Terugkeer zonder incidenten en zonder feest Koning Leopold sprak tot zijn volk RADIO-TOESPRAAK EN BOODSCHAPPEN VAN DE KONING Week-end in België was rustig Mackenzie King overleden Strijd op Korea gaat verder Vliegramp in Zuid-Carolina KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAAK IN OPGENOMEN „DE BURCHT" MAANDAG 24 JULI 1950 41ste JAARGANG No. 12036 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Alleenf te Brussel een kleine betoging IJ ET WEEKEINDE is in geheel Bel gië rustig verlopen. Het enige in cident is gemeld uit Charleroi, waar in de loop van de nacht van Za terdag bomontploffingen zijn voorgekomen bij drie electriciteitscentrales. De schade is beperkt gebleven en slechts één wijk van de stad heeft korte tijd zonder stroom gezeten. Afgezien van enige demonstraties van kleine omvang, die hier en daar werden gehouden, heeft deze Zondag zich piet van andere Zondagen onderscheiden. Het koninklijk slot te Laeken is het aantrekkingspunt gebleven voor deputaties uit het Vlaamse land, die bloemstukken kwamen aanbieden. Zij hebben getracht, geduldig staande voor de scherp bewaakte hoofdingang van het park een glimp van de koning op te vangen. Enige malen is dat gelukt, toen de koning met zijn zoons een wandeling door de tuin van het slot maakte en de wachtenden van verre toewuifde. de Leie gestaan. Met fierheid mogen wij zeggen, dat de Belgische troepen van 1940'45, evenals de Belgische strijdkrachten van 1914'18, hun plicht volkomen hebben vervuld, en naar de mate van hun middelen, in Europa en in Afrika, en bij de bevrij ding, tot de eindoverwinning hebben bijgedragen. Mijn eerste gedachten gaan ook uit naar al wie, in welke hoedanig heid ook, in België en in het bui tenland, zich schrap gezet hebben in een fiere houding van verzet tegen de vijand, die geleden hebben in de strijd voor de onafhankelijkheid en hebben vertrouwd in de eenheid en in de traditionele instellingen van het land". De koning deed een plechtig be roep op de eensgezindheid van zijn landgenoten en bezwoer hen, zich niet met ij dele en onvruchtbare twisten van het goede doel te laten afleiden. „Zoals mijn voorgangers het de den, die op sommige tijdstippen van hun bewind op wrede wijze werden aangevallen, zal ik de tegen mij ge voerde polemieken vergeten om al leen aan de toekomst te denken.. De koning is het symbool van de conti- nuiteit van de natie. Hij heeft tot taak een raadgever te zijn, buiten de partijtwisten om, met eerbied voor de besluiten van de meerderheid, met aandacht voor de meningen van de minderheid. Welke ook de nieuwe beproevin gen mogen zijn, die de toekomst mij oplegt, ik beschouw dat als mijn taak. Belgen, weest onze nationale leu ze indachtig: „Eendracht maakt macht. God bescherme Vlaanderen vlagde In Vlaanderen was in de grotere centra een vlaggentooi merkbaar, terwijl in de kleinere dorpen hoege naamd niets te bespeuren was. Be halve vlaggentooi waren er spandoe ken met opschriften ter ere van de koning en hier en daar waren ver sieringen met de beeltenis van de koning aangebracht. In Oudenaerde was het fraaie middeleeuwse stad huis versierd en er hingen wimpels en verlichting in de straten. Een scherpe tegenstelling leverde Echter het weinige kilometers verder beginnend Waalse land. Reeds het industriestadje Ronsse, hoewel nog Vlaams, was zonder enige opsmuk.' In de Waalse steden en dorpen hin gen slechts enkele vlaggen, uitslui tend aan de gebouwen van staatsin stellingen. Er waren echter ook wei nig anti-koningsgezinde opschriften. Hier en daar zag men het woord „troonsafstand" gekalkt en op aan plakborden hingen de manifesten van de socialistische partij, waarin de be volking wordt opgeroepen de koning 'niet te erkennen. Demonstraties zijn echter niet voorgekomen en de socialisten heb ben tot dusverre een afwachtende houding aangenomen. Te Brussel werd Zondagavond een demonstratie tegen de koning gehou den. De demonstranten liepen door de stad onder het roepen van „Troonsafstand" en „Weg met Leo pold". De politie verhinderde de de monstranten de trappen van het beursgebouw te bezetten. Enkele de monstranten, staande