S)e CeldóeGoii^cmt De Viermogendheden-conferentie wordt voorbereid Wie is het eerste klaar, Romme of Bidault? PLAATSVERVANGERS AS. MAANDAG TE PARIJS BIJEEN Moskou stemde toe en stuurt Gromyko De „Times" geschikt voor de kachel Opmars op Korea vordert langzaam Ondanks de slechte wegen Bidault tracht crisis op te lossen Kabinetscrisis dreigt in Italië Bonn erkent buitenlandse schulden Directeur: G M. v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VRIJDAG 2 MAART 1951 42ste JAARGANG. No. 12221 Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd-, f 5.15 p. kwart. Franco p. p. 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 HOE IS DE STAND RVIen is geneigd de adem in te hou- den, om de tere, overgevoelige besprekingen rond de oplossing van de kabinetscrisis niet te storen. Daarover durven we slechts te fluis teren: het schijnt in de goede rich ting te gaan. Er is nog een andere Daarom durven we slechts te fluis teren instede van haar op de daken te verkondigen: men kan nooit we ten, of het toch nog niet misloopt. Zo vaak reeds heeft het Nederlandse volk zich verheugt over een dood musje, dat het in handen werd ge stopt. Maar op 't ogenblik leeft de mus nog, een kaal nestjong, op zoek naar zijn veelkleurige pluimage, eigen aan een kabinet op brede basis Bewondering verdient de tactische voortvarendheid, waarmede de in formateur Romme aan het kiezen is gegaan van deze pluimage-kleuren. Eerst heeft hij de rode verbazing over het mislukken van de formatie- Steenberghe op haar redelijkheid of onredelijkheid onderzocht. „De Tele graaf" meent met een grote mate van zekerheid te weten, dat een der oorzaken van het afbreken der po gingen van mr. Steenberghe gelegen is in het van socialistische zijde niet zo nauw nemen van de termijn, waarbinnen de heer Steenberghe definitief antwoord op zijn voorstel len verwachtte. Is dit juist, dan zijn de heren ge waarschuwd, dat kabinetsformateurs zich in tijdnood bevinden. Ook prof. Romme heeft een vast uur aange wezen, waarop de beslissingen der fracties moeten binnen zijn: heden middag te 6 uur. Na de consultatie van ministers heeft de informateur des nachts een programma uitgewerkt, dat niet ver afwijkt, maar ook niet geheel aan sluit bij wat de heren Drees en Van Schaik hadden voorbereid en mr. Steenberghe had opgesteld. Vervol* gens heeft hij 's morgens de fractie leiders uitgenodigd tot een'ronde tafel-conferentie in het Ministerie van Economische Zaken. Gisteren middag zijn pater dr. Stokman, mr. Burger en dr. Schouten nog eens aan komen loDen om nadere toelichtin gen op dit programma te ontvangen en er het hunne van te zeggen. Het is hoopgevend, maar meer dan hoop geeft het niet, dat ook de Anti-Rev. leider het programma niet zonder meer heeft afgewezen en het nodig vond er nog eens over te praten. ■Inmiddels hebben de K.VP. en P. v. d. A. fracties afzonderlijk ver gaderd. De andere fracties komen heden bijeen. Uit deze gang van za ken blijkt, dat de voorlopige „hea ring" de mogelijkheid van e$n zeer breed kabinet heeft opengelaten Echter: hoe meer hoofden, des te meer zinnen. Vooropgesteld kan wor den, dat de K.V.P., zij het niet geest driftig, ten slotte met het program ma accoord is gegaan. Zij kon troj- wens moeilijk anders. Ook de P v d A. schijnt, na opheldering en nau were omschrijving van verschillende punten haar fiat te hebben gegeven. In een rede, gisteravond te Alphen a d. Rijn gehouden, heeft de heer Tilanus er de nadruk op gelegd, dat een ministerschap van „Oorlog" al lerminst als een functie van onder geschikt belang kan worden gezien. Tevens heeft hij de wens uitgespro ken, dat de A.R. bereid gevonden zal worden met de C.H.U. mee te gaan. Ook bij de Christ Hist, is dus een zekere instemming te bespeu ren, ofschoon minister s'Jacob er geen persona grata schijnt te zijn. Aangenomen wordt, dat de VV.D zich evenmin afzijdig zal houden, in dien de P v. d. A. hun deelname niet weerstreeft. De grootste moeilijkheid heeft in dit stadium, bij alle partijen de wijze van de belastingheffing op geleverd, terwijl, wat