Zal de Lange Mare gedempt worden?
STADS-SCHOONHEID en VERKEERSPROBLEMEN
zullen met elkaar in botsing komen
Derde Orde
1*111101» geneest
ICRo O* gaat in Leiden een
grote propaganda voeren
ZATERDAG 10 JUNI 1950
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Qtate plannen Gij GtuggenGauui in Heiden
Vier bruggen.
De Commissie denkt behalve
aan vele andere zaken in dit ver
band dus aan vier bruggen. Nog even
repeteren: de Alkemadebrug, de Ma-
rebrug, de Touwersbrug en de Nico-
laasbrug. Tezamen zal hiervoor een
bedrag van zes a even honderddui
zend gulden nodig zijn!
Vermoedelijk zal de Alkemadebrug
het eerst aangepakt worden, tegelijk
met het noordelijk landhoofd van de
Marebrug. Ook dit zal weer ver
keersmoeilijkheden geven, vooral op
Vrijdagen. Daar komt nog bij, dat de
Haarlemmerweg en Maredijk, we
gens de Spoorwegwerken, enige tijd
moeten worden afgesloten zodat er
voor de Verkeerspolitie grote puzz
les op te lossen zijn!
Turfmarktsbrug.
Zijn er daarnaast nog andere plan
nen? We denken slechts aan de Turf
marktsbrug, die ook niet meer aan
de verkeerseisen voldoet. Wanneer
eenmaal het nieuwe Station verre
zen zal zijn naast de viaducten, zal
over het Schuttersveld, langs molen
„De Valk", een brede verkeersweg
worden aangelegd. Dan moet er dus
een nieuwe Turfmarktsbrug komen.
En dan tenslotte nog de grote
Oost-West-verbinding. Maar dan
moet eerst de Veemarkt verplaatst
zijn naar de Stadspolder, achter
Groenoord. De Langegracht zal dan
gedempt worden tot brede verkeers
weg, die dwars door het gebouw van
de Geneeskundige Dienst gaat, langs
„Amicitia", over de in de toe
komst verbrede Morschsingel en
nieuwe Pesthuislaan naar het viaduct
aan de Gevangenlaan Op deze wijze
zal de binnenstad voor een deel van
doorgaand verkeer ontlast worden.
Maar voordat dit alles zover is zul
len vermoedlijk nog heel wat liters
water door de Rijn stromen....
R.K. OPENBARE LEESZAAL EN
BIBLIOTHEEK TE LEIDEN.
Nieuwe aanwinsten van
ontwikkelingslectuur.
Ruarus Wat weet ik van psy
chotechniek? Tenhaeff Het wichel
roede-vraagstuk; Bazin, e.a. Sa
tan; Boosten De godsdienst der
Kelten; Garrigon. Lagrange Het
zieleleven van den christen; Hofstra
Maria Goretti; Jaarboek 1949 v. h.
werkgenootschap v. Katholieke theo
logen in Nederland; Janssen Het
lecteuurprobleem; Mindszenty
Moeder in Gods oogen; Papini
Brieven van Paus Celestinus VI; Po
well Het proces Jesus Christus;
Spoorenberg De pauskeuze;
Vroklage Alg. inleiding in de ge
schiedenis der primitieven; Edel
man Sociale en economische bo
demkunde; Evkeren Balkenstein
De wet od de bedrijfsorganisatie; v.
d. Meersch Mardijck- Riemens
De finantiële ontwikkeling van Ne
derland; Westrate Handboekje v.
voorzitters en secretarissen v. ver
enigingen; de Greeff Wij en onze
kinderen; Lambert-Anema Kin
deren met beperkt gezichtsvermo
gen: v. Tricht Rondom het gezin;
v. d. Berg Electronische afstand -
hesturing van modellen; Temme
Tros aan de wal; Braber Achter
de kromme dissel; Fine De achter
grond van schaakopeningen; Vines
Tennis voor iedereen; Vernède De
ziekenverpleging; de Jong Antie
ke welsprekendheid: Enzinck Een
lied om Moeder; Beebe Acht hon
derd meter onder de zeespiegel: Bel
loc The path to Rome: Fahren-
fort India; Gilberg De Noor
delijkste dokter ter wereld; Het.tema
De Nederlandse stam in Zuid-
FEDERATIE LEIDEN.
