S)e £cid&e6on/fccmt Noord-Koreanen verdwenen in de nacht Amerikaanse staking moet uit zijn Vleesdebat in 't Lagerhuis Geruchten om Bevin Sabotage- instructies Directeur: C. M. v. HAMEKSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN VRIJDAG 9 tfctSKUAKl 1951 42ste JAARGANG N< Attlee's mager meerderheids- ransoentje Papengracht 32, Tel. 20015. Adm. en Adv. 23826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct p. mm. Telefoontjes f 1.50 NA TWEE WEKEN I angzamerhand vervaagt in het Nederlandse volk het bewust zijn, dat er een kabinets-crisis aan de gang is. Er is nauwelijks iemand, die er zich zenuwachtig over maakt, dat het land, zonder ministerie en zonder leger, maar rustig doorleeft De afgetreden ministers gedragen zich, alsof de nacht van Oud" een droom was, welke loos en voos bleek in het daglicht der nuchtere werke lijkheid. Toen de ministers als één man van hun zetels opstonden vie! het doek tussen regering en parle ment, tussen regering en volk. Aan vankelijk was het publiek hevig ge ïnteresseerd, wat zich achter het scherm afspeelde. Het probeerde door de kieren van het gordijn te gluren en kreeg daarbij de indruk, dat de ministers, na als één man te zijn op gestaan. weer als één man waren gaan zitten. Dat v/as voor een deel der toeschouwers een geruststelling, voor het andere een zo bittere te leurstelling, dat zij alle hoop op een onderwets drama van vaTende hoof den hebben opgegeven. Beide groe pen wachten nu kalm af. tot het to neelgordijn weer zal worden opge haald. Om het wachten niet te lang te ma ken, is het duo, dat de hoofdrol in de revue speelt, als conferencier voor 't voelicht getreden. Het kwam met een ontwapenende glim'ach vertellen, wat door het onbescheiden gluren reeds lang was uitgelekt, namelijk, dat de afgetreden heren de koppen bijeengestoken hebben rond de groe ne tafel ter bestudering van nood maatregelen, welke van veel meer belang zullen zijn voor het Neder landse volk. dan de personen, welke deze nood-maatregelen in het parle ment zullen moeten verdedigen. Het geval doet denken aan een scholier, welke een paar dagen naar huis is gestuurd en dan prachtig de tijd vindt om een proefwerk voor te be reiden. waarover hij juist met de handen in het haar zat. In die school-, se termen sprak ook dr. Drees, toen hij zeide, dat „de zaak toch zo netjes mogelijk moert worden overgege ven" ook a's het huidige kabinet niet van zins was met een nieuw op te stellen programma in zee te gaan. Het afgetreden kabinet gaat daar bij o. i. niet buiten zijn beekje waarin geschreven staat, dat de de- missionnaire bestuurders tot taak hebben: „al datgene te bliiven ver richten wat zii in 's lands belang noodzakelijk achten tot het tijdstip van een eventuele ambtsaanvaarding van nieuwe ambtsdragers". Het op maken van het reeds m°errna'en ter sprake geweest zijnde R E A.-Dlan kan zonder bezwaar onder deze ko- ninkliike mariiti°ing vallen, aange zien het reedr door het afgetreden kabinet in voorbereiding was gege ven. De vraag is gesteld, of het niet juis ter was met het uitwerken van dat Dlan te wachten tot de formateurs het nieuv/e kabinet hadden gecon strueerd ofgereconstrueerd, oodat bij het streven naar een brede basis de aan te trekken partijen niet voor een voldongen feit zouden wor den gesteld. Uit deze vraag siepelt de mening door, dat de formateurs overdreven soitsvondig zijn, of als zij dat niet zijn zich gedragen als domme jon gens. die van parlementaire staat kunde toeten noch blazen weten- De beide formateurs geven geen aan leiding tot een van beide opvattin gen. Zij zullen zich er wel voor hoe den. na in de Kamer van binnenka- merties-polit;ek te ziin beticht ten onrechte naar de smaak der meer derheid bij.de kabinets-formatie DE NIEUWE BRUG BIJ BOOM (BELG.) De Bailey-brug in de snelverkeersweg tussen Antwerpen en Brussel nabij het plaatsje Boom die na de bevrijding in de plaats was gekomen van de door oorlogshande lingen vernielde brug, is op haar beurt vervangen door een moderne hefbrug, welke over korte tijd in ge bruik zal worden genomen. De foto toont het nieuwe bouw werk. Links op de achtergrond het torentje