S)e £ckióe(3ou/fca/nt Peking bereid halt te houden bij 38e breedtegraad SPOEDVERGADERING DER 18 TE LAKE SUCCESS De eis tot toelating tot de UNO Tiende legercorps ontsnapt Chinezen naderen de 38e breedtegraad Indonesische delegatie boekt passage Wegens Ned. houding inzake Nieuw-Guinea MAANDAG 11 DECEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 12155 KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN (PRIJZEN VANAF 1 JANUARI 1951) Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEJV Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.40 p. w., f 1.72 p. mAd., f 5.15 p. kwart. Franco p. p. f 5.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 ,Zou Peking halt houden? De dei-tien Aziatische en Midden-Oostelijke landen, die een beroep op def Chinese regering hebben gedaan om de 38ste breedtegraad in Korea niet te overschrijden, zijn gisteravond voor een spoedzitting bijeengeroepen. De Indiase delegatie te Lake Success had nieuwe instructies van haar regering gekregen, die. naar men gelooft, voldoende bemoedigend zijn om een spoedzitting te rechtvaardigen. De zitting werd vervroegd bijeengeroepen om de laatste hand te leggen aan een resolutie, waarin, naar men aanneemt, tot een onmiddellijk staken van het vuren aan de 38ste breedtegraad en de vestiging van een gedemilitariseerde zone langs de breedtegraad, hangende onderhandelingen, zal worden opgeroe pen. Men gelooft, dat de resolutie vandaag in de politieke commissie van de Verenigde Naties zal worden ingediend. STERKE AANWIJZINGEN Ofschoon de regering te Peking nog geen directe belofte heeft ge daan, dat zij haar troepen aan de breedtegraad zal laten halt houden, zijn er sterke aanwijzingen, dat zij dit zal doen- Naar van betrouwbare zijde wordt vernomen, zal Amerika zich niet te gen de resolutie verzetten, als zij tenminste geen aspecten in zich bergt die lijnrecht tegenover de verklaring van Truman en Attlee staan. De toe lating van Peking tot de V. N. als voorwaarde voor het houden van besprekingen over Korea zou Ame rika bijvoorbeeld niet toestaan. Reeds Zaterdag ging het gerucht, dat communistisch China geantwoord zou hebben op het beroep van de Aziatische landen om zijn troepen aan de 38ste breedtegraad halt te doen houden. Sir Benegal Rau bracht op die dag in allerijl bezoeken aan de Amerikaanse vertegenwoordiger Ernest Gross en zijn Engelse collega Kenneth Younger. Gross stelde zich onmiddellijk na afloop van het ge sprek met Rau in verbinding met het departement van Buitenlandse Zaken in Washington. Sir Benegal Rau verklaarde later, dat Woe hem had medegedeeld, dat Peking de vredesoproep in zorgvul- w overweging genomen had in ieder geval zo spoedig mogelijk een einde aan de strijd op Korea wenste te maken. De ambassadeur van India voerde de onderhandelin gen in Peking. Zaterdag werd vernomen, dat Pe king voorzichtig had doen uitkomen, bereid te zijn tot het bijwonen een ronde-tafelconferentie met Verenigde Staten, de Sovjet-Unie en Groot-Brittannië voor een algemene regeling van de kwesties in het verre Oosten, met inbegrip van Formosa en Korea. Peking zou er echter op staan, deel te nemen op voet van vol komen gelijkheid. Deze voorwaarde werd uitgelegd als een eis van toe lating van communistisch China tot de V.N. Dean Acheson, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, zou Zaterdag aan leden van het Con gres hebben medegedeeld, dat de V.S niet in een positie verkeren, die wet tigt hun veto uit te spreken over de toelating van communistisch China tot de V.N., verneemt A.P. De mi nister zou er echter op gewezen heb ben, dat 44 leden der VN tegen toe lating van Peking gekant zijn en 16 er voor. Canada gerustgesteld V.N niet uit Korea „De Verenigde Naties zuilen niet uit Korea verdreven worden volgens de inlichtingen waarover ik beschik"; erklaarde de Canadese prermer Louis St.' Laurent na zijn besprekin gen met zijn Engelse collega Att<ee en de chef van de imperiale staf, ge- generaal Slim. Ons kabinet voelt zich ten zeerste gerustgesteld door de in lichtingen, die wij na de conferenties te Washington hebben ontvangen, verklaarde St. Laurent. Attlee verklaarde op een perscon ferentie in de Canadese hoofdstad Ottawa, dat zijn besprekingen met