Dr. Kersten
onderscheiden
Het zenden van de „Kortenaer" naar
Makassar was een plicht
Overleg met V. S. I. is wenselijk
Tabak
en vis
De impasse duurt voort
Wetsontwerp overdracht
goedgekeurd door Senaat
Amerikaanse successen aan
Zuidelijk front
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG II AUGUSTUS 1950
41ste JAARGANG No. 12052
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826. Abotrn. 20935, Giro 103005. Abonnementsprijs 1 0.35 p. w„ f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Verklaring van Nederlandse Regering:
LJET PROTEST VAN DE REGERING van de R.I.S. tegen het zenden
van de Nederlandse torpedoboot jager „Kortenaer" naar Makassar en
het verzoek, om dit schip onmiddellijk terug te roepen daar de aanwe
zigheid ervan in strijd zou zijn met de bepalingen van de R.T.C hebben
een duidelijk antwoord van de Ned. regering tot gevolg gehad. Via het
Hoge Commissariaat is aan de Indonesische autoritélten medegedeeld,
dat het verzoek tot terugroeping van de „Kortenaer'' in ernstige over
weging is genomen.
Wordt de U. N.C. I.
geraadpleegd?
Daarbij is ook nagegaan of het
zenden van de Kortenaer zonder
voorafgaand overleg met de VSI in
strijd is met de overeenkomsten van
de Ronde tafel-conferentie. Wel stelt
artikel twee van de marine-overeen
komst vast dat de Koninklijke Ma
rine als Nederlands apparaat geen
Nederlandse taak in Indonesië meer
heeft, maar ook dient in dit geval
acht geslagen te worden op artikel
acht van de overeenkomst betreffen
de de landstrijdkrachten. Dit artikel
bepaalt, dat de onder Nederlands be
vel staande landstrijdkrachten in
Indonesië de positie hebben van gas
ten op het grondgebied van een be
vriende regering, aan wie alle mo
gelijke faciliteiten worden verleend.
Het gebeurde te Makassar, het.
plotseling en zonder vooraf
gaande waarschuwing beschie
ten van kampementen, waarin
dergelijke landstrijdkrachten
zijn gelegerd van de lucht-, land
en zeezijde, lijkt de regering-
niet in overeenstemming met dit
artikel.
PLICHT.
De positie van generaal-majoor
Scheffelaar, die tezamen met kolo
nel Kawilarang met opdracht maat
regelen te treffen" tot staking" van de
te Makassar uitgebroken vijandelijk
heden, in overleg met de regering
der VSI naar Makassar was vertrok
ken, baarde de regering eveneens
bijzondere zorg. Onder deze om
standigheden meende de Nederland
se regering dat het dirigeren van de
Kortenaer als een op de Nederland
se regering tegenover de KL en de
Nederlandse, burgerbevolking in
Makassar rustende plicht moest wor
den beschouwd.
De Nederlandse regering zal
het toejuichen, indien de om
standigheden het toelaten de
Kortenaer zeer spoedig naar zijn
basis te doen terugkeren. Zij zal
daarover gaarne met de regering
der VSI overleg plegen.
Voor het geval bij de regering van
de VSI tegen bovenstaand stand
punt bezwaren mochten blijven be
staan, stelt de Nederlandse regering
In Europese Raad
President Spaak ontmoette gister
middag in de Europese Raadgevende
Vergadering tot zijn grote verba
zing een storm van protest, toen hij
namens het administratief bureau
voorstelde een door Bi-itse Labours
ingediende motie tot aanbeveling
van maatregelen tot het keren van
de gevaren voor uitputting van de
visvoorraad der Noordzee niet op de
agenda te brengen
Het bureau vond dat dit slechts
enkele landen aangaat, die betrokken
zijn bij de conventie inzake overma
tig vissen, doch LJslanders tot Italia
nen sprongen op om te betogen, dat
het gevaar van uitputting van de vis
stand een levenskwestie was niet
alleen voor visvangende doch ook
voor visetende naties. De motie werd
daarop naar de economische commis
sie verwezen, evenals een Grieks pro
test voor «de instelling van een ta
baksmonopolie voor geheel Europa.
