S)e£cid6e0oiifrcvnt
Ruggespraak met regering
De verklaring van min.
v. Maarseveen
Benauwde uren
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 23 JUNI 1950
41ste JAARGANG
No. 12010
Parijs loopt de
Nederlanders
te h^rd van stapel
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs t 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
OM DE KROON
\7olgens berichten in de bladen,
maakt het Vaticaan zich „ern
stig bezorgd'' over de Hongaarse ko
ningskroon, welke door de Ameri
kaanse autoriteiten aan Boedapest
zou worden teruggegeven als ruil
object voor de vrijlating van een
Amerikaanse zakenman. Het Vati
caan heeft verzocht al het mogelijke
aan te wenden de Hongaren van de
kroon te doen afzien en hun „iets
anders'' daarvoor in de plaats aan
te bieden.
Waarom is het Vaticaan zo bezorgd
dat de Hongaarse koningskroon, de
beroemde kroon, in 1001 door paus
Sylvester II aan koning Stephanus I
geschonken, in communistische han
den zou raken?
Omdat het een uiterst kostbare
antikiteit is, uit goud gewrocht en
met juwelen bezet? Het Vaticaan om
sluit zelf zoveel kostbaarheden, met
geen goud te betalen, dat deze over
weging bij de teruggave van de
Hongaarse kroon geen rol speelt.
Omdat het een koninklijke kroon
is en het Vaticaan deze wil reserve
ren voor het hoofd, dat gerechtigd
is deze kroon te dragen? Of een volk
de monarchieke of republikeinse
staatsvorm verkiest, is een aangele
genheid, waarin de Kerk zich niet
mengt. In Hongarije is een herstel
van de monarchie ogenschijnlijk
voorlopig van de baan.
Het Vaticaan is „ernstig bezorgd"
om de teruggave van de Hongaarse
koningskroon, omdat deze méér is
dan een antikiteit. meer dan een vor
stelijke hoofdtooi. Deze kroon is een
symbool, een zinnebeeld, een in stof
uitgedrukte idee. Zij is het zinne
beeld van Hongarije's Christelijke
vrijheid.
Men denke niet: wat een drukte om
een niet meer gebruikte kroon! Want
wie zo denkt, denkt materialisti-
scher dan de communisten. Sinds de
kroon van Hongarije uit het land
verdween en in Amerikaanse han-
deh kwam, heeft de communistische
regering gepoogd het kleinood in
haar bezit te slepen, niet om de
goudswaarde, niet uit angst voor een
herstel der monarchie, maar pp de
zelfde overweging als de Kerk tracht
de kroon uit de communistische
greep te houden.
Het is niet geld of goed of petro
leum of uranium dat de wereld be
heerst. Het is de idee. Daarvan is het
communisme hoe vaag en zich
zelf tegensprekend het ook zij in de
wijsgerige grondvesting van het
menselijk denken ten volle over
tuigd. Het leeft van de idee en de
idee lééft. Christenheid en Commu
nisme vechten om de Hongaarse
kroon, omdat zij beide inzien, dat
deze kroon een bekroning is van de
christelijke idee, welke de een wil
redden, de andere vernietigen. Het
is daarom, dat het Vaticaan „ernstig
bezorgd" is.
„Russen buitensporig
eerzuchtig"
ALDUS ACHESON
De „buitensporige eerzucht" van
de Russische leiders vormt een grote
hinderpaal voor de Westelijke po-
gingen om een rechtvaardige vrede
te krijgen, maar „wij nemen maatre
gelen, waardoor wij in staat zullen
zijn over deze hinderpaal heen te
komen en tot onze doelen te gera
ken." Aldus verklaarde de Ameri
kaanse minister van buitenlandse
zaken Acheson in een rede voor de
studenten van de Harvard Universi
teit in de Amerikaanse stad Cam
bridge.
