S)e CeldóeSoii^ivt
De Koreaanse winter nadert
Opmars in Nepal
gestuit
Duitslands
industrie
Nogmaals de Duitse
herbewapening
Het gala-diner in
Claridges hotel
De verongelukte
Skymaster
Treinongeluk
in Noorwegen
Directeur: G. 1VL v. BAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZËN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 16 NOVEMBER 1950
42ste JAARGANG No. 121
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., 1 4.50 p. kwart. Franco p. p, f 5.25. - Adrert.: 15 ct. p. nun. Telefoontjes f 1.50
PROVINCIAAL
KONINGS-
BEZOEK
DE veronderstelling te uiten, dat
vandaag gans Zuid-Holland in
feestvreugde verkeert, omdat het
koninklijk echtpaar een bezoek aan
deze provincie brengt, zou niet stro
ken met de nuchtere werkelijkheid.
Vanzelfsprekend heeft de bevol
king dezer provincie belangstelling
voor het Oranje-bezoek, maar niet
méér belangstelling dan zij had, toen
koningin en prins in het hoge Noor
den of inhet diepe Zuiden vertoef
den. Als goede vaderlanders en ver
knochte aanhangers van het nationa
le Vorstenhuis volgen wij het ko-1
ninklijke paar bij zijn officiële „faits
et gestes". De provinciale bevolking
van Zuid-Holland geraakt echter niet
in feest-verrukking zoals de Tukkers
en de Friezen, de Limburgers en de
Zeeuwen, als de koningin deze pro-1
vin.cie bezoekt
Nogmaals: de reden van deze on
bewogenheid is niet een gebrek aan
Oranje-liefde, maar een gebrek aan
provinciaal gevoel, indien men dat
een gebrek zou willen noemen. Hol
land en wij, Hollanders, weten ons
zo zeer het kloppend hart van het
kleine koninkrijk, en Holland heeft
door de eeuwen heen steeds zo ge
biedend zijn wil aan de andere pro
vincie of gewesten opgelegd, dat
ieder besef van provinciale saamho
righeid welke in andere provin
cies historisch gegroeid en verstevigd
is uit zelfbehoud tegenover het mach
tige Holland in het invloedrijkste
gewest volkomen verdwenen is. Hol
land kent een massa „provinciaal-
tjes", maar het denkt niet provin
ciaal. De betiteling van den Haag als
hoofdstad dezer provincie heeft al
leen ambtelijk en geen volks-bete-
^kenis. „Het Lied van Zuid-Holland"
een aardig (daarmede is ook alles
gezegd) gedicht, dat de heerlijkheden
van Zuid-Holland bezingt is het
eerst gezongen door een koor van
ambtenaren
De Zuid-Hollandse bevolking neemt
het de Koningin ook geheel niet kwa
lijk, dat zij deze provincie als laat
ste in de rij komt bezoeken. Dit be
zoek is echter wel zeer merkwaardig.
De Koningin wordt feestelijk inge
haald in de „residentie", waar zij
niet meer resideert. Het is misschien
de eerste maal in de geschiedenis,
dat een Oranje-vorst of vorstin èen
officieel bezoek afsteekt aan den
Haag, zonder dat enige feestelijke
omstandigheid er aanleiding toe
geeft. Voor den Haag is dit bezoek
daarom een dag van gemengde ge
voelens, van vreugde over de komst
van H. M., van teleurstelling over
haar vertrek
Het koninklijk paar heeft nu met
alle provincies kennis gemaakt met
het prijzenswaardig doel: „de ontmoe
ting met het gewestelijk eigen le
ven". Ook het bezoek van heden
heeft een zuiver provinciaal karak
ter, maar mist de hartelijkheid, met
welke het in andere gewesten werd
omgeven. Als sluitsteen van de gehe
le reeks kan de dag van vandaag ge
zien worden, zoals de Commissaris
zeide: „als een blijde (dag), die ons
een bewijs te meer geeft van de ge
lukkige ontwikkeling, die Koningin
en volk, naar de functie gescheiden,
naar de geest steeds dichter bij el
kaar brengt".
