Leidse Gemeenteraad keurt het
Merenplan goed
Slechts drie leden stemden tegen
Huurverhoging voorlopig
niet meer dan 15 pet.
DAMPO
Eerste Kamer
Straaljager
verongelukt
DONDERDAG 29 JUNI 1950
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Nadere verklaring
van de burgemeester
inzake Mare-plan
De Raad. van Leiden kwam gister
avond te 8 uur in vergadering bij
een. Na opening der vergadering
hield de voorzitter de volgende toe
spraak:
Het is mij gebleken, dat mijn me
dedeling inzake de voorgestelde ver
nietiging van het Raadsbesluit tot
demping van de Mare enige verwar
ring heeft gewekt, daar de leden
hierop niet waren voorbereid; daar
om wil ik gaarne duidelijk de mo
tieven uiteenzetten, die mij tot de
wijze van handelen hebben geleid.
Ieder zal begrijpen, dat een derge
lijk belangrijk besluit, voor de uit
voering waarvan slechts 24 uur is
gelaten, van te voren dient te wor
den overwogen en voorbereid. H^t
voor en tegen van de demping was
vóór de Raadsvergadering in alle op
zichten gewikt en gewogen en be
houdens het aanvoeren van nieuwe
argumenten in de openbare discus
sie welke trouwens niet te berde
zijn gebracht was mijn zienswijze
voor het geval, dat de Raad tot
demping zou besluiten, bepaald.
Om de Raad echter gelegenheid te
geven tot volkomen vrije gedachten-
wisseling, zoals in onze d emocratie
past, heb ik opzettelijk nagelaten
hem van de mogelijkheid tot vernie
tiging op de hoogte te stellen of daar
van te doen blijken. Ik wilde juist
voorkomen, dat de leden door een
dergelijke mededeling, welke als een
dreigement kon worden opgevat,
vóór de stemming zouden worden
beïnvloed.
Ook de Wethouders heb ik met
opzet niet ingelicht over mijn voor
nemen, ten einde aan hen volledige
vrijheid van snreken en handelen te
laten en tevens hen in geen enkel
opzicht te betrekken in de verant
woordelijkheid voor het door mij te
nemen besluit. Dit was mijnerzijds
zeker geenszins bedoeld als een ge
brek aan onderling vertrouwen en
ik vertrouw, dat mijn standpunt in
deze wordt begrepen.
Door een en ander was liet niet te
vermijden, dat de mededeling van
mijn voornemen tot toepassing van
art. 76 der gemeentewet een verras
sing zou zijn. Uit dit oogpunt ware
het wellicht aannemelijker geweest,
indien ik op de dag na de Raadsver
gadering mijn besluit aan het Colle
ge van Burgemeester en Wethouders
had medegedeeld en aan de Raad
hiervan schriftelijk had kennis gege
ven. Ik heb echter gemeend de voor
keur te moeten geven aan een on
middellijke mondelinge verklaring
aan de Raad, hetgeen mij eerlijker
toescheen en naar buiten geen onze
kerheid liet.
Overigens acht ik het de plicht van
de Burgemeester, om in een derge
lijke^ aangelegenheid, waar, naar zijn
mening, in strijd met het openbaar
belang wordt besloten, zelf een ver
nietiging aan te vragen en zich niet
later te scharen achter een mogelijk
voorstel tot vernietiging van andere
zijde.
Naar ik hoop, zal deze uiteenzet
ting thans mijn handelwijze voldoen
de duidelijk hebben gemaakt.
De heer D. J. van Dijk (P.v.d.A.)
verklaarde de houding van de bur
gemeester te kunnen begrijpen, doch
achtte zich verplicht namens zijn
fractie te verklaren,'dat zij het feit,
dat de burgemeester gemeend heeft
het raadsbesluit ter vernietiging te
moeten voordragen, toch blijft be
treuren.
De heer Woudstra (Prot.) sloot
zich hierbij aan.
De heer Vos (V.V.D.) zeide er zich
niet bij aan te sluiten: Art. 76 van
de Gemeentewet laat het aan het in
zicht van de burgemeester over het
toe te passen. Het oordeel, of het
genomen besluit in strijd is met het
algemeen belang behoort uitsluitend
aan de burgemeester.