de Apti-Rev. betreft, het „invriezen" van de Nieuw-Guinea-kwestie een bobbel op het ijs betekent, waar zij licht over zullen struikelen. Over de aan te trekken personen voor het nieuwe kabinet is nog niets uitgelekt. Noe op de Partijraad Za terdag jongstleden heeft prof. Rom me zijn bewondering voor verschil lende leden van het zittend kabinet niet in het onzekere gelaten, en een ministerie zonder prof. Lieftinck en prof. Van den Brink onwaarschijnlijk gevonden. De „Telegraaf" heeft ver nomen, dat in politieke kringen niet geheel uitgesloten wordt geacht, dat mr. Steenberghe als de informa tie aan de formatie is toe gekomen weer als formateur zal worden aangezocht en dat deze bereid zou worden gevonden, de afgebroken draad weer op te nemen. Deze kabinetscrisis heeft reeds zo veel sensaties gebracht, dat men zich over geen enkele suggestie meer verbazen kan. 12 JAAR „LICHTFLITSEN". Ter gelegenheid van het 12Yi jarig bestaan van het weekblad „Licht flitsen", het orgaan van de beken de „Bond Zonder Naam", is de re dactie overgegaan tot het uitgeven van een speciaal verzorgde en meer uitgebreide aflevering, welke Za terdag 3 Maart zal verschijnen. In hoofdzaak laat men anderen spre ken over „Lichtflitsen". De ar tikelen zijn van de hand van prof dr. J. A. Veraart, die de sociale achter grond van „Lichtflitsen" met een enkel woord schetst Stado J. Ver veld (Doops. pred.), die het „Radio gevaar" beziet en Maj. H. C Grave- lotte, die met een artikel het leger vertegenwoordigt. j^USLAND heeft er gisteren in toe gestemd, deel te nemen aan bespre kingen van de plaatsvervangende minister-s van Buitenlandse Zaken van de Grote Vier die nu Maandag a.s. (5 Maart) te Parijs bijeen zullen komen om een agenda op te stellen voor hun ministers. Aan het noofd van de Russische delegatie, die uit 17 man zal bestaan, komt Andrei Gro myko te staan- in zijn benoeming ziet men in het Westen een bewijs van de ernst, waarmee Rusland ter conferentie tijgt. De visa voor de Russische gedelegeerden zijn gisteren reeds bij de Franse ambassade t^ Moskou aangevraagd. De eerste aigemene reactie in het Westen was gis teravond, dat de komende agendaconferentie wellicht beslissend zal blij ken te zijn voor de betrekkingen tussen Oost en West in de komende jaren. Geen bindend mandaat "ken te bespfekcn van ie h"'dlgi spanning en daaraan een conferentie Eerder op de dag had Gromyko gisteren de drie WestelijKe ambas sadeurs te Moskou bii /ich ontboden en hun de tekst overhandigd van het Russische antwoord dat slechts uit 20 regels machineschrift be stend maar nog niet is gepubliceerd. Dit antwoord volgde op de (ge lijkluidende) Westeiijne nota's aan Metkou van 19 Febr.. waarin werd \oo: gesteld een conferentie van de Grote Vier te beleggen om ae oor- In de kolom „Ingezonden stukken" van de „Times" wordt op het ogen blik fel gedebatteerd over de ver- brandingswaarde van het voorname Londense blad. De aanleiding hiertoe vormt de klacht, enkele dagen geleden door een abonné geuit, dat de .Times" niet deugt voor het aanmaken van de kachel. Hij dreigde over te lopen naar een krant „die beter brandde". Deze aanval lieten de trouwe ,Times"-lezers niet onbeantwoord. „Ons exemplaar van de „Times" brandt best en wij kunnen er prach tig „hout mee besparen", schreef een hunner. Een andere abonné was van me ning, dat de klacht afkomstig was van iemand, die de krant alleen maar even ingezien had, waaraan hij toe voegde, dat deze „vlugger vlam zou vatten, indien ze e erst gelezen was". Weer een ander schreef: „Ik kan slechts aannemen, dat de inzender verzuimt het dagelijks kruiswoord raadsel geheel in te vullen alvorens er de brand in te steken" e ontvlambaarheid liet andere lezers koud. Zij hadden slechts oog voor het extra grote formaat van de „Times" waardoor deze zich uitste kend leent voor het bedekken van planken in kasten of als „bescher ming van de tafel in de keuken bij het bereiden van de maaltijd". Dan was er nog een, die de loftrompet op het blad stak, omdat het heel goed gebruikt kon worden om er nat