Een bijdrage tot de vorming van
een provinciale clubgeest zal het niet
opleveren, zo men die al zou wensen.
Daartoe is het programma van het
bezoek veel te eenzijdig „steeds" en
veel te ambtenaar-lijk opgezet. Ook
het gekozen seizoen is niét gelukkig.
Uit de aard der zaak zijn dergelijke
provinciale inspecties van vluchtige
aard
Toch menen wij, dat als het bezoek
zich ook over de landelijke gebieden
had uitgestrekt, het medeleven, ook
zelfs van de niet-provinciaal voelen
de Zuid-Hollandse bevolking, veel
geestdriftiger zou zijn geweest en
meer de algemene intentie der ko
ninklijke bezoeken zou hebben be
naderd.
Het is geen pleidooi voor de stad
Leiden, dat wij hier voeren. Leiden
heeft over koninklijke belangstelling
nooit te klagen gehad.
Doeltreffender zou het geweest
zijn, indien het Provinciaal bestuur
aan H. M. een rondrit door enkele
streken v^n de provincie zou hebben
aangeboden, waarbij zij zich ervan
had kunnen overtuigen, dat niet al
leen in den Haag, maar in geheel
Zuid-Holland een blakende Oranje
liefde aanwezig is. Het beperkte pro
gramma van dit provinciaal bezoek
is ook niet in staat deze Oranje-lief
de te schaden, maar wacht slechts,
hoopvol, op een gelegenheid haar
uitbundig te kunnen tonen.
Onjuiste berichten
uit Tibet
De Indische regering heeft meege
deeld, dat in berichten uit Lhasa
wordt bevestigd dat de opmars van
de Chinese communisten naar de Ti
betaanse hoofdstad vertraagd is. De
beweringen, volgens welke tussen de
regering van Tibet en Peking over
eenstemming zou zijn bereikt zijn
„volkomen onjuist".
De voornaamste Tibetaanse verde
digingsstrijdkrachten bevinden zich
volgens dé jongste officiële berich
ten te Lharigoeo, 400 kilometer ten
Oosten van Lhasa.
De tegenstanders graven zich in
DE TROEPEN DER V. N. aan het front in Noordwest-Korea bereidden
zich Woensdagavond voor op hetgeen misschien hun laatste strijd zal
zijn, voordat dè winter de oorlog onderbreekt. Het schijnt bijna zeker,
dat nog maar één grote aanval mogelijk zal zijn, voordat sneeuw en ijs
operaties op grote schaal tot stilstand brengen. De troepen der V. N.
beginnen reeds de invloed te ondervinden van de koude, die nog niet
op zijn hevigst is. Van de Mandsjoerjjse bergen waait een ijskoude wind
over de Amerikaanse, Engelse, Australische en Zuid-KoreaanSe man
schappen, die zich ongeveer 15 kilometer tenNoorden van de' Tsjong-
tsjon in een nieuwe verdedigingslinie hebben ingegraven.
De verbonden troepen hebben zich
thans stevig gevestigd rondom net
bruggenhoofd te Andjoe, het bel>ng-
rijke kruispunt voor de bevoorrading
uit het Zuiden. De tegenstander heeft
zich weer een stukje teruggetrokken
en schijnt zich dichter bij de Chinese
grens, ongeveer drie kilometer van
de linie der V. N. af, in te graven
Aan de linkerzijde van de Noord
westelijke sector trokken patrouilles
van het Britse Gemeenebest en van
de V. S. 5 a 6 kilometer op zonder
tegenstand te ondervinden. Grotere
activiteit bleef beperkt tot een te
genaanval van de Noordelijken op
de Zuid-Koreanen in het gebied van
Toktsjon, waardooj- zij gedwongen
waren zich ongeveer vijf kilometer
terug te trekken op hetgeen „betere
verdedigingsstellingen" werd ge
noemd.
