S)e CoidóeCoti/fca/itt
Ministerie-Drees is afgetreden
Beweegredende grondslag aan het Kabinet ontvallen
OUD BRACHT HET TEN VAL
De Grote Drie bereid tot
conferentie
Mits op groter schaal dan de
Russen wilden
Nieuw vredesvoorstel van Peking
Doorgestoten
tot Hoensong
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DONDERDAG 25 JANUARI 1951
«2ste JAARGANG No.
Lake Success duizelt van
de vredesvoorstellen
Directeur: C M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
(PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951)
Papengracht 32, Tel, 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
HEENGEGAAN
r\e heer Oud kan zich eindelijk in
de handen wrijven, dat het hem
ten langen laatste gelukt is het kabi-
net-DreesVan Schaik te laten op
staan van de gedurende twee-en-half
jaar ingenomen zetels en het ertoe
gebracht te hebben de vijftien por
tefeuilles ter beschikking te stellen
van andere „gegadigden". Bij deze
kabinets-crisis doet zich de merk
waardige politieke figuur voor, dat
het ministerie niet is weggestemd,
doch heenging naar aanleiding van
een motie, welke, met een grote
meerderheid vóór de regering, werd i
verworpen. De gang van zaken met
de moties is iedereen bekend. Bij
het verklaarbaar aftreden van de mi
nister van buitenlandse zaken „po
litiek" in de steek gelaten door de
partij, waarvan hij de oprichter is ge
weest zag het Kabinet de grond
slag, waarop het rustte de aanwe
zigheid van vertrouwensmannen uit
vier partijen zo versmald, dat het
zelf zijn voortbestaan als te wankel
beoordeelde. Daarbij komt, dat door
de verwisseling Schokkings'Jacob
ook de stille medewerking van de
Christ. Hist. Unie twijfelachtig was
geworden een twijfel, welke blij
kens de uitslag van de stemming over
de motie-Schouten en -Tilanus ge
rechtvaardigd schijnt te zijn. Ook de
strubbelingen, welke de laatste tijd
in de Partij van de Arbeid opdaag
den met betrekking tot het Indone
sisch beleid (en anderszins) heeft,
het kan bijna niet anders, een onder
mijnende invloed uitgeoefend op het
zelfvertrouwen van het kabinet.
De heer Oud kan zich dus in de
handen wrijven, maar de grote meer
derheid van het Nederlandse volk zal
zijn geslaagde afbraak-poging niet
kunnen waarderen. De grote liberale
bladen, de Nieuwe R ttérdamse Cou
rant en het Algemeen Handelsblad,
toonden zich reeds gisteravond be
ducht voor de gevolgen. De N. R. Crt.
wijzend op het ongelukkige sa
mengaan van een kabinetscrisis met
een crisis in de legerleiding
schreef: „De oude waarheid, dat men
midden in de stroom niet van paar
den verwisselt, schijnt nooit genoeg
herhaald te kunnen worden". Het
Alg. Hbld. meent, dat de heer Oud
„een zware verantv/oording op zich
genomen heeft door het Kabinet zijn
vertrouwen op te zeggen". Dat het,
niet als bezonken bekénd staande
„Nieuws van den Dag" een juichtoon
aanslaat, bevestigt de lichtvaardig
heid v^n 's heren Ouds actie.
De heer Oud rechtvaardigde zijn
optreden met een beroep op de inter
nationale toestand. Ook de Partij van
de Arbeid heeft zich daarop beroe-
oen, toen zij in zake Nieuw-Guinea
de regering bleef steunen. De opvat
ting van de P. v. d. A. lijkt ons meer
in overeenstemming met de werke
lijkheid.
Het beraad over de kabinets-forma-
tie is in volle gang. Het is dringend
gewenst, dat de crisis niet slepend
wordt en spoedig een ministérie
wordt gevormd, dat het vertrouwen
van brede lagen van het volk in zo
gróte mate geniet, dat het pijnlijke
en moeilijke beslissingen zal durven
nemen.
