laatste hand gelegd. Foto onder: De in aanbouw zijnde zuiveringsinstallatie van „De Wit tenberg". marges, resp. losgelaten wordt het tot heden gevolgde systeem van handhaving dezer marges in gelds- bedrag. Uit economische overwegingen staat de Kath. Middenstandsbond volstrekt afwijzend tegenover een hernieuwd invoeren van een alge hele prijsbeheersing. Een dergelijke prijsbeheersing zou zeker niet prijs- verlagend werken. Waar de regering echter in de daarvoor in aanmerking komende gevallen maatregelen t.a.v de prijzen zou overwegen, acht de Kath. Middenstandsbond tijdig voor afgaand overleg met het bedrijfsle ven een dringende eis. De ervaring met name in de levensmiddelen-sec tor, hëëft geleerd, dat het ontbre ken van een dergelijk overleg tot voor hét bedrijfsleven onmogelijke situaties leidt. T.a.v. de verhoging van de inkom stenbelasting is naar de mening van onze organisatie geen rechtsgrond aanwezig deze uitsluitend te beper ken tot het bedrijfsleven De uitbrei ding van de werkingssfeer van het weeldetarief eist een nauwkeurige precisering van het begrip weelde en semi-weelde. Op dit punt is overleg met het bedrijfsleven ten zeerste ge wenst. LENTESTEMMING IN HET PARK. De traditie wil, dat Maart een aan tal „Zomerse" dagen geeft. De ver rassing, welke zij ons thans bereidt, is minder aangenaam. Een gure wind blaast over het land; sloten en vijvers zijn met ijs bedekt Deson danks ontwaart men overal de symp- „Zelfs bij het beste radio-bestel blijven er ontevreden luisteraars" Gistermiddag diende voor de pre sident van de Arnhemse Rechtbank, mr. J. H. Smits, het kort geding tus sen de Omroepverenigingen AVRO, NCRV, KRO en VARA, zomede de VPRO als eiseressen en de stichting „Het Radioprogramma" (Vereniging van Radioluisteraars). Voor eiseres sen pleitte mr. dr. P. J. Witteman, voor gedagvaarde mr. J. W. F. Do nath. Mr. Witteman zette uiteen, dat de omroepverenigingen schade hebben ondervonden van het door de stich ting uitgegeven radioprogrammablad, waarin zonder toestemming van de omroepverenigingen programma's in gewijzigde vorm werden afgedrukt. Hij verzocht de president beslag te mogen leggen op de programmabla den, en de drukker, de N.V. Misset te Doetinchem, te verbieden, deze te drukken. tomen van de naderende lente en in de parken der grote steden gaan de kinderen geheel op in hun spel, waarbij de koude hun niet deert. j de stichting het verbód op te leggen, Jongens zoeken (natuurlijk) de 1 Voorts verzocht hij de president, waterkant. De grote plakken ijs, welke ipt de vijver worden gevist zijn prima speelmateriaal. Ook hogere benzineprijs en verdubbeling motorbelasting De invoering van een rijverbod op Zondag voor auto's, de verhoging van de benzineprijs met enige tientallen percenten en een even grote verho ging van de motorrijtuigenbelasting worden thans ernstig overwogen op het ministerie van Verkeer en Wa terstaat. Het pleegt in deze overleg met het ministerie van Economische Zaken. De bestudering dezer maatre gelen moet worden gezien als een nadere uitwerking van het versobe- ringsplan, dat de Regering vorige week Zaterdag bekend heeft gemaakt. De motorrijtuigenbelasting wil men aanpassen aan de sterk gestegen autoprijzen. Naar verluidt zou voor de vrachtwagens een belastingverho ging van rond 30 percent gelden en voor de personenauto's, al naar ge lang de grootte, een verhoging van 50 tot 100 procent. De A.N.W.B. in verzet. De A.N.W.B. heeft reeds als zijn standpunt te kennen gegeven, dat de bond een eventuele ontwikkeling in de zin als hierboven uiteengezet is, funest acht voor de economische ont wikkeling van het land. Wat de ver hoging van de benzineprijs en de mo torrijtuigenbelasting betreft merkt de bond op, dat