S)e CoidóeGoti/fcci/itt
In Parijs gaat het
tóch vlugger
ZELFBEHEERSING
GEVRAAGD
Mgr. Beran uit aartsbisdom weggevoerd
Tweede week der Parijse
conferentie
Prof. Romme
op Soestdijk
Langzaam maar gestadig
voorwaarts
Kunstmatig maanlicht 's nachts
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
MAANDAG 12 MAART 1951
42ste JAARGANG
No. 12229
Directeur: C M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
Papengracht J2, TeL 20015» Adm. en Adv. 20826» Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd.» f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
\7 AND A AG is de crisis 47 dagen
oud en morgen is prof. Romme
twee weken aan het informeren,
deduceren, induceren en combineren.
De vrees kwam op toen hij naar
Soestdijk toog dat het was om te
abdiceren. Met opzet was echter de
vorm gekozen van een uitnodiging
door H M. de Koningin, om duidelijk
te maken, dat prof. Romme er op 't
ogenblik nog niet aan denkt zijn in
formatieve opdracht terug te geven.
Indien aan deze opdracht grenzen
waren gesteld, zou hij er vermoede
lijk wel toe gekomen zijn en ook nu
moet hij aanvechtingen hebben,
hoofd en handen in de schoot te leg
gen.
Het is onbegrijpelijk, waarom de
Anti-Rev. heren zo lang getalmd
hebben, uitsluitsel te geven. De na
men van mr. Meynen en prof. De
Gaay Fortman zijn gedurende deze
crisis reeds meermalen genoemd, zo
dat zij en hun achtergrond voldoende
voorbereiding hebben gehad om hun
standpunt bij de verschillende mo
gelijkheden te bepalen. Thans zijn er
met het weifelen tussen ja en neen
weer enige dagen zoek geraakt. Op
het enige, zuiver politieke, winstpunt
wees „De Linie". Het blad oordeelt,
dat de Anti-Rev. Partij „de fout van
haar leven" heeft gemaakt, voorna
melijk omdat zij vast zit aan haar
aanvaarding van het program-
Romme, inclusief de Nieuw-Guinea-
formule. De Anti-Rev. komen nu
met de communisten in de oppo
sitie. Hun goedkeuring van het pro-
gram-Romme is daarbij wel een
groot blok aan het been.
In zoverre prof. Romme met zijn
allerbreedste basis beoogde een aller
breedste zelfbeheersing bij de par
tijen, heeft hij ten dien opzichte nog
onverwacht een doelpunt gemaakt.
Intussen gaat de informateur
geslagen, maar niet verslagen
voort met de samenstelling van een
nieuw kabinet, dat, als zijn plan ge
lukt, niet zoveel zal verschillen van
het demissionnaire Alleen zullen de
„kleurloze" ministerszetels vervangen
worden door gekleurde en zal er
enige verschuiving plaats hebben. De
Christ. Hist. mr. Mulderije zou aan
„Justitie" komen, de Christ. Hist. ir.
Staf aan Verkeer en Waterstaat. Ir.
Staf heeft in een vroeger stadium
voor deze eer bedankt, maar er
schijnt dermate aandrang op hem te
zijn uitgeoefendDe informateur
zit nu nog met twee portefeuilles in
handen, die hij graag aan gegadigden
kwijt wil. Omtrent Uniezaken enz.
weet „Trouw" mede te delen, dat de
informateur er van heeft afgezien
mr. Ursone die nog in Indonesië
vertoeft te polsen en uitkijkt naar
een andere K.V.P.-er. De grootste
moeilijkheid groot in verhouding
tot het kleine gedoe rond deze kabi
netscrisis levert de benoeming van
de halve V.V.D.-er op. Het mag wel
een vrijzinnige, maar geen democra
tische vrijheidsheld zijn en zelfs
voor zulk een vrijzinnige wordt
„Oorlog" te belangrijk gevonden. De
zware departementen Buitenlandse
Zaken en Oorlog zouden dan beide
practisch toevallen aan mr. Oud.
Deze politieke winst wordt, in 't bij
zonder van P. v. d. A. zijde, aan de
vrijzinnigheid niet licht gegund.
Het zou natuurlijk te betreuren
zijn als de ondeugd werd beloond.