Dit kabinet of een ander kabinet
verandert immers niets aan de bui
tengewone zware problemen, waar
over ons volk is gesteld, problemen,
welke anders dan de souvereini-
teits over- of opdracht van Nieuw-
Guinea het tot in hart en nieren
raken. Alleen een kabinet, dat het
vertrouwen van brede lagen geniet,
zodat als er pijnlijke beslissingen
moeten worden genomen, men de
overtuiging heeft dat het inderdaad
niet anders kan alléén zulk een
kabinet zal met vrucht kunnen arbei
den. Of de heer Oud en de zijnen
daarbij de toon-aangevende figuren
kunnen zijn, is een vraag, die reeds
bij voorhaaf een ontkenning oproept.
Zowel de richting van zijn partij, als
de weerstanden, welke zijn persoon,
na deze agitatie (ook bij het partij-
overleg) zal vinden, maken een „po
pulariteit", in de goed zin des
woords!, onwaarschijnlijk. Te voor
spellen, op welke grondslagen het
nieuwe ministerie zal zijn opge
bouwd. is onvruchtbaar het zal
misschien een extra-parlementair
kabinet zijn steunend op een zo groot
mogelijk aantal partijen. Te verwach
ten is, dat de Anti-Rev. bij de vor
ming niet zullen worden overgesla
gen. Hun leider in dt Eerste Kamer,
prof. Anema, liet zich onlangs in deze
geest uit, dat zijn partij bereid was
na de souvereiniteits-overdracht me
de-verantwoordelijkheid te dragen.
Een ministerie, waarin ook de „An
ti's" zouden vertegenwoordigd zijn,
zou nog meer dan het demission-
naire, vertrouwen aan brede volks
lagen en „kleine luyden" vermogen
in te boezemen.
DE KABINETSCRISIS. Foto
links: Minister-president Dr. W.
Drees (links) en minister v. Schaik
verlaten het paleis Noordeinde te
Den Haag na het aanbieden van het
ontslag der regering aan H.M. de
Koningin. Foto midden toont een
overzicht tijdens de rede van minis
ter-president dr. W. Drees in de
Tweede Kamer. Rechts naast de pre
mier Mr. D. U. Stikker, de minister
van Buitenlandse Zaken. Foto
rechts: minster Mr. D. U. Stikker
:rlaat het gebouw van de Tweede
Kamer.
J}R. W. DREES EN MR. J. R. H. VAN SCHAIK hebben gistermiddag
aan H.M. de Koningin in het paleis Noordeinde het ontslag van het
kabinet aangeboden. Dit besluit heeft het kabinet genomen nadat de pre
mier kort te voren in de Tweede Kamer had medegedeeld, dat minis
ter Stikker zijn portefeuille ter beschikking had gesteld. Na het bezoek
van de heren Drees en Van Schaik is H.M. terstond begonnen met het
raadplegen van de adviseurs (o.m de voorzitters van de Kamers en de
vice-president van de Raad van State), die bij de formatie van een ka
binet gewoonlijk door haar worden gehoord. Zij heeft om ruim halfvijf
de voorzitter van de Tweede Kamer, mr. L. G. Kortenhorst, ontvangen.
Het onderhoud duurde bijna een uur.
