S)e Felle worsteling om de stad Seoel MacArthurs aanval verloopt vlot MacCbdfuvt aan het fxxmt Waarom Seoel werd uitgekozen Frans weerschip op mijn gelopen DERTIG DODEN Duitslands bewapening blijft struikelblok Slag om Arnhem herdacht Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" MAANDAG 18 SEPTEMBER 1950 41ste JAARGANG No. 12084 Papengracht 32, TeL 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 KONINGIN JULIANA ONTHULT VERZETSMONUMENT ORANJE- HOTEL''. In tegenwoordigheid van velen, die zelf in het „Oranje- hotel" gevangen hebben gezeten en nabestaanden van door de Duitsers vermoorde Nederlanders en talrijke autoriteiten heeft H. M. Koningin Juliana Zaterdag het „verzetsmonu- ment Oranjehotel", dat is aange bracht tegen de buitenmuur van het gebouw op de van Alkemadelaan onthuld. Na de plechtige onthulling legde de vorstin een krans aan de voet van het monument. IN DE VOORSTEDEN VAN SEOEL woedt een verbitterde strijd. Met het modern uitgeruste vliegveld van Kimpo veilig in de rug leveren de voorhoeden van het invasie-leger der Verenigde Naties slag met de communisten om het bezit van Seoel. Na uiterst snelle opmars van de kust stuiten zij thans op verbeten tegenstand, zoals nog niet ontmoet is sinds-de aanval in het hart van het Noord-Koreaanse aanvalssysteem werd onttekend. Almond, de stafchef van generaal MacArthur, meent dat de commu nisten acht dagen nodig zullen heb ben om hun troepen van het bele gerde bruggenhoofd in het Zuiden in het veld te brengen tegen het Amerikaanse invasie-leger in het Noorden, dat 40.000 man sterk is en voortdurend versterkingen via Intsjon ontvangt. Radio Seoel is gisteren acht uur uit de lucht geweest. Volgens nog niet bevestigde be richten staan de Amerikaanse voor hoeden in de voorstad Jongdoeng en bereiden zij zich voor op straatge vechten. De rivier de Han, de na tuurlijke beveiliging van de Zuid en Westzijde van Seoel, zou overge stoken zijn. Kimpo, dat volgens de Zuid-Ko- reanen door parachutisten zou zijn bezet, is eerst thans zonder noemens waardige tegenstand en verliezen in handen van de verbonden legers ge vallen. Het ligt vijftien kilometer ten Noordwesten van Seoel. De com munisten verkeren nog steeds in verwarring door de verrassende amphibie-operatie en hebben onge veer duizend man verloren. De Noord-Koreanen zijn uit hun even wicht geslagen en afzonderlijk ope rerende eenheden vormen een ge makkelijke prooi voor de invallers. Het Amerikaanse offensief aan het front van Taegoe naar de Naktong- rivier is vastgelopen op de verbitter de tegenstand van de Noordelijken bij Waegwan. De voorgenomen doorbraak in Noordelijke richting is nog niet tot stand gebracht. Tanks en infanterie onderhouden onafge broken druk op Waegwan, maar on danks het vernietigend vuur van vliegtuigen en artillerie op de com munistische stellingen, boekten zij weinig vorderingen. De Zuid-Koreanen rukten vijftien kilometer op ten Noorden van Tae goe in een poging om een commu nistische aanvoerweg van Koenwi af te snijden. De mariniers van generaal Lemuel Shepherd zijn van Kimpo tot de Han opgerukt en staan elf kilometer van Seoel. De troepen, die de hoofdweg van Intsjon volgen, zijn tot dertien kilometer afstand van de stad ge vorderd. De opmars wordt vertraagd door sluipschutters, die op de flan ken opereren. De communisten mo biliseren de bevolking van Seoel om verdedigingswerken aan te leggen. Generaal MacArthur bevindt zich thans aan wal en heeft gisteren de voorste linie halfweg IntsjonSeoel geïnspecteerd. De generaal nam de verwoeste kustverdediging van Ints jon in ogenschouw en kwam in een jeep aan het front van waar hij het vliegveld Kimpo kon zien liggen. De ontscheping voor Intsjon is in volle gang onder het wakend oog van talloze vliegtuigen. Deze opera tie kan slechts tweemaal per dag