S)e £oidóe(2otvta/iit De slag aan de Koem is verloren Amerikanen trekken terug Amerikanen trekken Oostwaarts Ganunutii&teti bezetten aetCaten Jiaejan Amerika's industrie wordt omgeschakeld Meer hulp voor Europa Operaties tegen Zuid-Molukken Vliegramp in India Toch compromis in de Belgische koningskwestie? Stalin antwoordt Nehroe Mgr.Basil Aftenie bezweken ONBEHOLPEN DINSDAG 18 JULI 1950 41ste JAARGANG No. 12031 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN waarin Opgenomen „de burcht" Papengracht 32, Tel. 20015, Adtn. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 TSE NOORD-KOREANEN hebben de slag aan de rivier de Koem ten koste van bloedige offers gewonnen en drijven de Amerikanen nu naar de bergketen, die dwars door Korea loopt. De stad Taejon, die het centrum vormde van de ronde Koem linie, en gisteren reeds door de Ame rikanen werd ontruimd, werd gisteravond door de Amerikaanse strijd krachten verlaten en is door de communisten bezet. Drie divisies rukten van het Westen, het Noord-Westen en het Noorden op de stad aan. De verdedigers treffen inmiddels voorbereidingen om stand te houden bij Oktsjoen, op de weg naar Poesan, 13 km ten Oosten van Taejon, zo meldt het communiqué van generaal MacArthur, dat verder zegt, dat de Noordelijken wel over veel artillerie beschikken, m^ar nog niet veel tanks ten Noorden van de Koem in het vuur hebben gebracht. Het front van de Amerikaanse troepen, dat eerst West-Oost liep, is ten gevolge van het op de flanken opereren der Noord-Koreanen naar het Westen gedraaid en loopt nu Noord-Zuid. De ruimte slinkt snel De Amerikaanse infanteristen vech ten door totdat zij geen munitie meer hebben. Hun aanvoer wordt bemoei lijkt ten gevolge van het optreden van guerrilla's en geïnfiltreerde Noordkoreaanse scherpschutters, die de aanvoerwegen onder vuur nemen. Volgens een woordvoerder te To kio trekt de 24ste divisie zich in goe de vorm terug. Zij heeft thans het voordeel van het terrein, dat heuvel achtig is. Ondanks de nog steeds optimisti sche toon van de legerberichten, ver hullen waarnemers niet, dat de toe stand ernstig is. De beschikbare ruimte, waarop de verbonden strijd krachten zijn samengebracht, slinkt snel en beslaat nu een 25.000 vier kante kilometer. Daarbij is de hoofdverbindingslijn van de haven Poesan naar het Noor den kwetsbaar. De spoorlijn telt 16 bruggen en 23 tunnels, die tegen guerilla-aanvallen verdedigd moeten worden. Een woordvoerder van het ministe rie van Defensie te Washington zei, dat er nog vele geschikte posities zijn om stand te houden alvorens de vol gende hoofdverdedigingslijn was be reikt. Deze lijn loopt, volgens de woordvoerder langs een ongeveer 55 km ten Zuiden van de Koem liggen de bergrug, die zich van het Noord oosten naar het Zuidwesten uitstrekt „Niemand kan zeggen waar wij het front gaan stabiliseren", aldus de zegsman, „dat hangt van het weer en vele andere omstandigheden af". Te Tokio werd een bericht van de radio-omroep van Seoel opgevangen, waarin wordt medegedeeld, dat de Noord-Koreaanse troepen Jongedok, een knooppunt van spoorwegen aan de Octetkust van Zuid-Korea, dat 150 Kilometer ten Noorden van Poesan is gelegen, hebben veroverd. Uit dezelfde bron wordt gemeld dat de Noordelijken het verscheide ne kilometers van de kust af gelegen Janjang hebben veroverd. De oprukkende Noord-Koreaanse troepen zouden door guerillastrijders worden geholpen. Geen Nederlandse grondstrijdkrachten De kwestie van het zenden van Ircepen naar Zuid-Korea heeft een onderwerp van regeringsberaad uit- gmaakt. De Regering zou daarbij tot de conclusie zijn gekomen, dat het technisch onmogelijk is grondstrijd krachten naar Zuid-Korea te zenden in verband met de eisen, welke ge steld worden door de wederopbouw van de weermacht in Nederland. Tot dusverre hebben twintig lan den geantwoord op het door de se cretaris-generaal der Verenigde Na