3)e CéidóeSou^cmt
Amerikaans front ingedeukt,
maar niet gebroken
.Vloeibaar" front
op Korea
Strijdkrachten der V.N.
herstellen zich
Economische volmachten
voor Truman
Lake Succes -
weer vlot
Australië en
Nieuw-Guinea
Truman over Amerika's taak
Engeland en het
Schuman-plan
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. G. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1950
41ste JAARGANG No. 12071
Papengracht 32, TeL 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs 1 035 p. f 1.50 p. mnd., f 430 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 130
DE GROOTSTE AANVAL MOET NOG KOMEN
r\E STRIJDKRACHTEN VAN DE V.N. in Korea beginnen zich te her-
stellen van de gevolgen der Noor d-Koreaanse aanvallen van Vrijdag.
In de bocht van de Naktong hebben zij Jongsan heroverd en aan de
zuidkust hebben zij bijna al haar vorige posities weer ingenomen.
Jongsan, dat slechts 20 km. van de belangrijke weg tussen Taegoe en
Poesan ligt, was vanochtend vroeg in handen van de Noordelijken geval
len, maar kort daarna werden deze weer door de Amerikanen verdre
ven, die Noordwaarts vorderingen maken op de weg naar Sjangnjong.
De 25ste divisie, die de toegang tot Poesan verdedigt, meldde: „Wij
hebben hun schema in de war gestuurd". Op de rechterflank van de
linie der 25ste divisie verdreven de Amerikanen de tegenstanders uit
Haman en op de linkerflank herna men zij hun oude posities rondom
Tsjindong-ni, 10 km. ten Z.W. van Masan.
Oi w I „ZELFMOORD-EENHEDEN".
ver de Nam
Ondanks het zware Amerikaanse
artillerievuur blijven echter Noorde
lijke versterkingen over de rivier de
Nam komen. Een woordvoerder van
het Amerikaanse hoofdkwartier gaf
toe, dat de beslissende slag aan de
Zuidkust nog komen moet.
Aan het noordwestelijk front voer
den de Amerikanen vanochtend aan
vallen op beperkte schaal uit. De
hoofdmacht van de Noord-Koreaanse
divisies voor Taegoe is nog niet in de
strijd geworpen.
Aan het Oostelijk front hebben de
Noordelijken Kigje heroverd. Een
Amerikaanse eenheid is van ochtend
van Pohang vertrokken om te trach
ten met steun van lucht- en zeemacht
het verloren terrein te herwinnen.
Een grote zorg van de stafofficieren
der V.N. is de wig, die de Noordelij
ken Vrijdagavond dreven tussen de
25ste divisie aan de Zuidkust en de
2de divisie in de bocht van de Nak-
ton. Zij drongen Zaterdagochtend
verscheidene kilometers verder door
in een gebied, dat slechts licht ver
dedigd wordt door Zuid-Koreaanse
politie.
Jagers van de vijfde luchtmacht
nemen actief aan de strijd deel. Zij
bestoken de Noordelijken dicht bij de
grond „met alles wat zij hebben".
Superforten vallen achter het Noord-
Koreaanse front troepen-concentra
ties aan.
BERTHA HERTOGH IN DE GREEP
VAN DE KORAN
In een massale vergadering van
Moslims te Singapore hebben deze
verklaard, dat zij Bertha Hertogh
tegen iedere poging om haar aan
haar ouders terug te geven zullen
„beschermen". De vergadering nam
een resolutie aan, waarin besloten
wordt door een delegatie van Mos
lims protest te laten indienen bij de
Nederlandse consul generaal in Sin
gapore tegen de nieuwe zaak met
betrekking tot Bertha Hertogh, wel
ke Maandag a.s. in kort geding zal
dienen en waarbij het Hof verzocht
wordt het huwelijk van Bertha on
wettig te verklaren en haar aan haar
ouders terug te doen geven.
