óe Leiöse spooRweq wenken maken
neeös qoeöe vonöeninqen
v
leder katholiek gezin
moet lid zijn van de
Mevr. van Essen exposeert
schilderijen in de N.W.B.
„Oud Leiden" dringt aan
om Mare niet te dempen!
öuistene situatie woRöt stnaks helóep
Tunnelplan aan Rijnsburgerweg begonnen
ZATERDAG 24 JUNI 1950DE LEIDSE COURANTTWEEDE BLAD PAGINA i
In de polder verrijst een dijk. Over een lengte van ruim 300 meter is
Broekweg een begin gemaakt met het aanleggen van de hoge spoorbaan.
BROEKPOLDER-TUNNEL IS GEREED
OP QEZETTE TIJDEN plegen wij
U iets te vertellen over de stand
der werkzaamheden betreffende de
Leidse Spoorwegplannen. En aange
zien het al ruim drie maanden gele
den is, dat wij dit voor het laatst de
den, wordt vandaag de schijnwerper
weer eens op dit millioenenplan ge
richt. Met man en macht wordt er
aan gewerkt en steedl verandert de
situatie. Maar omdat er totnutoe
meer werd afgebroken dan opge
bouwd althans voor zover men dat
kan bekijken is het geheel nog
niet overzichtelijk en kunnen de
meeste Leidenaars er zich nog geen
idee van vormen hoe de uiteindelijke
aanblik zal zijn. Welnu, hierin zal
spoedig verandering komen!
Als wij op onze zwerftocht eerst
even mee mogen nemen naar de
polder, gaan We de Haarlemmertrek
vaart langs, tot aan de spoorweg
overgang. Ten noorden daarvan ver
rijst momenteel een hoge dijk, die
de toekomstige spoorbaan worden
zal. Over een lengte van ruim 300
meter is deze hoge baan reeds aan
gelegd, in de 'richting Broekpolder.
Niet minder dan 90.000 kubieke me
ter zand werd per auto aangevoérd,
afkomstig uit de duinen van Katwijk
en Noordwijkerhout.
Nog even dieper de polder ingaan
de, komen we bij de Broekweg,
waarvan de tunnel (of: tunneltje, zo
ge wilt, want er is slechts één koker
van 4.50 meter breedte) thans gereed
is. De wegomlegging doet geen dienst
meer; het verkeer gaat reeds onder
de tunnel door. Maar zolang de trei
nen niet over de verhoogde baan rij
den, heeft dit tunneltje nog weinig
nut, omdat het verkeer toch steeds
voor de gesloten bomen moet wach
tenToch mogen we er blij om
zijn, want hiermede is de eerste der
zeven tunnels gereed gekomen!
De tweede tunnel.
De tweede tunnel, waaraan thans
wordt gewerkt, is die bij het Station.
Aan de zijde van de Stationsweg is
de onderbouw al enige tijd klaar.
Aan de andere kant is men dezer
dagen begonnen met het heien van
maar liefst 580 betonnen palen, va
riërend in lengte van 14 tot 19.5 me
ter. Heel handig worden deze palen,
opgeslagen op het terrein naast de
Kamer van Koophandel en het
Schutterveld, ter bestemder plaatse
aangevoerd, n.l. onder de huidige
verlegde'spoorbaan door! In
deze tijdelijke baan zijn twee brug
getjes gelegd, zodat het transport
niet over de gebruikelijke spoorweg
overgang behoeft te geschieden.
Wanneer ook dit tweede deel, aan
de zijde van de Rijnsburgerweg, ge
reed is, kan aan de bovenbouw be-
gonen worden. Dan rest nog slechts
de middenmoot, waar de treinen
thans door rijden en waaraan niet
eerder begonnen kan worden, dan
wanneer de verhoogde baan klaar is
in begin 1952 en de treinen over
het westelijk tunnelstuk rijden kun
nen. Pas wanneer ook deze midden
moot klaar is, kan de verfoeide over
gang aan de Rijnsburgerweg opgehe
ven worden, hoewel natuurlijk de
feitelijke overweg al eerder uit de
dienst-komt en het verkeer nog tij
delijk onder het hulpviaduct in deze
overweg moet doorrijden.
tussen de Haarlemmertrekvaart en
(Foto's: „De Leidse Courant')'
Grote chaos.
Op en voor het oude Stationsplein
heerst thans een grote chaos. Tram
rails worden over en weer gelegd in
voor leken onbegrijpelijke richtin
gen. Lantaarnpalen worden links en
rechts geplaatst, het straatdek opge
broken en elders aangebracht. Dit
zijn de voorbereidende werkzaamhe-
Over enige weken zal de situatie
heel wat duidelijker worden. Dan
verrijst midden op de Stationsweg
een hoge schutting, die precies de
plaats zal aangeven waar het nieuwe
Stationsgebouw komt te staan. Maar
daarvóór moet eerst de weg worden
omgelgd en een nieuw stationsplein
worden gemaakt. De trams worden
evenals het overige verkeer
over het terrein van het voormalige
„Zomerzorg" geleid en komen met
een bochtje weer bij de overgang
terecht.