Wallace geeft
verklaring
Henry Wallace, die dezer dagen
bedankte als leider van de progres
sieve partij in de V.S., heeft gister-"
avond in een vraaggesprek voor de
radio verklaard, dat Rusland duide
lijk de aanvaller is in Korea. Zes
maanden geleden geloofde hij nog,
dat Rusland aan het conflict met
het Westen een einde wilde maken,
maar thans is hij van mening, dat
Rusland de koude oorlog in zijn eigen
belang wilde laten voortduren.
Toen een vragensteller opmerkte,
dat de Verenigde Staten in feite niet
met Rusland in oorlog zijn in Ko
rea, zei Wallace: „Dat zijn wij wel".
Wallace zei niet zeker te weten, of
de communisten thans de progressie
ve partij beheersen. „Ik geloof stel-
ig, dat zij dit niet deden in de twee
•f- dat ik er lid van was", zei hij.
voor op korte termijn advies van de
Unci in te winnen over de vraag of
het verblijf van de Kortenaer te Ma
kassar strijdig is met geest en strek
king van de overeenkomsten van de
RTC.
INDONESISCHE VERKLARING.
Inmiddels heeft ook het Indone
sische Hoge Commissariaat in Den
Haag een verklaring uitgegeven,
waarin er op wordt gewezen, dat er
sedert enige tijd een gespannen ver
houding bestond tussen het K.N.I.L.
en de Apris.
Het was geen geheim, aldus de
H.C., dat er in kringen van het K.N.
I.L. sympathie bestond voor Andi
Abdoel Aziz, wiens beweging ook
weer volgens de R.I.S., actieve steun
heeft gekregen van het K.N.I.L.
De R.I.S. heeft toen aan de Neder
landse autoriteiten gevraagd, deze
„elementen"' uit Makassar weg te
voeren, maar het was niet bekend
of zulks was geschied.
De spanning te Makassar nam toe,
toen gedurende het bezoek van pre
sident Soekarno K.N.I.L.-soldaten
een rood-witte vlag neerhaalden in
de omgeving van hun kampement.
Toen het kamp van het K.N.I.L
vervolgens op Zaterdag jl. door In
donesische guerillastrijders werd
aangevallen, sloegen de K.N.I.L.-
soldaten terug
DE TOESTAND TE MAKASSAR.
De situatie te Makassar was he
den rustig, ofschoon de verhoudin
gen nog ietwat gespannen zijn en de
bevolking nerveus is, zo verneemt
Aneta van welingelichte zijde Het
stadsbeeld vertoont een normaal
aanzien. Generaal-majoor Scheffe
laar voert regelmatig besprekingen
met de plaatselijke commandant van
de A.P.R.I.S. en men heeft de in
druk, dat het overleg een bevredi
gend verloop heeft.
Over het al of niet terugtrekken
van de Kortenaer uit de haven van
Makas-r waren van de zijde van het
Nederlandse Hoge Commissariaat al
hier geen nadere mededelingen te
verkrijgen.
VEILIGHEIDSRAAD
f)E BESLOTEN ZITTING van de V eiligheidsraad heeft ander half uui
geduurd. Tijdens de zitting deelden de meeste gedelegeerden Malik
mede, dat hij niet gedurende onbeaaide tijd kon voortgaan met het op
werpen van tot krakeel leidende ge schillen betreffende de procedure,
met het oogmerk een doelmatige behandeling van het Koreaanse vraag
stuk door de raad onmogelijk te maken. Doch Malik bleef onvermurw
baar. Hij antwoordde, dat zijn optreden in overeenstemming was met het
handvest der Verenigde Naties en de regels voor de werkwijze van
de raad.
Felle aanval van
Warren Austin
Na de opening van de openbare
bijeekomst van de Veiligheidsraad
verkreeg de vertegenwoordiger van
het nationalistische China, dr. Tsiang
het woord. Dr. Tsiang daagde voor
zitter Malik uit te bepalen dat een
vertegenwoordiger van de Zuid-Ko-
reaanse republiek door de raad zou
worden gehoord.
Vervolgens sprak de gedelegeerde
der V.S., Warren Austin, Austin deed
een felle aanval op het „communis
tische imperialisme". „Boven de
38ste breedtegraad", aldus Austin,
„heerst een staat van volstrekte
duisternis. Het is tragisch te horen
hoe de Noord-Koreaanse instrumen
ten van het communistische imperia
lisme door de Sowjet-Russische ver
tegenwoordiger in de raad „verte
genwoordigers van het Koreaanse
volk" worden genoemd. Tragisch,
omdat deze woorden worden gespro
ken tot hen, die weten hoe snel in
andere landen vaderlandsliefde en
onafhankelijkheid werden verpletterd
door ditzelfde communistische impe
rialisme.