De voorzitter van de vergadering
verklaarde, dat deze zaak „de waar
digheid van de Islam raakt". „De Ne
derlanders mogen gewaarschuwd
zijn, dat de Moslims zich aan de Ko
ran houden en niets vrezen".
VORMINGSCENTRUM VOOR DE
KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ.
Gistermiddag is in aanwezigheid van
talrijke autoriteiten en andere geno
digden te Baarn het nieuwe vor
mingscentrum van de K.V.P. ge
opend.
Een gezicht op Huize Rusthoek van
de lucht uit.
Foto A.N.P.öluchtopname-Gff-ms.
Berichten van het front, aldus Reu
ters correspondent, wijzen er op, dat
de Noordelijke troepen over een goe
de inlichtingendienst beschikken en
een volledig beeld hebben van de
troepenposities der V.N. Zij gebrui
ken „zelfmoord-eenheden" om bres
sen te slaan in de linies der V.N.
en vallen dan aan. Officieren van de
Amerikaanse inlichtingendienst ver
klaren, dat het nog te vroeg is om
een juiste raming te geven van de
sterkte der Noordelijken.
De Noordelijken hebben hun strijd
krachten' in de laatste veertien <m-
gen op sterkte gebracht met half-gb-
oefende recruten en dienstplichtigen,
zo hebben Amerikaanse officieren
verklaard. De onophoudelijke dappe
re aanvallen tegen goed uitgeruste
verdedigers schijnen echter een an
dere taal te spreken, tenzij voor de
stoottroepen slechts Noord-Koreaan
se veteranen werden gebruikt.
HET FRONT IS „VLOEIBAAR".
Generaal MacArthurs voorlich
tingsdienst te Tokio wilde vandaag
uit veiligheidsoverwegingen geen bij
zonderheden geven over de strijd in
Korea. Kolonel Echols, hoofd van de
ze dienst, deelde aan verslaggevers
mede: „De gegevens over de plaat
sen waar onze troepen en de daar
mede in strijd gewikkelde vijande
lijke troepen zich bevinden, kunnen
deze keer uit veiligheidsoverwegin
gen niet worden verstrekt". De staf
officier, die gewoonlijk de laatste
frontberichten bespreekt, wilde
slechts zeggen, dat de toestand langs
het'front „vloeibaar" was.
DE AMERIKAANSE VERLIEZEN.
Het Amerikaanse ministerie van
defensie heeft Vrijdag meegedeeld,
dat volgens de tot 25 Augustus mid
dernacht binnengekomen cijfers de
Amerikaanse verliezen - op Korea in
totaal 6.934 man bedragen, t.w.: 443
gesneuvelden, 3.889 gewonden, 48
krijgsgevangenen en 2.554 vermisten.
Spoed-wetsvoorstel
goedgekenrd
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft gisteren met grote
spoed een wetsvoorstel goedgekeurd
waarbij president Truman uitgebrei
de volmachten krijgt ter controle
van de binnenlandse economie en
ter bestrijding van het uit de oorlog
voortvloeiend inflatie-gevaar.
Het wetsvoorstel is direct doorge
zonden naar de Senaat, waar het nog
gisteravond is goedgekeurd.
Deze wet geeft de president vol
macht om loon- en prijscontrole in
te voeren, distributiem'aatregelen te
treffen en straffen uit te vaardigen
tegen hamsteren. Ook consumenten-
credieten en de prijzen van vaste
goederen kunnen worden gecontro
leerd.
President Truman verklaarde nog
geen distributie of prijscontrole te
willen invoeren.
UITBREIDING VAN
DIENSTPLICHT
De Congrescommissie voor de
strijdkrachten zal in Januari over
wegen de maximumleeftijd, waarop
de Amerikanen dienstplichtig zijn,
te verhogen van 25 op 35 jaar. Ook
zal een uitbreiding van de dienst
plichtwet tot bepaalde categorieën
oudgedienden, met name de vrijge
zellen, onder de ogen worden gezien.