goot- steenafval in te doen. var. de plaatsvervangers in Parijs te deen voorafgaan Volgens Westelijke bronnen t< Moskou heeft de Russische deiega' tie volkomen de vrije band gekregen om de Russische positi? in Parijs te oepalen en zaj net opstellen /an de agenda ook geheel a^n de plaatsver vangend minister worden overgela ten zonder dat Miakcu van tevo- ten reeds stelling heeft genomen. WASHINGTON TELEURGESTELD. In Londen wees men er op, dat de conferentie van plaatsvervangers nog helemaal geen belofte inhoudt voor een bijeenkomst van de Grote Vier, of voor een beëindiging van de span- nirg tussen Oost en West. Wel zal de conferentie ie proef be tekenen op de som der Russische be doelingen iets wat nie' mogelijk is geweest sedert de samenwerking tussen de Grote Vier in 1947 werd verbroken Zou de conferentie mis lukken, dan is de kans op het einde van de Oost-West-spanning kleiner dan ooit sedert het einde van de oor log. Worden de plaatsvervangers het eens, dan is de kans op wederzijds vertrouwen wellicht mogelijk. Er bestond in de Ver. Staten al lang een lijst van goederen en ma terialen welke niet zonder toestem ming naar de Sovjet-Unie of haar sa- telieten mochten worden uitgevoerd. De meeste daarvan waren van stra tegisch belang. Nu is ook de uitvoer uit de Verenigde Staten van niet- strategische goederen onder contro le gesteld. Slechts een paar dingen, zoals tijdschriften, boeken en films mogen vrij worden uitgevoerd. President Soekarno heeft een re devoering te Soekaboemi gehouden, waarin hij o.m. zeide, dat Indonesië een strijdende natie is en dat de ge stelde doelen noch op politiek noch op sociaal gebied bereikt waren. Hij duidde o.m. op de binnenlandse pro ductie, die nog steeds niet hoger ligt, dan 40 pet. van het vooroorlogse peil Soekarno beëindigde zijn rede voering met het Japanse gezegde: Kin Ro Hoshi, hetwelk betekent: Gezamenlijke arbeid. Professor Piccard, bekend door zijn stratosfeertochten en diepzee-onder zoekingen, is naar Toulon vertrok ken, waar hij in de marinewerk plaats met ingenieurs van de Fran se vloot zal werken aan de construc tie van de drijver van de stalen ko gel, waarmede hij twee jaar geleden in de nabijheid van Dakar tezamen met professor Cosyns proeven heeft genomen. Zoals men zich zal herin neren, moesten de afdalingen onder de zeespiegel toen echter worden stopgezet, omdat de drijver, die de stalen kogel weer naar de zeeopper vlakte moest brengen, niet aan de verwachtingen voldeed. Verwacht wordt, dat professor Piccard en professor Cosyns nog vóór het einde van dit jaar opnieuw met de stalen kogel naar de bodem van de zee zullen afdalen. HERDENKING GESNEUVELDEN TWEEDE DIVISIE TE AMSTER DAM. Op Donderdag 1 Maart de oprichtingsdatum van de voormalige Tweede Divisie heeft een plechti ge kranslegging plaats gevonden op het Nationaal Monument in het Dam- plantsoen te Amsterdam, ter herden king en huldiging van de gesneuvel den dezer divisie. Vele oud-leden van de Divisie wa ren bij deze kranslegging tegenwoor dig. Door de oud-Commandant van de Tweede Divisie, Generaal-Majoor W. J. K. Baaij werd een krans bij het monument gelegd. ^OORUITGESCHOVEN eenheden der verbonden legers hebben Don derdag in Midden-Korea terrein gewonnen. Terwijl all? verveer cp de grond gestremd was doe.* de slechte toestand der wegen kunden de trcepen uit de lucht bevoorraad worden Troepen van het Britse Gemene best trokken drie kilometer op en namen een heuvel vijf ki'.ometer ten Zuid-Oosten van Jongdoeri. Op de uiterst rechtse flank van het offen sief bezetten Amerikanen Amidong, dat negentien kilometer ten Noorden van Pjongsjang en ongeveer vijftig kilometer ten Zuiden van de achten dertigste breedtegraad ligt. Gisteren en in de afgelopen nacht deden de Noordelijken op verschei dene plaatsen tegenaanvalen in een poging om de opmars der verbonde nen tegen te houden. Bij Hoengson hadden de bloedig ste gevechten plaats. Amerikaanse mariniers leverden hier gevechten van man tegen man en slaagden er in meer grondgebied te bezetten. On danks tegenaanvallen rukten de ver bonden troepen aan het centrale front zeven kilometer op. Generaal Mac-Arthur heeft mede gedeeld, dat langs het front van Seoel naar Kangnoeng, aan de Oost- SCHOUT BIJ NACHT SLOT NEEMT HET COMMANDO ZEEMACHT OVER. Gisterochtend heeft Schout bij Nacht C. W. Slot aan boo?d van Hr. Ms. luchtverdedi.