Minister Stikker
niet op reis
Officiéél is omtrent de ontslagne
ming van het kabinet meegedeeld:
„Waar het ministerie in hoofdzaak
op samenwerking van vertrouwens
mannen van vier partijen was ge
grondvest, is door de opzegging van
het vertrouwen aan minister Stik
ker door de Tweede Kamerfractie
van de VVD en door zijn daaruit
voortgevloeide ontslagaanvrage de
oorspronkelijke grondslag aan het
kabinet verder ontvallen. Dit is voor
bet kabinet aanleiding geweest de
portefeuilles ter beschikking van de
Koningin te stellen, ten einde H.M. de
gëlegenheid te geven zich te beraden
over de wenselijkheid een ander mi
nisterie met de behartiging van
's lands zaken te belasten Dit om
vat tevens een aanbieding van een
ontslagaanvrage van de statssecreta-
rissen. H.M. heeft de ministers en de
staatssecretarissen verzocht al datgene
te blijven verrichten, wa' zij in
's lands belang noodzakelijk achter
tot het tijdstip van een eventuele
ambtsaanvaarding van nieuwe ambts
dragers"
STIKKER'S REIS GAAT NIET
DOOR.
Een van de eerste gevolgen van
minister Stikkers ontslagaanvrage is.
dat hij zijn functie bij de OEEC niet
kan blijven vervul1 en. Deze staat en
valt nl met het ministerschap Zo
zal de heer Stikker ook moeten af
zien van de reis, die hij als mandata
ris van de OEEC nog deze week
naar een aantal Europese landen zou
maken.
MOTIE-OUD VERWORPEN.
Het kabinet heeft het besluit tot
de ontslagaanvrage genomen na een
kort beraad De heer Drees had dit
beraad in de Kamer aangekondigd,
na de stemming over de motie-Oud,
die volgens de indiener oeoogde een
afkeuring uit te spreken van liet ter
zake van N.-Guinea gev^e de rege
ringsbeleid en waarvan mr. Stikker
Dinsdagnacht had verklaard, dat hij
niet als minister zou kunnen aanblij
ven, als hij niet de steun had van zij n
politieke vrienden, de VVD Zij werd
verworpen met 6626 stemmen, doch
met de Staatkundig Gereformeerden,
de Christelijk-Historische Kamerlo
den Schmal, v. d. Feltz en v. d.
Wetering, de AR en de heer Weiter
stemde ook de gehele WD-fractie
vóór de motie
Op verzoek van de minister-presi
dent besloot de vorzitter alle werk
zaamheden der Kamer, waarbij mi
nisters of staatssecretarissen betrok
ken zijn, tot nader order stop te zet
ten. Onder grote beweging werd
hierna de vergadering verdaagd.
De eerste
persstemmen
'S LANDS BELANG GESCHAAD.
In de Volkskrant schrijft Prof. Rom-
me naar aanleiding van de kabinets
crisis o. m. het volgende:
's Lands belang wordt door de
ze hele geschiedenis" de motie-
Oud en haar onontkoombare ge-
r volgen geschaad. Dit kon mis-
schien moeilijk duidelijker wor
den gedemonstreerd, dan geschied
is bij de eerste publicatie van
de Kabinetscrisis gisteren om zes
uur door de radio. Daar klonk
het: de ministers Drees en Van
Schaik hebben aan H. M. de Ko
ningin het onts'ag aangeboden
van het Kabinet; Frankrijk
steunt Amerika in de aanwijzing
van China als agressor. Maar mr.
Oud heeft in de Kamer als zijn
mening gegeven, dat juist de
ernst van de internationale toe
stand het zo voortreffelijk maakt,
om nu in Nederland deze Kabi
netscrisis te verwekken. Ons
komt het voor, dat de voortref
felijkheden, in zakformaat, voors
hands toevallen aan mr. Oud's
vroegere partij: de P v d. A„ in
zoverre deze tot siot van het
Nieuw-Guinea-debat een Kabi
net ziet verdwijnen, dat, conform
zijn daden, net het zware woord
had gesproken „voor dit Kabinet
is overdracht van de souvereini-
teit over Nieuw-Guinea aan In
donesië onmogelijk"; en verder
aan al degenen, die liever min
der dan meer verantwoordelijk
heid willen dragen, die liever
anderen willen aanvailen over
de uitoefening van hun verant
woordelijke taak, dan zelf een
brok verantwoordelijkheid te
willen mede-torsen. Moet men
hierin onderkennen een verdere
evolutie in 's heren Oud beweeg
lijke politieke geest, die thans
andermaal overslaat en neigt
naar de weinig duurzame vlees
potten van een oud-liberalisme,
dat zich, in zijn voorbije tijd,
nimmer veel bekommerd heeft
om spreiding van de verant
woordelijkheid over de massa
van het volk?