De brigade van het Britse Gemene
best en eenheden van de 24ste Ame
rikaanse divisie infanterie hebben
vandaag hun opmars voortgezet, ten
einde het bruggenhoofd aan de
Tsjongtsjon uit te breiden; zij ont
moetten geen tegenstand.
In de sector van Paktsjon zijn een
heden van de eerste Amerikaanse di
visie infanterie Donderdagochtend
bijna vijf kilometer gevorderd, even
eens zonder tegenstand te ontmoe
ten.
Vliegtuig van
Thorez beschoten?
Een Russisch protest
Generaal Tsjoeikof, hoofd van de
Sovjet-Russische controlecommisise
in Duitsland, heeft geprotesteerd te
gen „een Amerikaanse aanval op een
So vj et-Russisch passagiersvliegtuig,
uitgevoerd in West-Duitsland toen
het toestel op weg was van Parijs
naar Berlijn".
Aan boord bevond zich de zieke
secretaris-generaal van de Franse
communistische partij, Maurice Tho
rez. Ongeveer 50 km ten Westen van
Frankfort loste de Amerikaansp
straaljager van een afstand van tien
meter schoten. Het Amerikaanse toe
stel naderde een tweede maal en
verdween daarna in de wolken.
„Slechts de behendigheid van de
Sovjet-piloot voorkwam het bescha
digen van het paassagiersvliegtuig.
Het betrof hier een opzettelijke pro
vocatie, daar de Amerikaanse auto
riteiten van de komende vlucht op
de hoogte waren gesteld. Ik protes
teer tegen dit incident en eis een
ernstige bestraffing van de verant
woordelijken. Ik verzoek u mij mede
te delen welke maatregelen gij hebt
getroffen", zo besluit de brief.
AMERIKAANS COMMENTAAR
Naar aanleiding van het Russische
protest, deelt het hoofdkwartier der
Amerikaanse luchtmacht te Frank
fort mede, dat een Amerikaanse
straaljager het Russische passagiers
vliegtuig tot op 170 meter is gena
derd om de identiteit ervan vast te
stellen, omdat het vliegtuig geen
rich'ting en hoogte had opgegeven.
De Amerikaanse straaljager na
derde het vliegtuig tot op 170 meter
(500 voet) in overeenstemming met
de internationale veiligheidsbepa
lingen voor het luchtverkeer, aldus
de woordvoerder.
„EEN ZEER GEVAARLIJKE
FERIÓDE"
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dean Acheson, heeft
Woensdag op een conferentie van
vertegenwoordigers van 200 organi
saties verklaard, dat de V. S „al het
mogelijke moeten doen om te ver
hinderen, dat de gewapende inter
ventie van communistisch China in
Korea de wereld in een tragedie van
de meest kolossale aard stort".
De wereld bevond zich in een
„zeer, zeer gevaarlijke periode der
geschiedenis, welke steeds gevaarlij
ker wordt, naarmate de toestand zich
ontwikkelt" Hij voegde er aan toe:
„Het schijnt me toe, dat een ramp
kan worden voorkomen, maar zij kan
slechts worden voorkomen, indien
wij in onze politiek en in ons leider
schap in c(e gehele wereld een grote
mate van gezond verstand aan de
dag leggen".
De troepen van de Nepalese natio
nalisten zijn thans bij hun opmars
naar de hoofdstad Khatmandoe ge
stuit op de hoofdmacht der rege
ringstroepen' en zijn op verscheidene
punten tot staan gebracht. Aldus
luiden berichten, die hier uit de
grensstad Raxaulttzijn binnengeko
men. De Nepalese ambassade te
New. Delhi heeft zelfs verklaard,
dat de opstandelingen op de vlucht
zijn gedreven. Hun aanvoerder, ka
pitein B. D. Dai, zou om een wapen
stilstand hebben verzocht.
