S)e Gdxi<^(Eou^cmt
Amerika
helpt Spanje
Ontspanning in België
Beide partijen bereiden zich
voor op gevecht om Toesan
Paraatheid van Westelijke
Unie moet worden opgevoerd
Truman vraagt vier milliard
voor bewapening
Spanje krijgt lening van V.S.
Frans plan voor
Atlantische unie
Directeur: C. IVL v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 2 AUGUST US 1950
41ste JAARGANG No. *2044
Papengracht 32, Tel- 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonri. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Buitenlandse gezanten zullen aan koning
Leopold worden voorgesteld
DELGIë HEEFT HET WERK VANDAAG HERVAT en na de opwinden-
de dagen van wat men hier de „voorrevolutie" heeft genoemd, her
neemt het leven zijn gewone gang. In Brussel ziet men voor het eerst se
dert verschillende dagen de trams weer rijden en de hervatting van het
werk is er zonder enige incidenten verlopen. Het spoorverkeer had zich
reeds Dinsdagavond in vrij grote mate hersteld. Na de stations Schaar
beek en Leopoldswijk waren in de loop van de namiddag ook de stations
Noord en Zuid geleidelijk aan weer aan het werk gegaan. Daardoor kon
den gisteren al vele voorbereidende werkzaamheden voor een normale
hervatting der diensten verricht worden en het gevolg is, dat de Brusse
laars vanochtend weer in zo goed als alle richtingen konden reizen. Ook
in de fabrieken en bij de gemeentelijke diensten, die in zeven van de
Brusselse gemeenten drie dagen stil hebben gestaan, is het werk hervat.
Rusl in Wallonië
Ook uit de eerste berichten uit
Wallonië blijkt, dat zich daar geen
frote moeilijkheden voordoen en dat
e stakers in overgrote meerderheid
het parool van de leiders hebben op
gevolgd om zich naar het werk te
begeven.
Uit verschillende plaatsen wordt
weliswaar communistische actie ge
meld, die erop gericht zou zijn de
stakingen om speciale redenen nog
te laten voortduren, doch een om
vang van enige betekenis heeft deze
beweging niet gekregen Reeds gis
teravond werd uit het centrum van
de Borinage, uit Charleroi en uit
Luik, de gebieden waar de staking
zich het snelst en het felst heeft door
gezet en waar zij een totaal karakter
heeft gehad, bericht, dat in de na
middag de bedrijvigheid weer begon
op te leven en dat het normale leven
zich begon te herstellen. De arbeiders
die vandaag het werk hebben hervat,
zullen om elf uur gedurende enkele
minuten de machines stop zetten ter
gedachtenis van de drie slachtoffers
te Grace Berleur.
De Belgische ministerraad heeft
besloten het wetsontwerp inzake de
toekenning der koninklijke bevoegd
heden aan kroonprins Boudewijn
Woensdag door een commissie van
ministers te laten opstellen en Vrij
dag aan de Kamers aan te bieden.
Het ontwerp zou dan Dinsdag in Ka
mer en Senaat behandeld kunnen
worden. Daarna zal koning Leopold
de wet kunnen tekenen, waarbij zijn
negentienjarige zoon de bevoegdhe
den van het koningschap zal verkrij
gen.
Verwacht kan worden, dat er in
beide Kamers van het parlement door
een deel der Katholieke partij bij de
behandeling van het ontwerp nog
harde noten gekraakt zullen worden.
Onder het Belgische publiek hoort
men thans algemeen de mening uiten,
dat de in de afgelopen dagen gehou
den demonstraties tegen koning Leo
pold zijn aangevoerd door „stoot
troepen" van jongelieden, gerecru-
teerd door de communistische partij.
Ooggetuigen zeggen „stoottroepen van
jonge herriemakers" gezien te heb
ben en schatten de gemiddelde leef
tijd van de demonstranten tussen 18
en 25 jaar. Bij verschillende gele
genheden zou men in de voorste rijen
van met flessen en stoelen gooien
de betogers jongelieden hebben op
gemerkt die aangeduid werden als
buitenlandse arbeiders.
