3)e CeUiseSoti/Ymit
pfeëÉillli
Afkondiging van noodtoestand in
de Verenigde Staten
Truman kondigt verschillende
maatregelen aan
Versnelde Amer.
bewapening
De strijd in Korea
Algem. Vergadering der
V.N. op reces
Behalve de politieke commissie
WASSEND
WATER
ZATERDAG 16 DECEMBER 1950
42ste JAARGANG
No. 12160
Directeur: C. M. v. HAMEKSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. tiOOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
(PRIJZEN V^AF 1 JANUARI 1951)
MC LPT oe BISSCHOP l
31L KeKKCN BOUWCrt/ J
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20915, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mnd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GROTE UITBREIDING VANDE
GEWAPENDE MACHT
PRESIDENT TRUMAN zal heden (Zaterdag) de nationale noodtoe
stand afkondigen, teneinde Amerika's uitgebreide macht op gebied van
roensenmateriaal, economie en industrie te kunnen mobiliseren voor de
verdediging tegen het ernstige gevaar „veroorzaakt door de heersers van
dc Sovjet-Unie". Dal verklaarde hij gisteravond in een rede.
In de proclamatie zou iedere burgei opgeroepen worden zijn persoon
lijke belangen ter zijde te stellen voor het welzijn van dc natie. De toe
komst van de beschaving hing af van „wat wij thans en in de komende
maanden doen". De president had order gegeven de actieve gewapende
macht uit te breiden tot bijna 3.500.001' man en wel zo spoedig mogelijk.
Pinnen een jaar zou Amerika vijf m aal zoveel vliegtuigen bouwen als
thans en vier maal zoveel gevechts voertu'gen Binnen een jaar zou de
productie van electronisch materiaal voor de defensie met vier en een
half vermenigvuldigd zijn.
„Dit zullen niet slechts wapens voor onze eigen gewapende macht
zijn. Zij zullen een arsenaal vormen \oor de verdediging van de vrij
heid".
Cont ole op lonen
en prijzen
In zijn rede, die herinnerde aan de
.praatjes bij de haard" van president
Roosevelt in tijden van crisis, zeide
Truman verder, dat controlemaatre
gelen uitgevoerd zouden worden op
het gebied van lonen en Rrijzen voor
zover zulks betrekking had op de
kosten van het levensonderhoud en
op de productie ten behoeve van de
defensie. Er zou een bureau voor
defensiemob lisatie ingesteld worden
voer de leiding van alle mobilisatie
activiteit der regering, met inbegrip
van de productie, de rijksmkopen,
arbeidskracht vervoer en economi
sche stabilisatie. Het bureau zou cn-
oer leiding' staan van Charles Wil
son, president van de „General Elec
tric".
In het kader van de noodtoestand
zouden vele jonge lieden bij de ge
wapende macht dienen, anderen zou
den langer werken „doch allen zul
len meer belasting moeten betalen
en het mceten doen zonder de dingen
waarop zij gesteld zijn".
Bijna 3 millioen man
onder de wapenen
President Truman heeft het Con
gres verzocht, de regering een bedrag
van 16.845. 181 000 dollar toe te staan,
om de Amerikaanse bewapening te
versnellen; de commissie voor de toe
wijzingen van het Huis van Afge
vaardigden heeft thans aanbevolen
dit bedrag in zijn geheel toe te staan.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie zal in het 30 Juni 1951 aflo
pende belastingjaar vermoedelijk nog
acht milliard dollar aanvragen.
Wordt dit verzoek ingewilligd, dan
zullen de Verenigde Staten in één
jaar bijna vijftig milliard dollar voor
militaire uitgaven hebben uitgetrok
ken, hetgeen een gemiddelde is van
330 dollar voor iedere Amerikaanse
man vrouw of kind
Het is de bedoeling dat de Ver
enigde Staten over alle takken van
dienst, op 30 Juni 1951 ongeveer twee
en drie kwart millioen man onder de
wapenen zullen hebben, die met de
nieuwste wapens zullen worden uit
gerust.
Vier programpunten
De president verklaarde, dat de
S. vier dingen zouden doen:
1. De V. N. blijven steunen.
2. De gecombineerde defensie van
do vrije wereld blijven versterken
De Amerikaanse strijdkrachten
opbouwen en meer wapens maken
„voor ons zelf en onze geallieerden".
4. De Amerikaanse economie uit
breiden en in evenwicht houden.
