S)e
Eyskens onderhandelt nog
De Elbetunnel
Franse stakings
golf verloopt
Egyptisch polit
bureau in arrest
Heftig
e campagne tegen
Dean Acheson
De houding van
het Tsjechisch
episcopaat
Eerste verkeersvliegtuig
met straalmotoren
De veilige K.L.M.
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 21 MAART 1950
41ste JAARGANG
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - ^dvert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Koningskwestie houdt België in spanning
ASTON EYSKENS is gistermorgen zijn taak als informateur van de
prins-regent begonnen. In welke richting de onderhandelingen zich
zullen ontwikkelen is tot dusverre nog onbekend en men heeft slechts
houvast aan de verklaring van Eyskens zelf, volgens welke „het nog niet
bewezen is, dat de vorige katholiek-liberale coalitie geheel ontwricht is"
Men veronderstelt dus, dat Eyskens zal proberen een nieuw katholiek-
liberaal kabinet te vormen, ditinaal echter met liberalen, van wie be
kend is dat zij koningsgezind zijn. Een andere hypothese is, dat Eys
kens zal trachten een drie ledige regering te vormen, die dan zou trach
ten een nationale oplossing van de koningskwestie te vinden. De secreta
ris van Eyskens heeft de pers gisteravond medegedeeld, dat de bespre
kingen worden voortgezet en dat de informateur Dinsdag om 18 uur een
verklaring hoopt te kunnen afleggen.
De ministeriële crisis is intussen
slecht ontvangen in die kringen, die
verwacht hadden, dat de konings
kwestie op korte termijn zou Worden
opgelost en de vorst weer spoedig
in het land zou zijn. In deze kringen
dringt men aan op spoed bij de on
derhandelingen om tot een nieuwe
regering te komen en men verwacht,
dat Gaston Eyskens uiterlijk van
avond bekend zal maken of hij ka
binetsformateur zal zijn of niet.
Mocht Eyskens niet als kabinetsfor
mateur willen optreden, dan zou
men een beroep doen op de grijze
katholieke staatsman Carton de
Wiart, een vurig verdediger van ko
ning Leopold.
De liberale ministers zouden van
hun kant, alvorens een beslissing te
nemen, het advies van het vaste be
stuur van de liberale partij willen
afwachten. Opmerkelijk is in dit ver
band, dat de jongerenafdeling van de
liberale partij, tijdens haar Zondag
gehouden verklaring, een motie heeft
aangenomen, waarin wordt ver
klaard, dat de koningskwestie in dit
stadium niet langer als een „vrije
kwestie" mag worden bezien, doch
dat opnieuw de partijdiscipline een
rol moet gaan spelen, met andere
woorden dat de liberalen éép lijn
moeten gaan trekken en de terug
keer van de koning onmogelijk moe
ten maken.
Zal zij het droogdok
redden
Duitse seismografologische experts,
die Zaterdag in de Elbetunnel te
Hamburg opmetingen hebben ver
richt van de uitwerking van de ex
plosie in het droogdok, in de nabij
heid van de tunnel, hebben ver
klaard, dat ontploffingen van dezelf
de kracht, doch op kortere afstand,
gevaar voor de tunnel zouden kun
nen brengen. De ontploffingen van
Zaterdag hadden plaats op een af
stand van ongeveer 319 meter van de
tunnel. De explosies, welke nog ver
oorzaakt zullen worden volgens het
ontmantelingsplan, zullen mogelijk
dichter bij de tunnel plaats hebben,
daar de korste afstand tussen het
dok en de tunnel ongeveer 135 meter
is.
Dr. Dunlop, de Britse regionale
commissaris, die zich' Zaterdag in de
tunnel bevond, heeft verklaard, dat
de verdere ontmanteling mogelijk af
gelast zal worden, indien de gege
vens* der Britse experts met die der
Duitse overeenstemmen.
HET GROOTSTE SYNCHRO-CY
CLOTRON TER WERELD. Het
opderzoek-centrum van de Colum
bia Universiteit is1 verrijkt met het
grootste synchro-cyclotron ter we
reld. Dit cyclotron kan 385.000.000
volt voortbrengen.
