S)e CaidóeSoti/tant
Churchil speelt
„kat en muis"
De tyrannische macht van
het communisme
Alarmerende
verklaring van
Acheson
Van Zeeland te Brussel
teruggekeerd
De liquidatie van
O.-Indonesië
De storm!
Een laatste appèl
K.V.P.-lijst 2
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 25 APRIL 1950
41ste JAARGANG No. 11963
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 035 p» w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Trumau ontvouwt Amerikaans program
r\E STRIJD TEGEN HET COMMUNISME zal over de gehele wereld
onverminderd worden voortgezet, kondigde president Truman gis
teren in een radio-rede te Washington aan.
Er is op het ogenblik op de wereld een tyrannieke macht, die het recht,
zoals wij het kennen, niet aanvaardt. Het is een macht, die geest en'
lichaam verplettert en die door agressie en valse beloften van vrijheid
en economische zekerheid zichzelf probeert uit te breiden. Waar deze
macht gevoeld wordt, bestaat geen vrijheid van spreken, geen vrijheid
van godsdienst, zelfs geen vrijheid van gedachte. De staat is daar de op
permachtige, die over woorden en handelingen van de mens beslist. De
menselijke waardigheid en de menselijke vrijheid zijn er inhoudloze
begrippen.
Tegenover deze tyrannieke macht,
die wij kennen als 't communisme
hebben de Verenigde Staten een po
sitief programma gesteld, aldus
Truman, die sprak tijdens een di
ner van een juristenvereniging. De
aanval van de Amerikaanse rege
ring op het communistisch imperia
lisme, dat in en uit het buitenland
dreigt, verloopt volgens een drie
voudig plan:
1. Versterking van de eigen de
fensie en bieden van nulp aan
de vrije landen van de wereld
om gezamenlijk weerstand te
bieden aan de communistische
2. Verbetering van de democra
tie om te bewijzen, dat het de
mocratische regeringsbestel het
beste is, dat de geschiedenis
heeft opgeleverd.
3, Bestrijding van de communis
tische ondergrondse actie, waar
deze zich ook voordoet op rus
tige en krachtdadige wijze,
binnen het kader van de de
mocratische vrijheden.
Het kruitvat Berlijn
Een der belangrijkste woordvoer,
ders-van de Amerikaanse regering
de „New York Herald Tribune" zegt
het maar ronduit: het was Dean
Acheson, de minister van buitenland
se zaken heeft op een persbijeen
komst te Washington verklaard, dat
de volgende maand te Berlijn tussen
de strijdkrachten der Westelijke ge
allieerden en de door de Sowjet ge
steunde Duitse communisten een ge
vecht met tanks en kanonnen zou
kunnen uitbreken. Hij doelde op de
komende Pinkster-demonstratie te
Berlijn, waar hij „de eerstvolgende
belangrijke wereldontwikkeling" ver
wachtte en de gebeurtenissen „een
onheilsoellende richting' 'opgingen.
David Lawrence, die deze persconfe
rentie bijwoonde, schrijft in „United
States News" onder meer, dat de vol
gende maand oorlog tussen de V.S.
en de Sowjet-Uriie zou kunnen uit
breken. indien de Sowjets bij deze
gelegenheid tot daden van geweld
zouden willen overgaan".
Extra troepen ei. wapens van de
Westelijke geallieerden zijn nodig
i.v.m. de communistische Pink
stermars op 28 Mei. aldus schrijft de
„New York Times". Tot-de wapenen
behoren lichte tanks, aldus het blad.
dat een „gezaghebbende bron" aan
haalt.
Er is een uitgebreid plan gereed,
zowel op militair als op propaganda-
gebied, aldus het blad.
HET PALEIS TE LAEKEN Bin
nenkort keert koning Leopold voor
een verblijf van 18 dagen naar Bel
gië terug, in welke tijd hij zijn
prerogatieven tijdelijk aan prins
Boudewijn zal overdragen. Daarna
zal de koning in vrijwillige balling
schap gaan. Het paleis te Laeken,
dat in verband met deze kwestie in
de naaste toekomst in de publieke
belangstelling zal komen te, staan.
Wij zullen geen Gestapo-achtige
geheime politie vormen, ons volk
niet voorschrijven wat het lezen,
zeggen en denken moet en geen
rechts totalitair land scheppen, om
de linkse totalitaire dreiging te
weerstaan. Wij zullen de menselij
ke rechten eerbiedigen en oude,
met moeite bevochten vrijheden in
ere houden. Indien wij allen pal
staan voor onze democratische idea
len, zal het communisme nooit een
ernstige bedreiging vormen.
