S)e ftzidóeSoii/fca/nt
Malik vraagt alles te
schrappen
Noordelijk offensief nog
niet doodgelopen
De ingesloten Schotse
mijnwerkers
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1950
41ste JAARGANG No.
Spanning
in Schotland
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
GEVAARLIJK
VUURWERK
^AT RUSLAND achter de Noord-
Koreaanse agressie staat, weet
iedereen. Maar in een lichaam als de
Veiligheidsraad spreekt men daar
niet over; daar doet men juist alsof
Malik één van de „geachte afgevaar
digden" is van wie verondersteld
wordt, dat hij het beste voor heeft
met de organisatie der Verenigde
Naies en met de vrede in de wereld;
die alleen maar wat moeilijk te over
tuigen is, wat meer en luider praat
dan de rest en zo nu en dan lastige
veto's produceert. Moskou handhaaft
eveneens de fictie zorgvuldig, dat het
met het Koreaanse conflict hoege
naamd niets heeft uit te staan; het
bemoeit er zich alleen mee net als
de anderen omwille van de goede
zaak. Weliswaar zijn de
0 tanks, waarmede de Noord-
Koreanen in de strijd zijn
getrokken, alle van Russische make
lij, maar ja, dat is nog het gevolg van
een oud contract. Engeland levert
immers ook voor de oorlog belang
rijk materiaal aan Rusland en toch
heeft het niets met^de Russische poli
tiek te maken! Waarom zouden de
Russen ook geen oud contract kun
nen hebben?
Maaj: nu is er van de week een
Russisch vliegtuig neergeschoten,
boven Koreaans strijdgebied, en de
piloot was een Russische officier. Nu
waren de poppen aan 't dansen. De
enige manier om de slechte indruk
weg te nemen, was een grote mond
op te zetten, hetgeen Malik dan ook
deed. Moskou zond bovendien een
nota, waarin het protesteerde tegen
het neerschieten van één van z'n
vliegtuigen, dat doodonschuldig en
opgewapend ver buiten de kust van
Korea- zomaar wat rondvloog, aan
niets anders denkend dan aan vrede.
Moskou noemde dat een misdaad',
stelde de Amerikaanse regering daar
voor verantwoordelijk, eiste schade
vergoeding enz. Kortom, men kent
het recept: draai alles precies om.
In elk geval zijn zulke incidenten
buitengewoon gevaarlijk; mén weet
nooit wat er achter zit en waartoe
zij leiden. Zulke incidenten kunnen
worden gehanteerd als de befaamde
stok om de hond te slaan; zij zijn
dan meestentijds uitgelokt. Zij kun
nen ook als onbedoelde ongelukjes
voorkomen en dan worden zij vaak
uitgebuit voor propaganda-vuur-
werk. Maar vuurwerk kan ook brand
stichten.
ïyiALIK HEEFT het incident met de
neergeschoten Yak inderdaad ge
bruikt om er in de Veiligheidsraad
een vuurwerk van propagandistische
welsprekendheid mee af te steken,
geheel in de geest van de Russische
tactiek, welke het forum van de
Raad gebruikt als klankbord voor
rode propaganda.
Maar zijn zin heeft hij niet gekre
gen, toen hij in. aansluiting daarop
een voorstel indiende om alle buiten
landse troepen uit Korea terug te
trekken. De raad liet Malik alleen
vóór stemmen.
Hieruit blijkt, dat er een stevig
blok van eensgezindheid bestaat te
genover de pogingen van de Rus om
het werk van de UNO te dwarsbo
men. Men kan echter niet verhinde
ren, dat hij zijn veto hanteert en
daarmee alle besluiten blokkeert,
welke niet in de Russische kraam te
pas komen. Zo strandde een Ameri
kaanse resolutie, welke alle landen
opwekte om zich te onthouden van
hiilp aan Noord-Korea op een veto
van Malik.
Men kan een dergelijke ontkrach
ting van de Veiligheidsraad betreu
ren. maar toch is het aanblijven van
Malik de beste garantie, dat het Ko
reaanse conflict (nog!) niet wordt
uitgebreid. Het is er mee als met
het Nederlandse spreekwoord: blaf
fende honden bijten niet. Zolang
Moskou er heil in ziet, Malik propa
ganda te laten maken in de Veilig
heidsraad, overweegt het nog geen
onmiddellijke interventie. De indruk
van het gesprokene in de Raad in
zake het incident met de Yak is dan
ook, dat men de zaak niet op de spits
wil drijven en niet aanstuurt op een
uitbreiding van het Koreaanse con
flict.