V.l.n.r. kapitein Fremont Eggers,
commandant van de research afde
ling der Amerikaanse Marine in New
York, Dr John R. Dunning weten
schappelijk directeur van het onder
zoek centrum en dr Eugene T. Booth
eveneens directeur van het centrum,
bij het cyclotron.
DE PROTEST-STAKINGEN
Te Antwerpen zijn gisteren 128
zeeschepen ongehouden, doordat
meer dan 20.000 havenarbeiders het
werk voor 24 uur hadden neergelegd,
om te waarschuwen tegen de terug
keer van koning Leopold.
In de middag sloot ook het sluis-
personeel zich bij de staking aan, zo
dat toen 70 percent van het haven
personeel in staking was.
In vier grote Brusselse fabrieken
waren gisteren volledige of gedeel
telijke stakingen en in een vijfde fa
briek legden de arbeiders het werk
voor twee uur neer om een demon
stratie in de straten der stad te hou-
deen.
j Het Brusselse trampersoneel wei-
j gerde echter om aan een" oproep tot
staken gehoor te geven,
j De kwart millioen Waalse arbei-
j ders, die vorige week Vrijdag en Za-
J terdag hadden gestaakt, zijn gisteren
aan het werk gegaan, doch te Huy
en Bergen gingen arbeiders, die de
afgelopen week doorgewerkt hadden,
in staking.
Alle arbeiders van de genationali
seerde fabriek van Renault te Parijs
zijn weer aan het werk gegaan. Zij
hebben niets meer gewonnen dan de
loonsverhoging met vijf procent, die
de directie -hun reeds voor dé staking
had aangeboden. Men verwacht, dat
cok de stakingen in de andere me
taalbedrijven spoedig een einde zul
len nemen.
Het aantal stakers in de textielin
dustrie is sedert Zaterdag tot op de
helft teruggelopen.
Op het vliegveld Le Bourget heb
ben de laatste stakers het werk her
vat.
Het gehele algemene comité van
de Egyptische communistische partij,
dat dertien voormannen omvat, is
vorige week bij een overval van de
politie van Ca'iro in de voorstad He-
liopolis gearresteerd, heeft het Egyp
tische ministerie van Binnenlandse
Zaken gigteren bekendgemaakt.
De communistische leiders werden
gearresteerd bij het treffen van toe
bereidselen voor de eerste voltallige
vergadering van het Egyptische Po
litburo sinds Mei 1947, toen de par
tij verboden werd. Tevens werden
tien andere communistische leiders
gearresteerd en de volledige docu
menten van de partij met inbe
grip van de finariciële verslagen
zijn in beslag genomen.
PROEFNEMING MET WATER
STOFBOM?
In April zullen Amerikaanse des
kundigen op de Atol Eniwetok, in
de Stille Oceaan, proefnemingen doen
met een waterstofbom, zo wordt in
doorgaans goedingelichte kringen te
Washington vernomen.
De waterstofbom zou ongeveer
vijftigmaal zo sterk zijn als de
atoombommen, die thans in de Ver
enigde Staten geproduceerd worden.
Amerikanen zien nu overal communisten
DE CORRESPONDENT van de „V olkskrant" te Washington meldt, dat
president Truman die op het ogenblik met vacantie in Floria ver
toeft gisteren verklaard heeft, dat hij er niet aan denkt, om zijn
minister van buitenlandse zaken Dean Acheson te ontslaan. Sinds en
kele weken woedt er nl. een heftige campagne tegen Dean Acheson.
Voortdurend zijn er de laatste tijd beschuldigingen geuit, dat er com
munisten op belangrijke functies in het ministerie van Buitenlandse
Zaken zitten.
se betrekkingen in de Senaat moe
ten verantwoorden. Senator Mc
Carthy had dr. Jessup van commu
nistische sympathieën beschuldigd.
