een jaar vol onzekepheiö
is Achten óe nuq
óe weRelö WAnkelóe op öe RAnö vAn óe AfqRonö
Licht en schAöuw ovcr öe keRk
koRea met mao-compLicaties
Ronö koning
leopoLö
stReven na^R
eenheiö
Liquiöatie ögr vcr. staten van
möonesië
CATERDAG 30 DECEMBER 1950
DE LEMSE C.OURAN1
VIERDE BLAD PAGINA 1
A prjfnpD np e/-iurTPT>Ti/Tr<xT
JJET JAAR 1950 is in vele opzichten een bijzonder jaar geweest. Voor ons Katholieken zal het in de ge
schiedenis voortleven als het Heilige Jaar, het jaar van de grote terugkeer en van de grote verzoening.
Maar anderen zullen het zich herinneren als het jaar van de grote uittocht van henzelf of van familiele
den naar Australië, Nieuw Zeeland, Nieuw Guinea, Brazilië of Canada. Voor een groot deel van de wereld
is het 't jaar geweest van de grote verontrusting, dank zij de agressie op Korea en het dreigende spook
van een derde wereldoorlog, het jaar van de grote angst voor de Russen, zich uitend in een vertwijfeld ge-
hamster. Nederland zal bovendien dit jaar gedenken, als het jaar van d e teleurstelling wegens het verloren
gaan van Indonesië, dat als Unie-par tner weinig beantwoordde aan de h oopvolle verwachtingen, voor ve
len verzoet door de behouden terugkeer van hun zonen terwijl onze Zuiderburen met gemengde gevoe
lens zullen terugdenken aan het jaar van de terugkeer van koning Leopold, het jaar van de grote twee
spalt in het Belgische volk
En tenslotte is 1950 het jaar gew eest van de grote plannen, zoals het Schuman-plan, het plan van een
federaal West-Europa, het verdedigingsplan van het Atlantisch Pact. het plan-Stikker, de Benelux Unie en
zelfs van de Finebei, waaraan met meer of minder succes is gedokterd, welke grote verwachtingen hebben
gewekt en ook teleurstellingen heb ben opgeleverd.
het Vaticaan is de moedige aartsbis
schop na een langdurig huisarrest
eindelijk naar de gevangenis over
gebracht.
Zware offers heeft de Kerk ook
moeten brengen in Zuid-Korea, waar
verscheidene missionarissen zijn ge
dood door de invallende Noord-Ko-
reanen.
Ook de glorie van het Jubeljaar
mag ons niet doen vergeten, dat de
Kerk hier op aarde een strijdende is.
^OVER ALS de ziel staat boven het lichaam, of verder nog: zover als
het goddelijke staat boven het menselijke zover gaat de beteke
nis van het H. Jaar uit boven al het aardse geharrewar. Een millioenen-
stroom van pelgrims uit alle oorden van de wereld is samengevloeid in
de Eeuwige Stad, waar de Stedehou der Christi niet moede werd allen,
die tot hem kwamen, te ontvangen en te zegenen. Tot de hoogtepun
ten van het jaar behoorden de plechtige heligverklaring van Maria Go-
retti op 24 Juni en de dogma-verklaring van Maria's Tenhemelopneming
op het feest van Allerheiligen.
Wegens de enorme toeloop van
belangstellenden zijn beide plech
tigheden geschied niet in de St. Pie-
ter, welke bij al z'n kolossale afme
tingen toch slechts aan enkele dui
zenden een plaatsje kan verschaffen,
maar op het wijde St. Pietersplein.
De heiligverklaring van Maria Go-
retti had bovendien plaats in de
avonduren wegens de hitte overdag.
Talrijk zijn de andere heilig- en za
ligverklaringen geweest en luister
rijk de grootse kerkelijke feesten in
Rome, maar deze twee plechtigheden
hebben het meest tot de buitenwe
reld gesproken.
Tegenover het licht van dit jaar-
der Grote Terugkeer en van de Gro
te Verzoening staat evenwel de
zwarte schaduw van de Kerkvervol
ging in de landen achter het IJzeren
Gordijn. In alle satellietlanden van
Moskou werd de strijd tegen de R.K.
geestelijkheid, tegen, het katholieke
onderwijs en tegen de kloosterorden
met verdubbelde kracht voortgezet.
