Australië en de kwestie
Nieuw-Guinea
JfCavte
ty&cjawit
In Indonesië
nesië
5)e Man
WOENSDAG 30 AUGUSTUS 1950
1 EIDSE COURANT
PAGINA 2
Minister Spender ontkent enig recht
van Indonesië
f^E AUSTRALISCHE MINISTER van Buitenl. Zaken, Percy Spender,
die thans in ons land vertoeft, heeft na zijn besprekingen met mi
nister-president dr. W. Drees en de ministers Stikker en van Maarse-
veen, een verklaring inzake Nederlands Nieuw Guinea afgelegd.
Hij deelde mee, dat de Australische regering niet in overweging neemt,
dat Indonesië enig geldig recht heeft op Nederlands Nieuw-Guinea, welks
toekomst van hoogst vitaal belang is voor het Australische volk.
Namens de Australische regering heeft hij, tijdens zijn bezoek aan ons
land, dit standpunt aan de Nederlandse regering kenbaar gemaakt. De
Hoge Commissaris van Indonesië heeft hem ontmoet en de heer Spender
heeft aan de heer Roem ditzelfde standpunt meegedeeld.
„Het is gepast, dat dit gedaan
werd, daar Australië in de discussies
tussen Nederland en Indonesië geen
deelgenoot zal zijn. Daarom is het
belangrijk, dat wij in dit stadium ons
standpunt aan de wereld zowel als
aan de beide partijen dezer confe
rentie duidelijk maken.
Geheel Nieuw Guinea, met inbe
grip van Nederlands Nieuw Guinea,
is in geen enkel opzicht geografisch
een deel van Indonesië. Als het tot
een speciaal geografisch gebied be
hoort, dan behoort het tot dat deel
van de wereld, dat men vrijwel kan
beschrijven als de Australische con
tinentale groep."
Minister Spender constateerde:
1. De bevolking van Nederlands]
Nieuw Guinea is hetzelfde volk als
in Australisch Nieuw Guinea en
Australisch Papoea.
2. Daarom behoort het volk van
geheel Nieuw Guinea tot één ras.
3. Het heeft nagenoeg dezelfde
§raad van sociale ontwikkeling met
ezelfde algemene ethnologische
achtergrond, gewoonten en tradities.
Diensvolgens vormt Nederlands
Nieuw Guinea een integraal deel
van Nieuw Guinea in zijn geheel.
4. Land en volk van Nieuw Gui
nea zijn noch geografisch, noch vol
gens ras een deel van Indonesië.
5. Het volk heeft geen rassenver-
wantschap met de volkeren van In
donesië.
Minister Spender verklaarde ver
volgens, dat de toekomst van het
volk van Nieuw Guinea alleen zou
moeten worden bepaald, om politiek
zichzelf te zijn, hetgeen voor de eer
ste jaren nog niet mogelijk is Naar
de mening van de Australische re
gering is er niets steekhoudends in
enige eis, dat, daar Nederlands
Nieuw Guinea vroeger deel uitmaak
te van het koloniale bestuur van de
Nederlandse regering, het na de
jongste gebeurtenissen zou behoren
tot de republiek Indonesië.
EEN NEDERLANDSE
VERKLARING.
Van officiële Nederlandse zijde
wordt „Ter voorkoming van bet ver
der post vatten van onjuiste menin
gen op dit punt", medegedeeld, dat
„de Nederlandse regering nimmer
beloofd heeft het geschil met be
trekking tot Nederlands Nieuw-
Guinea op te lossen buiten inmen
ging van derden. Desbetreffende be
richten zijn volkomen uit de lucht
gegrepen".
Deze verklaring werd gegeven
naar aanleiding van een bewering
van Indonesische zijde, dat het ge
schil inzake N. Guinea niét voor de
UNO mocht worden gebracht, daar
de Nederlandse regering beloofd had,
het geschil zonder inmenging van
derden te zullen oplossen.