van Boom. I enige twijfel oveï te laten de een met de Grondwet of met de I parlementaire zeden overeenstem mend gedrag bij het vervaardigen van een nieuwe kabinet. Hun gedrag en dat van de mede- afgetreden collega's wordt volkomen begrijpelijk, als het de bedoeling van de formateurs is, dat het publiek wanneer straks het gordijn wordt opgetrokken dezelfde of ongeveer dezelfde gezichten op dezelfde plaat sen ziet en het kabinet zijn noodge dwongen vacantie wat heeft gerekt om eensgezind met een vast-omlijnd programma voor de Volksvertegen woordiging te treden. Echter, ook als er een nieuwlich ters-kabinet zou komen omdat in het afgetreden kabinet de overeen stemming zoek zou blijken is de gevolgde gedragslijn te verantwoor den Het ligt immers voor de hand, dat de formateurs éérst voeling hou den met de twee grotere partijen, welke te zamen tot nog toe de meer derheid vormen in het parlement. Stemmen deze toe, dan volgen be sprekingen met andere partijen (met de C. H. U. is dat trouwens reeds ge-. schied). Zo zou de gang van zaken zijn, als er géén ingrijpend ambte naren-rapport op tafel lag. Zo is de gang van zaken ook nu er wél zo'n rapport is. Dit rapport is zo in grijpend, dat de twee grootste partijen wel zeer lichtzinnig zouden hande len hun steun in de personen van hun partijgenoot-ministers aan het her optredend kabinet te geven, zon der te weten op welk een program de formateurs in zee willen steken. De formateurs kunnen echter niet een ontwero-program aanbieden bij het aanzoeken van ministerabelen, indien niet te-voren het uitvoerig en ingewikkeld ambtenaren-rapport dat ook al niet eens'uidend is hun de noodzakelijke geeevens verschaft om een ontwerp-program on te stel len Het rapport is bovendien uitge bracht on verzoek van en uitslui tend vóór de regering. Het is niet voor openbare discussie bestemd en een .vertrouwelijke" aangelegenheid van het afeetreden kabinet. Het kabinet zou op het boek-dee1 iuist, gaan stu deren. toen het (het kabinet!) werd weeeeblazen. De afeetreden muns ters komen toch* bijeen om de lonen de zaken af te doen Men kan het zo opvatten, dat zij de desk»r"'iff« adviseur0 van de formateurs ziin bij het mak°n van een ontwero-rnro- gram. Is dat er dan kan officieel we late" in t midden in hoeverre het reed? officieus is eèschied het aan zoek om zitting -te-nemen in een ka binet volgen en kan het ontwevD- program. waarmee de formateurs ko men aandragen, omgezet worden in een reaerinvs-nrogram. Wii zien geen aanle;ding. gelet op de bizondere om standigheden, voor de beschuldiging van enige bladen dat de formateurs of het denrssiornaire kahin°t hun heek je te buiten zouden gaan. Men dient onderscheid te maken tussen een uro gram en een ontwero-orocram* Dat in feite dit onderscheid niet aanwe zig behoeft te ziin. doet aan de rechte eav* van de gevolgde weg niet toe of af. „HEBBEN NIEi „Have no' is het stereotiepe gezegde, dat Engels sprekende vreemdelingen in Korea te horen krijgen, wanneer een Ko- reaan iets, waar men om gevraagd r.jo+ "-r^r^kken kan. Twee soldaten van het Neder ig— o j-cnement Verenigde Na ties, E. Goedhart uit Den Haag en M. Scholten uit Elslee, plaatsen een bordje met Have No" op een boom, waarmede zij willen aanduiden, dat zij geen der aangeprezen versnape ringen bezitten en bovendien blijk geven wel over gevoel voor humor te bezitten. TANKS BESCHOTEN SEOEL IN DE SECTOR aan de Oostkust van Korea zijn drie Noord-Koreaanse bataljons, die om Kangnoeng hevige tegenstand hebben geboden aan een Zuid-Koreaanse opmars, „gedurende de nacht verdwenen", tenge volge waarvan de Zuid-Koreanen naar believen kunnen oprukken, al dus een communiqué van het achtste leger. worden geschat op 134.616 man, o.w. 134.000 doden en gewonden en 616 krijgsgevangenen. Het totaal der communistische verliezen bedraagt dus ruim een half millioen. GRANATEN OP SEOEL. Een van de drie tankcolonnes, die aan het Westelijk front in Korea langzaam maar onweerstaanbaar op rukken, drong gisteren door tot een punt 4 kilometer ten Zuiden van Seoel aan de rivier de Han. De nieu we, haastig opgeworpen Chinese li nie werd hier doorbroken. In eeiï