de Canadese regering hadden aange toond, dat men het in het algemeen eens was over de politiek, die ten op zichte van iedere communistische dreiging moet worden gevoerd. Hij verklaarde, dat zijn besprekin gen met president Truman ten zeer ste bevredigend" waren geweest en ladden aangetoond, dat Engeland en de Verenigde Staten „wat betreft doel en wijze van handelen zeer dicht bij elkaar staan". Het voornaamste doel van de be sprekingen was, volgens Attlee niet geweest het komen tot ,pasUare be sluiten", doen het voeren van vriend schappelijke en openhartige discus sies om tot begrip voor elkanders zienswijzen te komen. Later verklaarde Attlee in een kor te radiorede tot het Canadese volk, dat de Britse en Amerikaanse volke ren het volkomen eens waren over het doel: vrede en vrijneid voor alle mensen. Beide landen willen dit doel bereiken door de organisatie van de Verenigde Naties. Het grootste probleem, van deze tijd noemde Attlee „de bedreiging van net commmunistische imperialisme en nij vroeg aandacht voor de Britse in spanning „tegenover deze bedreiging in Malakka" Attlee hield tevens een korte ro- dio-toespraak in het Frans. Geen korte weg naar vrede Waarschuwing van Truman President Truman heeft de V S. in een zo juist vrijgegeven brief ge waarschuwd, dat er geen korte weg naar de vrede zal zijn. Alle Ameri kanen zouden zich „dingen, die zij graag zouden willen hebben' moe ten ontzeggen en alle takken van het openbare leven moeten steunen om de toekomstige problemen het hoofd te bieden. De president 'schreef de brief op 20 November aan de voorzitter van het tweede jaarcongres van het de- macratische nationale comité, dat vandaag in New York wordt gehou den. Daags tevoren verklaarde gene raal George Marshall, de minister van Defensie, dat de president de af kondiging van de nationale noodtoe stand in ernstige overweging had. De minister had tevoren een zitting achter gesloten deuren bijgewoond van de toewijzingencommissie van de Senaat, die het laatste verzoek van de president in overweging heeft voor bijna 18 miüiard dollar, vooj: aanvullende defensie-uitgaven. Marshall zou op onmiddellijk han delen hebben aangedrongen. De lei ders van de Senaat vertrouwen, dat de wet volgende week aangenomen kan worden. Enkele senatoren dron gen aan op het afkondigen van een algehele economische mobilisatie. Regeringsfunctionarissen werken al aan het programma van Truman en Attlee voor de verdediging tegen agressie. Vertegenwoordigers van de Organisatie voor Economische Europese Samenwerking zijn begon nen hun plan uit te werken voor een eerlijke internationale toewijzing van schaarse grondstoffen ten be hoeve van de Noordatlantische ver dediging. Generaal Eisenhower zou binnen tien dagen naar Europa willen vlie- rvE ONTSNAPPING der 15.000 man in Noordoost-Korea is gelukt. Het ingesloten tiende corps brak in de loop van gisteren dcor in de veilige haven van het bruggenhoofd rondom Hamhoeng aan de Oostkust. Twee weken lang vochten de monschappen zich in de ijzige koude 'n door tocht tussen een overmachtige vijand door, die aan weerszijden langs de kronkelende weg van het gebergte vit, een moordend spervuur onder hield. Bezield met nieuwe boop versnelden de uitgeputte soldoten hun mars over het laatste gedeelte van de 65 kilometer lange weg en wei nige uren nadat zij de hand reikten aan de ontzettingscolonne, die hen uit het kustgebied tegemoet trok, bevonden zij zich in veiligheid Gemeld wordt, dat zij op hun zware, tocht 5.000 man aan doden en gewonnen hebben verloren. „BAKEN VAN HOOP OP VREDE" De steeds groeiende benauwdheid en onrust over de gehele wereld, doen de volken van alle landen de Verenigde Natiee als een „Baken van hoop op Vrede en Veiligheid" zien. De verlichting in het eerste ge bouw van het nieuwe Hoofdkwar tier werd dezer dagen voor het eerst ontstoken. De verlichte vensters, ge zien van Long Islands City vormen de letters U N. (United Nations) en zijn tevens een symbool van de ge dachte. dat Vrede en Vriendschap tussen alle naties mogelijk kan zijn. Links op de foto het Empire State Gisteravond gehotdn zij een wel verdiende rust, na de onafgebroken inspanning van de. dag en nacht voortwoedende strijd met een on achtbare