Leidse Courant | 1951 | 9 januari 1951 | pagina 4

OPRUIMING BIJ V&D

OPRUIMING

Hogendoorn

B

11.

27.

17,!

Zometzaity

Balans

Wereldhonger naar rubber

Cabaret van Onbekenden

STENO-TYPISTE

PONiSCHOOl

STEEHSCHUUR 3

AANGEBODEN:

MEISJE

748

80

48

80

V IS OO Tl A DK UUS JI A W

„Sursum Corda"

DINSDAG 9 JANUARI 1951

1)E LEIDSE COURANT

EERSTE BLAD PAGINA 4

De prijzen stijgen
met de dag

IN DE DERTIGER JAREN heeft
menig aandeelhouder van een rub-
bcronderneming zich de haren uit zijn
hoofd gerukt door zoj-g en machte
loosheid. De prijs van rubber was zo
laag geworden, dat de exploitatie van
rubberplantages geen zin meer had
en tal van rubbertuinen, waar men
jarenlang met trots was doorgewan
deld werden aan de natuur prijsge
geven. Men kon eenvoudig geen af
zetgebied meer vinden. En dat ge
schiedde in de eeuw, die mede dank
zij de rubber tot een hoogtepunt van
technische ontwikkeling was ge
raakt!

Deze wereld kan niet meer leven
zonder rubber. Wie in de oorlogsja
ren wel eens op een fiets met houten
banden heeft gereden zal dit ter
stond beamen. Duizenden auto's vlie
gen dagelijks met grote snelheid
langs de weg. Dit zou onmogelijk
zijn zonder rubber. Honderden vlieg
tuigen dalen van uur tot uur op de
ontelbare vliegvelden van de we
reld. Met grote snelheid naderen zij
ac aarde, die hen met een grote
schok opvangt, dank zi.i de veer
kracht van rubberbanden. Leidingen
worden afgesloten met ringer.
Brandslangen transporteren millioe-
nen emmers water in enkele uren
tijns naar een vuurhaard. Laarzen
maakt men waterdicht. De electric-
teit leidt men nas; elk gewenst pun4
ii de open lucht of binneenshuis. Dit
alles was onmogelijk geweest indien
Columbus Amerika rsec had om-
dekt en daar geen rubbei had aan
getroffen.

DE BEROEMDE ontdekkingsreizi
ger zocht niet uit sportieve overwe
gingen naar nieuwe landen. Men wil
de in Spanje goud en zilver zien,
want de schatkist vroeg om steeds
grotere sommen. En de handel zocht
naar nieuwe producten, die nog on
bekend waren in Europa en daarom
grote winsten moesten opleveren.

Toen Columbus uitgeput de kust
punt van Amerika bereikte op zijn

tweede reis naar het Verre Westen,
was hij minder ontroerd dan op zijn
eerste ontdekkingstocht. Hij begon
allerlei zeldzame producten te ver
zamelen. In San Domingo gekomen,
zag hij de inboorlingen met grote
zwarte ballen spelen, die van de
grond opsprongen. Columbus vond
dit merkwaardig en nam verschillen
de van die ballen meer voor konin
gin Isabella, die ze zonder meer be
waarde. De tijd was nog niet rijp om
de rubber waardig te ontvangen.

Enkele eeuwen later zagen koop
lieden en reizigers in Brazië een
drukke handel in een donkere stof,
die werd bereid uit melkachtige
vloeistof. Dit sap werd van een be
paald soort bomen afgetapt die spoe
dig aan plantkundigen bekend zouden
zijn als „Hevea Brasiliensis". Uit die
stdf maakten de inboorlingen een
soort schoenen door de vloeistof, die
latex heet, over kleivormen te gie
ten. Omstreeks 1770 kreeg een En
gels scheikundige die vreemde stof
ook in handen. Hij experimenteerde
er mee en ontdekte dat men er stre
pen mee kon wegvegen. Het Engelse
woord voor wrijven is to rub en
daarom noemde Freistley die stof
rubber en als zodanig kreeg zij be
kendheid over de gehele wereld..

