3)e CeidóeSoti/fcaiit
GEHEIM
ZINNIGHEID
Abdoel Aziz in het hol van
de leeuw
Boodschap van koning Leopold
Amerikaanse hulp voor
Indo-China
In de heilige wateren van
de Ganges
ZATERDAG 15 APRIL 1950
41ste JAARGANG No. 11955
Belgische
koningsdrama
nadert oplossing
Papen gracht 32, Tel. 20015, Adm. en Ativ. 20826, Abonn, 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.35 p. w., f 1.50 p. tnnd., f 4.50 p. kwart. Franco p. p. f 5.25. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
117AT GEBEURT er op het ogen
blik op de Oostzee? Of, wat
ons nog meer interesseert: wat
gebeurt er op het ogenblik in die lan
den aan de Oostzee, welke achter het
IJzeren Gordijn liggen?
Het gebeuren met het Amerikaan
se marine-vliegtuig, dat sinds het be
gin van deze week vermist is en
naar welks resten de Amerikanen
tevergeefs gezocht hebben boven de
Oostzee, heeft deze vraag weer eens
actueel gemaakt.
„Op zichzelf zou de vermissing van
een vliegtuig zowel in de Oostzee
als in welk andere zee oolc niet
iets zó bijzonders geweest zijn, als
de Russen geen protest hadden inge
diend bij de Amerikaanse regering
tegen het beweerde optreden van een
Amerikaanse bommenwerper, die de
Russische grens zou hebben geschon
den en bij Libau Russische jagers be
schoten zou hebben.
Hier begint het raadsel. Want zo
als men zich herinnert, constateren
de Amerikanen, dat deze „bommen
werper" niets anders geweest kan
zijn dan het verongelukte toestel.
Doch dit toestel was geen bommen
werper (leek er hoogstens op), had
geen bewapening aan boord en was
dan wel heel erg uit de koers ge
raakt, als het bij Libau in gevecht
moet zijn geweest met Russische ja
gers. De Amerikanen vinden de hele
geschiedenis zo raadselachtig, dat
zij reeds de veronderstelling ge
maakt hebben, dat de Russen na
dat zij het bericht van de vermis
sing hadden gekregen het hele in
cident bij Libau slechts verzonnen
hebben, om de buitenwereld in te
scherpen, dat er een vinnige controle
is op alles wat proberen mocht om
zijn neus te steken achter het IJze
ren Gordijn. Op hun beurt beschul
digen de, Russen de Amerikanen, dat
dezen wel wat al te grootscheepse^
reddingsmaatregelen nemen, zodat 't
er veel van weg heeft, alsof de Ame
rikanen bezig zyn om de Oostzee te
verkennen en meer belust zyn om te
speuren naar andere gegevens dan
naar aanwijzingen omtrent de ver
dwijning van het vermiste vliegtuig.
Zo belicht dit voorval weer eens
de buitengewoon gespannen verhou
ding tussen de twee grote rivalen en
de argwaan, waarmee de Russen ieder
een bekijken, die het wagen mocht
om te dicht te komen bij hun gren
zen. En vanzelfsprekend vraagt men
zich dan af: wat valt er dan te zien
aan die grenzen, dat men zo angst
vallig waakt tegen elk oog, dat iets
zou kunnen waarnemen?
A7ERMOED WORDT, dat .de Rus-
^sen bezig zijn om grote verdedi
gingswerken aan te leggen langs de
Oostzeekust en men spreekt zelfs
van eensoort Westwal in de geest
van de z.g. Atlantik Wal van Hitier,
maar dan nog veel beter en veel ef
ficiënter. Moskou is reeds lang be
zig zijn grenzen te capitonneren met
vazalstaten, die dan moeten dienen
als zandzakken tegen eventuele aan
vallen. In die geest doordenkend is
het niet zo vreemd te veronderstel
len, dat Moskou ook het laatste ge
deelte, dat nog bloot ligt, n.l. aan de
Oostzee, wil opvullen. De Oostzee
moet een Russische zee worden, een
door Russische schepen en vliegtui
gen gecontroleerde zee, waar nie
mand in kan doordringen die aan de
Russen niet welgevallig is. Doch de
Oostzee is en blijft slechts vóór
terrein (bij wijze vap spreken); de
hoofdzaak is de beveiliging van de
eigenlijke Russische grens, welke
dan zal moeten geschieden door die
reusachtige wal. Behalve voor de
aanleg van deze wal zouden de Rus
sen de Baltische Staten ook gebrui
ken als startplaats voor allerlei ge
heime wapens, o.a. voor verbeterde
edities van de VI en V2.
