2)e £cidóe(2ou/fca/nt Nederl. tegenmaatregelen tegen Praag Drang tot emigratie naar N. Gu inea Liquidatie deelstaten De Franse regering vordert arbeiders op Koning mag niet spreken Een Frans-Dultse-Unie voorgesteld Hachelijke dag voor Labour Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DONDERDAG 9 MAART 1950 41ste JAARGANG N „Leer om leer", zegt Den Haag tot Praag Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f f.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert".: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 TWEE TSJECHISCHE LEGATIELEDEN UITGEWEZEN IN VERBAND met het feit, dat de Tsjechische regering aan de Neder landse zaakgelastigde te Praag, aislfiedc aan de Nederlandse militai re attaché en de kanselier der legatie heeft verzocht, binnen acht dagen Tsjechoslowakije te verlaten, heeft de Nederlandse regering de terug roeping geëist binnen acht dagen van Mej. M. Ludvova, attaché en Mej. R. Palova, kanselarijbeambte van de Tsjechische legatie te Den Haag. bet Tsjechische openbaar ministerie gedurende het proces Louwers. De Nederlandse regering aanvaardt dan ook in genen dele de argumen ten, die door de Tsjechische regering voor de uitwijzing zijn aangevoerd en zij constateert, dat alle conse quenties van deze arbitraire maat regel van de Tsjechische regering voor rekening komen van deze re gering. Om deze redenen heeft de Neder landse regering zich genoodzaakt gezien het vertrek te verlangen van de hierboven vermelde personen. Naar wij vernemen is voorts aan een twintigtal Tsjechen, die om een visum voor Nederland hadden ver zocht met de bedoeling aan de Utrechtse Jaarbeurs deel te nemen, dit visum geweigerd. Het betreft hier voornamelijk deelnemers-expo santen. De Nederlandse regering heeft in de betreffende nota nogmaals ten- stelligste alle in het proces Louwers geuitte beschuldigingen tegen de leden van de Nederlandse legatie, van wie het vertrek werd geëist, af gewezen. Voorts wordt in de nota geprotes teerd tegen de beledigingen, die de leden van de Ned. legatie hebben moeten ondergaan van de zijde van KOLONEL HASSELMAN OP SCHIPHOL AANGEKOMEN. Kolonel B. R. P. F. Hasselman, de Nederlandse militaire attaché in Praag, is per vliegtuig uit Praag op Schiphol aangekomen. De heer Has selman bracht de regering verslag uit over het proces tegen J. Lou wers van de A.K.U., die dezer da gen tot 15 jaar dwangarbeid is ver oordeeld op beschuldiging van ipionnage en economische sabotage. Kolonel Hasselman bij de douane. WORDT PRAAGSE HULP BISSCHOP UIT AMBT ONTZET? In kerkelijke kringen te Praag ver wacht men, dat het Vaticaan mgr. A. Eltschkner uit zijn priesterlijke functies zal ontzetten, daar deze 70- jarige hulpbisschop van Praag als enige van het Tsjecho-Slowaakse episcopaat de eed van trouw op de republiek heeft afgelegd. De minister van Justitie van 'Tsjecho-Slowakije heeft de politiebewaking rond mgr. Eltschkner opgeheven. NEDERLANDSE STUDENT IN OOSTENRIJK VEROORDEELD. Hajo Albert Houvert, een 29-ja- rige student uit Amsterdam, is te Innsbruck tot 3 y, maand gevangenis straf en 100.000 schillings boete ver oordeeld wegens onwettige valuta- handel, aldus het Oostenrijkse pers bureau. Houvert werd in December 1949 gearresteerd als tussenpersoon voor een omvangrijke bende, die buiten lands geld van Zwitserland naar Oostenrijk smokkelde. Tussen Juli en December 1949 zou de bende voor een waarde van bijna 6 millioen schillings hebben verhandeld. Bij zijn arrestatie had Houvert 600.000 schil lings bij zich. NEDERLANDSE GEESTELIJKE ALS MIJNWERKER. Op het ogenblik bevindt zich te San Sebastian (Spanje) frater H. H, van Lier, behorende tot de Congre gatie van Maria Onbevlekt Ontvan gen. Het doel van zijn verblijf in Spanje is een studie te maken van het leven en de