©eCoidóeSotvfco/nt Revolutie sfeer in Perzië Ministers bedanken voor de eer Opmars in versneld tempo Storm op zee KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN MAANDAG 19 MAART 1951 42ste JAARGANG No. 12235 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 90826. Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 r\E OPWINDING die in Perzië is ontstaan na de moord tien dagen ge- leden op minister-president Rasmara, is de laatste twee dagen ont aard in een „sfeer van revolutie". De uitdrukking is van een Perzisch parlementslid. Het land heeft nog steeds geen regering. De nieuwe mi nister-president, Hoessein Ala, heeft zijn pogingen om een kabinet te vormen voorlopig moeten opgeven, omdat hij geen afnemers kan vin den voor vier ministeriële portefeuilles. Het Majlis (parlement) is in spoedzitting bijeengekomen, omdat het land bedreigd wordt met een fi- nanciëële ineenstorting. Ambtenaren, politiemannen en soldaten hebben de laatste weken geen salaris of soldij ontvangen en beginnen tekenen van ontevredenheid te vertonen. Een verhoogde circulatie van bank biljetten zou het enige middel zijn om een economische catastrofe te voorkomen. NATIONALISATIE VAN DE OLIE Tussen al deze bedrijvigheid door wordt met koortsachtige haast ge werkt aan de nationalisatie van de Perzische olievelden. De Senaat komt vandaag bijeen om het wets voorstel hierover, dat door het Maj lis reeds is aanvaard, goed te keu ren De sjah zal niets anders over blijven dan het voorstel kracht van wet te geven en daarmee zal de naasting van de Perzische oliepro ductie een feit zijn. De Britse regering heeft de Perzi sche regering gewaarschuwd, dat een dergelijke maatregel niet eenzij dig kan worden genomen en dat zij de zaak voor het Internationale Ge rechtshof in Den Haag zal brengen. Het standpunt van het Perzische parlement is, dat Perzië krachtens zijn souvereiniteit het recht heeft concessies op te zeggen, die niet stroken met de nationale onafhan kelijkheid van het land. DUISTERE MACHTEN „Er zijn in Perzië duistere mach ten aan het werk", zei hetzelfde par lementslid, dat zich uitliet over de dreigende „revolutionnaire sfeer". Wie deze duistere machten zijn, zei hij niet, maar wel verklaarde hij, dat zij geleid en opgehitst worden door de fanatieke „Kruisvaarders van de Islam", op wier aanstichting de moord op Rasmara is geschied en wier voornaamste vertegenwoordi ger in het Majlis de leider is van het 12 man sterke Nationale Front, Kasjani. De fanatici hebben thans een gun stige gelegenheid om de zwakte en de verwarring, die reeds lang be stonden in het Perzische staatsbe leid, uit te buiten. De financiële cri sis, waarin de staatskas verkeert, is het gevolg van de machteloosheid van het Majlis een jaarlijkse begro ting vast te stellen. Het heeft tot nu toe steeds hardnekkig geweigerd ieder budget, dat de regering opstel de, te behandelen. De credieten, die de regering nodig heeft, worden van maand tot maand bij stemming vast gesteld. DE SJAH VERDEELT ZIJN GROND De Sjah van Perzië heeft Zaterdag een dorp op zijn persoonlijk landgoed op voordelige voorwaarden op lan ge termijn overgedragen aan 143 boeren. Ieder der boeren krijgt acht hec taren land, voor twintig procent gratis en de rest te betalen over een periode van 25 jaar. In Januari j.l. heeft de Sjah een Paasnacht in Rome Z. Em. Kardinaal Micara heeft in zijn hoedanigheid van Kardinaal-Vi caris voor het bisdom Rome met be trekking tot de viering van de litur gie van a.s. Paaszaterdag de volgende normen