De gemeente beijvert zich deze ne
telige situatie zo spoedig mogelijk op
te heffen. U moet dus maar niet al te
hard mopperen, wanneer het passe
ren vandaag aan de dag een beetje
lastig is
De tramsporen, die thans worden
aangelegd, zijn grotendeels defini
tief en zullen dus blijven liggen in
het nieuwe plan. Alleen de bocht
over het terrein van „Zomerzorg"
komt nog iets meer naar het noor
den, zodat de sporen dan uitkomen
bij de tunnel.
Ook aan de andere zijde van de
Stationsweg, dus in de richting van
de huidige nood-perrons, zijn en
worden tramrails gelegd. Deze gaan
in de richting van wat eens het tram
emplacement zal worden. Aan die
kant, waar voorheen het N.Z.H.V.M.-
wachthokje en de bloemenkiosk ston
den, is een noodweg aangelegd,
waarover men het verkeer, komend
uit Oegstgeest, thans wordt geleid.
Deze is echter slechts tijdelijk en zal
weer opgeheven worden, wanneer
het voorplein gereed is.
Nog even geduld dus; straks kunt
u precies zien waar het nieuwe sta
tion komt. Veel vraagtekens zullen
dan geen vraagtekens meer zijn!
Palen, palen en nog eens palen! Grote stapels betonnen heipalen liggen
te wachten op het terrein naast de Kamer van Koophandel. Niet minder
dan 580 van dergelijke reuzen moeten in het tunneldeel aan de Rijns
burgerweg geheid worden.
Ook in Leiden
Dit is „Boer Biet En als U de
„Bietenbouwers" kent, weet U ook
wie hij is. Als deze man z'n pet af
zet, pijp weglegt, rode zakdoek los
knoopt, blauwe kiel aan de kapstok
hangt en natuurlijk iets anders aan
trekt ,dan is het Ger de Roos. Die
kent U vanzelfsprekend ook. Want
wie heeft er nu nog nooit naar de
„Band Zonder Naam" van de K.R.O.
geluisterd?
Dat zullen er in Nederland maar
heel weinig zijn. De „Drie Marke-
tensters" zijn bekend in iedere stad,
in elk dorp en in het kleinste ge
huchtje! Zij zingen met de „Drie
Musketiers" in bijna ieder program
ma van de Band.
Niemand, daar zijn we zeker van,
zou dit ensemble willen missen. En
toch bestaat dat gevaar
Nu ja, U moet niet direct denken,
dat een twee drie de K.R.O. verdwij
nen gaat en de Band Zonder Naam
wordt opgeheven. Zover is het nog
niet, En zover zal het waarschijnlijk
niet komen ook. Maar toch is er een
gevaar. Dat ligt in de wijze, waarop
men van plan is het z.g.n. „Radio-
vraagstuk" op te lossen. Wij willen
daar nu geen ellen-lange verhalen
over vertellen; men heeft het reeds
vaak genoeg kunnen lezen. En het
is voor iedereen natuurlijk al duide
lijk genoeg, dat de katholieken van
Nederland hun eigen met zoveel
K.R.O. willen
Maar dan moet onze K.R O. sterk
staan, nog steviger veel steviger!
dan thans. En daarom is het no
dig, dat ieder katholiek gezin lid is
of wordt van de K.R.O., door zich te
abonneren op de K.R.O!-gids.
Zeer vele katholieke gezinnen in
Leiden deden dit reeds jaren gele
den. Anderen treden momenteel de
rijen van de K.R.O. binnen. Maar er
blijven er ook aan de kant staan. Die
moeten ook lid worden! Hoe meer
leden, hoe sterker de K.R.O., hoe
meer kans we hebben onze eigen
Omroep te behouden als een zelf
standige organisatie, zonder te ver
gevoerde bemoeiingen van de Staat.
Om ook de laatsten en dat zijn
er meer dan U wellicht denkt! die
aan de kant staan, te overtuigen van
het nut abonné te zijn op de K.R.O.-
gids, zijn er propagandisten nodig.
Dat kan in Leiden iedereen worden,
die iets over heeft voor de Katho
lieke Radio Omroep en zich aan
meldt bij Boekhandel „De Sleutel
stad", Breestraat 123, Leiden. Nade
re instructies volgen dan vanzelf.
Reeds verschillende propagandis
ten gaven zich op. En met tientallen
tegelijk stromen de nieuwe abon-
né's binnen. Maar er moeten er nog
meer komen opdat ieder aan de kant
staand katholiek gezin bewerkt kan
worden,
MELDT U DUS AAN!