„De heersers van de Sovjet-Unie
doen een meedogenloze aanval
A.mtrika's inspanning om een blij
vende vrede tot stand te brengen. Zij
deen hun uiterste best om de vrije
landen onderling te verdelen. Door
het scheppen van een gemeenschap
pelijke defensie zou men hen er van
kunnen overtuigen, dat zij niets bij
een agressie konden winnen en men
zou in de positie komen om „met
succes" met het Kremlin besprekin
gen te kunnen voeren over vrede
lievende oplossingen Er bestond geen
conflict tussen de vrije wereld en de
Sovjet-Unie, dht niet op vreedzame
wijze opgelost kon worden. Wij zul
len geen politiek van toegeeflijkheid
volgen. Hoewel de huidige toestand
gevaarlijk is geloven wij niet, dat
oorlog onvermijdelijk is", aldus pre
sident Truman
De president zeide, dat de agressie
ten militair voordeel had bereikt in
Korea en hij zou niet trachten dit te
verbergen of weg te redeneren „Wat
dc- vrije landen in Korea hebben ge
daan is goed en de mensen in de ge
hele wereld weten dat hel goed is.
Hoeveel tijdelijke tegenslagen er ook
mogen zijn, het recht zal tenslotte
overwinnen"
TWEE AFZONDERLIJKE
VERKLARINGEN
Men had verwacht, dat Truman de
noodtoestand reeds in zijn rede zou
afkondigen. De afkondiging werd
echter uitgesteld teneinde de presi
dent de gelegenheid te geven zich «n
twee afzonderlijke verklaringen tot
het volk te richten.
Naar verluidt zullen de controles,
waaraan de Amerikaanse industr.e
zal worden onderworpen, drastischer
zijn dan men aanvankelijk had ver
wacht.
REEDS BEGONNEN
De Amerikanen zijn reeds begon
nen aan de uitvoering van het pa
raatheidsprogramma.
Een arbeidsraad heeft een aanvang
gemaakt met het rccrutcren van ar
beidskrachten voor de fabrieken, die
d- bewapening in versneld tempo
ten uitvoer moeten leggen
De directies der automobielfabrie
ken en vakverenigingsleiders zijn
naar Washington ontboden voor een
U'teenzetting van de plannen, die de
regering koestert om de lonen
deze tak van industrie te regelen
De vleeswarenindustrie kreeg te
horen, dat een regeling in voorbe
reiding is, waarbij de vleesprijzen
en -distributie aan banden worden
gelegd.
Alle leiders der industrie kregen
het verzoek, bemn Januari te Wash
ington een bijeenkomst bij te wonen,
BERTHA HERTOGH THUIS. - Na
haar aankomst te Bergen op Zoom,
verscheen Bertha tussen haai zusjes
en broertje voor het open raam van
de bovenverdieping, waar zij de lui
de toejuichingen van het publiek,
dat bij duizenden was samenge
stroomd er haar spontaan hulde
bracht, beantwoordde met een lach
en een armzwaai.
AANVAL OP ACHESON
Republikeinse Congresleden heb
ben gisteren de verwijdering van
Dean Acheson als minister van bui
tenlandse zaken geëist in een reso
lutie, die aan Truman zal worden
doorgegeven. Volgens de republi
keinse leiders is de resolutie „met
overweldigende meerderheid" aange
nomen.
In de resolutie wordt gezegd: „In
d-t critieke uur is het vertrouwen
van het Amerikaanse volk in de lei
ders van het grootste belang. Minis-
tei Acheson en het ministerie van
buitenlandse zaken onder zijn lei- j Noord-Koreaanse leger,
£en
correctie van de
luchtmacht
Gisteren heeft de luchtmacht der
V. N. in het gebied van Korea be
kend gemaakt dat „ten gevolge van
technische storingen" ten onjuiste
was gemeld, dat Chinese communis
tische troepen Tsjoentsjon aanvielen
De gemelde luchtaanvallen van
Vrijdag waren niet in de nabijheid
van Tsjoentsjon uitgevoerd, doch
.aanzienlijk Noordelijker".
De vijandelijke troepen, waarvan
melding was gemaakt, waren geen
Chinese communisten doch Noord-
Koreanen, die men gepasseerd had
bij de opmars naar het Noorden
Tsjoentsjon ligt ten Zuiden van de
38ste breedtegraad.
De vijfde Zuid-Koreaanse divisie
levert hardnekkige gevechten met
Noord-Koreaanse eenheden ten
Noorden van Tsjoentsjon.