De nationalisten schijnen nu (vol
gens de berichten uit Raxaul) hun
toekomstige strategie te willen her
zien. Velen van hun militaire lei
ders zouden voorstanders zijn van
een guerilla-oorlog, waarvoor het
bergachtige land bij uitstek geschikt
EEN NIEUW PLAN
Een plan om de beperkende bepa
lingen voor de West-Duitse sleutel
industrieën voor een belangrijk deel
op te heffen is, naai^ verluidt, de vo
rige week door Groot Brittannië in
gediend bij de Amerikaans-Brits-
Franse studiegroep, die in Londen
de toekomst van de West-Duitse ver
boden en gekortwiekte industrieën
bestudeert.
Volgens het plan zouden, terwijl
de zuivere oorlogsindustrie, zoals
de vervaardiging van tanks, kanon
nen en munitie, verboden blijft, ver
lichtingen ingevoerd worden in de
beperkende bepalingen, o. m. voor
de staalindustrie en de scheepsbouw.
Het doel zou zijn de Duitsers in
staat te stellen een bijdrage te le
veren aan de Westerlijke defensie
campagne. Ook zou de fabricage van
synthetische benzine en ruibber weer
worden toegestaan.
DE WESTMINSTER ABBEY TE-
LONDEN. Eén van de bekendste
historische bouwwerken van Londen
is de uit de elfde eeuw daterende
Westminster Abbey. Bijna alle ko
ningen van Engeland werden er in
de loop der eeuwen gekroond.
Vele vorsten, onder wie de Ko
ning-Stadhouder Willem III wiens
300ste geboortedag dezer dagen werd
herdacht, vonden er hun laatste
rustplaats.
In het voorste deel van het schip
der Kerk, dichtbij de Westelijke in
gang bevindt zich het Graf van de
Onbekende Soldaat. Op dit Graf zul
len H. M. Koningin Juliana en Z. K.
H. Prins Bernhard tijdens hun be
zoek aan Londen een krans leggen.
WORDT FRANKRIJK TOESCHIETELIJKER?
P*RANKRIJK zal waarschijnlijk toestemming krijgen om zijn plannen
tot het vormen van een Europees leger zonder Groot-Brittannië
uit te werken, verneemt Reuter van diplomatieke zijde in Londen, waar
de plaatsvervangende Atlantische raad zich beraadt over het menings
verschil, dat gerezen is over de West duitse herbewapening. Er is geen re
den om te wanhopen aan de kansen op een verzoening tussen het Franse
en Amerikaanse standpunt aangaande de Westduitse bewapening, gaf
Robert Schuman, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, gisteren
aan de commissie voor buitenlandse betrekkingen van de Nationale Ver
gadering te kennen.
De Engelse minister van Defensie,
verdédigde in het Lagerhuis de afwij
zende houding van Groot-Brittannië
jegens het Franse voorstel met de
bewering, dat het oprichten van een
Europees leger het vormen van een
Atlantisch leger zou vertragen.
Schuman verklaarde te Parijs, dat
het Franse plan krachtig verdedigd
zou worden, maar dat enkele kwes
ties van „technische" aard in Londen
aan de orde waren gekomen, die nog
niet voorzien waren, toen de Natio
nale Vergadering het plan-Pléven
goedkeurde. Overigens maakten de
onderhandelingen goede voortgang.
Leden van de commissie maakten
uit Schuman's woorden op, dat de
Franse regering het been minder stijf
zal houden aangaande de Westduitse
herbewapening
Schuman wees er op, dat het vor
men van een Nationaal Westduits
leger in strijd zou zijn met het
Franse verdiag met de Sowjet-Unie,
terwijl dit bezwaar zou wegvallen,
indien Duitse eenheden in een Euro
pees leger warden opgenomen.
Shirweil verklaarde, dat te Wash
ington eenstemmigheid had bestaan
HERDENKING WILLEM III. In
de Evangelisch Lutherse Kerk in
Den Haag werd 14 November een
herdenkingsdienst gehouden ter ge-
legenhe'd van de 300ste geboortedag
van Koning-Stadhouder Willem III.