Wat hiervan waarheid is en wat
slechts veronderstellen, is natuur
lijk moeilijk uit te maken, maar als
de Amerikanen eens werkelijk een
zekere nieuwsgierigheid aan de dag
zouden leggen, zou dat waarliik niet
zo onbegrijpelijk zijn. De Russen
doen al hun best om zo geheimzinnii
mogelijk te zijn en laten er geen
twiifel over bestaan, dat wat hun be
treft geen onvoorzichtige toeschou
wer ooit 7al navertellen wat hij ge
zien heeft. Wanneer de Russen
slechts verdedigingsmaatregelen zou
den nemen uit overdreven angst voor
vermeende agressie uit het Wes
ten. zouden zij zo geheimzinnig niet
behoeven te doen. Natuurlijk ver
langt geen mens, dat zij iedereen vrij
zouden toelaten tot hun verdedi
gingsstelsel en daarbij elk geheim
zouden prijsgeven. Maar wie slechts
verdediging beoogt, behoeft zo ge
heimzinnig niet te zijn; hij behoeft
het bestaan er van geenszins te ver
heimelijken, integendeel.
Men behoeft niet alles te geloven
wat de eerste de beste beweert, maar
dat Moskou bezig is zich intensief te
bewapenen is een feit, dat zelfs de
grootste geheimzinnigheid niet kan
verdoezelen. En deze bewapening
dwingt is, hoe ongaarne ook, tot voor
zorgsmaatregelen. Dat is de conclusie,
waartoe het voorval in de Oostzee
van deze week opnieuw een duide
lijke wenk gegeven heeft.
Men hoopt bloedvergieten te vermijden
^^BDOEL AZIZ is dan tenslotte toch in Djakarta gekomen. Hij zou daar
niet als gevangene vertoeven, doch Sultan Hamangkoe heeft ver
klaard, dat Aziz in arrest is genomen. Kolonel Kawilarang is benoemd tot
commandant van de operatie in Oost-Indonesië, doch volgens berichten uit
Djakarta verwacht men, dat de opstand van Aziz na de jongste gebeur
tenissen geen bloed meer zal kosten.
In hetzelfde vliegtuig, als waarmee
kapitein Aziz gisteren uit Makassar
te Djakarta aankwam, bevonden zich
dr. Ratoelangi, de Oost-Indonesische
minister van voorlichting, Patepoi,
een lid van de volksvertegenwoordi
ging te Makassar, overste Mokoginta,
de commandant van de federale troe
pen te Makassar en O'Neill, een
Australische waarnemer van de
U.N.C.I.
Aziz stapte uit het vliegtuig on
middellijk over in een auto, welke
het platform was opgereden. Bij de
aankomst van het vliegtuig waren
ongeveer dertig plaatselijke en bui
tenlandse journalisten op het vlieg
veld aanwezig. Zij waren echter niet
in staat ook maar één woord met
Aziz te wisselen.
Volgens een woordvoerder van het
federale ministerie van defensie zal
hij zich zo spoedig mogelijk voor de
krijgsraad moeten verantwoorden.
Volgens dr. Ratoelangi echter was
Aziz niet als gevangene aangekomen.
