3)e CeUiseSoti/Ymit pfeëÉillli Afkondiging van noodtoestand in de Verenigde Staten Truman kondigt verschillende maatregelen aan Versnelde Amer. bewapening De strijd in Korea Algem. Vergadering der V.N. op reces Behalve de politieke commissie WASSEND WATER ZATERDAG 16 DECEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 12160 Directeur: C. M. v. HAMEKSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. tiOOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN (PRIJZEN V^AF 1 JANUARI 1951) MC LPT oe BISSCHOP l 31L KeKKCN BOUWCrt/ J Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20915, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 GROTE UITBREIDING VANDE GEWAPENDE MACHT PRESIDENT TRUMAN zal heden (Zaterdag) de nationale noodtoe stand afkondigen, teneinde Amerika's uitgebreide macht op gebied van roensenmateriaal, economie en industrie te kunnen mobiliseren voor de verdediging tegen het ernstige gevaar „veroorzaakt door de heersers van dc Sovjet-Unie". Dal verklaarde hij gisteravond in een rede. In de proclamatie zou iedere burgei opgeroepen worden zijn persoon lijke belangen ter zijde te stellen voor het welzijn van dc natie. De toe komst van de beschaving hing af van „wat wij thans en in de komende maanden doen". De president had order gegeven de actieve gewapende macht uit te breiden tot bijna 3.500.001' man en wel zo spoedig mogelijk. Pinnen een jaar zou Amerika vijf m aal zoveel vliegtuigen bouwen als thans en vier maal zoveel gevechts voertu'gen Binnen een jaar zou de productie van electronisch materiaal voor de defensie met vier en een half vermenigvuldigd zijn. „Dit zullen niet slechts wapens voor onze eigen gewapende macht zijn. Zij zullen een arsenaal vormen \oor de verdediging van de vrij heid". Cont ole op lonen en prijzen In zijn rede, die herinnerde aan de .praatjes bij de haard" van president Roosevelt in tijden van crisis, zeide Truman verder, dat controlemaatre gelen uitgevoerd zouden worden op het gebied van lonen en Rrijzen voor zover zulks betrekking had op de kosten van het levensonderhoud en op de productie ten behoeve van de defensie. Er zou een bureau voor defensiemob lisatie ingesteld worden voer de leiding van alle mobilisatie activiteit der regering, met inbegrip van de productie, de rijksmkopen, arbeidskracht vervoer en economi sche stabilisatie. Het bureau zou cn- oer leiding' staan van Charles Wil son, president van de „General Elec tric". In het kader van de noodtoestand zouden vele jonge lieden bij de ge wapende macht dienen, anderen zou den langer werken „doch allen zul len meer belasting moeten betalen en het mceten doen zonder de dingen waarop zij gesteld zijn". Bijna 3 millioen man onder de wapenen President Truman heeft het Con gres verzocht, de regering een bedrag van 16.845. 181 000 dollar toe te staan, om de Amerikaanse bewapening te versnellen; de commissie voor de toe wijzingen van het Huis van Afge vaardigden heeft thans aanbevolen dit bedrag in zijn geheel toe te staan. Het Amerikaanse ministerie van defensie zal in het 30 Juni 1951 aflo pende belastingjaar vermoedelijk nog acht milliard dollar aanvragen. Wordt dit verzoek ingewilligd, dan zullen de Verenigde Staten in één jaar bijna vijftig milliard dollar voor militaire uitgaven hebben uitgetrok ken, hetgeen een gemiddelde is van 330 dollar voor iedere Amerikaanse man vrouw of kind Het is de bedoeling dat de Ver enigde Staten over alle takken van dienst, op 30 Juni 1951 ongeveer twee en drie kwart millioen man onder de wapenen zullen hebben, die met de nieuwste wapens zullen worden uit gerust. Vier programpunten De president verklaarde, dat de S. vier dingen zouden doen: 1. De V. N. blijven steunen. 