VRIJDOM OP WEST-DUITSE IN
VOERTARIEVEN AANZIENLIJK
VERMINDERD
Kortelings werd de invoering van
een nieuwe zgn. „Zollbeguensti-
gungsliste", de grotendeels agra
rische producten omvattende lijst
van uitzonderingen op het huidige
West-Duitse invoertarief, aangekon
digd.
Deze lijst houdt verlaging* dan wel
vrijdom op de normale tarieven in.
Thans blijkt, zo deelt men ons van
de zijde van het ministerie van land
bouw, visserij en voedselvoorziening
mede, dat de nieuw voorgestelde lijst
met ingang van 1 September 1950 van
kracht wordt:
Hoewel in tegenstelling tot het
vcorstel de artikelen levende slacht-
varkens, varkensvlees, bevroren
rundvlees, reuzel en kippeneieren
voorlopig nog vrij van invoerrecht
zullen blijven, in verband met het
hoge prijspeil op de wereldmarkt, be
tekent de invoering van deze lijst een
belemmering voor de invoer in West-
Duitsland uit Nederland van bepaal
de artikelen.
De Duitse autoriteiten beogen de
Duitse binnenlandse productie van
deze artikelen te beschermen.
De voornaamste artikelen, welke
volgens de huidige „Zollbeguensti-
gungsliste" vrij van invoerrecht wa
ren en na 1 September met een aan
tal D-marken per 100 kg zullen wor
den belast, zijn: aardappelen (1,50),
slachtrunderen (16), slachtschapen
(23), vers rundvlees (45), vers en
bevroren schapenvlees (33), spek niet
perookt (20), gerookt spek (40).
cvorst (60), gezouten haring per vat
(9), kaas in kleinverpakking (30),
gecondenseerde melk (40), vruchten-
en groentenconserven (50), alsmede
melk en room (40).
TELEFOON-POSTEN LANGS
DE GROTE WEGEN.
Op 400 plaatsen langs de grote we
ger. in ons land zal door de A. N W.
B. een z.g. telefoon-post worden in
gericht. Bij particulieren en Rode-
Krujsposten zal daar gelegenheid zijn
telefonisch technische, medische en
geestelijke hulp in te roepen.
De telefoon-posten zullen kenbaar
zijn aan verkeersborden, die onlangs
te Genève internationaal zijn vast
gesteld. Dè borden hebben een wit
vierkant in een blauwe rand, met
in het midden de afbeelding van een
telefoonhoorn.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer zal Dinsdag 12
September a.s. des namiddags te één
uur in openbare vergadering bijeen
komen, o.a. ter beraadslaging over
wetsontwerp wijziging der Noodwet
Ouderdomsvoorziening en het wets
ontwerp tot vaststelling van de be
groting van het Landbouw-Egalisatie-
fonds voor het dienstjaar 1950.
BESMET POLDERWATER
NABIJ WAALWIJK.
De epidemie van paratyphus,
welke enige maanden in Waalwijk
heeft geheerst, gaat afnemen. De
uiterste hygiëne moet echter nog
steeds in acht worden genomen.
Het water in de buitenpolders
van Waalwijk is besmet geraakt met
kiemen van paratyphus. Het wordt
daarom dringend afgeraden kinde
ren daar te laten spelen of het wa
ter uit de sloten voor welk doel dan
ook te gebruiken. Men verwacht
wel, dat de besmetting van het
polderwater na de winter zal zijn
verdwenen.
BEURS: IETS LAGERE KOERSEN.
Bracht Maandag de Scheepvaart
markt nog wat leven in de brouwerij,
gisteren waren alle hoeken stil en
verlaten. Het enige wat de aandacht
trok was de beleggingsmarkt, waar
de conversielening 1947 L/4 punt
lager opende op 97 1/8. De koers
kwam hierdoor dichter te liggen bij
die der investeringcertificaten, die
ca. 97 noteerden. Het aanbod in de
conversielening was niet groot en
afkomstig van particulieren. De na
derende le September, waarop een
nieuwe tranche investeringscertifi
caten verhandelbaar wordt, blijft een
drukkende factor. Op de Industrie-
markt daalden de koersen licht doch
de verliezen bleven beperkt. De
Scheepvaarthoek gaf een zelfde beeld
te zien. De drukte der laatste weken
op deze markt was geheel verdwenen
De Indonesische sector was geheel in
overeenstemming met de marktten-
denz. De publieke belangstelling is
zeer gering-
Zondag 3 September a.s. wordt in
het Canisiuscollege te Nijmegen een
landdag gehouden van het Neder
lands werkverband voor katholiek
amateurtoneel.