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden en de Senaat hebben
reeds een wetsontwerp goedgekeurd
betreffende aanwerving van manne
lijke artsen en tandartsten, die de
leeftijd van 50 jaar niet hebben be
reikt en die geen deel uitmaken van
de legerreserve. Het wetsontwerp
heeft eveneens betreking on apothe
kers, mondartsen, heelkundigen, vee
artsen en oogartsen. De diensttijd
van de betrokkenen zal 21 maanden
bedragen. Het doel van het onttverp
is eerst ongeveer 5.600 artsen en
3.000 tandartsen, die op kosten van
de regering in de jongste wereldoor
log hun opleiding kregen en slechts
geringe tijd in actieve dienst zijn
<*eweest. nnrler dp wapens te roepen.
Z. Koreanen toegelaten
De Engelsman sir Gladwyn Jebb
heeft gisteren de voorzittershamer
van Malik in de Veiligheidsraad
overgenomen. De zitting werd
door de Russen bijgewoond.
De Raad keurde de agenda snel
en zonder enige discussie goed
Vervolgens nodigde Sir. Gladwyn
de Zuid-Koreaanse ambassadeur
Tsjang uit aan de raadstafel plaats
te nemen.
Malik kwam hiertegen onmid
dellijk in het geweer. Tijdens de
periode van Malik's voorzitterschap
vormde de kwestie van de Kore
aanse vertegenwoordiging ét\n van
de langste disputen over het re
glement van orde.
De Veiligheidsraad trok zich
van Malik's bezwaren niets aan en
nodigde Tsjang uit aan de toe
komstige besprekingen over Ko
rea deel te nemen.
Malik eiste een stemming. Met
één tegen negen stemmen leed hij
een nederlaag.
DIE éNE STEM WAS ZIJN
EIGEN STEM.
De Raad heeft daarop een Rus-
sisoh voorstel om behalve een Zuid-
Koreaanse vertegenwoordiger ook
een Noord-Koreaanse tot de debat
ten uit te nodigen, verworpen en
en wel met acht stemmen tegen,
twee stemmen voor (Sowjet-Unie
en Joego-Slavië), terwijl Egypte
niet aan de stemming deelnam.
Krachtige taal
De voormalige Australische minis
ter voor immigratie, R. Calwell, ver
klaarde gisteren:
„Wat nodig is, is de definitieve ken-
r.?sgeving, dat elke hulp welke de
Nederlanders nodig hebben om de
Indonesiërës buiten de deur te hou
den, geredelijk van Australië zal ko
men en dat Australië Nederlands
Nieuw-Guinea zal binnenkomen,
wanneer de Nederlanders daar niet
langer willen blijven".
„Waarom zouden wij bang zijn
Soekarno en zijn veeltallige menigte
te zeggen, dat wij voornemens zijn
iedere daad van agressie van hem
tegen de belangen van Nederlands
Nieuw-Guinea weerstand te bieden?"
zo vroeg Calwell. „De Npord-KoreaJ
nen, tegen wie de macht van Ameri
ka in het veld wordt gebracht, heb
ben niets meer gedaan dan Soekarno
nu brutaal en koppig aankondigt te
zullen doen".
SCHIPBREUK IN
UTRECHT. Een aan
tal journalisten en an
dere genodigden, die de
persconferentie ter ge
legenheid van de ope
ning van de Utrechtse
Jaarbeurs by woonden,
staken op een pontje
de Oude Gracht te
Utrecht over. Door
overbelasting kantelde
het vaartuigje en alle
inzittenden geraakten
te water, ook de foto
graaf, die deze opname
maakte doch de tegen
woordigheid van geest
had naar de kant te
zwemmen en met zijn
eigen nog gedeeltelijk
droog gebleven toestel
de opname te maken.
Overzicht van „de
schipbreuk" in Utrecht.