Hij zou op twee voorwaarden naar
Djakarta zijn gekomen: de centrale
regering zou Oost-Indonesië niet op
enig militaire wijze liauideren en de
overgang van het K.N.I.L. naar de fe
derale strijdkrachten zou uitsluitend
met wederzijds goedvinden der par
tijen kunnen geschieden.
Het federale ministerie van defen
sie heeft niet toegegeven, dat het der
gelijke specifieke beloften heeft ge
daan. maar in verscheidene verkla
ringen, heeft de regering van de R.I
S gezegd, dat zij niet van plan is
Oost-Indonesië als staat te liouideren
en dat soldaten van het K.N.I.L. in
het nationale leger aanvaard zullen
worden.
Ondanks Aziz' aankomst te Djakar
ta is de opdracht aan de federale
troepen, om aan de actie te Makassar
een eind te maken, niet ingetrokken.
De operaties zullen voortgaan, tot
dat de opstandige beweging zal zijn
onderdrukt, zei Sultan Hamangkoe
in een verklaring tegenover Areta
De Sultan deelde nog mede, dat Aziz
niet naar Makassar zal terugkeren
Men hoopt daar nog steeds on een
vreedzame oplossing der geschillen
gelijk tot uiting kwam in een verkla
ring van de regering van Oost-Indo-
ië in het parlement.
TELEFOONVERKEER MET
MAKASSAR VERBROKEN.
De P.T.T. deelt ons mede. dat het
rechtstreekse radio-telefoon- en te-
legraafverkeer van Nederland met
Makassar is verbroken. Telefoonver
keer met Makassar is evenmin mo
gelijk. Telegrammen voor Oost-Indo
nesië worden via Djakarta geleid.
NIEUWE OPPERBEVELHEBBER.
Door een woordvoerder van het mi
nisterie van defensie der V.S.I. is me
degedeeld. dat de huidige militaire
gouverneur van Noord-Sumatra, ko
lonel A. E. Kawilarang. tot opperbe
velhebber en chef-operaties is be
noemd van de strijdkrachten te land.
ter zee en in de lucht van de R.I.S. in
Oost-Indonesië. Kolonel Kawilarang.
die een Nederlandse militaire oplei
ding heeft gehad, is geboortig uit
Oost-Indonesië.
DE „GROOTE BEER" BRACHT
RUIM 1000 MILITAIREN THÜIS.
Gistermorgen is men met de debarka-
tie begonnen van ruim duizend mili
tairen, die met de „Groote Beer" uit
Indonesië terugkeerden. Gedurende
de reis uit de tropen vervoerde de
„Groote Beer" 348 patiënten in het
hospitaalgedeelte van het schip.
De minister van Oorlog, mr. W. F.
Schokking, die de troepen namens de
regering toesprak, onderhield zich ge
ruime tijd met de patiënten.
INCIDENT TE SURABAJA.
Woensdagnacht 'omstreeks half drie
heeft een incident plaatsgevonden,
waarbij een Nederlandse marinier en
een schepeling van de „Zuiderkruis"
werden gedood. Er ontstond een
vechtpartij, toen bet jak voerders wei
gerden de marinier en drie opvaren
den verder te vervoeren, daar het al
ver na de avondklok was. Bij komst
van T.N.I.-soldaten, die niet tot een
patrouille behoorden, gingen de ma
rinier en zijn kameraden op de
vlucht. De T.N.I.-ers openden het
vuur, waarbij twee personen wer
den gedood en 2 gewond. Tegen de
T.N.I.-soldaten zullen maatregelen
worden genomen, daar zij niet had
den mogen schieten.
HOE STAAT HET MET DE
„FINEBEL"?
In officiële kringen te Parijs heeft
men met betrekking tot het plan tot
stichting van de „Finebei", de nauwe
conomische samenwerking tussen
Frankrijk, Italië, Nederland, België
en Luxemburg, Vrijdag verklaard,
dat men dit plan sedert enige tijd
heeft laten rusten en dat op het
ogenblik pogingen worden gedaan,
om te komen tot de vorming van een
economische groepering van grotere
cm vang, waartoe in het bijzonder
ook Groot-Brittannië zou behoren.