bij hoogtij gedurende drie uur worden uitgevoerd. De bevolking van de ge deeltelijk verwoeste stad komt uit haar schuilhoeken te voorschijn en keert terug van het platteland. De aanval op Intsjon, de haven lie in 1894 ook de invalspoort van le Japanners was, was het grootste waagstuk tot nog toe in de Koreaan se campagne ondernomen, zeiden stafofficieren. OVER DE NAKTONG Volgens de laatste berichten van Let Koreaanse front zijn vooruitge schoven eenheden van de Ameri kaanse tweede infanterie-divisie ten Noordwesten van Tjsangjong, onge veer 40 kilometer ten Zuiden van Taegoe, de Naktong overgestoken. Zij hebben opdracht een bruggen hoofd te vormen en te handhaven ten Westen van de rivier om een overtocht op grote schaal voor te bereiden. De overtocht over de Naktong be tekent wafrschijnlijk het eerste be langrijke stadium van een groot „uitbrekings-offensief"-. Infanterie van de Amerikaanse zevende divisie gaat van de grote in vasie vloot bij Intsjon aan land om de speerpunten der mariniers te steunen, die zich volgens de laatste berichten op ongeveer 12 kilometer van Seoel bevinden. Naar verluidt maakt deze infanterie zich gereed om een brug te slaan over de Han, de laatste natuurlijke hinderpaal voor Seoel. Hoewel men met de landing te Intsjon de Noord-Koreaanse strijd krachten in tweeën had willen split sen en de druk op de troepen der "V. N. om Taegoe en Poesan had willen afwenden, is er nog geer p.anwijzihg, dat de Noord-Koreanen zioh op grote schaal uit dit gebied terugtrekken. De laatste communiqués van de Amerikaanse hoofdkwartieren mel den krachtige tegenstand der Noor delijken en op sommige plaatsen te genaanvallen. Doch deze communi- qué's zijn vaak achter bij de ontwik keling aan het front. Op het Noordelijk front werden Zuid-Koreaanse troepen, die de Hjonsan waren overgetrokken, te ruggedreven. Men acht het een raadsel, waarom de Noord-Koreanen Intsjon opgaven. Langs de gehele kuststreek bij deze haven was een sterke verdedigings linie opgebouwd van loopgraven, mi trailleursnesten en prikkeldraad, Weken geleden waren er reeds ge ruchten over een komende aanval op Intsjon en toch was de verdedi ging toevertrouwd aan onvoldoende opgeleide recruten zonder gevechts ervaring. Velen waren pas 10 dagen in dienst. Maandag waren de weersomstan digheden gunstiger voor acties in de lucht. In Japan gebaseerde vliegtui gen bombardeerden en beschoten slellingen der Noordelijken langs de linies in het Westen en Noordwes ten. Volgens radio „New York Times" is Mokpo, een vlootbasis in de Zuid westelijke punt van Korea door Zuid-Koreaanse mariniers veroverd, waardoor de strijdkrachten der V. N. toegang krijgen tot het Zuid-Ko reaanse rijstgebied. Dit radiobericht is gebaseerd op een berióht van Ra dio Poesan. HET „HART VAN DE STRIJD." Generaal MacArthur heeft te genover joui'nalisten verklaard, dat hij het gebied van Seoel-Intsjon voor zijn nieuwe operaties gekozen heeft, omdat hier „het hart van de strijd ligt." Alle aanvoer en ver sterkingen van de Noord-Koreanen moeten langs Seoel komen en voor een oorlog zijn twee dingen nodig: mannen, die willen vechten en ma teriaal voor deze mannen. De vij and heeft het grootste deel van zijn strijdkrachten in het Zuiden opge hoopt en hangt, wat versterkingen en voorraden betreft, van Noord- Korea af. Allle aanvoer geschiedt door het gebied van Seoel-Intsjon. Van hier naar het Noordoosten lo pen de verbindingen door de bene den vallei naar het communistische China en Charbin. Naar het Noord oosten lopen de verbindingen, even eens door een brede vallei, naar de Sowjet-Unie (Wladiwostock) en het genoemde gebied is het punt voor de verdeling van de aanvoer. Wij zullen trachten deze aanvoerweg af te sluiten zodat de Noord-Koreanen in het Zuiden geen enkele zending meer kunnen ontvangen. Indien zulks