Churchill probeert
het nog
eens
Morgen critieke dag
voor Labour
Winston Churchill heeft gister
avond in het Lagerhuis aangekondigd
dat de conservatieven Woensdag te
gen twee belangrijke punten van de
Britse begroting zullen stemmen,
namelijk tegen de verhoging van de
benzinebelasting en tegen de voorge
stelde belasting op de aankoopprijs
van luxe-auto's en vrachtwagens
Een nederlaag van de regering bij
een van deze beide stemmingen zal
het aftreden van d~ regering en nieu
we verkiezingen tot gevolg hebben.
Woensdag zullen, dan ook. naar men
verwacht, behalve de werkelijk zie
ken, aPe leden aanwezig zyn.
Men verwacht in Labour-kringen
niét dat dé regering Woensdag een
nederlaag zal lijden. Men wijst er
verder op, dat het moment voor een
regeringscrisis wel uitermate slecht
zou zijn gekozen, daar in Mei de zeer
belangrijke besprekingen tussen de
ministers van Buitenlandse Zaken
van de Westelijke Drie zullen wor
den gehouden. Het is nauwelijks
denkbaar dat deze besprekingen kun
nen doorgaan wanneer Engeland
midden in een verkiezingscampagne
zit en eigenlijk geen regering heeft.
MINISTER STIKKER BEZOCHT
DE PAUS. De Nederlandse mi
nister van Buitenlandse Zaken, mr.
D. U. Stikker, heeft een bezoek ge
bracht aan Z. H. Paus Pius XII. In
het midden, na het bezoek aan de
Paus, mr. Stikker, rechts van nem
graaf Giovanni Gnenzi, een lid van
het pauselijke gevolg. Rechts en
links de Zwitserse erewacht in het
Vaticaan.
Godsdienstvrijheid
in O.-Duitsland
Nu ook Protestants protest
Na lang aarzelen heeft ook de Pro
testantse Kerk in Duitsland de min
of meer neutrale houding, die zij tot
dusver tegenover de volksdemocrati-
sche regering van Oost-Duitsland
had aangenomen, laten varen en- in
een herderlijke brief met klem ge
protesteerd tegen de anti-godsdiensti
ge maatregelen, die door de rode
machthebbers tn de laatste tijd Zijn
genomen. Dit herderlijke schrijven,
dat door de „Evangelischer Landes-
bisschof", dr. Otto Dibelius en de ove
rige leiders der Duitse Protestanten
is ondertekend, werd Zondag, 23
April, in alle Protestantse Kerken
van de Oost-Duitse landen Branden
burg, Saksen en Mecklenburg van de
preestoel voorgelezen. In de beide
andere landen van de. Sovjet-Russi
sche bezettingszone, Thüringen en
Anhalt, kon de voorlezing bijtijds
door de rode autoriteiten worden be
let.
OOK IN ROEMENIë EEN
PSEUDO-K.A.
De Roemeense communisten doen
op het ogenblik pogingen om evenals
in Tsjecho-Slowakije een pseu^o-
Katholieke Actie op te richten. Zij
misbruiken daarvoor de namen van
enige priesters, wier instemming zij
voorgeven te hebben verkregen.
De Belgische koningskwestie
'J'ENZIJ DE AUDIëNTIE van kabinetsformateur Paul van Zeeland bij
koning Leopold te Pregny nieuwe gezichtspunten heeft opgeleverd, is
het waarschijnlijk, dat het parlem ent zal worden -ontbonden. Van Zee
land bewaart tegenover de journalisten een volstrekt stilzwijgen over zijn
onderhoud met de koning. Hij is vanochtend te Brussel teruggekeerd. Het
resultaat van zijn besprekingen zal hij dan melden aan prins-regent Ka-
rel en aan de „ronde tafelconferentie" van de katholieke, liberale en socia
listische partij. Daarna zou een communiqué worden gepubliceerd.
De mogelijkheid van een accoord
tot oplossing van de koningskwestie,
welke de drie partijen kan bevredi
gen, lijkt verder verwijderd dan ooit.
Het nationaal comité van de C.V.
P. heeft naar verluidt Maandagmid
dag opnieuw de politieke toestand
besproken. De leden zouden besloten
hebben het standpunt te handhaven,
dat de C.V.P. in de koningskwestie
geen verdere concessies kan doen.
De C.V.P. zal geen steun verlenen
aan een regering, die koning Leopold
verplicht het land te verlaten, nadat
hij zijn prerogatieven tijdelijk heeft
overgedragen aan zijn zoon, prins
Boudewijn.
