Dr. Hirschfeld tevreden over
ambtsperiode
Finse regering roept stakers
onder dienst
Wat loeten loij oan JSfieuio (guinea?
KoJfuStie...
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 4 MEI 1950
41ste JAARGANG No. 11971
Oost-Indonesische
minister gevangen
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. mnd., f 4.50 p. kwart Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Geruchten omtrent attreden tegengesproken
TEN ZEER VERMOEIDE INDRUK maakte dr. Hirschfeld, de hoge com
missaris in Indonesië, die gister namiddag per vliegtuig op Schiphol
arriveerde. Toch9 heeft hij de journa listen uitvoerig te woord gestaan.
zijn bezoek heeft ten doel vraagstukken van algemene aard met de Re
gering te bespreken, hetgeen ruim een week zal duren en daarna keert
dr. Hirschfeld terug, om zijn werk in Djakarta voort te zetten. De geruch
ten omtrent zijn eventueel spoedig aftreden sprak dr. Hirschfeld beslist
tegen. Over zijn ambtsperiode in In donesië zeide hij tevreden te zijn. Er
waren talrijke moeilijkheden maar ook talrijke prettige momenten, zo
vertelde hij.
Over de aanstaande vierhoekscon
ferentie tussen de regering van de
R.I.S., Oost-Sumatra, Oost-Indonesië
en de Republiek Indonesia kon hij
niet veel zeggen, omdat hierover wei
nig bekend is.
Misschien zal deze conferentie op
korte termijn verhelderend werken
ten aanzien van de binnenlandse po
litieke ontwikkelingen in Indonesië
en wat betreft de staatkundige struc
tuur van het land. zo zeide hij.
Ook over het lot van Sultan Ha
mid II kon dr. Hirschfeld geen inlich
tingen geven. Hij is in Djokja en of
er een openbare terechtzitting zal
zijn, weet ik niet, merkte de hoge
commissaris op. Op Ambon, zo ver
telde hij. ziin nog steeds Nederlandse
bestuursambtenaren. Het is erg moei
lijk met hen contact te onderhouden
Maar zij weten wat hun houding moei
zijn, zo voegde hij er aan toe.
De twee Nederlanders, die gearres
teerd zijn in verband met de zaak
van Westerling, zijn door een verte
genwoordiger van het Nederlandse
hoge commissariaat bezocht. De be
handeling was goed. Wat de beschul
digingen aan hur adres betreft ver
wijs ik u naar de beschuldigingen
aan Hamid II. Zij werkten nauw sa
men met de Sultan.
Over de rol van Nederlandse offi
cieren in de af faire-Westerling,, wil
de de hoge commissaris niet spreken
De teruggave van 25 ondernemin
gen in het gebied van Soerakarta zal
worden gevolgd, zo zeide dr. Hirsch
feld, door de teruggave van alle on
dernemingen. Dit proces gaat lang
zaam want het is een- kwestie van
orde en rust in de betrokken gebie
den. De toestand van de ondernemin
gen is variërend. Soms is deze slecht,
-oms goed. Sommige ondernemingen
zijn namelijk onderhouden en andere
volkomen vervallen.
HET UNIE-HOF VAN ARBITRAGE.
Naar wij vernemen, zijn als Indo
nesische leden van het Hof van Ar
bitrage der Nederlands-Indonesische
Unie aangewezen:
mr. dr. Kusuma Atmad ah mr.
Wirjono Prodjadikoro en mr. Ma-
ramis.
Bij Kon. Besluit zijn als Neder
landse leden van dit Hof benoemd:
Prof. mr. dr. L. J. C. Beaufort,
hoogleraar aan de Katholieke Uni
versiteit te Nijmegen, mr. dr. J. Don-
ner, president van de Hoge Raad der
Nederlanden, en dr. M. J. Prinsen,
secretaris-generaal van het Departe
ment van Binnenlandse Zaken.