DE „NIEUW AMSTERDAM" IN HET
DOK. Een luchtopname van de
36.000 ton metende „Nieuw Amster
dam" in het grote 46.000 tons dok van
Wilton-Feyenoord te Rotterdam. De
„Nieuw Amsterdam" is het eerste
schip na de oorlog dat dit tijdens de
bezetting door bombardementen ge
deeltelijk verwoeste dok binnenvoer.
Links van de „Nieuw Amsterdam" in
het dok de „Indrapoera"; links daar
van het Italiaanse schip „Vampa".
Rechts van de „Nieuw Amsterdam"
van links naar rechts: „War Bonnet",
„Fair Sea" en „Alexia".
(Luchtopname A.N.P.-Foto).
Vanmiddag om 5 pur
De Belgische nationale radio-om
roep zal vanmiddag om vijf uur «en
rede uitzenden van koning Leopold
aan het Belgische volk. De rede is
op een plaat opgenomen, welke ka
binetsformateur Paul van Zeeland
gisteravond uit Genève naar Brus
sel heeft meegenomen. Van Zeeland
heeft gisteren gedurende acht uur
de situatie met de koning bespro
ken. Om zes uur is hij per speciale
Dakota naar Brussel teruggekeerd.
Op het vliegveld weigerde hij de
verslaggevers iets mede te delen.
Hij zag er vermoeid en zenuwach
tig uit.
Te Brussel is men van oordeel,
dat er geen nieuwe ontwikkeling
in de crisis is te verwachten, voor
dat koning Leopold zijn radiorede
heeft gehouden. Het onafhankelijk
blad Le Soir schreef gisteren: Het
is nu wel zeker, dat ook koning
Leopold gekant is tegen een rege
ring, die in hoofdzaak zou bestaan
uit leden van de C.V.P. De koning
kan nimmer de vorst zijn van een
enkele partij, zo betoogt het blad,
dit zou de monarchie en het land
aan zeer grote gevaren blootstellen
en de scheiding van het land nog
meer accentuëren dan de volks
raadpleging reeds deed.
BRITSE KAPITEIN SCHOOT
POOL DOOD
Een kapitein van de Britse veilig
heidspolitie heeft gisteravond dwars
door een gesloten deur een Pools
burger, die verdacht werd van soiori-
r.age voor een vreemde mogendheid
doodgeschoten
Een perschef van het Britse leger
beeft verklaard, dat de kapitein zich
naar de woning van de Pool had be
geven om hem te ondervragen. De
Pool zou de kapitein buiten de deur
hebben gezet en de deur hebben ge
sloten, De kapitein leeft daarop zes
'-rwoio afgevuurd door de deur. Toen
de Britse politie later de deur open
de, vond zij de Pool dood. De kapi
tein is gearresteerd.
TRYGVE LIE NAAR MOSKOU?
Trygve Lie, de secretaris-generaal
der V. N., heeft verklaard er over
na te zullen denken of hij een be
zoek aan Moskou zou brengen na
zijn bezoek aan Parijs en andere
plaatsen. Trygve Lie hoopt de vol
gende week in Parijs aan te komen.
Zijn besluit hangt er van af of
het de moeite waard zal zijn". Hij
zou begin volgende week de Sovj-n-
ambassade te Parijs er van op de
hoogte stellen, als hij een officieel
bezoek aan Moskou zou willen, bren
gen. Volgens Lie zou er binnen vijf
of zes weken geen verandering ko
men met betrekking tot de Sovjet-
boycott van commissies der V. N.
waarin ook vertegenwoordigers van
het nationalistische China zitting
hebben. Hij zeide te hopen, dat deze
toestand opgeheven zou zijn als in
September de algemene vergadering
der V. N bijeen zou komen.