vijand. Zij hëbber het uit- icht op een vloot van transportsche pen, die op de rede voor anker ligt. Gereed om hen, indien nodig, aan boord te Het was nog niet bekend of het bruggenhoofd van het tien.de coxps j ondom Hamhoeng en de haven Hoengham, even ten Noorden van Korea op z'n smalst", gevormd was cm hun evacuatie mogelijk te maken, bedoeld zou zijn als een „To- l-rpek"-steunpunt tegen de voortcu- •end in omvang toenemende Chinese •trijdkr achten. BIJ DE 38e BREEDTEGRAAD. Communistische troepen werden gisteravond in opmars naar het Zui den waargenomen op .slechts 48 kilo meter van de 38ste breedtegraad, de grenslij-n tussen Noord- en Zuid- Korea. Piloten van de verbonden luchtmacht rapporteerden, dat zij ver- vooruitgeschoven voorhoeden met boordwapens hadden bestookte in Noordwest-Korea in de omgeving van Sohoeng. De mogelijkheid bestaat evenwel, dat zij Noordkoreaanse guerilla's on der vuur hebben genomen. In ieder geval heeft deze strijdmacht geen contact gemaakt met de hoofdlinie van het verbonden leger, die even ten Noorden van de 38ste breedtegraad moet liggen. Voor de zevende dag achtereen werd van het Noordweste lijk front geen nieuws gemel a Lucht- verkenners rapporteren evenwel, dat cie communisten op grote schaal strijdkrachten uitzenden in het ge bied, dat het achtste leger bij zijn erugtocht uit Pjongjang heeft prijs den leger in het" Noordwesten zullen stuiten. De legerleiding zou dan in Staat zijn de eerste tastbare aanwij zingen te krijgen of de communisten al of niet van plan zijn over dé 38ste breedtegraad te trekken. CENTURION VERLOREN. De Chinese communisten hebben een Engelse Centurion-tank van 52 ton buitgemaakt die evenals de ande re Centurions nog geen schot had gelost. De gegevens over cut type tanks zijn gedeeltelijk nog geheim. Het gévaarte moest bij de aftocht uit Pjongjang wegens een defect achter gelaten worden. De bemannning had gepoogd de tank op sleeptouw te la ten nemen, maar toen dit mislukte sloopten zij er alle draagbare onder delen af, vernagelden kanonnen en machinegeweren, en staken, er ten slotte de brand in, door alle munitie tot ontploffing te brengen. De bemanning moest zich verant- v oorden voor een speciale commissie van onderzoek, die een rapoort van haar bevindingen opstelde voor net Engelse ministêrie van Defensie. Daags na het voorval had 3e tank commandant in een verkennings vliegtuig aanwijzingen gegeven aan straaljagers, die het wrak met raket ten bestookten. DE INDONESISCHE DELEGATIE voor de Nieuw-Guinea-conferentie in Den Haag heeft reeds passage geboekt naar Djakarta voor komende Dinsdag. Hoewel dit nog niet inhoudt, aldus wordt van Indonesische zij de vernomen, dat de Indonesische ministers en hun adviseurs Dinsdag reeds zullen vertrekken, wordt toch met deze mogelijkheid rekening ge houden. De Indonesische delegatie schijnt teleurgesteld te zijn over de ontwikkeling der besprekingen. Maandagmiddag zullen de Indonesische ministers nog antwoorden op het Nederlandse tegenvoorstel Mocht dan blijken, dat geen grondslag voor een accoord kan worden gevon den, dan zullen de Indonesiërs aan merkelijk vroeger dan aanvankelijk werd verwacht naar hun vaderland terugkeren. Beide delegaties hebben nu een voorstel ingediend om tot oplossing van het probleem Nieuw-Guinea te komen. De voorstellen hebben aldus werd ons van bevoegde zijde mede gedeeld slechts één passage met el kaar gemeen, namelijk die waarin wordt gesproken van_ een samen werking om Nieuw-Guinea tot ont wikkeling te bi'engen. V.oor het overige staan de voorstellen bijna lijnrecht tegenover elkaar Van betrouwbare Nederlandse zij de werd met nadruk verklaard, dat ondanks de mogelijk ongunstige af loop der onderhandelingen en met begrip voor de daaraan verbonden gevolgen, de Nederlandse regering geen duimbreed zal afwijken van haar standpunt, dat de souvereini- teit over Nieuw-Guinea niet kan worden overgedragen. dat hij grote moeilijkheden in de toekomst voorziet als gevolg van het feit, dat geen overeenstemming is bereikt over de overdracht van Nieuw-Guinea aan Indonesië. „De anti-Nederlandse gevoelens zouden in geheel Indonesië weer oplaaien. Een en ander zou 'n goed function- neren van de Nederlands-Indonesi sche Unie zeer