Een regeringscrisis van bijkans zeven
weken is het beste bewijs, dat mr
Oud met zijn politiek zetje een ge
vaarlijk en onverantwoordelijke spel
heeft gespeeld. Gaat de veronderstel
ling over tot gestelde en keert het
afgetreden kabinet in grote lijnen te-
rug, dan zal deze terugkeer de V.V.D
tot bezinning stemmen en tot zelfbe
heersing de deugd van de zelfbe
heersing, welke in de partijen bij het
nemen van - de noodmaatregelen zo
dringend gewenst is. Een halve
V.V.D.-er aan Oorlog zou kunnen be
tekenen, dat op die manier van de
ondeugd een deugd werd gemaakt.
Het zou zowel aan de VV.D. als aan
de P. v. d. A. zelfbeheersing opleg
gen, een deugd welke de Anti-Rev.
noodgedwongen eveneens zullen moe
ten ten toon spreiden.
ANTON KARAS IN ONS LAND.
De man van het Harry Lime thema,
Anton Karas speelde tijdens een re
ceptie op de Oostendijkse legatie in
Den Haag onder grote belangstelling
op zijn cither.
Zittend links van Karas, de Ster
van de Weense IJsrevue Eva Pavlik,
de vroegere kampioene schoonrijden
van Europa.
RODE STROMAN OP ZIJN
PLAATS GEZET
Verbanning bedreigt ook andere
bisschoppen
J^GR. JOSEF BERAN, AARTSBISSCHOP VAN PRAAG, is op last van
communistische Tsjechoslowaakse autoriteiten naar een geheime
verblijfplaats buiten zijn aartsbisdom gebracht/Hij zal daar onder be
waking staan. De aartsbisschop zal tevens een boete moeten betalen.
Radio-Praag heeft meegedeeld, dat deze maatregelen zijn genomen
omdat mgr Beran „zich voortdurend heeft verzet tegen de kerkwetten
en omdat hij het strafrecht heeft overtreden". De „kerkwetten" zijn de
in 1949 afgekondigde maatregelen, waarmee de Tsjecholowaakse com
munisten de katholieke Kerk onder loezicht van de staat willen bren
gen. Mgr. Beran's functie zal worden overgenomen door dr Stehlik, een
pro-communistisch priester, die vorige week met drie andere „progres
sieve" priesters in het kapittel van van de Sint Vituskathedraal van
Praag is geplaatst. Dit betekent, dat een communistische stroman het
oppergezag over de katholieke Kerk in Tsjechoslowakije in handen is
gegeven.
WAARSCHIJNLIJK
GEEN „PROCES"
JV
In Praag verwacht men thans niet
meer, dat tegen Mgr. Beran een
openbaar „proces" zal worden ge
voerd zoals tegen kardinaal Minds-
zenty in Boedapest. Reeds geruime
tijd hebben berichten de ronde ge
daan, dat een dergelijk „proces" te
gen Mgr. Beran in voorbereiding
was. Het feit, dat Mgr. Beran een
niet nader omschreven boete moet
betalen, bewijst, dat de communis
ten een strafrechtelijke vervolging
tegen Mgr. Beran hebben ingesteld.
Mgr. Beran. die thans 63 jaar is,
was vanaf Juni 1949 door de com
munisten in zijn residentie in Praag
opgesloten. De administratieve lei
ding van het aartsbisdom heeft se
dert die tijd berust bij een commu
nistisch ambtenaar, die zich in het
bezit had gesteld van het aartsbis
schoppelijk zegel.
De verbanning van Mgr. Beran is
een logisch gevolg van de politiek
der Tsjecholowaakse communisten
om de katholieke Kerk in het door
hen beheerste land met gebruik van
zo weinig mogelijk geweld langza
merhand te vervangen door een
communistische staatskerk Zij pro
beren een „kerk in de Kerk" te stich
ten door de priesters te vervangen
door „progressieve" priesters, gees
telijken, die hun diensten ter be
schikking van de communisten stel
len, Reeds zijn de meeste Tsjechoslo
waakse bisschoppen niet meer in
staat hun ambt uit te oefenen. In groep samenzweerders".
Queuille geslaagd
Nieuw kabinet met
oude koppen
Henri Queuille, premier van de
veertiende na-oorlogse regering van
Frankrijk, heeft een kabinet gevormd
dat vrij wé. overeenstemt met het af
getreden kabinet-Pleven. Queuille
heeft de MRP-leider Georges Bidault
als een de vice-premiers opgenomen
en zijn partijgenoot, Paul Giacobbi,
die belast was met de fel omstreden
kies wet wijziging, laten vallen.