Een driejarig meisje te Assen
delft heeft thuis in een onbewaakt
ogenblik kans gezien enkele ster
ke hoestpillen weg te nemen en op
te eten. Het kind werd een poosje
later onwel en is op doktersadvies
naar een der ziekenhuizen van
Zaandam overgebracht, waar het
kort na aankomst is overleden.
TOLGAARDER OMVER GEREDEN.
Drie weken onvoorwaardelijke ge
vangenisstraf legde de Politierechter
te Utrecht Maandag op aan een 28-
jarige verzekerings-inspecteur uit
Blaricum, die in December van het
vorig jaar de tolgaarder te Maarens-
dijk met zijn motorrijwiel onderste
boven reed, bij een poging om
voor de zoveelste maal de tol zon
der betaling te passeren.
De Officier van Justitie had bij de
behandeling van het geval in eerste
instantie tegen de verdachte een
maand gevangenisstraf geëist.
In zijn pleidooi ontkende de verde
diger van gedaagde, mr. Boor uit
Amsterdam, de opzet va nzijn cliënt
om de tolgaarder lichamelijk letsel
toe te brengen. Zijn pleidooi om, ge
let op de toekomst van de verdach
te, een lichte straf aan de schuldi°'
op te leggen, daar de betrokkene bij
een zwaar vonnis gevaar liep zijn be
trekking te verliezen, vermocht niet
de roekeloze jongeman voor de ge
vangenis te vrijwaren.
Inbreker vief in slaap
Een goede bekende van de Eindho-
vense recherche, is Dinsdagmorgen
op wel zeer verrassende wijze in
handen van de politie gevallen.
Het was de inbreker H. B., die in
de nacht van Maandag op Dinsdag
op twee verschillende plaatsen in de
Gallileïstraat te Eindhoven zijn slag
heeft trachten te slaan. Op No. 23
lukte dit hem nog vrij goed; hij
kwam hier weg met 'n klein geldsbe
drag, een regenjas, een vulpenhou
der en nog wat kleinigheden. Op No.
11 echter moet de inspanning van
het harde werken hem overmand
hebben. Nadat hij al een aantal voor
werpen naar buiten had gedragen,
een doos kersenbonbons en een pak
peperkoek had veorberd en zich ont
fermd had over een deel van de siga
retten van zijn ongewilde gastheer,
is hijin slaap gevallen. Zo vond
hem des morgens de dochter van de
heer Br., die terstond haar vader
waarschuwde,. De politie werd van"
het geval in kennis gesteld en nog
steeds in diep rust verzonken kon de
niets vermoedende B. een kwartier
later worden ingerekend.
Kerk te Willemstad
afgebrand
Dc uit de jaren 15961609 date
rende koepelkerk te Willemstad,
het eerste kerkgebouw in ons land
dat voor de Protestantse eredienst
gebouwd werd, is gisteravond door
brand totaal verwoest. Naar ver
moed wordt is de oorzaak het on
verantwoordelijk gebruik van een
soldeerbout bij een kleine dakrepa
ratie. De gehele inventaris, waarbij
de fraai gebeeldhouwde preekstoel,
schepen- en officiersbanken, orgel
en lichtkroon, die alle, evenals de
kerk zelf, op de monumentenlijst
voorkwamen, ging verloren De scha
de wordt op een millioen gulden ge
schat.
Ds brand brak gisterenmiddag om
vijf uur uit op de bovenste zolder.
Door de felle wind werd het vuur in
weinige minuten aangewakkerd tot
een niet te blussen vuurzee.
Van de prachtige historische kerk
zjjn alleen de omtrekmuren gespaard
gebleven.