kunnen belemme ren", aldus minister Sjafroedin. GROTE MOEILIJKHEDEN? Uit Djakarta verneemt Associated Press, dat daar de hoop op een spoe dige oplossing van het vraagstuk Nieuw-Gpinea afneemt sinds bericht werd ontvangen, dat Nederland de jongste voorstellen van Indonesië in zake de overdracht van de Neder landse souvereiriiteit ovër het wes telijke gedeelte van het eiland heeft verworpen Een hoge ambtenaar van het mi nisterie van buitenlandse zaken gaf duidelijk te verstaan, dat geen com promis met de Nederlanders kan worden bereikt, tenzij een compro mis gebaseerd op het beginsel, dat de Nederlanders afstand doen van hun rechtsmacht over Nieuw-Gui- aea. De partai Boeroeh (arbeiderspar tij) die de onvoorwaardelijke over dracht van de souvereiniteit over Nieuw-Guinie aan Indonesië eist, heeft zich in principe met een boy cot-actie accoord verklaard. De Indonesische minister van fi nanciën, Sjaroedin, heeft op weg naar huis te New York verklaard, gen om eei aanvang te maken met gegeven, de organisatie van zijn oppercom-l De eerstkomende dagen verwacht mando, dat waarschijnlijk in de om- men, dat de communistische voorhoe- geving van Parijs zal zetelen. den op de voorposten van het verbon- ATOOMSPION KRIJGT DER JAAR. De scheikundige Harry Gold, die bekend heeft te zijn opgetreden als koerier voor een Russische groep atoomspionnen, is te Philadelphia veroordeeld tot dértig jaar gevan genisstraf. Gold vertelde voor de rechtbank, dat zijn misdaad Jiet ontvangen van atoomgeheimen van dr. Klaus Fuchs en het doorgeven daarvan aan de Sowjetunie een vreselijke fout" is geweest. Franco eist Gibraltar op Franco heeft in een persgesprek met het falangistische (regerings-) blad Arriba", dat Zondag is gepu bliceerd, de teruggave van Gibral tar aan Spanje geëist. Franco verzocht om „eerlijk spel' ten aanzien van Gibraltar, doch ver klaarde, dat de Britse kroonkolonie „geen oorlog waard is". „Het is een vrucht, die rijp is en gereed om af te vallen. Waarnemers te Madrid beschou wen Franco's verklaringen over Gi braltar als een stap om duidelijk te maken, dat met de Spaanse wensen rekening moet worden gehouden, in dien Spanje zijn deel moet hebben aan de 'verdediging van West-Euro pa. Rumoer te Singapore om Bertha Uitspraak hof verdaagd Extra-politiehulp werd gisteren te Singapore opgeroepen toen een gro te groep van Mohammedanen bij de ingang van het klooster, waar me vrouw Hertogh en naar dochter ver blijf houden, bijeen kwam. De menig te wachtte de hele dag buiten tiet klooster, maar er was geen demon stratie. Toen mevrouw Hevtogh de menigte zag, brak ze in tranen uit. Een zuster zeide, dat Bertha haar troostte en gevraagd had of zij aan de mensen mocht zeggen weg te gaan, maar haar moeder zeide: „Neen" Hedenmorgen verzamelden zich bij het oppergerechtshof te Singapore meer dan duizend Mohammedaanse demonstranten. Speciale politievbr- sterkingen drongen de schreeuwende menigte met knuppels teruu,. Daarvoor marcheerden 60 personen ever het grasveld voor her gebouw. Zij droegen de vlag niet de groene ster en de halve maan van de Islam met zich mede. Er verschenen ook spandoeken waarop de „vrijlating" van Bertha uit het Klooster geëist werd. Tegen de tijd, dat de rechtzitting een aanvang zou nemen was de opge wonden menigte tot 2.001 aange groeid. Het hof moest uitspraak doen over de kwestip, of Bertha met haar moe der naar Nederland mag vertrek! en oi dat zij onder jurisdictie zat moeren blijven van het Britse gerecht totdat bet beroep s behandeld (dit zou mo gelijk in Maart geschieden) De uit spraak van het Hof is evenwel tot morgen verdaagd. Toen Aminah het gebouw verliet, drong men om haar heen en bracht men haar, ondanks woedende protes ten harerzijds, naar een wachtende taxi. Bertha en haar moeder hebben de zitting van het Hof niet bijgewoond. Zij bleven in het klooster van d< Goede Herder. De politie had orders om, zo mo gelijk, geweld te vermijden. Kort na 00-13 uur, toen men de toestand meester schéén te zijn, wierp men een steen, die het raam van een pas- DE WEG DER ONDERHANDELINGEN CINDS HET BEKEND worden van het communiqué over de resulta ten van de besprekingen tussen Tru man en Attlee te Washington vraagt men zich af, wat er nu eigenlijk