S)e CeldóeSoii^ivt De Koreaanse winter nadert Opmars in Nepal gestuit Duitslands industrie Nogmaals de Duitse herbewapening Het gala-diner in Claridges hotel De verongelukte Skymaster Treinongeluk in Noorwegen Directeur: G. 1VL v. BAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZËN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DONDERDAG 16 NOVEMBER 1950 42ste JAARGANG No. 121 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., 1 4.50 p. kwart. Franco p. p, f 5.25. - Adrert.: 15 ct. p. nun. Telefoontjes f 1.50 PROVINCIAAL KONINGS- BEZOEK DE veronderstelling te uiten, dat vandaag gans Zuid-Holland in feestvreugde verkeert, omdat het koninklijk echtpaar een bezoek aan deze provincie brengt, zou niet stro ken met de nuchtere werkelijkheid. Vanzelfsprekend heeft de bevol king dezer provincie belangstelling voor het Oranje-bezoek, maar niet méér belangstelling dan zij had, toen koningin en prins in het hoge Noor den of inhet diepe Zuiden vertoef den. Als goede vaderlanders en ver knochte aanhangers van het nationa le Vorstenhuis volgen wij het ko-1 ninklijke paar bij zijn officiële „faits et gestes". De provinciale bevolking van Zuid-Holland geraakt echter niet in feest-verrukking zoals de Tukkers en de Friezen, de Limburgers en de Zeeuwen, als de koningin deze pro-1 vin.cie bezoekt Nogmaals: de reden van deze on bewogenheid is niet een gebrek aan Oranje-liefde, maar een gebrek aan provinciaal gevoel, indien men dat een gebrek zou willen noemen. Hol land en wij, Hollanders, weten ons zo zeer het kloppend hart van het kleine koninkrijk, en Holland heeft door de eeuwen heen steeds zo ge biedend zijn wil aan de andere pro vincie of gewesten opgelegd, dat ieder besef van provinciale saamho righeid welke in andere provin cies historisch gegroeid en verstevigd is uit zelfbehoud tegenover het mach tige Holland in het invloedrijkste gewest volkomen verdwenen is. Hol land kent een massa „provinciaal- tjes", maar het denkt niet provin ciaal. De betiteling van den Haag als hoofdstad dezer provincie heeft al leen ambtelijk en geen volks-bete- ^kenis. „Het Lied van Zuid-Holland" een aardig (daarmede is ook alles gezegd) gedicht, dat de heerlijkheden van Zuid-Holland bezingt is het eerst gezongen door een koor van ambtenaren De Zuid-Hollandse bevolking neemt het de Koningin ook geheel niet kwa lijk, dat zij deze provincie als laat ste in de rij komt bezoeken. Dit be zoek is echter wel zeer merkwaardig. De Koningin wordt feestelijk inge haald in de „residentie", waar zij niet meer resideert. Het is misschien de eerste maal in de geschiedenis, dat een Oranje-vorst of vorstin èen officieel bezoek afsteekt aan den Haag, zonder dat enige feestelijke omstandigheid er aanleiding toe geeft. Voor den Haag is dit bezoek daarom een dag van gemengde ge voelens, van vreugde over de komst van H. M., van teleurstelling over haar vertrek Het koninklijk paar heeft nu met alle provincies kennis gemaakt met het prijzenswaardig doel: „de ontmoe ting met het gewestelijk eigen le ven". Ook het bezoek van heden heeft een zuiver provinciaal karak ter, maar mist de hartelijkheid, met welke het in andere gewesten werd omgeven. Als sluitsteen van de gehe le reeks kan de dag van vandaag ge zien worden, zoals de Commissaris zeide: „als een blijde (dag), die ons een bewijs te meer geeft van de ge lukkige ontwikkeling, die Koningin en volk, naar de functie gescheiden, naar de geest steeds dichter bij el kaar brengt". Een bijdrage tot de vorming van een provinciale clubgeest zal het niet opleveren, zo men die al zou wensen. Daartoe is het programma van het bezoek veel te eenzijdig „steeds" en veel te ambtenaar-lijk opgezet. Ook het gekozen seizoen is niét gelukkig. Uit de aard der zaak zijn dergelijke provinciale inspecties van vluchtige aard Toch menen wij, dat als het bezoek zich ook over de landelijke gebieden had uitgestrekt, het medeleven, ook zelfs van de niet-provinciaal voelen de Zuid-Hollandse bevolking, veel