sociale toestanden in de mijnen, waar hij zes maanden zal werken, precies zoals hij dat in Ne derland. België, Luxemburg en Frankrijk heeft gedaan. Frater var Lier, slaagde ongeveer een jaar gele den aan de universiteit van Amster dam voor het doctoraal-examen so logratie. Hij heeft het voornemen zijn be dingen in een proefschrift samen vatten. WESTERLING VOOR ZIJN RECH TERS. Gisteren is de ex-kapitein van het K.N.I.L., Westerling, in Singapore voor de rechtbank ver schenen. Hij moest zich verant woorden voor het illegaal betreden van Brits gebied, en het mishande len van een mede-gevangene. Ge boeid werd Westerling voorgeleid!! Huisvestingsmoeilijkheden zijn groot ^E OMVANG van de emigratie van Nederlandesr naar Nieuw-Guinea is in eerste instantie afhankelijk van de beschikbare woonruimte aldaar. Deze is vooralsnog zeer gering in alle plaatsen, die trekpleisters zijn voor emigranten, zowel Manokwari, Hollandia, Sorang en Sarmi, aldus blijkt uit berichten, die Aneta uit Nieuw Guinea krijgt. Met het oog op huis vestingsmoeilijkheden heeft het gouvernement van Nieuw-Guinea dan ook enige dagen geleden besloten de emigratie naar Nieuw-Guniea voor lopig stop te zetten. De ploeg Nederlandse „arbeidscon- tractanten", die eind Februari met de Karaton" van de K.P.M. naar Hol landia vertrok, bestaat, zoals gemeld, uit jongelieden, die o.a. bij de wo ningbouw worden ingezet. De voorlopig laatste ploeg arbeids- contractanten vertrekt blijkens een bericht uit Hollandia op 11 Maart aan boord van de „Pulu Laut" uit Priok naar Nieuw Guinea. Uit doorgaans betrouwbare bron nen verneemt Aneta, dat 15 Maart de gouverneur van Nieuw Guinea, de heer S. L. J. van Waardenburg, voor besprekingen te Djakarta wordt verwacht. Uit de uit Nieuw-Guinea binnengekomen berichten zou kun nen worden afgeleid, dat de bespre kingen onder meer handelen over de huisvestingsmoeilijkheden aldaar, die niet mogen worden onderschat. Desondanks valt uit brieven op te maken, dat de emigranten over het algemeen op ernstige en voortvaren de wijze de zaak aanpakken. Onge- Australië wil Stille Oceaan-pact „Elke nieuwe toenadering tot de Sowj et-Unie zou geen werkelijke kans op succes hebben, indien deze niet is gebaseerd op een politiek van macht en vastbeslotenheid om die macht zo nodig te gebruiken," aldus heeft de Australische minister van buitenlandse zaken, Percy Spender, heden in zijn eerste ver klaring over de buitenlandse poli tiek tot het nieuwe parlement ver klaard. Minister Spender stelde de Sow- jet-Russische buitenlandse politiek verantwoordelijk voor „de wereld- strijd, die sedert de oorlog is ont staan." Spender hernieuwde Australië's voorstel voor een regionaal pact voor de Stille Oceaan, waarbij de leden van het Britse Gemenebest de kern zouden vormen. Hij had in zijn gedachten „een defensieve mi litaire regeling, welke tot grond slag heeft de vastbesloten overeen stemming tussen de landen, die vi taal belang hebben bij de stabili teit in Azië en het gebied van de Stille Oceaan en tegelijkertijd in staat zijn militaire verplichtingen op zich te nemen." POST VOOR DE „GEORGIC". Post, bestemd voor naar Neder land terugkerende militairen, aan boord van het troepenschip „Geor- gic", welke in een der tussenhavens zal worden uitgereikt, moet uiter lijk op 12 Maart a.s. in Nederland worden ter post bezorgd. Behalve de gebruikelijke gege vens, dient het adres de vermelding te bevatten: „Aan boord van het troepenschip „Georgic" op thuis reis naar Nederland". De naam van de vermoedelijke tussenhaven mag niet worden vermeld. veer 600 emigranten zijn tot dusver na de souvereiniteitsoverdracht naar Nieuw-Guinea vertrokken, vrijwel allen voorzien van landwerktuigen. „Je breekt ie nek over de werktuigen hier", zo schreef een emigrant uit