Queuille zelf zai! tevens minister
van Binneniandse Zaken zijn welke
portefeuille hij ook in het kabinet-
Pleven bezat.
De premier, (die reeds in 26 Fran
se regeringen zitting heeft gehad)
had, alvorens zich aan de vuurproef
te onderwerpen zich er van gewist,
dat zowel over het program als over
de portefuilles een accoord te berei
ken zou zijn.
In zijn rede voor de Assemblée be
pleitte Queuii'le vervroegde verkie
zingen, te houden nog vóór de zomer.
Hij stelde een fonds ten behoeve van
het evenwicht dpr prijzen voor
Queuille laat de kiesrechtskwestie
niet rusten. Hij wenst de evenredige
zetelverdeling te vervangen door een
meerderheidssysteem Wel zwijgt hij
over de zogenaamde tweede ronde
voor het geval in een district geen
meerderheid gehaald wordt.
Indonesië weet geen
raad met de vrijheid
„Reizend door verschillende ge
bieden van Indonesië kreeg ik de in
druk, dat de binnenlandse vraagstuk
ken van ons land zich concentreren
om het feit, dat het bestuur nog niet
goed georganiseerd is", aldus deelde
Sutan Sjahrir bij zijn terugkeer uit
Borneo en Celebes aan Aneta mede.
„Het volk beseft de verkregen vrij
heid nog niet voldoende, hetgeen on
tevredenheid en verwarring tot ge
volg heeft. Over het algemeen is in
geheel Indonesië ontevredenheid te
merken en van hoog tot laag weet het
volk eigenlijk niet wat gedaan moet
worden sinds de vrijheid werd be
merkt. Men placht te zeggen, dat de
veiligheid het voornaamste is, doch
hetgeen op het gebied van de veilig
heid gedaan is heeft „vrees" gewekt.
Het zelfvertrouwen is gezakt", aldus
Sjahrir, die zeide, dat .aan de geest
van het volk bepaalde richtlijnen
moeten worden gegeven, dat men
moet beseffen, dat men thans een
maatschappij opbouwt, waarin ieder
plichten heeft. „Men moet het volk
er van kunnen overtuigen, dat het
beter is in vrijheid te leven dan
niet in vrijheid en dat de vrijheid
geen vrees, ellende, verwarring en
onveiligheid veroorzaakt".
Praag wordt gevreesd, dat ook zij
spoedig uit hun bisdommen zullen
worden verbannen.
Het wordt in Praag veelbeteke
nend geacht, dat Mgr. Beran is ver
bannen tijdens een grootscheepse
zuivering in het gehele land, waar
door honderden regeringsfunctiona
rissen wegens „samenzwering tegen
de staat" in de gevangenis zijn be
land. Mgr. Beran's naam is nog niet
genoemd in verband met deze „sa
menzweringen" zodat aangenomen
wordt, dat de communistische rege
ring Mgr. Beran door een „admini
stratieve maatregel" uit de weg heeft
geruimd.
De zuiveringsgolf is thans ook naar
het leger overgeslagen. Officieel is
meegedeeld dat generaal Reicin,
plaatsvervangend minister van de
fensie, is gearresteerd „wegens het
deelnemen aan een complot, dat tot
doel had het tegenwoordige bewind
omver te werpen."
Generaal Reicin heeft tijdens de
tweede wereldoorlog gevochten in
het leger van de Tsjechen in Rus
land. Hij kon zich verheugen in de
speciale gunsten van Moskou. Vóór
dat hij een jaar geleden tot plaats
vervangend minister van defensie
werd benoemd, was hij chef van de
militaire inlichtingendienst.
In een resolutie, die door de com
munisten in het Tsjechoslowaakse
leger werd opgesteld, wordt de ge
neraal aangeduid als „lid van een
Gromyko geeft zich niet gauw gewonnen
De Parijse conferentie der plaatsvervangers is ook Zaterdag niet
klaar gekomen. Vandaag gaat zij haar tweede week in, vermoedelijk de
kritieke week Zaterdag hebben de Westelijke Drie twee concessies ge
daan: zij hebben erin toegestemd, dat de kwestie-Triëst op de agenda
geplaatst wordt, en bovendien hebben zij voorgesteld om het huidige
peil der bewapening - ook de bewapening van Duitsland te bespre
ken. Gromyko heeft deze nieuwe voorstellen nog niet aanvaard; hij zou
zich Zondag met Moskou in verbinding stellen.