De kerk werd in de oorlog lelijk
beschadigd. Onlangs zijn de restau
ratiewerkzaamheden, die twee jaar
geduurd hebben, gereed gekomen.
O.a. waren er nieuwe zeer fraaie glas-
in-lood-ramen gekomen. Op 7 Sep
tember a.s. zou de kerk officieel in
gebruik worden genomen. Aan de
goten moest echter nog een en ander
gebeuren en de loodgieter, die met
de desbetreffende werkzaamheden
belast was, heeft gisteren nog aan de
kerk gewerkt.
Twee millioen
woningen in
Nederland
28 Pet. bewoond door
eigenaars
Mr. J. Bommer, adviseur aan het
ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting, heeft op het con
gres voor huisvesting en stedebouw,
dat te Amsterdam wordt gehouden,
een overzicht gegeven van de verde
ling der woonruimte in Nederland.
28 Procent der woningen wordt be
woond door de eigenaar; 13.7 pet. is
dienstwoning; de huurprijzen vormen
57.5 pet.; de woningbouwverenigin
gen bezitten 9.2 pet.; weldadigheids
instellingen 0.3 pet. en de gemeenten
3.3 pet. van alle woningen. Het totaal
aantal woningen in Nederland be
draagt 2.050.003.
DE BRANDSTICHTER GING
VRIJ UIT
Een Poolse communist heeft ge
probeerd het klooster van Tschensto-
chau, waar de beroemde Zwarte Ma
donna wordt vereerd, in brand te
steken. Kinderen bemerkten de
brand en waarschuwden de klooster
lingen, die de dader vonden en aan
de politie uitleverden. De man werd
door de politie in vrijheid gesteld,
doch de prior van het klooster met
nog een andere pater werden enige
dagen daarna gearresteerd, omdat
zij hadden verklaard, dat zelfs de
vernietiging van de devotiekapel de
trouw, van het Poolse volk aan de
Zwarte Madonna niet zou kunnen
uitroeien.
DIERENMISHANDELING OM AAN
VLEES TE KOMEN.
De politie te Doetinchem heeft D.
W. B. en A. G. W. te Osseld wegens
dierenmishandeling gearresteerd. De
beide mannen hadden in beschon
ken toestand een koe, die in de wei
de liep en die toebehoorde aan de
veehandelaar W., op gruwelijke wij
ze gedood. Daarna hadden zij stuk
ken vlees uit het lichaam gesneden.
De vrouw van een kenis had het
vlees voor hen gebraden.
VORDERING TEGEN ZUID-
NEDERLANDS TONEEL ONTZEGD
Hedenmorgen deed de Haagse kan
tonrechter uitspraak in een civiele
vordering tegen de stichting het
Zuid-Nederlandsch Toneel.
Een aantal actrices en acteurs eiste
van het Zuid-Nederlands Toneel scha
devergoeding wegens naar hun me
ning onrechtmatig gegeven ontslag-
Zij beriepen zich op een contract, dat
tot 1 September 1950 zou gelden.
De Haagse kantonrechter heeft de
ze vordering aan de eisers en eiseres
sen ontzegd.
BEDRIJFSMUZIEKFESTTVAL
IN GORICHEM.
Zaterdag en Zondag a.s. wordt er
te Gorinchem een bedrijfsmuziekfes-
tival georganiseerd, waaraan een
aantal bedrijf smuziekkorpsen uit
Nederland deelneemt.
Als ontvangende vereniging treedt
op De Vries Robbé fanfare van de
constructiewerkplaatsen De Vries
Robbé en Co. N V. Deelnemende
corpsen zijn: de Philips-harmonie uit
Eindhoven, de Bata-harmonie uit
Best, de Sierkan-harmonie uit Den
Haag, de muziekvereniging Armo-
nia van de machinefabriek Stork uit
Hengelo, de muziekvereniging Har-
tog uit Oss, de harmonie van de Gel
derse Tramwegen te Doetinchem. de
harmoniekapel van de Kon. Ned. Gist
en Spiritusfabrieken te Delft, Ben-
dien's fanfare te Almelo en de Enka-
harmonie te Nijmegen.