Besloten werd tot algehele sloping
van de molen „De Stier" en tot
bouw van een gebouwtje voor „Ge
meentewerken op het opslag-terrein
aan de Hoge Morsweg.
Eveneens werd besloten tot straat-
aanleg en tot aankoop van grond in
de Kikkerpolder. De Winkelsluitings
verordening werd gewijzigd in de
zin, als reeds gepubliceerd.
Hierna ging de Raad gedurende
2 uur in geheime zitting. Na herope
ning der vergadering te half 11 was
aan de orde het Leidse Merenplan.
HET LEIDSE MERENPLAN
De heer Schüller (Arb.) vroeg in
lichtingen omtrent de brief van het
Warmondse gemeentebestuur.
De heer A. van Dijk (K.V.P.) heeft
zich los gemaakt van de gewoonte,
dit plan uitsluitend van Leids stand
punt te bezien. Spr. heeft zich op
Nederlands standpunt gesteld bij zijn
bestudering van het voor en tegen
van dit plan. Gaarne brengt spr.
hulde aan de dienst van de Gemeen
tewerken voor de uitwerking van
dit plan. Spr. ging de punten uit het
prae-advies na. Heeft Leiden echter
5 millioen kub. M. zand in de eerst
volgende 10 jaar nodig? Spr. meent
van niet, als iets minder wordt op
gehoogd.
Spr. wijst op Se verschillende ge
bieden in de omgeving, waar zand te
halen is zonder aanranding van cul
tuurgrond. Na die 10 jaar is er nog
zand in het Wassenaarse duin en de
hoge gronden bij Haarlem. Dat de
kostprijzen van zand daarbij aan
merkelijk hoger zouden worden, be
twijfelt spr. ten sterkste.
Voor- en nadeel
Het voordeel bedraagt voor de ge
meente 1 millioen per jaar, maar
spr. denkt aan de nadelen. Is het te
behalen voordeel niet van invloed
op de finantiele verhouding tussen
Rijk en Gemeente.
Groot bezwaar heeft spr. tegen een
gemeentelijk bedrijf van zandwin-
ring, al zij het in de vorm van een
N.V.
Wat de verschillende instemmin
gen betreft van overheidsorganen,
nergens heeft spr. gelezen van in
stemming door Warmond en door
de polder. Ook niet door de jonge
boeren, die om grond zitten te sprin
gen Waarom is alles zo in het ge
heim gegaan? Spr. ontkent op gezag
van landbouwdeskundigen, dat de te
verdel ven grond van minder kwali
teit zou zijn. Het is niet nodig cul
tuurgrond te vernietigen, integen
deel door zandwinning kan in de
Duinstreek cultuurgrond worden ge
wonnen. Laten we trachten, die ho
ge gronden in bezit te krijgen en
daar nieuwe wooncentra te stichten
voor Leidenaars. Waarom zou Lei
den volgens een nationaal plan niet
eens buiten zijn eigen grenzen mogen
treden? Aanvaarding van dit plan
betekent een lange strijd tegen het
platteland en zijn bewoners. Daarom
kan spr. met dit plan niet meegaan.
Water in land en land
in water
De heer Van Iterson bracht warme
hulde aan de kundige ontwerpers
van het plan. Ondanks de vele argu
menten is spr. nog niet geheel over
tuigd. Het is inpolderen aan de ene
kant en tot water vergraven aan de
andere kant. Volgens spr. zou het
Rijk moeten ingrijpen en een zand-
distributie voor de zandhongerende
steden moeten instellen. Spr vraagt,
of het niet mogelijk is het boezem-
peil rond Leiden te verlagen, om zo
doende op de benodigde hoeveelheid
zand uit te sparen? Is het betoog van
ir. Vergouwen op zijn mérites onder
zocht? Is het mogelijk de daarin aan
gegeven gronden te onteigenen?