Ir. Diapari opgepakt
Met andere O. Indonesische
ministers
Volgens een bericht van Antara
zouden ir. P. D. Diapari, de afgetre
den minister-president van de nega
ra Oost-Indonesië, en enige ministers
van zijn kabinet, te Makassar in hech
tenis zijn genomen, zo meldt Reuter
Zij zouden verdacht worden van me
deplichtigheid aan de opstand van
kapitein Abdoel Aziz.
Ten tijde van de opstand in Makas
sar vei klaarde Diapari in een radio
rede dat hij het optreden van Aziz
betreurde. De Oostindonesische rege
ring, zo zeide hij. was in geen enkel
opzicht bij de actie betrokken.
Volgens berichten uit Makassar, is
de sultan van Enrekang, in Midden-
Celebes, door zijn volk onttroond
omdat hij „de strijd voor de onafhan
kelijkheid bemoeilijkt heeft en gehol
pen heeft bij de Nederlandse acties
van 1946 tegen de republikeinen".
HET VERZOEK OM
UITLEVERING WESTERLING.
Op instructie van de minister van
buitenlandse zaken van de V.S.I.
heeft dr. Oetoyo, de Indonesische ver
tegenwoordiger in Singapore, een for
meel verzoek ingediend bij de rege
ring van Singapore voor de uitleve
ring aan Indonesië van Raymond Paul
Pierre Westerling. Dr. Oetoyo heeft
verklaard, dat in dit verzoek het be
wijs is vervat, dat Westerling civiele
misdaden in Indonesië heeft gepleegd.
De correspondent van de Volks
krant vernam Woensdagavond in
welingelichte Londense kringen, dat
de Engelse regering het Indonesische
verzoek waarschijnlijk zal inwilligen.
Juridische experts hebben de wette
lijke bezwaren, die aanvankelijk te
gen uitlevering van Westerling sche
nen te bestaan, onderworpen aan een
nauwgezette studie. Zij zijn daarbij
blijkbaar tot de slotsom gekomen, dat
deze bezwaren niet gegrond zijn.
Verder heeft men in Londen de
overtuiging gekregen, dat de Neder
landse regering zich tegen de uitleve
ring niet zal verzetten.
DE INCIDENTEN TE CELANO.
In geheel Rome hebben gisteren de
trams en bussen vijf minuten stil ge
staan toen transport-arbeiders mee
deden aan een algemene staking van
een half uur, welke door de commu
nistisch bestuurde vakverenigingen
was uitgeroepen als protest tegen het
doodschieten van twee boeren. De
staking viel samen met de begrafenis
van de twee slachtoffers, die Zondag
te Celano, ten Oosten van Rome, bij
een botsing met de politie neerge
schoten werden.
TRYGVE LIE KOMT NAAR
NEDERLAND.
Naar wij vernemen zal de secre
taris-generaal der Verenigde Naties
Trygve Lie, hedenavond uit Pa
rijs op Schiphol aankomen. Van
daar zal hij naar Den Haag gaan.
Zaterdagmorgen 6 Mei zal hij per
vliegtuig doorrreizen naar Genève.
HET GAAT HARD TEGEN HARD
TNE NIEUWE FINSE REGERING heeft de handschoen opgenomen, die
4500 stakende machinisten en stokers van de Staatsspoorwegen, haar
toegeworpen hebben door 2000 stakers onder de leeftijd van 40 jaar on
der de wapenen te roepen. De regering stelt hen onder de militaire
tucht en beveelt hun het werk op de locomotieven te hervatten tegen ver
goeding van soldij. Het bestuur van het Finse verbond van vakverenigin
gen zal voor Maandag a.s. de algemene staking afkondigen, wanneer
vóór Zondag te middernacht hun eisen niet ingewilligd zijn.
De stakers, gesteund door een uit i
spraak van hun vakverenigingsleider
en door een verklaring van ander
spoorwegpersoneel, dat zij zich bij de
staking aan zullen sluiten „indien de
regering haar toevlucht neemt tot on
rechtvaardige maatregelen'', zijn niet
van zins voor de regering te capitu
leren. De voorzitter van de vakver
eniging zeide, dat de regering het
recht had de mannen op te roepen,
doch dat zij niet het recht had hen
aan het werk te zetten, omdat de
grondwet hun het recht van staking
toekende.