Een waarschuwing aan China
r\E STRIJD IN KOREA zal zich niet tot een algemene* oorlog uit-
J)*-' breiden, tenzij de communisten nieuwe legers in de strijd zullen wer
pen en er andere regeringen bij zullen betrekken". Dit verklaarde presi
dent Truman vannacht in zijn „(ra dio)-praatje bij de haard", waarin
hij een program van acht punten ontvouwde voor de beëindiging van de
oorlog in Korea. Truman verklaarde, dat de communistische invasie in
Korea haar hoogtepunt had bereikt. ,,Onze nog resterende taak is haar
volledig ongedaan te maken", zo zei hij.
De president gaf opnieuw uitdruk
king aan de hoop, „dat het Chinese
volk niet zal misleid worden ,of ge
dwongen worden tegen de Verenig
de Naties en het Amerikaanse volk,
dat altijd zijn vriend is geweest (en
dit nog steeds is) te strijden.
„Alleen" het communistische impe
rialisme, dat reeds begonnen is Chi
na in stukken te scheuren, zou voor
deel kunnen hebben van de deelne
ming van dit land aan de oorlog".
Zonder het bij name te noemen,
waarschuwde de president Rusland
de economische kracht van de Ver
enigde Staten om zich te verdedigen
en de vrede te herstellen, niet te on
derschatten. „Hitier en de Japanse
generaals hebben tien jaar geleden
een grote misrekening begaan, toen
zij dachten, dat wij niet in staat zou
den zijn onze economische kracht ef
fectief te gebruiken voor de verdedi
ging tegen de agressie".
Amerika had het Handvest der
Verenigde Naties getekend en daar-
Meedoen is toch
voordeliger
Het is mogelijk, dat Engeland toch
nog bij het plan-Schuman betrokken
wordt, ondanks de aanvankelijke
wegering van de Britse regering om
aan besprekingen over een „poolen"
van de Westeuropese zware industrie
deel te nemen.
De woordvoerder van het Foreign
Office, die dit mededeelde, nam aan,
dat de zes-landenconferentie, die te
Parijs zal plaats vinden, het zwaar
tepunt ral verplaatsen naar de eco
nomische zijde van de problemen. In
dien dit juist is, zo menen politieke
waarnemers, zou Engeland stellig ge
in teresseerd zijn in de totstandko
ming van de „pool", inzonderheid bij
de afzetregeling. In dat geval zou
Groot-Brittannië zijn standpunt, dat
het zich niet zal onderwerpen aan het
„supra-nationaal beheersorgaan", niet
behoeven prijs te geven.
Door de internationaal-politieke
ontwikkeling van de laatste maan
den, met name de gebeurtenissen op
Korea, en de daaruit voortvloeiende
bewapeningsplannen, hebben de eco
nomische problemen, waarvoor de
zes-landenconferéntie zich gesteld
ziet, een niet geringe wijziging on
dergaan. Was de oorspronkelijke con
ceptie gebaseerd op een periode van
dreigende overproductie, de wapen-
productieplannen hebben deze drei
ging voorlopig van de baan gescho
ven. De politieke betekenis van een
nauwe samenwerking der deelne
mende landen evenwel, is, juist door
de verslechtering van de internatio
nale toestand, zo mogelijk nog groter
geworden.
PEST TE DJAKARTA
Te Djakarta is een begin gemaakt
met verplichte vaccinatie van de ge
hele bevolking van Djakarta, zulks
naar aanleiding van de ontdekking
van enkele gevallen van pest in de
buitenwijken Manggarai en Djatine
gara (Meester-Cornelis), op grond
waarvan in het begin van de vorige
week de Indonesische hoofdstad pest-
besmet werd verklaard.
mede plechtig beloofd te streven
naar vrede en veiligheid door mid
del van. deze organisatie. Amerika
had zijn woord gestand gedaan en
was de Verenigde Naties twee maan
den geleden in Korea te hulp gesneld.
„Wij zullen nooit van deze belofte
terugkomen".
KOSTBARE PEN VOOR ONDER
TEKENING NIEUW DOGMA
Van 8 tot 11 September zal te Rome
een bijeenkomst worden gehouden
van de Maria-congregaties, waaraan
6.000 leden uit 20 verschillende lan
den zullen deelnemen. Bij deze gele
genheid zal aan Z. H. de Paus een
kostbare pen worden aangeboden,
v/aarmede Hij de dogmaverklaring
van de Tenhemelopneming van Ma
ria zal ondertekenen.