De V.S. zullen er nimmer in be
rusten dat een aanvaller Korea op
zijn gemak afslacht. De vrede, die
de Sowjet-Unie voor Korea heeft
voorgesteld, is die, waarbij het on
schuldige slachtoffer er van leven
loos ter aarde ligt.
„Het is dus duidelijk", besloot
Austin, „dat de V. S. gekant zijn te
gen het Sowj et-Russische voorstel
om vertegenwoordigers van zowel
Noord- als Zuid-Korea voor de raad
te doen verschijnen, daar er geen
wezenlijke Noord-Koreaanse verte
genwoordiger zou verschijnen".
MALIK HOUDT'VAST AAN
VERTRAGINGSPOLITIEK.
A.F.P. meldt, dat voorzitter Malik
na de vertaling van de rede van
Austin, vaststelde dat er geen spre
kers meer waren ingeschreven. Hij
stelde voor dat de raad nu onver
wijld zou beginnen met de behande
ling van het vraagstuk, dat hem het
meest dringend voorkwam, namelijk
„het protest van de Noord-Koreaan
se regering tegen de „onmenselijke
bombardementen van de Ameri
kaanse luchtmacht op de Koreaanse
burgerbevolking". Malik bracht de
terzake door de Sowjet-Unie inge
diende resolutie, waarin wordt ge-
eist dat de Veiligheidsraad een ein
de aan deze bombardementen zal
maken, in herinnering.
Austin verzocht de voorzitter eerst
een beslissing te nemen over de uit
nodiging aan afgevaardigden van de
Zuid-Koreaanse republiek, om de
bijeenkomsten van de Veiligheids
raad bij te wonen.
Malik antwoordde hierop dat hy
bij zijn standpunt bleef en het hem
niet mogelijk was „dit met aandrang
gedane verzoek van de vertegen
woordigers van de „Kwomintang" en
der V. S. in te willigen".
Austin betwistte de voorzitter het
recht „te beslissen, dat hij géén be
slissing zal nemen".
Ook de Britse gedeleerde, sir
Gladwyn Jebb, drong er bij Malik op
aan hierin een beslissing te nemen
Nadat er over en weer nog de no
dige opmerkingen waren gemaakt
werd de bijeenkomst tenslotte ver
daagd zonder dat er een enkele be
slissing was genomen. Vandaag komt
de Veiligheidsraad opnieuw bijeen.
Geheime
atoompapieren
teruggevonden
Speurders van Scotland Yard heb
ben gisterenavond het grootste deel
van de geheime papieren betreffen
de navorsingswerk op het gebied
van de atoomenergie teruggevonden.
Zij werden, zoals gemeld, gestolen
uit een trein op het Euston station
te Londen, toen een ambtenaar van
het Britse ministerie van bevoorra
ding Dinsdag de tas, waar de papie
ren in zaten, drie minuten onbe
heerd liet.
Na 48 uur ingespannen speurwerk
van Scotland Yard, het Amerikaanse
F.B.I. en de spoorwegpolitie werd
een man aangehouden en het groot
ste deel van de documenten terug
gevonden.
De gestolen tas behoorde toe aan
Frank M. Greenlees, die op weg was
naar het regeringscentrum voor
atoomonderzoek te Risley in Lan
cashire Hij had kort tevoren centra
van atoomonderzoek in de V. S. be
zocht.
IN DUITSLAND WERDEN DE
„NORDIC" OEFENINGEN GEHOU
DEN Britse, Noorse en Deense
bezettingstroepen in Duitsland heb
ben een gecombineerde legeroefe-
ning gehouden, „Nordic" genaamd.
Waarnemers uit de meeste landen
aangesloten bij het Noord-Atlantisch
Pact. waren bij deze oefeningen aan
wezig. Voor deze oefeningen werd
de Britse Zone van Duitsland „Red
land" genoemd. Redland's troepen
bestonden uit Noorse eenheden en
een sterk Engels tank regiment. De
aanvallers van Redland, die uit het
Zuiden kwamen, werden gevormd
door Deense eenheden en een Engel
se gewapende divisie.
