S)e CéidóeSoii/tamt Absolute meerderheid voor de Belgische C.V.P. De Belgische stembus sprak Overtuigende uitspraak Nieuwe atoomwapens NU EEN HOMOGEEN KATHOLIEK KABINET? De communisten Japan in Z.H. de Paus over sociale problemen „De oogkleppen wegnemen" Engeland en het Schuman-plan Ministerscomité Europese Raad bijeen De gang van zaken Indonesië in De toestand op Ambon Opvolger van dr. Hirschfeld Directeur: C. M. y. HAMERS VELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" MAANDAG 5 JUNI 1950 41ste JAARGANG No. 11995 Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd, f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm Telefoontjes f 1.50 I^U de uitslag van de Belgisdie ver- kiezingen officieus bekend is de latere officiële uitslagen kunnen, vooral voor de Senaat, nog verras singen opleveren vraagt men zich natuurlijk op de eerste plaats af, welk resultaat deze uitslag zal heb ben op de terugkeer van de koning. Al is de meerderheid van de Ka tholieken nog zo klein, theoretisch is het mogelijk, dat de C.V.P. een eigen regering vormt en de koning terug roept. Minister de Vleeschauwer heeft reeds voorspeld, dat de vorst op 1 Juli in Brussel terug kan zijn. Vormt de C.V.P. een homogeen Katholiek kabinet, dan kan zij de Kamer van Volksvertegenwoordigers de wet op het regentschap doen af schaffen en Kamer en Senaat doen verklaren, dat de toestand heeft op gehouden, waarin de koning in de onmogelijkheid verkeert de regering uit te oefenen. Het is echter de vraag of het ver standig is, de koning naar België te laten terugkeren met slechts de steun van één enkele partij, die daar enboven zijn grootste aanhang heeft onder de Vlaamse bevolking. Het koningschap krijgt daardoor in België het stempel van een een zijdige Vlaamse en Katholieke aan gelegenheid. Degenen die dit willen vermijden, zullen ongetwijfeld als nog trachten tot een compromis te komen, althans met de liberalen, die hun gelederen geducht hebben zien dunnen. De socialisten, die geprofi teerd hebben van de halvering der communistische partij, zullen wel te veel noten op hun zang hebben. In elk geval lijkt het niet onwaarschijn lijk, dat ondanks verklaringen van sommige Katholieke politici in België, dat nu onverwijld een Ka tholiek kabinet zal worden gevormd alsnog op korte termijn onderhan delingen worden aangeknoopt met de twee andere partijen. Ook koning Leopold zal slechts in uiterste - noodzaak willen besluiten als de koning van één enkele partij, die slechts een absolute meerderheid van enkele stemmen in Kamer en Senaat zou hebben, naar België te rug te keren. Zo hebben de Belgische verkiezin gen wel een oplossing van de ko ningskwestie mogelijk gemaakt, maar een overtuigende uitspraak is het ook ditmaal niet geworden. Het Amerikaanse leger maakt plannen voor de vervaardiging van atoomwapens, die door artillerie kunnen worden afgevuurd en door geleide projectielen kunnen worden vervoerd, aldus heeft generaal Col lins, chef-staf, in een radio-inter view. verklaard. Door dergelijke wapens die het leger ter ondersteuning van zijn operaties zou kunnen gebruiken, zou ,,'n bijzondere nauwkeurigheid, welke het tactische gebruik van de atoombom mogelijk zal maken' worden verkregen, een veel grotere nauwkeurigheid dan mogelijk is met atoombommen, die uit vliegtuigen worden geworpen. Generaal Collins zei voorts, dat het leger ook „aanzienlijk succes' had geboekt bij de ontwikkeling van speciale anti-tank uitrusting. DE MAUNA LOA IN WERKING. Een eruptie van de krater Mauna Loa op Honoloeloe heeft een enorme lavastroom tengevolge gehad, die reeds vijftien huizen en een kerk heeft verwoest. Tot nu toe zijn twee mensen vermist, maar men vreest, dat in totaal dertig personen om het leven zijn gekomen. Terugkeer van de koning eerste programpunt WOLGENS DE OFFICIEUZE UIT SLAG van de gisteren gehouden