Gemeenschappelijk Novicen-
onderricht.
Op de onlangs gehouden vergade
ring van de besturen van de Derde
Orde, Federatie Leiden, is besloten
voor het district een gemeenschappe
lijk novicenonderricht in te stellen.
Het is een verheugend feit, dat in
de verschilende plaatsen nieuwe le
den tot de communiteiten willen
toetreden.
Van het allergrootste belang is ech
ter, dat, alvorens men tot de pro
fessie wordt toegelaten, men goed
omtrent de idealen van de H. Fran-
ciscus en zijn bedoeling met de in
stelling van de Derde Orde op de
hoogte is, teneind zodoende een meer
'/ruchtbaar tertiarisschap te beleven.
De eerste bijeenkomst van alle
postulanten en novicen zal worden
gehouden Woensdag 14 Juni des
avonds te acht uur in de zaal Hoog
landse Kerkgracht 48 te Leiden en
zal worden geleid door de zeereerw.
pater E. Copray O.F.M., visitator van
ons district.
Behalve degenen die zich reeds
hebben opgegeven worden hierbij
allen uitgenodigd die wat meer wil
len weten van de Derde Orde, ter
wijl ook reeds geprofeste tertiarissen
toegang hebben.
Afrika; Smit Het eeuwige Rome;
Schilfgaarde Antieke beschaving;
Verberne Het koninkrijk der Ne
derlanden.
Gelukkig blijven er cok nog mooie
van de opritten onlangs verlaagd w
genoemd kunnen worden voor het
gehele katholieke volksdeel. Want bij
de komende verdeling der zendtijd
over beide zenders aan de Neder-
lande Omroepverenigingen is het
voor de katholieken van eminent be
lang, dat de K.R.O. de grootste, al
thans één der grootsten is. Deze
grootte wordt bepaald door het aan
tal leden, dat een Omroepvereniging
heeft.
Wanneer is men nu lid van de K.
R.O.? Simpel en eenvoudig: wanneer
men geabonneerd is op de Katholieke
Radio Gids! Hoe meer abonné's, hoe
groter de K.R.O., hoe ruimer de
zendtijd!
De K.R.O. mag zich gelukkig prij
zen in het bezit van veel meer dan
200.000 leden. Maar meer dan 500.000
katholieke gezinnen luisteren naar
de radio, dus kunnen er nog 300.000
leden voor de K.R.O. gewonnen wor
den. Deze winst moet het geschenk
zijn van katholiek Nederland aan
haar eigen Omroepvereniging!
Vele katholieken, volkomen te goe
der trouw overigens, menen geen
Kath. Radio Gids nodig te hebben.
Zij beseffen echter niet, dat zij dan
ook geen lid kunnen zijn van de
K.R.O. en daardoor hun broodnodige
steun onthouden. Slechts met een
abonnement op de Gids kimt U
K.R.O.-lid worden!
Dat er natuurlijk ook uitzonderin
gen zijn, katholieken, die op de V.A.
R.A. of A.V.R.O.-gidsen geabonneerd
zijn, is vanzelfsprekend. Ook hierbij
wordt vaak te goeder trouw gehan
deld, omdat men niet weet welke
waarde aan een abonnement gehecht
wordt.
Het devies moet daarom zijn: In
ieder katholiek gezin een Katholieke
Radio Gids in huis!
;jes over., De Marepoortsbrug, waar-
m fuiid
Actie in Leiden.
Dit te bereiken zal niet eenvoudig
zijn. Dat lukt niet met een stukje in
de krant of een toespraakje door de
radio. Daarvoor moeten de nog-niet-
leden bewerkt worden met een per
soonlijk en rustig gesprek. En dat
gaat men in Leiden binnenkort be
ginnen. De heer C. P. W. Schinck,
Hoogewoerd 16 A, is onlangs be
noemd tot K.R.O -actieleider in Lei
den. Hij zal tot taak hebben te zor
gen, dat ook de katholieke Leide-
n^ars hun steentje (liefst een zware
steenklomp!) bijdragen aan het ju
bileum-geschenk. Leiden telt 1500
K.R.O.-leden, dat is minder dan de
helft van het aantal katholieke ge
zinnen. Er zijn dus bergen werk te
verzetten!