MACINTOSH EN GOOD YEAR.

TAL VAN PROEVEN werden er
door ons voorgeslacht ondernomen
om van dat vreemde goed iets te pro
duceren. Al spoedig kwam een Schot,
Macintosh tot de ontdekking, dat men
met vloeibare rubber weefsels wa
terdicht kon maken. Een groot suc
ces werd zijn vinding echter niet.
want de rubber was 's zomers kleve
rig en 's winters zo hard als een
plank. Men wist nog niet hoe men
rubber moest vulcaniseren. Maar het
Engelse woord voor regenjas is nu
nog „macintosh".

De Amerikaan Charles Good Year
kwam op het idee om de vloeibare
rubber samen met zwavelpoeder te
koken. Toevallig kookte dit zonder
linge papje over waardoor het meng
sel op de kookplaat enorm werd ver
hit en de vereiste rubber werd ver
kregen. Dit verbeterde product bleek
zeer bruikbaar en weldra nam de
vraag naar vloeibare rubber toe.

Het aanbod van rubber bleef ja

renlang onvoldoende en de kwali
teit ver beneden peil door de gerin
ge zorg, die door de Brazilianen aan
het product werd besteed. Men zocht
dan ook naar middelen om de rub
bercultuur te verbeteren en uit te
breiden. De Braziliaanse oerwouden
waren echter niet geschikt voor dat
doel. Daarom trachtte men in andere
delen van de wereld rubberbomen
te kweken, doch Brazilië verbood de
uitvoer van het zaad.

Op listige wijze wist een Engels
man, Wickham geheten, een hoeveel
heid zaadjes naar Londen over te
brengen, waar het werd uitgezaaid
in de proefkassen van New-Gardens.
Men kwam tot de conclusie, dat de
Indische landen zeer geschikt waren
voor de rubbercultuur en weldra trof
men uitgebreide plantages aan op
Ceylon, Malakka en de eilanden van
de Indische Archipel. Het bleek, dat
de productie van de dubberbomen
enorm kon worden opgevoerfd, mits
men de nodige zorg aan de bomen be
steedde.

TOEN DE AUTO KWAM.

DE GROTE VRAAG naar rubber
ontstond pas nadat de auto zijn en-
trée in de wereld had gemaakt. In
Amerika gleden de Fords en later ook
andere merken bij tientallen van de
lopende band, waarmee de behoefte
aan autobanden, en dus naar rubber
van jaar tot jaar steeg.

Tot de eerste wereldoorlog, was de
rubberaanvoer geen groot probleem.
De oorlogsvraag overtrof echter elk
aanbod. De grote afstand tussen
Amerika en de Indische eilanden
bleek toen een geweldig bezwaar.
Opnieuw beproefde men een aan
plant in Brazilië, die geen onver
deeld succes is geworden. Weliswaar
bereikte men een vrij grote produc
tie, maar dit ging ten kosten van
duizenden mensenlevens. Het klimaat
was vochtig en ongezond.

Millioenen insecten strooiden ziek
te en dood rond onder de*arbeiders,
die met hoge lonen en schone belof
ten naar de oerwouden werden ge
lokt/ Het grootste deel van hen is
nooit teruggekomen. Na de vrede
van Versailles is de rubberaanplant
in Brazilië dan ook weer opgegeven,
omdat de nadelen groter bleken dan
de baten. Bovendien kromp toen de
vraag langzamerhand in, zo zelfs dat
na 1930 een reeks van jaren kwam
waarin de productie nauwelijks lo
nend was.

Vanzelfsprekend was in de twee
de wereldoorlog de vraag nog veel
groter. De Westerse wereld moest
toen met een ware rubbernood wor
stelen, want Japan slaagde er een
tijdlang in elke aanvoer uit het Ver
re Oosten af te snijden. Een nieuw
Braziliaans experiment, thans opge- j
zet met de modernste medische hulp
middelen mislukte evenzeer als dat in
de eerste wereldoorlog. De natuur
bleek hier de sterkste.