geestdriftiger zou zijn geweest en meer de algemene intentie der ko ninklijke bezoeken zou hebben be naderd. Het is geen pleidooi voor de stad Leiden, dat wij hier voeren. Leiden heeft over koninklijke belangstelling nooit te klagen gehad. Doeltreffender zou het geweest zijn, indien het Provinciaal bestuur aan H. M. een rondrit door enkele streken v^n de provincie zou hebben aangeboden, waarbij zij zich ervan had kunnen overtuigen, dat niet al leen in den Haag, maar in geheel Zuid-Holland een blakende Oranje liefde aanwezig is. Het beperkte pro gramma van dit provinciaal bezoek is ook niet in staat deze Oranje-lief de te schaden, maar wacht slechts, hoopvol, op een gelegenheid haar uitbundig te kunnen tonen. Onjuiste berichten uit Tibet De Indische regering heeft meege deeld, dat in berichten uit Lhasa wordt bevestigd dat de opmars van de Chinese communisten naar de Ti betaanse hoofdstad vertraagd is. De beweringen, volgens welke tussen de regering van Tibet en Peking over eenstemming zou zijn bereikt zijn „volkomen onjuist". De voornaamste Tibetaanse verde digingsstrijdkrachten bevinden zich volgens dé jongste officiële berich ten te Lharigoeo, 400 kilometer ten Oosten van Lhasa. De tegenstanders graven zich in DE TROEPEN DER V. N. aan het front in Noordwest-Korea bereidden zich Woensdagavond voor op hetgeen misschien hun laatste strijd zal zijn, voordat dè winter de oorlog onderbreekt. Het schijnt bijna zeker, dat nog maar één grote aanval mogelijk zal zijn, voordat sneeuw en ijs operaties op grote schaal tot stilstand brengen. De troepen der V. N. beginnen reeds de invloed te ondervinden van de koude, die nog niet op zijn hevigst is. Van de Mandsjoerjjse bergen waait een ijskoude wind over de Amerikaanse, Engelse, Australische en Zuid-KoreaanSe man schappen, die zich ongeveer 15 kilometer tenNoorden van de' Tsjong- tsjon in een nieuwe verdedigingslinie hebben ingegraven. De verbonden troepen hebben zich thans stevig gevestigd rondom net bruggenhoofd te Andjoe, het bel>ng- rijke kruispunt voor de bevoorrading uit het Zuiden. De tegenstander heeft zich weer een stukje teruggetrokken en schijnt zich dichter bij de Chinese grens, ongeveer drie kilometer van de linie der V. N. af, in te graven Aan de linkerzijde van de Noord westelijke sector trokken patrouilles van het Britse Gemeenebest en van de V. S. 5 a 6 kilometer op zonder tegenstand te ondervinden. Grotere activiteit bleef beperkt tot een te genaanval van de Noordelijken op de Zuid-Koreanen in het gebied van Toktsjon, waardooj- zij gedwongen waren zich ongeveer vijf kilometer terug te trekken op hetgeen „betere verdedigingsstellingen" werd ge noemd. De brigade van het Britse Gemene best en eenheden van de 24ste Ame rikaanse divisie infanterie hebben vandaag hun opmars voortgezet, ten einde het bruggenhoofd aan de Tsjongtsjon uit te breiden; zij ont moetten geen tegenstand. In de sector van Paktsjon zijn een heden van de eerste Amerikaanse di visie infanterie Donderdagochtend bijna vijf kilometer gevorderd, even eens zonder tegenstand te ontmoe ten. Vliegtuig van Thorez beschoten? Een Russisch protest Generaal Tsjoeikof, hoofd van de Sovjet-Russische controlecommisise in Duitsland, heeft geprotesteerd te gen „een Amerikaanse aanval op een So vj et-Russisch passagiersvliegtuig, uitgevoerd in West-Duitsland toen het toestel op weg was van Parijs naar Berlijn". Aan boord bevond zich de zieke secretaris-generaal van de Franse communistische partij, Maurice Tho rez. Ongeveer 50 km ten Westen van Frankfort loste de Amerikaansp straaljager van een afstand van tien meter schoten. Het Amerikaanse toe stel naderde een tweede maal en verdween daarna in de wolken. „Slechts de behendigheid van de Sovjet-piloot voorkwam het bescha digen van het paassagiersvliegtuig. Het betrof hier een opzettelijke pro vocatie, daar de Amerikaanse auto riteiten van de komende vlucht op de hoogte waren gesteld. Ik protes teer tegen dit incident en eis