DE LEIDSE PROCESSIE NAAR
KEVELAER.
Van verschillende zijden bereik
ten ons de laatste tijd vragen over
de Leidse Processie naar Kevelaer,
mede in verband met de eventuele
mogelijkheid, om dit jaar weer een
processie te organiseren.
Het bestuur van de Leidse af de
ling is echter door overlijden en be
danken bijna geheel verdwenen. Be
sprekingen zijn momenteel gaande,
om weer enige opleving te brengen.
Van een reis naar Kevelaer kan ech
ter dit jaar nog geen sprake zijn, ook
al niet, omdat de kosten zeer h
liggen en er vele moeilijkheden zijn
verbonden aan het verkrijgen van
visa enz.
De contributie wordt nog steeds
normaal opgehaald. De afdeling be
staat dus nog wel. T.z.t. hopen wij
nadere mededelingen te kunnen
doen.
„Er zijn tegenwoordig geweldig
veel tentoonstellingen in het land.
Hoe komt dat?", vroeg wethouder
J. C.. van Schaik zich gisteravond
af in de N.W.B., toen hij de tentoon
stelling opende van schilderijen en
tekeningen, die schilderes Giselle
van Essen-Kuster er tot 6 Juli ex
poseert.
Spr.. had daar een eigen visie op,
die aan critiek onderhevig kan zijn,
en meende terug te moeten gaan tot
de maanden na de bevrijding, toen
iedereen in een feestroes verkeerde,
die tenslotte uitliep in een uitgaans-
manie. Men is niet ineens zo vrese
lijk kunstzinnig geworden, noch
wordt er direct in de portemonnaie
getast om de huizen met werkelijke
kunstproducten te verfraaien. Maar
men wil aan het uitgaan toch een
zeker cachet geven en het bezoeken
van tentoonstellingen is tot de „bon
ton" gaan behoren. De reactie hier
op zal wel eens komen!
Toch meende de wethouder het
initiatief van de N.W.B. toe te moe
ten juichen, omdat op deze wijze de
kunst dichter tot de mensen ge
bracht wordt. Men gaat niet zo ge
makkelijk de poort van een museum
binnen, minder gemakkelijk althans
De bouwput aan de Rijnsburgerweg, waar het tweede deel van de tunnel
tussen Stationsweg en Rijnsburgerweg komt. Men ziet de koppen der ge
heide palen nog boven de grond uitsteken.
Zand uit het water.
Ondertuósen vindt ook de baanop-
hoging tussen de Lager Morschweg
overgang en het Station gestadige
voortgang. Reeds 30.000 kubieke me
ter zand werd uit het Galgewater
gezogen, om de spoorbaan op te ho
gen. Twee belangen worden hier
mede tegelijkertijd gediend. De baan
wordt opgehoogd met materiaal, dat
niets kost, behalve het opzuigen, en
bovendien wordt het Galgewater be
hoorlijk uitgediept.
Zo staat het dus momenteel met
de Spoorwegwerken. Veel is er al
gedaan. Veel meer nog moet er ge
beuren. Maar iedere dag gaat het-
werk voort, al ziet men dat niet
steeds Toch ontdekt men regelma
tig nieuwe schakels in de lange, zeer
lange keten, die oude en toekomsti
ge situatie aan elkaar verbindt. Zo
zal omstreeks half Juli waarschijn
lijk de slopershamer dreunen boven
de twee huizen in het Terweepark,
die plaats moeten maken voor het
grote plan. Het goederen-vervoer is
thans geheel verplaatst naar de in
middels gereed gekomen loods aan de
Haagweg. En als bovendien binnen
kort de situatie aan het Stationsplan
zich duidelijk begint af te tekenen,
zullen we eindelijk kunnen zeggen:
Daar komt ons nieuwe station en zó
zal het worden!
„Smeekschrift" aan de Gemeenteraad
Gealarmeerd door artikejen in de dagbladen, over het eventueel
dempen van de Lange Mare, heeft het bestuur van de vereniging
„Oud Leiden" zich ijlings beraden over eventuele stappen, om dem
ping tegen te gaan. Gisteravond werd tijdens een bestuursvergadering
besloten het volgende schrijven tot de Gemeenteraad te richten:
Aan de Raad der Gemeente Leiden.
Het bestuur van de Vereniging „Oud-Leiden", met verontrusting uit
de bladen kennis genomen hebbende van de wederom dreigende demping
van de Mare, veroorlooft zich bij dezen, evenals dit 27 jaar geleden ge
schiedde, wederom een waarschuwend woord tot de Raad der Gemeente
Leiden te richten, ter voorkoming van bedoelde demping.