in de handels- en be drijfssector de grotere kosten voor het transport zullen worden doorbe rekend, waardoor dus uiteindelijk de consument meer wordt belast. Goedkoop vervoer noemt de A.N. W.B. een belang voor de gehele ge meenschap, omdat de statistieken hebben duidelijk gemaakt, dat de transportkosten een inhaerent en dik wijls zeer belangrijk onderdeel zijn van de kostprijs van landbouw-, tuin bouw- en industrieproducten. De to tale belasting van een vrachtauto va rieert van 800 tot 3500 gulden per jaar over een afstand van gemid deld 30.000 kilometer jaarlijks. Deze kosten zouden bij een mogelijke in voering van de genoemde verhogin gen aanzienlijk gaan toenemen. Over het Zondagsrijverbod merkt de A.N.W.B. op,, dat dit uit propagan distische overwegingen ten opzichte van het buitenland meer nut hqeft dan omwille van een bezuiniging. De practijk heeft namelijk geleerd, dat de practische bezuiniging maar wei nig betekenis heeft. Toen het Zon dagsrijverbod van 1949 op het punt stond te worden opgeheven verklaar de mr. Spitzen, destijds minister van Verkeer en Waterstaat, dat het Zon dagsrijverbod „niet onbelangrijke be zwaren" heeft en dat het slechts in zeer geringe mate tot een beperking van het benzineverbruik leidt. Te verwachten is, dat behalve van de automobilisten zelf, ook van de zijde van het Horecafbedrijf ernstige bezwaren tegen de overwegingen van het ministerie zullen worden inge bracht. Bij het eerste Zondagsrijver bod was het totale verlies aan omzet bij de bedrijven, welke juisrt zijn aangewezen op het autoverkeer, 15 millioen gulden. MR. SPITZEN WEER SECRETARIS GENERAAL. Mr. D. G. W. Spitzen, oud-minis ter van Verkeer en Waterstaat is weer benoemd tot secretaris-generaal van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. WEDEROM LAGERE KOERSEN. In hoofdzaak heeft de effecten beurs een vrijwel gelijk verloop ge had als Dinsdag, met dit verschil, dat de nadelige verschillen gisteren wat groter waren. Verkooporders in Kon. Olie, niet alleen voor buitenlandse maar ook voor binnenlandse reke ning, brachten de koers van 304 beneden de bekende brug van 300. Klaarblijkelijk heeft de nationalisatie van de Anglo-Iranian en de stemmen die zijn opgegaan ook in Irak, waar de RÓninklijke belangen heeft, op nationalisatie aan te dringen, het publiek bevreesd gemaakt. Het hoofdfonds sloot op 30014, Unilever, AKU en Philips sloten ruim een punt lager. Ook op de Indonesische sector was de stemming in mineur. Hier is de vraag van belang, hoe het nieuwe bestuur na de aftreding van Natsir zal worden samengesteld en hoe de houding ten opzichte van de Wes- om het programmablad uit te geven. Mr. Donath maakte bezwaar tegen de behandeling van laatstgenoemde kwestie, daar hij hierop niet gepre pareerd was. De president erkende, dat de ver bodskwestie ten aanzien van de uit gever een novum was, doch wees er op, dat het beter was deze zaken hier bij elkaar te behandelen Mr. Donath bleef echter bij zijn verzet. Mr. Witteman deelde daarop mede, dat hij deze kwestie volgende week aan de president van de Amsterdam se Rechtbank zal voorleggen. De verdediger van „Het Radio programma". Mr. Donath bestreed, dat het auteursrecht de programma's der om roepverenigingen beschermt. Wel be schermt het de radio-bladen. Pleiter verweet de omroepverenigingen, dat zij niet haar taak begrijpen van te zijn een dienst van het publiek. Voor het eerste nummer van „Het Radioprogramma" werden de gege- buitenlanders een onaangename in druk maken. Na een flauwe opening trokken de koersen een fractie aan, vooral voor Deli Mij. bestond er enige belang stelling, zodat het openingsverlies van drie punten voor de helft kon worden ingehaald. HVA bleef 123K (126) en Amsterdam