gegeven: De kerken en kapellen, die van het Vicariaat toestemming verkrijgen om deze liturgie in de avond van Paas zaterdag te houden, zullen deze be ginnen om 22.30 uur, zo zij in het bezit zijn van een doopvont en waar van dus het water moet worden ge wijd. In de andere kerken en kapel len, die geen doopvont hebben, zul len de plechtigheden om 23.00 begin nen. dat de vastentijd om 's middags 12.00 uur van Paaszaterdag eindigt; dat de klokken van Rome om 11.00 in de morgen het Paasfeest zullen in luiden; dat de huizen gedurende de dag van Paaszaterdag gezegend zullen worden; dat de gelovigen in de morgen van Paaszaterdag ter H. Tafel mogen na deren in die kerken, die de plechtig heid in de morgen verrichten; dat alle gelovigen, ook zij die in de morgen van Paaszaterdag hebben ge communiceerd, de H. Communie ge durende de H. Mis in de nacht van het Paasfeest mogen ontvangen, mits zij van 21.00 uur af nuchter zijn; dat zij, die de H. Mis in de nacht van de Paasdag bijwonen, voldaan hebben aan hun verplichting van mishoren en dus gedurende de Paas dag niet meer naar de kerk behoe ven te gaan; dat de celebrant van de H. Mis in de nacht, die is van de Paas zaterdag in het Missaal, met onder houding van de regels voor het bi- neren vastgesteld, nogmaals gedu rende de Paasdag mag celebreren, de H. Misgebeden gebruikend van de Paasdag in het Missaal. speciale commissie ingesteld om de overdracht aan de plaatselijke be volking van ongeveer achthonderd dorpen, die hij van z^jn vader geërfd heeft, te regelen. Deze bezittingen brachten ongeveer vijf millioen gul den per jaar op. GEVOLGEN VAN DE ONRUST TE BARCELONA. Baenz Alegria, de civiele gouver neur van Barcelona, is uit zijn ambt ontzet en vervangen door generaal Felipe Azedo Colonga, lid van hel hoog militair gerechtshof. Politieke kringen in Madrid voor zien, dat generaal Franco, nu hij een maal zijn „sleutelmannen" van net regiem in Barcelona heeft vervan gen, weldra ook in Madrid drastische mutaties zal overwegen. Sommige waarnemers verwachten, dat een re organisatie van het Spaanse kabinet verhaast zou kunnen worden als ge volg van de gebeurtenissen in Bar celona. De Spaanse regering is terug gekomen op haar besluit waarbij aan werkgevers verboden werd de arbeiders, die in Barcelona gestaakt hebben, loon uit te betalen voor de duur van de staking. Thans is beslo ten, dat de werkgevers het volle loon mogen uitbetalen, waan oor de stakers als tegensprestatie moeten overwerken en wel een uur pe? dag. Spanje en het Atl. Pact Troepen aangeboden Naar verluidt, heeft Spanje aan geboden troepen ter beschikking te stellen voor de verdediging van West-Europa, wanneer van Ameri kaanse zijde het bewapeningstekort kan worden aangevuld. Engeland is en blijft daar echter op tegen. De jongste wanordelijkheden te Barcelona, die ontstonden als pro test tegen de gestegen kosten van levensonderhoud, hebben die me ning in Britse diplomatiegz (en, naar verluidt, ook militaire) kringen, nog versterkt. In Amerika denkt men er anders over. Noodtoestand in Albanië? In Albanië zou de noodtoestand afgekondigd zijn als gevolg van de ontdekking van een samenzwaring om de communistische regering om ver te werpen zo meldt de Obser ver. Een ander Zondagsblad, de Sunday Times, meldt, dat de grote toevloed van Russen naar Albanië in de laatste weken oorzaak is van groeiende „onrust en haat" tegen de regering van president Hodia In gewoonlijk betrouwbare krin gen te Belgrado, die dagelijks in contact staan met Tirana, wordt evenwel