op de schou ders van betogers, spraken de me nigte toe op het Brouckèreplein. De politie dreef daarop de menigte, zon der dat er incidenten waren, vteen- Radio-rede van de koning Koning Leopold heeft Zaterdag middag te kwart over een een radio boodschap tot het Belgische volk gericht, waarin hij zeide: „Na zes lange jaren verbanning voel ik mij diep ontroerd, nu ik op nieuw de voet heb gezet op vader landse bodem, waar ik door het par lement wordt teruggeroepen. Mijn hand is gestrekt naar al wie zoals ik slechts door één gedachte zijn bezield: het. land te dienen., Ik zal alles doen wat in mjjn macht ligt, opdat dit een begin zij van nationale verzoening in het te ken van verdraagzaamheid en goede trouw. Nu ik mijn vaderland terug zie, gaan mijn gedachten uit naar mijn oude wapenbroeders uit de twee oor logen. Met hen heb ik aan de IJzer en Kroonraad ging niet door De tegen Zaterdagmiddag bijeen geroepen Kroonraad is niet doorge gaan. Zoals gemeld, hadden de so cialistische ministers van staat van te voren hun ontslag genomen, doch de liberale minsters van staat waren van plan de Kroonraad bij te wonen. Toen zij evenwel ten paleize ver schenen, vertelde Duvieusart de mi nisters van .staat, dat de koning zich zou bepalen tot een algemene ver klaring, die niet door discussie ge volgd zou worden. Toen de liberale ministers van staat hun verwondering over deze gang van zaken uitten, verklaarde minister Duvieusart, dat de Kroon raad was samengeroepen om tf voorkomen, dat de koninklijke boodschap slechts gedaan werd aan de regeringsleden, allen leden van een enkele partij, de C. C. P. De liberale ministers van staat meenden niet de rol van „figuran ten" die hun was toebedeeld, te kun nen accepteren en hebben zich on middellijk teruggetrokken. De vergadering werd zodoende al leen bijgewoond door de leden van het kabinet en door de Katholieke ministers van staat. BOODSCHAP AAN BELGISCH PARLEMENT. De voorzitters van beide Kamers hebben de volksvertegenwoordigers en senatoren de tekst doen toeko men van de boodschap, welke ko ning Leopold Zaterdag te 11 uur 's morgens heeft voorgelezen aan de voorzitters van beide Kamers, met het verzoek de vertegenwoordigers van de inhoud op de hoogte te stel len. Daarin zegt de koning o.m. „Bij het hernemen van mijn rol als staatshoofd, stel ik er prijs op te verklaren, dat het mijn voordurend streven zal zijn in contact te blijven met de leidende elementen van Let land om, aldus het vertrouwen te doen herleven en de verzoening in de hand te werken. De prinsen Boude wijn en Albert, die met mij in het land terugge keerd zijn, zullen in hun vaderland hun opvoeding kunnen voltooien. En ik zal er onverwijld naar stre ven, d^t aan de kroonprins de ver eiste militaire en politieke opleiding wordt gegeven. Ik sluit mij aan bij de hulde, wel ke de regering en het parlement aan mijn broeder, de prins-regent, bij het neerleggen van 'zijn taak heb ben gebracht. Door de continuiteit van de mo narchie te verzekeren, heeft de prins regent zich verdienstelijk gemaakt jegens het vaderland." VERKLARING VAN HET BELGISCHE VAKVERBOND. Het Algemeen Belgische Vakver bond heeft een verklaring uitgegeven waarin gezegd wordt: ,,Het bureau van het A. B. V. V., vergaderd te Brussel op 22 Juli, stelt vast, dat Leo pold in is teruggekeerd in zijn pa leis. Zomin als het de machtsgreep heeft aanvaard, aanvaardt het A B V. V- het voldongen feit. Voor ons is Leo pold III niet meer de koning der Belgen en nog minde? die der ar beiders. De vakbeweging zal stelsel matig iedere medewerking aan de koning en aan zijn „collaborateurs" weigeren. LIBERALEN WILLEN ..SPONTANE TROONSAFSTAND". De liberale partij heeft besloten, bij de koning aan te dringen op een „spontane en eervolle troonsafstand", die volgens het partijbestuur „drin gend noodzakelijk is om het land te redden". Het partijbestuur acht het „onmogelijk voor de liberalen om de koning politieke medewerking te verlenen." DINSDAG VOOR DE VERENIGDE KAMERS. j Het Belgische parlement komt jinsdag in verenigde vergadering bij leen om te luisteren aaar een bood- [schap van koning Leopold. De