En daarvoor worden propagandis
ten gevraagd. Actieve dames en he
ren, liefst boven de 25 jaar, die er
met z'n tweeën (dame en heer) op
uit willen trekken, om leden aan te
werven. Dat moeten natuurlijk men
sen zijn, die hun woordje kunnen
doen en heel eenvoudig iets
afweten van het radio-bestel.
Over dat laatste worden zij eerst
in een gezellige bijeenkomst even
voorgelicht, zodat zij goed zullen
weten waarover het gaat. Regelmatig
zullen richtlijnen omtrent de af te
leggen huisbezoeken worden gege
ven.
Katholieke Leidenaars, die iets
over hebben voor onze K.R.O., aan
treden! U kunt zich als propagandist
aanmelden bij Boekhandel „De Sleu
telstad", Breestraat 123, Leiden. Na
dere berichten volgen dan vanzelf!
Viet Gtuggen maat 7CC.CÜ0
WIE HEEFT EENS OOIT GEZEGD, dat Leiden voor de ene helft uit wa
ter en voor de andere helft uit bruggen bestaat? De naam van de vreem
deling, die de Sleutelstad bezocht en daarbij tot deze uitspraak kwam, is
ons ontschoten Het doet er trouwens niet toe, want hij overdreef een wei
nig. En toch zat er eeu kern van waarheid in, want Leiden was terecht be
roemd om z'n grachten en bruggen, die zulke pittoreske stadsgezichten
beden.
En langs deze omweg komen we
eindelijk terug op de Lange Mare.
Ons resten nog twee bruggetjes,
waarvan u de namen waarschijnlijk
niet kent: de Touwersbrug en de St.
Nicolaasbrug. De laatste ligt vlak
achter de Hartebrugskerk en de eer
ste verbindt beide delen van de Oude
Vest aan elkaar. Zij voldoen niet
meer aan de eisen.
Er is sedert dien al veel veranderd; het moderne verkeer stelt z'n eisen en
successievelijk moesten verschillende grachten het ontgelden. Daarmee
natuurlijk ook ie bruggen. En er bestaat de mogelijkheid, dat binnen af
zienbare tijd in de Leidse Gemeenteraad een besluit zal worden genomen,
dat tot strekking hQ-?ft weer zo'n oud grachtje te dempen en de daarbij
behorende bruggen op te ruimen De Lange Mare, van Oude Vest tot St.
Nicolaasbrug of Haarlemmerstraat, zou dan 't slachtoffer zijn van de mo
derne verkeerseisen en de slechte toestand van haar bruggen is hiervan
de directe aanleiding. Zekerheid ovei deze verdwijnine kan nog niet gege
ven worden, want de zaak is momen teel in behandeling bij de Commissie
van Openbare Werken, die dit geval van beide kanten zal bezien en dan
met voorstellen aan de Raad zal komen. Afwachten is dus de boodschap!
de Leidse bruggen, zal iedereen met
ons eens zijn. Men is er aan begon
nen. De Bosteibrug verkeerde in
slechte staat en is geheel gerestau
reerd. De Warmonderorug ivas inge
zakt en werd opgevijzeld. Wel zó
stevig, dat ei gegarandeerd de eerste
dertig jaar niets meer aan gedaan
behoeft te worden. Het zwaarste
verkeer kan er ongehinderd over
heen.
ïïlo-o-Le,
yuan u&xduf-ipxert
Reeds horen we in gedachten een
storm van heftige protesten opste
ken. En gaarne willen wij onze stem
voegen bij het verontwaardigde ge
luid van hen, die de oude Sleutelstad
liefhebben en haar historische
schoonheid willen bewaren. Wie wel
eens stilgestaan heeft op de Oude
Vest en langs de Mare gekeken
heeft naar de Hartebrugskerk, zal
met ons weten hoe bekoorlijk dit
stadsgezicht is. We moeten er niet
aan denken, dat de Marekerk eens
niet meer aan een riekend grachtje
zal liggen, maar aan een dode, brede
straat, waarvan de afmetingen vloe
ken tegen de oude geveltjes.
Maar dan komt het nuchtere ver
stand naar boven. We kunnen niet
beweren, dat de lange Mare zo'n uit
stekende verbinding is van de Haar
lemmerstraat naar de Haarlemmer
trekvaart, een belangrijke stadsader.