SYNTHETISCHE RUBBER.

OP EEN ANDER TERREIN be
haalde men echter meer succes. De
synthetische rubber had zijn intre
de gedaan. Vooral in Duitsland, dat
al jarenlang worstelde met. een groot
rubbertekort, omdat het over on
voldoende vreemde valuta beschikte,
heeft dit product grote opgang-
gemaakt.

Toch heeft het vervangingsmid
del tal van andere eigenschappen
dan de natuurrubber, zodat 't eigen
lijk ten onrechte de naam rubber
draagt. Men is er echter in geslaagd
met dit surrogaat een groot deel van
de natuurrubber-markt te veroveren.
Dit moet als een grote uitkomst wor
den beschouwd, anders zou het He
vea-product voor velen onbetaalbaar
zijn geworden.

In de jongste oorlog zijn er veel
rubberbomen vernield, 'n Groot aan
tal ondernemingen kx-eeg met perso-
neelsmoeilijkheden te kamoen en de
Indische kwestie droeg ook een be
langrijk aandeel bij tot het onvol
doende aanbod van natuurrubber.
Echter de vrede deed de vraag naar
rubber voor oorlogsdoelinden zo
enorm afnemen, dat zij niet werd ge-
compenseex'd door de behoefte voor
vredesdoeleinden. In aanmerking ge^
nomen het toegevoegde aanbod van
Buna-rubber. zoals de kunstrubber
ook wel wordt genoemd.

ER WORDT GEHAMSTERD.

NA DE KWESTIE KOREA ging
Amerika opnieuw over tot het vor
men van strategische vooxTaden. De
natuurrubber neemt daarin een be
langrijke plaats in, omdat het syn
thetische product, dat in geweldige
hoeveelheden in de Ver. Staten wordt
vervaardigd, ook niet voor ieder oor
logsdoel geschikt is. Men wil nu in
het land van Uncle Sam niet mini-
der dan 1.200.000 ton natuurrubber
opslaan. Hierdoor worden scneepsla-

STAAT HET MIJ?" Over enige
weken zal Prins Carnaval weer de
scepter zwaaien als heerser over het
„Rijk der Dwaasheid". Nu reeds is
men ijverig in de weer met de voor
bereiding om zo goed mogelijk uit
gerust aan het Vastenavondfeest te
kunnen deelnemen.

De keuze der maskex-s vooral geeft
vele hoofdbrekens. Vele toekomstige
„leutmakers" stellen zich dezer da
gen voor de spiegel de vraag „Staat
het mij?"

dingen van het geharde heveasap
naar d nieuwe wereld gevoerd. Ook
de Russen c^oen hxxn uiterste best zo
veel mogelijk van de wereldproduc
tie in de wacht te slepen.

De prijs van rubber zou tot een
fantastische hoogte zijn gestégen, in
dien men geen maatregelen had ge
troffen haar zoveel mogelijk op peil
te houden. Daartoe heeft men de pro
ductie van synthetische rubber tot
een maximum opgevoerd. Niet min
der dan 900.000 ton glijdt er per
jaar in de V.S. van de machines.
Daarnaast tracht men de rubberaan-
plant te. bevorderen en niet zonder
succes. De aanvoer van hevea-rubber
is in dit jaar reeds met een kwart
gestegen. Anderzijds wordt het ver
bruik er van door distx'ibutiemaatre-
gelen beperkt. Tenslotte houdt men
de prijs van het kunstproduct op een

bepaalde hoogte en merkt men in de
laboratoria niet ongekende energie
om de aanwendingsmogelijkheid er
van te vergroten.