gelukt zal de vijand zich naar twee kanten moeten verdedigen zon der versterkingen en voorraden te ontvangen. Vroeg of laat zal dan de strijdkracht van de tegenstander uiteen vallen en ophouden een ge coördineerd leger te zijn, aldus ge neraal MacArthur. BIJEENKOMST VAN DE NOORD ATLANTISCHE RAAD. Een kijk je aan de conferentietafel tijdens' de De vijand, zo vervolgde MacAr thur, heeft genoeg strijdkrachten om óf ons verdedigingsgebied in het Zuiden te bestrijden óf om zich te gen ons bruggenhoofd te richten. Zij zijn echter niet voldoende sterk om zich met succes naar beide zij den te richten. Welke zijde de te genstanders ook zal aanvallen, hij zal in de rug bestookt worden. De Noord-Koreanen zijn superieur wat de grondstrijdkrachten betreft, d. w. z. in aantal. Hij mist echter de twee andere componenten, namelijk luchtmacht en zeemacht. Door dit type amphi- bieoperatie maken wij een maxi- mumgebruik van deze twee voorde len en hierdoor zullen wij het initia tief op de grond aan de tegenstan der ontrukken. Hamster-controle in Amerika Met ingang van heden Zondagavond is het hamsteren van 332 artikelen, waaronder staal, tim merhout, alcohol, voor industrieel gebruik en nylongaren in de Ver enigde Staten verboden. De artike len zijn onder anti-hamster controle gesteld. Deze maatregel is vandaag (Maan dag) ingegaan, tegelijkertijd met de hernieuwde regeringscontrole op af- betalingscredieten voor auto's, meu bilair en huishoudelijke artikelen. DE STORM IN ENGELAND. In Engeland heeft de storm, die daar een snelheid van 130 km. per uur had, schade aangericht. Een schip van 9000 ton, dat de Clyde op voer om naar de sloper te worden ge bracht, sloeg van zijn kabel en liep op de rotsen. De acht mannen, die het aan boord had, konden met een woppetoestel worden gered. Het was niet mogelijk met een reddingsboot langszij te komen. In het anders zo rustige touristen- oord Lake Windermere werd de boot „Lady of the Lake" door de golven overspoeld en zonk hij voor de twee de maal. De eerste meal was 55 jaar geleden. PAUS MAG NIET SPREKEN. Paus Pius XII mag op doktersad vies enige dagen niet spreken, in verband met een keelaandoening. Al le audiënties zijn voorlopig afgelast en de paus handelt zijn dagelijkse bezigheden met de autoriteiten van het Vaticaan af, zonder een woord te zeggen. EERSTE SNEEUW IN ITALIë. De eerste sneeuw is Zaterdagavond in de Italiaanse Alpen gevallen. Een zware regelval in het gebergte ver oorzaakte sneeuw op hoogten boven 1500 m.( waar de temperatuur daalde tot het vriespunt. SCHANDAAL BIJ DE NEWYORKSE POLITIE? Een hoge politiefunctionaris te Brooklyn en twee van zijn assisten ten hebben plotseling ontslag ge vraagd. Enkele uren tevoren had de NewYorkse commissaris van politie geluisterd naar de weergave van de stem van een bookmaker, die ver telde van „beschermingsgeld" en de gefingeerde arrestaties, die gediend zouden hebben om een speelclub te dekken. De ontslagnemers waren assistent hoofdinspecteur Edward Moran, z'n eerste medewerker Paul Twiley en zijn chauffeur Peter Hammer. Er werd geen reden voor de ontslag opgegeven. De commissaris van politie, Wil liam O. Obrien had de weergave van het getuigenis gehoord op een rechtszitting en scheen het zich zeer aan te trekken. vijfde zitting van de Noord Atlanti sche Raad te New York. Van links naar rechts: André Cla- sen, plaatsvervangend afgevaardigde van Luxemburg; Mr. D. U. Stikker, Nederlands afgevaardigde; jhr. mr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh Stachouwer, plaatsverv. afgevaardig de van Nederland en de Noorse af gevaardigde Halvard Lange. Ter hoogte van Kaap Fréhel, tus sen Brest en Saint Malo, is een kust vaartuig van de Franse marine het weerschip La Place, door een mag netische mijn geraakt en in drie mi nuten gezonken. Het schip had 92 