Acheson sprak ter gelegenheid van
de derde verjaardag van de dag, dat
zijn voorganger Marshall het naar
hem genoemde plan aankondigde. In
zijn rede verklaarde Acheson kortaf,
dat de Russische eerzucht gebaseerd
was op een „waanvoorstelling over
de niet-communistische wereld".
Wanneer de Russische leiders uitein
delijk zullen beseffen, dat hun ana
lyse van de wereldsituatie „onjuist is
geweest", en zullen instemmen met
een filosofie van „leven en laten le
ven" zal volgens Acheson de kans
op een redelijke schikking groter
worden. De minister vervolgde: „Ik
heb het eerder gezegd en het kan
niet te vaak gezegd worden dat
een oorlog niet onvermijdelijk is."
Daarom moeten de Westerse mogend
heden volgens Acheson voortgaan
zich te versterken om oorlog te voor
komen. Hij noemde macht ,,van es-
setieel belang voor de geleidelijke,
succesvolle liquidatie" van de span
ningen tussen Oost en West. Hij voeg
de hieraan toe: „Wij zullen via de di
plomatieke kanalen en de Verenigde
Naties elke mogelijkheid ter rege
ling van geschillen blijven open
houden wij zien vol vertrouwen naar
het ogenblik, waarop het langzame
proces van de verzoening merkbaar
zal beginnen te worden".
ROEMEENS GEZANT TE ROME
WEIGERT TERUG TE KEREN.
Professor Mihail Dragomirescu, de
Roemeense gezant te Rome, heeft
ontslag genomen en weigert naar
zijn land terug te keren, zo wordt
uit gewoonlijk betrouwbare bron
vernomen.
De culturele attaché heeft aan het
Italiaanse ministerie van buitenland
se zaken medegedeeld, dat hij in de
plaats van Dragomirescu benoemd is.
De gezantschapsraad is vroeger reeds
afgetreden.
WINDHOOS TROK OVER WESTE
LIJK DEEL VAN NOOftD-BRA-
BANT. Een opname van de wind
hoos boven het Hollands Diep bij
Willemstad op Woensdagmorgen,
waar o.m. 25 huizen werden bescha
digd en twee noodwoningen totaal
werden vernield.
De besprekingen te Parijs
FVE CONFERENTIE over het plan-Schuman te Parijs was gisteren ge
wijd aan informatieve besprekingen tussen de voornaamste afge
vaardigden. De afgevaardigden stelden een aantal vragen, na de uiteen
zetting, die de voornaamste Franse afgevaardigde, Jean Monnet. Woens
dag had gehouden. Deze laatste verklaarde na afloop van de conferentie,
dat geen der afgevaardigden een officiële verklaring heeft afgelegd. De
delegatieleden wilden tegenover de pers geen verklaring afleggen.
FRANSEN LOPEN TE HARD VAN
STAPEL.
De Nederlandse delegate bij de
conferentie over het plan-Schuman,
zou vandaag, Vrijdag, grotendeels
naar Nederland terugkeren Zij wil
eerst in Den Haag bij de Raad voor
Economische Aangelegenheoen uit de
ministerraad nieuwe instructies ha
len. De Parijse besprekingen zullen
door deze vrij onverwachte Neder
landse ruggespraak naar alle waar
schijnlijkheid een week stilstaan.
De Nederlandse delegatie heeft
zich genoodzaakt gezien contact met
Den Haag op te nemen, omdat de
vaart der Fransen haar wat onstui
mig lijkt. Zij is niet de enige, die
haar instructies moet naslaan. Maar
zij is de eerste, die zich wil bezinnen.
Niet over het plan-Schuman, waar
voor zij haar volle enthousiasme op
brengt, maar over de procedure: zij
wil economische klaarheid, vóór zich
politiek te binden. De Nederlanders
hebben gistermiddag hun voorlopig
standpunt tegenover de conferentie
uiteengezet.
Jean Monnet, de man achter het
plan-Schuirian, heeft gisteren op
nieuw de nadruk gelegd op het uit
zonderlijk karakter, dat volgens zijn
visie het centraal beheersorgaan van
de Westeuropese zware industrie zal
moeten krijgen.