HET BERAAD.
Het „Algemeen Dagblad" schrijft,
dat er geen tijd is voor een rustig
overleg, en vervolgt:
Het beraad van de draagster
der Kroon met haar adviseurs zou
er wel eens toe kunnen leiden,
dat er een ministerie werd ge
vormd, dat, wat zijn basis be
treft, zeer veel lijkt op het thans
afgetredene. zij het dat het per
soneel van het nieuwe ministerie
vermoedelijk meer, dan één nieuw
gezicht te bieden zal hebben. In
tussen is deze kabinetscrisis ge
kenmerkt door enige persoonlij
ke noten, welke de oplossing niet
zullen vergemakkelijken.
NIET GEVALLEN.
Trouw (Prot.) schrijft, dat het ka
binet niet viel. Het beschouwde zich
a's gevallen". Het ging voor een
minderheid op de loop". De vraag,
wat er nu gebeuren moet, is „aller
minst eenvoudig".
De Nederlandse Tweede Ka
mer bestaat uit een optelsom van
minderheden, die het niet met
elkaar eens kunnen worden.
En de enige meerderheid die
er is de combinatie K.V.PP.
v d. A. is innerlijk sterk ver
deeld en legde er blijkens de
ontslagaanvrage van het kabinet
het bijltje bij neer.
Voor het overige betreuren wij
de gang van zaken niet, want
dit kabinet verdiende te vallen
vanwege zijn enorme beleidsfou
ten en principieel rampzalige
politiek.
De koningin
consulteert
H.M. de Koningin was vanochtend
reeds vroeg aanwezig in het paleis
Noordeinde, waar zij in de loop van
de ochtenduren in verband met de
kabinetscrisis ontving de vice-presi
dent van de Raad van State, jhr. mr.
F. Beelaerts van Blokland, de voor
zitter der Eerste Kamer prof. mr. R.
Kranenburg en de voorzitter van de
K.VP.-fractie der Tweede Kamer,
prof. mr. C. P. M. Romme.
De uitbarsting
van de Lamington
Lijken in de bomen
Het bestuur van Australisch Nieuw
Guinea heeft de volledige ontruiming
bevolen van een verschroeid gebied
binnen een straal van 25 kilometer
van de vulcaan Lamington in Austra
lisch Nieuw-Guinea Dit betekent
een zware slag voor de planters. De
grootste moeilijkheid zal de voeding
en verzorging van de dakloze bewo
ners zijn.
Honderden lijken hangen nog aan
de zwartgeblakerde bomen aan de
voet van de vulcaan De verschrikte
inheemsen waren in bomen geklom
men, toen de grond te heet werd om
op te staan. Toen de temperatuur
steeg en een regen vurige kolen neer
daalde, werden zij langzaam tussen
de takken geroosterd. De wegen in
dit gebied liggen bezaaid met lijken,
aldus deze functionaris. Alleen al in
Higaturu, de voornaamste nederzet
ting bij de vulcaan, kwamen 400
mensen om het leven.
Engeland, Frankrijk en de V.S. hebben toegestemd in een conferentie
van de „grote vier" als de Sow jet-Unie van haSr kant wil instemmen
met een bespreking van „alle vraagstukken, die de wereldvrede zouden
kunnen bedreigen", zo wordt medegedeeld.
De Sowjet-Unie heeft tot dusver geëist dat de enige onderwerpen
ter conferentie de demilitarisatie van Duitsland en andere Duitse vraag
stukken zouden zijn.