verkiezingen in België heeft de C.V.P. (Katholieken) de absolute meerderheid behaald in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Zij _be- schikt thans over 107 zetels, hetgeen een meerderheid van twee zetels betekent. Wat de rechtstreeks gekozenen voor de Senaat betreft, heeft de C.V.P. eveneens een meerderheid van twee zetels, doch om zich een goed beeld te kunnen vormen van de juiste samenstelling van de Senaat, zal men moeten afwachten hoe de samenstelling der 46 Provinciale senatoren en der 23 gecoöpteerde senatoren is. In politieke kringen is men van oor deel dat de C.V.P. in ieder geval in de Senaat een meerderheid van één zetel zal hebben. De Belgische socialisten hebben relatief de grootste winst te boeken. Hun zetelaantal is volgens de officieuze gegevens in de Kamer gestegen met 12, zodat zij nu op 78 zetels komen. De liberalen en de communis ten zijn de verliezers. De liberalen verloren 8 zetels en beschikken thans over 21, de communisten verloren er 6 en houden nog 6 zetels over. De cijfers voor de Senaat zijn: C.V.P. 54 zetels (gelijk); Socialisten 39 zetels (winst 6); Communisten 3 zetels (verlies twee); Liberalen 10 ze tels (verlies vier). blijkt, dat de Katholieken vooruit zijn gegaan in al die plaatsen, waar bii de Volksraadpleging zich een grote meerderheid heeft uitgesproken voor de terugkeer van de koning. Ook het ontbreken van Katholieke scheurlijsten, zoals de Vlaamse Con centratie, droeg blijkbaar in belang rijke mate bij tot het boeken van een vooruitgang. De Katholieken behaal den in Vlaanderen 6 tot 7 procent meer dan in 1949, in Wallonië 2 pro cent meer. De socialisten boekten hun succes sen vooral in Wallonië, waar het aantal stemmen, dat op hen werd uitgebracht, steeg met 8 tot 9 pro cent in vergelijking met 1949. Uit de resultaten blijkt, dat de stemmenwinst der socialisten vooral afkomstig is van liberalen en com munisten. KONING LEOPOLD IS TEVREDEN Koning Leopold is zeer tevreden met de uitslag der verkiezingen, al dus heeft een lid van de hofhouding te Genève verklaard. Pirenne, de secretaris des kenings, houdt de koning voortdurend telefo nisch op de hoogte van de stand. De koning bleef tot in de morgen op om de uitslagen af te wachten. Socialisten profiteerden van communistische verliezen De Belgische minister van binnen landse zaken, Albert de Vleeschau wer (C.V.P.) heeft verklaard, dat de regering reeds morgen in handen van één enkele partij zou kunnen worden gelegd. De ministers zullen morgen in ka binetsraad bijeenkomen om de poli tieke toestand te bespreken. In C.V.P.-kringen wordt verno men, dat het nationale bestuur van deze partij besloten heeft geen voor stellen te doen aan de liberale partij om een katholiek-liberale regering te vormen. De C.V.P. zou voorne mens zijn een homogeen Katholieke regering te vormen, die zich tot eer ste taak zou stellen koning Leopold naar België te doen terugkeren. De definitieve samenstelling van de Belgische Senaat zal pas bekend zijn over een tiental dagen, wanneer de Provinciale Raden de 46 provin ciale senatoren zullen hebben aan gewezen, tezamen met de 106 geko zen senatoren, de 23 gecoöpteerde senatoren zullen hebben benoemd. Uit de binnengekomen uitslagen De Japanse procureur-generaal heeft meegedeeld, dat de regering besloten heeft binnenkort een wets ontwerp in te dienen tot het buiten de wet stellen van de communisti sche partij en de comrr/unisten in het algemeen. Intussen zal de regering gebruik maken van de bestaande noodwet ten. De Japanse minister .zonder porte feuille Senzo Higai verklaarde in een door hem te Kofoe, ten Westen van Tokio, gehouden toespraak, dat Japan overweegt zijn politie te ver sterken, „teneinde de in de laatste tijd aan de dag getreden neiging der Japanse communistische partij, om zich van geweld te bedienen,, te be strijden". GOUVERNEUR