Bewondering voor stout
moedigheid
De heer D. J. van Dijk (Arb.) uit
zijn grote bewondering voor de
stoutmoedigheid van dit plan. Het
economische voordeel, dat hier ge
boekt wordt, is veel groter dan kan
worden uitgedrukt in cijfers. Het
voordeel komt immers ten goede aan
de huurders en de bouwers van hui
zen. Ware er een andere wijze van
zandwinning geweest, dan zou deze
de voorkeur verdienen, maar spr. is
overtuigd van de noodzaak van het
zuig-plan door de instemming der
aanvankelijk niet ertoe genegen an
dere overheids-organen en de agra
rische commissie. Verlies van cul
tuurgrond is te betreuren, maar men
moet dit geval niet overdrijven: 68
h.a. gaan verloren, terwijl duizenden
h.a. in de Zuiderzee worden gewon
nen. De gemeenteraad is op de eer
ste plaats geroepen het Leids belang
te dienen. Men behoeft daarbij de
randgemeenten niet te vergeten en
spr. verheugt het, dat de gemeente
Warmond in de heer A. van Dijk
zulk een kampioen heeft gevonden.
Spr. zal voor dit plan stemmen.
Is zand elders te vinden?
De heer Lombert (K.V.P.) was
aarzelend. Spr. heeft ernstige be
zwaren n.l. het verlies van 100 h.a.
cultuurgrond, dat in 't geheel niet
opweegt tegen de te openen recrea
tieve mogelijkheden. Al is er echter
veel zand in de omgeving van Lei
den, Leiden heeft er niet veel aan
als het er geen beslag op kan leg
gen. Spr. vroeg nadere inlichtingen
over de zandwinning uit Kager- en
Braassemermeer. Is het geoorloofd,
als het verschil in prijs slechts 1.50
per m3 bedraagt volgens de in de
pers gegeven cijfers, cultuurgrond te
offeren? Ook omtrent die prijzen
vroeg spr. informatie.
Wat de Warmondse brief betreft,
het komt spr. voor, dat inderdaad
ten opzichte van die gemeente niet
elegant is gehandeld. In de open
brief zegt de gemeente Warmond
echter niet welke bezwaren zij heeft
Tegen
De heer Vos (V.V.D.) kan persoon
lijk zijn stem niet aan dit voorstel
geven Spr. twijfelt aan de juistheid
van de van verschillende zijden op
gegeven prijzen. Spr. betwijfelt ook,
of het nodig is de grond zo zwaar op
te hogen. Bij spr. wegen heel sterk
de door de heer A. van Dijk aange
voerde argumenten, vooral het ver
lies van cultuurgrond.
Verzet onder voorwaarde
De heer Knol (Prot.) vraagt zich
af, of men bij grote economische
vraagstukken alleen het belang der
gemeente Leiden in 't oog mag hou
den? Spr. meent van niet. Als spr.
niet de zekerheid krijgt, dat de
grond toch weg zou gaan, zou spr.
zich tegen dat voorstel moeten ver
zetten.
Te veel melk.
De heer Frohwein (V.V.D betuigt
zijn erkentelijkheid voor de degelijke
wijze, waarop ir. Lem deze zaak
heeft voorbereid. Het vernietigen
van cultuurgrond moet zoveel moge
lijk worden tegengegaan. Spr. be
twijfelt echter, of het nationaal in
komen door het verdwijnen van dit
stukje cultuurgrond wordt aangetast,
aangezien er te veel melk geprodu
ceerd wordt in Nederland en de wei-
de-gronden in ons land bovendien
veel intenser kunnen worden be
nut. Spr. gispt de ontijdige publica
tie in de „Leidse Courant" van gege
vens met de kaartjes, waarvan de
Warmondse boeren zeer veel wijzer
zijn geworden en daardoor grote
schade aan de gemeente Leiden is
berokkend. Kan de wethouder zeg
gen, hoe groot deze schade is?
Naar de Bollenstreek!
De heer Knetsch (Prot.) zag grote
mogelijkheden in het afzanden van
hoge gronden in de Bollenstreek.
Vroeger kon wel het zand vervoerd
worden uit de Bollenstreek, waar
om nu niet?
Afwachten.