Rubber 124 (125^). De Scheepvaartafdeling was even eens lager. Aandelen Rotterdamsche Lloyd zagen zich bijna vier punten ontgaan. Scheepvaart Unie verlieten de markt op 161J4 (163). Bij de ove rige soorten bleven de verliezen tot circa een punt beperkt. De Staats- fondsenmarkt kon zich betrekkelijk goed handhaven er zowel de conver sielening als de investeringscertifica ten noteerden onveranderd ten op zichte van Dinsdag. Op de Amerikaanse sector was de animo zeer gering. Het agio-percen tage liep met een half procent ach- telijke Uniepartner zal worden. Bo- I teruit tot circa 8% procent. Proion- vendien blijven de aanslagen op de gatie 23^ procent. onder de arbeiders tot een uitbarsting gekomen: dit was een klein naspel van de Pavijse Commune, waar bij 20.000 socialisten het le ven lieten. Maar niet akeen Luik was het aan het te pas. en maakt bekend, dat dit verinaak bij de wet verboden is. Hij had het met evenveel succes tegen een lantaarnpaal kunnen vertellen, want men gaat rustig door. De agent ook niet mis. ziet kans het touw door te snij den. Maar nu komt de Jordaah in beroering: zelfs rust terug; maar de vol- verflauwen, en tegen het middernachtelijk uur wordt het betrekkelijk rustig. Gewonden worden door de arbeiders zelf veelal meegenomen, de overigen worden naar het Binnen- gisten. De ideeën van Marx dJit simpele vermaak gende dag. Dinsdag 2? gasthuis gebracht. Daar Juli. begint een troep ion- telt men 14 doden en 37 gens de politie met stenen gewonden, waarvan die te bekogelen. De rode vlag zelfde nacht er nog vijf komt weer te voorschijn, stierven. Veertig politie 1 en ieder begrijpt uit welke mannen zijn gewond, ter- hoek de wind waait De wijl de militairen het ei politie begint weer met tame ijk goed van hebben de blanke sabel te werken, afgebracht. Voorlopig een agent wordt door een wordt er door de soldaten over were.drevolutie en klassenstrijd hadden geen halt gehouden bij onze landsgrenzen, maar waren gretig naar binnengehaa d als ..de" oplossing voor de armoede en het harde be staan van de arbeiders. Domela Nieuwenhuis was in ons vaderland de hoofd- prediker van deze leer en trok overal volle zalen. Met gebade vuisten en verhitte hoofden hamer den de leiders deze ver derfelijke eer er bij de arbeiders in. De vruchten zou men spoedig plukken. De eerste symptoom was de moordaanslag op de Commissaris van politie in het Amsterdamse Von delpark tijdens een verga dering van Domela Nieu wenhuis (zie vermeld krantenbericht). De laatste week van Juli van datzelf de jaar 1886 stonden de kranten vol over het Pa lingoproer." Onze eigen vaders en grootvaders kunnen ons daar meer van vertellen: Luister maar. In de Jordaan organi seerden enkele viskopers op Maandag 26 Juli 1886 een volksvermaak: het z. g. palingtrekken. Uit een hun" niet gegund! De agent wordt in een kelder in het nauw gedreven, en kan no 2 juist bijtijds door enke'e collega's ontzet worden Maar nu wordt de gehele oolitiegroep aangegrepen men dreigt ze over de brup te gooien en in het water te verdrinken. En zo komt het tot handgemeen; de Amsterdamse politie maakt messteek ernstig gewond. De strijd iaait weer op. eii is veel feller dan de dag daarvoor. Óm zes uur in de namiddag wordt de hulp van de militairen in geroepen ca. 200 man in fanterie, en een half esca- dron cavalerie van 89 man de wacht betrokken bij het Koninklijk Paleis op de Dam en bij de Nederlandse Bank. De geweren staan daar dreigend aan rotten om op eerste teken aan de ordehandhaving kracht bij te zetten. Tot zover het kort relaas vens ontleend aan Vrije Geluiden", dat niet het auteursrecht had voor behouden. Het tweede nummer kon worden uitgegeven met gebruikma king van de vóór-programma's, zoals