Men mag verwachten, dat de vraag
naar rubber de eerste tijd zal blij
ven aanhouden. De oorlogskoorts
heeft een grote rubberdorst tenge
volge. Zij wordt nog vex-groot door
een steeds stijgende vx-aag. In nog
geen halve eeuw werd deze wonder
lijke stof bijpx-oduct tot een der
meest gewenste goederen op de aard
bol.

VEILIG VERKEER

W acht ver bod voor alle
voertuigen. Er mag al
leen stil gestaan wor
den voor het onmiddel
lijk in- en uitladen van
personen of het onmid
dellijk laden en losser
Van goederen.

De Heer en Mevrouw
DE R£>OY—HAGEDOORN
.[even met grote vreugde
kennis van de geboox-te van
eeii zoon

KEES

3ij het H. Doopsel ont
ving hij de namen:
CORNELIS GERARDUS
MARIA

Oegstgeest, 9 Jan. 1951.
Erxdegeesterstraatweg 13.
Tiid. adres Leiden, St. Eli
sabeth Ziekenhuis, 323
Kamer 162.

Met greot leedwezen
geven wii kennis van
het plotseling overlij
den van onze geliefde
en zorgzame Man, Va
der. Zoon, Schoonzoon
Broer. Zwager en Oom.
nog tijdig voorzien van
het H. Oliesel
J. H. J. W. v. BUUREN
Echtgenoot van
L. M. E. BORGHANS
in de ouderdom van
34 jaai\

Sybil la
Birgitte

Fam. van Buuren
Fam. Borghans

De plechtige Gez H
Mis van Requiem heeft
plaats a.s. Donderdag 11
Jan. om 10.30 uur in de
kerk van Sint Jan de
Doper te Boskoop,
waarna de begrafenis.

Enige en algemene
kennisgeving.

Voor de deelnexning. be
toond bij het overlijden
van onze lieve Man. Va
der-, Behuwd- en Grootva
der. Broeder, Behuwdbroe-
der en Oom,

JACOBUS
WILHELMUS WURZER,
betuigen wij onze hartelij
ke dank.
C. M. H. Wurzer

Noordeloos

J. Th. Wurzer
M. M. Wurzer

Verhoeven
Th. J. Wurzer
A. M. Wurzer

Korswagen
en verdere familie.

J. TH. POSTMA

en

J. THISBE VAN DIJK

VERLOSKUNDIGEN
zeggen hierbij dank voor
de zeer vele gelukwensen,
ontvangen bij de wisse
ling des jaai's- Zij bieden
wedex'kerie hun beste wen
sen voor 1951 aan 320

2 R- K. Meisje biedt zich
aan 19 jaar. om opgeleid
te worden tot winkel
juffrouw. Br. onder no. 903
bur van dit blad.

2 Net meisje gevraagd
van 8-30 tot 1 uur, v. d.
Holst. Poelgeeststraat 19.

2 Hout in 't klein moet
van „De Houthal" zijn.
Een stukje triplex. een
plaat board of een lat: in
..De Houthal'' vindt elke
knutse'aar wat „De Hout
hal" betekent „Service"
Hogewoerd 99. Tel. 22536'.

Donderdagavond 11 Januari a.s.

Extra optreden van een der prijs
winnaars, de Heer DICK BREETVEL0
en veie andere attracties.

Amateurs-Artisten geeft U tijdig op bij GERALDINI,

Telel. 31306 Telef. 20758

DE DIRECTIE.

Gevraagd voor spoedige indiensttreding
GEROUTINEERD STENO-TYPISTE.

Salaris volgens C A.O.

Br. met volledige inlichtingen omtrent op
leiding etc. onder no. 316 bureau v. d. blad

AAA'AAAAAAAAAA
WOENSDAG 9 UUR

BEGINNEN WïJ MET NIEUWE

SPOTKOOPJES!