eerste jofficiële handeling van de koning was het overhandigen van de tekst van fdeze boodschap aan de voorzitters Ivan Kamer en Senaat. De eerste minister Duvieusart heeft i verklaard, dat hij Dinsdag a.s. jhet parlement een korte verklaring zal afleggen over zijn besprekingen |met de koning. Het ligt echter niet in zijn 'bedoeling een nieuw rege ringsprogramma op te stellen, of om een motie van vertrouwen te vragen. DE PRINSEN BEZOEKEN BRUSSEL. De beide zoons van koning Leopold hebben Zondagochtend hun eerste bezoek aan de binnenstad van Brus sel gebracht Begeleid door een cor don motorpolitie, arriveerden de prinsen Boudewijn en Albert om ïVlf elf aan het Paleis van de Academie om daar de plechtige uitreiking van onderscheidingen bij te wonen. Een honderdtal belangstellenden juichten de prinsen bij hun aankomst toe. Eén-en-twintig jaar Canada's premier De Canadese oud-premier William Lyon Mackenzie King is Zaterdag, nadat hij Donderdag een aanval van longontsteking had gekregen, op 75- jarige leeftijd in zijn landruis bij Ottawa overleden. Langer dan enig ander politicus is Mackenzie King leider van een regering geweest. Met zijn premier schap van 21 jaar heeft hij zelfs het record van William Pitt geslagen. Tijdens het bezoek dat King na de bevrijding aan ons land heeft ge bracht verleende de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam hem het ere-doctoraat *in de rechtsweten schappen als tribuut voor de bijdra ge, die hij geleverd heeft voor de overwinning van de vrijheid. In het begin van dit jaar overhandigde prins Bernhard tijdens zijn recente bezoek aan Canada de inmiddels in 1948 afgetreden Mackenzie King het grootkruis van de orde van de Ne derlandse Leeuw. King, een verstokt vrijgezel, was een uiterst precies en nauwgezet man, die veel waarde hechte aan kleding en vormen. Op het terrein der politiek zeker ontweek hij de strijd niet. Hij voerde die met grote vurigheid en soms met een heftig heid, die hij wel geërfd zal hebben van zijn beroemde grootvader van moeders zijnde, William Lyon Mac kenzie, de leider van de Canadese opstand van 1835. Toevallig diende zijn andere grootvader als kolonel in het leger, dat deze opstand bedwong. Noord-Koreanen blijven opdringen ï"VE NOORD-KOREANEN hervatten Maandagmorgen de beschieting van de Amerikaanse linies ten Zuidoosten van Taejon. De Ameri kanen beantwoordden het vuur met fosforgranaten en hebben straal- vliegers in de strijd geworpen. Zondag had de Amerikaanse eerste cava- lerie-divisie hier de vuurdoop ondergaan en stand gehouden tegen een aanval van 6000 infanteristen, die gesteund werden door tanks. De 25ste divisie raakte voor het eerst in de strijd meer naar het Oosten bij Hamtsjan, waar eveneens een met tanks versterkte colonne oprukte. Amerikaanse vliegtuigen waren Zondag de gehele dag in actie boven het front. In totaal verloor de vijand Zondag minstens 14 tanks en wer den 14 tanks zwaar beschadigd. Aan de beide kusten hadden de waarbij gestadig tegenstand wordt KONING LEOPOLD III IN BELGIë TERUG. Na zes jaar ballingschap is Koning Leopold III Zaterdag in zijn land teruggekeerd. Links zien wij de Koning, staande op het bordes van zijn Paleis te Lae ken, de Belgische royalisten toewui ven, die hem, staande buiten het hek van het Paleis, zijn komen begroe ten. Rechts is een andere bijeen komst: de protestdemonstratie van de socialisten tegen zijn terugkeer, Zaterdagavond op de plaats der Martelaren gehouden. Staande voor Noord-Koreanen succes. Aan de Westkust rukten zij weer verder op van Iri en Chonjoe uit en aan de Oostkust heroverden zij Jongdok, dat na door een Britse en Ameri kaanse kruiser met de grond gelijk te zijn gemaakt, door de Amerika nen was bezet. Ook wordt meegedeeld, dat de Noord-Koreanen in het Westen Kwangdjoe hebben bezet, een der belangrijkste steden in het Zuiden. Een woordvoerder der Ameri kaanse marine verklaarde dat de Nederlandse torpedojager Hr. Ms. Evertsen in actie is gekomen met Amerikaanse en Britse oorlogssche pen ter hoogte van de Koreaanse kust. De Noordkoreaanse verliezen ge durende de eerste vier weken van strijd worden geschat