man aan boord. Terstond werd met het reddingswerk begonnen, waar aan werd deelgenomen door vissers boten en vliegtuigen. De La Place was teruggekeerd van een wacht van 21 dagen in de Atlan tische Oceaan en tijdens zware stormen. Vrijdagavond kwam het voor Saint Malo aan, te laat naar het oordeel van de kapitein om nog binnen te lo pen. Het schip ging voor anker; voor de bemanning werd een film ver toond, waarna de kooien werden on gezocht. Plotseling deed zich een geweldige ontploffing voor. In minder dan geen tijd was er van het schip niets over dan wat wrakhout en een zich steeds uitbreidende olievlek. Zondag had men in totaal reeds dertig lijken geborgen. Er worden nog 21 opvarenden vermist. Achesons voorsteléén Amerikaans-Duits leger QE NOORDATLANTISCHE RAAD bereikte Zaterdag te New-York overeenstemming over alle belan grijke punten van het West-Europese defensieprogram, met uitzondering v an het belangrijkste: de rol van Duitsland. Koortsachtig zochten de deskundigen de hele Zondag naar een formule, die Frankrijk zou kunnen bevredigen, zonder daar intussen in te slagen'. De zitting wordt nu Maan dag en zo nodig Woensdag en vol gende dagen voortgezet. Komen Ame rika en Frankrijk niet tot elkaar, dan zal de zaak opnieuw in studie wor den genomen door de twaalf regerin gen der Atlantisch-pact-landen. Het door minister Schuman in dit sta dium onaanvaardbaar geachte, doch door de andere landen in meerdere of mindere mate toegejuichte voorstel van minister Acheson kwam hierop neer, dat zowel Amerikaanse als Duitse troepen deel zouden uit maken van één Europese strijdmacht. den zijn, zoals Nederland en Dene marken; voorts van Canada, Italië en Portugal. Noorwegen en België leg gen wat meer aarzeling aan de dag mede in verband met constitutionele problemen i.z. het opperbevel der NATO, zij het dan, dat België aan zienlijk verder wenst te gaan dan Frankrijk. Dr. Plesman naar Zuid-Afrika Samenwerking op luchtvaartgebied De Zuidafrikaanse minister van transportwezen, de heer P. O. Sauer, die Vrijdag ons land na een vier daags bezoek verliet, heeft dr. A. Plesman, president-directeur van de KLM, uitgenodigd om in November naar Zuid-Afrika te komen ten einde besprekingen te voeren over samen werking tussen Nederland en Zuid- Afrika op luchtvaartgebied. Speciaal zou men hier de KLM- route op Zuid-Afrika en de dienst van de South African Airways op Londen op het oog hebben. De Zuidafrikaanse 'minister toonde grote belangstelling voor de oplei ding aan de rijksluchtvaartschool. In de nabije toekomst zullen Zuidafri kaanse instructeurs naar Nederland worden gezonden om de organisatie van de R.L.S. te bestudere®. Koninklijk paar naar Engeland? Een woordvoerder van de Neder landse ambassade te Londen heeft Zaterdag verklaard, dat koningin Juliana en prins Bernhard een offi cieel bezoek zullen brengen aan Groot-Brittannië. De woordvoerder wilde geen bevestiging geven van de j geruchten, volgens welke het Neder- lands Koninklijk Paar dit bezoek In I October of November zou brengen. AANDRANG VAN MIN. STIKKER. Vast staat, dat niet alleen Amerika sterke pressie heeft uitgeoefend om althans tot 'n principiële beslissing te geraken, maar evenzeer Neder land. Tijdens de zitting van Zaterdag heeft minister Stikker grote nadruk gelegd op de recente ervaringen t.a.v. de gro^p der Westelijke Unie, die hij schetste als „voortreffelijk in ontwerp doch niet bij machte om Europa te verdedigen." De Neder landse minister wees er voorts op, dat het Noordatlatische pact voor alsnog een papieren structuur heeft met telkens nieuwe organen, doch evenmin beantwoordt aan de practi- sche eisen van Europa's defensie. De scherpe binnenlandse tegen stellingen in Engeland en Frankrijk moeten er voor verantwoordelijk worden gesteld, dat de besprekingen der NATO-landen veel