De politie van Luik rapporteert,
dat na meer dan tweehonderd arres
taties in dit gebied tijdens de onge
regeldheden een vijftigtal buitenlan
ders naar de Franse grens is geleid.
Er is slechts enige directe schade
aangericht doch omvangrijker scha
de zal, naar men verwacht, voort
vloeien uit het feit, dat mijnen on
der water zijn gelopen, hoogovens
zijn gedoofd en machinerieën ver
waarloosd.
ZAL KONING LEOPOLD DE
KONGO BEZOEKEN?
Naar van het kabinet van de
Eerste Minister wordt vernomen
blijft de mogelijkheid van een reis
van koning Leopold naar de Kongo in
overweging.
Men vestigt er van deze ziide de
aandacht op, dat tussen de partijen is
overeen gekomen dat de koning, tot
de troonsbestijging door kroonnrins
Boudewijn, in België gedomicilieerd
zal blijven. Hij zal voorts, zo merkt
men op, in deze periode alle eerbe
wijzen, verbonden aan de koninklij
ke waardigheid, blijven behouden,
ook wanneer hij een reis gaat onder
nemen. Volgens „La Dernière Heu-
re" wordt van socialistische zijde ver
klaard, dat de overeenkomst is ge
sleten onder kennisname van een
plan van de koning, zich naar het
buitenland begeven.
DE TITEL VAN PRINS BOUDEWIJN
Het is niet uitgesloten dat voor
kroonprins Boudewijn voor de perio
de tot aan zijn troonsbestijging een
speciale titel zal worden gekozen, zo
vernemen wij van het kabinet van
de eerste minister. Welke deze titel
zal zijn kan op het ogenblik echter
nog niet worden gezegd. Opgemerkt
wordt dat de koningstitel aan Leo
pold III zal blijven voorbehouden tot
aan zijn definitieve troonsafstand in
September 1951.
BELGISCHE SOCIALISTEN OVER
DE TERMINOLOGIE IN HET
DOCUMENT.
Hoewel sedert vier maanden ge
sproken is over een overdracht van
de koninklijke volmachten van ko
ning Leopold aan zijn zoon spreekt
het officiële document, waarin de ge
vallen beslissing werd gepubliceerd,
niet over een „overdracht" der be
voegdheden docht over een „toeken
ning".
Van socialistische zijde verklaar
de men, dat men aan deze speciale
woorden bijzondere waarde heeft ge
hecht omdat men meende, dat daar
door sterker een definitief karakter
van de overdracht wordt uitgedrukt
Ons inziens echter is „toekenning"
minder zwaarwichtig dan „over
dracht".
KONING LEOPOLD ZAL
DIPLOMATIEKE CORPS
ONTVANGEN.
Naar van de zijde van het kabinet
van de eerste-minister wordt verno
men zal het voorstellen van het diplo
matieke corps aan koning Leopold
aanstaande Donderdag geschieden
De uitnodigingen voor deze ontvangst
waren reeds verzonden voordat her
besluit tot overdracht der konink
lijke bevoegdheden werd genomen
Het ligt, naar men ons zeide, niet in
de bedoeling deze ontvangst door de
overdracht te laten beïnvloeden
daar de Koning zijn bevoegdheden
nog zal uitoefenen tot de beide Ka
mers de vereiste wet zullen hebben
aangenomen. Dit zal. naar wordt aan
genomen, niet voor Zaterdag zijn.
TOESPRAAK VAN SPAAK.
In een redevoering tot een groep
betogers heeft de heer Spaak gister
middag op het Rogierplein te Brus
sel verklaard: „wij zouden de on
voorwaardelijke troonsafstand' hgb-
ben kunnen bekomen, maar dat zou
enorme offer's aan mensenlevens heb
ben gekost. Dat hebben wij niet ge
wild. Over een jaar trouwens zal de
zeee volledig zijn".
De heer Spaak heeft de betogers
onder wie zich een grote communis
tische groep onder leiding van de
oud-minister Lalmand bevond, ertoe
aangespoord het feit van de over
dracht met „kalme waardigheid" te
vieren.
COMMUNISTEN-LEIDERS
GEARRESTEERD.