Een overzicht tijdens de herden
kingsdienst.
RUSSEN HOUDEN
BRITTEN VAST.
De Sovjet-Unie heeft geweigerd
twee Britse militairen, die door de
Russen in Duitsland worden vastge
houden, in vrijheid te stellen, wan
neer niet de Britse regering van
haar kant een Russische officier uit
levert, die naar het Westen is ont
komen en om asyl heeft verzocht.
Intussen heeft Engeland gewei
gerd de Russisch^ officier uit te le
veren. In een nota wijst het Foreign
Office er op, dat er geen enkele
overeenkomst bestaat tussen het ge
val van de vastgehouden Britse mi
litairen en dat van de Russische of
ficier, die een politiek vluchteling is.
Uitwisseling zou dan ook niet ge
wettigd zijn.
BESUKI TABAKSOOGST DOOR
BRANDSTICHTERS VERNIELD
Ongeveer 80% van de totale ta
baksoogst in Besuki (Java's Oost
punt) is door brandstichters ver
nield, aldus vernam Aneta. Na de
reeds vermelde branden in de voor
gaande dagen, zijn, in de nacht van
14 op 15 November weer tientallen
droogschuren, waarvan de meeste
m'et tabak waren gevuld, in vlam
men opgegaan. Van de ongeveer
480 droogschuren in het Besukische
zijn er volgens betrouwbare inlich
tingen 400 verbrand. Volgens een
voorlopige schatting bedraagt de
schade 30 millioen rupiah aan tabak
en 10 millioen aan de schuren. Op
verschillende plaatsen heeft men
rampokkers gezien, die helmen
droegen, waarop het embleem van
de sikkel en de hamer was geschil
derd.
Volgens de plaatselijke dagbladen
zouden 7 Indonesiëers zijn ver-
mpord omdat zij met Nederlanders
zouden hebben samengewerkt.
over het principe, dat de Duitsers
een of andere bijdrage zouden moe
ten leveren tot de gezamenlijke ver
dediging van het Westen. Eveneens
waren allen het er over eens, dat af
doende waarborgen geschapen moes
ten worden om een herleving van
het Duitse militarisme te b.eletten.
Het enige in het Franse plan, dat En
geland waardeerde, was het inzicht,
dat gebruik gemaakt moest worden
van Westduitse strijdkrachten De
Engelse mening is, dat de voorstel
len van de Verenigde Staten om
Duitse divisies in het algemene At
lantische leger op te nemen, een ge
zonde grondslag voor overleg biedt.
Toejuichingen vielen de minister
ten deel toen hij in antwoord op een
vraag verklaarde, dat, welk plan
uiteindelijk ook aanvaard zou wor
den. hij het betwijfelde of de Ame
rikaanse Engelse of Franse open
bare mening zouden dulden, dat ge
allieerde soldaten en vliegers Duits
grondgebied zouden verdedigen, zon
der een bijdrage van de Duitsers
zelf.
Bondskaselier Adenauer van West-
Duitsland deed in een vraaggesprek
met de persdienst van zijn christen
democratische partij een beroep op
de Duitsers om openhartig de te ver
wachten vraag te beantwoorden of
zij in het belang van vrede en vei
ligheid deel willen nemen aan .een
Westelijk leger. De Duitsers moeten
niet zonder strijd bukken voor een
Sow jet-agressie, zeide hij.
In Claridges Hotel te Londen
waar koningin Juliana en prins
Bernhard op Woensdag 22 Nov. een
gala-diner ter ere van de koning en
de koningin van Engeland zullen
geven, is men reeds bezig om alles
in gereedheid te brengen. Zondag
zullen twee zilvtrbewaarders en het
hoofd van de linnenkamer van het
paleis Soestdijk zijn aangekomen
Met zestien koks, bedienden en
lakeien vormen zij de voorhoede
van het personeel, dat uit Nederland
overkomt om zorg te dragen voor
alle details van het diner.