verklaard, dat men niets weet vai 'n noodtoestand in Albanië of van een tegen de regering gericht complot. Wel weet men te vertellen, dat op 19 Februari voor de Sowj et- ambassade te Tirana een bom was ontploft en dat dertig personen wa ren gearresteerd. Sedert dien zijn de creten uitgevaardigd, dat ieder, die ongeoorloofd vuurwapens of explo sieven in zijn bezit had deze on middellijk moet afgeven „Terroris ten" zouden binnen tien dagen na gevangenneming worden berecht. De wachten voor de regeringsge bouwen en andere gebouwen waren versterkt, aldus deze kringen. CHINEZEN TREKKEN ZICH TERUG ACHTER DE BREEDTEGRAAD IN VERSNELD TEMPO en tegenover plotseling verminderde weer- stand der Chinezen hebben de verbonden troepen Zondag hun opmars naar de 38e breedtegraad voortge zet. Er zijn steeds meer tekenen, dat de Chinezen Tsjoensjon, hun laatste bolwerk in Zuid-Korea, zullen ont ruimen of reeds hebben ontruimd. Correspondenten melden en hun berichten zijn de scherpste censuur gepasseerd dat de stad zowel door de militairen als door de burgerbevolking is verlaten. Tsjoentsjon ligt 12 km. bezuiden de 38e breedtegraad. Sedert 1 Januari was hier het hoofd kwartier van het Chinese opperbevel gevestigd. nistratief commandant van de strijd krachten van het Britse Gemenebest in Korea, 'Zondag verklaarde, dat hi.i geen bevel had ontvangen zijn troe pen te Zuiden van de 38ste breedte graad te houden. Hijwas ervan overtuigd, dat de Chinezen in de centrale sector 'n te gen-offensief voorbereiden. Generaal Robertson zeide voort, niets te weten van geruchten, dat vredesonderhande lingen waren begonnen of aanstaan de waren. Onderhandelingen met Peking? Initiatief van Lie De secretaris-generaal der Uno, Trygve Lie. voert op het ogenblik besprekingen met de Westelijke de legaties bij de Uno, teneinde de mo gelijkheden na te gaan om te komen tot een staken van het vuren in Ko rea zonder dat daarbij andere pro blemen, het Verre Oosten betreffen de aan de orde komen. TERUGTOCHT IN GOEDE ORDE. De heuvelen en bergruggen ten N.W. van Hongtsjon, die de Chinezen de laatste dagen nog fel hadden ver dedigd, zijn nu ontruimd. Hongtsjon zelf is in geallieerde handen. De ont ruiming schijnt overhaast te zijn ge schied. Men vond o.m. een opslag plaats met munitie, die dertig vracht wagens had kunnen vullen. De terugtocht der Chinezen ge schiedt in goede orde. Er is geen sprake van. dat zij zouden zijn ver slagen. Zij leveren alleen kleine ach terhoedegevechten .Naar schatting van het achtste Amerikaanse leger heb ben de Chinezen tussen 25 Januari en 17 Maart 177.000 man verloren. Zij beschikken echter nog over grote in tacte legers en zouden te allen tijde een tegenaanval kunnen uitvoeren Men schat, dat er vier Chinese le gers van 120.000 tot 160.000 man elk aan het front staan en dat vier corp sen van gelijke sterkte als directe reserve ter beschikking staan. Uit Tokio wordt gemeld, dat lui tenant-generaal Robertson, aami- Het plan-Schuman Vandaag parafering In de Westduitse hoofdstad Bonn is bekend gemaakt, dat hedenmid dag om 12 uur in Parijs het plan- Schuman zou worden geparafeerd door vertegenwoordigers van Neder land, Frankrijk, West-Duitsland, Italië, Luxemburg en België. De tekst van de overeenkomst zou dan gelijktijdig in de zes hoofdsteden worden bekend gemaakt. Omdat 't plan vooral op moeilijk heden van Duitse zijde stuitte kan het bericht uit Bonn inderdaad het vertrouwen wekken, dat het uur van de herhaaldelijk uitgestelde parafe ring eindelijk is aangebroken. Er