De „Gazet van Antwerpen", die de
stem der Vlaamse koningsgezinden
vertolkt, heeft de oplossing van de
koningskwestie zoals die nu wordt
nagestreefd, vandaag bij voorbaat be
stempeld als een onbevredigende re
geling die „geen vrede zal brengen in
de gekrenkte gemoederen". Er is vol
gens dit blad „een zekere dosis gal
genhumor voor nodig om de oplos
sing waar men heen gaat, werkelijk
nationaal te noemen".
Orde-maatregelen
getroffen
In de Antwerpse haven
De burgemeester van Antwerpen
heeft, na de ongeregeldheden, die
daar Maandagochtend hebben plaats
gevonden bij de werving van haven
arbeiders, ordemaatregelen uitgevaar
digd. die tot nader order zullen gel
den. Tegen het einde der week wordt
te Antwerpen het eerste Amerikaan
se schip met wapenen verwacht. De
burgemeester der stad heeft samen
scholingen van meer dan vijf perso
nen op openbare wegen in de gehele
stad verboden. Aan de politie is op
dracht gegeven voor een strikte in
achtneming van het verbod te waken.
Men hoopte de aanwerving van ar
beiders, die Maandag door het optre
den van communistische betogers
werd afgebroken, Dinsdagmorgen op
normale wijze te kunnen voortzetten.
KARDINAAL MINDSZENTY NOG
IN BOEDAPEST?
Een Hongaarse priester, die zich
momenteel in Wenen bevindt, heeft
verklaard, aldus bericht de Ro
meinse correspondent van het K. N.
P., dat kardinaal Mindszenty nog
steeds in een gevangenis bevindt op
de Oostelijke oever van de Donau in
de onmiddellijke nabijheid van Boe
dapest. Volgens dezelfde priester zou
de kardinaal nog enige dagen gele
den bezoek hebben gehad van zijn
moeder, die haar zoon zowel in gees
telijk als in lichamelijk opzicht in
veel betere conditie had aangetrof
fen.
De Hongaarse priester voegde er
nog aan toe, dat de berichten over
een deportatie van de kardinaal naar
Rusland van alle waarheid zijn ont
bloot.
Regering moet aftreden
Door het parlement van Oost-Indo-
nesië is vandaag een motie aangeno
men, waarin het aftreden van de re
gering van O.-Indonesië wordt ver
langd.
De minister-president, ir. P. D. Dia
pari. deelde mede, dat de regering
zal handelen overeenkomstig de be-
süssihg van het parlement.
Later deelde ir. Diapari aan Aneta
mede, dat zijn regering direct haar
mandaat ter beschikking van presi
dent Sukawati zal stellen.
Handgeklap zowel van de geheel
gevulde publieke als van de ambte
lijke tribune volgde op de beslissing
van het parlemént.
Ir' rssen bericht de correspondent
van Aneta te Bone, dat ook aldaar
thans troepen van de Apris (het leger
der R.I.S. zijn aangekomen.
VERWILDERDE JAPANNER OP
NIEUW GUINEA.
Dezer dagen werd op het eiland
Noemfoer bij Nieuw Guinea een Ja
panner gevangen genomen, die zich
sedert ruim 5 jaar in het oerwoud
verborgen heeft weten te houden.
Deze Japanner, een gewezen chauf
feur van een vrachtauto, werd door
de Papoea-bevolking betrapt, toen hij
bezig was, in de groentetuinen knol
gewassen te stelen, waarop op hem
een wilde jacht werd geopend. De
Papoea's trachten hem te stenigen en
wondden hem met een mes in de rug.
Nadat de plaatselijke burgerlijke
autoriteiten waren gewaarschuwd
werd de Japanner, die geheel was
verwilderd, met een vliegboot van
de marine-luchtvaartdienst overge
bracht naar het eiland Biak, waar hij
in het ziekenhuis moest worden op
genomen. Het bleek, dat hij zich al
die jaren had gevoed met rauwe slan
gen, die op Noemfoer veelvuldig
voorkomen, terwi.il hij bij tijd en wijle
zijn slag sloeg in de tuinen der be
volking, hetgeen hem tenslotte nood
lottig werd. Nadat hij zal zijn hersteld
zal hij worden overgedragen aan de
leger-autoriteiten te Hollandia, die
een beslissing zullen nemen over zijn
eventuele terugzending naar Japan.
PERSONEEL VAN „MULTIFILM"
GEARRESTEERD.
De heren V. E. Mol, assistent pro
ductieleider van „Multifilm" belast
met de vervaardiging van het jour
naal „Wordende Wereld" en A. H.