op 14 a 18.000 man, zo deelde een militaire woord voerder mee. Ongeveer 500 Amerikaanse solda ten kwamen Zondag over de heuvels uit Taejon terug. Hun commandant, generaal-majoor Dean, die Donder dag zelf de verdediging van de bran dende stad leidde, was niet bij hen. De hoop dat hij zal terugkeren heeft men echter niet opgegeven. Als de generaal ontkomen is staat hij voor een lange moeilijke tocht door de bergen naar zijn eigen linies. Men weet dat hij zich voorbereid de om zich vechtend een weg terug te banen. Zijn oude luitenant Clarke, die de stad voor hem verliet, heeft dit bericht. Toen deze hem het laatst had gezien had generaal Dean nog tweehonderd soldaten, die zijn hoofdkwartier verdedigden. Ook is bekend, dat Dean gewond is geraakt. Een hoge functionaris van het Amerikaanse ministerie van lands verdediging heeft Zaterdag ver klaard, dat het mogelijk tot het mid den van de herfst of zelfs tot het voorjaar van 1951 zou kunnen duren, voordat de Amerikaanse strijdkrach ten in Korea een tegenoffsensief op grote schaal in Korea kunnen inzet ten. Deze functionaris verklaarde ver- het standbeeld ter ere van de marte- der nog, dat het Amerikaanse volk lirsn 1 Qor\ laren van 1830 sprak de socialisti sche leider Spaak de menigte toe en liet haar de eed afleggen, dat zij met de leiding van de partij de strijd te gen de koning zou voortzetten. Foto Anp-Cn-Comm-Unce zich niet opgeschrikt moet gevoelen, wanneer spoedig een nieuwe tegen slag in Korea zou plaats vinden. Hij zette uiteen, dat de algemene opzet van de door de Amerikanen in Ko geboden en de vijand zo zwaar mo gelijke verliezen worden toege bracht. INVASIE OP FORMOSA AANSTAANDE? Communisten op een eiland voor de Chinese kust hebben het eiland Kinmen, dat in handen der nationa listen is, zwaar met artillerie be schoten, zo meldt het nationalisti- DE KONING TERUG! Zaterdag morgen om 7.19 uur landde er op het vliegveld Evere bij Brussel een mi litaire Dakota, bestuurd door kolo nel Burniaux, waarin koning Leo pold, prins Albert en de premier Duvieusart waren gezeten. Kroon prins Boudewijn arriveerde in een ander toestel. De koning was ge kleed in het uniform van een veld maarschalk van het Belgische leger. Op het moment waarop de koning, voor het eerst sedert zes jaar, de Belgische bodem betrad, zette het muziekcorps de Brabangonne in. Op de foto boven: de koning pas seert op het vliegveld het vaandel, onder: de koning inspecteert de ere wacht. A.N.P. TELE-Foto sche ministerie van defensie. Volgens door de nationalistische regering ontvangen inlichtingen zijn 1.500 zeewaardige schepen aan de kust van Foekien samengebracht. Dit zou wijzen op een op handen zijnde invasie op Formosa. Drie-en-dertig doden Een groot transportvliegtuig van de Amerikaanse territoriale lucht macht is met 33 personen aan boord Zondag ten Zuiden van Myrtle Beach in Zui4-Carolina neergestort. Alle inzittenden zijn om het leven gekomen. Het vliegtuig keerde terug naar Nashvillè in Tennessee met militai ren, die de afgelopen twee weken te Myrtle Beach manoeuvres hadden gehouden. DIT IS OOK OORLOG. Deze fo to werd genomen tijdens een ogen blikje van rust op het Koreaanse front Beter dan in een verhaal van duizend woorden vertelt het plaatje wat de oorlog betekent voor de sol daten in de vuurlinie. Op de voor grond liggen vier jonge soldaten in diepe rust, terwijl een oudere kame raad, niet in staat de slaap te vatten, peinzend voor zich uitkijkt. Een an dere soldaat, die zich wegens de warmte van shirt heeft ontdaan, zijn de sombere gedachten ook van het gezicht af te lezen. Maar een der jongens van het groepje op de ach rea gevoerde stijd is, tijd te winnen, tergrond, heeft er nog wel zin in om tegen de fotograaf te lachen. Bij een 155 mm Howitzer staat een wacht onverschillig een sigaretje te roker tot hij opdracht krijgt het geschut weer in werking te stellen. De bergachtige achtergrond laat zien welk een moeilijk gevechtster ren het Koreaanse front is. 'Ko.Vizttje... Maak gebruik van het daglicht, want het wordt gevolgd door dl duisternis van de nacht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1