in öe eenste hooföpemoöe
Leiöse spoon weg wenken zitten miööen
Er zijn twee kunstwerken gereed
en vier in uitvoering!
oveR tien maanóen is het wachten voorbij i
geen wachtkameRs en RestauRatie
platteqRonó van het nieuwe stationsqeBouw
I>E LE1USE COURAN'l VVEEUE Bl.AU J-^JIINA J
IE VANDAAG AAN DE DAG z'n
oor te luisteren legt tusSén de
wachtende wielrijders en-voetgangers
voor de spoorweg-overgang aan het
station, zal bemerken, dat er een an
dere toon wordt aangeslagen dan eni
ge jaren geleden. Vroeger was het
een schelden en foeteren zonder
meer; tegenwoordig bespeurt men
een gelaten aanvaarden van het lot,
overtuigd dat het einde van alle el
lende nabij is. Wachtend voor de bo
men ziet men de Rijnsburgerweg-
tunnel uit de diepe kuil opgroeien
en vanachter de hoge schutting klin
ken sissende hei-geluiden de wach
ters- als heerlijke muziek in de oren!
Inderdaad, de Leidse Spoorweg-
werken vinden gestadig voortgang
en nu het tweede van de vijf jaar,
die voor het plan zijn uitgetrokken,
ten einde spoedt, willen we nog eens
de balans opmaken van hetgeen is
geschied en van wat nog gebeuren
moet.
De ontwerpers hebben het plan in
drie stukken verdeeld: de voorpe
riode in 1949, de eerste hoofd-pe-
riode in 1950'51 en de tweede
hoofdperiode in 1952'53. De voor
periode is natuurlijk ten einde.
Deze bestond o.a. uit het verleggen
van de hoofdsporen tot zo dicht mo
gelijk tegen het Stationsgebouw, het
aanleggen van een hulpbaan, over
het IJsclubterrein tot de Haarlem
mervaart, en het leggen van nieu
we perrons, zowel voor de lijn naar
Woerden als voor de richtingen Am
sterdam en Rotterdam. Dat was dus
het begin. Toen dit alles klaar was
we schreven inmiddels eind 1949
kon met het eigenlijke werk, al
thans de eerste hoofdperiode, be
gonnen worden.
U/E HEBBEN HET allemaal al eens
beschreven, maar willen het nog
een keer herhalen, om het geheel
overzichtelijker te maken. De ruimte
om het nieuwe, hoge emplacement
te bouwen op de plaats van het be
staande, was dus verkregen. Toen kon
begonnen worden aan het ophogen
van de spoorbaan. Voor een deel
echter nog niet direct op volle breed
te, omdat voor de rest ruimte nodig
is, die thans nog door de treinen
wordt bereden. Pas als de treinen
op de nog smalle hoge baan
rijden, kan aan de verbreding begon
nen worden. Begin 1952 hoopt men
zover te zijn.
Dit rijden over de hoge baan
houdt in, dat verschillende hoofd
werkzaamheden dan klaar moeten
zijn, op de eerste plaats de ver-
■-SGhillende kunstwerken. En hoe staat
het daar nu mee?
De duiker voor de Holle Mare is
gereed, evenals het tunneltje, dat
de Broekweg onder de hoge baan
zal voeren. Aan de duiker voor de
te verleggen Stinksloot wordt thans
gewerkt. Onlangs heeft men in de
bestaande spoorbaan twee bruggen
gelegd, waaronder aan deze duiker
gewerkt kan worden, terwijl de trei
nen rustig doorrijden.
Het tunnel-plan, dat de Haarlem
merweg, Haarlemmervaart en Mare-
dijk zal verenigen, is aanbesteed en
gegund. Men is reeds begonnen met
het maken van de bouwkuip. Er
wordt binnenkort geheid voor de ka
belkoker, die in het verlengde van
de Maredijk komen moet; volgende
Y^eek gaan de eerste heipalen de
grond in.
Ook aan de tunnel Rijnsburger weg
wordt gewerkt. De onderbouw aan
de Stationsweg-zijde is al gereed.
Aan de kant van de Rijnsburger-
weg is het heien afgelopen; dezer da
gen werd al begonnen met het beton-
storten. In het midden blijft dus eeh
moot over, waar thans het lage spoor
ligt. Aan de afbouw hervan kan pas
begonnen worden .wanneer de trein
over de smalle hoge baan rijdt.