van weinig strategisch belang zijnd stuurden enkele tanks over DE INVLOED DER VRIJWILLIGERS. Het blijkt steeds meer, zo meldt de oörlogsscorrespondent van Belga, dat de Nederlandse, Griekse, Franse en dp bpvrnrpn rivier een naar „raaa Turkse vrijwilligers een prikkel be- SL ?r.aïï" I tekenen voor de Amerikanen en dat hun komst een gunstige uitwerking op het moreel der reeds aanwezige troepen heeft gehad. Bataljons die uitsluitend uit vrijwilligers zijn sa- ten in de verlaten Koreaanse hoofd stad. Daarna trok de groep zich 3 kilometer terug om zich bij de hoofd macht te voegen. Op de tanks zijn tijgerkoppen geschilderd om bijge lovige Chinezen af te schrikken. De totale Noord-Koreaanse verlie zen tot 25 Januari worden geschat op 390.548 man, onder wie 254.000 doden en gewonden en 136.548 krijgs gevangenen. De Chinese verliezen Op last van Truman Wanneer de stakende Amerikaan se rangeerders zich Zaterdag niet voor vier uur (pl. tijd) op hun werk gemeld hebben (of hebben laten weten, dat zij physiek niet tot wer ken in staat zijn) zullen zij als ont slagen worden beschouwd. Deze boodschap kregen zij giste ren van de Amerikaanse legerauto- riteiten, twee uur nadat president Truman aan de minister voor het Leger, Frank Pace, had verzocht om „alle passende maatregelen" te ne men om de negen dagen oude sta king onmiddellijk te breken. Hoewel een steeds groter aantal stakers weer aan het werk is gegaan, ligt het spoorwegbedrijf in Chicago bijv. nog steeds voor viervijfde deel stil en is het vrachtvervoer nog voor 99 procent lamgelegd. Ondanks de voortdurende besprekingen van de rijksbemiddelaars te Washington zag het er gisteren nog niet naar uit, dat een regeling zou worden gevon den. President Truman hekelde giste ren in striemende bewoordingen het optreden van de stakers. „In tijden van nood kan zo iets niet worden geduld", zei hy. „Degenen, die de arbeidsovereenkomst verbroken heb ben, zijn precies een stel Russen". HET WERK WORDT HERVAT. Nader wordt vandaag gemeld, dat in verschillende plaatsen, zoals Chi cago, Denver, Los Angeles en Min neapolis, de tien dagen oude staking van rangeerders geëindigd is. De ar beiders gaan bij duizenden weer aan het werk. Men gelooft, dat de staking van daag later op de dag geheel tot het verleden zal behoren. Westerling in Tanger De Belgische Veiligheidspolitie is er thans wel van overtuigd, dat ka pitein Westerling zich op het ogen blik in Tanger (N.-Afrika) bevindt. Officieren van deze dienst gaven gisteren te kennen, dat zij het be wijs hadden, dat Westerling een week geleden de Belgische hoofd stad zonder paspoort verliet, aan boord van een particulier vliegtuig van een Belgische industrieel. Wes terling had tevoren zijn pas ingele verd bij het Nederlandse consulaat maar dit zou, aldus Reuter, instruc ties hebben gekregen uit Den Haag de ex-kapitein van het KNIL- geen paspoort te verstrekken, geldig voor de gehele wereld iets waar hij om had gevraagd. Volgens de eigenares van het pen sion, waar Westerling verblijf heeft gehouden, ontving hij kort voor. zijn vertrek van een Amerikaans pers bureau 100.000 Belgische francs voor zijn memoires. mengesteld, bezitten meer doortas tendheid dan eenheden, samenge steld uit dienstplichtigen, hoe goed dezen ook zijn bewapend. Het heeft op de Amerikanen grote indruk gemaakt, dat de Grieken zon der de minste moeite de bergen op gaan, dat de Fransen en Turken er met de bajonet op los gaan en dat de Nederlanders de Noord-Koreaanse guerilla's achtervolgen, zonder er maar in het minst op te letten, dat zij soms aan alle zijden dooi hen wor den omringd. Deze toestand heeft er ruimschoots toe bijgedragen de legende van de onoverwinnelijkheid van de Chinese infanterie de kop in te drukken. Bovendien is er nu een einde gekomen aan de overschatting van de getalssterkte en de macht van de zich in Korea bevindende Chine zen. De UNO-troepen hebben thans geen angst meer voor de Chinezen. Deze ommekeer is van het allergroot ste belang, omdat hij zich voordoet juist op het ogenblik dat de Chine zen met een inzinking te kampen hebben en hun materiële moeilijkhe den sterk zijn toegenomen. Meerderheid