VAN SURINAME NAAR NEDERLAND De gouverneur van Suriname, mr. J. Klaasesz, heeft aan de Staten me degedeeld, dat hij Maandag naar Ne" derland vliegt voor dringende be sprekingen in Is lands belang. Hij keert op 23 Juni terug. TT. H. paus Pius XII heeft Zaterdag in een toespraak tot de leden van het internationale congres voor sociale studiën, dat te Rome bijeen is, een beroep op het mensdom gedaan om „de oogkleppen weg te ne men" en de sociale problemen der wereld recht in de ogen te zien. Hij deed een beroep op alle krachten in de wereld, op kapitaal en arbeid, om een einde te maken aan. de gesel van werkloosheid en sociale ellende, die de voornaamste oorzaken van oorlog waren. Slechts samenwerking van alle mensen van goede wil kan een einde maken aan deze misstanden, die meer dan enige andere factor de verderfelijke koude oorlog aanwak keren, zo zeide de Paus. Paus Pius was verder van mening, dat er reeds experimenten waren on dernomen met massa-productie en exploitatie, die de hulpbronnen der aarde uitputten en hij laakte „het bijna bijgelovige vertrouwen in de wereldmarkt als een mechanisme voor het in evenwicht brengen van de economie. Ook het vertrouwen in een welvaartsstaat achtte hij onge grond, omdat het naar zijn mening onmogelijk was iedereen in alle om standigheden het noodzakelijke te geven. Z. H. de Paus verklaarde, dat rfien de egoïstische vooroordelen van na tionaliteit en klasse aan kant moest zetten en gezamenlijk moest pogen en ieder voor zich zijn bijdrage moest geven in grondstoffen, kapitaal of arbeid. Tenslotte moest iedereen, die tot deze poging bijdroeg de hulp van de Kerk op prijs stellen. De Pau9 waarschuwde tegen de mogelijkheid, dat „de arbeidende klasse valt in de fouten van het ka pitaal, dat de productiemiddelen aan de individuele producent heeft ont nomen en overgedragen aan de ver antwoordelijkheid van naamloze col- Geleide economie oorzaak van alzijdigheid f^PTIMISME HEERST TE PARIJS ondanks het besluit van Engeland om niet deel te nemen aan de besprekingen over Schuman's staal- en kolenplan, terwijl Nederland, België, Luxemburg, West-Duitsland en Italië Zaterdag officieel hun toezegging gaven. Na de nota- en gedach- tenwisseling tussen Londen en Parijs is er geen sprake van een crisis sfeer tussen beide hoofdsteden Frankrijk heeft een permanente Frans- Britse verbindingscommissie voorgesteld, welk denkbeeld te Londen zeer gunstig is ontvangen. Zo zal G root-Brittannië, zo al niet formeel, dan toch de facto als waarnemer aanwezig zijn bij de zeslandenconfe- rentie, die vermoedelijk op 20 Juni zal beginnen. LECTUUR, DANK ZIJ HET RODE KRUIS. Het zijn niet alleen de patiënten in de ziekenhuizen en sa natoria, die door het Nederlandse Rode Kruis, in samenwerking met de NTWIN, van lectuur worden voorzien; ook de thuisliggenden worden niet vergeten. Verlangend liggen de thuis-patiënten naar de post uit te zien, en groot is de vreug de, wanneer de postbode hun een bundeltje tijdschriften namens het lectuurdepöt van het Nederlandse Rode Kruis overhandigt. In Engeland zal de regering het nodige te horen krijgen over haar afwijzende houding, doch men .ver wacht niet, dat het op een kabinets crisis zal uitlopen. Winston Churchill zal aandringen op een spoedig debat over het plan- Schuman wanneer het Lagerhuis op 13 Juni weer bijeenkomt, verneemt Reuter. Woensdag zal de conserva tieve leider reeds in het openbaar zijn standpunt bepalen in een rede op het conservatieve-vrouwencon- gres. Een dag eerder echter zal het vol ledige Britse kabinet zich met de Frans-Britse impasse bezighouden. Premier Attlee keerde gisteren terug van vacantie in Frankrijk en het wordt waarschijnlijk geacht, dat hij vóór Dinsdag zijn kabinet bijeen zal roepen om, zoals Reuter het noemt, de dramatische gebeurtenissen van de afgelopen week aan een onder zoek te