2. De gecombineerde defensie van do vrije wereld blijven versterken De Amerikaanse strijdkrachten opbouwen en meer wapens maken „voor ons zelf en onze geallieerden". 4. De Amerikaanse economie uit breiden en in evenwicht houden. „De heersers van de Sovjet-Unie doen een meedogenloze aanval A.mtrika's inspanning om een blij vende vrede tot stand te brengen. Zij deen hun uiterste best om de vrije landen onderling te verdelen. Door het scheppen van een gemeenschap pelijke defensie zou men hen er van kunnen overtuigen, dat zij niets bij een agressie konden winnen en men zou in de positie komen om „met succes" met het Kremlin besprekin gen te kunnen voeren over vrede lievende oplossingen Er bestond geen conflict tussen de vrije wereld en de Sovjet-Unie, dht niet op vreedzame wijze opgelost kon worden. Wij zul len geen politiek van toegeeflijkheid volgen. Hoewel de huidige toestand gevaarlijk is geloven wij niet, dat oorlog onvermijdelijk is", aldus pre sident Truman De president zeide, dat de agressie ten militair voordeel had bereikt in Korea en hij zou niet trachten dit te verbergen of weg te redeneren „Wat dc- vrije landen in Korea hebben ge daan is goed en de mensen in de ge hele wereld weten dat hel goed is. Hoeveel tijdelijke tegenslagen er ook mogen zijn, het recht zal tenslotte overwinnen" TWEE AFZONDERLIJKE VERKLARINGEN Men had verwacht, dat Truman de noodtoestand reeds in zijn rede zou afkondigen. De afkondiging werd echter uitgesteld teneinde de presi dent de gelegenheid te geven zich «n twee afzonderlijke verklaringen tot het volk te richten. Naar verluidt zullen de controles, waaraan de Amerikaanse industr.e zal worden onderworpen, drastischer zijn dan men aanvankelijk had ver wacht. REEDS BEGONNEN De Amerikanen zijn reeds begon nen aan de uitvoering van het pa raatheidsprogramma. Een arbeidsraad heeft een aanvang gemaakt met het rccrutcren van ar beidskrachten voor de fabrieken, die d- bewapening in versneld tempo ten uitvoer moeten leggen De directies der automobielfabrie ken en vakverenigingsleiders zijn naar Washington ontboden voor een U'teenzetting van de plannen, die de regering koestert om de lonen deze tak van industrie te regelen De vleeswarenindustrie kreeg te horen, dat een regeling in voorbe reiding is, waarbij de vleesprijzen en -distributie aan banden worden gelegd. Alle leiders der industrie kregen het verzoek, bemn Januari te Wash ington een bijeenkomst bij te wonen, BERTHA HERTOGH THUIS. - Na haar aankomst te Bergen op Zoom, verscheen Bertha tussen haai zusjes en broertje voor het open raam van de bovenverdieping, waar zij de lui de toejuichingen van het publiek, dat bij duizenden was samenge stroomd er haar spontaan hulde bracht, beantwoordde met een lach en een armzwaai. AANVAL OP ACHESON Republikeinse Congresleden heb ben gisteren de verwijdering van Dean Acheson als minister van bui tenlandse zaken geëist in een reso lutie, die aan Truman zal worden doorgegeven. Volgens de republi keinse leiders is de resolutie „met overweldigende meerderheid" aange nomen. In de resolutie wordt gezegd: „In d-t critieke uur is het vertrouwen van het Amerikaanse volk in de lei ders van het grootste belang. Minis- tei Acheson en het ministerie van buitenlandse zaken onder zijn lei- j Noord-Koreaanse leger, £en correctie van de luchtmacht Gisteren heeft de luchtmacht der V. N. in het gebied van Korea be kend gemaakt dat „ten gevolge van technische storingen" ten onjuiste was gemeld, dat Chinese communis tische troepen Tsjoentsjon aanvielen De gemelde luchtaanvallen van Vrijdag waren niet in de nabijheid van Tsjoentsjon uitgevoerd, doch .aanzienlijk Noordelijker". De vijandelijke troepen, waarvan melding was gemaakt, waren geen Chinese communisten doch Noord- Koreanen, die men gepasseerd had bij de opmars naar het Noorden Tsjoentsjon ligt ten Zuiden van de 