Voorts wordt vernomen, dat parti-
sanen, die blijkbaar versterkingen
j hebben ontvangen van het nieuwe
sterfte ver
waarop de regering haar economisch- j Congres en \an het volk verloren en
sociale politiek zal uiteenzetten. I hebben dit niet kunnen herwinnen"
ding, hebben het vertrouwen^ van het dedigingsstellingen hebben aange-
it. i 1 legd vlak vóór de 38-ste breedte-
J^E ALGEMENE VERGADERING der Verenigde Naties is gisteren voor
lopig op reces gegaan. Zij heeft haar werkzaamheden voor 1950
rnet uitzondering van de kwestie-Formosa en de kwestie Korea beëindigd.
De president zal de Vergadering weer bijeenroepen, zodra de nieuwe'com
missie van drie voor de wapenstilstand in Korea iets te rapporteren
heeft
ETNA MINDER GEVAARLIJK.
De nieuwe uitbarsting van de Et-
na, die Donderdag is begonnen, geeft
geen reden tot bezorgdheid, zo is gis
teren meegedeeld. De Etna werkt nu
al twintig dagen en wierp Vrijdag
opnieuw rook en lava uit, terwijl er
een zware sneeuwlucht hing. De lava
stroom langs de helling is in snelheid
afgenomen.
Een luchtfoto van de Etna. Duide
lijk ziet men de met lava bedekte
hellingen; en de dikke rookwolken
welke uit de krater opstijgen
De politieke commissie is nog niet
met haar werk gereed. Zij moet de
Vergadering, behalve de Koreaanse,
de volgende kwesties nog voorleggen:
De beide Sowjet-klachten ovèr agres
sie jegens China en het bombarde
ren van Mandsjoerije door de Ame
rikanen en het Amerikaanse verzoek
om een debat over de toekomst van
Formosa. De politieke commissie zal
Maandag weer bijeenkomen, op drin
gend verzoek van Malik (Sowj et-
Unie).
Naar verwachting zal een groot
aantal gedelegeerden, o.m. Wisjinski
('Sowjet-Unie) en Kenneth Younger
(Engeland) Lake Success verlaten.
DE HEILIGE PLAATSEN.
De Algemene Vergadering leverde
geen tweederde meerderheid voor het
Belgische voorstel om een commis
sie van vier in te stellen voor over-
AMERIKA GAAT zijn maatregelen
nemen en doet dat weer op z'n
Amerikaans, hetgeen zeggen wil: op
grote schaal.
De houding der Amerikanen ge
tuigt van een diepe verontrusting
over de internationale toestand. Het
is niet zozeei de nederlaag in Noord-
Korea, welke Amerika verontrust,
maar meer de achtergrond. Op zich
zelf zit de aftoch uit de haven van
Hoengnam, hoe ordelijk deze ook mo
ge verlopen, de Amerikanen ook
dwars, hoe kan het anders; maar een
aftocht alleen 's tenslotte niets meer
dan een tegenslag, zoals er in
0 elke veldtocht voorkomen,
niet meer dan een enisode.
Veel erger is de boze geest, welke
achter de massa der aanvallende Chi
nezen opdoemt, de geest, we^e die
duizenden en duizenden sinistere
strijders voortdrijft, de geest van het
communisme, de geest van Moskou,
schuil gaande achter het Chinese
masker. Veel erger zijn ook de gevol
gen, welke dreigen voort te vloeien
uit het mislukte Koreaanse avon
tuur, het verlies van het .gezicht" in
Azië. De Aziaat is buitengewoon ge
voelig voor machtsvertoon* hij maakt
zich zonder moeite tot slaaf van de
machtigen maai trapt naar degenen,
die hun zwakheid hebben verraden.
Het schijnt, dat het inzicht s'echts
trapsgewijze verkregen kan worden.
Amerika toont het thans eindelijk
door te hebben, wat Moskou van
plan is. De zorgeloze Amerikaan
meende tot nu toe, dat het zo'n vaart
niet zou lopen en dat elke onderne
ming hem zonder veel inspanning wel
lukken zou Zo is hij ook de cam
pagne op Korea ingedaan Het ging
wel niet zó gemakkelijk als hii aan
vankelijk had gedacht, doch MaeAr-
thurs geslaagde tangmanoeuvre her
stelde al spoedig zijn optimisme. En
die Chinezen? Lastige kerels, maar
waarschijnlijk meer geschreeuw dan
wol. Tot Mao terugsloeg en zijn man
nen met duizenden en nog eens dui
zenden over de Jaloe deed stromen.
Toen bleek Mao toch niet de Tito
van het Oosten te zijn, maar een
zeer bruikbare volgeling \lan va^c-
tje Stalin, een man waarvan de Ma
illes en de Wisjinsky's vreugde kun
nen beleven.
Amerika realiseert zich thans, dat
er veel waars schuilt in datgene wat
Dewey dezer dacen zeide n.l. dat
men twee denkbeelden radicaal
overboord moet gooien, nl dat Mos
kou ooit met minder tevreden zal ziin
dan met de hele wereld, en dat er
met Stalin te praten zou zijn, zolang
hij sterker is dan z;ïn tegenpartij.
XXX
leg met Israël en Jordanië over het
toezicht op de Heilige Plaatsen te Je
ruzalem. Deze kwestie blijft dus nog
minstens een jaar onopgelost.
Hot wordt anders wel tijd, dat er
iets aan gedaan wordt.
Het katholieke weekblad „The
Ensign" publiceert een vraaggesprek
met een priester uit het bisdom Sher-
brooke, Quebec, diëNmlangs van een
bedevaart naar Palestina in Canada
is teruggekeerd. „De Heilige Plaatsen
verkeren in een verwaarloosde toe
stand en overal zijn ontheiligingen
oorgekomen. De UNC heeft volledig
gefaald om de Christenen de beloof
de ongehinderde toegang tot de Hei
!ige Plaatsen te verschaffen", aldus
de pelgrim.
De priester verklaarde verder: „De
moeilijkheden, beperkingen en on
aangenaamheden, die de bedevaart-
angers naar het Heilig Land onder
vinden, zijn ontzaglijk. Om het Ce-
nakeJ de Zaal van het Laatste
Avondmaal en andere Heilige
Plaatsen te kunnen bezoeken, was
het nodig, dat Israëlische soldaten
ens steeds begeleidden. In de kerk
van het Cenakel is het prachtige mo
zaïek van de Madonna met het Kind
als schietschijf gebruikt. Er zijn geen
pogingen gedaan om de kerk van de
Geboorte van Sint Jan de Doper te
repareren. Bijna at haar Arabische
parochianen zijn verjaagd. Het is voor
de paters Franciscanen, die met het
onderhoud van de Heilige Plaatsen
zijn belast, vrijwel onmogelijk eni
ge verbetering in deze treurige toe
stand te brengen"
WEER EENS GEEN OVEREEN
STEMMING.
De plaatsvervangers der „Grote
Vier", die, zoals gemeld, te Londen
vergaderden over het opstellen van
een onwerpvredesverdrag voor Oos
tenrijk, zijn tot midden Maart uit
eengegaan, zonder dat enige vooruit
gang is geboekt.
MR. ROEM NAAR DJAKARTA.
De Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, mr. Mol. Roem is
hedenmorgen om 8.35 uur met de K.
L.M -Constellation „Maastricht' nacr
Djakarta vertrokken, teneinde met
zijn regering overleg te plegen in
zake Nieuw-Guinea.
Deze stellingen worden door
artillerie gesteund.
Volgens de inlichtingendienst
werden de meeste eenheden van het
georganiseerd Noord Koreaans leger
tijdens de jongste maand naar het
Zuiden gezonden en hebben zij zich
ten Noorden van de 38-ste breedte
graad opgesteld.
Een woordvoerder van het 8-ste
leger heeft verklaard, dat op het
Westelijk front alles kalm is en dat
de eenheden der V. N. hun positie
verstevigd hebben.
MAO TROUWE SATELLIET?
De Britse ambassadeui bij het
Witte Huis, sir Oliver Franks, ver
klaarde Vrijdag, dat Engeland er j 00ri0g) verhoogt natuurlijk de span-
„r.iet van overtuigd is" dat Peking njng jn de wereld en menigeen gaat
de conclusie te hebben getrokken,
dat de Amerikaanse weerbaarheid
met spoed op oorlogssterkte dient te
worden gebracht, teneinde als het
kan een behoorlijke basis voor on
derhandelingen te hebben, of als
het moet - geweld met geweld te
keren. Deze laatste kans (de kans op
altijd geneigd zal zijn de orders van
het Kremlin uit te voeren. „Ik be
stiijd niet", zeide hij.
heden de Chinese en Russische be
langen voor een flink gedeelte sa
menvallen en ik vVil ook niet zeggen
da* de Chinese communisten geen
echte communisten zijn.