in Korea zal gaan gebeuren. Verwacht was een duidelijke afspraak, een kla re richtlijn, maar in dit opzicht is het communiqué teleurstellend ge weest. Er blijkt op de eerste plaats 0 uit, dat Truman op aandrang van Attlee bereid is gevon den om met de Chinezen te ga^p on derhandelen en niet wist vast te hou den aan z'n oorspronkelijk voornemen om niet eerder met Mao te praten dan dat deze geheel Korea had ont ruimd. De concessie is nu, dat men met Mao wil onderhandelen, als hij halt houdt bij de 38e breedtegraad, De Amerikaanse president is echter op z'n stuk blijven staan wat be treft de toelating van rood China tot de Verenigde Naties. Attlee wil Pe king toelaten, Truman is er tegen. De vraag is nu evenwel, of Mao bereid zal zijn de weg van onderhandelin gen in te slaan, als hem niet gega randeerd wordt, dat hij als gelijk waardige partner kan komen praten, gelijkwaardig ook in deze zin, dat hij eveneens waardig gekeurd wordt om als deelgenoot toe te treden tot de U.N.O. Er schijnen tekenen te zijn, die er op wijzen, dat men aan beide kan ten water in de wijn wil doen. De dprtien landen, die een beroep op Mao hebben gedaan om halt te hou den bij de 38ste breedtegraad, zijn in spoedvergadering bijeen geroepen; blijkbaar hebben zij gunstige be richten ontvangen. Ook put men hoop uit een mededeling van Woe. de lei der de Pekinese delegatie te Lake Success, dat de „V.N. door de gebeur tenissen zullen kunnen vernemen, welk antwoord de Chinese volksre publiek op de oproep wenst te ge ven." De voornaamste gebeurtenis zou dan zijn: het niet overschrijden van de befaamde breedtegraad. Het water, dat de Amerikanen in hun wijn zouden doen, wordt gezien in een mededeling, dat de Amerikanen weliswaar tegen toelating van Pe king-China zijn, maar hun veto er niet over zullen uitspreken. Zo is het mogelijk, dat men lang zaam en geleidelijk bijdraait en uit breiding van het conflict tot een gro te oorlog kan worden voorkomen. De redenering van Attlee schijnt te zijn geweest: een oorlog met China is een hopeloze onderneming; men zou veel te veel krachten moeten ver spillen, waardoor West-Europa in ge vaar zou kunnen komen. West- Europa is altijd nog belangrijker dan China of Korea; laten wij proberen om met ere uit het Oosterse wespen nest te geraken, om onze krachten te kunnen reserveren voor de verdedi ging van West-Europa. Het schijnt hem inderdaad gelukt te zijn, Truman wat dit betreft, te overtuigen en de president over te halen, het dan maar eens te probe ren met onderhandelingen. Wij zullen spoedig ervaren in hoe verre dat gelukken zal. serende auto raakte. De politie ver zamelde zich op deze plek, waarna de menigte tot de aanval overging. Een regen van projectielen kwam neer op de politie. Het zag er naar uit, dat de menigte de po'.itie zou overmeesteren, doch zij kon zich echter met knuppels zwaaiend uit de voeten maken. Nadat eerst enige schoten met los kruit gelost waren, beantwoordde de politie de .aanval. De ongeregeldheden duurden een half uur. Een Europese vrouwelijke foto graaf, die een opname van deze op stoot poogde te maken werd tegen de grond geslagen. De hekken van het Hof werden met een hangslot gesloten om te voor komen. dat de demonstranten het ge bouw zouden bestormen. De menigte schreeuwde de raadsman van Aminah en Adabi toe, toen deze op het bal kon van het Hof verscheen en de menigte verzocht zich te verspreiden. Zij bleef de politie echter toeschreeu wen en weigerde weg te gaan Bij deze rel werden enige Euro peanen geslagen en verscheidene Maleiers en leden van de politie ge wond. vervoerd. "Laat in de middag be heersten de oproermakers een deel van Oostelijk 'Singapore, wa-ar zij de moskee omringden. AARDBEVING OP CHILI. Naar tot dusver bekend is gewor- nen, is één Hnd om het leven geko men en werden twee personen ge wond als gevolg van een Krachtige rardbeving, die zich Zaterdagavond in de Noordelijke provincies van Chili heeft voorgedaan De slachtof fers wonen in het district Calarna van de provincie Antofagast?. Er zou grote schade zijn aangericht De mens is geneigd, zijn woon plaats op deze aarde vast te maken en zijn geluk in de dingen dezer we reld te zoeken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1