38ste breedtegraad. De vijfde Zuid-Koreaanse divisie levert hardnekkige gevechten met Noord-Koreaanse eenheden ten Noorden van Tsjoentsjon. Voorts wordt vernomen, dat parti- sanen, die blijkbaar versterkingen j hebben ontvangen van het nieuwe sterfte ver waarop de regering haar economisch- j Congres en \an het volk verloren en sociale politiek zal uiteenzetten. I hebben dit niet kunnen herwinnen" ding, hebben het vertrouwen^ van het dedigingsstellingen hebben aange- it. i 1 legd vlak vóór de 38-ste breedte- J^E ALGEMENE VERGADERING der Verenigde Naties is gisteren voor lopig op reces gegaan. Zij heeft haar werkzaamheden voor 1950 rnet uitzondering van de kwestie-Formosa en de kwestie Korea beëindigd. De president zal de Vergadering weer bijeenroepen, zodra de nieuwe'com missie van drie voor de wapenstilstand in Korea iets te rapporteren heeft ETNA MINDER GEVAARLIJK. De nieuwe uitbarsting van de Et- na, die Donderdag is begonnen, geeft geen reden tot bezorgdheid, zo is gis teren meegedeeld. De Etna werkt nu al twintig dagen en wierp Vrijdag opnieuw rook en lava uit, terwijl er een zware sneeuwlucht hing. De lava stroom langs de helling is in snelheid afgenomen. Een luchtfoto van de Etna. Duide lijk ziet men de met lava bedekte hellingen; en de dikke rookwolken welke uit de krater opstijgen De politieke commissie is nog niet met haar werk gereed. Zij moet de Vergadering, behalve de Koreaanse, de volgende kwesties nog voorleggen: De beide Sowjet-klachten ovèr agres sie jegens China en het bombarde ren van Mandsjoerije door de Ame rikanen en het Amerikaanse verzoek om een debat over de toekomst van Formosa. De politieke commissie zal Maandag weer bijeenkomen, op drin gend verzoek van Malik (Sowj et- Unie). Naar verwachting zal een groot aantal gedelegeerden, o.m. Wisjinski ('Sowjet-Unie) en Kenneth Younger (Engeland) Lake Success verlaten. DE HEILIGE PLAATSEN. De Algemene Vergadering leverde geen tweederde meerderheid voor het Belgische voorstel om een commis sie van vier in te stellen voor over- AMERIKA GAAT zijn maatregelen nemen en doet dat weer op z'n Amerikaans, hetgeen zeggen wil: op grote schaal. De houding der Amerikanen ge tuigt van een diepe verontrusting over de internationale toestand. Het is niet zozeei de nederlaag in Noord- Korea, welke Amerika verontrust, maar meer de achtergrond. Op zich zelf zit de aftoch uit de haven van Hoengnam, hoe ordelijk deze ook mo ge verlopen, de Amerikanen ook dwars, hoe kan het anders; maar een aftocht alleen 's tenslotte niets meer dan een tegenslag, zoals er in 0 elke veldtocht voorkomen, niet meer dan een enisode. Veel erger is de boze geest, welke achter de massa der aanvallende Chi nezen opdoemt, de geest, we^e die duizenden en duizenden sinistere strijders voortdrijft, de geest van het communisme, de geest van Moskou, schuil gaande achter het Chinese masker. Veel erger zijn ook de gevol gen, welke dreigen voort te vloeien uit het mislukte Koreaanse avon tuur, het verlies van het .gezicht" in Azië. De Aziaat is buitengewoon ge voelig voor machtsvertoon* hij maakt zich zonder moeite tot slaaf van de machtigen maai trapt naar degenen, die hun zwakheid hebben verraden. Het schijnt, dat het inzicht s'echts trapsgewijze verkregen kan worden. Amerika toont het thans eindelijk door te hebben, wat Moskou van plan is. De zorgeloze Amerikaan meende tot nu toe, dat het zo'n vaart niet zou lopen en dat elke onderne ming hem zonder veel inspanning wel lukken zou Zo is hij ook de cam pagne op Korea ingedaan Het ging wel niet zó gemakkelijk als hii aan vankelijk had gedacht, doch MaeAr- thurs geslaagde tangmanoeuvre her stelde al spoedig zijn optimisme. En die Chinezen? Lastige kerels, maar waarschijnlijk meer geschreeuw dan wol. Tot Mao terugsloeg en zijn