„Daar er een fusie van souvereini-
teiten dient te komen", aldus de heer
Monnet, „moet de hoge autoriteit
verantwoordelijk zijn aan gekozen
afgevaardigden uit de parlementen
van deze souvereine naties. Indien
wat ik zou willen noemen het
gemeenschappelijk parlement het be
leid van de hoge autoriteit afkeurt,
NEDERLAND "WIL KOLEN
DELVEN IN DUITSLAND
Er wordt op het ogenblik onder-
haindeld met Duitse mijnonderne
mingen, vlak aan de grens gelegen,
met het doel bepaalde concessiege
bieden op Duits gebied door Neder
landse mijnen te kunnen exploite
ren.
Het belang hiervan kan Blijken
uit het feit, dat de levensduur van
de Domaniale Mijn, die nog slechts
voor 10 jaar kol en voorraad heeft,
met ongeveer 15 jaar zou kunnen
worden verlengd.
zullen de mannen, die in dit beheers
orgaan zitting hebben, collectief moe
ten aftreden ,om plaats te maken
voor een andere groep".
„Indien wij", zo zei de heer Mon
net, „dit supra-nationaal orgaan de
morele kracht willen geven die het
moet bezitten, moet het geregeld
blootstaan aan het vuur der open
bare critiek".
BRITS KABINET STELT
VERTROUWENSKWESTIE.
Het Britse kabinet besloot gisteren
definitief, in het Lagerhuis de kwes
tie van vertrouwen te stellen door
een amendement in te dienen, waarin
het Huis zijn instemming betuigt met
de houding, die de regering tegen
over deelneming aan het plan-Schu
man heeft ingenomen. Maandag zal
Churchill als eerste spreker de Brit
se regering op haar afzijdige houding
aanvallen: vele leden zullen het
woord voeren, zodat het debat eerst
Dinsdagmiddag om 6 uur zal eindi
gen.
Bidault stelt
vertrouwens
kwestie
Aan een zijden draad
Premier Bidault's negen maanden
oude regering heeft gisteren een ne
derlaag geleden, toen de Assemblée
een socialistisch voorstel gesteund
door communisten en Gaullisten, om
de salarissen van de lagere ambtena
ren te verhogen, met 351 tegen 201
stemmen aannam, tegen de opvatting
van de regering in. Daarop heeft Bi
dault de vertrouwenskwestie gesteld,
waarover nu Zaterdagochtend vroeg
gestemd zal worden.
Het socialistische voorstel, ge
steund door de communisten, wil de
lagere ambtenaren een salarisverho
ging toekennen om hen te vrijwaren
tegen de gevolgen van een mogelij
ke stijging van de inkomstenbelas
ting. Het vraagt daarvoor in dit jaar
3,5 milliard francs uit te trekken en
het volgende jaar 10 milliard. De
Franse regering is echter van me
ning, dat de ambtenteren dezelfde
risico's moeten dragen als de overi
ge burgers. De minister van Finan
ciën, Petsche, die niet meer dan 2,5
milliard francs voor dit doel wil be
schikbaar stellen, noemde het voor
stel strijdig met de begroting, zoals
die in Januari jl. is vastgesteld.
Daarop eiste Bidault' toepassing
van de wet, die nieuwe uitgaven zon
der inkomsten om deze te dekken
verbiedt. Op dit punt vroeg hij de
Assemblée om een vertrouwensvo
tum.
Commentaar
in Indonesië
verklaring van minister van
Maarseveen ten aanzien van Irian
heeft nogal wat commentaar uitge
lokt .zowel in Indonesische als in
Nederlandse kringen te Djakarta.