zou een compromis gevonden zijn aan gaande de kartels in de Duitse Roerindusti'ie. De Duitse onderhan delaar prof. Hallstein is reeds naar Parijs vertrokken. Ook uit de Fran se hoofdstad wordt bericht, dat er geen verschil van mening meer is en dat alleen nog aan de eindredac tie wordt gewerkt. Er wordt daar echter rekening gehouden met de mogelijkheid, dat het plan niet Maandag maar Dinsdag zal worden geparafeerd. Na de parafering zal het plan nog door de regeringen en de parlementen officieel moeten worden goedgekeurd. De Duitse so cialisten hebben opnieuw het plan- Schuman in zijn huidige vorm afge wezen. India is bereid opnieuw zijn goede diensten in Peking te verlenen voor een vredesregeling inzake de oorlog in Korea, aldus heeft sir Benegal Rau, afgevaardigde van India bij de UNO, in Ottawa verklaard Het kan echter niet op eigen ini tiatief handelen, maar een concreet voorstel moest, hetzij door de Chine se communisten, hetzij door de com missie van goede diensten der UNO worden gedaan. Volgens sir Benegal Rau was „de huidige impase" in Ko rea een gelegenheid voor zulk een voorstel. Praag ontbindt alle clubs In Tsjechoslowakije worden thans ongeveer 55.000 particuliere genoot schappen, clubs en verenigingen van de grootloge der vrijmetselarij tot dorpsschaakclubs toe ontbon den op bevel van het ministerie van binnenlandse zaken. Voor een com missie van de nationale vergadering heeft minister van jusitie Nosek Za terdag verklaard, dat het oude bour- geois-type van vereniging uitsterft en dat nieuwe centra van sociaal le ven voor het arbeidende volk zullen worden gebouwd. Gromyko de taaie Geen vooruitgang te Parijs De Zaterdag gehouden zitting der grote vier bestond uit een herhaling van de bekende argumenten, zonder dat enige vordering werd gemaakt De Westelijke gedelegeerden verwe ten Gromyko o.m. vooruit te willen lopen op de viermogendhedenconfe- rentie en met de agenda reeds een beslissing vast te willen leggen over de ontwapening van Duitsland en de vermindering van de bewapening van de vier mogendheden Gromy ko stond er op, deze punten niet ter loops te noemen, maar als afzonderlij ke punten op de agenda te plaatsen. Het is zijn oude argument. Een Franse diplomaat zeide: Het was een lange zitting. Gromyko wil de uitleggen, dat de Westelijke mo gendheden niet over ontwapening van Duitsland willen spreken. Aan gezien dit niet waar is had hij een moeilijke taak, die hem veel tijd kostte. Vandaag komen de gedelegeerden voor de dertiende maal bijeen. Taxi-chauffeurs en personeel van de buurtspoorwegen hebben zich vandaag voor 24 uur aangesloten bij de staking van de bus-chaufeurs en een deel van het Metropersoneel te Parijs. De taxi-chauffeurs die eigen wagens rijden ongeveer een vijfde van het totaal staken niet. De regering heeft vandaag nog 200 legervrachtauto's laten rijden om mensen naar hun werk te brengen. 300 vrachtauto's en 250 particuliere bussen waren al in bedrijf. Er zijn tekenen die wijzen op een spoedig einde van de bus- en Metro staking. De 33.000 man Metroperso neel eisen een algemene loonsverho ging van 6.000 frs. per maand. Hun staking wordt zowel door de commu nistische als de niet-communistische vakverenigingen gesteund. AANSLAG TE TEHERAN Een student heeft vanochtend ge schoten op de president van de uni versiteit van Teheran, dr. Zangoeneh. De president werd ernstig gewond. Nieuw protest te Djakarta Tegen de aanslagen op Nederlanders De Nederlandse regering heeft Za terdag voor de tweede maal binnen twee maanden