Men kan het te Parijs nog niet eens worden De stemming minder vriendelijk dan niet gepraat Waa rover al mag worden Meer vrijheid voor West- Duitsland Herziening bezettingsstatuut Verbonden troepen over de Han KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 7 MAART 1951 42ste JAARGANG No. 12225 Men weet te Parijs niet meer wat 'n agenda is De plaatsvervangers van de Grote Vier zijn gistsren te Parijs vijf üur lang bijeen geweest, maar zij konden het nog niet eens worden over'de samenstelling van de agenda voor de a.s. Viermogendhedenconferentie. Beide partijen hielden aan hun eigen agenda vast, hoewel Gromyko (Rus land) toegaf, dat de kwestie van een Oostenrijks vredesverdrag een van de punten van de Westelijke ag enda als supplementair punt aan de agenda kan worden toegevoegd. IEDER Z'N EIGEIN AGENDA De waarnemers, die de zitting van gisteren bijwoonden in het Rose Pa leis zeiden, dat de rustige en van propaganda welhaast gespeende at mosfeer, die de openingszitting ken merkte, gisteren niet geheel was vol gehouden door Gromyko, toen hij zijn rede (van 90 minuten) uitsprak. Terwijl Reuter sprak van een sfeer, waaraan wellicht de uitbundige har telijkheid heeft ontbroken, seinde de correspondent van A.P dat de Rus sen en de Westelijke mogendheden het volkomen oneens" waren over de agenda. Volgens deze correspondent was er een groot verschil van me ning over de betekenis van het woord agenda...." Een Westelijke woordvoerder zei, dat de agenda, die namens de Ver enigde Staten, Engeland en Frank rijk is ingediend, in zeer ruime ter men is vervat en niet wil vooruitlo pen op de oplossing der problemen. „Op de Russische agenda daarente gen", aldus de woordvoerder, „ko men punten voor, die wel op de kwesties schijnen vooruit te lopen, en dit terwijl de Russen steeds ver klaard hebben, dat dit aan de minis ters zelf moest worden voorbehou den' Het ingaan op problemen zelf is echter onvermijdelijk, daar de Wes telijke geallieerden de voorrang wil len verlenen aan die kwesties, wel ke de eigenlijke oorzaak zijn van de spanning tussen het Westen en Oosten. Welke zijn die kwesties? Mollet haalde het niet Guy Moliet heeft het gisteren niet gehaald. Het nodige minimum van 311 stemmen werd niet gegeven, na dat hij zijn verklaring voor het Fran se parlement had afgelegd Een eer ste telling leverde niet meer dan 298 stemmen op. Mollet had zijn verklaring in hoofdzaak op het binnenland afge stemd en met klem gewezen op de verzwakking, die internationaal zou ontstaan uit de afwezigheid van een Frans kabinet „in een beslissende pe riode van onze geschiedenis'Hij verklaarde, dat zijn kabinet een po litiek van actieve bemiddeling zou voeren inzake de kieswethervorming het vraagstuk waarop Pleven is gestruikeld is dat hij de weg zou ef fenen voor spoedige algemene ver kiezingen. NOGMAALS QUEUILLE. De president van Frankrijk, Vin cent Auriol, heeft Henrj Queuille (Radicaal) verzocht nogmaals te trachten een kabinet samen te stel len. Daarover hebben beide partijen een verschillende visie. Het Westen noemt de bewapening van Rusland de kern-oorzaak, Rusland daarente gen de bewapeningswedloop der Westerse landen. De vergadering van gistermiddag eindigde acht uur (Ned. tijd). De vergadering van vandaag zal om vier uur des middags beginnen Proces tegen atoom-spionnen Gisteren is te New York het pro ces begonnen tegen twee mannen en een vrouw, die verdacht worden spionnage en verzending van atoomgeheimen naar Rusland. Waar schijnlijk zullen technici uit de hoog ste gelederen van de Amerikaanse atoomdeskundigen in dit proces ver klaringen moeten afleggen. De drie verdachten werden gear resteerd na het geruchtmakende proces Fuchs. Het zijn de ingenieurs Julius Rosenberg en zijn echtgenote en de radar-deskundige Morton Iso- bell. Een vierde verdachte heeft in middels bekend en wacht zijn vonnis af. Hij en de tot 30 jaar veroordeelde Harry Gold, bekend uit het proces- Fuchs, zullen als