HAAGSE RECHTBANK
De verkeerde nachtwake De
nachtwaker J. J. v. d. S. uit Leiden,
hield een verkeerde nachtwake in de
fabriek die hij moest bewaken. Hij
pleegde er zelf allerlei diefstallen
voor welk feit de Officier tegen hem
acht maanden gevangenisstraf eiste
met aftrek preventief. De rechtbank
heeft verdachte conform die eis ver
oordeeld.
Diefstal De los-werkman N. v.
d. W. uit Boskoop heeft zich voor de
rechtbank te verantwoorden gehad
wegens diefstal, meermalen geple
De rechtbank heeft hem veroordeeld
tot 1 jaar en 6 mnd. gevangenisstraf
door te brengen in een bijzondere
strafgevangenis en met aftrek van
preventief.
BINNENLAND.
Overleden is, op 67-jarige leef
tijd, mr. J. A. de Visser, oud-minis
ter van Justitie.
In het deel van de Maastunnel
te Rotterdam, bestem'd voor het auto
verkeer, mogen voortaan geen fiet
sen met hulpmotor meer rijden. Zij
moeten gebruik maken van de tun
nel voor fietsers.
De landbouwersknecht S. te
Vlagtwedde vond dezer dagen bij het
rooien een gladde ring, die toebe
hoorde aan de landbouwer B. te Om
men. Deze had de ring daar 33 jaar
geleden verloren. Op hetzelfde land
werd een dag later wederom een
trouwring gevonden. Deze werd 2
jaar geleden verloren door mej. K.
te Vlagtwedde.
De aartsbisschop heeft met in
gang van 27 Augustus een nieuwe
parochie opgericht te Zeist onder de
titel van de H. Familie.
Hoewel de Dienst der Zuider
zeewerken er steeds naar heeft ge
streefd de gehele droogmaking van
de Oosterpolder van Kampen uit te
regelen, hebben de aannemers thans
Harderwijk als centrum gekozen,
oir/dat deze plaats midden in het
land ligt.
De 53-jarige houwer Oldenburg
uit Brunssum geraakte tijdens werk
zaamheden op de 636 verdieping van
de staatsmijn Hendrik met zijn hoofd
beklemd tussen een plaat en de rem
hefboom van de liftkooi. De man was
onmiddellijk dood.
Op initiatief van de A.P.Z.V.,
de landelijke stichting tot activering
van protestantse ziekenverpleging is
een stichting in het leven geroepen,
met het doel te komen tot oprichting
van een ziekenhuis te Heerlen en
een verpleeghuis met polikliniek te
Geleen.
BUITENLAND.
Te Pretoria is bekend gemaakt
dat in 1949 door wilde dieren 300.000
schapen en 5000 stuks rundvee zijn
gedood in de Unie van Zuid-Afrika-
Door ziekte en droogte stierven
855.000 runderen en 2.300.000 scha
pen.
Volgens radio-Moskou zal door
een nieuwe stuwdam te Koeibisjef
het peil van de Woiga zodanig ver
hoogd worden, dat de rivier voor zee
schepen bevaarbaar is. Door de dam
zal ook een der grootste meren ter
wereld worden gevormd. Het zal 480
km. lang en 38 km breed worden.
Uitgehongerde wolven hebben
schaapskudden in de bergen van Fro-
sinone slechts 50 km. van Rome ver
wijderd. aangevallen. In het gebied
van Segni zijn 45 schapen, vijf geiten
en een paard door wolven wegge
sleept. De boeren hebben wolvenjach
ten georganiseerd.
Van 2 tot 10 September zal de
Katholieke Arbeidersjeugd (K. A- J.)
te Brussel haar 25-jarig bestaan vie
ren. De K. A. J.. die in 1925 met
goedkeuring van kardinaal Mercier
werd gesticht, telt thans 2400 plaat
selijke afdelingen met een totaal
van 70.000 leden. Meer dan 4000 afge
vaardigden uiti 50 landen zullen aan
het jubileumcongres* deel nemen.