ties, Trygve Lie, op hen gedane be roep om Zuid-Korea militaire hulp te verlenen. Geen van deze landen beeft aangeboden troepen te zenden. De meesten hebben meer nauwkeu rige gegevens over de aard van de verzochte hulp verzocht. ENGELAND AARZELT In Londense politieke kringen zijn meningen ten zeerste verdeeld over de houding van Groot-Brittan- nië tegenover het verzoek der V. N. om troepen naar Korea te zenden. Aan de ene kant beweert men dat de Engelse militaire verplichtingen in het Verre Oosten reeds buiten pro porties zijn en dat onttrekking van omvangrijke onderdelen uit het staand leger de defensieve kracht van het Britse imperium beneden de aan genomen veiligheidsmarge zou bren gen. Engeland zou daarom ten hoog ste bereid zijn een kleine symboli sche troepenmacht naar het strijd toneel te dirigeren. Aan de andere kant zegt men ech ter, dat Groot-Brittannië niet lijde lijk zal toezien, hoe G. I. Joe de kas- tanje^uit het vuur haalt. De Britse regering zou zich op het standpunt stellen, dat zij de regeringen van kleinere landen zal dienen voor te gaan. Bovendien zou zij zich afvra gen, wat voor uitwerking een even tuele weigering om grondstrijdkrach ten naar Korea te zenden op de Amerikaanse publieke opinie zou hebben. Hier en daar hoort men ook stem men opgaan, dat het Britse kabinet de mening is toegedaan, dat Neder land het aangewezen land is om zijn nog in Indonesië gestationneerde troepen naar Korea te sturen. Neder land, zo wordt gezegd, heeft prac- tisch geen verplichtingen meer in het Verre Oosten en heeft een goed bewapend en -getraind leger van 30.000 man op betrekkelijk kleine af stand van het Koreaanse front staan. EEN WESTEUROPEES LEGER NAAR KOREA? In de Britse hoofdstad wordt reke ning gehouden met de mogelijkheid, dat de Westerse Unie als geheel een strijdmacht ter beschikking zal stel len voor de strijd in Korea. Op deze manier zou meer dan een symbolische bijdrage kunnen worden geleverd. AMERIKAANS WITBOEK Het Amerikaanse State Depart ment deelde mede, dat 't Donderdag te 24 uur een Witboek over de Ko reaanse crisis zal publiceren. Gedeeltelijk op oorlogsproductie pRESIDENT TRUMAN heeft gisteren de leiders van het Congres op het Wittq, Huis ontvangen om plannen voor de uitbreiding der strijd krachten en de gedeeltelijke overschakeling der Amerikaanse industrie op oorlogsproductie te bespreken. Deze maatregelen zullen tegen het einde van de week in het Congres worden behandeld. Nadat Truman's bood schap Woensdag aan het Congres is voorgelezen, zal de president 's avonds een radiorede tot het Amerikaanse volk houden over de toe stand in Korea. De leiders van het Congres spraken het vertrouwen uit, dat alle nieuwe wetten, die de president zgl voorstellen snel aangeno men zullen worden. De president zal meer geld vragen voor de verdediging, om te beginnen ongeveer 18 milliard gulden. Hij zal de belastingen verhogen, voorlopig met ruim anderhalf milliard. Men is niet bang, dat er gebrek aan levens middelen zal komen. De laatste ja ren zijn er grote oogsten geweest en de boeren hebben moeite om het overschot kwijt te raken. De regering let op de stijgende voedselprijzen en is klaar maatregelen hiertegen te ne men. Zij zal waarschijnlijk stappen doen om te verhinderen, dat arbei ders zonder officiële vergunning an der werk zoeken. De vakverenigin gen hebben hun medewerking toege zegd. De regering hoopt, dat de bon den zullen beloven, dat er niet ge staakt wordt zolang de internationale toestand niet verbetert. Men verwacht, dat de president maatregelen zal treffen ter controle van de staalindustrie. Er zullen min der auto's en minder televisietoestel len wordt gemaakt en. de regering zal de bouw van nieuwe hoogovens financieren. Waarschijnlijk zullen maatregelen worden genomen om het afbetalingssysteem op te heffen om dat de vraag naar verbruiksgoederen daardoor wordt vergroot. Voorlopig zal men