Volgens deze senator zouden er in
Dean Acheson wordt kwalijk ge
nomen, dat hij heeft deelgenomen
aan vergaderingen waar de rode
deken van Canterbury de Russische
politiek verdedigde. Hij heeft het
Amerikaanse volk niet voldoende
ingelicht over China, zeggen zijn
vijanden en hij heeft eens gezegd,
dat hij weigerde Alger Hiss, die
schuldig is bevonden aan spionna-
ge voor de Russen vóór de oorlog,
in de steek te laten. Dat zijn de fei
ten uit het verleden waarover men
hem aanvalt. Nu Dean Acheson te
San Francisco een groot hulppro-'
gramma voor Zuid-Azië heeft
voorgesteld, beschuldigt men hem,
dat hij het volk wil bang maken
om het te kunnen winnen voor een
nieuw plan-Marshall:
Dean Acheson, die een grote
voorstander van de hulp aan Euro
pa is, heeft de steun van het Con
gres verloren. Geen enkele senator
en geen enkele afgevaardigde heeft
hem verdedigd tegen de aanvallen,
die los kwamen in het Congres na
de verklaringen over Alger Hiss.
Acheson heeft toen Truman aange
boden af te treden, maar Truman
wilde er niets van horen.
Nu is er een sterke groep in de
Democratische Partij ontstaan, die
Acheson wil zien verdwijnen. Zijn
democratische tegenstanders zijn
bang, dat zijn aanblijven een gevaar
voor de partij is. Zij zijn van oor
deel, dat hij niet langer de man is,
die iets bij het Congres gedaan kan
krijgen. Omdat Dean Acheson dit
besefte, maakte hij zijn reis naar
Californië om zijn politiek aan het
volk uit te leggen.
Het oordeel van bevoegde krin
gen is, dat Dean Acheson zich niet
zal kunnen handhaven, als inder
daad zou blijken dat er communis
ten in het ministerie van Buiten
landse Zaken zijn.
De Amerikaanse reizende ambas
sadeur dr. Philip Jessup, die van
zijn missie in het Verre Oosten te
ruggeroepen is, heeft zich gisteren
voor de commissie voor buitenland-
Vrachtauto voor
motor aangezien
Ernstige botsing te Naarden
Om elf uur Maandagavond reed
op de Rijksweg in de richting van
het Gooi een vrachtauto met aan
hangwagen, bestuurd door H. J. N.
uit Nijkerk, terwijl in de richting
Amsterdam een Citroën naderde,
bestuurd door E. J. S. uit Amster
dam. Ter hoogte van de Meerstraat
onder de gemeente Naarden reed
de Citroën met grote snelheid tegen
de vrachtauto, zodat deze van de
aanhangwagen losschoot en met de
kop in de aan de overzijde gelegen
sloot terecht kwam.
De mede-inzittende van de luxe
auto, de 36-jarige mevr. R. uit Am
sterdam, werd zo ernstig gewond,
dat zij spoedig na het ongeval over
leed. De bestuurder werd met zwa
re verwondingen naar de Majella-
stichting in Bussum vervoerd. De
bestuurder van de vrachtauto liep
eveneens ernstige verwondingen
op hij werd in het Diaconessenhui.
te Naarden opgenomen.
Vermoed wordt, dat de bestuur
der van de luxe wagen in de
is gebracht door het feit, dat van
de vrachtauto slechts één koplamp
brandde en dat hij van de veron
derstelling is uitgegaan, dat het een
motorrijwiel was. Beide wagens
werden ernstig beschadigd.
AUTOBUS REED HET DAM-
STERDIEP IN Zondagnacht om
streeks twaalf uur raakte een ge
heel met passagiers gevulde bus van
de Damster Autobusmaatschappij,
die de dienst onderhoudt tussen Gro
ningen en Delfzijl, bij Garmerwolde
in het Damsterdiep. Doordat de bus
gedeeltelijk boven water bleef kon
den de inzittenden zich door een
noodluik redden. Er kan niet met ze
kerheid worden vermeld of alle pas
sagiers de bus hebben verlaten.
LUCHTMACHT VOOR O.-DUITSE
POLITIE?
Volgens het West-Berlijnse blad
„Social Demokrat" hébben de Sow-
jet-Russische autoriteiten de Oost-
Duitse politie toestemming 1
leend een eigen luchtmacht in te
stefllen. „Deze luchtmacht zal een
onderdeel vormen van de grenspoli
tie, de toestellen zullen als kenmerk
Sow jet-sterren dragen en alleen be-
het ministerie van buitenlandse za-1 trouwbare communisten zullen tot
ken 57 communistische ambtenaren bestuurder opgeleid worden", aldus
zijn. I het blad.