Edgar Lalmand,het communisti
sche Kamerlid en secretaris-géneraal
der Belgische communistische partij
en Hersens, zijn gisteravond bij een
meeting voor het beursgebouw te
Brussel door de politie aangehouden
Toestand op Korea
STOOTTROEPEN, die de voorhoede vormden van een Noord-Ko-
reaanse divisie, deden gisteren een aanval op het belangrijke ra-
vitailleringscentrum Taegoe. Na hevige gevechten wisten de Amerika
nen de aanvallers terug te slaan. In In het Zuiden staan de rode divisies
op ongeveer 65 km van Goesan. Over het algemeen is de activiteit aan
het front iets afgenomen en men krijgt de indruk, dat de Noord-Korea-
nen, alvorens een massaal offensief in te zetten, de sterkte van de ver
dedigers trachten te achterhalen.
EN WEER BLIJFT EEN MOLEN
BEHOUDEN, Steeds meer molens
verdwijnen uit het Nederlandse
landschap. Nu eens wordt er een de
prooi der vlammen, dan weer ver
keert er een in zo verre staat van
verwaarlozing, dat restauratie
kostbaar is geworden. Gelukkig zijn
er talrijke mensen die zich het lot
der molens aantrekken, want het
Nederlandse landschap zonder n u-
lens, zou het Nederlandse landschap
niet meer zijn.
Dank zij de financiële steun van
het gemeentebestuur van Wolt'ega,
zal de in 1880 gebouwde graanmolen,
die dringend gerestaureerd moet
worden, voor het Friese landschap I den' bij de Amerikaanse eiland-tot
behouden blijven. l eiland-verovering in dit gebied, ko-
Ruim 300 km is de frontlijn van
het Amerikaanse bruggenhoofd lang.
Het schijnt dat de door de Noord-
Koreanen gebruikte tanks van Rus
sische makelij in de Zuidwestelijke
frontsector gebrek aan brandstof
hebben. De verbindingslijnen zijn
langer geworden en de geallieerde
luchtaanvallen doen zich gevoelen,
zodat de Noord-Koreaanse tanks
thans op een afstand van ongeveer
25 kilometer ten Zuid-Oosten van
het door de Noordelijken bezette
Kotsjang tot stilstand zijn gekomen,
rondom de plaats Hyoptsjon. Hyopt-
sjon ligt ongeveer in het midden van
de Noord-Zuid lopende geallieerde
linie, die van Hamtsjang in het
Noorden tot de haven van Masan,
aan de Zuidkust, loopt.
OOK AUSTRALISCHE TROEPEN.
De Australische minister-president
Robert Menzies heeft in het Huis
van Afgevaardigden gezegd, dat de
„Australische regering binnen de
kortst mogelijke tijd voldoende land
strijdkrachten zal organiseren om
een eerste klas strijdmacht voor Ko
rea te vormen."
Zijn verklaring werd door het
Huis met gejuich ontvangen.
Menzies voegde er nog aan toe,
dat de Australische en waarschijn
lijk ook Nieuw Zeelandse troepen zo
spoedig mogelijk naar Korea zullen
worden gezonden,
NIEUWE AMERIKAANSE
VERSTERKINGEN.
Het Amerikaanse ministerie van
landsverdediging heeft medegedeeld,
dat „eenheden" van de tweede divi
sie infanterie, de eerste divisie ma
riniers en hulp- en verbindingseen
heden in Korea zijn aangekomen.
De mariniers, veteranen uit de
oorlog in de Stille Oceaan tegen Ja
pan, die een schitterende rol vervul-
men rechtstreeks uit de Verenigde
Staten. De „leathernecks" (leernek-
ken), zoals hun populaire bijnaam
luidt, zijn uitgerust met reusachtige
gevechtswagens, vlammenwerpers en
ander oorlogsmateriaal, de beste
uitrusting, die de V. S. thans be
schikbaar kunnen stellen. De mede
genomen tanks zijn groter dan alle
andere tot nu toe in Korea gebruikte
Amerikaanse gevechtswagens.