In totaal zullen 64 personen aan
zitten, die worden bediend door 31
Nederlandse lakeien in de livrei van
het Huis van Oranje.
Zoals bekend is, zullen alle ge
rechten, serviezen, kristal en tafel
linnen uit Nederland worden over
gezonden. Het zilver arriveert, be
waakt door zilverbewaarders, met
de „Jacob van Heemskerck." Een
schat van bloemen, bestemd voor de
versiering van ontvangstzaal en di
nerzaal, zal por speciaal vliegtuig
uit Holland komen en bewaard wor
den in een zaal, waar de centrale
verwarming wordt afgesloten om de
bloemen fris te houden.
Men beschouwt te Londen het di
ner als een novum, omdat naar men
zegt, voor het eerst een „state diner"
in een particulier hotel wor*dt gege
ven.
Slachtoffers geborgen
Bergbewoners zijn er, na negen
uur aan het werk te zijn geweest,
Woensdagavond in geslaagd de stof
felijke overschotten te bergen van 55
der 58 inzittenden van de in de
Franse Alpen verongelukte „Sky
master", aan boord waarvan zich
(hoofdzakelijk Canadese) geestelijken
en pelgrims bevonden, die i.v.m. het
Heilige Jaar Rome hadden bezocht.
Men vreest, dat de lijken der drie
andere inzittenden in een bergkloof
zijn terecht gekomen en dat het niet
mogelijk zal zijn deze te bergen.
Twaalf slachtoffers
Bij het dorpje Hjukseboe in Zuid-
Noorwegen is gistermorgen een
spoorwegongeluk gebeurd, dat aan
twaalf mensen het leven heeft ge
kost.
De exprestrein van Kristiansund
naar Oslo reed in volle vaart tegen
twee wageons van een goederentrein,
die drie km. ten Zuiden van Hjukse
boe waren losgemaakt.
Het eerste rijtuig van de diesel-
trein, waarin twintig mensen zaten,
werd totaal vernield. Tien van de
inzittenden, onder wie de bestuur
der, werden op slag gedood, de an
dere tien waar gewond.
Van de gewonden zijn later nog
twee personen overleden.
De twee overige rijtuigen van de
trein bleven op de rails; de inzitten
den liepen minder ernstige verwon
dingen op.
Een speciale trein heeft gister
avond de overlevenden van de ramp
naar Oslo gebracht. Het ongeluk was
de ergste ramp, die de Noorse spoor
wegen na de. oorlog heeft getroffen.
Nieuwe koffiebon
Het BedrijfschSp voor granen, za
den en peulvruchten te 's Graven-
hage heeft de bonnen 468 algemeen
en 494 algemeen aangewezn voor 't
kopen van 125 gram koffie. Deze
bonnen kunnen met ingang van Vrij
dag 17 Nov. a. s. worden gebruikt.
Zij blijven ge'dig voor het kopen bij
de detaillist tot -en met 2 December
1950.
Om distributie-technische redenen
zijn ditmaal twee bonnummers aan
gewezen. Bon 486 algemeen komt
voor op de A.- en B.-kaarten, bon
454 algemeen op de D.-kaart.
Met het oog op de feestdagen zal
de eerstvolgende bonaanwijzing op
21 December 1950 (dus na 5 weken)
geschieden. Daarna volgt weer een
bonaanwijzing na 6 weken. Overi
gens is het rantsoen per persoon on
veranderd.
PRINS CHARLES VAN .ENGE
LAND TWEE JAAR. Prms Char
les van Engeland, die 14 November,
zijn tweede Aerjaardag vierde, tij
dens een midclagritje met zijn kin
derjuffrouw in het Park.
KcPiiMje...
Een Fins spreekwoord zegt: God
schiep de tijd; over haast heeft Hij
niet gesproken,