De vader van Thassoula Peta-
koghiorghis, het op Kreta „ontvoer
de'* meisje, heeft vandaag verklaard
dat hij bereid is „zijn dochter op te
offeren om bloedvergieten te voor
komen"
Duitsland wordt opnieuw be
wapend; althans de Duitsers, die
met grote geldbedragen moe
ten omgaan, zoals bank-em-
ployé's. De geallieerde hoge com
missie heeft toegestaan, dat zij vuur
wapens mogen dragen.
De brand in het Zuid-Mora
vische oliegebied is wel minder he
vig geworden, maar in omvang toe
genomen. De brand woedt reeds tien
dagen.
In de nacht van Maandag op
Dinsdag zijn weer 8 leden van de
Oost-Duitse „volkspolitië" naar
West-Berlijn gevlucht.
De vrijheid is niet voor ieder
een, die haar verkiest, weggelegd.
Daarom heeft de Siciliaanse politie
17 personen gearresteerd, die valse
paspoorten voor Amerika verkoch
ten aan bandieten en ontslagen ver
oordeelden.
Ook zes communisten te Ham
burg, die zich de vrijheid veroorloofd
hadden om communistische aanplak
biljetten aan te plakken, verspeelden
vrijheid doordat zij veroordeeld wer
den tot gevangenisstraffen van 3 tot
6 maanden.
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Woensdagavond
tot Donderdagavond. Opgemaakt
te 10 uur).
ZUIDELIJKE WIND
Half tot zwaar bewolkt met la
ter voornamelijk in de Weste
lijke helft van het land plaatse
lijk enige regen. Zwakke tot ma
tige naar Zuidelijke richtingen
krimpend wind. Dezelde of iets
hogere temperaturen dan van-
Stk. II ADRIAAN BOCXE,
Langeraar,
viert heden zijn eerste Indische ver
jaardag te Djakarta.
Aetherklanken
DONDERDAG.
HILVERSUM I 402 M.
7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—24.00
AVRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.50 Dag
opening. 8.00 Nieuws en weerber.
8.15 Gram. 8.55 Voor de vrouw. 9.00
Gram. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gram
10.00 Morgenwijding. 10.15 Dansor-
kest 10.50 Voor de kinderen. 11.00
Residentie-orkest. 12.00 „De uilen
-van Athene," causerie. 12.15 Gram.
12.30 Mededelingen. 12.33 „In 't spi
onnetje." 12.38 Accordeon en orgel
13.00 Nieuws. 13.15 Orkestconcert.
13:45 „U kunt het geloven of niet."
13.50 Gram. 14.05 Radio-Philharmo-
nisch Orkest. 15.00 Voor de zieken.
16.00 Gevarieerd programma. 17.00
Voor de jeugd. 17.50 Regeringsuit
zending. 18.00 Nieuws. 18.15 Sport-
praatje. 18.30 Groninger orkestver
eniging en operettekoor. 20.0024.00
Nationaal programma t. g. v. de ver
jaardag van H. K. H. prinses Wil-
helmina. 20.00 Nieuws. 20.05 Toe
spraak. 20.15 Promenade orkest en
klein koor. 20.45 „Zeventig jaren,"
klankbeeld. 21.30 Nederlandse lied
jes. 22.00 „Moeder van ons volk','
toespraak. 22.15 Radio Philharmo-
nisch Orkest en groot koor. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Gram.
HILVERSUM fl 298 M.
7.00—10.00 NCRV, 11.00 KRO,
14.0024.00 NCRV.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas
tiek. 7.30 Gram. 7.45 Morgengebed
en liturgische kalender. 8.00 Nieuws
en weerber. 8.15 Gram. 9.00 Voor
de vrouw. 9.40 Lichte muziek. 10.00
Gram. 10.15 Morgendienst. 10.45
Gram. 11.00 Voor de zieken. 11.45
Gram. 12.00 Angelus. 12.03 Lunch
concert. 12.3012.33 Mededelingen.