Het verruimen van het terrein van de conferentie in bovengenoemde
zin is één van de twee voorwaarden die vervat zijn in Dinsdag ingedien
de antwoorden van de drie Westelijke mogendheden op de jongste Rus
sische nota.
Deze antwoorden zijn thans in
Londen, Parijs en Washington gepu
bliceerd. De andere voorwaarde is.
dat een inleidende conferentie te Pa-
7 MAANDEN OORLOG IN KOREA
25 Jcml
N-KOREA^r
25 Juli
J0L
25 Aug
25Sepl
25 °ch
25 Nov.
25 Dec. A
2 5 Jan.
BB Door communisten bezel
ICARTO-5103
GEVOLGD DOOR NIEUWE RESOLUTIE
DER TWAALF
/BISTEREN heeft Peking de diplomatieke activiteit te Lake Success op-
nieuw tot een hoogtepunt gebracht door het zenden van een nieuwe
boodschap met een „verduidelijking van zijn houding tegenover de vre
desvoorstellen". Een paar uur later legden de 12 Aziatische en Arabische
landen na de bestudering van deze boodschap aan de politieke com-
missiie een nieuwe .resolutie voor. Daarin vragen zij de instelling van
een zeven-mogendheden-cómmissie voor een onderzoek, „zo spoedig mo
gelijk", naar een vreedzame oplossing van de geschillen in het Verre
Oosten. Deze commissie zou moeten worden gevormd uit vertegenwoordi
gers van Ameiika. Engeland, Frankrijk, Rusland, India, Egypte en (com-
munistisch) China.
„LAAT U NIET BEDOTTEN".
Doch onmiddellijk nadat Sir Bene-
gal Rau (India) de politieke commis
sie van Pekings nieuwe boodschap in
kennis gesteld had, nam Warren
Austin (V.S.) het woord en even
als Chinas eerste antwoord ver
wierp hij met kracht de laatste
boodschap, de hij bedoeld achtte „om
verwarring te stichten en onder de
leden der Ver. Naties verdeeldheid
te zaaien". Hij waarschuwde de V.N.,
zich niet te laten „bedotten".
Sir Benegal echter noemde de
boodschap „geruststellend", van In-
dia's standpunt uit bezien. Zij zou
betrekking hebben op twee van de
belangrijkste punten uit het „UNO-
vredesplan", n.l. de verlangde zetel
van China in de V.N. en het terug
trekken der buitenlandse troepen uit
Korea. Sir Benegal wilde echter geen
bijzonderheden bekend maken, om
dat hij de boodschap beschouwde als
„particulier" tot India gericht.
Eerder op de dag had Washington
al te kennen gegeven, dat het nu
spoedig China als agressor gebrand
merkt wenst te zien waartoe het
al een resolutie in voorbereiding
heeft. De Arabische landen hebben
reeds te kennen gegeven, dat zij aan
een stemming hierover niet zullen
deelnemen.
Frankrijk liet gisteravond weten,
dat het vóór een „China-agressor"
resolutie zal stemmen, zij het ook om
der voorbehoud, dat de deur voor
verdere onderhandelingen niet wordt
toegeslagen, doch Engeland daarente
gen aarzelt nog. In Washington wordt
deze aarzeling vrij hoog opgenomen
en de „New York Times" schreef
dat er nu meer reden is voor Attlee
om naar de V.S. te komen dan in
December.
De strijd in Korea
Een kleine gepantserde strijd
macht van de verbonden legers is he
den via de stad Hoensong in Cen-
traal-Korea doorgestoten tot minder
dan 50 km. van de 38ste breedte
graad. Dit is het Noordelijkste punt
dat de troepen van de Verenigde Na
ties sinds de val van Seoel hebben
bereikt.
Tegelijkertijd rukte een andere
strijdmacht onder dekking van artil
lerie en vliegtuigen de plaats Jong-
wol binnen. Zij ontmoette versprei
de tegenstand.
In dit deel van het frontgebied zijn
reeds enige tijd geen Chinezen meer
waargenomen en ook Noord-Ko-
reaanse krijgsgevangenen verklaar
den al sinds weken geen Chinezen
meer te hebben gezien.
Langs de Westelijke sector van het
centrale front hebben de troepen der
V.N. contact met de Noordelijken on
derhouden. Bij Itsjon kwamen eenhe
den der V.N. onder vuur van lichte
wapens en mortieren. Naar gemeld
wordt graven kleine eenheden Chine
se communisten zich in bij Koem-
jangjan. Zeven kiloemter ten Noord-
Westen van Itsjon stootten de ver
bonden troepen op een Chinese een
heid, naar schatting ter sterkte van
één compagnie. Men riep de hulp
der luchtmacht in en opende het
vuur.
COMMUNISTEN KREGEN
GEEN KANS
Achtduizend militairen en 6500 po
litieagenten waakten er te Parijs
voor, dat de communisten de door
hen aangekondigde grootscheepse be
togingen tegen generaal Eisenhower
niet konden houden. De toegangen
tot hotel Astoria, het tijdelijk0 hoofd-
kwartier van de Atlantische opperbe-
I velhebber, waren door honderden
agenten bewaakt. Radio-auto's pa-
trouilleerden in de buurt.
Gisteravond om negen uur was het
I dan ook nog rtergens tot betogingen
of relletjes gekomen. Wei had de po
litie toen al ongeveer 2500 mensen
gearresteerd, maar dat waren alle
maal lieden, die hadden geweigerd
door te lopen of hun papieren te la
ten zien.
rijs internationale vraagstukken zal
bespreken, om uit te maken welke
er van op de agenda van de confe
rentie der ministers van buitenland
se zaken van de „grote vier" zullen
worden opgenomen en tevens in
welke volgorde.
De voorbereidende conferentie zou
worden bijgewoond door de plaats
vervangers der ministers. De plaats
vervangers zouden, zo stellen de
Westerse regeringen voor, de betrok
ken onderwerpen vrij grondig mo
gen bespreken, doch geen pogingen
mogen doen om tot een oplossing
van de vraagstukken te komen. Deze
taak zou aan de ministers zelf voor
behouden blijven.
In de Britse nota wordt nog eens
verklaard, dat Engeland „onder geen
beding" de voorstellen van Praag
aangaande Duitsland als basis van
de besprekingen kan aanvaarden.
De voorstellen van Praag drongen
aan op een verbod van renvilitarisatie
van Duitsland, maatregelen om te
verhinderen, dat het Duitse oorlogs
potentieel weer wordt opgebouwd,
onmiddellijke sluiting van een vre
desverdrag met een verenigd Duits
land en het terugtrekken van alle
bezettingsstrijdkrachten binnen een
jaar na ondertekening van het ver
drag.
De onderwerpen, welke de drie
Westerse mogendheden nader wil
len bespreken zijn o.a. Oostenrijk,
economische en monetaire kwesties
en kwesties aangaande landen ach
ter „het IJzeren Gordijn", doch geen
vraagstukken van het Verre Oosten,
daar deze door de V.N. worden be
handeld.
REIZEN PER „TAXI-MAN". Een
Zuid-Koreaan heeft voor zijn draag-
stel, waarmede men als regel zware
lasten op de rug vervoert, een nieu
we bestemming gevonden. „Waar
om geen Taxi-dienst begonnen?"
dach hij en voegde de daad bij het
woord.
Zijn „vrachtje" een Engelse sol
daat, die blijkbaar geen haast heeft
schijnt over de „service" nogal te
vreden te zijn.
Ko.'i'Ltttj.e....
In volle wasdom staat de mens
eerst dan, wanneer hij uit alles nog
slechts de voedzame bestanddelen in
zich opneemt.