Van Amerikaanse zijde vanzelf
sprekend niet. omdat men al eenoeg
te stellen heeft met de Noord-Korea-
nen zelf, die geduchte tegenstanders
zijn gebleken. Maar ook van Russi
sche zijde niet. waar men blijkbaar
nog niet klaar is om de Chinees Mao
er van te overtuigen, dat hij zijn
mannen moet offeren on het altaar
van Stalin. Blijkbaar kijkt hij eerst
de kat uit de boom en wacht hij af,
wat het jongste Noord-Koreaanso of
fensief ten slotte zal uitwerken.
Veiligheidsraad ging er niet op in
DE VEILIGHEIDSRAAD heeft af wijzend beschikt op 'n merkwaar
dig verzoek van Jakob Malik. De Rus had n.l. verlangd, dat alles
wat er in de Raad is behandeld ge durende de afwezigheid van de Rus
sische delegatie, zou worden wegge laten uit het jaarlijkse rapport.
Als Malik zijn zin had gekregen,
zou men alle handelingen van de
Veiligheidsraad tussen 13 Januari
(toen de Russen begonnen de Raad
te boycotten) en 15 Juli (het einde
van het verslagjaar) hebben moeten
schrappen. Maliks motief was, dat
alle in die periode genomen beslui
ten ongeldig zijn, omdat de Sovjet-
Unie er niet in is gekend. Eén van
die besluiten was de Amerikaanse
resolutie om de aanvallers in Korea
terug te slaan.
Vrijwel de gehele vergadering
van gisteren was aan Maliks ver
zoek gewijd. Met tien stemmen te
gen één (van Malik) besloot de
Raad tenslotte om geen letter uit
de verslagen te schrappen.
Daarmee is de zaak echter niet
Canadese wapens
voor Europa
Canada zal voorstellen zijn Euro
pese bondgenoten twee derden of
meer van de uitrusting, nodig voor
een divisie, over te dragen, zo heeft
de minister van defensie medege
deeld.
Men is van mening, dat de wa
pens van groter waarde zullen zijn
in Europa dan in Canada. De over
dracht zou een onderdeel vormen
van het program van wapenleveran
tie aan Europa, waarvan de kosten
worden geraamd op 300 millioen
dollar.
De staat van oorlog
met Duitsland
Opheffing geld voor hele
gebied
Als de Westelijke „Grote Drie"
zouden besluiten de staat van oorlog
met Duitsland te beëindigen, zullen
zij onder Duitsland verstaan het ge
hele gebied, dat het Derde Rijk bij
het uitbreken van de tweede wereld
oorlog in bezit had, zo verklaarde
Vrijdag een woordvoerder van het
Britse ministerie van buitenlandse
zaken.
De woordvoerder legde er de na
druk op, dat hierdoor de staat van
oorlog zou# worden beëindigd met de
Oostelijke zóne van Duitsland, Oost-
Pruisen en het gebied, dat ten Oos
ten van de Oder-Neisselijn door Po
len wordt beheerd.
Men verwacht, dat de ministers
van buitenlandse zaken van Frank
rijk, Engeland en de Verenigde Sta
ten volgende week te New York
hun goedkeux-ing zullen hechten aan
de aanbeveling van de studiecommis
sie om de staat van oorlog met
Duitsland te beëindigen.
-rankrijk aarzelt
met prijsstop
De Franse minister-president en de
leiders van de partijen, die de tegen
woordige regering steunen hebben de
politieke situatie besproken. -
Het is nauwelijks een geheim meer
dat over de sociale kwestie, de ver
houding tussen prijzen en lonen, nog
altijd een sterke spanning bestaat in
't kabinet en dat onlangs nog aan de
vooravond van de zitting, waarin de
regering tot de vaststelling van een
minimumloon kwam, zelfs een rege
ringscrisis heeft gedreigd.
Ook nu staat men voor problemen.
Er schijnen nog vrij veel arbeiders
te zijn, van wie de lonen nog bene
den de 9000 francs per maand lig-
gén. Aan de andere kant aarzelt een
deel van de ï-egering om een prijs
stop in te voeren, ook daar waar ge
gevens hebben uitgewezen, dat aan
zienlijke winsten worden gemaakt.