Jessup noemde McCarthy's be- j Van andere zijde was van dit be
schuldigingen volkomen vals. richt geen bevestiging te krijgen.
Verklaring van mgr. de Liva
Mgr de Liva, voormalig zaakgelas
tigde van de Pauselijke nuntiatuur
in Tsjecho-Slowakije heeft gisteren
in Vaticaanstad verklaard, dat aarts
bisschop Beran van Praag en de ka
tholieke bisschoppen „sterk en vol
vertrouwen zijn. Zij zullen het mar
telaarschap verkiezen boven het toe
geven aan de onrechtvaardige eisen
van de Tsjechoslo waakse regering."
Bijna 300- Tsjechoslo waakse pries
ters zijn gevangen gezet, aldus mgr
de Liva tegenover een correspondent
van Reuter.
Hij voegde er aan toe, dat hij uit
Tsjecho-Slowakije was gewezen „op
verzonnen beschuldigingen, geba
seerd op een net van leugens en las
ter." „Ik werd er van beschuldigd de
bisschoppen tot verzet te hebben
aangespoord en zelfs van het finge
ren van wonderen", zo verklaarde
hij.
DE EED VAN TROUW
Volgens het Tsjechoslo waakse
nieuwsbureau „Ceteka" zouden alle
geestelijken thans de eed van trouw
aan de regering hebben afgelegd,
behalve de R.K. bisschoppen, die de
enigen zijn, die geweigerd hebben.
EEN NIEUW PROCES
Blijkens berichten in de Tsjecho-
Slowaalcse pers is gisteren een pro
ces begonnen tegen 16 personen, die
ervan worden beschuldigd, in dienst
van de Amerikaanse, Vaticaanse en
Franse inlichtingendiensten spionna-
ge, sabotage en terroristische acti
viteit te hebben bedreven.
De voornaamste beklaagde is de
katholieke priester Porizek, die „de
morele auteur van alle door de groep
bedreven misdaden" zou zijn ge
weest.
De
„Viekers Viscount"
op Schiphol
Op Schiphol woei gistermiddag in
de druilerige regen de Britse vlag
ter ere van het feit, dat het nieuwe
Britse verkeersvliegtuig, de Viekers
Viscount, zijn Europese trip op Schip
hol begon. De blanke en slanke ma
chine landde om precies half twee
op de Amsterdamse luchthaven, waar
in de intercontinentale wachtka
mer een groot gezelschap luchtvaart
autoriteiten en journalisten bijeen
was om met critische ogen dit pro
duct van de Engelse luchtvaart-in
dustrie te aanschuowen. Ook de Brit
se ambassadeur in Nederland, sir
Philip Nichols, was naar Schiphol
gekomen om door zijn aanwezigheid
een extra accent op de gebeurtenis
te leggen.
Het bijzondere aan dit nieuwe
vliegtuig zijn de motoren. De ma
chine is namelijk uitgerust met vier
Rolls Royce Dart Turbine straalmo
toren, die op propellers werken. Het
is het eerste verkeersvliegtuig, dat
met deze motoren is uitgerust. In
de komende weken zal het gedemon
streerd worden in Amsterdam, Brus
sel, Zürich, Rome, Madrid, Lissebon,
Kopenhagen, Stockholm, Oslo en
Parijs.
Het feit, dat de motoren geen op
en neer bewegende zuigers hebben,
heeft tot gevolg, dat re minder tril
ling is dan in een vliegtuig met ben
zinemotoren optreedt. De machine
is van binnen zeer comfortabel en
zowel de horizontale als de stijgsnel-
heid is zeer groot.
De machine heeft een kruissnelheid
van ongeveer 500 kilom^t^r per uur.
De motoren gebruiken als brand
stof geprepareerde petroleum, dat
zowel goedkoper als minder brand
baar is dan bijzine. Men hoopt, dat
hierdoor bij een ongeval minder kans
op brand zal zijn. Overigens is het
brandstofverbruik hoger dan bij bij
voorbeeld een Constellation.
DE SCHEPPER VAN TARZAN
OVERLEDEN.