De „Nieuwsgier" van hedenochtend
bevat een hoofdartikel onder de ti
tel: ,Een stap achter". Het blad zegt
hierin o.m., dat de verklaring van
minister van Maarseveen zonder
enige aanleiding gedaan werd. De
commissie hee$0 nog geen rapport
uitgebracht en reeds nu zegt de Ne
derlandse regering: „Wat ook het
advies moge zijn, wij storen ons er
niet aan en blijven op ons standpunt
staan". Daarbij komt, aldus de
„Nieuwsgier" verder, dat de argu
menten van minister van Maarse
veen hier niet bijzonder indrukwek
kend zijn. „Elke vreemde mogend
heid blijft natuurlijk op vreemd ge
bied, omdat dit haar heilige plicht is
Doch de vraag kan gesteld worden:
Wat heeft Nederland tot heden voor
Irian gedaan? Wat is het voornemens
te doen? De cijfers, die thans ter be
schikking staan, motiveren de theo
rie van de Nederlandse roeping al
lerminst. Wij zien overigens geen re
den, waarom deze roeping bepaald
aan de Nederlanders zou toevallen".
Een bepaalde vorm van verbonden
heid tussen het Nederlandse en het
Irianse volk is ons niet bekend, aldus
vervolgt de „Nieuwsgier" „Het hoo-
vaardige beroep op de Nederlandse
bekwaamheid om in Irian te doen,
wat Indonesië niet zou kunnen, is tot
dusver noch voor noch na de oorlog
gehonoreerd. Ook de na-oorlogse
kans, geboden door de Amerikaanse
militaire concentraties in Irian, is
riet gebruikt. Dit is begrijpelijk, aan
gezien Nederland wel wat anders aan
het hoofd had, doch dit is toch be
paald geen argument voor de roe-
P-'ng van Nederland ten aanzien van
Irian. Het betoog, dat Nederland de
opvoeding van Irian beter ter hand
kan nemen dan Indonesië is niet ter
zake. Dit soort redeneringen hebben
in het verleden altijd meer kwaad
dan goed gedaan. Dat Nederland het
goed zal doen, moet nog bewezen
worden". Het blad besluit: „De rede
nering van minister van Maarseveen
is een slag in de lucht en bovendien
een bron van wrevel en geprikkeld
heid. Het betoog van minister van
Maarseveen betekent een stap ach
teruit in de betrekkingen van vriend-
:chap tussen Nederland en Indone
sië".
Het „Nieuwsblad voor Indonesië"
de verklaring van minister
van Maarseveen onder de titel „On
nodig". Het blad schrijft o.m.: „Mi
nister van Maarseveen zou met glans
het grootst aantal stemmen halen bij
de prijsvraag naar de meest irrite
rende man in Nederland. Irriterend
voor Indonesië in alle lagen en groe
pen van de bevolking. De argumen
ten van minister van Maarseveen
zijn zwak en maken hier geen indruk
meer". Het blad refereert dan aan
een uitspraak van Hadji Agus Salim
(adviseur van het Indonesische minis
terie van buitenlandse zaken), waar-
In gezegd werd, dat zolang de com
missie voor Irian geen rapport heeft
uitgebracht er geen reden is om of-
ficiëde debatten hierover te houden
en dat er nog tot Jan. as. tijd is om
de kwestie vreedzaam op te lossen
tussen Nederland en Indonesië. Het
blad concludeert, dat minister van
Maarseveen zicfi beter aan deze uit
spraak kan houden.
Uit Bedford (Virginia) wordt ge
meld, dat een Amerikaans vliegtuig
is neergestort. Het is de AJ—L het
eerste exemplaar van een nieuw
vliegtuig der Amerikaanse marine
met twee gewone zuigermotoren en
een straalmotor. Het toestel vloog in
de lucht in brand tijdens zijn eerste
lange vlucht. Volgens ooggetuigen
werden de inzittenden uit het vlieg
tuig geslingerd. Vier of vijf personen
zouden om het leven zijn gekomen.
SABOTAGE IN BRITSE
ONDERZEEBOOT?