man nen met duizenden en nog eens dui zenden over de Jaloe deed stromen. Toen bleek Mao toch niet de Tito van het Oosten te zijn, maar een zeer bruikbare volgeling \lan va^c- tje Stalin, een man waarvan de Ma illes en de Wisjinsky's vreugde kun nen beleven. Amerika realiseert zich thans, dat er veel waars schuilt in datgene wat Dewey dezer dacen zeide n.l. dat men twee denkbeelden radicaal overboord moet gooien, nl dat Mos kou ooit met minder tevreden zal ziin dan met de hele wereld, en dat er met Stalin te praten zou zijn, zolang hij sterker is dan z;ïn tegenpartij. XXX leg met Israël en Jordanië over het toezicht op de Heilige Plaatsen te Je ruzalem. Deze kwestie blijft dus nog minstens een jaar onopgelost. Hot wordt anders wel tijd, dat er iets aan gedaan wordt. Het katholieke weekblad „The Ensign" publiceert een vraaggesprek met een priester uit het bisdom Sher- brooke, Quebec, diëNmlangs van een bedevaart naar Palestina in Canada is teruggekeerd. „De Heilige Plaatsen verkeren in een verwaarloosde toe stand en overal zijn ontheiligingen oorgekomen. De UNC heeft volledig gefaald om de Christenen de beloof de ongehinderde toegang tot de Hei !ige Plaatsen te verschaffen", aldus de pelgrim. De priester verklaarde verder: „De moeilijkheden, beperkingen en on aangenaamheden, die de bedevaart- angers naar het Heilig Land onder vinden, zijn ontzaglijk. Om het Ce- nakeJ de Zaal van het Laatste Avondmaal en andere Heilige Plaatsen te kunnen bezoeken, was het nodig, dat Israëlische soldaten ens steeds begeleidden. In de kerk van het Cenakel is het prachtige mo zaïek van de Madonna met het Kind als schietschijf gebruikt. Er zijn geen pogingen gedaan om de kerk van de Geboorte van Sint Jan de Doper te repareren. Bijna at haar Arabische parochianen zijn verjaagd. Het is voor de paters Franciscanen, die met het onderhoud van de Heilige Plaatsen zijn belast, vrijwel onmogelijk eni ge verbetering in deze treurige toe stand te brengen" WEER EENS GEEN OVEREEN STEMMING. De plaatsvervangers der „Grote Vier", die, zoals gemeld, te Londen vergaderden over het opstellen van een onwerpvredesverdrag voor Oos tenrijk, zijn tot midden Maart uit eengegaan, zonder dat enige vooruit gang is geboekt. MR. ROEM NAAR DJAKARTA. De Indonesische minister van bui tenlandse zaken, mr. Mol. Roem is hedenmorgen om 8.35 uur met de K. L.M -Constellation „Maastricht' nacr Djakarta vertrokken, teneinde met zijn regering overleg te plegen in zake Nieuw-Guinea. Deze stellingen worden door artillerie gesteund. Volgens de inlichtingendienst werden de meeste eenheden van het georganiseerd Noord Koreaans leger tijdens de jongste maand naar het Zuiden gezonden en hebben zij zich ten Noorden van de 38-ste breedte graad opgesteld. Een woordvoerder van het 8-ste leger heeft verklaard, dat op het Westelijk front alles kalm is en dat de eenheden der V. N. hun positie verstevigd hebben. MAO TROUWE SATELLIET? De Britse ambassadeui bij het Witte Huis, sir Oliver Franks, ver klaarde Vrijdag, dat Engeland er j 00ri0g) verhoogt natuurlijk de span- „r.iet van overtuigd is" dat Peking njng jn de wereld en menigeen gaat de conclusie te hebben getrokken, dat de Amerikaanse weerbaarheid met spoed op oorlogssterkte dient te worden gebracht, teneinde als het kan een behoorlijke basis voor on derhandelingen te hebben, of als het moet - geweld met geweld te keren. Deze laatste kans (de kans op altijd geneigd zal zijn de orders van het Kremlin uit te voeren. „Ik be stiijd niet", zeide hij. heden de Chinese en Russische be langen voor een flink gedeelte sa menvallen en ik vVil ook niet zeggen da* de Chinese communisten geen echte communisten zijn. Doch wij moeten ook en vooral rekening houden met de krachten, die over een lange periode in Azië hun uitwerking