Nummer zes betreft de stations
tunnels, die van het nieuwe stations
gebouw naar de perrons zullen lopen.
De aanbesteding heeft reeds plaat
gevonden; de gunning kan spoedig
verwacht worden. Doch evenals de
Rijnsburgertunnel kan nummer zes
pas in de tweede hoofdperiode af~e-
bouwd worden. Dit geldt trouwens
ook voor nummer zeven: de tunnel
aan de Gevangenlaan. Van het eer
ste stuk zitten de palen in de grond;
over twee weken kan met het stor
ten begonnen worden. Het andere
deel moet wachten totdat de trein
„hoog" rijdt.
Nummer acht en negen zijn de
tunnels aan de Lage Morsweg en
aan de nog aan te leggen Gordelweg.
Beide kunnen in de eerste periode
geheel afgebouwd worden; binnen
kort vindt de aanbesteding plaats.
Nog vóór Nieuwjaar hoopt men hier
met de werkzaamheden te beginnen.
De vraag rijst wellicht waarom
sommige tunnels wèl en andere niet
in de eerste periode afgebouwd kun
nen worden. Het antwoord is een
voudig: Van Haarlemmervaart tot
Gevangenlaan komt de hoge spoor
baan gedeeltelijk op de bestaande
baan te liggen. Dus ook de tunnels.
Ten Noorden van de Haarlemmer
vaart echter en ten Zuiden van de
Gevangenlaan is de hoge baan naast
de oude baan geprojecteerd zodat
de treinloop geen hinder ondervindt
van het bouwen. Aan de Lage Mors
weg zijn reeds een aantal huizen af
gebroken en is de overgang verlegd,
waardoor een plaats vrij kwam,
waarop de tunnel straks wordt ge
bouwd.
De verhoogde baan ten Noorden
van de Haarlemmervaart, dus tot de
Warmonder Lee is practisch gereed.
Slechts de talluds vragen nog een
afwerking van enige weken. De oor
zaak hiervan is, dat de opgeworpen
spoordijk het onderliggende veen
wegperst in een naast liggende sloot,
waardoor telkens verzakkingen ont
staan, die ivreer bijgewerkt moeten
worden.
hoge baan (gedeeltelijk op smal
le breedte) in gebruik genomen
wordt, betekent dit, dat het nieuwe
Bij de losplaats aan de Haarlemmer
Trekvaart is het een voortdurend
komen en gaan van zandschepen, die
m auto's gelost worden (links), waar
na het zand op de nieuwe spoorbaan
wordt gestort (rechts).
(Foto's: „De Leidse Courant")
stationsgebouw klaar moet zijn. Ach
ter de hoge schutting wordt reeds
hard gewerkt. Van de 430 palen zijn
er al 200 geheid; half December
moet ook de rest er in zitten.
Men had de aanvang van deze werk
zaamheden (Augustus 1.1.) eigenlijk
geraamd op begin Mei 1950. Door
verschillende oorzaken echter wer
den de voorbereidingen gerekt. Er
moest eerst een nieuw tram-em
placement komen, waarvoor ue goe
derenloods moest verdwijnen. Dit
verdwijnen hing af van het gei eed
komen van de grote goederenloods
aan het Staatsspoor. Bovendien
moesten huizen aan de Haverzak
laan worden afgebroken en nieuwe
diepriolen door Gemeenteewrken ge
legd. Dit alles is nu geschied, maar
nam meer tijd in beslag dan ge
raamd was.
Hoe het Station er van buiten uit
zal zien, hebben wij enige tijd ge
leden met een tekening reeds ge
toond. Wij plaatsen thans een schets
van de plattegrond van het gebouw,
waarop ook' de tunnels naar de per
rons zijn aangegeven.
Wat het tram-emplacement be
treft, dit is grotendeels definitief
aangelegd, dus blijvend voor de toe
komstige situatie. Wel zullen nog
enige sporen in de richting van de
Gevangenlaan worden gelegd, om
dat daar een z.g. „tramlus" komt,
waar de trams kunnen keren. Vóór
de onderdoorgang Rijnsburgerweg
komt een verkeersplein, waarover
tramsporen worden aangelegd, die
onder de tunnel door voeren. Er is
ook een rijweg geprojecteerd vanaf
de Rijnsburgerweg-tunnel, langs het
nieuwe station naar de Gevangen
laan-tunnel.