De Britse admiraliteit heeft Don
derdagavond medegedeeld, dat er
vermoeden bestaat, dat er in de on
derzeeboot „Tally-Ho", weike thans
op de werf van Devonport wordt op
geknapt, sabotage is gepleegd. Men
meent te weten, dat er zand is ge
vonden in een vitaal onderdeel van
de onderzeeboot, die tot reserve be
hoort.
Dit is het vierde geval van ver
moede sabotage op een schip van de
Brtise marine in de afgelonen acht
tien maanden.
PAS OP DE NOTULEN.
Het hoofdbestuur van de „Christe
lijke Democratische Unie" in het land
Saksen heeft in een circulaire aan
alle plaatselijke afdelingen der C.D.
U. bekend gemaakt, dat de afdelings
besturen van nu af aan verplicht
zijn, van elke gehouden bijeenkomst
de volledige notulen binnen één dag
aan het hoofdbestuur te zenden. De
betrokken afdelingsbesturen zitten
met dit nieuwe voorschrift danig in
hun maag. Zoals door insiders name
lijk maar al te goed wordt begre
pen, dient het hoofdbestuur der C.
D.U. onder druk van het Politburo
der S.E.D. in de toekomst onmiddel
lijk en nauwkeurig op de hoogte te
zijn van elke uiting of geste van een
lid of functionaris der partij, die
eventueel tot het nemen van disci
plinaire maatregelen tegen de schul
dige aanleiding zou kunnen geven.
ITALIAANSE OORLOGS
GEWONDEN IN SENAATS
GEBOUW.
Een groep Italiaanse oorlogsgewon
den is Donderdagavond het Senaats
gebouw te Rome binnengedrongen,
onder uitroepen van protest tegen
„de langzame gang van zaken" met
betrekking tot de verhoging van hun
pensioenen.
De Senaat, die de dikwijls uitge
stelde kwestie der oorlogs-pcnsioenen
besprak, ging in verwarring uiteen,
terwijl er toespraken werden ge
houden en toejuichingen en applaus
in de zaal weerklonken.
Suppoosten voerden de corlogsge-
wonden de zaal uit.
HEET WATER UIT DE „KOUDE"
KRAAN.
'De bewoners van enkele huizen in
het Deense plaatsje Svendoorg wa
ren Donderdag verbaasd, toen zij uit
de koud-waterkraan kokend heet
water kregen. Men gelooft, dat de
waterleiding bij het onweer van de
vorige nacht als bliksemafleider
heeft gediend.
De klei zoog
In het kleine Noord-Zweedse stad
je Ljusne is men uren bezig geweest
met pogingen om een bouwarbeider
te redden, die in een negen meter
nauwe schacht was gevallen. Onder
in bevond zich klei, waarin de man
wegzakte. Het duurde enige tijd
voordat men zijn hulpgeroep ver
nam en toen men toesnelde was hij
reeds tot aan het middel weggezakt.
De ongelukkige, Larsson geheten, kon
zijn armen niet gebruiken, omdat de
schacht te nauw was. Met koorts
achtige haast begonnen brandweer-
heden en andere een nieuwe schacht
te graven doch toen men nog slechts
enkele voet diep had te graven was
Larsson reeds tot aan zijn kin weg
gezakt. Hij was zeer verzwakt en
had de moed al opgegeven.
Later lukte het een brandweer
man met een touw onder zijn ar
men in de put af te dalen en Larsson
bij zijn haren tot het middel uit de
klein te trekken. Toen men hem ech
ter met een windas wilde ophalen
bleek zijn voet bekneld te zijn, zodat
besloten werd met het graven van
de andere schacht voort te gaan.
Tenslotte gelukte het hem zijn voet
vrij te maken en men kon hem op
halen.
De geredde werd in het ziekenhuis
onderzocht, doch hij bleek geen licha
melijk letsel opgelopen te hebben.
Wel was hij geheel van streek.
UITZENDING HEILIG
VERKLARING MARIA GORETTI.