zullen doen gevce- len. waarbij ik speciaal denk aan hpt krachtiger wordende nationalis me. Het is ook hierom, dat de Britse regering niet het ontstaan van een situatie heeft willen bevorderen, waarin Peking het gevoel zou krij gen, dat het voor zijn buitenlandse betrekkingen uitsluitend op Moskou zcu zijn aangewezen". „Amerika wi de luisteren" Gewaarschuwd voor de Maijdsjoerijse grens De Britse minister van buitenland se zaken Ernest Bevin heeft in het Lagerhuis verklaard, dat de Ver enigde Staten het advies van Groot- brittannië hadden genegeerd om in Noord-Korea niet verder op te ruk ken dan tot 160 kilometer ten Noor den van de 38ste breedtegraad en 112 kilometer van de Mandsjoerijse grens. Bevin zei, dat Groot-Brittannië had geadviseerd halt te houden bij de „wespentaille" van het schiereiland en een niemandsland te laten tussen de verbonden legers en de Chinese troepen, die waren samengetrokken aan de Mandsjoerijse grens Deze aanbeveling was gebaseerd op het oordeel van de Britse stafchefs. In plaats hiervan had generaal Mac Arthur zijn legers echter naar de Mandsjoerijse grens gezonden. Hier op volgde de invasie van de Chine se „vrijwilligers'. Bevin legde zijn verklaring af bij de sluiting van het debat over de buitenlandse politiek. „Ik geloof niet," zo zei hij, „dat de Verenigde Staten er iets op tegen zullen heb ben als ik zeg. dat de premier en ik, toen wij het advies van onze eigen stafchefs hadden ontvangen, dit voorlegden aan de Verenigde Staten ?n verzochten hiermede rekening te weer met een bezorgd gezicht knopen tellen, of er al dan niet een derde p3t 'Vr h I oorl°g V001 de deur staat. Deze Russische be- vraag js reeds herhaaldelijk aan di verse staatslieden voorgelegd; zij kun nen de toekomsl ook niet voorspel len, maar geven allen min of meer gedecideerde geruststellende ant woorden „Ik geloof van niet", zegt Churchill en Zolang er leven is is er hoop" luidt de orakelspreuk van Marshall Dat zei men vroeger ook en dan voegde men er gewoonlijk aan toe, dat het nog wel een paar jaar duren zou alvorens men in r)*e ernst met de mogelijkheid van een °ewaoend conflict rekening zou moe ten houden Gedacht werd dan aan de Russische fabricage van atoom bommen, welke pas over een paar jaren zover zou zijn gevorderd, dat de voorsprong van Amerika was in gehaald. Thans begint men er reeds op te zinspelen, dat het critieke mo ment wel eens veel dichter bij zou kunnen liggen. In ieder geval staat dit o i. als een paal boven water, dat het geva~r van een oorlog niet vergroot wordt door maatregelen als we'ke Amerika nu gaat nemen. Deze zijn veeleer te be schouwen als het opwerpen van een dijk tegen een dreig°nde spring lmd. Zo'n springvloed komt of blijft weg, onafhankelijk van het onge- wornen d"k maar als hij komt o"er- spoe't hij het land. dat nnve"d~d;gd is Zo is ook Morfcou. H°t Kr^lin heeft z'n asp'ra+ies en tracht die te verwezenlijken met alle mo"el::ke middelen. Het heeft daartoe geen uitlokking nodi". Slechts een stevige diik zal de vloed kunnen ke-en. Ko rea is de peilschaal, die a'armeert, dat het water snel wassende is. niet houden. Wij waren ernstig bezorgd op het tijdstip van het laatste offen sief, omdat wij ons afvroegen of wij ons. hiermee niet juist in de moei lijkheden stortten moeilijkheden, die uiteindelijk ook zijn gekomen. Wij dienen geen klacht in dat deze standpunten niet geaccepteerd zijn en dat de chefs van staven in de Ver enigde Staten, die de richtlijnen moesten geven ons standpunt niet deelden", aldus Bevin. De minister verklaarde, dat hij de kwestie nooit ter sprake gebracht zou hebben, in dien er niet in verschillende kringen het gevoelen bestaan had, dat de En gelse regering sliep en niets d»ed.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1