De gezondheidstoestand van ko
ning Gustaaf van Zweden is slech
ter geworden, zo deelt de hofarts,
dr. Mjalmar Casserman, in een
bulletin mede.
De koning is vanmorgen van zijn
zomeri'esidentie Solliden, op het
eiland Oeland, in Stockholm terug
gekeerd. Toen hij uit de trein stapte
zag hij er bleek, vei'magerd en ver
moeid uit..
afgelopen. Dinsdag zal de Raad
opnieuw in besloten zitting bijeen
komen om te beraadslagen over 'n
Amerikaans voorste^ om de gehele
Koreaanse kwestie "onder te bren
gen in een afzonderlijk rapport dat
aan de Assemblée zal worden aan
geboden. De kans bestaat, dat Malik
dan wraak zal nemen en zijn veto
zal uitspreken.
De vertegenwoordiging van het
nationalistische China zal in kle
Veiligheidsraad waarschijnlijk haar
veto uitspreken over het voorstel
om een commissie naar Formosa te
zenden. Dat voorstel vloeit voort,
uit een Russische beschuldiging, dat
de Amerikanen gewapende agressie
op Formosa plegen.
Het Chinese veto zal niet wor
den uitgesproken, wanneer Rusland
zich niet verzet tegen het zenden
van een commissie naar Rood-
China.
Gecombineerde
manoevres
in West Duitsland
Maandagmorgen in alle vroegte
zullen 110.000 man Amerikaanse,
Britse en Franse troepen de groot
ste militaire manoeuvres beginnen,
die na de oorlog in Duitsland zijn
gehouden, zo is gisteren door het
Amerikaanse hoofdkwartier te
Heidelberg medegedeeld.
De manoeuvres worden betiteld
met de naam „Regenboog." Zij zul
len tot 18 September duren. Bijna
alle Amerikaanse troepen in Duits
land zullen er aan deelnemen. De
Engelsen nemen deel met 'n afde
ling gemotoriseerde troepen en de
Fransen met een Algerijns regi
ment.
Gisteravond omstreeks half zeven
is de lange karavaan van zestien
autobussen met 600 Rome-reizigers,
allen studenten en professoren van
de R.K. Universiteit en van enkele
hogescholen in Tilburg en Leiden,
behouden te Nijmegen aangekomen.
Alle klokken der stad luidden. Uit
verschillende gebouwen van de Uni
versiteit hing de driekleur. De pel
grims stapten af op het Keizer Ka-
relplein voor de Sint Jozefkerk,
waar allen tezamen kwamen en men
het „Te Deum" zong. Vooraf had de
moderator, drs. J. van Ogtrop S.J.
een kort dankwoord gesproken. Hij
prees alle deelnemers voor hun spor
tieve houding. Gelukkig waren allen,
op één zieke na, behouden thuisge
komen. Inderdaad zagen zij - er ook
fris en vrolijk uit.
Na een korte kerkelijke plechtig
heid begaven zich de pelgrims, ver
gezeld door hun familieleden, huis
waarts.
VERONGELUKTE FIREFLY GE
BORGEN. Donderdag werd de bij
Kijkduin in zee gestorte firefly ge
borgen. De machine «die van de
plaats van de ramp af onder water
naar Hoek van Holland werd ge
sleept en daar door de bok condor
aan de oppervlakte werd gebracht,
was nog volkomen in tact. Tegen de
avond werd de firefly door de con
dor naar Vlaardingen gebracht en
van een noodlandingsgestel voorzien
om zo over de rijweg naar Valken
burg te worden gesleept. De aan
komst in Vlaardingen.
DEENSE TELEVISIE.
Naar het blad Social-democraten
berichtte, zal de Deense staatsradio
in October of November beginnen
met regelmatige televisie-uitzendin
gen. Een ontvangstvergunning zal 50
kronen (25 gulden) per jaar kosten.
Op drie dagen van de week zullen de
televisie-uitzendingen plaats vinden.
Zuid-Koreanen moesten terugtrekken
I^E NOORD-KOREANEN hebben ongeveer drie km ten Westen van
Haman in Zuid-Korea aanvallen gedaan op stellingen van de
Amerikaanse 25ste divisie. De aan vallen werden met mortiervuur af
geslagen, waarbij de Noord-Korea nen zware verliezen leden, aldus
wordt te Tokio medegedeeld. Haman ligt ten Westen van Masan. Ten
Westen van Yongsan, ten Oosten van de Naktong in de sector van de
Amerikaanse tweede divisie, worden de Noord-Koreaanse troepen ver
sterkt, zo wordt gemeld.