niets deen om de nuize^bouw in te krimpen De schepen, die na de oorlog werden on geletfd, zullen weer in gebruik wor den genomen. Een groot verschil tussen de tegen woordige toestand en die vóór de vo- Amerikaanse ministers overleggen De minister van oorlog, marine en luchtmacht van de Verenigde Staten hebben gisteren bekendgemaakt, dat zij hebben beraadslaagd over ver groting van de Amerikaanse militai re hulp aan West-Europa. Deze mededeling werd door de drie ministers gedaan op een pers conferentie, die zij hadden doen be leggen om mededeling te doen van het vormen van een gemeenschap pelijke organisatie, onder de naam „commissie van ministers voor de rikaanse strijdkrachten samen te de taak van deze commissie zijn de aanbevelingen van de ministers voor de te volgen politiek t.a.v. de Ame rikaanse strijdprachten samen te voegen tot één gemeenschappelijk i advies aan de minister van landsver- dediging. 1 rige oorlog is, dat de productie reeds bijna het maximumpeil heeft bereikt, terwijl er in 1940 ongeveer acht mil- lioen werklozen waren. Toen kon de oorlogsproductie vrij gemakkelijk gevoegd worden bij de no^malf» vre- desproductie Nu zal de gewone pro ductie reeds spoedig verminderd moe ten worden als oorlogsmateriaal de voorrang zou krijgen. AMERIKA'S PARAATHEID ONDER CONTROLE. De commissie van de Amerikaan se Senaat voor de strijdkrachten heeft besloten, een uit zeven leden bestaande subcommissie in te stellen, die belast zal worden met een onder zoek naar de paraatheid der Ver enigde Staten, in geval een oorlog zou uitbreken. De subcommissie zal da gelijks de productie van wapens in de Verenigde Staten en militaire za ken in het algemeen nagaan. Gevechten zijn begonnen De operaties tegen de Zuid-Moluk ken zijnbegonnen, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van defensie van de R.I.S. hedenmorgen aan Aneta medegedeeld. Er hebben gevechten plaats gehad op het eiland Boeroe, in de baai van Namlea, waar de Apris-troepen zijn geland en op tegenstand stuitten. „Er had den gevechten plaats, doch de lan ding is gelukt", aldus ging de woord voeder verder. Het is te verwachten, dat binnen kort ook een actie tegen Ceram, evenals tegen de andere eilanden rondom Ambon zal worden ingezet. Uit betrouwbare bron wordt verno men, dat de actie staat onder lei ding van overste Slamet Riyadi. Het aantal opererende troepen wordt geheim gehouden. Waarne mers zijn van mening, dat de actie voorlopig tot doel heeft: isolering van het eiland Ambon door bezet ting van alle omliggende eilanden. TWEE-EN TWINTIG SLACHTOFFERS Een lijntoestel van de Indiase na tionale luchtvaartmaatschappij is 20 kilometer ten Zuiden van Pathan- kot neergestort. Alle 18 passagiers en de vier leden der bemanning zijn om het leven gekomen. Het toestel was gistermorgen uit New Delhi vertrokken voor een vlucht naar Srinagar in Kasjmir. Onder de slachtoffers van deze vliegramp bevinden zich de eerste particuliere secretaris van Pandit Nehroe, drie UNO-waarnemers in Kasjmir en een Australische zaak- EEN LIBERAAL VOORSTEL DE BELGISCHE LIBERALEN hebben te elfder ure een plan opgesteld om de elkaar bitter vijandig gezinde voor- en tegenstanders van de te rugkeer van Koning Leopold te verzoenen. Het compromis-plan zou vandaag aan de gemeenschappelijke vergadering van de beide huizen van het parlement worden voorgelegd. Volgens dit plan zou Leopold erin nrneten toestemmen, zijn bevoegd heden, althans tijdelijk, aan kroonprins Boudewijn over te dragen. De koning heeft in zijn radiorede tot het Belgische volk op 15 April te kennen gegeven, dat hij bereid was tot deze overdracht op voorwaarde, dat het besluit gesteund zou worden door de drie voornaamste politieke partijen. De socialisten hebben tot dusver de doorvoering van dit plan in de weg gestaan, aangezien zij wilden, dat de koning formeel de verze kering gaf, dat hij, tijdens de perio de waarin