De heer Van Weizen (comm.) toon
de eveneens waardering voor het
werk, dat door de technische dienst
is verricht. Hoezeer de huidige eco
nomische structuur ook ertoe over
helt om op de goedkoopste wijze zand
te verkrijgen, mag daarbij het ver
lies van cultuurgrond niet uit het
oog worden verloren. Spr. wacht
een nadere uiteenzetting af.
De heer Questroo (Prot.) infor
meerde, of tegen de zandput in de
Roomburgerpolder ook zulk een ac
tie is gevoerd?
Niet stiekem.
Wethouder Jongeleen besprak eerst
of Leiden „stiekem" geweest is t. a. v
de naburige gemeente. Aan dergelijke
belangrijke projecten kan echter niet
altijd openbaarheid v/ordetn gegeven
De weg van dit plan is lang en vaak
ontmoedigend geweest. Het besluit,
dat vanavond moet worden genomen,
is van beslissend belang voor de
woningbouw. Telkens weer lijdt de
gemeente Leiden schade door ontij
dige publicaties; het gemeente-perso
neel heeft nu de strengste instructies
dienaangaande gekregen.
Goed bedoeld.
Het was het voornemen, overleg
te plegen met Warmond, doch hoge
re instanties rieden dit af en zegden
toe zich met dit overleg te zullen
belasten. Vóór de ontijdige publica
tie in het bekende boekje der Provin
cie over de recreatie in Zuid-Holland,
droeg Warmond echter reeds kennis
van de plannen. Vóór dat boekje
verscheen, werd door een bekend in
gezetene van Warmond aan de ont
werper gevrragd: „Hoe staat het
met je plan?" Laten we niet zo
naief zijn.
De heer A van Dijk, heeft hoofd
zakelijk geput uit de artikelen van
ir. Vergouwen. Spr. wijst er echter
op. dat bij een vergelijking tussen de
artikelen van deze heer in de Leidse
Courant van Januari en zijn jongste
publicaties ir. de pers, er een aanmer
kelijke teruggang in de opgave van
zand-winplaatsen is te bespeuren.
Afzanding van gronden in Noord-
wiikerhout zou een afvloeiing veroor
zaken van het water der Amster
damse waterleiding Prov. Staten
hebben alle door ir. Vergouwen des
tijds in de Leidse Courant opgegeven
winplaatsen laten onderzoeken. Het
zand behoorr óf tot de duinen, die
in het belang van de waterwinning
behouden moeten blijven óf het ligt
op onbereikbare plaatsen. De door
ir. Vergouwen opgegeven cijfers voor
vervoer van de Veluwe gelden per
ton en niet per kubieke meter, waar
door de opgegeven Drijs met 60 pet.
dient te worden verhoogd.
De heer Lombert: „Dan moet het
nog niet geregend hebben!"
Spr meent, dat de heer A. van
Dijk de Leidse belangen wel heel
sterk heeft verwaarloosd. Dit plan
is voor Leiden absoluut noodzakelijk.
Verlaging van het polderpeil is niet
mogelijk; dan zou de waterberging
aanzienlijk moeten verwijd en de
bemaling versterkt worden, wat zeer
grote kosten mee zou brengen. Zdj
zou ook zeer nadelig zijn voor de
volksgezondheid. Uitzuigen van de
Kagermeer doet vrees ontstaan voor
toeneming van de kwel en is ook
nadelig voor de watersport.
Het door een der sprekers aanbe
volen zandzuigen uit zee is niet zo
eenvoudig; anders was dit moeilijke
polder-plan niet uitgewerkt. Zand
zuigen uit zee heeft grote bezwaren.
Het is nog de grote vraag, of het
wel mogelijk is, dat Katwijk een
zeehaven zal krijgen. Bestudeerd
wordt, of het uitdiepen eifde aanleg
van pieren geen afbrokkelen van
de duinenrij ten gevolge zal hebben.
Het gaat bij dit meren-plan niet
om de winst; het gaat erom, of Lei
den in de toekomst millioenen meer
of minder voor zijn woningbouw
moet uitgeven. Wie heeft er één
woord gezegd over het zandzuigen in
de Roomburgerpolder en op andere
plaatsen in de naaste omgeving ten
dienste van de Rijksweg en de spoor
wegen? Maar nu het een Leids be
lang betreft, komen de bezwaren los.