Gas belemmer bevrijdingspogingen
rvE 128 SCHOTSE MIJNWERKERS die reeds langer dan een etmaal op
230 meter onder de grond in een ingestorte mijnschacht gevangen
zitten, waren hedennacht nog allen in leven. Dit danken zij aan een
weinig verse lucht, die door een spleetje tussen het plafond van de gang
en een muur van modder kan binnendringen. Zullen de reddingsploe
gen hen tijdig kunnen bereiken voor de mannen omkomen door het ver
stikkende mijngas of het nog steeds binnenstromende regenwater, dat de
instorting veroorzaakte? Volgens bericht van hedenmorgen zijn de red
ders op slechts 300 m afstand. Deze ruimte is echter met gas gevuld.
De opgesloten mijnwerkers kunnen er niet door.
De graaf van Balfour, voorzitter
van de Schotse Nationale Steenkool-
raad, verklaarde, dat de opgesloten
mijnwerkers niet door deze met gas
gevulde ruimte kunnen gaan, daar
er een speciale opleiding nodig is
om gasmaskers onder de grond te ge
bruiken. De redders, zo verklaarde
hij, kunnen er door heen lopen en
oedsel en drinken aan de mijnwer
kers brengen, maar zij kunnen hen
er niet uithalen.
De 5.000 vrouwen en kinderen, die
aan de mijningang staan te wachten,
kregen te middernacht te horen, dat
de mannen binnen anderhalf uur
buiten zouden zijn. Twee uur later
werd gezegd: „Nog drie uur". Om
drie uur waagde men zich niet meer
aan een voorspelling.
De reddingsploegen hoopten, van
nacht klaar te komen met een nood
gang. Om het uur worden zij afge
lost, want de atmosfeer is levensge
vaarlijk. Elke nieuwe ploeg wordt
voorafgegaan door een kanarie in
een kooi. Blijft het diertje fladde-
ïen, dan dalen ook de mannen af.
Volgens andere berichten is de ac
tiviteit toegenomen in het gebied
van Angangni en Kyongdjoe, ten
Zuidwesten van Pohang, waar dui
zenden Noord-Koreanen Zaterdag
morgen vroeg een aanval deden op
de Zuid-Koreaanse derde divisie.
Gemeld wordt, dat de Zuid-Korea-
nen zich op nieuwe stellingen terug
trokken.
Het weer klaarde vanmorgen laat
cp en de vliegtuigen van de VN.
gingen weer in actie boven het Ko
reaanse front.
Noord-Koreaanse troepen hebben
een 16 km brede wig gedreven tus
sen de Zuid-Koreaanse troepen ten
Noord-westen van Jongtsjong en de
troepen ten Noorden van de strate
gische weg Jongtsjon-Kjongdjoe.
Volgens de laatste berichten maken
zij echter geen gebruik van deze
doorbraak. De toestand in dit gebied
wordt beschreven als „niet goed en
zeer verward". De weg zelf, hoewel
onder Noord-Koreaans vuur, is nog
steeds in handen der V.N.
Het honderdste
element
De laboratoria van het Californi-
sche technologische instituut heb
ben twee nieuwe scheikundige ele
menten gevonden, waardoor het
aantal elementen, dat de scheikunde
kent, tot honderd is gestegen. Dat
is door een Amerikaanse gedele
geerde op de conferentie van
atoom-geleerden te Oxford meege
deeld.
De ontdekker wilde niet, dat zijn
naam werd genoemd, daar hij de
ontdekking het resultaat van groep-
werk achtte. De naam van het hon
derdste element is Centurium.
Doordat de geleerden door cyclo
trons in staat zijn gesteld atoomker
nen te splitsen, zijn verscheidene
nieuwe elementen ontdekt. De beide
laatst gevonden elementen werden
verkregen door een bombardement
van koolstofatomen.
De onstabiliteit van de meeste
van de nieuwe elementen maakt dat
zij geen practische waarde hebben,
aldus de geleerde. De ontwikkeling
ervan leidt echter tot groter begrip
van de materie.
NEDERLAND ZENDT ALLEEN
LANDSTRIJDKRACHTEN
NAAR KOREA.