Radio Vaticana deelt mede, dat in
een bijzonder programma de plech
tigheden van de heiligverklaring van
Maria Goretti zullen worden uitge
zonden. De uitzending volgt de plech
tigheden op de voet en is Zaterdag
avond te beluisteren van 10 minuten
voor zeven af in de 19, 25, 31 en 50
meterband.
De plechtigheden beginnen in
afwijking van alle vorige berichten
Zaterdagavond om zeven uur. Zo
wel de Italiaanse als de Franse om
roep zullen het programma van Ra
dio Vaticana heruitzenden.
Canada wil 10.000
Nederlanders
opnemen
In een commentaar op mededelin
gen van de Nederlandse centrale
stichting voor emigratie van land
bouwers, dat voor 1951 wordt ge
streefd naar het doen emigreren
van 10.000 Nederlandse emigranten
naar Canada, verklaarde een func
tionaris van de Canadese immigra
tie-dienst, dat Canada in 1951 tien
duizend Nederlandse immigranten
zal toelaten, „en meer, indien wij
hen kunnen krijgen".
Hij zeide, dat tien duizend het
aantal is, dat de Canadese regering
wil bereiken, „doch dat wil niet
zeggen, dat wij een quota voor het
binnenkomen van Nederlandse im
migranten in Canada hebben ge
steld, of dat wij enige beperking
aan de Nederlandse immigratie in
ons land zouden willen opleggen.
Canada zal zoveel Nederlandse emi
granten toelaten, als het kan krij
gen en als in dit land kunnen wor
den opgenomen".
TELEVISIE EN VLAAMS
IMPERIALISME.
Het Waalse Nationaal Congres
heeft een communiqué uitgegeven,
waarin het volgende wordt ver
klaard:
„Het Waalse Congres fa>lgt met de
meeste aandacht de ontwikkeling
van de televisiekwestie in België. In
verband met de geruchten, als zou
definitief het systeem van de 625
lijnen, naar Nederlands voorbeeld,
zijn gekozen, in plaats van het
systeem met 819 lijnen zoals in
Frankrijk, merkt het Waalse Congres
op, dat deze keuze geenszins is in
gegeven door de geldige technische
redenen en alleen kan berusten op
de bedoeling Wallonië uitzendingen
op te dringen, die geheel vreemd zijn
aan zijn geestesgesteldheid en zijn
cultuur.
„Het Waalse Nationale Congres
ziet in deze keuze opnieuw een be
wijs van het Vlaamse imperialisme".
Tenslotte wordt in het communi
qué nog verklaard, dat het bestuur
van het Waalse Congres „deze ern
stige kwestie" binnenkort ral behan
delen.
TREIN MET KINDEREN
IN BRAND
Hedenmorgen om 10 uur is een
wagen van een extratrein met
schoolkinderen bij het station de
Klomp tussen Utrecht en Ede in
brand gevlogen.
De trein, die bestond uit 4 wagens
van een electrisch treinstel, was met
schoolkinderen van Koog aan de
Zaan op weg naar Arnhem. Een van
de beide middelste wagens vatte
door tot nu toe onbekende oorzaak,
vlam.
VEEL HARING.
Wellicht zal de prijs van de Hol
landse Nieuwe binnen enkele dagen
gaan dalen, want de laatste dagen
hebben de vissers grote vangsten
binnengehaald. De Katwijkse haring
vloot heeft in de nacht van Woens
dag op Donderdag zelfs 28 kantjes
per schip boven water gehaald.
KONINKLIJKE BELANGSTEL
LING VOOR HEILIGERLEE'SE
KLOKJES. Tijdens hun bezoek
i de provincie Groningen namen
H. M. Koningin Juliana en Z. K. H.
Prins Bernhard bij de klokkengiete
rij van Gebr. van Bergen te Heili-
gerlee met belangstelling de klok
jes in ogenschouw ,die hun voor de
prinsesjes werden aangeboden.
KcPiAe.it je....
Hoedt U voor afgunst, want zij
toont zich in U zeiven en niet in
hem, op wien gij afgunstig zijt.