Trygve Lie zeide zich niet candi-
daat te zullen stellen voor de ver
kiezing tot secretaris-generaal der
V. N. in het komende jaar.
Strategische commissie ingesteld
A ME RIKA IS VAN PLAN om aan Indo-China hulp te verstrekken ter
waarde van vijftien millioen dollar, en dringt er bij Frankrijk
meteen op aan om de odrie nieuwe staten van Indo-China mee te la
ten beslissen over de bestemming van deze bijstand. Men verwacht,
dat de Amerikaanse hulp zal bestaan uit het zenden van vrachtvlieg
tuigen, vrachtauto's en geneesmiddelen.
Waarschijnlijk zullen de eerste
voorraden binnen vier weken wor
den verscheept. De Amerikaanse
autoriteiten hopen met de Fransen
tot overeenstemming te komen,
voordat Acheson de volgende maand
minister Robert Schuman ontmoet.
Zij willen, dat de Fransen meer de
nadruk leggen op de onafhanke
lijkheid van Indo-China binnex. de
Franse Unie en de Indo-Chinese
aangelegenheden behandelen via
het Franse ministerie van buiten
landse zaken in plaats van via het
ministerie van koloniën.
In het komende jaar zullen in
Siam met Amerikaanse -hulp t<yi
bedrage van tien millioen dollar
vliegvelden, wegen en verbindin
gen van strategisch belang worden
aangelegd. Amerika is van plan om
een deel van de oorspronkelijk voor
China bestemde hulp aan Siam te
verlenen.
Dr. Philip Jessup, de Amerikaan
se reizende ambassadeur, heeft na
zijn jongste rondreis door het Ver
re Oosten een samenvatting gege
ven van de Amerikaanse politiek
in dit gebied. De Verenigde Staten
Pelgrims vinden
de dood
Omtrent de pelgrims, die dezer da
gen in de Ganges zijn verdronken
bij de plechtigheid van het heil;ge
bad, wordt nog nader gemeld, dat
twee millioen Hindoes zich twee da
gen lang hadden verdrongen in de
nauwe straten van de oude stad Hard
war, aan de oever van de Ganges en
rondom de „Heilige Poel" van deze
oude Hindoe-stad. Zij waren van
heinde en verre hierheen gekomen,
omdat de astrologen van India had
den voorspeld, dat de stand der ster
ren op die dagen het gunstigst was
om een „heiligmakend bad" te ne
men in de heilige wateren van Hard-
war. Tijdens bet gedrang, dat onder
deze twee millioen mensen ontstond,
werden 26 Hindoes onder de voet
gelopen en gedood.
De plechtigheden werden Woens
dagmiddag om twee uur geopend
door tweeduizend Sadhoes. (heilige
mannen), die wegens hun graad van
heiligheid voorrang hebben bij reli
gieuze plechtigheden. Na hen stort
ten zich de andere Hindoes in de
gele Ganges of in de „Heilige Poel",
die een nog hogere graad van onster
felijkheid heet te geven dan de ri
vier Volgens de overlevering hebben
Hindoegoden destijds een paar drup
pels van hun drank in de vijver la
ten vallen.
De regering had tweeduizend sol
daten gezonden om de orde te hand
haven Maar de twee millioen pel
grims, gedreven door hun ongeduld
en opgezweept door hun verlangen
npar de onsterfelijkheid, drongen
zingend en bidden onweerstaanbaar
voorwaarts. In hun hysterische ex
tase sloegen zij geen acht op wat er
rondom hen heen gebeurde. Wie
viel kon niet meer opstaan en werd
onder de langzaam voortschuivende
menigte verpletterd. De soldaten
stonden machteloos toe te zien. De
verwarring en het gedrang namen
nog toe, nadat de gelukkigen, die
een bad in de Ganges of in de „Hei
lige Poel" hadden kunnen nemen,
zich waanzinnig van vreugde een
weg terug baanden tegen de stroom
der wachtenden in
Even plotseling als de opwinding
was begonnen, even snel verdween
Vrijdagmorgen om vijf uur ieder
spoor van hysterie en extase uit de
stoet der honderdduizenden teleur-
gestelden, die niet vóór het vastge
stelde uur de Ganges of de „Heilige
Poel" hadden bereikt. Zij zullen
twaalf jaar moeten wach+en, voor
dat zij een nieuwe kans krijgen om
door een „heilig bad" de onsterfe
lijkheid te verwerven. Zichtbaar -ter
neergeslagen gingen zij naar huis.