getuigen voor de staat worden gedagvaard. Men ver wacht dat tegen deze hoofdverdach ten de doodstraf zal worden geëist. WEINIG UITZICHT Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 73826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 EEN SALOMON GEVRAAGD TE 2 uur hedenmiddag zaïl de in- formateur weten, welk lot zijn poging, een brede basis-kabinet te vormen, beschoren zal zijn. Na het bedanken van de Anti-Rev., heeft prof. Romme de samenstelling van zijn ontwerp-ministerie moeten wij zigen en sombere profeten gaan rond en vertellen, dat de V. V. D. en C. H. U. daar geen genoegen mee zul len nemen. Zij zouden ernaar stre ven de door de Anti-Rev prijsgege ven zetels van Oorlog en Waterstaat te bezetten. Bovendien is eï bij de Christ. Hist een verdeelde stemming, of zij, nu de Anti-Rev. broeders wegblijven, méé zullen optrekken met Romme of méé zullen af-trek- ken met Schouten. Ook de V.V.D.'ers zijn opnieuw in beraad, of zij, na hun „heldhaftige'* tegenstand jegens het demissionnaire kabinet, niet een te diepe buiging maken door zitting te nemen in een kabinet op versmalde basis, dat zo veel gelijkenis ver toont met het kabinet, dat zij gewipt hebben. Het is klein spel, dat gespeeld wordt met grote belangen een spel, dat een wrange weerklank vindt in de volksmening en enorme schade toebrengt aan de hoogheid van het parlement. Na 6 weken crisis is er nog geen* lenigheid gekomen in de verstarde standpunten, ondanks dat mannen van goede wil en grote be kwaamheid zich gegeven hebben aan het wekken van een waarlijk natio naal élan. Zouden de V.V. D. en C. H. U. gaan „overvragen"' en ieder twee zetels in het ministerie begeren, dan is de kans groot, dat het oude kabinet dat niet zijn ontslag heeft ingediend, doch slechts „de portefeuilles ter be schikking heeft g'esteld" terug keert, wat het, na deze 6 weken van strubbelingen, zelf niet verlangt. Een andere uitweg is, dat prof. Romme, wiens opdracht zonder grenzen luid de, zich zet aan het vormen Van een zaken-kabinet en, het overleg met de fracties beu, een ministerie voor stelt zonder officiëCe ruggespraak met het parlement. Nu de Anti-Rev. zich hebben te ruggetrokken en geen regeringspartij willen zijn, komt „Trouw" met me- delelmgen uit goede bron, waaruit blijkt, dat de Anti-Rev. hebben ver langd. dat de twee Anti-Rev., die zouden worden aangezocht „tot de politiek en parlementair ervaren per sonen dienden te behoren Dat zou uiteraard mede bepalend zijn met betrekking tot de departementen, waarvan zij met het beheer zouden worden belast". Van andere zijde wordt vernomen, dat de Anti-Rev. de departementen van Binnenlandse Zaken en van Onderwijs wilden be zetten en de hun daarvoor geëigende personen voorstelden. Dit laatste is een vrijpostigheid, welke indruist te gen de parlementaire zeden, aange zien het uitnodigen van personen tot de taak behoort van de formateur. Daarover zou men echter niet ge vallen zijn. Een andere mededeling van „Trouw" onthult echter, dat dr. Drees geen figuren wenste te zien toetreden, die het demissionnaire kabinet heb ben bestreden „De heer Drees vrees de" aldus „Trouw" „dat moei lijk een ministers-team kan worden gevormd mst mensen, die tot voor kort fel tegenover elkaar stonden." Ook bleef dr. Drees op het standpunt staan, ,.dat zoveel mogelijk ministers uit het demissionnaire kabinet, die uit solidariteit met mr. Stikker af traden. dienden terug te keren." Deze mededelingen van „Trouw" (dat nog weet te vertellen, dat de heer Van Schaik zioh wegens zijn hoge leeftijd niet meer beschikbaar wenst te stellen en dat de heer Teu- lings vervangen zou worden door mr. Van Maarseveen) hebben de be doeling de schuld op dr. Drees af te schuiven, maar zijn niet van waar schijnlijkheid ontbloot. Zij verraden de vele gevoeligheden, die de oplos sing van de crisis bemoeilijken en een koning Salomon vragen, om krachtig en wijs tussenbeide te komen. JN DE AFGELOPEN nacht om klokslag