Talloze priesters en religieusen zijn
gearresteerd of geïnterneerd, met
het doel de kudde van haar herders
te beroven; in tal van processen is
de eer en de goede naam van ker
kelijke waardigheidsbekleders door
het slijk gehaald en openlijk is het
Vaticaan beklad met de belachelijke
aantijging, dat het een instrument
was van het Amerikaanse kapitalis
me en imperialisme. In Hongarije
heeft de rode overheid ongeveer al
le katholieke orden en congregaties
ontbonden, de religieusen geïnter
neerd, kloosters en huizen geconfis
queerd en de bezittingen, welke voor
het gebruik van de kloosterlingen
MACARTHUR, de man, die d
krijgsoperaties in Korea leidde.
j£OREA, dat kleine „wormvormige aanhangsel" aan het grote continent
van Azië, heeft de wereld aan de rand van de afgrond gebracht. Zo
als acute ontstekingen in andere „wormvormige aanhangsels" (blinde
darmen) een operatie noodzakelijk maken, welke operatie bij complica
ties gevaarlijk kan worden, zo moest ook hier snel worden ingegrepen en
werd de snelle ingreep een mislukking door het optreden van een Mao-
complicatie.
ACHTER DE SCHERMEN.
Achter de schermen was echter in
middels hard gewerkt. Molotof was
naar Peking gereisd en had Mao we
ten over te halen tot interventie, Ma-
lik was op 1 Augustus onverwacht
teruggekeerd in de Veiligheidsraad
nog wel als voorzitter en legde
met zijn dreigend veto-recht elke
actie van de Raad lam. Gelukkig zag
de Algemene Vergadering het gevaar
aankomen en nam het besluit, dat de
Algemene Vergadering de taak van
de Raad kon overnemen, als het
bleek, dat de Raad machteloos was.
Vandaar dat de Algemene Vergade
ring waar geen veto-recht bestaat
de jongste onderhandelingen over
de wapenstilstand aan de 38e breed
tegraad kon overnemen.
De hand van de Russen, die Mao
aan de touwtjes hadden, werd duide
lijk, toen de Chinezen begonnen in
te griiDen. Toen de verbonden leeers
de Mandcjoeriise grens naderden,
stuitten zii op toenemend verzet, wat
veroorzaakt werd door erote groenen
Chinezen. „Vrijwilligers" zei Moskou,
maar het bleken weldra goed uitge
ruste en goed georganiseerde Chinese
eenheden.
Hun ontreden was raadselachtig;
want nadat zij de verbonden legers
hadden teruggedrongen trokken zij
vrijwillig weer terug. Met de bedoe-
lin« het raadsel oo te lossen ontke
tende MacArthur toen od 24 Novem
ber een froot offensief order het
motto: „Met Kerstmis thuis". Dat
pakte evenwel geheel anders uit.
want Mao's troenen sloegen zo h^rd
terug dat ree-*s twee d"gen later h°t
gehele geallieerde Korea-lcer in
volle terugtocht was met ^lecht^ één
hoop, b'i de gratm van M-*o te kun
nen bliiven zitten achter de 38e
breedtegraad.
OORLOG DREIGT.
De gewelddad'ge aanval op Korea,
welke zeer duHelük door Moskou
was geïnsoireerd, door Moskou was
voorbere'd en door Moskou werd ge
steund. joeg een golf van angst over
de wereld omdat ied°reen zich de
mogelijkheid realiseerde, dat nu de
CTrote botsing tussen de twee rivalen,
Rusland en Amerika, met de wapens
zou worden uitgevochten. Moskou
hield zich echter op de vlakte, door
de fictie te handhaven, dat het hier
een binnenlandse aangelegenheid be
trof en zelfs toen deze fictie door het
optreden van Peking niet meer was
vol te houden, wist het nog een ach
terdeurtje te vinden in de term „Chi
nese vrijwilligers". Hoewel Moskou
Wil men een goed begrip hebben
van de gecompliceerde toestand, zoals
deze in het laatst van het afgelopen
jaar in Korea is ontstaan, dan moet
men teruggrijpen tot het begin van
het jaar. De jaarwisseling vond Mao
toen in Moskou, waar hij moeizaam
onderhandelde met het Kremlin.