Leiden echter zit met zijn opper
vlakte in een keurslijf. Het kan niet
anders handelen.
Niet con amore.
Bij de replieken zei de heer Kort-
mann (K.V.P.) met belangstelling en
waardering tc hebben geluisterd naar
het zeer objectieve betoog van de
wethouder. Hoewel hij in 't algemeen
tegenstander is van vernietiging van
cultuurgrond, zal spr. met dit voor
stel meegaan, niet con amore, maar
omdat we niet anders kunnen en de
gemeente in een impasse zou raken.
Nachtelijk voorstel.
De heer A. van Dijk diende, na een
uitvoerige inleiding, een voorstel in,
dat B. en W. een nieuw plan voor
zandwinning zonder vernietiging van
cultuurgrond zullen uitwerken en
daarbij overleg zullen plegen met de
hogere organen.
Wethouder Jongeleen ried aanne
ming van dit voorstel ten sterkste af.
Het voorstel-A. van Dijk werd ver
worpen met 3 tegen stemmen. Vóór
stemden de heren Vos, A. van Dijk en
Knetsch
Grondaankopen.
Tot slot dienden B. en W. het
voorstel in over te gaan tot aankoop
van:
De percelen weiland, bos en water
in de Zwanenburgerpolder te War
mond. in totaal groot 26.25.64 h.a.,
voor 100.000.
De percelen weiland, bos en water
in de Zwanenburgerpolder te War
mond, groot 15.06.20 h.a., waarbij in
begrepen de boerderij met stallen
enz., ondergrond, erf enz., aan de
Dorpsstraat te Warmond, in totaal
00.11.03 h.a., en de vordering op de
pachter van de boerderij, A. J. P.
Overes, na 1 Juni groot ƒ1.050, te
zamen voor 65.000.
De percelen weiland en bos in de
Broek- en Simontjespolder te War
mond. groot 13.95.10 h.a., voor
f 37.000.
Voorts werd nog voorgesteld aan
te kopen de percelen weiland, bos,
tuin en water, benevens huis, schuur
en erf in de Kleine Cronensteinse- of
Knotterpolder te Zoeterwoude, in to
taal groot 32.81.99 h.a., voor 175.000
Het voorstel van B- en W. werd
daarna aangenomen, met aantekening
dat de drie bovengenoemde leden er
tegen waren
Wethouder Jongeleen dankte de
technische staf en in 't bijzonder ir.
Lem voor het enorme werk, dat is
gepresteerd.
Hierna sluiting te kwart over 1
Tweede Kamer
kist zou kosten. De minister heeft
zijn stellingen niet bewezen. De re
gering moet met de Kamer gemeen
overleg voeren op zakelijke argu
menten, die door de Kamer te be
oordelen zijn. De heer Romme zeide
het te betreuren, dat deze weg niet
is gevolgd. Uit het achterwege laten
der zakelijke argumenten zou men
z.i. moeten concluderen, dat de zaak
nog niet rijp is en dat nog geen be
slissing lean worden genomen, voor
dat er een debat is geweest over de
lonen en prijzen en de budgetpolltiek
der regering. O.m. vroeg hij of de
minister doelde op intrekking van
het ontwerp toen hij het amende
ment-Van Vliet onaanvaardbaar ver
klaarde. Hij veronderstelde, dat dit
betekenis was van 's ministers
verklaring, doch hij achtte het bene
den de maat van onze tijd een kabi
net op z'n motief te laten vallen.
Thans heeft de Kamer onvoldoende
kennis van zaken om te beslissen of
een percentage van 15 billijk is. Zij
moet over deze zaak op bekwame
termijn kunnen beslissen en daarom
vroeg hij of de regering zich er bij
kan neerleggen, dat als thans het
wetsontwerp wordt afgehandeld het
percentage aan de orde kan komen
bij het compensatiedebat.