Edgar Rice Bourroughs, de schrijver
van de wereldberoemde boeken over
Tarzan, is op 74-jarige leeftijd in Ca
lifornië overleden. Gedurende een
periode van 36 jaar heeft hij zich ge
wijd aan het beschrijven van de
avonturen van Tarzan, die in de Afri
kaanse oerwoudei"' door apen werd
opgevoed. Zijn eerste roman Tarzan
of the Apes verscheen in 1914. Tal
van zijn boeken zijn verfilmd, Tar
zan dankt een groot' deel van zijn
populariteit onder de jeugd dan ook
aan Hollywood. Het is een pikant
detail, dat Burroughs nooit van zijn
leven in Afrika is geweest.
De Viekers Armstrong-fabrieken
menen, dat op afstanden tussen de
400 en 1800 kilometer de „Viscount
700" economischer zal zijn dan de tot
nog toe gebruikte passagiersvliegtui
gen. De veel eenvoudiger motoren
eisen minder onderhoud en daardoor
minder grondpersoneel.
De vier propellers zijn verstel- en
omkeerbaar, zodat de motoren na de
landing mee kunnen afremmen. De
cabine is een luchtdrukcabine met
air-conditioning en biedt plaats aan
32, of op korte afstanden, indien ge
wenst 43, passagiers.
De K.L.M. toont grote belangstel
ling voor dit nieuwe type vliegtuig.
Het West-Indisch bedrijf van de
K.L.M. op Curagao ontving voor de
zevende achtereenvolgende maal het
veiligheidscertificaat van de „Inter
American Safety-concil" voor het op
veilige wijze onderhouden van lucht-
diensten op het Westelijk halfrond
gedurende een heel kalenderjaar.
De K.L.M. in de West heeft in
1949 over haar routenet van 13.000
kilometer, een afstand van 4.318.000
kilometer gevlogen, zonder dat daar
bij aan passagiers of bemanning enig
letsel overkwam.
BOUWPLAN GOEGKOPE
WONINGEN IN HILVERSUM
AFGEKEURD?
Naar de „Tijd" verneemt heeft
men ten gemeentehuize van Hil
versum berichten ontvangen, die
erop wijzen, dat van de zijde van
het Ministerie van Volkshuisvesting
geen toestemming zal worden ver
leend tot de bouw van goedkope
woningen in navolging van het
plan-Bouma. Het plan te Hilversum
betrof de bouw van 500 woningen.
Door de toepassing van een vereen
voudigde constructiemethode was
men erin geslaagd de bouwprijs per
kubieke meter belangrijk te druk
ken.
Prins Bernhard als
verslaggever
Prins Bernhard heeft in de minis
terraad van gistremiddag verslag uit
gebracht over de ervaringen opge
daan op de reis, waarvan Z.K.H.
Zondag terugkeerde. Met bevestiging
van de daarover reeds in de pers ver
schenen berichten bleek daarbij, hoe
uitermate' belangrijk deze reis met
name ook door het bezoek aan Suri
name en de Nederlandse Antillen
voor ons land is geweest.
Op zeer ruime schaal speciaal ook
op economische terrein heeft Z.K.H.
zich tijdens de reis doen informeren.
De Prins heeft door deze vermoeien
de doch voor onze verhouding tot dc
bezochte gebieden zeer waardevolle
reis te willen maken, Nederland bij
zonder aan zich verplicht.
De minister-president heeft dan
ook aan het einde van de bespreking
aan Z.K.H. de dank der natie overge
bracht.
Z.K.H. werd ontvangen en uitge
leide gedaan door dr. J. Prinsen, se
cretaris van de Ministerraad.
Z.K.H. PRINS BERNHARD BRENGT
VERSLAG UIT In de minister
raad die Maandagmiddag in het mi
nisterie van justitie werd gehouden
heeft Z.K.H. Prins Bernhard verslag
uitgebracht over zijn reis naar het
Westelijk Halfrond. Tijdens de zit
ting: van links naar rechts: mr W. F.
Schokking, Z.K.H. Prins Bernhard,
mr Th. P. J. Wijers en pirof. dr P.
Lieftinck.
Ko-Meitje.
„Hoe ziet ge de splinter in het
oog van uw broeder en de-balk in
uw eigen oog ziet ge niet? vraagt
Christus en voegt er aan toe: „Hui
chelaar!"