Manokwari. hetgeen geen weelde is, zoals moge blijken uit de veel ge hoorde opmerking: „Als je omkijkt staat er alweer eeft oerbos achter je". Vrijwel iedere emigrant begint een eigen huisje te timmeren. Voor vele emigranten betekent dit niet an ders dan dat zij de meegenomen hui zenbouwmaterialen in elkaar spijke ren. Uit te Djakarta uit Manokwari binnengekomen berichten blijkt voorts vooral in de laatste drie we ken van Januari vele emigranten een deel van de meegebrachte goederen verloren door gebrek aan opslag ruimte De „Barang" bleef onder de blote hemel, met alle verderfelijke gevolgen van dien. Doch zelfs te Ma- nokware valt men doorgaans niet over „pietluttigheden", zoals uit een brief van een emigrant voor zijn te Djakarta achtergebleven vrouw blijkt. In zijn huisje van vier ka mers wonen reeds twee kleine fa milies. Andere emigranten moeten of hebben het althans de eerste tijd moeteen stellen met een tentwoning. Het bestuur van Nieuw-Guinea stelt zich op het standpunt dat emi gratie slechts slagen kan, indiep de emigrant zich op korte termijn een bestaansmogelijkheid weet te ver schaffen en voorts beschikt over de noodzakelijke fondsen om de eerste moeilijke tijd door te komen. Zodra de emigratie weer wordt opengesteld zal men haar „kanaliseren' 1', hetgeen mede nodig zal zijn, daar vooral on der de Indische Nederlanders de vraag naar emigratie groot is. In vier maai-den tijds werden naar de ver- schilende kantoren voor deze emigra tie meer dan 2.000 sollicitatiebrieven geschreven, zowel in Nieuw-Guinea als in Indonesië. Het aantal vacatures in Nieuw-Guinea als in Indonesië. Het aantal vacatures in Nieuw-Gui nea is echter zeer gering en staat in geen verhouding tot het aantal bin nengekomen sollicitatiebrieven. HOPELOZE TOESTANDEN OP NIEUW GUINEA. De „Sydney Sun" van heden be vat een bericht van zijn speciale correspondent in Nederlands- N.- Guinea. Hierin wordt verklaard, dat vluchtelingen uit Indonesië op het punt staan te verhongeren. De correspondent schrijft: „Maanden lang hebben meer dan duizend vluchtelingen te Manokwari ge leefd op rijst vol kalanders (wor men) en een beetje voedsel uit de bossen. De voedselvoorziening is werkelijk hopeloos". Hij voegt daar aan toe, dat het Nederlandse gou vernement alles doet om in deze toestand te helpen, doch de autori teiten zijn niét in staat de vluchte lingenstroom tegen te houden. Met ieder schip komen nieuvye vluchte lingen aan; zij zeggen, dat zij bang zijn in Indonesië vermoord te wor den, aldus de correspondent. Besluit door Sukarno ondertekend Hedenochtend heeft president Su karno het besluit betreffende de in voeging van Oost-Java, Midden-Java, Madura en Padank bij de Republiek Indonesia (Djogja) ondertekend. Dit besluit werd uitgevaardigd op grond van de Noodwet. Intussen heeft de volksvergadering, die Woensdag te Bandung bijeen kwam ter bepaling van de status van Pasundan, tot aansluiting bij de Re- publik Indonesia besloten. De corres pondent van Aneta bericht, dat het door vele luide stemmen binnen en buiten de vergaderzaal niet doenlijk was algemene beschouwingen te hou den. De voorzitter kon slechts vra gen: „Voor de Republik Indonesia of tegen de Republik Indonesia. Wie te gen is verzoek ik op te staan", waar op allen bleven zitten. Uit Pontianak wordt bericht, dat een staking is uitgebroken, die zelfs we waronghouders en de P.T.T. om vat er is geen verkeer op straat. De staking zou zijn uitgebroken om po litieke redenen. Ge ëist werd de op heffing van de daeran West-Borneo en aansluiting bij de Republiek. Oui staking in gas- en electrische bedrijven te voorkomen rvE FRANSE REGERING heeft gisteren een drastische maatregel geno- men om de voor vandaag dreigende staking in de gas- en electrici- teitsbedrijven te voorkomen. