S)e &2telóe6ou/fca/nt
TRUMAN
-BLIJFT OPTIMIST
„Slechts wat ingedeukt",
zegt Truman
Tienduizend
kloosterlingen
verdreven
Opruiming onder de
„vijfde colonne"
Mijnwerkers
opgesloten
Britse arbeiders tegen de
loonpolitiek
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1950
51ste JAARGANG No. 12076
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes 1 1.50
WAT IS VIJF
PROCENT?
J}E NIEUWE LOONRONDE is in
de afgelopen dagen het gesprek
van de dag geweest en menig hartig
woordje is er gevallen. Natuurlijk
zullen de werknemers, als zij mor
gen een paar gulden meer in hun
loonzakje vinden, deze men dank
baarheid accepteren, maar moeder de
vrouw haalt haar schouders op en
denkt aan de vele gaten, welke zij
met die luttele guldens zal moeten
stoppen.
Onder de vele woorden van cri-
tiek is deze commentaar de eerste:
vijf procent is bij lange na niet vol
doende om de prijsstijging op te van
gen.
En toch zegt de statistiek, die alles
nauwkeurig optekent en na-
0 rekent, dat het peil van het
levensonderhoud (dus ont
daan van alle luxe) met niet meer
dan 4 pet. is gestegen sinds 1 Ja
nuari van dit jaar. Wij zullen er niet
om vechten, want tegen statistische
gegevens kunnen wij niet op, maar
wij geloven niet, dat er één huis
vrouw is, die dit cijfer accepteert.
Het verschil tussen de statistiek en
de huisvrouw zal wel verklaard kun
nen worden door de afwijkende in
terpretatie van de term „noodzake
lijk levensonderhoud". De nuchtere
statistiek ziet blijkbaar meer moge
lijkheden van bezuiniging dan de
huisvrouw.
Een ander bezwaar, dat ook door
de organisaties wordt gevoeld en
reeds is uitgesproken, is het maxi
mum van 180.waardoor salaris
sen van meer dan ƒ3.600 per jaar
geen 5 pet. verhoging doch relatief
minder zullen ondergaan. In deze be
perking ziet men een onbillijkheid
en o.i. terecht, want al moge voor de
„hogere" salarissen in 't algemeen de
bestaande prijsstijging minder be
zwaarlijk zijn op te vangen dan voor
de lagere een inkomen van 3.600
per jaar garandeert voor vele gezin
nen met kinderen allerminst een
rooskleurig en zorgeloos bestaan.
Ook zij voelen de zwaarte van de
stijgende lasten en kunnen in de
toezegging, dat verhoging van de
kinderbijslag zal worden overwogen,
slechts een kleine pleister op de won
de zien.
Men vergete daarbij ook niet, dat
het geen volle 5 pet. is, dat men
in handen krijgt, maar een bedrag
dat verminderd is met de loonbelas
ting, welke belasting voor de meesten
wel hoger zal zijn dan vóór deze
loonroncte, omdat men in een hogere
loonklasse is gekomen.
J7EN TELEURSTELLING is het
voor velen, dat de regering niet
is kunnen overgaan tot het uitvaar
digen van een prijsstop. Speciaal het
bestuur van het Christ. Nat. Vak
verbond heeft om deze reden de re
geringsmaatregel onbevredigend ge
noemd; van die zijde acht men een
prijsstop dringend noodzakelijk. De
leiding van de K.A.B. is in dit op
zicht veel soepeler gebleken; zij
voelt de bezwaren en de moeilijkhe
den, welke aan zulk een regerings-
ingrijpen verbonden zijn, terdege
aan. Een prijsstop is geen eenvoudige
maatregel, hetgeen duidelijk wordt,
als men zich de oorzaken van de
prijsstijging voor ogen houdt. Deze
oorzaken liggen deels in de nawer
king van de devaluatie van Sept.
194y, waardoor geïmporteerde goe
deren en grondstoffen duurder zijn
geworden; deels in internationale
omstandigheden, zoals de oorlog op
Korea, de verhoogde eisen der bewa
pening enz. Het is zonder meer dui
delijk, dat men een prijsstijging,
welke aan deze omstandigheden is
te wijten, niet met een regeringsbe
sluit uit Den Haag tegen kan gaan.
De wereldmarkt laat zich niet dwin
gen en de wereldmarkt oefent nu
eenmaal een beslissende invloed uit
op ons prijspeil.
Het enige dat de regering kan
doen en ook voornemens is te
doen is toezien, dat er geen onre
delijke, ongemotiveerde prijsstijging
ontstaat; voorts door subsidiëring de
eerste levensbehoeften zo goedkoop
te houden dat ze onder het bereik
van allen 'vallen. En tenslotte in
overleg treden met andere landen,
op de eerste plaats met de Benelux-
parjpers, om de problemen in onder
ling verband op te lossen.
In België houdt men reeds reke
ning met de mogelijkheid van een
wederinvoering der distributie voor
enkele schaarse goederen.
De hele materie der prijzen-poli-
tiek is ongelooflijk ingewikkeld en
zeker niet in een hand-omdraaien
met een regeringsdecreet te regelen.
AANKOMT en dat is iets
wat de regering niet kan dwingen,
doch waartoe zij slechts een beroep
op de werkers kan doen is ver
hoging der productie. Want de rijk-
TAGOE DOOR NOORDELIJKEN BEDREIGD
JK GELOOF, dat de Noord-Ko reaanse troepen zullen worden terug-
gedreven naar de posities, welke zij tien dagen geleden innamen, nog
voor deze week ten einde is", zei president Truman gisteren. Het front
was volgens hem slechts hier en daar ingedeukt. Inmiddels zijn de Noord-
Koreaanse troepen, die oprukken naar de belangrijke stad Taegoe, ten
Noorden van de stad er nog slechts 16 km. en ten Zuid-Westen slechts
ongeveer tien km. van verwijderd.
De Noord-Koreaanse druk houdt
ook nog aan in de sector Youngtson,
waar de Noordelijken hun strijd
krachten opnieuw opbouwen. Zij be
vinden zich daar tegenover de Zuid-
Koreanen.
In de sector-Pohang is de Noorde
lijke druk gering.
Volgens een communiqué van het
achtste Amerikaanse leger hebben
de troepen van de Verenigde Na
ties ten Zuid-Westen van Angang-ni,
tegen sterke Noord-Koreaanse te
genstand in, langzame vooruitgang
gemaakt
Ten Westen van Jongsan drong
Amerikaanse infanterie door tot op
10 km. van de Naktong, die thans
hoog water heeft.
Aan de Zuid-kust werd hedenmor
gen een Noord-Koreaanse aanval af
geslagen en voorts werden vooruit
geschoven Noordelijke posten opge
ruimd.
Hoewel enigszins gehinderd door
het slechte weer bleef de luchtmacht
zich op het front concentreren; ge
vechtsvliegtuigen en jagers-bommen
werpers vielen Noord-Koreaanse
concentraties aan, terwijl zware
bommenwerpers hun doelen verder
naar het Noord-Oosten en het
Noord-Westen zochten.
Decreet van Boedapest
De Hongaarse regering heeft een
decreet uitgevaardigd waarbij alle
religieuze orden op vier na hun ac
tiviteit moeten staken. Aan 59 reli
gieuze orden is gelast, hun kloosters
binnen drie maanden te verlaten. De
regering der volksrepubliek maakt
geen melding van maatregelen om
het levensonderhoud van de meer
dan tienduizend kloostersbroeders en
kloosterzusters die door het decreet
zijn getroffen, te verzekeren. Dit
vraagstuk aldus de tekst, zal een
commissie, bestaande uit vertegen
woordigers van de regering en de
Kerk, moeten oplossen.
Het besluit der Hongaarse rege
ring is een uitvloeisel van het „ac-
coord" dat aartsbisschop Jozef Grösz
(naar beweerd werd uit naam van de
Kerk) op 30 Augustus heeft geslo
ten met de communistische regering.
In deze overeenkomst werd het aan
tal religieuzen bepaald, dat de volks
republiek voor de geestelijke verzor
ging en het onderwijs van haar on
derdanen nodig zou hebben.
Autobus met
seminaristen
verongelukt
Priester werd gedood
Een autobus met 45 Frans semi
naristen van het seminarie van Poi
tiers, is nabij Ravenna in botsing ge
komen met een ander voertuig.
Een priester kwam om het leven
en 25 seminaristen en de rector wer
den gewond. De vrouw, de moeder
en de beide kinderen van de bestuur
der liepen verwondingen op. De 31
gewonden zijn naar het ziekenhuis te
Ravenna overgebracht. Vijf of zes
hunner bevinden zich in zorgwekken
de toestand, onder wie de rector van
het Seminarie van Poitiers.
De seminaristen, die terugkeerden
van een bedevaart naar Rome, wa
ren op weg naar Venetië.
HOE DE NOORD-KOREANEN
MUNITIE AANVOEREN.
De Noord-Koreanen maken ge
bruik van dorpelingen om hun mu-
nitievervoer naar het front te verze
keren, zo wordt in rapporten van de
Amerikaanse inlichtingendienst ver
klaard.
De Noord-Koreanen, die zo min
mogelijk van de wegen gebruik ma
ken met het oog op de aanvallen
uit de lucht, geven aan de dorps
hoofden kleine pakken munitie of an
dere vitale voorraden. De dorpen
zijn verantwoordelijk voor het door
geven aan het volgende dorp en zo
leggen de voorraden de weg naar het
front af. Deze wijze van vervoer is
moeilijk uit de lucht waar te ne
men. De Noordelijken maken volgens
genoemde rapporten gebruik van ge
weld om de dorpelingen deze dra
gersdiensten te laten uitvoeren.
Moraen radio-rede
van Truman
President Truman zal Zaterdag
avond tot het Amerikaanse volk een
toespraak houden, waarin hij zal me
dedelen, welke economische maatre
gelen door de tegenwoordige toe
stand noodzakelijk zijn geworden.
Zoals men weet heeft de Ameri
kaanse regering reeds aan het Con
gres voorgesteld een bedrag van 40
millioen dollars uit te trekken voor
het opbouwen van een organisatie
voor het uitvoeren van controlemaat
regelen. Het is de bedoeling, dat deze
organisatie 30 April a.s. gereed is.
EEN MILLIOEN NEDERLANDERS
PROTESTEREN TEGEN KERK
VERVOLGING IN OOST-EUROPA.
Pater Th. Mulder S.J. uit Den
Haag (links) heeft namens het U-
NO-Actie-Comité van de Rotterdam
se Mariacongreganisten te Lake Suc
cess een millioen Nederlandse hand
tekeningen, welke zij verzameld
heeft als protest tegen de kerkver
volging in Oost-Europa, officieel aan
de Verenigde Naties overgedragen.
Benjamin Cohen uit Chili, plaatsver
vanger van Trygve Lie, nam de
handtekeningen in ontvangst.
UNIECONFERENTIE INZAKE
NIEUW-GUINEA.
Van welingelichte zijde verneemt
Aneta, dat ultimo September minis
ter Lemena en de heren Anak Agung
Gde a Gung en dr. Soeparno naar
Nederland zullen gaan om deel te
nemen aan de speciale Unieconferen-
te inzake Nieuw-Guinea. Mopht Anak
Agung inmiddels tot gezant te Brus
sel zijn benoemd, dan zal hij als ge
volmachtigd minister aan de bespre
kingen deelnemen. Als deskundige is
aan deze delegatie toegevoegd Moh.
Yamin.
GROTE RAZZIA VAN DE FRANSE POLITIE
I"\E RAZZIA van de politie in Frankrijk onder Spaanse uitgeweken com
munisten, waarvan wij gisteren melding maakten, blijkt een groots
opgezetten klopjacht te zijn geweest op leden van de „vijfde colonne" van
Moskou. Er zijn honderden communisten gearresteerd, voornamelijk in
Parijs, Marseille, Toulouse, Straatsburg, Lyon en Rijssel. De eerste ge
arresteerden, die gedeporteerd werden, zijn in 16 politieauto's naar de
Frans-Duitse grens vervoerd, vanwaar zij door de Franse bezettings
autoriteiten onder gewapend geleide naar de Sowjet-zóne zullen worden
geleid. De Franse minister van binnenlandse zaken heeft de Spaanse
communistische partij onwettig verklaard, evenals de „Verenigde Socia
listische Partij van Catalonië" (Franse Pyreneeën). V:orts is het Spaan
se communistische blad „Mundo Obrero" verboden.
LIEVER NIET NAAR 1 een inval in het land zou worden ge-
OOST-EUROPA. I ^aan- Volgens persberichten zouden
I vooral de Spaanse communisten be-
trokken zijn bij deze plannen en zou-
2SL5L l'fLSSJSSSIT. StS?
zijn, onder wie 160 Spanjaarden,
WEST-DUITSLAND WIL
VLIEGTUIGEN HUREN.
Deskundigen van de geallieerde
Hoge Commissie in Duitsland bestu
deren een verzoek van de West-Duit
se regering om „een zeker aantal"
vliegtuigen van buitenlandse luchtlij
nen te mogen charteren voor het ver
voeren van ministers en andere re
geringsfunctionarissen.
Van gezaghebbende geallieerde zij
de verneemt Reuter, dat inwilliging
van het verzoek mogelijk is. Een
der voorwaarden voor inwilliging zou
zijn, dat geen Duitsers de gecharter
de vliegtuigen mogen bemannen.
In een Schotse mijn
In de Knockshinnock steenkool
mijn te Conmock in Ayrshire zijn
Donderdagavond 128 mijnwerkers,
bijna de gehele middagploeg, inge
sloten, doordat, tengevolge van een
harde regen, modder de toegang tot
de mijngangen afsloot.
Tegen 04.00 uur vannacht hadden
acht man kunnen ontsnappen. De
ingesloten mannen hadden toen nog
geen verwondingen opgelopen. Red
dingsploegen zijn bezig en de brand
weer pompt het grondwater weg,
teneinde te verhinderen, dat het de
mijn bereikt.
Om 05.00 uur was er nog geen of
ficiële verklaring uitgegeven, maar
volgens geruchten zijn dertien man
opgesloten in een deel van de mijn,
vanwaar zij niet kunnen ontsnappen.
Duizenden mensen stonden bij de
mijn op nieuws te wachten. De mijn
is een der modernste in Schotland.
Het reddingswerk wordt bemoei
lijkt door opstijgende gassen. De
ploegen moeten elkaar dientenge
volge geregeld aflossen. De gehele
nacht is men bezig geweest met het
gooien van bomen, hooi en hout in
de geweldige krater om de modder-
lawine tegen te houden, die de mijn
schachten dreigt te vullen en de inge
sloten mijnwerkers te verstikken. Het
gat in de boven de mijnschacht in
gezakte grond is 100 bij 50 meter. De
in het gat gelopen modder verspert
de toegang. Elke 15 minutep stuurt
de ploegbaas van de ingesloten mijn
werkers telefonisch een boodschap
naar boven, die de wachtenden weer
hoop geeft. Allen zijn nog in leven.
Opheffing van loonstop geëist
OIR STAFFORD CRIPPS' loonstabilisatie-politiek is gisteren door het
TUC het overkoepelend orgaan der Engelse vakverenigingen ver
worpen. Vertegenwoordigers van achtmillioen arbeiders spraken zich uit
voor de volslagen opheffing der loonstop met een meerderheid van 220.000
stemmen. Het besluit kwam als een volkomen verrassing voor het alge
meen bestuur van het TUC, dat krachtige pleidooien had gevoerd om de
loonstop althans gedeeltelijk te doen handhaven.
dom van een land is niet gelegen in
de geldmassa, welke circuleert onder
de inwoners, maar in hetgeen dat
land produceert aan goederen. Nog
altijd is het *roor-oorlogs peil der ar
beidsprestatie niet bereikt, hetgeen
o.i. moeilijk meer kan worden ge
weten aan de verminderde physieke
krachten tengevolge van de door
stane oorlogsellende. De vraag, of
een herziening van onze arbeidswet
geving hierin verandering zou kun
nen brengen, durven wij niet zon
der meer te beantwoorden, maar één
ding lijkt ons zeker: zonder verho
ging van onze arbeidsprestatie en
daardoor van onze productie, blijven
wij in de armoe zitten. En daar ko
men wij niet uit met periodieke
loonsverhogingen van 5 pet.
„Russen of burger-: van Oost-Euro-
pese volksdemocratieën" en 13 Ita
lianen. Met uitzondering van de
Spanjaarden zouden zij naar huis ge
bracht worden en de Spanjaarden
zouden mogen kiezen tussen interne
ring op Frans gebied of deportatie
naar Oost-Europa. Van de 160 Span
jaarden hadden er 130 internering op
Frans gebied boven het leven in Oost-
Europa verkozen.
Het communiqué noemt de actie
„een ernstige waarschuwing". Frank
rijk wenste gastvrij te blijven voor
politieke vluchtelingen, die onder de
bescherming van de Franse wet
wensten te leven. De Franse regering
was echter niet bereid „inbreuk op
de republikeinse gastvrijheid" te dul
den door hen „die daden van ver
raad en demoralisering begaan". De
actie, zo gaat Reuter verder, is voor
al gericht tegen de Spaanse vluch
telingen, van wie er meer dan 100.000
sinds het einde van de Spaanse bur
geroorlog in Frankrijk wonen.
In het gebied van Toulouse, soms
wel de hoofdstad van de Spaanse
vluchtelingen genoemd, trachtten
sommigen te ontkomen door de Alpen
in te vluchten. Zij werden nagezet
door gendarmes.
Zaterdag kondigde premier Pleven
„een krachtiger houding tegen de^
vijfde colonne" aan.
In politieke kringen is men het er
niet over eens, of gemelde maatrege
len een voorbode zijn van een toe
komstige actie tegen de Franse com
munistische partij, die, naar men
zegt, 800.000 leden telt.
De autoriteiten zijn reeds lang be
zorgd over een organisatie van gewa
pende groepen opstandelingen, die in
het geheim opgebouwd zouden wor
den en het plan zouden hebben sleu
telposities te bezetten voor het geval
daartoe geschikte ogenblik de Frans-
Spaanse grens af te sluiten. Coste-
Floret (afgevaardigde voor de M.R.
P.) heeft enige tijd geleden ver
klaard, dat er in et gebied der Pyre
neeën en het verdere Zuid-Westen
geheime wapenopslagplaatsen waren.
WAPENSMOKKEL
OOSTENRIJK.
IN
Oostenrijkse en Britse politie in
Karinthië heeft een internationale
bende wapensmokkelaars ontdekt,
die handgranaten en slaghoedjes uit
West-Europa naar landen „achter het
LJzeïen Goraijn" smokkelde, zo heeft
de politie te Wenen meegedeeld, De
verdenking werd gewekt door het
optreden van een im- en exportfirma
in Karinthië, waarvan het hoofdkan
toor zich te Bazel in Zwitserland zou
bevinden. Tezamen met Britse colle
ga's deed de Oostenrijkse politie huis
zoeking. Hierbij werden documenten
gevonden, die volgens de Oostenrijk
se politie bewijzen, dat grote trans
acties zijn gedaan met Oost-Europese
landen, die in dollars betaalden
Twee employé's van de firma, die in
nauwe relatië met de communistisse
partij in Oostenrijk zouden staan,
zijn gearreseerd.
TWEEDE JAARBEURS
TE ANTWERPEN GEOPEND.
Gistermiddag is in de tentoonstel
lingshal aan de Jan van Rijswijck-
laan te Antwerpen in aanwezigheid
van de Belgische minister van eco
nomische zaken Coppé, de tweede
Antwerpse Jaarbeurs officieel ge
opend. Aart deze jaarbeurs, welke
tot 24 September zal duren, nemen
meer dan 600 Nederlandse, Belgi
sche en Luxemburgse firma's deel.
Sir Vincent Tewson, algemeen se
cretaris van het TUC, verklaarde
o.m., dat het bestuur niet van oordeel
was, dat de omstandigheden zodanig
verbeterd waren, dat de loonstop vol
komen prijsgegeven kon worden.
;.Wij geloven", zo zeide hij, „dat de
vakverenigingen de haar opgelegde
taak zullen aanvaarden en deze ver
antwoordelijkheid op zich zullen ne
men".
Ook premier Attlee had er Dins
dag jl. in zijn rede voor het Congres
reeds op aangedrongen de loonstabi
lisatie-politiek te handhaven.
Gedelegeerden, die zich tegen de
De Duitse
staalproductie
Advies tot vergroting
De geallieerde Hoge Commisssie
heeft, naar Ass. Press, verneemt, de
regeringen van Engeland, Frankrijk
en Amerika geadviseerd, de Duitsers
loonpolitiek der regering kantten,
betoogden dat vier millioen leden
thans looneisen hadden lopen. Onder
de grote vakverenigingen, die haar
stemmen tegen de aanbeveling van
het algemeen bestuur uitbrachten,
bevonden zich de mijnwerkers, de
spoorwegarbeiders, de winkelbedien
den en de ambtenaren.
toe te staan, jaarlijks 13,5 millioen
ton staal te produceren, inplaats van
11.1 millioen ton, wat nu het maxi
mum is.
De Amerikanen zijn bereid om al
le beperkingen voor de Duitse staal
productie op te heffen, terwijl de
Engelsen accoord gaan met een
maximum van vijftien millioen ton.
Dat de Fransen nog steeds zeer
voorzichtig tegenover uitbreiding
van de Westduitse staalproductie
staan, bleek Woensdag uit hetgeen
minister Schuman te Parijs zei: dat
hoewel de Franse bereid zijn een
verhoging van de limiet te overwe
gen, de Duitse productie niet nood
zakelijkerwijze in grotere mate
moet worden verhoogd dan de pro
ductie van de andere Europese lan
den.
AMERIKAANSE KORPORAAL IN
STRUEERT KOREAAANSE RE-
CRUTEN. Korporaal Milton G.
Tsiaras (links) instrueert Zuid-
Koreaanse recruten. In verband met
de taalmoeilijkheden wordt hij bij
gestaan door een Zuid-Koreaanse
tolk (rechts) die de Engelse bevelen
onmiddeilijk in de landstaal over
brengt.
KcPiAtltje...
Laat de eenvoud ons niet ontmoe
digen. Werkelijke dingen zijn een
voudig.