Niemand kon toen nog voorspellen,
waar de onderhandelingen op uit zou
den draaien en zijn tegenspeler
Tsjang Kai Sjek trachte door een
laatst en wanhopig beroep op Ameri
ka militaire en economische steun te
krijgen voor de verdediging van For
mosa, zijn enig overgebleven bol
werk. Truman weigerde en Acheson
verklaarde, dat Formosa beschouwd
moest worden als een deel van China.
Een vriendelijk gebaar jegens Mao,
met het doel hem af te trekken van
- j „„—IJ I IUCI I1CL UUC1 ilCUl dl ie UeiUtCU Vdll
deeld In Tsjecho-Slowakije ?s mei Moskou
aan crhandaal-nrnres te Praa<* de over tot erkenning van he* Peking-
actie tegen aartsbisschop mgr. B°eran I ^e^ind' waarschijnlijk_eyeneenS in
ingezet en volgens berichten van
zat ook niet stil; het instrueerde zijn
delegatie bij de Ver. Naties om de
vertegenwoordiger van nationalistisch
China. dr. Tsiang uit de organen van
de UNO te werken. Op 10 Januari
verlieten de Russen de vergadering
van de Veiligheidsraad als protest te
gen de aanwezigheid van dr. Tsiang
en zij verklaarden niet te zullen te
rugkeren zolang deze vertegenwoor
diger van de ..Kwomintang" er zit-
ting had. Deze Russische bovcot zou
later in het jaar onverwachte gevol
gen hebben.
Ondanks alle txigingen van het
Westen viel Mao Stalin in de armen
en werd eind Januari een pact van
vriendschap gesloten tussen Rusland
en Peking-China. Volgens onthullin
gen van het Amerikaanse deoarte-
ment van buitenlandse zaken werden
er ook geheime aceoorden gesloten en
één daarvan was: Rus^che medezeg
genschap in de verdediging van
Mandsjoerije.
Dat verklaart het Russische inte
resse in hetgeen zich op de grens van
Mandsjoerije zou gaan afspelen.
OP EEN ZONDAGMORGEN.
Het was oo een rustige Zondsg-
.norgen, de 25e Juni, dat de wereld
werd opgeschrift door het bericht
van de inval der Noord-Koreanen in
het gebied van de Zuid-Koreanen.
Eigenlijk had men niet zo behoeven
te schrikken, want de Zuid-Korea?n-
se regering te Seoel had reeds weken
i te voren gewaarschuwd tegen ver-
dachte troepenconcentraties aan de
grens, de later zo befaamde 38e
J breedtegraad. Men sloeg echter geen
acht op deze waarschuwingen. Toen
de inval echter een feit was, sloeg al
les alarm. De Veiligheidsraad kwam
bijeen en beval onmiddellijk het vu-
ren te staken, welk bevel de Noorder-
lingen gemakshalve negeerden.
Amerika gaf inmiddels reeds op
dracht aan MacArthur om in te grij-
I pen en zodra de Veiligheidsraad daar
toe verlof gaf. ging deze over tot mi-
litaire maatregelen. Amerikaanse
troepen, onttrokken aan het bezet-
j tingsleger op Japan, landden bij Poe-
I san en attaqueerden de aanvallers,
j Zij hadden echter een zware taak,
daar de Zuid-Koreaanse verdediging
1 uit angst voor de Noord-Koreaanse
tanks (made in Russia) totaal gedes
organiseerd was. Ondanks inderhaast
aangevoerde versterkingen, ondanks
felle slagen van de Amerikaanse
'uchtmacht, moesten de Amerikanen
n de toegesnelde Engelsen wijken
ot op een klein vierkant bruggen-
oofd rondom de havenstad Poesan.
laar dat bruggenhoofd hield stand te
en de verwoede aanvallen der Noor-
erlingen en vandaar uit werd de
errassende tangbeweging midden
September uitgevoerd, welke de
Noord-Koreanen totaal overrompel
de en terug dreef tot aan de grens
DIT IS KOREA. De terugtocht der verbonden legers achter de 38e 1 van Mandsjoerije. De Koreaanse veld-
breedtegraad tocht scheen gewonnen.