persbureaux in geheel West-Europa ontvangen. Het heeft volgens pleiter geen zin, de drukker te vervolgen. Deze voert slechts de opdracht uit. De verdediger van de radio verenigingen. Mr. Witteman wees er op, dat er ten aanzien van de uitleg van de auteurswet nopens de radioprogram ma's een vaste jurisprudentie bestaat. Sinds 1934 hebben de omroepvereni gingen geen enkel proces ter zake verloren. Pleiter had nieuwe argu menten verwacht, er werden immers zware kanonnen aangesleept, maar iets nieuws, iets zwaars, is er niet gekomen. Een discussie over het Nederlandse radiobestel achtte mr. Witteman in een rechtszaal niet op haar plaats. Slechts wilde hij er op wijzen, dat de vrijheid, die de verschillende stro mingen hebben, zich door de radio te uiten, gunstig afsteekt bij andere landen, waar de omroep staatsbe drijf is. Zelfs bij he becte radiobestel zullen er ontevreden luisteraars'blij ven. Pleiter wees het verwijt van koppelverkoop van de hand. Men kan losse nummers van de radiobladen kopen zonder een geloofsbelijdenis af te leggen. De omroepverenigingen zijn trots op de „dienst aan het pu bliek". die zij geven, maar zij wensen niet belemmerd te worden door be wegingen. welke hun werk onder mijnen. Hier is sprake /an een front- aanval, waartegen de omroepvereni gingen zich met alle kracht wensen te verzetten. De VPRO is zeer verstoord ge weest vanwege het misbruik, dat werd gemaakt door de overname van de programma's in „Vrije Geluiden". Dit mag niet, want „nadruk verbo den" was in het bedoelde nummer vermeld. Nu maak'' de tegenpartij gebruik van vóór-programma's, doch het is nimmer de bedoeling geweest, dat deze voor het buitenland bestem de programma's in het binnenland door anderen dan de rechthebbenden zouden worden uitgegeven. De druk ker werd in deze zaak betrokken, omdat hij rechtstreeks aansprakelijk wordt geacht. De N.V. „Misset" heeft mr. Witteman als advocaat voor de omroepverenigingen al vaker ont moet in soortgelijke zaken. Tijdens langdurige discussies bii de hierna volgende re- en dupliek weigerde mr. Donath op het verzoek van mr. Witteman, welk verzoek werd ondersteund door de president, om hangende het kort geding de uit gave van het blad van de stichting stop te zetten in te gaan. Mr. Smits zal uitspraak doen vol gende week Woensdag om half elf. Aetherklanken Het verschijnen van sol. van deze spannende Juli- daten op het strijdtoneel ^'affen van 1686. in Amster. boezemt geen ontzag in maar schijnt integendeel „Toen de heer Stork het terrein van het Vondel park betrad, loste de socialist Geel, achter een boom te voorschijn komende, a bout portant op hem een schot uit een met zes schoten geladen revolver, onder het geroep: „zal je ons nog lan ger trotseren?" Gelukkig zag de heer Stork de toeleg, zodat hfj nog tijdig het hoofd kon omwen den, en de kogel hem voorbij het oor snorde." (Krantenbericht 6 Juli 1886). groot alarm, en een hon derd man zijn spoedig ter plaatse om links en rechts rake klappen uit te delen. De eerste slachtoffers val len aan weerskanten: vrou- wen en kinderen vechten door hen gehuurd vertrek om het hardst mee met uit van een der percelen aan de straat losgetrokken ste de woede tot ongekende hoogte op te voeren. Er verschijnt op de barricade beter, waar Paus Leo XIII dam. Tot het einde van de week stonden de kranten in Nederland ei1 vol van. De aanleiding van deze gebeurtenissen was het overigens onbeduidende „Palingtrekken". Maar het bewijs was weer eens gele verd hoe de socialistische ideeën over revolutie en gewe d ingang vonden on der het gewone volk. en in zo'n oproer een uit'aat kreeg. Het enige resultaat was een droeve doden- en ge wonden lijst; hartroeren de tonelen bii het Binnen gasthuis, waar