Het voorstel, dat de Westelijke
Drie Zaterdag aan Gromyko hebben
voorgelegd, komt neer op een wijzi
ging van het eerste, door hen voor
gestelde agendapunt, in zake een
bespreking van de oorzaken der hui
dige spanning. Deze nieuwe redactie
luidt:
„Bestudering van de oorzaken der
internationale spanningen in Euro
pa en van de middelen ter verzeke
ring van een werkelijke en duurza
me verbetering in de betrekkingen
Nu niet praten
over Triëst
Advies van Tito
Maarschalk Tito heeft zich Zondag
uitgesproken tegen een thans aan
snijden van het vraagstuk-Triëst.
In een toespraak tot het tweede
congres van Joego-Slavische oor
logsveteranen zeide hij o.a.: „Men
moet de Sowj et-Unie niet toestaan
thans het vraagstuk-Triëst aan de or
de te stellen; dat kan slechts nade
lige gevolgen hebben. Het is in het
belang van de volken van Joego
slavië en Italië dit probleem thans
niet aan te snijden.
De Sowj et-Unie heeft het opge
worpen tijdens de besprekingen der
der Grote Vier, zoals maatregelen
tot het uitschakelen van huidige ver
dragsverplichtingen en de bestude
ring van het huidige peil der bewa
pening en vraagstukken betreffende
Duitsland in dit verband."
De Rus Gromyko behield zich zijn
antwoord voor, maar wel gaf hij
reeds te kennen, dat het nieuwe
Westelijke voorstel niet aan de Rus
sische wens, dat Duitslands bewape
ning en herbewapening uitdrukke
lijk worden genoemd, tegemoet
kwam.
Men verwacht, dat Gromyko van
daag met een tegenvoorstel zal ko
men.
plaatsvervangers te Parijs, doch uit
sluitend om druk op Joego-Slavië uit
te oefenen. Het Kremlin wil een
tweede „Koreaanse oorlog" aan de
Joego-Slavische grenzen ontketenen;
maar het Italiaanse volk weet dat
het beter in vriendschap met ons kan
leven. Indien wij en de Italianen dit
vraagstuk tezamen onder handen
namen, zou het in één dag op zoda
nige wijze zijn opgelost, dat zowel
Joego-Slavië als Italië voldaan zou
den zijn. Het vraagstuk-Triëst is geen
groot probleem, doch slechts een
klein. Het moet niet in de huidige
gespannen internationale toestand
worden behandeld. Het wordt opge
lost wanneer de tijd er voor rijp is".
DE „TJERK HIDDES" OVERGE
DRAGEN. Dezer dagen heeft de
overdracht plaats gehad van de Ne
derlandse torpedoboot „Tjerk Hid-
des" aan de regering van de repu
bliek Indonesië.
Onder de tonen van het „Wilhel
mus" gespeeld door het fanfare
corps van de A.L.R.I. werd het
rood-wit-blauw op de achtersteven
gestreken.
OOK NEDERLANDSE JONGENS.
GAAN VOOR DE PAUS ZINGEN.
Zoals bekend zullen eind dezer
maand 10.000 knapen uit 30 landen
in Rome voor de Paus gaan zingen.
Van Nederlandse zijde wordt hier
aan deelgenomen door het Matrozen-
koor uit Den Haag. Onder leiding
van de heer Theo van Elferen ver
trekken Eerste Paasdag ongeveer 10
jongens met de nachttrein naar Pa
rijs. Na een dag oponthoud aldaar
zullen zij de reis naar Rome voort
zetten.