Griekse regeringskringen hopen
aat de ontvoeringskwestie op Kreta
vandaag zal worden opgelost. De fa
milie van het meisje Petrakogeorgis
(liberaal) en die van de jongeman
Kefalongianos (royalistisch) zijn het
er over eens, dat men zich neer
moet leggen bij de wil van het meisje
Het hoofd der gendarmerie, gene
raal Samuel, is naar het eiland ge
zonden om het paar op te zoeken en
het meisje te vragen of zij haar ont
voerder wenst te huwen of niet. Hij
heeft opdracht van de minister-pre
sident, om op deze wyze te trachten
een burgeroorlog op Kreta te voor
komen.
DE NED. BLOEDTRANSFUSIE
DIENST WERKT HARD VOOR
MRS. HALL
Het centraal laboratorium van de
Bloedtransfusiedienst van het Ned
Rode Kruis werkt al enige dagen op
volle toeren om de bloedmonsters te
onderzoeken, die door de goede sa
menwerking van de 85 centra van de
bloedtransfusiedienst van het Neder
landse Rode Kruis uit het gehele
land worden aangevoerd.
In het centraal laboratorium wor
den deze alle onderzocht ten behoeve
van de Engelse mrs. Hall. In dit spe
ciale geval gaat het om bloed van de
O-groep, zoals men weet, en de for
mule is dan zeer ongewoon. Een on
derzoek naar een bloedgroep vordert
van een kwartier tot ruim twee uur
tijds, in bijzondere gevallen zelfs
meer. Het is daarom practisch onmo
gelijk om in enkele uren enige dui
zenden donores te onderzoeken.
Zeker kan men geen definitief oor
deel uitspreken, voordat een kryi-
sing tussen het bloed van de
donor en dat van de patiënt kan wor
den tot stand gebracht. Al het bloed,
dat ten behoeve van mrs. Hall per
vliegtuig naar Londen wordt gezon
den, voldoet volgens de onderzoekin
gen in het centraal laboratorium on
geveer aan de formule. De laatste
test moet echter in Londen worden
verricht met het bloed van de pa
tiënte. Gistermorgen zijn wederom
23 bloedmonsters naar Londen ge
zonden en gistermiddag hoopte men
er weer 20'te kunnen versturen. De
artsen en chemici van het centraal
laboratorium en met hen alle bloed
gevers in Nederland wachten in
spanning op de resultaten van de
Londense „kruisingsproeven".
HACHELIJKE SITUATIE
DE STILTE, welke de laatste da
gen aan de fronten van Korea
heeft geheerst, is gebleken de stilte
te zijn geweest, welke aan de
storm voorafging. Na weken van af
mattende gevechten, na zovele bom
bardementen van de Amerikaanse
luchtmacht op verbindingswegen en
aanvoerbases, meende men en niet
zonder reden dat de Noord-Korea-
nen wat op adem moesten komen,
omdat zij aan het eind van hun
krachten waren. Ieder leger heeft na
gevechten aanvullingen nodig van
munitie en materiaal, gezwe-
0 gen nog van mondvoorraad,
en verplegingsartikelen. Al
dat materiaal moet vervoerd wor
den over de grote wegen en als de
jagers en bommenwerpers ronken
boven het landschap, is er van een
geregeld vervoer geen sprake. Dan
kan alleen 's nachts gereden worden,
als de wegen tenminste intact zijn.
Juist in de laatste dagen was de
luchtmacht der Amerikanen nogal
actief geweest, zodat het niet ver
wonderlijk geweest zou zijn als de
.Noord-Koreanen enige moeilijkheden
hadden gehad met hun aanvoer en
dientengevolge een adempauze had
den moeten nemen.