in verhouding tot het rantsoen Voor de tweede maal binnen 24 uur heeft de socialistische regering van Engeland gisteravond een felle conservatieve aanval op haar bestaan veten af te slaan. Een motie van wantrouwen in zake de vleespolitiek van de regering werd niet aangenomen, doordat Labour haar krappe meerderheid met 306 tegen 298 stemmen wist te behouden. Ook gisteren stemden zeven li beralen tegen de regering. De gemoederen waren in de loop van de dag weer hoog opgelaaid, hetgeen alleszins begrijpelijk is wanneer men weet, dat het (steeds slinkende) vleesrantsoen thans nog slechts 114 'ram' per week bedraagt! De meest-benadeelden in deze hele kwestie de huisvrouwen had den zich ter elfder ure dan ook in het debat gemengd, door voor het Lagerhuis te betogen en met haar minuscule stukjes vlees te wuiven naar de langslopende afgevaardigden. De conservatieve afgevaardigde, kapitein Harry Crookshank, had gis termiddag reeds zijn motie van wan trouwen ingediend, waarin de rege ring „wanbeheer en kortzichtigheid" werden verweten bij de behandeling van het vlees-probleem. Crookshank voegde hier nog aan toe, dat het vleesrantsoen thans het laagste is, uit de Britse geschiedenis en zelfs kleiner dan gedurende de ergste dagen van de wereldoorlog. Ook gaf hij als pikante bijzonder heid nog op, dat de armenhuizen in Londen voor de oorlog driemaal zo veel vlees verschaften als het rant soen thans bedraagt. In normale tijden levert Argenti nië ongeveer een vijfde deel van het voor Engeland benodigde vlees. De laatste maanden zijn de besprekin gen over een nieuw vleescontract met Argentinië mislukt. Tevens wees de afgevaardigde er op, dat, terwijl de Britten geen vlees hebben, Ierland vlees exporteert naai Amerika en Brits vlees „van alle landen naar Argentinië gaat Onder onophoudelijk gebrul van de Labour-afgevaardigden, schreeuwde Crooshank daarop: „Warboel is het woord, dat gegrift is in de harten van de kabinetsleden. Warboel is het thema van al hun daden...." Hij eindigde zijn betoog met te eisen dat men weer zou terugkeren naar de particuliere handel wat betreft het vlees, „daar het staatsingrijpen het onmogelijk heeft gemaakt het voedsel te krijgen." In zyn antwoord verklaarde de minister voor de Voedselvoorziening Webb, dat de onderhandelingen met Argentinië slechts een deel vormen van de strijd om de kosten van le- Ambonezen willen naar Nederland Van officiële zijde wordt verno men, dat de te Surabaja gelegerde Ambonese leden van het voormalige KNIL allen naar Nederland zullen reizen. Dit zijn in totaal 4500 per sonen, van wie 1300 militairen, 1000 vrouwen en 2200 kinderen. Zij zullen scheep gaan aan boord van de „Kota Inten", die dezer dagen vertrekt. In de andere kampen op Java is de keuze nog niet geheel be- NIEÜWE RECORDPRIJS VOOR WOL IN NIEUW ZEELAND. Op een vandaag te Christchurch gehouden veiling, waarop opmerke lijke prijzen werden betaald, werd voor wol 1 pond sterling per pound betaald, hetgeen een nieuw record voor Nieuw-Zeeland betekent. ZUIVERING IN TSJECHO-SLOWAKIJE Slowaken willen zichzelf blijven \70LGENS BERICHTEN uit Joegoslavië is de reden van de regoureuze zuivering in de Tsjechoslo waakse regering te zoeken in het feit, dat dat de Tsjechen „hun eigen kleine nationalistische doelstellingen voorrang hebben verleend boven de hogere belangen van de Sowjet-Unie". De zui vering strekt zich uit over het leger en drie ministeries die van Bui tenlandse en Binnenlandse Zaken en van Handel. „De zuiveringsgolf in de boezem van de partij is voornamelijk gericht tegen de voorzitter van de minister raad, Zapotocky", heeft een geheime koerier van de „Tsjechoslowaakse Nationale Beweging" na terugkeer uit Praag te München verklaard. De zuivering in het leger zou ge leid worden door de Russische maar schalk Korjif en een aantal Russi sche officieren. Onder de deskun digen, die de ministeries zuiveren zou zich Zorin, de vroegere Russische ambassadeur in Tsjecho-Slowakije bevinden. Het geschil zou zich toe gespitst hebben bij de regeling der verplichtingen die Tsjecho-Slowakije heeft zowel aan het Westen als aan Rusland. Aan de verplichtingen