KARDINAAL SPELLMAN
VRAAGT MEER AALMOEZENIERS
De Amerikaanse aalmoezenier
Herman G. Felhoelter werd in Ko
rea door de communisten vermoord.
Toen de Amerikanen om omsinge
ling te voorkomen bij de rivier de
Kum een terugtrekkende beweging
uitvoerden, bleef de 37-jarige Fran
ciscaner pater bij de achtergelaten
gewonden. In koelen bloede werd hij
door de communisten neergeschoten
Luitenant-generaal Walton H. Wal
ker heeft de aalmoezenier, die bij de
uitoefening van zijn plicht viel, een
onderscheiding verleend om zijn
heldenmoed.
Naar aanleiding hiervan heeft
kardinaal Spellman, die ook leger
bisschop is, er nogmaals op gewezen,
dat aan de troepen in Korea meer
Katholieke aalmoezeniers moeten
worden toegevoegd.
Tijdens de oefeningen: luitenant-
generaal Sir Charles Keightley in
gesprek met brigadier Ol Bieregaard,
commandant van de Deense troepen
in Duitsland. Rechts generaal-ma
joor D. Roberts, de Zuidelijke leger
commandant en op de achtergrond
generaal-majoor R. H. B. Arkwright
van de zevende gewapende divisie,
die het hoofd was van de „Nordic"
oefeningen.
Radio Vaticana
kost 6 millioen
dollars
Complimentje voor Nederland
Het zo juist verschenen maand
blad van het Centraal Comité voor
het H. Jaar heeft zich ditmaal uit
sluitend bezig gehouden met de
verbeteringen en de uitbreidingen,
die Radio Vaticana moet en zal on
dergaan in de komende jaren en
waardoor de Vaticaanse radio tot
een der beste zenders der wereld
zal worden. De nieuwe plannen
voorzien in niet minder dan 29
zendmasten en 9 nieuwe zenders.
De kosten hiervan bedragen echter
de kolossale som? van zes *millioen
dollar, die door de Katholieken van
de gehele wereld zullen moeten
worden opgebracht. In een der ar
tikelen, die dit maandblad bevat,
wijst pater Soccorsi S.J., de direc
teur van Radio Vaticana, erop, dat
de Nederlanders reeds ruim het
hunne hebben bijgedragen door hun
schenking van een volledige zendin-
stallatie van 100 kilowatt.
Pater Soccorsi maakt in zijn arti
kel de gehele wereld dan ook attent
op dit voorbeeld der Nederlanders
en spoort de Katholieken van de ge
hele wereld aan om het Nederlandse
voorbeeld na te volgen.
De Belgische senaat heeft Donder
dagavond het wetsontwerp goedge
keurd, dat voorziet in de overdracht
van de koninklijke waardigheid door
koning Leopold aan kroonprins Bou-
dewijn. Voor het ontwerp stemden
121 senatoren (katholieken, liberalen
en socialisten) en tegen 22 (allen ka
tholiek). terwijl 23 senaatsleden (19
katholieken en vier communisten
zich van stemming onthielden.
Prins Boudewijn is gisteren, aan
de vooravond van zijn eedsaflegging
als troonopvolger tot luitenant-ge
neraal benoemd, de hoogste rng, die
het Belgische leger kent.
LEOPOLD BLIJFT IN BELGIc.
Koning Leopold zal, na zijn over
dracht van de koninklijke waardig
heid aan zijn negentienjarige oudste
zoon, kroonprins Boudewijn, in Bel
gië blijven. Hij zal zijn intrek ne
men op een van de koninklijke land
goederen in België. (De drie grote
Belgische partijen zijn, bij de behan
deling van het wetsontwerp op de
Toestand op Korea
In het Zuiden behalen de Amerikanen successen, in het Noorden
maken de cijmmunisten vorderingen. De Noordkoreanen hebben
een verrassend offensief ontketend in de richting van Pohang, een
haven aan de Oostkust, waar indertijd de Amerikanen hun eerste lan
ding uitvoerden. De plaats Jong dok, die al vele malen van bezitter
is gewisseld, bevindt zich weer in communistische handen. De Zuid-
koreaanse divisies aan het Noordelijke front worden langzaam terug
gedrongen.