een ernstige bestraffing van de verant woordelijken. Ik verzoek u mij mede te delen welke maatregelen gij hebt getroffen", zo besluit de brief. AMERIKAANS COMMENTAAR Naar aanleiding van het Russische protest, deelt het hoofdkwartier der Amerikaanse luchtmacht te Frank fort mede, dat een Amerikaanse straaljager het Russische passagiers vliegtuig tot op 170 meter is gena derd om de identiteit ervan vast te stellen, omdat het vliegtuig geen rich'ting en hoogte had opgegeven. De Amerikaanse straaljager na derde het vliegtuig tot op 170 meter (500 voet) in overeenstemming met de internationale veiligheidsbepa lingen voor het luchtverkeer, aldus de woordvoerder. „EEN ZEER GEVAARLIJKE FERIÓDE" De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Dean Acheson, heeft Woensdag op een conferentie van vertegenwoordigers van 200 organi saties verklaard, dat de V. S „al het mogelijke moeten doen om te ver hinderen, dat de gewapende inter ventie van communistisch China in Korea de wereld in een tragedie van de meest kolossale aard stort". De wereld bevond zich in een „zeer, zeer gevaarlijke periode der geschiedenis, welke steeds gevaarlij ker wordt, naarmate de toestand zich ontwikkelt" Hij voegde er aan toe: „Het schijnt me toe, dat een ramp kan worden voorkomen, maar zij kan slechts worden voorkomen, indien wij in onze politiek en in ons leider schap in c(e gehele wereld een grote mate van gezond verstand aan de dag leggen". De troepen van de Nepalese natio nalisten zijn thans bij hun opmars naar de hoofdstad Khatmandoe ge stuit op de hoofdmacht der rege ringstroepen' en zijn op verscheidene punten tot staan gebracht. Aldus luiden berichten, die hier uit de grensstad Raxaulttzijn binnengeko men. De Nepalese ambassade te New. Delhi heeft zelfs verklaard, dat de opstandelingen op de vlucht zijn gedreven. Hun aanvoerder, ka pitein B. D. Dai, zou om een wapen stilstand hebben verzocht. De nationalisten schijnen nu (vol gens de berichten uit Raxaul) hun toekomstige strategie te willen her zien. Velen van hun militaire lei ders zouden voorstanders zijn van een guerilla-oorlog, waarvoor het bergachtige land bij uitstek geschikt EEN NIEUW PLAN Een plan om de beperkende bepa lingen voor de West-Duitse sleutel industrieën voor een belangrijk deel op te heffen is, naai^ verluidt, de vo rige week door Groot Brittannië in gediend bij de Amerikaans-Brits- Franse studiegroep, die in Londen de toekomst van de West-Duitse ver boden en gekortwiekte industrieën bestudeert. Volgens het plan zouden, terwijl de zuivere oorlogsindustrie, zoals de vervaardiging van tanks, kanon nen en munitie, verboden blijft, ver lichtingen ingevoerd worden in de beperkende bepalingen, o. m. voor de staalindustrie en de scheepsbouw. Het doel zou zijn de Duitsers in staat te stellen een bijdrage te le veren aan de Westerlijke defensie campagne. Ook zou de fabricage van synthetische benzine en ruibber weer worden toegestaan. DE WESTMINSTER ABBEY TE- LONDEN. Eén van de bekendste historische bouwwerken van Londen is de uit de elfde eeuw daterende Westminster Abbey. Bijna alle ko ningen van Engeland werden er in de loop der eeuwen gekroond. Vele vorsten, onder wie de Ko ning-Stadhouder Willem III wiens 300ste geboortedag dezer dagen werd herdacht, vonden er hun laatste rustplaats. In het voorste deel van het schip der Kerk, dichtbij de Westelijke in gang bevindt zich het Graf van de Onbekende Soldaat. Op dit Graf zul len H. M. Koningin Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard tijdens hun be zoek aan Londen een krans leggen. WORDT FRANKRIJK TOESCHIETELIJKER? P*RANKRIJK zal waarschijnlijk toestemming krijgen om zijn plannen tot het vormen van een Europees leger zonder Groot-Brittannië uit te werken, verneemt Reuter van diplomatieke zijde in Londen, waar de plaatsvervangende Atlantische raad zich beraadt over het menings verschil, dat gerezen is over de West duitse herbewapening. Er is geen re den om te wanhopen aan de