IN ONZE

GROTE BALANS

ZIET ONZE ETALAGES

HAARLEMMERSTRAAT 150-154
LEIOEN TEL. 20750

2 Flink meisje gevraagd

voor dag of dag erx nacht-
Mevr Gubbens. Thorbec-
kestraat 3, Leiden. 911

•2 Wegens huwelijk ge
vraagd een R. K. Juf
frouw, voor hulp in huis
houding en winkel, kléin
gezin. Br. onder no. 909
bureau van dit blald.

■2" Huisnaaister gevraagd.

goed bekend met nieuw en
verstelwerk. Bi\ onder no
308 bux-eau van dit blad.

2 Meisje gevraagd voor
de morgenuren of drie da
gen per week. Mevx\ Wit-
niuts. Rijnsburgersingel
23b. (boven de Land
bouw) Leiden. 307

2* Nette gevorderde bak-
kersieerling gevraagd bij
C. Coster. Oostdorperweg
50. Wassenaar, Tel. K 1751

2* Aangeboden 1 of 2 ka
mers met stromend water
en stookgelegenheid op
goede stand aan dame b.

d. h. h.. vei*pleegster of

lerares. Br. onder no, 324
bur. van dit blad-

2* Net meisje gevraagd,

zelfstandig kunnende
werken. Mevr. Oudshoorn.
Haarlemmerstraat 160. te
Leiden. 910

2 Net R. K. Meisje, ge

vraagd voor direct in een
gezin met drie kleine kin
deren. Aanmelden: Zoe-
terwoudse Singel 1. Lei
den. 906

2 R. K. Meisje biedt zich
aan. 28 jaar. Liefst van
buiten. Br. onder no- 312
bureau van dit blad

2* Heer b. b, h. h. zoekt

on gem. kamer z. pension.
Er. onder no. 901 bureau
van dit blad.

2 Te koop gevraagd

een in goede staat zijnde
Heren Gazelle of merk-
fiets Br. oxxder no. 912 bu
reau van dit blad.

*ets te verkopen?
Oan 'n Telefoontje

plaatsen

DEZE MAAND BEGINNEN

NIEUWE CURSUSSEN

STFNO 1YPEN

BOEKHOUDEN gggj

TALEN
MIDDENSTAND
ALG. ONTWIKKELING

Tel, 31219

Vraagt vrijbl. Studie advies

Waarschuwing

WIJ MAKEN BEKEND
AAN AL ONZE
KLANTEN
Spruiten vanaf 1 k. 22 ct
Uien 2 kilo 25 ct

Rode kool 2 kilo 35 ct
Savoye kooi 2 kilo 30 ct
Groene kool 2 kilo ,35 ct
Boerenkool 2 kilo 45 ct
Grote Peen 2 kilo 30 ct
Friese Rapen 2 kilo 35 ct
Sinaasappelen 12 voor 1' 1-
Bananen Fyffes bananen
1 kilo 1-25

VERPLANCKE's

GROENTEN- EN
FRUITBEDRIJF

HAARLEMMERSTR 31

Telefoon 21750
LANGE RAAMSTEEG 31
Telefoon 26125
Bestellingen gratis
thuisbezogd.

1000 meter ijzeren goten,
breed 17.5 qm., 9 kilo nog
tegen lage prijs. Te bevra
gen: P. A- Hoogervorst,
Oostkanaalweg 69, Ter
Aar. Tel. 52. 321

gevraagd voor 4 dagen per
week. 311

FIJNSTRIJKERIJ

„DE OZON".

Hoge Rijndijk 34.