onderwerpen. Leidende conservatieven noemden het tegenover Reuter rampzalig, dat Engeland er niet in geslaagd was, een formule te vinden om toch aan de discussie te Parijs deel te nemen. Men meende, dat Engelands prestige hieronder heeft geleden en dat de bereidheid van Europa om de leiding van Groot-Brittannië te aanvaarden, is verminderd. Een conservatieve persoonlijkheid verklaarde: „Het is uiterst gevaar lijk koud water te storten op een plan, dat de geestdrift opwekt van de Westelijke naties, door de schijn te wekken zich terzijde te houden en door niet aan de uitvoerige be studering ervan deel te nemen." DE KERN DER KWESTIE. De „Reynod News", een Brits blad, dat de socialistische regering steunt, schrijft onder meer: „De in te stellen internationale gezagsautoriteit, die op haar gebied oppermachtig zal zijn, zal worden samengesteld uit mannen, die door drenkt zijn in de op alleen heer schappij gerichte traditie van de Eu ropese steenkool- en staalkoningen. En deze industriële leiders worden in alle deelnemende landen, behal ve in Engeland, gesteund door rege ringen, die haar hart verpand heb ben aan het particuliere initiatief. Deze regeringen geloven niet in con trole en planmatige opzet, die nood zakelijk zijn voor een zich uitbrei dend economisch stelsel". De (Conservatieve) „Sunday Des patch" meent: „De mening wint hoe langer hoe meer veld, dat de wer kelijke reden van Engeland, om niet aan de komende besprekingen over het plan-Schuman te willen mee doen, op ideologisch terrein is gele gen en dat zij moet worden toege schreven aan de vrees der Britse re gering, dat toetreding in strijd zou komen met het programma van ge leide economie, dat de Britse socia listische partij wil toepassen." BENOEMINGEN BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft benoemd tto: Pastoor te Monster, de weleerw. heer W. J. J. M. va nden Berg; te Wijk aan Zee, de weleerw. heer C. Pouw, die kapelaan was te 's Gra- venhage (H. Familie). Ko-weCtje. Wie veel dragen kan, hem wordt veel op de schouders gelegd. lectieve industrieën". Het zwaarste probleem, dat „als een nachtmerrie drukt" op de oude industrielanden, noemde de Paus de werkloosheid. Hij deed daarom een beroep op de nieuwe industrielanden om de fouten van het economische liberalisme der vorige eeuw te ver mijden. „Een maatschappelijke politiek", vervolgde de Paus, „die in overeen stemming is met de leer der Kerk, gesteund wordt door organisaties, waardoor de stoffelijke en geestelij ke belangen van het volk worden ge waarborgd en die is aangepast aan de huidige levensomstandigheden, be hoort door iedere ware Katholiek, zonder uitzondering, te worden ge steund. Op het gebied der maatschappelij ke economie gaat het er thans voor al om de productie aan de consump tie aan te passen, waarbij op ver standige wijze rekening dient te wor den gehouden met de behoeften en de waardigheid van de mens. De op lossing moet niet worden gezocht in de volkomen zelfverzekerdheid, wel ke tot uiting komt in de neo-Kan- tiaanse critiek op de „wetten van de markt", of in de even kunstmatige formule van „volledige werkgelegen heid". Het is dit probleem, waarvan wij gaarne zouden zien, dat het de volledige aandacht kreeg van de theoretici en practici der katholieke sociale beweging", aldus de Paus. VERKIEZINGEN IN BELBIë. Voor de derde maal in één jaar is de bevolking van België Zondag ter stembus getogen. Koningin Elisabeth verldat het stemlokaal in een school bij het kasteel te Laeken, waar zij haar stem uitbracht. Het ministercomité van de Raad van Europa, is Zaterdag te Parijs bij eengekomen om de resultaten te be spreken van de vergadering, die de vertegenwoordigers van de ministers op 18 Mei te London met de ver tegenwoordigers der consultatieve vergadering hebben gehouden. In kringen, die in nauw contact staan met de Raad van