kansen op een verzoening tussen het Franse en Amerikaanse standpunt aangaande de Westduitse bewapening, gaf Robert Schuman, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, gisteren aan de commissie voor buitenlandse betrekkingen van de Nationale Ver gadering te kennen. De Engelse minister van Defensie, verdédigde in het Lagerhuis de afwij zende houding van Groot-Brittannië jegens het Franse voorstel met de bewering, dat het oprichten van een Europees leger het vormen van een Atlantisch leger zou vertragen. Schuman verklaarde te Parijs, dat het Franse plan krachtig verdedigd zou worden, maar dat enkele kwes ties van „technische" aard in Londen aan de orde waren gekomen, die nog niet voorzien waren, toen de Natio nale Vergadering het plan-Pléven goedkeurde. Overigens maakten de onderhandelingen goede voortgang. Leden van de commissie maakten uit Schuman's woorden op, dat de Franse regering het been minder stijf zal houden aangaande de Westduitse herbewapening Schuman wees er op, dat het vor men van een Nationaal Westduits leger in strijd zou zijn met het Franse verdiag met de Sowjet-Unie, terwijl dit bezwaar zou wegvallen, indien Duitse eenheden in een Euro pees leger warden opgenomen. Shirweil verklaarde, dat te Wash ington eenstemmigheid had bestaan HERDENKING WILLEM III. In de Evangelisch Lutherse Kerk in Den Haag werd 14 November een herdenkingsdienst gehouden ter ge- legenhe'd van de 300ste geboortedag van Koning-Stadhouder Willem III. Een overzicht tijdens de herden kingsdienst. RUSSEN HOUDEN BRITTEN VAST. De Sovjet-Unie heeft geweigerd twee Britse militairen, die door de Russen in Duitsland worden vastge houden, in vrijheid te stellen, wan neer niet de Britse regering van haar kant een Russische officier uit levert, die naar het Westen is ont komen en om asyl heeft verzocht. Intussen heeft Engeland gewei gerd de Russisch^ officier uit te le veren. In een nota wijst het Foreign Office er op, dat er geen enkele overeenkomst bestaat tussen het ge val van de vastgehouden Britse mi litairen en dat van de Russische of ficier, die een politiek vluchteling is. Uitwisseling zou dan ook niet ge wettigd zijn. BESUKI TABAKSOOGST DOOR BRANDSTICHTERS VERNIELD Ongeveer 80% van de totale ta baksoogst in Besuki (Java's Oost punt) is door brandstichters ver nield, aldus vernam Aneta. Na de reeds vermelde branden in de voor gaande dagen, zijn, in de nacht van 14 op 15 November weer tientallen droogschuren, waarvan de meeste m'et tabak waren gevuld, in vlam men opgegaan. Van de ongeveer 480 droogschuren in het Besukische zijn er volgens betrouwbare inlich tingen 400 verbrand. Volgens een voorlopige schatting bedraagt de schade 30 millioen rupiah aan tabak en 10 millioen aan de schuren. Op verschillende plaatsen heeft men rampokkers gezien, die helmen droegen, waarop het embleem van de sikkel en de hamer was geschil derd. Volgens de plaatselijke dagbladen zouden 7 Indonesiëers zijn ver- mpord omdat zij met Nederlanders zouden hebben samengewerkt. over het principe, dat de Duitsers een of andere bijdrage zouden moe ten leveren tot de gezamenlijke ver dediging van het Westen. Eveneens waren allen het er over eens, dat af doende waarborgen geschapen moes ten worden om een herleving van het Duitse militarisme te b.eletten. Het enige in het Franse plan, dat En geland waardeerde, was het inzicht, dat gebruik gemaakt moest worden van Westduitse strijdkrachten De Engelse mening is, dat de voorstel len van de Verenigde Staten om Duitse divisies in het algemene At lantische leger op te nemen, een ge zonde grondslag voor overleg biedt. Toejuichingen vielen de minister ten deel toen hij in antwoord op een vraag verklaarde, dat, welk plan uiteindelijk ook aanvaard zou wor den. hij het betwijfelde of de Ame rikaanse Engelse of Franse open bare mening zouden dulden, dat ge allieerde soldaten en vliegers Duits grondgebied zouden verdedigen, zon der een bijdrage van de Duitsers zelf. Bondskaselier Adenauer