Z. H. DE PAUS TEKENT het document van de dogmaverklaring van
Maria's Tenhe meiopneming.
zich dus officieel op de achtergrond
hield, onderkende Amerika het drei
gende gevaar zeer goed en ging over
tot de afkondiging van de z.g. nood
toestand, een wettelijke maatregel,
waarbij de regering de beschikking
krijgt over allerlei volmachten om
sterk in te grijpen in het economische
en industriële leven. De wapenpro
ductie zal nu in snel tempo worden
opgevoerd en het leger zal worden
uitgebreid tot een zodanige omvang,
dat Amerika alle gebeurlijkheden
onder het oog kan zien. De Amerika
nen hebben zoveel pijnlijke verrassin
gen meegemaakt, dat zij besloten
hebben, thans op alles voorbereid te
zfjn.
PJELGIë zal wel 'ns blozen, als het
terugderkt aan dit jaar. Het staal
tje van democratie, dat het heeft
weggegeven bii de terugkeer van ko
ning Leopold, is er een waarop het
moeilijk trots kan zijn.
De grondoorzaak van alles is de
tweespalt in het land. dat nog wel als
wapenspreuk heeft: Eendracht maakt
macht. Wanneer de Volksraadpleging
cp 12 Maart slechts een doorslaande
meerderheid vóór of tegen te zien had
gegeven, zou alles veel beter verlo
pen zijn. De voorstanders van '6 ko-
nings terugkeer behaalden echter niet
meer dan 57.63 pet. van het aantal
stemmen. De koning, die in Zwitser
land zijn lot afwachtte, liet de beslis
sing over aan het parlement, een
constitutioneel volkomen juist stand
punt. Hopeloze onderhandelingen
volgden, de ene kabinetsformateur
volgde de andere op, maar het ver
lossende woord werd niet gevonden.
Dan maar nieuwe verkiezingen, wel
ke op 4 Juni plaats vonden. Alweer
geen overtuigende meerderheid, maar
er kon tenminste een regering ge
vormd worden, welke op een (gerin-
UR van de zendinstallatie „Radio
Santo".
ge) meerderheid kon steunen en de
wet kon doen opheffen, welke 's ko-
r.ings terugkeer verhinderde. Op 22
Juli in alle vroegte keerde de koning
terug, zonder incidenten maar ook
zonder gejuich. Een vreemde terug
keer. Maar toen brak het spektakel
los; stakingen, demonstraties, sabo
tage op de spoorwegen gevechten in
Erussel en Luik, dreigementen van
afscheuring van Wallonië en van een
„marsch naar Brussel" op 1 Augus
tus. De koning zwichtte en kwam met
de drie grote partijen overeen, dat hij
zijn bevoegdheden tijdelijk zou
overdragen aan kroonprins Boude-
wijn. Wanneer deze op 7 Sept. 1951
meerderjarig zal zijn geworden, zal
de koning aftreden.
De minderheid had gezegevierd
over de meerderheid, had legale
rechten verkracht en men vond* dat
dit uitermate democratisch was.
DE HERRIE in de wereld, de angst
dat de voortdurende „koude oor
log", op een gegeven moment zou
cmslaan in een „hete oorlog", heeft
tenminste één goede uitwerking ge
had; zijn heeft de volken van het de
mocratische Westen tezamen gedre
ven. Het Atlantische Pact begon dit
jaar eerst aarzelend, later in ver
sneld tempo op toeren te komen.
Amerika leverde wapens en West-
I uropa hield conferenties, waarbij
het z'n angst voor een West-Duitschc
herbewapening moest overwinnen.
Thans staat Eisenhower aan het roer,
die voor zijn taak wel berekend mag
worden geacht.
Een goede zet in de richting van dc
gewenste Europese eenheid was het
plan, waarmee de Franse minister
Schuman op 10 Mei op de proppen
kwam, om de Franse en Duitse
(eVentueel ook andere) staal- en
steenkoolindustrieën in één pool te
verenigen. Thans aan het eind van
dit jaar is het Schuman-plan er nog
wel niet door, maar lang zal het toch
niet meer duren. Jammer, dat Enge
land niet meedoet.