Van officiële zijde verstrekte men
ons het volgende communiqué:
Teneinde een zo groot mogelijke
homogeniteit te bereiken in het con
tingent Nederlandse Landstrijdkrach
ten, dat ten behoeve van de Ver
enigde Naties naar Korea zal worden
gezonden, heeft de Nederlandse re
gering afgezien van het zenden van
een compagnie mariniers en beslo
ten uitsluitend een eenheid der Ko
ninklijke Landmacht, zoals bekend
bestaande uit vrijwilligers, beschik
baar te stellen.
VRIJWILLIGERS NAAR KOREA.
Er begint steeds meer tekening te
komen in de vorming van de groep
Nederlandse vrijwillige strijdkrach
ten voor Korea. Gisteravond kwam
een eerste groep van goedgekeurde
vrijwilligers in de nieuwe Alexander-
kazerne te Den Haag aan. Vanmorgen
werd een begin gemaakt de nieuw
aangekomenen uit te rusten. Zij wer
den ondergebracht in een van de ge
bouwen van de nieuwe Alexander
kazerne, van werkkleding voorzien
en van een aantal uitrustingstukken,
waarna zij hun tijdelijk verblijf in
orde gingen brengen.
Maandag wordt een tweede groep
goedgekeurde vrijwilligers, ten getale
van 100, verwacht.
- Naar wij vernemen bestaat nog de
gelegenheid zich aan te melden en
onmiddellijk te worden gekeurd. Zo
als de zaken op het ogenblik staan,
mag aangenomen worden, dat men
over 500 a 600 vrijwilligers zal be
schikken. Dat betekent, dat er ruim
twee compagnieën kunnen gevormd
worden.
De keuringseisen zijn voor de vrij
willigers zwaarder dan die voor de
tropen golden. Men moet er reke
ning mee houden, dat het hier alleen
om frontsoldaten gaat. Het percenta
ge afgekeurden bedraagt Ongeveer
15 a 16 procent.
Naar liet zich laat aanzien zal de
voorgenomen vorming van een com
pagnie mariniers geen doorgang kun
nen vinden.
H.-brigade in
October terug
De verscheping van de H-brigade
zal eerst gedurende de maand Oct.
kunnen geschieden. Van de aanwe
zige scheepsruimte voor het vervoer
van militairen van de Kon. Land
macht naar Nederland moet een ge
deelte beschikbaar blijven voor het
interinsulair vervoer van ex-mili
tairen van het KNIL.
De verscheping van de G-brigade
zal volgens de oorspronkelijke plan
nen verder gaan en in September
voltooid zijn.
Een 45-jarige mijnwerker, die deel
uitmaakte van een reddingsploeg, is
:n elkaar gezakt en overleden.
Nader wordt gemeld, dat tien van
de ingesloten mijnwerkers worden
vermist. De anderen bevinden zich
nog altijd in goede gezondheid.
JONGE WERKGEVERS UIT
EUROPA BIJEEN.
Op initiatief van de directie van
de Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs zullen vandaag een aantal jon
ge werkgevers uit verscheidene lan
den van West-Europa in Nederland
bijeenkomen. Met hun Nederlandse
collega's zullen zij zich beraden over
enige problemen van internationale
aard, welke voor de economisch-so-
ciale ontwikkeling van West-Europa
van belang zijn. De heer J. M. Fen-
tener van Vlissingen, lid van de
Raad van Beheer der Jaarbeurs, zal
de leiding van deze bijeenkomst
hebben. De werkgevers zullen een
bezoek aan de Jaarbeurs brengen en
enkele lezingen bijwonen. Maandag
zal er een werkbijeenkomst te Am
sterdam zijn, waar men richtlijnen
wil vaststellen welke men in het
dagelijkse leven moet toepassgn
en ook bij de werkzaamheden met
het oog op de algemene Europese
huishouding.
DE ZAAK BERTHA HERTOGH.
Het door de Nederlandse consul-
generaal ingediende verzoek tot nie
tigverklaring van het huwelijk van
Bertha Hertogh zal door het Hof te*
Singapore op 16 October worden be
handeld. Het Hof heeft voor deze
behandeling vier dagen uitgetrok
ken.
NEDERLANDSE VRIJWILLIGERS
VOOR KOREA ONDER DE WAPE
NEN. In de Nieuwe Alexander-
kazerne te 's-Gravenhage is de eer
ste groep vrijwilligers voor Korea
onder de wapenen gekomen. Bij de
fourier werd de militaire kleding in
pntvangst genomen.
KoAAittje....
Perfectie wordt gevormd uit vele
kleinigheden.