De MINISTER gaf te kennen, dat
het de vraag blijft of in het najaar
aan een nieuwe loonronde is te ont
komen. Blijkt de noodzakelijkheid
daarvan, dan is dat z.i. een ernstige
zaak. Zoals de ontwikkeling zich nu
laat aanzien is het niet verantwoord
verder te gaan dan 15 Eind No-
ember, begin December is er pas
een duidelijk overzicht. De regering
bedoelde niet de portefeuillekwestie
te stellen. Bij aanvaarding van het
amendement- Van Vliet zou zij zich
nader moeten beraden. De door de
heer Romme aangegeven oplossing is
voor de regering aanvaardbaar. „Er
is geen bezwaar tegen te overwegen
of een hóger percentage mogelijk is,
maar ik zie het nu niet", zeide de
Minister, die nog te kennen gaf, dat
hij 20 gerechtvaardigd zou vin
den, als de omstandigheden het toe-
iaten. Z.i. mag van de huiseigenaren
verwacht worden, dat zij oog hebben
voor de moeilijke omstandigheden.
De heer VAN VLIET (K.V.P.) trok
hierop zijn amendement in.
De vergadering is verdaagd tot
hedenmiddag een uur.
Beproefde hulp bij
verkoudheid voor Va
der, Moeder en kind.
De voorzitter der Tweede Kamer
heeft gistermiddag bij de aanvang
der vergadering naar aanleiding van
een Dinsdag gestelde vraag medege
deeld, dat de regering op dit ogen
blik niet voornemens is mededelin
gen te doen in verband met de oor-
iog in Korea.
De heer DE GROOT (C.P.N.)
sprak zijn teleurstelling daarover
uit. Het is mogelijk, zeide hij, dat wij
aan de vooravond van een derde
wereldoorlog staan en onder deze
omstandigheden is het uiterst ge
wenst een verklaring der regering
te horen en de Kamer gelegenheid
te geven zich uit te spreken.
Daarna werd de behandeling van
de Huurwet voortgezet. Voor het zo
ver was is er echter nog vijf kwar
tier nader overleg met de commissie
van rapporteurs over de ingediende
amendementen geweest.
Bij de replieken diende de heer
Van Vliet (K.V.P.) een motie in,
waarin de regering wordt uitgeno
digd over het compensatievraagstuk
tijdig voor 1 Januari 1951 in nader
overleg met de Kamer te treden.
De heer STAPELKAMP (A.R.)
bleef betwijfelen of de daling der
onderhoudskosten gelijke tred zal
houden met de daling der bouwkos
ten.
De heer TEN HAGEN (Arb.) was
het grotendeels met het betoog van
de minister eens. De huurverhoging
van 15 is z.i. niet aan de krappe
kant, maar ruim voldoende voor een
behoorlijk rendement. Ten aanzien
van de compensaties achtte hij een
positieve toezegging nodig en daar
om steunde hij de motie van Vliet.
De heer GORTZAK (C.P.N.) dien
de een motie in, waarin er bij de re
gering op wordt aangedrongen de
werkgevers te verplichten tot een
verdere loonsverhoging van 5
Voorts diende hij een motie in, be
ogende de verdere behandeling van
de Huurwet op te schorten tot na de
behandeling van de wetsontwerpen
tot herziening van verschillende be
lastingen.
De heer VAN DER FELTZ (C.H.)
ichtte het argument van de minis
ter dat de bouwkosten dalende zijn
een betrekkelijk argument. Hij wilde
weten of de huurverhoging een eer
ste begin is en of er later een nadere
regeling komt.
Minister In 'T VELD handhaafde
zijn mening, dat de woningbouwver
enigingen de huurverhoging nodig
hebben voor een redelijk onderhoud.
In verband met een opmerking van
de heer Van der Feltz zeide hij te
:ullen overwegen het opnemen van
strafsancties ter bescherming der
huurders. Over de kwestie van na
dere compensaties viel z.i. thans niets
te zeggen. Tegen de motie-Van Vliet
zeide de minister geen bezwaar te
hebben. Voorts gaf hy te kennen,
dat hij niet kon inzien, of aanhou
ding van het ontwerp tot na de be
handeling der belastingontwerpen
enig nut heeft.