Een andere stap in de goede rich
ting was het besluit van Amerika,
Engeland en Frankrijk (Sept.) om
de staat van oorlog mot Wcst-Duits-
iand te beëindigen, welk besluit wel
dra door andere landen (ook Neder
land) werd nagevolgd. En niet te ver
geten de tot standkoming van de
Europese Betalingsunic, waardoor de
internationale handel in Europa weer
v/at meer lucht kreeg Waartegen
over als tegenslag tc boeken valt:
het uitstel van de Benclux-Unie, een
'.oorbeeld hoe gemakkelijk het is een
plan op te stellen maar hoe moeilijk
het uit te voeren.
In ieder geval wordt onder de har-
Je slagen van het lot geleidelijk een
eenheid gesmeed, welke voor de ko
mende jaren wellicht een grote zegen
/.al blijken tc zijn. Dan köken wij het
jaar 1950 met andere ogen aan, dan
wij nu doen.
INDONESIë heeft een woelig jaar achter de rug. De politiek van Djokja
heeft gezegevierd en nauwelijks een half jaar na de sluiting van de
Ronde Tafelconferentie en de overdracht van de souvereiniteit, zag de
wereld, hoe het federalistisch opge bouwde stelsel van de Verenigde Sta
ten van Indonesië ineenstortte, om plaats te maken voor de Eenheids
staat. Zachtzinnig is dat proces niet in z'n werk gegaan. Do T.N.I. heeft
een handje moeten helpen en de voorstanders van het federalisme
moeten leren, dat Djokja's wil wet was, goedschiks of kwaadschiks.
Het eerste teken van verzet werd staat officieel door president Soe-
zichtbaar in het optreden van Wes- karno uitgeroepen,
terling, die de negara Pasoendan van Alleen Ambon bleef zich tot op de
oe ondergang wilde redden. Ondanks
enkele stunts, zoals de bezetting van
Bandoeng, is hem dat niet gelukt. De
negara Pasoendan was een der eer
sten, die geliquideerd werden. Wes
terling zelf vluchtte naar Singapore,
waar hij maanden lang werd vastge
houden. Tenslotte werd hij vrij ge
laten en in een vliegtuig gezet, dat
hem naar Brussel bracht.
Inmiddels was de ene negara na
de andere door de knieën gezakt,
Oost-Java, Pasoendan, Madoera, enz.
Sultan Hamid van Pontianak, die mi
nister was in het centrale kabinet van
de Ver. Staten van Indonesië, werd
op 5 April gearresteerd onder be
schuldiging van samenzwering met
Westerling; het verzet van de negara
Oost-Indonesië (Makassar) liep dood
door de arrestatie van Abdoel Aziz,
die naar Djakarta werd gelokt en
prompt voor de krijgsraad werd ge
bracht.
Het federalisme kon als volkomen
aood worden beschouwd toen de laat
ste voorstander in de centrale rege
ring te Djakarta Anak Gde Agoeng
begin Mei het bijltje erbij neer legde.
Op 15 Augustus werd de eenheids-
huidige dag verzetten en houdt on
danks alles nog vol, hoewel het zwaar
te lijden heeft gehad door blokkade,
honger en oorlogsgeweld.
En misschien ook wel door de te
leurstelling van Nederlands onmacht
om z'n trouwe vrienden van vroeger
te hulp te komen. De brief vol „be
zorgdheid" van minister Drees was
een leeg gebaar.
Een krachtiger houding nam de
Nederlandse regering aan in de kwes
tie Nieuw Guinea. De profetie van
Soekarno begin Januari van het af
gelopen jaar uitgesproken: „Nieuw
Guinea zal deel uitmaken van de (in
middels verdwenen)'"Verenigde Sta
ten van Indonesië, voordat dc zon
voor de laatste maal in 1950 is onder
gegaan", zal hij moeten inslikken.
PRINS BOUDEWIJN legt de eed op de Belgische Grondwet af.