^ingskruiser „Jacob van Heemskefck' in de ha ven te Nieuwediep, het commando over de zeemacht in Nederland over genomen van Vice Admiraal J. J. L. Willinge. Deze overdracht werd door een groot aantal civiele en militaire autoriteiten bijgewoond. Na de overdracht van het com mando schudden de scheidende commandant Vice Admiraal J. J. L Willinge en diens opvolger Schout bij Nacht C. W. Slot elkaar de hand. DE KIESWET DE TWISTAPPEL ^A HET AFTREDEN van de rege ring-Pleven is Georges Bidault, de leider der M.R.P. (Katholieken) verzocht als formateur op te treden. Bidault is reeds met zijn besprekingen begonnen. Voordat Bidault was uitgenodigd,, had president Auriol de kabinetsformatie aan de aftredende minister Pleven aangeboden, doch deze bedankte voor de eer. Het staat zeer te bezien of Bidault in zijn pogingen zal slagen. Overi gens schijnt het nu wel voldoende vast te staan, dat men nooit uit de impasse zal geraken als de radicalen en de M.R.P. zo onverzoenlijk blijven in hun strijd om de kieswet Het was daarom beter als men deze twistap pel eens een poosje vergat, zodat men zijn aandacht zou kunnen besteden aan andere vraagstukken: 's lands fi nanciën bijvoorbeeld en het nijpende probleem van lonen en prijzen. Vincent Auriol, die als president der Franse republiek omstreeks 20 Maart een bezoek ean de Verenigde Staten hoopt te orengen en onder die omstandigheden zichzelf gaarne zou willen kunnen voorstellen als het hoofd van een natie waar geregeerd wordt, laat dan ook niet na te wij zen op het feit dat thans meer dan ooit de hoogste spoed geboden is bij het zoeken naar een uitweg uit het doolhof der regeringloosheid. Bidault was na de oorlog de eerste Franse minister van Buitenlandse Zaken en daarna tweemaal premier (5 maanden in 1946 en 8 maanden in 1949-1950). Het Italiaanse kabinet van Alcide de Gasperi staat onder de dreiging van een regeringscrisis. Een groot deel der christen-democratische af gevaardigden in de Kamer stemden met de communisten en uiterst link se socialisten mee tegen de regering over een wetsontwerp, dat voorziet in grotere bevoegdheden voor de re gering op economisch gebied. De meerderheid bedroeg slechts 16 stemmen, maar het kabinet besloot in een speical zitting toch aan te blij ven. Het zal het echter in het parle ment op een krachtproef laten aan komen over het verlenen van grote re economische zeggenschap. Het ministerie besloot daartoe een fel omstreden wetsontwerp in te dienen. Het kabinet-de Gasperi het zes de na de oorlog werd in Januari van het vorige jaar gevormd uit christen-democraten met enkele re publikeinen ev socialisten. kust van Korea, nog steeds 31 Noor delijke divisies opgesteld staan. De zware verliezen van de laatste tijd hadden het communistische de fensieve potentieel in de nabijheid van de 38ste breedtegraad niet aan getast. Ondanks tactische successen van de troepen der Verenigde Naties gaven de Noordelijken niet gemakkelijk grondgebied prijs. Bovengenoemde troepensterkte bestond uit 18 Chine se divisies, verdeeld in zes legercorp sen aan het centrale front, en 13 Noord-Koreaanse divisies, verdeeM in vier gereorganiseerde corpsen aan de Oostelijke en Westelijke flank. Tegenover deze troepenmacht kon generaa1 Ridgway. bevelhebber van het achtste leger, zeven Amerikaan se divisies, vijf Zuid-Koreaanse divi sies, drie brigades (één van het Ge menebest, een Britse en een Turkse) en andere kleinere detachementen van verschillende landen stellen. POSTHUME ONDERSCHEIDING VOOR OVERSTE DEN OUDEN. Aan overste Den Ouden, de ge sneuvelde commandant van het Ne derlandse detachement in Korrw. is posthuum wegens moedig gedras Amerikaanse Zilveren Ster 1 leend. Prins Bernhard is gisteren per vliegtuig in Londen aangekomen voor