geprotesteerd tegen de voortdurende moorden op Neder landers en de aanslagen tegen leven en eigendommen van Nederlanders in Indonesië. Het protest is officieel aan de Indonesische regering over handigd door de Nederlandse hoge commissaris in Indonesië, de heer A. Th. Lamping. De Nederlandse regering wijst er in haar nota op, dat de Indonesische regering 28 Februari jl. verzekerin gen gaf ten aanzien van de veilig heid van lijf en goed. Met grote te leurstelling stelt, de Ned. regering vast dat de beloofde maatregelen geen resultaat hebben opgeleverd. De moorden beperken zich niet tot Nederlanders: om politieke of mate riële redenen zijn ook vier Ameri kanen, een Australiër en honderden Indonesiërs vermoord, In de nota wordt de vraag gesteld, welke bijzondere maatregelen de In donesische regering zal nemen om te verzekeren, dat de in Indonesië wonende Nederlanders bescherming tegen geweldpleging zullen genieten. Ook hoopt de Nederlandse regering, dat de schuldigen met bekwam- spoed zullen worden gestraft en dat zij van de arrestaties op de hoogte zal worden gesteld. Schepen gestrand De zware Zuidwester en vele re gens, die dit weekeinde over stad en land joegen, hebben ook op de Noordzee en elders een aantal sche pen in moeilijkheden gebracht. In dichte mist en bij krachtige wind moest Zaterdagmorgen uit het Ka naal met behulp van een raketappa raat de bemanning (acht koppen) van het Nederlandse motorschip „Volkerak" in veiligheid worden ge bracht. Het 337 ton metende schip was bij het eiland Wight (ten Zuiden van Engeland) aan de grond gelopen en maakte zwaar slagzij. De luiken, de reddingsboot en een deel van de stuurhut werden door de zware zee weggeslagen. Het schip was op weg van Fowey in Cornwall naar Rotter dam met een lading porceleinaarde. De reddingsboot van Stellendam, de „Koningin Wilhelmina" haalde Zondagmorgen tegen negen uur zes man van het Belgische vissersvaar tuig „Guido Gezelle 225", dat een mijl ten Noorden van de vuurtoren Westhoofd bij Hoek van Holland was gestrand. Het vaartuig is waarschijn lijk verloren, waar het te veel water heeft gemaakt. Ook het Noorse schip „Bera" vroeg gisteren om onmiddellijke as sistentie. Het bevond zich ergens op de Noordzee in zinkende toestand. Het Zweedse schip Gdynia nam de be manning van de Bera over. Tenslotte deelden de opvarenden van de Duitse kustvaarder „Treue" Zaterdagmiddag bij aankomst in de haven van Nieuwe Diep mee, dat zij Woensdag tijdens de hevige Zuid wester storm bij de Doggersbank ongeveer 40 mijl West-Noord-West van Den Helder een stuurhut en een aantal wrakstukken hebben waarge nomen. De wrakstukken zijn ver- moedlijk afkomstig van de Duitse kustvaarder „Christa" die al sinds 8 Maart wordt vermist. Ontploffing eist 3 doden Een enorme ontploffing heeft zich Zaterdagmiddag voorgedaan te Ge leen. In de gebouwen van de staats mijn „Maurits" is een der grote luchtcompressors, ten gevolge van kortslutiing, in de lucht gevlogen. Drie mannen verloren hierbij het leven, de 38-jarige machinist W. Bockting uit Beek, de 23-jarige J. Vermeulen van Kerensheide en de 64-jarige J. Hendriks. Door deze ontploffing kwam plot seling een groot deel van Limburg en Noord-Brabant zonder gas te zit ten. In Geleen werd door de geweldige druk grote schade toegebracht aan daken en ruiten. KONINGIN EN PRINSESJES WOONDEN PAASSPEL BIJ. Koningin Juliana en de prinsesjes Beatrix en Irene hebben Zondag avond onverwacht het jaarlijkse Paasspel van de Vrijzinnig Christe lijke Jeugdeentrale van de Neder landse