Motie-Van Vliet aangenomen
De motie-Gortzak om de verdere
behandeling op te schorten werd
hierna verworpen met 63 tegen 5
stemmen, die der C.P.N. De motie-
Van Vliet werd z. h. s. aangenomen.
De motie-Gortzak in zake verdere
loonsverhoging werd verworpen met
65 tegen 6 stemmen, die der C.P.N.
Hierna kwamen de amendementen
aan de orde Enige er van werden in
getrokken als gevolg van het nader
beraad. Enige andere nam de minis
ter over, o.a. een van de heren Ten
Hagen en Schilthuis (Arb.), waar
door woonschepen en woonwagens
onder gebouwd onroerend goed zul
len worden gerekend.
Van de heer Van Vliet (K.V.P.)
was er een amendement beogende de
huurverhoging te stellen op 20 in
plaats van op 15
De heer ROMME (K.V.P.) merkte
op, dat de regering de Kamer in het
duister laat hoe een ruimere com
pensatie zou moeten worden gevon
den en hoeveel deze aan de schat-
De Eerste Kamer heeft gistermid
dag zonder hoofdelijke stemming de
begroting van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen goedgekeurd. Voor
het zover was heeft minister Rutten
nog een aantal mededelingen gedaan
over zaken, die bij behandeling van
zijn begroting ter sprake waren ge
komen.
De minister verklaarde in de eerste
plaats dat de Staten-Generaal bin
nenkort een nota zullen ontvangen
over de voorziening in technisch on
derwijs in verband met de industria
lisatie. Er worden onder meer moge
lijkheden in aangegeven voor de op
richting van nieuwe scholen.
Hij deelde verder mede, dat de in
dologie, nu de studie voor Indisch
ambtenaar weinig zin meer heefft,
wordt omgebogen tot een algemene
tropenstudie. De beurzen voor Indo
nesische studenten worden voorlopig
gehandhaafd. „Export van intellect"
naar nieuwe gebieden, nu de moge
lijkheden voor Nederlandse academi
ci in Indonesië veel kleiner zijn ge
worden, maakt een voorwerp van
studie uit.
Centralisatie van de
gasvoorziening
De commissie- van Ilerson, die het
vraagstuk van de centralisatie op het
gebied der gasvoorziening heeft be
studeerd, is met haar rapport gereed
gekomen.» Zij komt tot de conclusie,
dat een ingrijpende wijziging van de
openbare gasvoorziening, zowel wat
de productie als wat de distributie
betreft, noodzakelijk is.
De commissie beveelt voor de ver-
wezelijking der productie-reorganisa
tie de volgende middelen aan.
a) Uitbreiding van het bestaande
kolen- veredelingsbedrijf in Limburg
en herstel van dat in Zeeuws-Vlaan-
deren.
b) Stichting van een kolenverede-
lingsbedrijf aan het Noord zeek a naai
en productie-concentratie in het ge
bied van de Maasmond.
c) concentratie der productie in
enkele gasfabrieken in het Noorden
en Oosten des lands, zolang hier
niet op andere wijze (bijvoorbeeld
met aardgas) in de behoefte aan gas
kan worden voorzien.
d) oprichting van 1 of meer gas-
transportmaatschappijen voor de
aanleg en het beheer van de hoge-
druk gastransportnetten.
Bij strandpaal zes op het eiland
Schiermonnikoog is Woensdagmid
dag een straaljager van het type
Meteor V, afkomstig van de vlieg
basis Leeuwarden, brandend in zee
gestort. Het vliegtuig nam deel aan
schietoefeningen. Volgens ooggetui
gen sprong het toestel uit elkaar op
het moment, dat het in het water te
recht kwam. De reddingsboot van de
Noord- en Zuid-Hollandse Redding
maatschappij, de „Johan de Wit",
voer onmiddellijk uit. Na korte tijd
ontdekte de bemanning het wrak van
het verongelukte toestel. Van de pi
loot, de 25-jarige reserve 2e-luite-
nant-vlieger G., M. G. Noyons, uit
Eindhoven, vond men echter geen
spoor. Vliegtuigen zochten de zee ten
Noorden van de eilanden af, maar
ontdekten alleen enkele wrakstuk-
I ken.