een particulier bezoek. Mevr. de wed. C. M. Krouwels te Haarlem, viert vandaag haar hon derdste verjaardag. De Ambonese militairen Hoge Raad verwerpt cassatie De Hoge Raad heeft hedenmorgen, in zijn uitspraak inzake het kort ge ding van de Ambonese ex-KNIL-mi- litairen tegen de staat de cassatie middelen van de staat vérworpen. In zijn overwegingen zegt de Raad, dat de militairen inderdaad een re delijke keuze moet worden gelaten in de plaats van afvloeiing. Deze keuze is niet absoluut, maar aan de rege ring is de beoordeling of tegen deze keuze in bepaalde omstandigheden overwegende bezwaren bestaan. Het is echter niet bewezen, aldus de Raad, dat in het onderhavige geval geen overwegende bezwaren bestaan tegen afvloeiing naar enig door de R.I. bezet gebied. In dat geval is dus inbreuk op het burgerlijk recht van betrokkenen niet geoorloofd. Dat te gen afvloeiing naar gebieden buiten de macht van de R.I. gelegen geen overwegende bezwaren bestaan, blijkt reeds uit de maatregelen van de regering om de Ambonezen tijde lijk naar Nederland af te voeren. Het Hof stelde, dat afvloeiing naar enig door de R.I. bezet gebied een bedreiging van de levens van betrok kenen betekende. Het ligt niet op de weg van de Hoge Raad de juistheid hiervan te toetsen. De cassatiemidde len van de staat worden dus hierom verworpen. Kasjmir voor de Veiligheidsraad Nederlander voorzitter De Nederlandse afgevaardigde bij de Verenigde Naties, D. J. von Bal- luseck, is deze maand voorzitter van de Veiligheidsraad. Oorspronkelijk zou sir Benegal Rau van India als voorzitter fungeren. Omdat India echter belanghebbende is in de kwes- tie-Kasjmir, die momenteel bij de Raad in behandeling is, mag sir Be negal de functi? van voorzitter niet vervullen. Sir Rau heeft gisteren als gedele geerde van India de Brits-Ameri kaanse voorstellen voor een oplos sing van dit geschil tussen India en Pakistan verworpen. Het Engels- Amerikaanse voorstel voorziet in de benoeming van een nieuwe verte genwoordiger dsr V.N. in Kasjmir, als opvolger van de Australische ju rist sir Owen Dixon. Deze nieuwe vertegenwoordiger zou na overleg met India en Pakistan de demilita risering van Kasjmir op basis van de voorstellen van sir Owen Dixon be werkstelligen en de regering van In dia en Pakistan gedetailleerde plan nen presenteren voor het houden van een plebisciet over de toekomst van de staat. In de resolutie wordt tevens ver zocht. dat de partijen arbitrage zul- len aanvaarden over alle belangrij ke geschilpunten. De Veiligheidsraad verdaagde de spreking van de kwestie-Kasjmir tot zes Maart. Nu een minister van buitenlandse zaken Een Duitse woordvoerder heeft Donderdag te Bonn verklaard, dat de geallieerden en West-Duitsland die dag tot overeenstemming waren gekomen over de tekst van de West- Duitse verklaring betreffende de er kenning van voor- en naoorlogse buitenlandse schulden van Duits land. Deze verklaring is nodig voor de herziening van het bezettingssta tuut. Zij zal naar de woordvoerder mededeelde waarschijnlijk Maandag aan de geallieerde Hoge Commissie worden overhandigd Geallieerde functionarissen ver klaarden Donderdag, dat West-Duits land waarschijnlijk omstreeks het midden van de volgende week een ministerie van buitenlandse zaken zal hebben. Verwacht wordt, dat bondskanselier Adenauer aanvanke lijk minister van buitenlandse zaken zal zijn. De herziening van het be zettingsstatuut zal het niet alleen mogelijk maken, dat West-Duitsland een ministerie van buitenlandse za ken krijgt en ambassadeurs in het buitenland, maar zij zal West-Duits land ook grotere wetgevende en eco nomische bevoegdheden geven. Ge lijktijdig met de verklaring betref fende erkenning van de buitenland se schulden moet West-Duitsland zich ook verplichten om een billijk aandeel te nemen in de grondstof- fenvoorziening voor de defensie. Volgens ambtenaren is een dergelijk document reeds gereed. De humor is een brug die niet tot begrijpen voert, doch een poging tot verzoening demonstreert.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1