De regering liet verklaren, dat zij
niet voornemens is te zwichten voor
„een kleine groep, die de spoorwegen
buiten dienst stelt". Zij is bereid de
pensioenen van alle werknemers in
regeringsdienst tot 60% van het ba-
sisloon te verhogen, doch wenst niet
in te gaan op de verhoging
welke de stakers eisen. Zes andere
vakverenigingen hebben hogere lo
nen geëist en de huiseigenaren heb
ben de regering verzocht de huishuur
te mogen verhogen.
BRITSE PARACHITISTE POS-
THUUM ONDERSCHEIDEN - Mevr.
Violet Szabo, die als Engelse para-
chutiste boven Frankrijk werd neer
gelaten, werd daar de dag na D-Day
door de Duitsers doodgeschoten. Zij
was toen 23 jaar oud. Haar is thans
posthuum door de Franse regering
het Oorlogskruis verleend. Tania
Szabo, het zes-jarige dochtertje van
deze dappere vrouw, heeft de me
daille uit handen van de Franse am
bassadeur in Engeland, René Mas-
sigli, ontvangen. Hoewel zij nog te
iong is om ten volle te beseffen hoe
dapper haar moeder zich heeft ge
dragen. laat zij met zekere mate van
rots de medaille zien.
CHINESE COMMUNISTEN
BESCHULDIGDEN
MISSIONARISSEN.
De H. Congregatie der Propaganda
Fide heèft de Chinese beschuldiging
tegengesproken, dat de missionaris
sen in China bevel zouden hebben
gekregen om voor het Vaticaan te
spionneren. De H. Congregatie ver
klaarde, dat de beschuldigingen in
tegenspraak zijn met hetgeen Mao
Tse Toeng vorig jaar December heeft
gezegd, namelijk dat „de Katholieke
Kerk met haar sociale activiteit en
haar werk voor de welvaart der bur
gers een zegen is geweest voor
China".
De beschuldigingen werpen voorts
een twijfelachtig licht op de be
trouwbaarheid van de garantie der
communistische regering, dat zij de
missionarissen en het kerkelijk
eigendom in China zullen bescher
men. De Congregatie haalde een ver
klaring aan van missionarissen in
China, waarin zij zeiden, dat zij op
hun post zijn gebleven onder een re
giem, dat openlijk vijandig staat te
genover de godsdienst, ofschoon het
beweert eerbied te hebben voor het
beginsel van vrijheid van godsdienst
en eredienst.
„Missionarissen zijn geen agenten
van commerciële ondernemingen",
zo besluit de H. Congregatie haar
verklaring, „die naar gelieven haar
zaken stop zetten of tijdelijk wegens
ongunstige omstandigheden opschor
ten, doch zij zetten het werk voort,
dat Christus is begonnen".
VADER LANGAN, OUDSTE HEI
LIGE JAAR PELGRIM Op het
vliegveld Ciampino arriveerde teza
men met de Ierse aartsbissohop John
Dalton de 98 jaar oude kanunnik
Thomas Langan. Vader Lang an, die
72 jaar geleden tot priester werd
gewijd, heeft vijf pausen gezien.
HONGAARSE KERKEN ZONDER
ORGANIST.
Nog voor de Goede Week publl
ceerde de Hongaarse regering een
besluit, waardoor het aan onder
wijzers op straffe van ontslag
wordt verboden om als organist of
als dirigent in de kerk te fungeren.
Politiespionnen letten scherp op de
handhaving van deze verordening.
Daar in de meeste Hongaarse paro
chies de godsdienstonderwijzers te
vens organist en koster waren, wer
den met de Paasdagen en op de Zon
dagen daarna de orgels niet meer j
bespeeld.