Bovendien hebben we al vaak mèt
de Verkeerspolitie betoogd: dat er
moet meer parkeerruimte in de bin
nenstad komen. Om beide redenen
zou de Lange Mare dus gedempt
moeten worden.
Doch er is nog iets anders. We
schreven al, dat de slechte bruggen
oorzaak zijn van deze dreigende ver
andering.
Nu zijn er twee mogelijkheden. Of
beide bruggen door andere vervan
gen. Of de Lange Mare dempen. Dit
laatste kan op twee, manieren ge
schieden: dempen tot en met de St.
Nicolaasbrug, wat goedkoper is dan
twee nieuwe bruggen bouwen, of
dempen tot aan de Haarlemmer
straat, wat iets duurder is dan de
vervanging van beide bruggen. Maar
dan is de oplossing ook radicaal. En
als het ene stuk toch gedempt wordt,
heeft het bitter weinig zin het restje
open te laten. Uit het oogpunt van
stads-schoonheid maakt het niet zo
veel verschil meer.
Nu de laatste brug gereed gekomen
is, gaat de belangstelling van Open
bare Werken in het bijzonder uit
naar de brug over de Haarlemmer-
Trekvaart, die haaks op de Warmon-
devbrüg ligt. Reeds heeft de Gemeen
teraad gelden uitgetrokken om deze
brug te laten vervangen. Het bestek
is klaar en half Juli zal er waar
schijnlijk aan begonnen worden.
Dit zal wel een verkeers-puzzle
meebrengen. Het verkeer, komend
van de Haarlemmer Trekvaart en
de Maresingel zal over de Warmon-
derbrug geleid moeten worden. Ver
volgens over de Marepoortsbrug,
waarvan de opritten voor deze gele
genheid speciaal verlaagd werden
en dan over de Veemarkt. Maar op
de Vrijdagen kan deze regeling niet
doorgevoerd worden. Het verkeer
moet dan over de Jan Vossenbrug er
Oude Vest rijden.
Nog meer plannen.
Nieuwe Trekvaartbrug.
Dat er na de oorlog iets neen*:
veel! gedaan moest wbrden aan
Maar de Dienst van Gemeentewer
ken kijkt reeds verder. Er zijn meer
bruggen, die haar een door in het
oog zijn. Om te beginnen de Alkema-
Dit is de Mareorug, die ei waarschijnlijk niet al te lang meer zal liggen
en vervangen wordt door een ophaalbrug.
Citcu*. S,t*at6,G-utcf.e>i nat
Openings-voorstelling
Zo wonderlijk snel als gisteren het
grote circus van Strassburger op het
Schuttersveld te Leiden werd opge
bouwd, zo wonderliik goed was het
programma, dat gisteren tijdens de
ooeningsvoorstelling werd geboden!
Zelden hebben we zo'n groots, vlot.
degehjk en fleurig ciréus-programma
in Leiden gezien. 'De naam van
Strassburger staat er reeds borg
voor, dat men iets goeds te zien
krijgt. Nu het circus hier in Leiden
is ,ter gelegenheid van de Lustrum
feesten .is het programma extra
goed verzorgd .met de beste num
mers .die de laatste tijd in het bui
tenland werden vertoond.
Wie Strassburger zegt, denkt aan
oaarden. aan prachtige paarden nog
wel. Ze waren er weer gisteravond,
de Friese volbloed hengsten, de grap-
oige ponney's, de Zeeuwse stamboe
ken en de prachtige schimmels. Karei
Strassburger, vitaler dan ooit, pre
senteerde zestien paarden tegelijk in
de piste. Mevr. Regina Strassburger
gaf weer een keurig staaltje hoge
school-rijden en Elly Strassburger
gaf, afwisselend met haar vader, een
vrijheids-dressuur, die er zijn mocht.
Maar naast de paarden heeft
Strassburger zijn bezoekers nog iets
anders te bieden. En dan denken we
allereerst aan 's wereld slimtse en
handigste zakkenroller Borra, de gro
te fantast, die ongelofelijke staaltjes
uithaalde. Hij rolde polshorloges bij
bosjes en zag ondertussen ook nog
kans portefeuilles, portemonnaies,
bretels en stropdassen te ontfutse^
len aan de stomverbaasde slachtof
fers, die hun bezittingen tevergeefs
met beide handen vasthielden!