De nieuwe yersterkingen zullen
onmiddellijk worden ingezet. Zij
zullen een uiterst welkomen steun
zijn voor de zwaar beproefde Ame
rikaanse troepen, die zich thans
krachtig teweer stellen tegen de
Noord-Koreaanse stoot in de richting
van Poesan.
Ministersconferentie te Den Haag
De vijf ministers van Buitenlandse
Zaken van de Westerse Unie hebben
op hun eendaagse conferentie te Den
Haag onder voorzitterschap van mi
nister Stikker besloten er bij de vijf
parlementen ten sterkste op aan te
dringen, de bewapeningsproductie te
vergroten, de militaire opleiding te
bespoedigen en de defensie-uitgaven
te verhogen.
De ministers Schuman (Frankrijk'»
en Bevin (Engeland) herinnerden er
hun collega's aan, dat hun landen
respectievelijk 18 milliard francs en
100 millioen pond sterling extra ten
behoeve van de bewapening hebben
gevoteerd. Alle ministers waren het
er over eens, dat voor de defensie
meer geld moet worden besteed dan
tot dusver-geschiedde.
Na afloop van deze negende bij
eenkomst van de consultatieve raad
waarvan de ministers van Buiten
landse Zaken van Groot-Brittannië.
Frankrijk, Nederland. België en
Luxemburg deel uitmaken, werd een
kort communiqué uitgegeven, waarop
minister Stikker een toelichting gat
TOELICHTING VAN MINISTER
STIKKER.
Minister Stikker zeide, dat een zeer
openhartige discussie over de proble
men van het Verre Oosten was ge
voerd. Wat daar gebeurt, betekent
dat ook het Westen zich zo sterk mo
gelijk moet maken.
Over de wijze waarop de krachten
van het Westen versterkt moet°n
worden hebben de ministers een
aantal geheime beslissingen genomen,
die zo spoedig mogelijk door meer ge
detailleerde beslissingen gevolgd zul
len worden, om de bewapening van
West-Europa te vergroten en de
weerbaarheid zo snel mogelijk op te
voeren. Om de totale kracht zo groot
mogelyk te maken is een sterke co
ördinatie tussen de Westeuropese or
ganisatie en de organisatie van het
Noordatlantisch pact nodig.
Minister Stikker gaf als zijn per-
mJ^E KOREAANSE CRISIS heeft de wereldvrede in gevaar gebracht en
daarom verzoek ik het Congres snel te beslissen over de toewijzing
van vier milliard dollar voor bewapening van de niet-communistische
landen". Aldus begon de boodschap, waarmede president Truman zich
gisteren tot het Congres richtte.
De president vervolgde: „Het is
thans duidelijk, dat de vrije landen
geen andere keus hebben dan in snel
tempo hun pogingen te verveelvoudi
gen om, ieder voor zich en allen ge
zamenlijk, sterker te worden, opdat
zij in. staat zullen zijn de beginselen,
waarvoor de Uno op de bres staat,
te verdedigen".
In een toelichting op zijn ver
zoek om zo spoedig mogelijk goed
keuring, zei Truman, dat een groot
gedeelte van de te vervaardigen
wapens eerst 12, 18 of 24 maanden
na het afsluiten van de contracten
met de wapenfabrieken zal kun
nen worden afgeleverd. De Ver
enigde Staten zullen het leeuwen
aandeel van de wapens leveren,
maar ook andere landen moeten
naar vermogen een deel van de
productie voor hun rekening ne
men.
Een gedeelte van de door de pre
sident gevraagde vier milliard dol
lar voor militaire hulpverlening aan
het buitenland, zal worden ge
bruikt om West-Europese munitiefa
brieken aan het werk te zetten. Ook
Canadese wapenfabrieken zullen
worden gebruikt. Dat gebeurt om de
taak van de Amerikaanse industrie
te verlichten, die de Amerikaanse
strijdkrachten voor een bedrag van
ten minste tien milliard dollar aan
uitrusting moet leveren.