We komen nog even terug op het i
nieuwe Stationsgebouw. Hierin zul
len geen wachtkamers en restaura
tie komen. Men is tot dit besluit ge
komen, omdat de frequentie van de
treinenloop in de toekomst nog
wordt opgevoerd, voor Rotterdam
Amsterdam zelfs tot één trein per 15
minuten. Lang wachten en tijd om
iets te gebruiken worden dan ver
ouderde begrippen. Wel zullen er op
de perrons, dus los van het stations
gebouw, eenvoudige gelegenheden
komen, waar men iets kan gebrui
ken, ongeveer volgens de idee van
het Centraal-station in Amsterdam.
Wanneer begin 1952 het nieuwe
station in gebruik wordt genomen,
betekent dit het einde van de eerste
hoofdperiode en het begin van de
tweede: afbreken van het oude ge
bouw (reeds gedeeltelijk gesloopt),
opbreken van de lage sporen, het op
de juiste breedte brengen van de
hoge baan, die tussen Haarlemmer
vaart en Gevangenlaan in de eerste
periode smal werd aangelegd en het
bouwen van de oostelijke helft van
de Gevangenlaan en het sluitstuk
van de Rijnsburgerwegtunnel.
ft/I AAR VÓÓRDAT
moet eerst nog
het zover is,
«1 moeilijkheid
worden overwonnen. Want als begin
1952 de trein over de smalle hoge
baan rijdt, moet de huidige spoor
wegovergang aan de Rijnsburgex-weg
opgeheven zijn. Maar de tunnel is
dan nog niet gereed: de middenmoot
ontbreekt op dat tijdstip nog. Daar
om is het nodig een hulptunnel, in de
vorm van een tijdelijke overbrug
ging van de huidige overgang, te ma
ken, die in September 1951 gereed
moet zijn. Op dat ogenblik zal dus
het veelgesmade wachten voor de
spoorbomen voorgoed historie ge
worden zijn!!! Eén jaar zal die hulp
tunnel dienst moeten doen; Septem
ber 1952 hoopt men de Rijnsburger
weg-tunnel geheel gereed te hebben.
Onder het werk van de eerste
hoofdperiode vallen vanzelfspre
kend ook het leggen van sporen op
de hoge baan en het aanbrengen van
de electrische bovenleiding.
Regelmatig ziet men de voorraad
betonnen heipalen, opgeslagen naast
de Kamer van Koophandel, minde
ren. Tot op heden zijn er 2.500 pa
len gemaakt (voor plm ƒ500.000), vol
doende voor alle tunnels, behalve
voor die aan de Lage Mors- en Gor
delweg, waarvoor nieuwe bestellin
gen nodig zullen zijn.
HYPOTHEKEN
en tooi' alle andere zaken
op het gebied yan on
roerende goederen
Bouw-en Makelaarsbedrijl
v.d. Drift
IS DUS de huidige stand van
zaken. Veel is er al gebeurd; meer
nog moet er geschieden. Van het
totale plan, waarvan de kosten pl.m.
20.000.000 bedragen, werd reeds
voor 6.000.000 aan werkzaamheden
uitgevoerd of opgedragen. Het zal
zeker nog drie jaar duren, voordat
de laatste maand aan dit enorme pro
ject is gelegd. En in die tijd zal van
ontwerpers en uitvoerders, van hoog
ste tot laagste man, veel gevraagd
worden. Bovendien van de reizigers
een goed begrip voor de moeilijkhe
den, die nu eenmaal onvermijdelijk
zijn, wanneer een nieuw station ge
bouwd moet worden een nieuwe
baan aangelegd, ongeveer op de oude
plaatsen, terwijl het treinverkeer
normaal doorgang moet kunnen vin
den. Van de overweg-gebruikers nog
een kleine dosis geduld; over tien
maanden zal het wachten voorbij
zijn en kunnen zowel voetgangers als
wielrijders, auto's en trams onder
de huiptunnel door. Het is vooral op
deze gloriedag, dat wij met span
ning wachten! En mèt ons: heel Lei
den!!
Op deze foto is duidelijk zichtbaar, noe de hoge nieuwe spoordijk het
onderliggende veen wegperst in de naastliggende sloot, die reeds ver
schillende malen uitgegraven is. Ook nu is de sloot weer bijna geheel dicht
en zal weer uitgegraven moeten worden
PCRSOMtN
T U NKL
In de bouwput, achter de schuttingop de Stationsweg, is men volop
bezig palen te heien voor het nieuwe Stationsgebouw.