Bovendien Paolo, een wonderbaar
lijke jongleur, die goochelde met bal
len en ringen, Ml'Ie Cooky, het meis
je, dat ondersteboven door de lucht
wandelde, de twee Arvings. die op
excentrieke fietsjes dolzinnige ca
oriolen uithaalden; mr. Ivor met z'n
vijf Tndische babv-nlifanten( die wij
allesbehalve baby's zouden willen
noemen!), Bario en Rario. twee kos
telijke clowns met oude en nieuwe
successen, en miss Valeska, die met
zes Mexicaanse stieren in de piste
verscheen. Daartussen Scott and
Black, komische acrobaten op de
grond, de twee Greco's, die adembe
nemende toeren aan de tranéze ver
richtten en tenslotte het orkest, dat
prima begeleidde met moderne num
mers.
Opvallend was weer de snelheid,
waarmede de nummers elkaar op
volgden. De dierenr.ummers waren
kort en goed en werden met wel
willend applaus gewaardeerd. In
verrukking kwam het publiek pas
eerst toen Paolo z'n nummer ge
bracht had. Borra kreeg een ovatie.
Maar het grootste enthousiasme
brachten de tien Wazzan te weeg
met hun Abessijnse pyramiden en
wervelwindsprongen. Een fatastisch
nummer, spectaculair en gedurfd,
met veel fantasie gepresenteerd. Een
prachtig slot van het prachtige pro
gramma!
Karei Strassburger ln een van zijn succesnummers met vier prachtige
Friese hengsten.
Men li.. i-.v-Ti bijna mei vuorslellen, dat dit plekje misschien straks ver
leden tijd zal zijn. De Lange Mare, gezien vanaf de Touwersbrug
(Foto's: „De Leidse Courant")
debrug over de Mare. Dit grappige
ophaalbrugetje kan het verkeer over
de Oude Singel niet meer verwer
ken. Men wil daar in de niet al te
ver verwijderde toekomst een vaste
brug bouwen, met eenzelfde door-
vaarthoogte als de komende Trek
vaartbrug (1.80 meter).
Vervolgens de Marebrug. Wie wel
eens voor deze draaibrug moet wach
ten, weet wat voor een obstakel dit
is in het stadsverkeer. Er bestaan
plannen om hier een ophaalbrug te
bouwen, volgens hetzelfde model als
de nabij liggende Jan Vossenbrug,
maar dan iets breder. Ook dit plan
wordt thans door de Commissie van
Openbare Werken bekeken.
Dit jaar zal de Katholieke Ra
dio Omroep het zilveren bestaans-
feest vieren. Vijf en twintig jaar lang
zullen de katholieken van Nederland
dan van hun eigen Omroep vele voor
delen genoten hebben. Ouderen zul
len zich nog herinneren met hoeveel
enthousiasme in 1925 de Kath. Radio
Omroep werd opgericht. Reeds toen
zag men de noodzaak in van een
eigen, katholiek geluid in de aether.
Deze noodzaak is in de afgelopen
kwart eeuw nog sterk toegenomen.
Tegenstellingen hebben zich ver
scherpt en in de chaos van moderne,
heidense levensbeschouwingen is een
ructi^ en zeker geluid voor de ka
tholieken onontbeerlijk geworden.
Dat een groot deel van het kath. volk
dit begrepen heeft, hebben de afge
lopen jaren aangetoond!
Maar in de voorbije 25 jaar lag een
oorlog, die zeer veel ondersteboven
wierp, ook het Nederlandse Radiobe-
stel. Na de bevrijding werd op ver
schillende wijzen getracht voor het
Radio-vraagstuk een oplossing te vin
den, doch na ruim vijf jaar is dit
nog steeds niet gelukt. Toch ziet het
er thans naar uit, dat de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen eindelijk de knoop zal
doorhakken en een dfeinitieve vorm
zal gaan geven aan de Nederlandse
Radio Omroep.
Vóór die datum wil de K.R.O. klaar
zijn en een representatieve Omroep
De controlekamer in de studio van de
K. R .O.