Thans verneemt het K.N.P. uit
Hongarije, dat een paar honderd
godsdienstonderwijzers ontslag heb-,
ben genomen teneinde hun werke-j
lijke functies te kunnen blijven uit
oefenen. Voor de Hongaarse scholen
betekent dit een zwaar t verlies,
daar deze onderwijzers medé in ver
band met de hardnekkige strijd, die
in de scholen om de zielen der kin
deren wordt gevoerd, een zeer be
langrijke positie bekleedden.
Zevende Eeuwfeest
van het H. Scapulier
In geheel West-Europa zal van 16
Juli 1950 tot 16 Juli 1951 het zeven
de eeuwfeest van het H. Scapulier
worden gevierd. Deze onder de ka
tholieke verspreide Maria-devotie
ontstond omstreeks 1250 en werd
verspreid door de Orde der Carme-
lieten. Zij dankt haar ontstaan aan
het feit, dat de eerste Westerse ge-
neraal-overste van de Orde, Simon
Stock van het klooster van Kent te
Ailesford, in moeilijkheden verkeer
de en van de H. Maagd Maria de
toezeging kreeg, dat Zij hem in zijn
werk zou steunen.
Aan het scapulier, sindsdien door
de Orde verspreid, wordt dezelfde
waarde toegekend als het scapulier
in medaillonvorm.
Op 16 Juli zal het zevende eeuw
feest plechtig geopend worden met
een Pontificale H. Mis in de St. Lam-
bertuskerk te Hengelo, welke zal
worden opgedragen door de pause
lijk internuntius, mgr. Paolo Giobbe.
Kardinaal de Jong heeft voorts het
beschermheerschap over de herden-
ding aanvaard. Verder zijn er
speelgroepen gevormd, respectie
velijk voor Limburg, Brabant en de
Noordelijke provincies, die toneel
stukken van Wim Snitker en pater
Ivo van Dinther zullen opvoeren. De
K.R.O. zal ondei meer in een cyclus
Mismotieven en motetten aandacht
schenken aan dit eeuwfeest.
Een reizende tentoonstelling, die
de geschiednis van deze Maria-devo
tie en de historie van het H. Scapu
lier in beeld brengt, zal door het
hele land trekken.
ENGELS VISSERSVAARTUIG
DOOR RUSSEN IN BESLAG
GENOMEN
Voor de eerste keer na de oorlog
hebben de Russen een Engelse trei-
Ier in beslag genomen, toen deze
zich Maandag buiten de Noordelijke
Sowjetrussische haven Moermansk
bevond. Sinds een S.-O.S.-sein van
de 373 ton metende „Etruria", dat
Russen aan boord kwamen, heeft
men niets meer van dit vissersvaar
tuig gehoord. De reders van de
„Etruria" hebben de regering ver
zocht hen te helpen om het schip
terug te krijgen. „The Awave", een
Engels schip voor bescherming van
de vissersschepen, dat zich op het
ogenblik in Noorse wateren bevindt,
kan zich op verzoek naar het be
trokken gebied begeven, aldus heeft
een woordvoeder van de Britse ad
miraliteit verklaard.
OVERSTROMING IN ZUID-
MANITOBA.
Een der rijkste landbouwstreken
in Zuid-Manitoba (Canada) ver
dwijnt geleidelijk onder het water
van de Red River en hara rijrivie-
ren, die reeds verscheidene steden
overstroomd hebben en een niet te
overziene schade aanrichten.
Het is de grootste overstroming
sedert een eeuw. Meer dan 125.000
H.A. is overstroomd en op sommi
ge plaatsen staat 't water 150. meter
hoog, zodat de dijken ter bescher
ming van de voorsteden van Winni-
BEVRIJDING DACHAU HER
DACHT. Het is reeds vijf jaar ge
leden, dat de Amerikanen de gevan
genen van het Duitse concentratie
kamp Dachau bevrijdden. Ter gele
genheid hiervan vond in het kamp
een herdenking plaats, waarbij zo
wel Duitse als buitenlandse autori
teiten tegenwoordig waren.