Doch wij moeten ook en vooral
rekening houden met de krachten,
die over een lange periode in Azië
hun uitwerking zullen doen gevce-
len. waarbij ik speciaal denk aan
hpt krachtiger wordende nationalis
me. Het is ook hierom, dat de Britse
regering niet het ontstaan van een
situatie heeft willen bevorderen,
waarin Peking het gevoel zou krij
gen, dat het voor zijn buitenlandse
betrekkingen uitsluitend op Moskou
zcu zijn aangewezen".
„Amerika wi de
luisteren"
Gewaarschuwd voor de
Maijdsjoerijse grens
De Britse minister van buitenland
se zaken Ernest Bevin heeft in het
Lagerhuis verklaard, dat de Ver
enigde Staten het advies van Groot-
brittannië hadden genegeerd om in
Noord-Korea niet verder op te ruk
ken dan tot 160 kilometer ten Noor
den van de 38ste breedtegraad en 112
kilometer van de Mandsjoerijse grens.
Bevin zei, dat Groot-Brittannië had
geadviseerd halt te houden bij de
„wespentaille" van het schiereiland
en een niemandsland te laten tussen
de verbonden legers en de Chinese
troepen, die waren samengetrokken
aan de Mandsjoerijse grens Deze
aanbeveling was gebaseerd op het
oordeel van de Britse stafchefs.
In plaats hiervan had generaal Mac
Arthur zijn legers echter naar de
Mandsjoerijse grens gezonden. Hier
op volgde de invasie van de Chine
se „vrijwilligers'.
Bevin legde zijn verklaring af bij
de sluiting van het debat over de
buitenlandse politiek. „Ik geloof
niet," zo zei hij, „dat de Verenigde
Staten er iets op tegen zullen heb
ben als ik zeg. dat de premier en ik,
toen wij het advies van onze eigen
stafchefs hadden ontvangen, dit
voorlegden aan de Verenigde Staten
?n verzochten hiermede rekening te
weer met een bezorgd gezicht knopen
tellen, of er al dan niet een derde
p3t 'Vr h I oorl°g V001 de deur staat. Deze
Russische be- vraag js reeds herhaaldelijk aan di
verse staatslieden voorgelegd; zij kun
nen de toekomsl ook niet voorspel
len, maar geven allen min of meer
gedecideerde geruststellende ant
woorden „Ik geloof van niet", zegt
Churchill en Zolang er leven is is
er hoop" luidt de orakelspreuk van
Marshall Dat zei men vroeger ook
en dan voegde men er gewoonlijk
aan toe, dat het nog wel een paar
jaar duren zou alvorens men in r)*e
ernst met de mogelijkheid van een
°ewaoend conflict rekening zou moe
ten houden Gedacht werd dan aan
de Russische fabricage van atoom
bommen, welke pas over een paar
jaren zover zou zijn gevorderd, dat
de voorsprong van Amerika was in
gehaald. Thans begint men er reeds
op te zinspelen, dat het critieke mo
ment wel eens veel dichter bij zou
kunnen liggen.
In ieder geval staat dit o i. als een
paal boven water, dat het geva~r van
een oorlog niet vergroot wordt door
maatregelen als we'ke Amerika nu
gaat nemen. Deze zijn veeleer te be
schouwen als het opwerpen van een
dijk tegen een dreig°nde spring lmd.
Zo'n springvloed komt of blijft
weg, onafhankelijk van het onge-
wornen d"k maar als hij komt o"er-
spoe't hij het land. dat nnve"d~d;gd
is Zo is ook Morfcou. H°t Kr^lin
heeft z'n asp'ra+ies en tracht die te
verwezenlijken met alle mo"el::ke
middelen. Het heeft daartoe geen
uitlokking nodi". Slechts een stevige
diik zal de vloed kunnen ke-en. Ko
rea is de peilschaal, die a'armeert,
dat het water snel wassende is.
niet
houden. Wij waren ernstig bezorgd
op het tijdstip van het laatste offen
sief, omdat wij ons afvroegen of wij
ons. hiermee niet juist in de moei
lijkheden stortten moeilijkheden,
die uiteindelijk ook zijn gekomen.
Wij dienen geen klacht in dat deze
standpunten niet geaccepteerd zijn
en dat de chefs van staven in de Ver
enigde Staten, die de richtlijnen
moesten geven ons standpunt niet
deelden", aldus Bevin. De minister
verklaarde, dat hij de kwestie nooit
ter sprake gebracht zou hebben, in
dien er niet in verschillende kringen
het gevoelen bestaan had, dat de En
gelse regering sliep en niets d»ed.