Protestantenbond in de kerk aan de Tesselschadelaan in Hilver sum bijgewoond. Het spel behandelt de gebeurtenissen uit de lijdensweek NEDERLANDSE OFFICIEREN VAN GEZONDHEID ZULLEN BEZOEK BRENGEN AAN DUITSLAND. Nederlandse officieren van gezond heid, die als tandarts bij het leger werkzaam zijn, zullen aan het eind van deze maand een bezoek brengen aan Duitsland om zich op de hoogte „e ste.len van de organisatie der tandverzorging in het zevende Ame rikaanse legerkorps aldaar. MINISTER DREES LEGT DE RE GERINGSVERKLARING AF. Minister President Dr. W. Drees leg de Zaterdagmiddag in de Tweede Kamer de Regeringsverklaring af. Tijdens de rede van de Minister President: v.l.n.r. achter de tafel: de Ministers H. H. Wemmers; prof. dr. A. H. M. Albregst; Mr. A. M. Joe- kes; prof. dr. J. R. M. van den Brink; prof. P. Lieftinck; Mr. F. C. G. J. M. Teulings; Minister Presi dent dr. W. Drees; de minsters mr. D. U. Stikker, mr. H. Mulderije; mr. J. H. van Maarseveen; prof. dr. F. J. T. Rutten en mr. in 't Veld. HET DEBAT OVER DE REGERINGSVERKLARING. Op voorstel van de voorzitter, heeft de Tweede Kamer besloten de spreektijden aldus te bepalen: KVP: 1 uur en 30 minuten; P. v. d. A.: 1 uur en 30 minuten; A.R.: 1 uur en 15 minuten; C.H.: 1 uur en 10 minuten; V.V.D.: 1 uur; C.P.N.: 1 uur; S.G.: 45 minuten en K.N.P.: 45 minuten. Verdere rantsoenering stelde de voorzitter niet voor in de hoop, dat de beraadslagingen Dinsdag beëin digd zullen kunnen worden. NIEUWE WIJZE VAN BEVOLKINGSREGISTRATIE. De afdeling bevolking van de ge meente Haarlem beschikt sinds enige tijd over een mechanische bevol kingsteller, de zogenaamde citograaf. Deze machine, die 75.000,gekost heeft, stelt de afdeling bevolkings registratie in staat op willekeurige tijdstippen bepaalde tellingen in korte tijd uit te voeren. Bovendien biedt zij het voordeel dat oproe- pingskaarten in het vervolg niet meer getypt behoeven te worden. Bij verkiezingen bijvoorbeeld kan de citograaf in korte tijd alle kies gerechtigden op aparte kaarten auo- raatisch registreren, welke kaarten dan aan de gegadigden worden ge zonden. Deze procedure geeft, een grote besparing aan tijd en arbeids kracht. De machine stelt de gemeente in staat, op bepaalde tijdstippen het verloop van de bevolkingscijfers in verschillende details te demonstre ren. Men kan nagaan welke procen ten van de totale bevolking worden ingenomen door bepaalde leeftijds groepen, bepaalde godsdiensten, am bachten, enz. Dit werk vergde voor dien een moeizame arbeid met veel kansen op vertelling en tussentijdse veroudering der cijfers. Haarlem heeft nu 163.000 inwoners, voor wie de citograaf een even groot aantal zinken plaatjes heeft geslagen die alle bijzonderheden van de be treffende persoon bevatten. Het slaan der plaatjes heeft enkele maan den gevergd, doch thans is deze ar beid achter de rug en kan men vol ledig profijt trekken van de nieuwe manier van registratie. Onlangs hebben burgemeesters van grote gemeenten gezamenlijk een bezoek aan "Aaarlem gebracht om de citograaf in werking te zien. De bur gervaders van Amsterdam, Utrecht, Enschede, Groningen, Eindhoven, Rotterdam en Leiden waren vol lof over de voordelen van het apparaat en achtten het voor de toekomst een onmisbaar onderdeel van de gemeen telijke registratie. Ko-Meit-ie... Wie verstandig wil zijn. moet be ginnen met zijn eigen gebreken te verdragen, en leren genieten van het beperkte geluk dat den mens is gebleven. dr. L. H. Cornelissen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1