De minister-president en de minis
ter van buitenlandse zaken van Ita
lië, de Gasperi en graaf Sforza, zijn
Zondag per trein uit Rome naar Lon
den vertrokken, waar zij, op uitnodi
ging van de Britse regering, bespre
kingen Pulleen voeren. „Wij gaan
naar Londen om openhartig van ge
dachten te wisselen over alle pro-
b'emen, die ons ter harte gaan, en
daar niets ons nader aan het hart
ligt dan het lot van Triëst. zullen wij
eveneens over Triëst spreken", ver
klaarde de Italiaanse minister van
buitenlandse zaken Sforza vóór zijn
vertrek
Radio-rede van
de Paus
„De Kerk heeft nooit de sociale re
volutie gepredikt, maar zij heeft
steeds en waar mogelijk gepoogd te
bewerkstelligen, dat er meer reke
ning zou worden gehouden met de
mens dan met de technische vooruit
gang, opdat allen, die zich naar hun
beste vermogen inspannen, christe
lijk en menswaardig zouden kunnen
leven", zo verklaarde ZH. de Paus
in een radiorede tot Spaanse arbei
ders, die te Madrid en elders zijn
bijeengekomen om de twaalfde ver
jaring van de Pauskroning van Paus
Pius XII te vieren.
Voorts kwam de Paus op voor een
billijke verdeling van de stoffelijke
goederen, een rechtvaardig loon voor
de werkenden en meer samenwer
king tussen de arbeiders en de werk
gevers. Klassenstrijd kon nooit een
sociaal doel zijn.
H.M. dc Koningin heeft prof. mr.
C. P. M. Romme verzocht, haar gis
teravond te bezoeken teneinde haar
in te lichten over het verdere verloop
en de stand van zaken van zijn on
derzoek naar de mogelijkheden tot
het vormen van een kabinet.
De informateur heeft Zaterdag ir.
Staf en mr. Mulderije ontvangen.
Verder heeft hij weer besprekingen
gevoerd met vice-admiraal Moorman,
de staatssecretaris van oorlog en
marine.
IN EEN COMMUNIQUé VAN GENERAAL MAC ARTHUR wordt ver
klaard, dat de verbonden troepen Zondag het initiatief behie'den en
op het centrale front „betekenisvolle winsten maakten.
Krachtig aanvallende troepen van het Britse Gemenebest, Amerikaan
se, Griekse en Zuid-Koreaanse troepen, verschoven de linie meer dan
drie km naar het Noorden in het Westelijk deel van de centrale sector
en in de sector van het bruggenhoofd over de Han, aldus het commu
niqué.
WONDERLIJKE KRIJGSTACTIEK.
Op het Amerikaanse hoofdkwar
tier weet men niet, wat men van de
tactiek van de Chinezen moet den
ken. In sommige gevallen verlaten
zij zonder één schot te lossen goede
stellingen en in andere houden zij in
zwakke posities stand tot zij gedood
worden.
EEN HALF SCHIP KEERT TERUG. I „Janko", dat in de golf van Biskaye I naar Engeland gebracht.
Het achterste deel van het 9720 tijdens een zware storm in tweeën Sleepboten brengen het scheeps-
ton metende Panamese tankschip brak, werd door een zee-sleepboot I deel de haven van Falmouth binnen. I zwaard is.
De Amerikanen geloven, dat zij
sinds het oversteken van de Han,
enige dagen geleden, een gehele
Chinese divisie hebben gedood, ge
vangen genomen of gewond.
Het front van de verbonden troe
pen is nu rechtgetrokken op minder
dan 40 km. van de 38ste breedte
graad. De opmars duurt voort. Na
het invallen van de duisternis ma
ken de verbondenen met behulp van
zoeklichten een kunstmatig maan
licht" om nachtelijke aanvallen van
de Chinezen te voorkomen. De Chi
nezen staan als uitstekende nacht-
vechters bekend.
RUSSEN BEHEERSEN
MANDSJOERIJE
De Sowj et-Unie beheerst Mand-
sjoerije thans volledig. Russische
„raad-gevers" hebben in feite het be
stuur in handen, aldus luidt een me
dedeling van de militaire inlichtin
gendienst der Chinese nationalisti
sche. regering.
TYPHUS IN KOREA.
Twintigduizend Chinezen en
Noord-Koreanen zijn volgens het
hoofdkwartier van géneraal Mac-
Arthur in de laatste maanden aan
de typhus bezweken. De regering te
Peking zou het overwegen de hulp
I van het Internationale Rode Kruis
j in te roepen bij het bestrijden van
de ziektè.
fcueftie,.,
De meeste mensen van tegenwoor
dig voelen zich in hart en geest be
zwaard, omdat him geweten be-