zijn bevoegdheden bij de kroonprins berusten, buitenslands zou blijven. Dit heeft de Koning ge weigerd. De C.V.P. zou, naar gisteren werd gezegd, niet genegen zijn onderhan delingen te voeren waarbij binden de besluiten worden genomen,'voor dat de gemeenschappelijke vergade ring zich heeft uitgesproken voor de terugkeer van de Koning. Er zijn aanwijzingen, dat de Ko ning van plan is om na zijn terug keer persoonlijk de politieke leiders van alle schakeringen te raadplegen. Zelfs onder zijn aanhangers heeft het denkbeeld veld gewonnen, dat Koning Leopold er wellicht toe is over te halen, zijn bevoegdheden voorlopig aan Boudewijn over te dragen. VLOOIEN IN DE ORIëNT EXPRESS De luxueus ingerichte Oriënt Ex press vertrok Zondag uit Milaan met alle plaatsen besproken. Een coupé was echter leeg op een Voor-Indi-- sche „magiër" na en 300 gedresseer de vlooien. In Milaan was namelijk een ebbenhouten doos, die tot de be- gage van de tover behoorde, geval len en open gegaan. De vlooien toonden na hun in gevangenschap uit Parijs afgelegde reis een grote mate van energie en de reisgenoten van de magiër vluchtten woedend uit de coupé. De laatste beloofde de vlooien nog vóór Triëst in een doos opgesloten te zullen hebben. AAN DE DOOD ONTSNAPT. Een Amerikaanse soldaat, die aan de strijd op Korea deelneemt, laat een kameraad zien hoe hij ternauwer nood aan de dood is ontsnapt Een Noord-Koreaanse sluipschutter wist hem een kogel door zijn helm te ja gen. De Amerikaan zelf kwam er zonder een schrammetje af. Korea moet gehoord worden Het officiële So wj et-Russische persbureau Tass heeft Dinsdagoch tend Stalins antwoord op Pandit Nehroe's boodschap gepubliceerd. De boodschap van de Indiase pre mier, die ook door Tass bekend ge maakt werd, luidt: „In de besprekingen, die onze am bassadeur met het departement van buitenlandse zaken te Moskou heeft gevoerd, heeft hij India's houding ten opzichte van het conflict in Ko rea uiteengezet. India's doel is het conflict te localiseren en bij te dra gen tot een snelle en vreedzame re geling ervan door de huidige impas se in de veiligheidsraad op te heffen, zodat de vertegenwoordiger van de Chinese volksregering zijn plaats in de raad kan innemen, de Sowjet- Unie erin kan terugkeren en de Sow- jet-Unie, de Verenigde Staten en China met bijstand en samenwer king van de ahdere vreedzame sta ten in het kader van de Veiligheids raad, of erbuiten door onofficieel contact, een basis kunnen vinden voor het doen ophouden van het conflict en voor de uiteindelijke op lossing van de Koreaanse kwestie." „In het volste vertrouwen van uw vastbeslotenheid om de vrede te schragen en daardoor de saamhorig heid van de Verenigde Naties te handhaven, verstout ik mij dit per soonlijke beroep op u te doen om uw hoog gezag en invloed aan te wen den om dit gemeenschappelijke doel te bereiken, waarvan het welzijn der mensheid afhangt." Stalin heeft Nehroe het volgende antwoord doen toekomen: „Ik verwelkom uw vreedzaam ini tiatief. Ik deel ten volle tiw stand punt met betrekking tot de noodzaak ener vreedzame regeling van de Ko reaanse kwestie door de Veiligheids raad met verplichte deelneming van de vertegenwoordigers der vijf grote mogendheden, met inbegrip van de Chinese volksregering." „Ik geloof, dat het voor een spoe dige regeling «van de Koreaanse kwestie noodzakelijk is de vertegen woordigers van het Koreaanse volk in de Veiligheidsraad te horen." Nehroe's antwoord op deze bood schap luidt: „Ik ben zeer dankbaar voor uw prompt en bemoedigend antwoord. Ik onderneem onmiddellijk stappen bij de andere betrokken regeringen en hoop spoedig uwe excellentie op nieuw te kunnen berichten". Bisschop-martelaar Het Vaticaan heeft bericht ont vangen, dat Mgr. Basil Aftenie, hulp bisschop van Alba Julia in Roeme nië, gestorven is ten gevolge van de ontberingen, die hij in de gevange nis heeft moeten doorstaan. De