Na de conferentie v.l.n.r. de minis
ters Paul van Zeeland (België), Ro
bert Schuman (Frankrijk) minister
president Willem Drees, Ernest Be-
vin (Engeland), Dirk Stikker en Jo
seph Bech (Luxemburg).
soonlijke mening, dat de Westeurope
se landen zich slechts dan militair
sterk kunnen maken wanneer er een
voortschrijding van de economische
integratie plaats vindt. Het is niet
ondenkbaar, dat de verhoging van
de militaire krachtsinspanning van
invloed zal zijn op de levensstan
daard. maar de Nederlandse regering
zal er naar streven die invloed zo
veel mogelijk te beperken, omdat
naast militaire kracht, ook sociale
rust van groot belang is, aldus de
bewindsman.
De vraag of de herbewapening van
West-Duitsland op de bijeenkomst
van de consultatieve raad aan de or
de was gekomen liet minister Stik
ker onbeantwoord.
De vijf ministers zullen elkaar op
3 Augustus opnieuw te Straatsburg
ontmoeten. Minister Bevin is onder
weg naar Straatsburg Minister Schu
man vliegt eerst naar Parijs terug.
De ministers Van Zeeland en Bech
zijn per auto naar hun hoofdsteden
teruggekeerd.
OVEREENKOMST TUSSEN
TSJANG KAI SJEK EN
MACARTHUR
Tsjang Kai Sjek zeide „Wij zijn
er van overtuigd, dat de eindover
winning in de strijd tegen commu
nistische agressie aan ons zal ^jjn.
Wij kunnen thans weer nauw met
onze wapenbroeder generaal MacAr-
thur samenwerken". Hij was er van
overtuigd, dat geheel Azië zou „ont
waken en zich tegen communisti
sche agressie teweer zal stellen"'.
Een Chinees blad noemde het re
sultaat van de bespreking een mi
litaire Sino-Amerikaanse alliantie".
TE VROEG GEJUICHT
Het „Vrije Volk" heeft in .een
hoofdartikel, dat begon met de woor
den: „Koning Leopold III heeft
eieren voor zijn geld gekozen
een veel scheller juichtoon aangehe
ven, dan de Belgische socialisten.
Het blad is er schor van en roept
wel wat voorbarig, dunkt ons uit:
Le Roi est mort, vive le Roi. De
koning, Leopold, is dood, leve de
koning, Boudewijn! Die kreet zal
morgen door de straten weerklin
ken, door de straten van Vlaande*
ren, door de straten van het Wa
lenland en door de straten van de
hoofdstad Brussel. Er is weer een
koning der Belgen, een koning van
alle Belgen, zoals het in de* Belgi
sche grondwet staat. Dat hij er
komt en dat met Leopold ook niet
de monarchie verdwijnt, dankt
België niet aan zijn katholieken
maar aan de gezamenlijke actie en
het verzet van liberalen en socia
listen, die pal hebben gestaan voor
de democratie en haar niet' hebben
laten afslachten. Niet Spaak, niet
Renard, niet Buset, gaven het sein
voor de revolutie, maar het was
Leopold zelf, die de bloedvaan
hees.
Ten eerste is Leopold III nog
steeds koning van België, terwijl het
toch wel hoogst misplaatst is een
man, al is het dan maar een koning,
bij zijn leven dood te verklaren en
zijn zoon te huldigen.
Vervolgens is er van geestdrift voor
kroonprins Boudewijn geen sprake.
In plaats van kreten in de straten
te slaken, is het Belgische volk kalm
aan zijn werk gegaan. Het „Vrije
Volk" kan daar een voorbeeld aan
nemen.
Pal zouden de liberalen en de so
cialisten veiligheidshalve ver
zwijgt het blad de communisten
hebben gestaan voor de democratie,
terwijl het voor iedereen, die de de
mocratische rechten niet wil laten
afhangen van de wisselende luimen
van het ogenblik, wel droevig klaar
blijkelijk is, dat door het dreigement
met burgeroorlog, de democratie in
België een harde knauw heeft ge
kregen.
„Er is echter één ding dat duide
lijk is en dat reeds nu beoordeeld
kan worden" schrijft het Prot.
dagblad „Trouw" en daarmede zijn
we het volkomen eens „En dat is
dit, dat in België een wettige koning,
die volkomen rechtmatig tot giste
ren toe op zijn troon was gezeten,
door het revolutionnaire geweld van
een minderheid weggejaagd. Het is
een ouderwetse echte revolutie ge
weest. Een reprise van 1830 en van
1848".