van West- Duitsland deed in een vraaggesprek met de persdienst van zijn christen democratische partij een beroep op de Duitsers om openhartig de te ver wachten vraag te beantwoorden of zij in het belang van vrede en vei ligheid deel willen nemen aan .een Westelijk leger. De Duitsers moeten niet zonder strijd bukken voor een Sow jet-agressie, zeide hij. In Claridges Hotel te Londen waar koningin Juliana en prins Bernhard op Woensdag 22 Nov. een gala-diner ter ere van de koning en de koningin van Engeland zullen geven, is men reeds bezig om alles in gereedheid te brengen. Zondag zullen twee zilvtrbewaarders en het hoofd van de linnenkamer van het paleis Soestdijk zijn aangekomen Met zestien koks, bedienden en lakeien vormen zij de voorhoede van het personeel, dat uit Nederland overkomt om zorg te dragen voor alle details van het diner. In totaal zullen 64 personen aan zitten, die worden bediend door 31 Nederlandse lakeien in de livrei van het Huis van Oranje. Zoals bekend is, zullen alle ge rechten, serviezen, kristal en tafel linnen uit Nederland worden over gezonden. Het zilver arriveert, be waakt door zilverbewaarders, met de „Jacob van Heemskerck." Een schat van bloemen, bestemd voor de versiering van ontvangstzaal en di nerzaal, zal por speciaal vliegtuig uit Holland komen en bewaard wor den in een zaal, waar de centrale verwarming wordt afgesloten om de bloemen fris te houden. Men beschouwt te Londen het di ner als een novum, omdat naar men zegt, voor het eerst een „state diner" in een particulier hotel wor*dt gege ven. Slachtoffers geborgen Bergbewoners zijn er, na negen uur aan het werk te zijn geweest, Woensdagavond in geslaagd de stof felijke overschotten te bergen van 55 der 58 inzittenden van de in de Franse Alpen verongelukte „Sky master", aan boord waarvan zich (hoofdzakelijk Canadese) geestelijken en pelgrims bevonden, die i.v.m. het Heilige Jaar Rome hadden bezocht. Men vreest, dat de lijken der drie andere inzittenden in een bergkloof zijn terecht gekomen en dat het niet mogelijk zal zijn deze te bergen. Twaalf slachtoffers Bij het dorpje Hjukseboe in Zuid- Noorwegen is gistermorgen een spoorwegongeluk gebeurd, dat aan twaalf mensen het leven heeft ge kost. De exprestrein van Kristiansund naar Oslo reed in volle vaart tegen twee wageons van een goederentrein, die drie km. ten Zuiden van Hjukse boe waren losgemaakt. Het eerste rijtuig van de diesel- trein, waarin twintig mensen zaten, werd totaal vernield. Tien van de inzittenden, onder wie de bestuur der, werden op slag gedood, de an dere tien waar gewond. Van de gewonden zijn later nog twee personen overleden. De twee overige rijtuigen van de trein bleven op de rails; de inzitten den liepen minder ernstige verwon dingen op. Een speciale trein heeft gister avond de overlevenden van de ramp naar Oslo gebracht. Het ongeluk was de ergste ramp, die de Noorse spoor wegen na de. oorlog heeft getroffen. Nieuwe koffiebon Het BedrijfschSp voor granen, za den en peulvruchten te 's Graven- hage heeft de bonnen 468 algemeen en 494 algemeen aangewezn voor 't kopen van 125 gram koffie. Deze bonnen kunnen met ingang van Vrij dag 17 Nov. a. s. worden gebruikt. Zij blijven ge'dig voor het kopen bij de detaillist tot -en met 2 December 1950. Om distributie-technische redenen zijn ditmaal twee bonnummers aan gewezen. Bon 486 algemeen komt voor op de A.- en B.-kaarten, bon 454 algemeen op de D.-kaart. Met het oog op de feestdagen zal de eerstvolgende bonaanwijzing op 21 December 1950 (dus na 5 weken) geschieden. Daarna volgt weer een bonaanwijzing na 6 weken. Overi gens is het rantsoen per persoon on veranderd. PRINS CHARLES VAN .ENGE LAND TWEE JAAR. Prms Char les van Engeland, die 14 November, zijn tweede Aerjaardag vierde, tij dens een midclagritje met zijn kin derjuffrouw in het Park. KcPiiMje... Een Fins spreekwoord zegt: God schiep de tijd; over haast heeft Hij niet gesproken,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1