Denninghof Stelling, productieleider
van de speelfilmafdeling dier onder
neming, zijn Maandagavond te hun
nen huizen te Djakarta gearresteerd
Bij „Multifilm" te Djakarta is de re
den van deze arrestatie niet bekend.
Een woordvoerder van de militaire
gouverneur te Djakarta heeft geen
bijzonderheden medegedeeld.
WESTERLING WORDT NOG
VASTGEHOUDEN.
De Britse regering houdt Wester
ling nog te Singapore vast, omdat zij
hem als „een gevaarlijk type" be
schouwt; zij wacht op mogelijke
stappen van de Indonesische regering
tot uitlevering, zo werd in officiële
kringen verklaard. Hieraan werd
toegevoegd, dat er echter een tijds
limiet voor zijn detentie bestond op
grond van de nood-ordonnanties,
waarna hij gedeporteerd zou worden.
Autoriteiten hebben verklaard, dat
de Engelse ambassadeur in Djakarta
de Indonesische regering had mede
gedeeld, dat de autoriteiten te Singa
pore bereid waren de motieven voor
de uitlevering van Westerling volgens
het Engels-Nederlandse uitleverings-
tractaat te vernemen.
Indonesië verklaarde, dat het voor
nemens is een verzoek tot uitlevering
te doen, doch tot heden is geen ver
zoek daartoe in Singapore ontvangen
MOORD OP EEN COMMANDANT
ONDERNEMINGSWACHT
Zaterdagnacht werd de comman
dant der ondernemingswacht van
de suikerfabriek „Tjandi" door
rampokkers vermoord. De comman
dant maakte een ronde over het
fabrieksterrein en ontdekte bij een
suikergudang, dat rampokkers bezig
waren hun slag te slaan. Een hunner
schoot de commandant van achteren
neer. Nadat alarm was gemaakt, stel
den leden van de mobiele brigade
der T N. I. een onderzoek in, dat ech
ter vruchteloos bleef.
CIRCUS-LEEUWEN DODEN
MEISJE.
Twee circus-leeuwen zijn gisteren
bij Baden-Baden uit hun kooi ont
snapt en hebben een 20-jarig Duits
meisje gedood, dat met een vriend
in de omgeving van het circus liep te
wandelen.
Eén der circus-employé's is gear
resteerd onder verdenking uit wraak
de kooi te hebben geopend, omdat hij
kort te voren ontslagen was.
M ij neo legger ging aan
de haal
Behalve in Vlissipgen is gisteravond
ook in Hoek van Holland de loods-
dienst gestaakt. Zelfs de loqdsdienst
in de Berghaven aldaar werkte niet
meer, iéts dat maar zelden gebeurt.
Van een van de mijnenvegers, die
in de haven van Scheveningen liggen,
zijn de ankers .doorgeslipt. Het schip
is echter niet op drift geraakt.
Eigenaars van strandtenten op het
Scheveriingse strand gingen aan het
werk om hun eigendommen tegen de
storm te beveiligen.
Bij de Palacestraat te Scheveningen
stonden enige café-terrasjes onder
water.
Een schutting voor het pand Grote
Markt 13 te den Haag, dat verbouwd
wordt, is omgevallen. Enige voorbij
gangers werden getroffen en twee
hunner moesten naar een ziekenhuis
worden vervoerd.
Bemanning op stap schip aan
de haal.
De mijnenlegger Douwe Aukes is
gisteravond op zijn eentje in de felle
Noord-Wester storm aan de haal ge
gaan in de Oude Haven van Scheve
ningen, zo luiden latere berichten.
Vrijwel de gehele bemanning was op
dat ogenblik de gast van een Sche-
veningse reder, die een gezellige
avond aanbood.
Het verlaten schip, dat. voor anker
lag heeft zichzelf waarschijnlijk ook
een beetje willen vermaken en tolde
plotseling in de haven rond. Onmid
dellijk werd groot alarm gemaakt en
met een motorsloep heeft men de
mijnenlegger, die op het ogenblik als
werkschip voor de mijnenvegers aan
de kust dienst doet, weer te pakken
gekregen.
Het heeft ruim een uur geduurd,
voordat de Douwe Aukes weer ste
vig verankerd op zijn plaats lag.
Langs de kust was de zee zeer
hoog. Tijdens de vloed werden de
theehuisjes te Scheveningen, die voor
het komende seizoen reeds langs het
strand zijn gebouwd, ernstig be
dreigd. In veel tenten stond het water
al op de vloeren en hier en daar dreef
meubilair rond. Gelukkig is de scha
de vrij klein gebleven doordat de
eb tijdig als reddende engel optrad.