Toen dan ook aan de Naktong Vrij
dagmorgen heel vroeg een fakkelop
tocht in de bergen begon, geloofden
de Amerikanen aan de overzijde van
het front geenszins aan een offen
sief. Maar dit fantastische signaal
bleek wel degelijk een offensief in te
luiden. Als een lawine kwamen de
Noord-Koreanen opzetten en de eer
ste berichten van de fronten waren
tamcüjk alarmerend. Het woordje
„wanhopig" kwam er ettelijke malen
in vcor.
Wij hebben dezer dagen de ver
wachting uitgesproken, dat de Noord
Koreanen net de strijdkrachten van
de Verenigde Naties nog aardig lastig
zouden kunneo maken, maar dat zij
al zó spoedig en zó lastig zouden
gaan worden, hadden wij niet ver
wacht. Van Amerikaanse zijde is
reeds de veronderstelling uitgespro
ken. dat dit offensief een laatste
wanhoopspoging zou zijn, om nog
deze maand de UNO-strydmacht van
het schiereiland te verdrijven. Dit
offensief ziet er echter niet als een
laatste stuiptiekking uit en de ver
onderstelling lijkt verdacht veel op
een „doekje voor het bloeden". Aan
de ander-" kant moeten wij de eerste
alarmerende berichten ook weer niet
te hoog aanslaan; het is beter, even
af te wachten. Nadere berichten
meldden vanmorgen vroeg, dat de
Amerikanen zich reeds flink hersteld
hadden en op verschillende plaatsen
hun oude stellingen alweer hadden
ingenomen.
JJEHALVE AAN HET FRONT op
Korea hebb.en de Amerikanen ook
nog ta vechten op het politieke front.
Molotof van wie men zegt, dat
hij te Peking vertoeft schijnt daar
al z'n best te doen, om Mao over te
halen tot gewapende interventie. Uit
voorzorg zijn reeds een paar Chinese
legens naar de grens gedirigeerd,
maar de kunst is nu om zulk een si
tuatie te scheppen, dat Mao er in
vliegt en zijn troepen over de grens
laat marcheren. Misschien houdt het
protest, dat de communistische rege
ring van China aan de Verenigde
Naties heeft gestuurd naar aanlei
ding van beweerde grensschendingen
door Amerikaanse vliegers, daarmede
verband. De Amerikanen .zijn geluk
kig zou tactisch geweest, om zelf aan
te bieden, deze kwestie door een
commissie van de UNO te laten on
derzoeken en schadevergoeding toe
te zeggen, als het beweerde bom
barderen van Chinees grondgebied
inderdaad mocht hebben plaats ge
had. Daarmede wordt elk motief tot
gewapend ingrijpen van te voren
weggenomen.
Van de andere kant laat Acheson
niets na, om de Chinezen te waar
schuwen, en doet Truman zijn best
om de netelige Formosa-kwestie bui
ten het geding te houden. Hij heeft
daartoe zelfs generaal MacArthur
op zijn vingers moeten tikken.
Dit incident met MacArthur, die
Formosa binnen de Amerikaanse de
fensie-kring wilde trekken in te
genstelling met de politiek van Tru
man en Acheson, die Formosa slechts
voorlopig willen „neutraliseren" en
na het Korea-conflict weer willen
prijsgeven heeft intussen onthuld,
dat er sterke stromingen in Amerika
zelf zijn, die het niet eens zijn met
de regering, die met name een poli
tiek van „er op slaan" huldigen. Zo
dat het de Amerikaanse regering
heel wat hoofdbrekens zal kosten om
zodanig te schipperen, dat de Ko
reaanse strijd zich niet uitbreidt over
half Azië. Wanneer dat niet gebeurt,
zal het niet aan Molotof in Peking
noch aan Malik in Yake Success gele
gen hebben.
In elk geval is de situatie zowel
op als rond Korea zeer delicaat.
KoJiAettfe....
„Vooruitgang gaat nooit met veel
opzien gepaard; lijkt niet op de blik
semstraal die in een oogwenk de
ganse horizon in gloed zet.