com munistische Roemeense regering heeft mgr. Aftenie in Juni 1949 ge vangen gezet omdat hij had gewei gerd de door de staat uitgevaardigde kerkwetten uit te voeren. Mgr. Aftenie was de laatste Roe meense bisschop, die werd gearres teerd. Zijn elf mede-bisschoppen van de Griekse en Latijnse riten verloren reeds vóór vorig jaar hun vrijheid. IN de Nota, welke de Regering bij de Tweede Kamer heeft inge diend betreffende maatregelen tegen de werkloosheid v/orden de mogelijk heden van emigratie aangegeven en wordt de wenselijkheid ervan bena drukt. Ook de Paus heeft in een toespraak tot de deelnemers aan een Congres voor Internationaal Privaatrecht erop gewezen, dat de omstandighe den dwingen tot emigratie op grote schaal: „tot demografische verschui vingen", tot een vreedzame volks verhuizing 'dus- Zaak is het, onze bevolking „emi- gration-minded" te maken. Hoewel het diep te betreuren is, dat het in Holland staande huis te klein wordt, om al zijn opgroeiende kinderen te kunnen herbergen, moet het voor de ouders en ook voor de rijpere jeugd een geruststellende ge dachte zijn. dat er overzee een goede toekomst ligt, ten minste indien men in Nederland de jeugd klaar stoomt om veilig op eigen wieken de wijde wereld in te gaan. "Wanneer wij de verhalen lezen over Nederlanders, die zich overzee hebben gevestigd, schijnt aan die op leiding veel te ontbreken, met name wat de kennis van de nieuwe lands taal (of deze nu Engels, Frans, Spaans of Portugees is) en het in zicht betreft in de geestesgesteldheid van het volk, waarin men wenst te werden opgenomen. Degenen, die verlangen te emigre ren. zien de toekomst door de rose bril van iemand,'die op vacantie gaat. Eindeloze moeilijkheden en ware wanhoopsbuien zouden hun echter bespaard blijven, indien zij de vreem de taal voldoende machtig bleken te zijn en op de hoogte waren van de handels-gebruiken en de zeden van het volk, waarvan zij deel zullen gaan uitmaken. Het vaderland behoorde ten op zichte van zijn zonen en dochters zich streng-vaderlijk te gedragen en de uitvliegers te voren aan de tand te voelen, opdat zij in het nieuwe land niet met de mond vol tanden staan. Het zou geen overdreven eis zijn en getuigen van vaderlijke bezorgdheid, indien de aspirant-emigranten ver plicht werden een practisch examen af te leggen, waaruit bleek, dat zij met de taal behoorlijk uit de weg konden en enige voorstelling had den van wat er in de wereld „te koop" is. Thans is het vaak zo, dat men in het nieuwe land met harde hand ..door schade en schande" wijs wordt, terwijl diezelfde wijsheid in het va derland zachtzinnig had kunnen wor den bijgebracht. De vertrouwde kring te verlaten om een nieuwe toekomst voor zich en de zijnen te zoeken, is een moedige daad. Het getuigt echte niet van moed, doch slechts van lichtzinnig heid of liever van onbeholpenheid en onkunde daartoe zonder gedegen voorbereiding over te gaan. De aan drift, maar zo spoedig mogelijk te vertrekken (in 't midden gelaten, of deze haast met moed iets uitstaande heeft..) doet de genoemde bezwaren licht achten tot. bij aankomst over zee, blijkt, dat deze bezwaren zwaar wegen, juist in die eerste moeilijke .maanden, dat men toch reeds het volle pond te dragen heeft van het zich onwennig voelen in een nog vreemd land en in een levens-sfeer, welke, totaal verschillend van de vertrouwde Nederlandse, zeer druk kend kan werken. ZWEEDSE FOLKLORE. In de stad Leksand in'de Zweedse provin cie Dalarna, waar de mooiste natio nale costumes worden gedragen, wordt op het ogenblik een folkloris tisch spel opgevoerd: „Het spel van de hemel''. Een scene tijdens de op voering, waarbij de hoofdrolspeler een serenade brengt aan zijn tegen speelster. Ko-'iAeZtje... Het is de plicht van de mens zijn uiterste best te doen, maar hij is niet verantwoordelijk voor de graad van het succes.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1