12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws en
Katholiek nieuws. 13.20 Kamermu
ziek. 14.00 Promenadeorkest en so
listen. 14.45 Voor de vrouw. 15.30
Cello en piano. 16.00 Bijbellezing.
16.45 Vocaal ensemble. 17.00 Voor
de jeugd. 17.30 Volksmelodieën.
18.00 Gram. 18.15 „Land en tuin
bouw," causerie. 18.30 Strijdkrach
ten. 19.00 Nieuws en weerber. 19.15
Voor postzegelverzamelaars. 19.30
Gram. 19.40 Radiokrant. 20.0024.00
Nationaal programma t. g. v. de ver
jaardag van H. K. H. prinses Wil-
helmina. 20.00 Nieuws. 20.05 Toe
spraak. 20.15 Promenade-orkest en
klein koor.. 20.45 „Zeventig jaren,"
klankbeeld. 21.30 „Moeder van ons
volk," toespraak. 21.45 Gram. 21.49
„Het pad der vrijheid, pad der wil
dernis," hoorspel. 23.00 Nieuws.
23.15—24.00 Gram.
IN HET GRIJS
Door A. HRUSCHKA.
(Nadruk verboden).
46)
Na het middagmaal te hebben ge
bruikt, ging hij naar zijn particu
liere, woning, liet een bad gereed
maken en voorzag zich van een
voorraad ondergoed en andere din
gen, die hij naar Grauenegg wilde
meenemen.
Zijn er brieven voor mij geko
men? vroeg hij aan zijn huishoud
ster Kata.
Zij was nog altijd boos op haar
meester, en wierp hem brutaal 'n
verzegelde brief en een telegram
toe.
Erg beleefd en vriendelijk van
je Kata. Ik acht mij waarlijk ge
lukkig, een zo fijn beschaafde en
tactvolle dame onder mijn nederig
dak te mogen herbergenWan
neer is dat telegram gekomen?
Een half uur geleden.
Waarom heb je het mij niet
onmiddellijk gegeven?
Mijnheer was in bad.
O zo. Nou dankje.
Hempel opende eerst de brief.
Kata wierp hem een giftige blik
toe en verdween.
De brief bevatte het door hem
aangevraagd ontslag uit de dienst
der criminele justitie. Met een zucht
van verlichting legde Hempel de
enveloppe met zijn inhoud ter
zijde. Hè, hè, de boeien waren ver
broken; nu kon hij naar hartelust
arbeiden in een sfeer van volle
vrijheid!
Maar onmiddellijk daarop betrok
zijn gezicht. Hij had 't telegram ge
opend. Het was van Kochstein en
hij las alleen deze laconieke woor
den:
„Zo juist aangekomen. Onze man
niet meer in het ziekenhuis. Wat
moet ik doen? Antwoord Hotel
Bauer.
Kockstein.
Hempel was woedend. Dus weer
niets!
Toen bracht hy onmiddellijk het
volgende antwoord op papier;
„Onmiddellijk naar Napels. Sein
mij ten spoedigste verdere medede
lingen particulier adres.
Hempel.
Kata!
Haar niet bijster sympathiek ge
zicht verscheen een minuut later in
de deuropening.
Meneer?
Breng dit telegram onmiddel
lijk naar het dichtsbijgelegen kan
toor. Over een half uur ben ik
weg. Hier heb je nog een briefje,
dat voor jou is bestemd; lees het
mij voor.
Kata spelde bijna:
„Albert Muller, tuiniersknecht op
het kasteel Grauenegg, Post Gru-
nau bij Wildon."
Goed. Je kent Max Birnstigl,
die al dikwijls boodschappen voor
mij heeft gedaan?
Ja, de jongen van de groente
vrouw hier tegenover.
Opgelet nu! Als er een tele
gram of brief voor mij aankomt,
tel je tot vijf. Bij vijf moet je al
aan de overkant van de straat zijn
en Max het telegram met dit
briefje ter hand gesteld heb
ben. Al het andere zal ik met de
jongen zelf bespreken. Heb je
mij begrepen, Kata?