twaalf uur is West-Duitsland een grote stap nader gekomen tot de dag, waarop het weer een gelijk gerechtigde staat, in West-Europa zal zijn. De Westelijke geallieerden toch hebben Bonn van dat ogenblik af weer de controle in handen gegeven over zijn buitenlandse zaken, in ruil voor de erkenning van de vooroor logse schulden van nazi-Duitsland en van de na-oorlogse hulp aan het land. In Londen is men intussen van mening, dat deze herziening van het bezettingsstatuut grotendeels door de gebeurtenissen is achterhaald en dat reeds wordt gewerkt aan een nieuw „contract" tussen Duitsland en het Westen, waardoor het bezettingstatuut zal worden afgeschaft en West- Duitsland geheel op dezelfde voet zal komen te staan als de geallieerden. SLUISBOUW IN DE BRABANTSE BIESBOS. Dwars door de Brabant se Biesbos wordt een kanaal aange legd, dat uitkomt in de Merwede. In dit kanaal, Westelijk van Wer- kendam, wordt een schutsluis ge bouwd, welke men nog dit jaar ge reed hoopt te hebben. Thans is men bezig met het leggen van het eerste vloerdeel in deze sluis. Vóór Pasen zal de gehele vloer klaar moeten zijn. Dit omvangrijke project kan uitgevoerd worden dank zij de hulp van het Marshall-plan. Foto toont een overzicht van de werkzaamheden tijdens het leggen van het eerste vloerdeel NIEUW OVERLEG DER WESTELIJKE DRIE. Over een nieuw „contract" sen Duitsland en het Westen zei een geallieerd woordvoerder te Bonn gis teravond, dat tegen het einde van het jaar een conferentie van de drie Westelijke ministers van Buiten landse Zaken zou moeten plaats heb ben om het programma in werking te doen treden. Daar onderhandelingen hierover wel lang zullen duren wordt het waarschijnlijk geacht, dat, tot dat ogenblik bereikt is, enkele verdere herzieningen van het bezettings statuut zullen worden ingevoerd. De besprekingen zullen gepaard gaan met onderhandelingen over de moge lijkheid van het opnemen van Duit se militaire eenfteden in het Atlan tische leger. WIE WORDT MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN? Al heeft hij daartoe thans de be voegdheid, toch verwacht men niet, dat Adenauer onmiddellijk een mi nisterie van Buitenlandse Zaken zal formeren, toch zichzelf de rang zal geven van minister van Buitenland- Zaken. Het vinden toch van ervaren diplomaten is een moeilijk punt, daar meesten hunner nazi zijn ge weest! In ruil voor de vrijheid, die hem thans gegeven is, heeft Adenauer echter een aantal concessies moeten doen, zoals de belofte, dat de leve ring van Duitse grondstoffen aan het Westen niet op restricties zal stui ten en dat export van deze grond stoffen aan redelijke prijzen gebon den zal blijven. Verder blijven de geallieeerden controle uitoefenen op de ontwape ning van Duitsland, de dekartelisa- tie, de Ruhrindustrie, de burgerlucht vaart, de bezettingskosten en de kwestie der ontheemden en de oorlogsmisdadigers, die doo. 0eal- lieerde rechtbanken zijn veroor deeld. De buitenlandse handel hebben Amerika, Engeland en Frankrijk gro tendeels uit handen gegeven aan de Duitsers. OOK VOOR BERLIJN. Ook het bezettingsstatuut voor Berlijn is herzien, zo delen de drie commandanten van de stad mede. Volgens het nieuwe statuut worden een aantal beperkingen en controle maatregelen opgeheven. Het hoofdkwartier van* het Ameri kaanse leger in Europa heeft meege deeld, dat het accoord van de minis ters van buitenlandse zaken der Westelijke Grote Drie, in September 1950 te New-York gesloten, thans in werking zal treden. Het accoord geeft machtiging tot het stationneren van geallieerde be zettingstroepen in West-Duitsland zonder te letten op de zónegrenzen. Het accoord opent de mogelijkheid van een herindeling van de troepen teneinde een betere verdediging te verkrijgen. Er zal geen wijziging in de zóne grenzen komen. Ook de bestaande be trekkingen tussen de bezettinggroe- pen en de plaatselijke Duitse autori teiten worden niet veranderd. Reeds zijn Franse troepen in de Amerikaanse zóne