Links op de foto: het nieuwe ge
denkteken voor het crematorium in
het kamp.
Rechts: de minister-president van
Beieren, dr H. Elhard metselt de
eerste steen voor een gedenkhal op
de „Leitenberg"
MORGEN, NATIONALE FEEST
DAG, ZAL DE LEIDSE COURANT
NIET VERSCHIJNEN EN ZULLEN
ONZE BUREAUX GESLOTEN ZIJN.
DE DIRECTIE.
Nederlander inWenen
gearresteerd
IN HANDEN DER RUSSEN
Van Amerikaanse zijde is meege
deeld, dat de 30-jarige Nederlander
Herman Vogt enkele dagen geleden
„in opdracht van een vreemde mo
gendheid" door Oostenrijkse politie
in de Russische sector van Wenen is
gearresteerd.
Vogt is sedert vorig jaar Decem
ber in dienst bij het Oostenrijkse
Beckert-instituut voor opinie- en
marktonderzoek, dat opdrachten uit
voerde voor het Amerikaanse mi-
nisterei van buitenlandse zaken. Het
v/as Vogt's werk huisvrouwen in de
Russische sector van Wenen te vra
gen hoe zij dachten over het plan-
Marshall en over de uitzendingen van
„De Stem van Amerika".
Aangenomen wordt, dat de Russen
hem om deze reden hebben laten ar
resteren. Vogt zou door de Russen
worden vastgehouden verdacht van
.spionnage voor een vreemde mo
gendheid".
Rijke bodemschatten, maar exploitabel
WIJ WETEN VAN NIEUW-GUINEA nagenoeg niets. Vóór alles is
een onderzoek noodzakelijk naar de gesteldheid van de bodem,
naar de bodemschatten en de moge lijkheden tot exploitatie", zo ver
klaarde de resident van Nieuw-Gui nea de heer J. P. R. van Eechoud in
een gesprek met een aantal Neder landse journalisten, dat een bezoek
bracht aan verschillende delen van van Nieuw-Guniea. Het was een uit
spraak, die in vele variaties door an dere autoriteiten op het eiland werd
herhaald. Van het enorme gebied van 33.800.000 H.A. is tot nu toe onge
veer vijf procent geëxploiteerd. Gro te delen, het tussen Hollandia en
Merauke aan de Australische grens gelegen Sterngebergte en on
der meer de Maiiemvallei, waar in het voorjaar van 1945 een Australisch
legervliegtuig een noodlanding maak te, zijn nog volkomen witte plekken
op de kaart. Zij werden zelfs vanuit de lucht nog niet verkend. En de
kennis van vele andere gedeelten van het eiland bepaalt zich tot waarne
ming van een enkele doortrekkende expeditie of de ervaringen, opge
daan op een tournee van een bestuurs ambtenaar, een missionaris of een
zendeling.
Deze onbekendheid met het ge
bied, waar men in afstanden van
meer dan 1.000 kilometer kan spre
ken waar een deel van de autochtho-
ne bevolking (en niemand weet hoe
groot dat deel nu precies is) nog in
het stenen tijdperk leeft en geen
aanraking heeft gehad met de he
dendaagse beschaving, is het uit
gangspunt van ieder gesprek over de
toekomst van het land. Men is er in
verantwoordelijke kringen op Nieuw-
Guine echter niet te pessimistisch
over. Het staat vast, dat de bodem
olie bevat. Er is steenkool. Het hoofd
kwartier van Mac Arthur aan het
Sentanimeer stond op grond, welke
nikkelerts bleek te bevatten. Bij
openlegging van de voor landbouw
geschikte gedeelten zal houtuitvoer
mogelijk zijn.
Er is zilver en goud en koper aan
getroffen. Niemand echter weet in
welke hoeveelheden niemand kan
zeggen of deze bodemschatten exploi
tabel zijn.