Als het „Vrije Volk" Lèopold de
„bloedvaan" laat hijsen, is de vreug
devolle opwinding van de schrijver
kennelijk over het kookpunt heen.
Het blad had beter gedaan te lezen
en te schrijven in de geest, waar
mede Paul Spaak in „Le Peuple" van
gisteravond zich uitte. Hij weigerde
het woord „overwinning" te gebrui
ken, omdat „het nu onze beurt is om
onze edelmoedigheid te tonen".
Blijkbaar heeft Paul Spaak, de
leider van de Belgische socialisti
sche partij, de edelmoedigheid van
koning Leopold gewaardeerd en
tracht hij nu helaas te laat
dit hoge voorbeeld na te volgen.
Een poging tot deugdbeoefening,
welke aan het „Vrije Volk" van har
te wordt aanbevolen.
De Amerikaanse senaat heeft met
65 tegen 15 stemmen besloten toe
te staan, dat de Ver. Staten een le
ning van 100 milioen dollars aan
Spanje verstrekken.
De democratische senator Pat Mc
Carran had voorgesteld om van de
Marshallgelden 100 millioen dollars
voor Spanje te bestemmen, maar de
senaat besloot de regering toe te
staan via de export-import bank een
lening tot dit bedrag te verstrekken.
Senator Millard Tydings (demo
craat) verklaarde, dat Spanje nodig
was voor de verdediging van de Ver
enigde Staten.
Kort voordat de Senaat over de
lening stemde, had de Spaanse re
gering, in een door haar ambassade
te Washington uitgegeven verkla
ring, haar steun toegezegd aan de
V.S. in het Koreaanse conflict en de
verzekering gegeven van haar be
reidwilligheid om met andere vrede
lievende landen samen te werken,
teneinde aan de gevaren van het
communisme het hoofd te bieden.
De Spaanse verklaring gewaagde
niet van de resolutie van de V.N.
m'et betrekking tot Korea.
Volgens „Le Monde" zal aan de
plaatsvervangers der ministers van
buitenlandse zaken van de staten
leden van het Noord-Atlantische
Verdrag, die thans te Londen bijeen
zijn, een nieuw verreikend Frans
plan worden voorgelegd, dat voor
ziet in het tot stand komen van een
militaire en administratieve „Atlan
tische Unie'
voorstel werd uitgewerkt op ver
scheidene bijeenkomsten van des
kundigen van verschillende Franse
ministeries. „Volgens nog niet be
vestigde berichten zou in het Franse
voorstel zijn vastgelegd hoeveel di
visies de staten-leden van het At
lantisch pact tezamen op 'de been
moeten brengen. Het zou tevens
voorzien in een groter aantal Britse
troepen voor het Europese vaste
land", aldus „Le Monde".
Grootscheepse
herbewapening
in Engeland
Het Britse kabinet was gisteren
vrijwel de gehele dag in vergadering
bijeen om de internationale toestand
te bespreken en de maatregelen, die
naar aanleiding daarvan genomen
dienen te worden. Men heeft in
overweging genomen om aan de
herbewapening een bedrag van dui
zend millioen pond te besteden. Dit
is 10 maal zoveel als Attlee aankon
digde in het Lagerhuis.
Dit geld zal echter niet geheel in
het lopende jaar worden besteed en
wellicht zou Amerika een deel van
dit bedrag fourneren.
Zaterdag wordt een rapport over
de Britse defensieplannen aan Tru
man gezonden. Een commissie, be
staande uit vertegenwoordigers van
alle regeringen, die aan het Noord-
Atlantische pact deelnemen, is te
Londen permanent bijeen, om plan
nen uit te werken voor de vorming
van een gecombineerde legermacht
ter beschikking.
In Londen doen.voorts geruchten
de ronde, dat Engeland een groot
Het Franse blad, zggt, dat dit atoom-centrum zou gaan bouwen.