aangekomen. HET OPENLUCHT' MUSEUM TE ARNHEM BEREIDT ZICH VOOR OP HET KOMENDE SEIZOEN. In het Rijksmuseum voor Volken kunde „Het Nederlands Openlucht museum", te Arnhem, dat met Pasen weer geopend zal worden, is de „Voorjaarsschoonmaak" in volle gang. Op de uitgestrekte terreinen is een legertje van werklui bezig met het opknappen en verfraaien van de vele onderwerpen, die straks de be langstelling van de bezoekers zul len trekken. De schilders hebben een belang rijk aandeel in deze taak. Op de achtergrond de bekende „Zaanse Buurt". Amerikanen staken aankoop tin De Amerikaanse regering heeft alle nieuwe aankopen van tin ten be hoeve van de nationale voorraden gestaakt. Een sub-commissie van de Senaat had deze stap reeds aanbevo len, totdat Engeland en andere niet- communistische landen er in zouden hebben toegestemd een einde te ma ken aan hetgeen door de senatoren de „uitbuiting" door de tinmijn- eigenaren en speculanten werd ge noemd. Bij de aankondiging van haar besluit zegt de Amerikaanse rege ring, dat men ,de aankopen staakt, totdat de prijs van tin weer een re delijk niveau heeft bereikt. Seoel wordt vermoedelijk ingesloten Verbonden troepen zijn Woensdagochtend, bij het aanbreken van de dag, zeven en twintig kilometer ten Oosten van Seoel de Han overgestoken. De oversteking geschiedde door Amer rikaanse troepen. Tevoren had Ameri kaans en Brits geschut de communistische stelling hevig besenoten. Een veldslag van grote afmetingen heeft zioh ontwikkeld. Waarnemers te Tokio zijn van mening, dat het oversteken van de Han door Amerikaan se troepen mogelijk het begin is van een omsingeling van Seoel door de verbondenen. Zij menen dat de verbonden troepen ook van het Wes ten uit op de Zuid-Koreaanse hoofdstad zullen aanrukken. HEFTIGE WEERSTAND Chinese communistische regering door bemideling van de Zweedse ge- VERWACHT. zan« te pekmg overhandigd. Geallieerde vliegers melden, dat hun waarnemingen hebben uitgewe zen, dat een heftige verdediging van Seoel door de communisten is te ver wachten. Ten Noorden van de Zuid- Koreaanse hoofdstad zijn uitgebreide Chinese reserves samengetrokken Enkele uren vóór het oversteken van de Han door Amerikaanse troe pen vielen de communisten terug op beide flanken van het bijna honderd kilometer brede front in de centrale sector, waar de verbondenen sinds twee weken langzaam oprukken. In de nacht van Dinsdag op Woens dag voerden de communisten tegen aanvallen uit bij Amidong, zes kilo meter ten Zuiden van Tsjangpong en engeveer vijftig kilometer ten Zui den van de acht-en-dertigste breedte graad en bij Jangpjong, dat. juist ten Noorden van de Han. op de linker vleugel van ne geallieerde linie ligt. DE COMMISSIE VOOR GOEDE DIENSTEN. Van gewoonlijk betrouwbare zjjde werd Dinsdagavond te Lake Success vernomen, dat de door de Verenigde Naties ingestelde „commissie van goede diensten" voor Korea Vrijdag j 1. een tweede boodschap heeft ge zonden aan de autoriteiten te Peking, waarin er bij de Chinese communis-1 tische regering op aan wordt gedron- gei te antwoorden op een eerste nota. waarin de oommissie de me dewerking van Peking inriep om on derhandelingen over een vreedzame 'cgphng van het Koreaanse geschil mogelijk te maken. Beide nota's zijn Requiem voor overste Den Ouden In een kapel van een ziekenhuis te Tokio heeft Dinsdag de aalmoeze nier van het Nederlandse Korea-ba- taljon, pater L. van de Vrande een Requiemmis opgedragen voor de zie- lerust van overste Den Ouden. Na de H. Mis hield een Amerikaanse protes tantse veldpredikant een herden kingsdienst voor de tegelijk met overste Den Ouden gesneuvelde Ne- delandse legerpredikant ds. H. J. Timens. Officieren en manschappen uit vijftien verschillende landen woon den de H. Mis voor overste Den Ouden bij. Ook de echtgenote van generaal MacArthur was aanwezig. De kapel was getooid met de vlaggen van Nederland, Amerika en de Ver enigde Naties. Donderdag zal aalmoezenier Van de Vrande