De wind was zo fel, dat schuim
vermengd met zand tientallen meters
hoog door de lucht suisde en de vele
belangstellenden, die de kokende zee
gade sloegen, drijfnat en vuil maakte
Scheepje gezonken in
Noordzeekanaal
Als gevolg van het stormachtige
weer is vannacht om kwart voor één
in het Noordzeekanaal ter hoogte van
de Velser spoorbrug een ongeveer 50
ton metend binnenvaartuig gezonken,
dat op weg was van Beverwijk naar
Amsterdam. De schipper kon zich nog
bijtijds in veiligheid stellen.
VEE UIT GRONINGEN NAAR
ISRAëL.
Maandag zijn 80 koeien bestemd
voor Israël in Groningen op trans
port gesteld naar Rotterdam Heden
worden deze koeien, 50 uit Gro
ningen, en 30 uit Friesland, ver
scheept naar Haïfa. Als veeverzor
gers gaan drie Groningers mee.
PROV. STATENVERKIEZING
Morgen is het dan zover. De ver
kiezingsdag voor de Provinciale Sta
ten, daarmee de verkiezing voor de
Eerste Kamer.
Het is beslist foutief te menen, dat
deze verkiezing zo belangrijk niet is.
Inderdaad, Gemeenteraad en Twee
de Kamer staan wat dichter bij ons.
het „zegt" ons meer, maar toch is
een goed provinciaal bestuur van
zeer grote betekenis.
Voor stedeling en dorpsbewoner is
het van belang nog eens even na te
gaan wat voor zorgen de provincie
met zich brengt.
Op economisch gebied een doeltref
fende zorg voor onze cultuurgronden
en voor de groeiende steden; een uit
meten van belangen van boeren en
tuinders en kwekers en van de dui
zenden in de steden.
Op sociaal gebied geordende maat
schappelijke zorg, in nauw samen
gaan met particulier initiatief; goede
gezondheidszorg met krachtige stimu
lering van het Kruiswerk.
Op cultureel gebied het bewaren
van het eigene in bepaalde, streken;
daarnaast een zodanige volksontwik
keling, dat stedeling en plattelander
elkaar begrijpen en waarderen.
Op deze en andere terreinen heeft
de provincie veel „in de melk te
brokkelen".
En in dat provinciaal bestuur plaat
sen wij onze eigen mensen, de men
sen wie wij ons vertrouwen geven
om zowel krachtig als goed mede te
besturen.
Wij appeleren aan het verstand en
het hart; een laatste appèl aan alle
katholieke kiezers en kiezeressen, om
morgen hun stem uit te brengen op
de candidatenlijst van de Katholieke
Ven kspartij.
Kiest no. 1 van lijst 2.
Weest alleen paraat
Stelt allen de daad.
PRINS BERNHARD NAAR DE
VERENIGDE STATEN.
Z. K. H. Prins Bernhard zal op 1
Mei aanstaande met het lijnvliegtuig
van de K.L.M. naar New York vlie
gen om op 5 Mei de „Holland Fair",
de grote Nederlandse export-tentoon
stelling, die in Philadelphia wordt ge
houden, te openen.
Zoals bekend nodigde de directeur
van de Gimbel-warenhuizén, waarin
de tentoonstelling wordt ingericht, de
prins tijdens diens bezoek aan de
Verenigde Staten uit, de officiële ope
ning te willen verrichten.
DE AARDAPPEL-PRIJZEN.
De Stichting van de Landbouw
heeft verklaard voldaan te zijn over
de publicatie van de minister van
Landbouw inzake de dure aardappe
len. De boer, aldus deze Stichting,
vraagt zich met verbazing af hoe men
de consument zoveel kan laten beta
len voor een product, dat hij tegen
een redelijke prijs ter beschikking
stelt.
LIFT IN DIENST VAN RESTAU-
RATSE WERKZAAMHEDEN GE
STELD. Het valt niet mee al het
materiaal, benodigd voor de restau
ratie van een toren, langs de trap
pen omhoog te brengen. Daarom
heeft men voor de restauratiewerk
zaamheden aan de grote Lieve
Vrouwetoren te Breda aan de bui
tenkant van de toren een speciale
lift van ongeveer 75 meter hoogte
geconstrueerd, waarmee het mate
riaal aan- en afgevoerd kan wor
den.
KoAfL&ttje...
Wie het voorrecht heeft, katholiek
te zijn, maar niet leeft volgens zijn
geloof, is daardoor alleen reeds een
ergernis voor zijn dwalende broeders
Mgr. dr. G. van Nooft.