TUINARBEIDER

bii Fa. J. P. Hendrik.
Veursestraatweg 137. Leid-
schendam. 314

2 Welke inwoner(ster)

van Leiden, kan mij des
avonds pianoles geven.
Niet al te duur Hofmees
ter III. H. J. Smeets. O.O.
Mess. M. V. K. V.. Val
kenburg. Post Katwijk a_.
ct Riin- 905

2 Gratis een friction ge
durende de maand Janua
ri. 5.permanent met
oliebehandeling. wassen,
watergolven inbegrepen.
Geen warmte op het hoofd
Bespreekt vroegtijdig. Het
I"aDpex"shuis, Aoothekers-
dijk 8. tel. [phone]

2* „Rosine" geeft de hoog
ste prijs voor goud. zilver
en juwelen. Gx-ote keuze
in verlovingsringen, gou
den zilveren en verzilvex--
den artikelen. Het adres
voor ajle reparaties eo uur
werken, Steenstraat 16,
Tel. [phone]

Profiteer van de daverende koopjes!

Spotkoopje 1v

Dames pantoffel kameelhaar,
met sterke rubberzooi.

HEREN
OVERHEMD
met vast boord,
in effen beige,
grijs, bleu en
lichtgroen,
alle maten

AMEBIKAANSE
ANKLETS zuiver wol,
in diverse streepdessin:

WERK-
BORSTEL

sterke cocosvulling. extra
grote maat. bijzondér 18

oordelig

.ct nikkelen rand. hangend
n sta<md te gebruiken.

KEUKENTRAP

3 treden,

gelakt beukenhout,
ongekende prijs 5 so

UITSMIJTERTJES

VERTOTAPIJT

de vloerbedekking bij
uitstek, 100 c.m. br.
per meter 7.28

GORDIJNVELOURS
enkelzijdig in bruin,
groen en terra, 120
c m. br., p. mtr. 7.68

HOLTAPKARPET
fraai dessin zeer so
lide kwaliteit 200 x
280 c.m. 68.—

SPANDRAAD

de ideale methode om
glasgordijn op te han
gen, per meter 0.18

SALON

best. uit tafel met rie
ten onderblad en 4
fauteuils. rug en zit
ting bekleed m. sterke
qobelin naar keuze,
nu slechts 198.—

VLOKKENMATRAS

overtrokken met da
mast. met kapokkus
sen 35.80
Dito 2 persoons met
2 kapokkussens 58.
DEKENS

halfwol, fantasie des
sins in fraaie kleuren,
extra kgppje

1 persoons 16.80

2 persoons 20.80

HYOROPHILE-
LUIERS

extra zware ky/ali-
teit 1.13

KINDERDEKENS

vpor ledikqntjes. 100
x 150 c.m., zuiver
wol 10.80

DAMESKOUS

rechts geweven, zeer
fijn weefsel 1.68

Damesdirecloires
halfwol. jaquardueefsel.^

1.98

CORSET

met zijsluiting
cn veter in dc
rug, 4 jarretelles,
alle maten

echt haar, in diverse
maten verkrijgbaar

HAARDFAUTEUIL

in old fiiiish uitvoering,
gemakkelijk model, met
gobelin gestoffeerd

KINDERSCHORTJES

van 6 tot 9 jaar, fantasie
model, met 2 opgestikte 4 qr
zakjes, aardig afgebiesd |t
In onze lunchroom binderverratsing 0.25

Artikelen met ook in Alphen eerkrjghaar

KOOPJE

„ALICE"

wollen jonge
damesjapon, m
borduurwerk,
in effen terra,
reebruin bleu,

maten 32 tot 36

2* Grote glaskisten te

oop. 2.70 m. lang, 1 -35 m.
'oreed. VoIJersgrac^ht 28.

2 Gevraagd een R. K.

Boerenknecht of Boeren
zoon beste melker en vér
der met alle werkzaamhe
den bekend. Br. p.a. J.
Diikzeul, Schalkwijker-
weg. 169. Haarlem. 908

2 Accordeon. Aangebo
den pxano-klavier, 80 bas
sen met koffer. Te bevra
gen Beatrixstraat 7,. Sas-
senheim. 315

2 Prijsjassen a.s. Woens
dag 10 Januari in café
Zoeteme.fc te Rijpwete-
ring. Aanvang 7.30 uur.
319

Abonneert U op

Bureau: Papengracht 32, Leiden