Naast aesthetische argumenten, waarop dezerzijds niet nader behoeft te
worden ingegaan, meent ons bestuur tevens de nadruk te moeten leggen
op het historisch karakter van deze gracht. Juist op het punt immers, waar
de beide Rijnarmen weer bij elkaar komen en mitsdien ook de Oude Burcht
verrees, mondt tevens de Mare in de Rijn uit.
Deze Mare, welke in feite hetzelfde water is als de Leede (waar onze
stad haar naam aan ontleent) is de typische historische verbinding te water
tussen Leiden en de ten Noorden der stad gelegen meren.
Reeds in 1923 liet prof. Huizinga, naar aanleiding van de toenmaals aan
hangige demping, zijn waarschuwende stem horen, dat de structuur ener
stad als zodanig uitermate veel voor haar schoonheid betekent.
Door de Mare te dempen zou Leiden, de stad aan de Leede, haar naam
verloochenen.
Ook voor het vreemdelingenverkeer zou de demping van deze gracht
een gevoelige klap betekenen. Juist wanneer de meeste vreemdelingen het
Stadhuis ten Zuiden van de Rijn hebben bezichtigd plegen zij zich via de
Mare met zijn prachtige Marekerk naar de Lakenhal te begeven. Een
troosteloze aanblik van een al dan niet gevuld parkeerterrein zal zonder
twijfel een weinig aantrekkelijke herinnering bij onze gasten achterlaten.
Hoewel de ontworpen Marebrug met zijn hoge bovenbouw, welke onge
twijfeld de aanblik van de Marekerk in ernstige mate zal schaden, een
onmiskenbaar bezwaar oplevert, meent ons bestuur op dit onderdeel te
moeten zwichten en zijn grote ingenomenheid te mogen uitspreken, dat
de meerderheid van het college van Burgemeester en Wethouders thans
beseft, welke historische, aesthetische en ook practische belangen op het
spel staan.
Derhalve moge ons Bestuur met de meeste nadruk Uw Vergadering in
overweging geven het advies van B. en W. te aanvaarden.
Het Bestuur van de Vereniging
„Oud-Leiden".
dan over de drempel van een boek
handel.
De opvoeding der mensen in
kunstzinnige sfeer is buitengewoon
noodzakelijk. Een huis, zonder
kunstzin ingericht, is kil.. Men kan
de kunst in het leven niet missen.
En het is een mooie taak de mensen
te leren hoe zij hun huis aantrekke
lijk kunnen maken. Dat geldt ook
voor de stad en voor het gehele le
ven. Daarom is het prettig, dat der
gelijke tentoonstellingen als deze zo
dicht bij de bevolking staan, aldus
de wethouder.
Kleurige composities.
Of de bevolking ook zo dicht bij
het werk zal staan, dat hier tentoon
gesteld is, blijft voor ons een open
vraag. Zeker, het is knap werk, dat
mevr. van Essen heeft gemaakt,
maar te weinig conventioneel om in
brede kring gewaardeerd te worden.
Er zijn vijftien schilderijen
knap omlijst met keurig bloemsier-
werk van Bloemen Kriest die al
le in de laatste drie jaar in Indone
sië zijn gemaakt en enigszins een
verandering in haar stijd betekenen.
Haar compositie is nog kleuriger ge
worden, losser van toon en wat non
chalanter, met behoud van haar ty
pische vlak-indeling.
Een van haar eerste Indonesische
stukken „Passar Vrouw" (8), is een
fijn, in rustige kleuren gehouden
HYPOTHEKEN
en voor alle andere zaken
op het gebied van on
roerende goederen
Bouw-en Makelaarsbedrijt
v.ci. Drift
Oude Vest 29 - Leiden
Telef. 20513
portret, tegen een achtergrond van
schotels met vruchten. De overige
stukken zijn kleuriger van toon,
hoewel nooit schreeuwend, en fris
van compositie. De manier waarop
de schilderes haar kleuren tegen el
kaar legt, valt direct op en men
wordt er zó door geboeid, dat de be
langstelling voor de feitelijke voor
stelling eigenlijk op de achtergrond
wordt gedrongen.
Het sterkst spreekt "in dit opzicht
het „Tropisch landschap" (10), een
lawine van kleuren. Minder wellicht
de „Oude Chinees" (9), een expres
sieve kop, vol van in berusting ge
dragen leed. Het voert ons te ver om
alles te noemen. Slechts nog een en
kel woord over haar fijne kinder
kopje en verschillende vrouwenfi
guren, die mooier worden naarmate
men er langer naar kijkt. Een serie
potloodtekeningen completeert de
ze bezienswaardige expositie,
In de
Schijnwerper
den voor het nieuwe Stationsplein,
dat zich tot aan de Haverzaklaan zal
uitstrekken.