minder ver gevorderd zijn dan de internatinale situatie rechtvaardigt. De Britse te genstelling is reeds voor een groot deel overbrugd door de duidelijke uitspraak der NATO-landen, dat be oogd wordt de instelling van een ge- integreerde Atlantische strijdmacht, dus geen „Europees leger", waarvan Attlee tegenstander en Churchill voorstander is. De Fransen zijn echter on danks het opvallend initiatief op economisch terrein door middel van het plan-Schuman niet bereid, op militair gebied even ver te gaan en de oorlogssituatie met Duitsland te beëindigen. Dit is niet alleen een ideologisch bezwaar, maar berust te vens op Frankrijks eigen militaire zwakte. In dit verband spreekt men ter conferentie van het begrip der „geografische psychologie". Het door de Amerikanen ter ta fel gebrachte concrete schema no pens de mate van Duitslands her bewapening geniet de volste steun van de landen, die de eerste slacht offers van een Russische inval zou- DREIGEND VOEDSELTEKORT IN jOEGO-SLAVTë? Op de „buitengewoon critieke" toestand der voedselvoorziening in Joego-Slavië wordt hedenochtend de nadruk gelegd in de berichten van de eigen verslaggever van de „News Chronicle" en de „Daily Telegraph" te Belgrado. Beiden bevestigen, dat deze winter in Joego-Slavië een erge voedselnood zal heersen, zo de Wes telijke mogendheden maarschalk Ti to niet helpen. „De voedselnood zal zo erg zijn, dat Tito's positie zal ge vaar lopen", zo schrijft de „Daily Telegraph" onder meer. Dit voedsel tekort vindt zijn oorzaak in de slech te oogst van dit jaar ingevolge de ongehoorde droogte en in de politiek van de Joegoslavische regering, wel ke er in bestaat „veeleer zware ma chines dan levensmiddelen en ver- bruiksgoederen in te voeren". Daarenboven zouden er werk krachten te kort zijn in de landbouw ten gevolge van de overplaatsing van een groot aantal arbeiders naar de industrie. De jaarlijkse herdenking van de Slag om Arnhem is Zaterdagmiddag te Oosterbeek begonnen met 'n kor te plechtigheid bij het Airborne-mo nument aldaar. De publieke belang stelling wordt helaas elk jaar min der. Er waren dan ook Zaterdag be halve Britse en Poolse oud-strijders en familieleden van de gevallenen, weinig andere belangstellenden- aan wezig bij de gedenknaald tegenover hotel De Tafelberg. De leider van de Airborne Pilgri mage, luit. kol. Gogh M.C.T.D., ver tegenwoordigers van de Poolse para chutisten, de voorzitter van het Air- borne-comité, oud-burgemeester Tals ma en de burgemeester van Renkum de heer D. Matzer van Bloois, hiel den korte toespraken waarin o.a. ge maand werd de vrede en vrijheid niet lichtvaardig op het spel te zet ten. Nadat de Oosterwijkse harmonie de volksliederen had gespeeld werd aan de voet van het monument een schat van kransen en bloemen ge legd. Hierna volgde in een Arnhem se bioscoop de traditionele filmvoor stelling van Their's the Glory. Zondagochtend kwamen Engelse en Nederlandse deelnemers tezamen in de kleine oude kerk in Oosterbeek Laag, dat in 1944 dienst deed als laatste schuilplaats voor de soldaten, voordat zij over de Rijn terugtrok ken. In dit geheel gerestaureerde kerk je werden de door de eerste Britse Airborne divisie en de Polish Para chute Brigade aangeboden avond maalstafel en doopvont door overste Gogh onthuld, waarbij een Engels predikant de opdracht verrichtte. De namens de bevolking van het Engel se plaatsje Boston aangeboden kan sel werd tevens officieël in gebruik genomen. Post voor het ms. „Tabinta", op weg naar Nieuw-Guinea moet uiter- lijk op 18 September (Dinsdag) in Nederland ter post worden bezorgcl. Post, bestemd voor uitreiking in de haven van aankomt uiterlijk op 5 October. KaViMie.... Besef de voorbijgaande betekenis der dingen en geef ieder ding zijn juiste waarde.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1