Ja, meneer.
Kata, het is een zaak van
groot gewicht, en ik weet. dat ik
al ben je nou nog zo lief op jou
kan rekenen. Niet waar?
Over Kata's bruin gezicht gleed
iets, dat op voldoening leek.
Binnen vier tellen ben ik bij
de jongen, verklaarde zij zó ener
giek, dat er geen twijfel mogelijk
was.
Hempel knikte voldaan.
Best, Kata, zei hij. Ik weet.
dat ik op jou kan vertrouwen. En
doe nu maar gauw de boodschap.
Toen Kate het huis verliet, om
naar het telegraafkantoor te gaan,
straa/jie haar gezicht!
„Ik weet dat ik op jou kan ver
trouwen." Dat woord van meneer
was haar, trots haar grimmigheid,
duizend gulden waard.
't Was vier uur, toen Silas Hem
pel de voordeur van het huis ach
ter zich sloot. Hij had 'n grote doos
sigaretten gekocht, zich geschoren
zijn van nature blond haar nog eens
diep-zwart geverfd. Hij keek weer
opgeruimd, was weer helemaal de
sympathieke Albert Muller.
In het voorbijgaan wenkte hij
Max Birnstigl; hij fluisterde even
tjes met de jongen, die 'n slim ge
zicht zette, en beloofde, zich stipt
aan de hem gegeven instructies te
zullen houden.
Vervolgens begaf Hempel zich
naar het huis van de majoor, in de
Leonhardstraat. Ditmaal was me
vrouw von Grauenstein thuis maar
in de beginne wilde zij niet gelo
ven, dat de jonge kerel, die zij
vóór zich had, niet alleen de heer
Theobald Gundling, maar ook de
beroemde detective Hempel was.
Eindelijk liet zij zich overtuigen
en ging de bezoeker vóór naar bo
ven, waar men veilig was voor
eventuele nieuwsgierigheid van
vrouw Berner.
't Onderhoud duurde ruim twee
uren en werd levendig, maar met
gedempte stemmen gevoerd.
Toen Silas Hempel eindelijk op
de pendule keek, opsprong en snel
afscheid nam, 't was hoog tijd,
wilde hij de avondtrein nog halen,
lag een trek van tevredenheid
op zijn gezicht.
Wat de gravin hem in het diepste
geheim had toevertrouwd, kon wel
iswaar de leemte in zijn ónderzoek
niet geheel aanvullen, maar bracht
hem niettemin tot de overtuiging,
dat zijn redenering juist was.
Alleen de „man in 't grijs" ont
brak nog als schakel in de ketting,
die geheimzinnige persoon, die
naar het scheen van de andere
kant der wereld was gekomen, om
een onschuldige te vermoorden en
een schuldige te vonnissenom
beweegredenen, die voorlopig een
raadsel bleven.
De man, die mevrouw Backer's
papieren in zijn bezit moest hebben
en daarmee de sleutel tot alle com
binatiesdie geen waarde had
den zolang men geen bewijzen
voor haar juistheid kon aanvoeren.
En hier lag het enig punt, dat
ook voor Silas Hempel in het duis
ter bleef gehuld.
Waarom had die man de wedu
we Walker veriyoord? Welk'belang
kon hij erbij hebben, dat haar ge
heim ook na haar dood bleef be
waard? En wat had hem de majo
raatsheer van Grauenegg, die hij
eveneens uit de weg had geruimd,
misdaan? En wie was zijn geheim
zinnige medeplichtige, welke nie
mand gezien had en wiens bestaan
enkel door een paar voetstappen
bewezen werd?
Hempel, die alleen in een coupé
tweede klasse gezeten was, liet het
hoofd in de handen rusten en sloot
de ogen, om beter te kunnen na
denken;
„Kan ik mij vergissen? Is mij
nog een omstandigheid, die licht in
de zaak kon brengen, misschien
ontsnapt? In het begin dacht ik, dat
de kennis van het geheim van de
dode voor mij alles, wat betrekking
heeft op de moord, zou onthullen.
(Wordt vervolgd/