zich per vliegtuig naar Poe- san in Zuid-Korea begeven om daar de begrafenisplechtigheid van overste Den Ouden'en de andere ge sneuvelde Nederlandse militairen te leiden. Toen de UNO-troepen verle den week Hoengson heroverden wer den de stoffelijke overschotten uit de voorlopige graven opgedolven. De herbegrafenis van Donderdag zal ge schieden op een kerkhof van de Ver enigde Naties. r\E EERSTE VOORWAARDE voor het succes van een samenspre- king is nog niet eens, dat men elkan ders taal verstaat, maar wei dat mexi elkaar wil verstaan. Waar die wil ontbreekt, waar men alleen uit is op het doordrijven van eigen doelein den en het behalen van eigen voor deel, daar is geen heil te verwach ten. Vandaar dat de wereld het verloop van de Parijse conferentie van plaats vervangers der Grote Vier wel met intense spanning volgt want er staat veel op het spel maar tevens met een groeiend pessimisme om trent de resultaten Men weet 0 waar het om gaat. De bedoe ling is om na te gaan of de oorzaken van de gespannen verhou ding tussen het Westen en net Oos ten kunnen worden weggenomen. Maar dan openbaart zich al direct de fundamentele oorzaak en dat is de vraag: wat veruorzaakt eigenlijk die spanning? Het Westen antwoordt: de bedreiging welke van Rusland uit gaat; de systematische pogingen om de wereldrevolutie te ontketenen, zich uitend in allerlei sabotage-da- den, in het steunen van agressie, in het tegenwerken van elk streven om de na-oorlogse situatie te verbete ren, in het ophopen van strijdkrach ten met duistere bedoelingen achter een ondoordringbaar gordijn. Neen, zegt Moskou, de spanning wordt veroorzaakt door de toene mende bewapeningswedloop van dc Westerse landen. Wij doen niets an ders dan de vrede prediken en pro beren dan natuurlijk de oorlogsgeest van het Westen te onderdrukken. Zo praat men tegen elkaar in en langs elkaar heen. Moskou speculeert daarbij op het gemak, waarmede on nadenkende mensen oorza?k en ge volg met elkaar verwarren en op de vergeetachtigheid van de grote mas sa, die slecht pleegt te onthouden wie er het eerst begonnen is. Mos kou zelf onthoudt heel goed en daar om kunnen wij moeilijk aannemen, dat er hier sprake is van een weder zijds wantrouwen, welke door een openhartig gesprek zou kunnen wor den weggenomen. Hier is slechts sprake van onwil. Moskou's doel staat vast, slechts de middelen om dit doel te bereiken variëren; nu eens rinkelen de sabels, dan weer nemen de diplomaten aan de conferentie tafels zitting en een andermaal slaan zij de deuren achter zich dicht En intussen komen wij geen steek vcoruit. De bedoeling der Russen met deze conferentie te Parijs is duidelijk: zij willen proberen tweedracht te zaaien tussen de Westelijke gealli eerden, teneinde de groeiende weer standskracht van het Westen te on dermijnen. De positie van Duitsland is daar bij een zeer geschikt middel en daar om willen zij met alle geweld de Duitse kwestie op de voorgrond schuiven. De behandeling van Duits land, met name de Duitse herbewa pening, is nog altijd een punt waar omtrent geen gelijke inzichten be staan bij de Westerse geallieerden. Als het eens gelukte, met verkapte bedreigingen en met vage beloften bij sommige geallieerden de mening doen postvatten, dat het toch maar veiliger zou zijn, om Duitsland buiten het defensiestelsel te houden! Misschien -gelukt het dan ook wel het Noord-Atlantisch Pact in duigen te laten vallen, als Frank rijk en Engeland zouden gaan me nen, dat zij niet zo hard van stapel moeten lopen (in verband met de precaire financiën) en als Amerika zich dan eens teleurgesteld terugtrok uit Europa. Wij kunnen niet anders hoe gaarne wij ook anders zouden heb ben gewild dan het grootst mo gelijke scepticisme koesteren ten aanzien van de resultaten van deze conferentie. Ko-ïïeitie... Het valt niet gemakkelijk een biechtstoel in te gaan, maar het is een heerlijk gevoel er uit te komen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1