De schattingen over het aantal in
woners van Nederlands Nieuw-Gui-
nea lopen ver uiteen. Zij variëren
van 750.000 tot 1.500.000 met 1.000.000
als meest gehoord gemiddelde. Onge
veer 350.000 autochthonen zijn onder
bestuur gebracht. Missie en zending
bouwden in de loop der laatste de
cennia enige honderden volksscho-
peg, de vierde stad van Canada, wor
den weggespoeld.
Via de radio is een oproep gericht
tot vrijwilligers voor het verster
ken van de dijken, vooral in het
Zuiden waar de Red River reeds vier
steden heeft overstroomd en 4000
daklozen heeft gemaakt, onder wie
verscheidene Europese vluchtelingen,
die vorig jaar in Canada zijn aange
komen om er een nieuw leven te be
ginnen.
MANCHESTER VOETBALPLOEG
OP WEG NAAR AMERIKA Het
voetbalelftal uit Manchester bevindt
zich op het ogenblik aan boord van
de Queen Mary, op weg naar Ameri
ka. Zij zullen daar in tal van plaat
sen, waaronder New York, Los An
geles en St. Louis wedstrijden spelen
De voetbalploeg had onmiddellijk
bij vertrek uit Southamptpon beslag
gelegd op de dekstoelen.
len. Men kan zeggen, aldus assistent
resident De Bruj-n, bekend als jung
le Pimpernel, dat b.v. op Biak van
cie bevolking beneden veertig jaar
slechts een zeer klein percentage
geen school bezoekt of bezocht heeft.
Verhoudingsgewijs is het aantal
alphabeten dan ook vrij hoog, hoe
wel de mate van bedrevenheid in le
zen en schrijven varieert van de
vaardigheid van de eigen handteke
ning te zetten tot het lezen van een
krant.
In het bestuur van het eiland spe
len de Papua's een bescheiden rol.
Er zijn enkele Papuase bestuursassis-
tenten. Er is echter op initatief van
resident van Eechoud een bestuurs-
school voor Papua's opgericht, welke
voorlopig is ondergebracht in het
zendingscentrum Joka aan het Sen
tanimeer.
Verschillende autoriteiten spraken
over het groeiend zelfbewustzijn der
Papua's en het daarmee gepaard
gaand besef van de noodzakelijk
heid van een eigen politiek leven.
Dit politieke leven op Nieuw-Guinea
is uiteraard niet te vergelijken mpt
de politieke verhoudingen zoals men
die in het Westen kent. Het wordt
voorts geremd door do moeilijke ver
bindingen in het enorme gebied.
Het spreekt wel vanzelf, dat de be
paling van de status van Nieuw-
Guinea het eerste programmapunt
is van de Papuase politieke leiders.
„Het volk van Nieuw-Guinea heeft
zijn keus bepaald, het heeft de Ne
derlandse regering gekozen om lei
ding te geven aan Nieuw-Guinea en
om het te regeren, tot het in staat
is zelfstandigheid te dragen", aldus
verklaarde Kassiepo, een der verte
genwoordigers van Nieuw-Guinea
ter R.T.C.
„De vraag was of Nederland fi
nancieel in staat zou zijn ons volk
naar de zelfstandigheid te leiden en
of het daartoe bereid zou zijn. Wij
wensen de Nederlandse leiding, om
dat ons is gebleken, dat deze be
reidheid bestaat" zo voegde de heer
Jouwe (ook een vertegenwoordiger
van Nieuw-Guinea) hieraan toe.
Ten aanzien van de kolonisatie op
Nieuw-Guinea -door Indo-Europeanen
zei hij: „Het volk van Nieuw-Guinea
stelt zich op het standpunt van men
selijkheid. Hier is ruimte genoeg
voor hen, die een toevluchtsoord zoe
ken. Daarbij komt, dat bestuur door
de R.I.S. zeker zou betekenen immi
gratie van Indonesiërs en mogelijk
van Japanners, die hier immers reeds
eerder millioenen naar toe wilden
brengen, of Hindoes, terwijl de ge
hele Indo-Europpese groep slechts
150.000 personen omvat.
Een hart leeg van gal is meer
waard dan een beurs vol goud.