Intussen bracht men de doden bij
een om die te verbranden op de
oever van de Ganges. Twee en der-
lig lichamen werden naast elkaar
op- een brandstapel gelegd; maar bij
een nadere beschouwing bleken zes
hiervan nog te leven. Zij werden in
allerijl naar een ziekenhuis overge
bracht, waar men goede hoop heeft
deze onverwachte overlevenden nog
te redden.
Post voor het troepenschip „Ge
neral Ballou", welke in een der tus
senhavens zal worden uitgereikt,
moet uiterlijk op 16 April a.s. in Ne-
I derland worden ter post bezorgd. Be
halve de gebruikelijke gegevens
dient het adres de vermelding te be
vatten: „Aan boord van het troepen
schip, „General Ballou'' op thuisreis
naar Nederland". De naam van de
vermoedélijke tussenhaven mag niet
worden vermeld.
zijn van mening, zo zei Jessup, dat
vrije volkeren, die vastbesloten zijn
hun onafhankelijkheid te bewaren,
recht hebben op militaire hulp,
welke hen kan helpen vrij te blij
ven. Bovendien was Japan op een
punt van ontwikkeling gekomen,
waarop het een vredesverdrag ver
dient, waarbij het de verantwoor
delijkheid krygt voor het besturen
van eigen zaken, met bepaalde ga
ranties.
Volgens de New York Times
heeft het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken een „stra
tegische commissie" op het hoogste
niveau ingesteld, die verantwoorde
lijk zal zijn voor de Amerikaanse
strategie in de „koude oorlog".
Volgens het blad zal dr. Philip Jes
sup de leiding van deze commissie
hebben.
Het reddingswerk
boven de Oostzee
Het zoeken naar het boven de
Oostzee vermiste Amerikaanse vlieg
tuig van het type „Privateer", zal op
beperkte schaal worden voortgezet.
Tien vliegtuigen zijn teruggetrok
ken, maar de overige vijftien zijn
weer opgestegen. De nasporingen
worden nu voornamelijk geconcen
treerd bij het eiland Bornholm, waar
in de nacht van Zondag op Maandag
ïichtfakkels zijn gezien. Dit gebied
is evenals de andere delen van de
Oostzee al verscheidene malen te
vergeefs nagezocht.
Zeven communisten zijn gisteren
in Kopenhagen gearresteerd wegens
het aanplakken van biljetten, waar
in werd geprotesteerd tegen de aan
wezigheid van Amerikaanse red
dingsvliegtuigen op het Kopenhaag-
se vliegveld Kastrup. Twee commu
nistische organisaties zullen Maan
dag in Kopenhagen protestvergade
ringen houden tegen de aanwezig
heid der Amerikaanse vliegtuigen.
BLIKSEM SLOEG IN
LIJNVLIEGTUIG
Een vliegtuig van de British Over
seas Airways met 27 passagiers aan
boord werd Donderdagnacht boven
het Kanaal door de. bliksem getrof
fen en ernstig beschadigd. Do ste
wardess liep ernstige verwondingen
op en moest naar een ziekenhuis
worden overgebracht. In de zijkan
ten van de romp en in de staart
werden grote gaten geslagen, maar
de gezagvoerder, captain Harvey,
slaagde er in het toestel veilig op
Northholt Airport aan de grond te
zetten, hoewel het roer niet meer
werkte.
Aan de achterzijde was de bliksem
in het toestel ingeslagen en had het
roer en het compartiment van de
stewardess vernield.
/(o-Weftjc..
Onrecht valt zwaarder te dragen
dan onheil.
Dostojensky.