Euro-pa, werd later vernomen, dat het minis terscomité zijn goedkeuring heeft gehecht aan het beginsel van een in te stellen gemeenschappelijk comi té, waarin zowel vertegenwoordigers van het ministercomité, als van de consultatieve vergadering zitting zul len vijf leden van het ministersco mité en zeven van de raadgevende vergadering, waaronder de voorzit ter Paul Henri Spaak, zitting heb ben Voorts heeft het ministercomité, naar verluidt, overeenstemming be reikt over de voornaamste punten van het rapport, dat het aan de raadgevende vergadering zal voor leggen. Het ministercomité zal op drie Augustus a. s. wederom en wel te Straatsburg, bijeen komen. Op deze vergadering zal worden gesproken over de toelating van West-Duits land en het Saargebied als toege voegde leden (d. w. z. leden die niet in het ministerscotnité zijn vertegen woordigd) tot de Raad van Europa. De plaatsvervangers der ministers zullen ongeveer zes weken voor de ministers bijeen komen, teneinde het aan de raadgevende vergadering uit te brengen rapport op te stellen. Critiek van de „Times" De „Times" van Zaterdag levert critiek op het plan om „de Indonesi sche archipel met haar vele culturen en rassen om te zetten in een unita- ristische staat onder beheer van Ja va". „Er zullen misschien geldige ar gumenten zijn om het aantal deel staten, dat erkend werd in de voor lopige federale grondwet, te vermin deren", aldus het blad in een hoofd artikel. „Voor de drastische aard van de veranderingen, die thans bestu deerd worden, echter, en de metho den van de sterke arm, die thans ge bruikt worden om de weg daartoe te bereiden, kan niet gemakkelijk een verontschuldiging worden gevonden. De Indonesische leiders zullen onge twijfeld hun eigen onafhankelijke weg volgen. Toch zouden zij kunnen luisteren naar het vriendschappelijke advies van Nehroe, die thans op weg naar Indonesië is. Hij kan hen mee delen, hoe India enige van de moei- Distributie van Sago De vertegenwoordiger van de „Re pubiek Zuid-Molukken", dr. Nikiju- luw, deelt mede bericht te hebben ontvangen dat het hoofdvoedsel op Ambon, nl. sago, wordt gedistribu eerd, hetgeen hij een bewijs acht, dat de toestand ernstig is en men de consequenties daarvan onder ogen ziet. In dit verband heeft hij zich op nieuw tot het Internationale Rode Kruis te Genève gewend met het verzoek of deze organisatie hem op korte termijn kan berichten of zijn onderzoek gereed is en op welke wijze het de bevolking der Zuid- Molukken kan helpen. lijkheden overwon, waartegenover de Indonesiërs evenals alle naties ge steld moeten zijn, als zij de drempel der vrijheid overgaan: Als goede vriend van het Indonesische nationa lisme zal iedere raad, die hij geeft van gewicht zijn. De zaken in Indo nesië zijn zeker zeer verkeerd ge- gaan, als een leider van het. kaliber van Sjharir buiten het politieke leven blijft, omdat politieke en constitutio nele escapades energie verbruiken, die gericht zou moeten worden op de dringende taken van economisch en sociaal herstel", aldus de „Times". De heer Lamping genoemd Als opvolger van dr. H. M. Hirsch feld, de hoge commissaris van Ne derland in Indonesië, wordt in wel ingelichte kringen in Den Haag ge noemd de heer A. Th. Lamping, bui tengewoon gevolmachtigd ambassa deur van Nederland in India. Aldus meldt „Trouw" De heer Lamping is 57 jaar oud en heeft zich in 's lands dienst voorna melijk op internationaal economisch terrein bewogen. Van 1932 tot 1945 was hij directeur van de Handelsac- coorden en plaatsvervanger van de directeur-generaal van Handel en Nijverheid. Na de bevrijding ver toefde de heer Lamping enige tijd te Londen als gevolmachtigd minister. Van 1946 tot 1947 was hij Neder lands gezant te Boekarest, In laatst genoemd jaar volgde zijn benoeming tot ambassadeur in Delhi.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1