Roden bereikten
Pohang
Een van de bruggehoofden over
de Nakton is door Amerikaanse
troepen geheel opgeruimd. Een an
der daarentegen heeft zich in de
laatste 24 uur sterk uitgebreid. De
FRANKRIJK'S NIEUWSTE AAN
WINST Na een geslaagdeproef
tocht arriveerde in de haven van Le
Havre, het 50.000 ton metende Fran
se schip „Liberté". De „Liberté" is
het op twee na grootste passagiers
schip ter wereld. 17 Augustus zal
het de eerste reis ondernemen van
Le Havre via Southampton naar
New York.
De „Liberté" is geen nieuw schip.
Het voer onder de naam „Europa"
voor een Duitse maatschappij, doch
bij een scheepswerf te St. Nazaire
werd het geheel verbouwd.
bedreiging van Toegoe is echter
verminderd.
In het Zuiden heeft het Ame
rikaanse offensief, waaraan o. a
de mariniers deelnemen, de ri
vier de Nam bereikt, een zijri
vier van de Nakton. Ameri
kaanse patrouilles, die de ach
terhoede van het wijkende
Noordkoreaanse leger bestoken,
zijn tot op vijf kilometer van
Tsjinjoe opgerukt. De vijand
blijft zich terugtrekken hier
en daar is er zelfs sprake van
een verwarde vlucht.
De correspondent van Reuter bij
et hoofdkwartier van het achtste
Amerikaanse leger in Korea meldt,
lat een Noordkoreaanse strijdmacht
Vrijdagochtend vroeg de Oostkore-
aanse haven Pohang, een van de
Amerikaanse aanvoerhavens, heeft
aangevallen. Pas aangekomen Ame
rikaanse troepen bonden in de om
geving van het station van Pohang
de strijd met de Noordelijken aan.
MISSIONARISSEN BLIJVEN
IN KOREA
Van het prefectuur K wang ju is
na weken angstig stilzwijgen weer
bericht gekomen. Mgr. P. Brennan
is vast besloten te blijven. Hij wordt
in zijn werk bijgestaan door 4 in
heemse priesters en 4 religieuzen.
Ook de 6 paters van de Congregatie
van de H. Columbanus in het Noord-
Westen van Korea blijven.
In het gebied van Pusan zijn nog
22 paters, die grotendeels als aalmoe
zenier bij het leger dienst doen. Pa
ter Geraghtz, de missie-overste,
schreef: „Ik ben besloten in zover
mogelijk alle priesters hier te hou
den. Wij blijven in Pusan, totdat on
ze beide bezette prefecturen bevrijd
zijn. Zodra de weg open is gaan wij
terug om de droeve resten, wat eens
een bloeiende Katholieke gemeen
schap was, weer samen te brengen.
overdracht der koninklijke waardig
heid, overeengekomen dat het de ko
ning volkomen vrij zal staan zich in
België of in het buitenland te ves
tigen).
Men verwacht te Brussel dat de
echtgenote van de koning, de prinses
van Retie, zich in de komende da
gen in België bij hem zal voegen. De
prinses van Retie is, sinds de ka
tholieke meerderheid, nu negentien
dagen geleden, besloot koning Leo
pold weer terug te roepen op „Le
Reposoir", in Zwitserland, gebleven,
om aldaar het verloop van de crisis
rondom de Belgische troon af te
wachten.
WIJZIGING IN BELGISCH
KABINET VERWACHT.
Naar in politieke kringen te Brus
sel verluidt zal, nadat Vrijdagmid
dag de overdracht der koninklijke
bevoegdhheden op prins Boudewijn
is geschied, de regering Zaterdag
morgen haar ontslag aanbieden aan
de Koninklijke Prins. Verwacht
wordt, dat onmiddellijk hierop op
nieuw een homogeen-katholieke re
gering zal worden gevormd, waarbij
vijf of zes portefeuilles in andere
handen zouden overgaan.
De regeringsverklaring zou Woens
dag in de kamer en Donderdag in
de senaat worden afgelegd. De ka
tholieke senator Joseph Pholien
wordt als mogelijke nieuwe eerste
minister genoemd.
In kringen van de Wetstraat is
men van oordeel, dat de homogene
regering slechts zal aanblijven gedu
rende het parlementsreces om daar
na plaats te maken voor een twee- of
driepartijen-regering.
Prins Boudewijn, die heden de eed
op de Grondwet zal afleggen.
Ko-'Lïeitj.e...
Wie aan de mensen niet zoekt te
behagen en vreest te mishagen, zal
veel vrede genieten.