je gens het Westen heeft het voldaan, voornamelijk om zelf grondstoffen te verkrijgen, terwijl het de leveringen aan Rusland tot 1951 heeft uitgesteld. Rusland ging nu over tot beperking der graanleveranties aan Tsjecho- Slowakije. Een en ander zou dan ge leid hebben tot een crisis, die Rus land door een zuiveringsactie tracht op te lossen. WAT CLEMENTIS WILDE. Waarschijnlijk staat de verdwijning van Clementis hiermee niet in ver band, maar moet die gezocht worden op een geheel ander plan. Clementis zou nl. sympathiseren met ideeën omtrent een autonoom Slowakije binnen de Tsjecho-Slowaakse staat. En hij zou zich verzet hebben tegen de penetratie van Tsjechische func tionarissen in de Slowaakse regering. Opnieuw doen hardnekkige ge ruchten de ronde, dat Bevin zal af treden als minister van buitenlandse zaken. Herbert Morrison, thans vice- premier, zou hem opvolgen. Het Foreign Office heeft de ge ruchten over Bevins aftreden echter met klem tegengesproken. vensonderhoud een strijd die in herent is aan het steeds groter or dende wereldtekort, dat -ernstig wordt beinvloed door de jongste we reldgebeurtenissen. Het Huis, dat ook nu tot de nok toe was gevuld, daverde letterlijk van de uitroepen, het geschreeuw en het gehamer van de voorzitter, toen de jeugdige minister van Financiën, Hugh Gaitskell, het debat sloot met te zeggen, dat Engeland bereid is tot nadere onderhandelingen met Argentinië en zelfsal contact heeft opgenomen met de regering van dat land Ironisch gelach ging op onder de oppositie, de Labourleden schreeuw den boos dat het stil moest zijn en Gaitskell bleef aandringen, verhief zijn stem, wanneer dat nodig was, en sloeg met de vuist ap tafel BRITSE REGERING WENST NOODTOESTANDSBEVOEGD HEDEN. Te Londen is Donderdag onthuld, dat de Britse regering het parle ment zal verzoeken haar speciale „noodtoestandsbevoegdheden" te ver lenen. De bedoeling is dat de rege ring weer de beschikking zal krij gen over bepaalde bevoegdheden tot het opleggen van beperkingen en het uitoefenen van controle, die zij ook in de afgelopen oorlog bezat. Een gevonden document Een document, gevonden aan boord van een Engels schip, dat van Napels was vertrokken, is gisteravond ter inzage gegeven aan de Londense pers. De document draagt de titel „agents provocateurs" en bevat vol ledige instructies voor het plegen van sabotage aan boord van Engelse sche pen. Arthur Deakin, secretaris van de vakbond van transportarbeiders, gaf een toelichting, zeggende, dat de En gelse havenarbeiders nu begrijpen, dat zij zijn jgebruikt als spionnen door een partij, welker politiek door het internationale communisme wordt voorgeschreven. Hij achtte het bewijs geleverd, dat communistische agenten sabotage op zee bevorderen en ook achter de havenstakingen staan. In het document staat o.m.: „Zee lieden moeten slordig omgaan met materiaal van het schip en met uit rustingsstukken. Dat kan schade toe brengen aan het schip. D/kwijls kun nen ontbrekende dingen niet direct worden aangevuld. De agenten moe ten er voor zorgen niet in de machi nekamer te zijn, als de schade ont staat". Verder worden voorschriften gegeven over de wijze, waarop ont- vredenheid kan worden gewekt. HEILIGENBLUT WEER GEÏSOLEERD In de Italiaanse, Zwtiserse en Oos tenrijkse Alpen zijn nieuwe lawines naar beneden gekomen die weer en kele slachtoffers hebben geëist. Het stadje Heiligen blut in Oostenrijk, waar vorige maand reeds achttien mensen om het leven kwamen, is opnieuw geheel van de buitenwereld afgesloten. Kabinetscrisis De kabinetsformateurs hebben he denmorgen een bespreking gehad met de minister van Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker. JHR. TJARDA BIJ DR. DREES De kabinetsformateurs hebben gistermiddag een bespreking gevoerd met jhr. mr. A. W L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer in ver band met verschillende defensie kwesties, die de heer Tjarda als Ne derlands vertegenwoordiger in de Council of Deputies in Londen be handelt. KoJiAettie... De zaaier is het niet altijd gege ven de tijd van de oogst te beleven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1951 | | pagina 1