familie haar vader broer en zoons ge dood of gewond terugvon den. En de verbittering groeide met de dag. Wij begrijpen nu des te de Lindengracht werd een touw over het water ge spannen naar een kamer aan de overzijde, en mid denin lboyen het water werd gen levende, dikke paling gehangen. Toen met vletten er onder door om de paling er af te trek ken. Een agent komt er aan nen. met dakpannen, em mers' en allerhande pro- jectie'en. Het woeste gegi" en geschreeuw bewijzen hoe opgezweept het volk is. De rode leiders lachen in. hun -vuistje, maar blij ven zelf veiligheidshalve buiten schot. Tegen de nacht keert de aan de arbeiderskant een man met de rode vlag een schot, en de eerste dode is gevallen. Nieuwe afdelingen in fanterie. artiderie en ma riniers moeten a's ver sterking aanrukken. vijf jaar later op zinspeelt wanneer hij in zijn encv- cliek Rerum No varum zegt: De socialisten trachten de haat der niet-bezitters te gen de bezitters op te wek ken". De Paus zal dan in zijn rondschrijven aan de zo is er onderhand als het arbeiders van alle landen avond wordt een legertje een heel wat veiliger weg van meer dan 600 man op en een hee wat christelij- de been; en men begint ker methode aanwijzen om raak te schieten. Des tot verbetering van de avonds om tien uur is de arbeiderstoestanden te ko- strijd nog in volle gang: men. om elf uur begint het te A. M. VULSMA. or VRIJDAG. HILVERSUM I. 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA 12.00 AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO. 23.00—24.00 VARA. VARA: 7.00 Nieuws. 7.15 Gramo- foonmuziek. 8.00 Nieuws. 8.15 Gra- mofoonmuziek. 8.50 Voor de huis vrouw. 9.00 Gramofoonmuziek. 9.30 9.35 Waterstanden). VPRO: 10.00 „Kinderen en mensen", causerie. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Gramofoonmuziek. 10.30 Voor de vrouw. 10.45 Alt en piano. 11.00 Voordracht. 11.20 Gramofoonmuziek. AVRO: 12.00 Gramofoonmuz. 12.30 Land- en tuinbouwmededelingen. 12.33 Pianospel. 12.45 Sportpraatje 13.00 Nieuws. 13.15 Kamerorkest en solisten. 14.00 Voordracht. 14.15 Ka merorkest. 14.40 Kookkunst. 14.55 Gramofoonmuziek. 15.30 Vocaal Dub- bel-kwartet. VARA: 16.00 Klein vrouwenkoor. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Gramofoonmuziek. 17.20 Muzi kale causerie 18.00 Nieuws. 18.15 Fe licitaties. 18.45 „Denk om de bocht". 19.00 Meisjeskoor. 19.15 Prijzen- praat-'e. VPRO: 19.30 Avondmaals dienst. 20.55 Nieuws. VARA: 21.00 Populaire melodieën. 21.30 Aether- forum. 22.00 Buitenlands weekover zicht. 22.15 Lichte muziek. VPRO: 22.40 „Vandaag", causerie. 22.45 Avondwijding. VARA: 23.00 Nieuws. 23.15 „Huwelijk van A tot Z", cau serie. 23.3024.00 Gramofoonmuz. NCRV: 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend gymnastiek. 7.30 Gramofoonmuziek. 7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.18 Ge wijde muziek. 8.45 Gramofoonmuz. 9.15 Voor de zieken. 9.30 Gramo foonmuziek. 10.30 Passiedienst. 11.45 Fluit en piano. 12.15 Marinierskapel en solist. (12.3012.33 Land- en tuinb.meóedelingen). 13.00 Nieuws. 13.15 Orgelconcert. 14.00 „Hoe kun nen wij de cyclamen overhouden?", causerie. 14.15 Strijkkwintet. 15.00 Voordracht. 15.20 Gramofoonmuziek. 16.10 Klein koor. 16.40 Voordracht. 17.00 Verzoekprogramma. 17.30 Fries programma. 17.45 Koorzang en or gelspel. 18.30 „Een woord van man tot man". 18.45 Vocaal kwartet. 19.00 Nieuws en weerberichten. 19.15 Cello piano. 19.35 Gramofoonmuziek. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Ned. Herv. Kerkdienst. 21.30 Om roeporkest en solist. 22.15 Vocaal Dubbel Kwartet. 22.30 Voordracht (m. commentaar). 22.45 Avondover denking. 23.00 Nieuws. 23.15—2' Gramofoonmuziek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 5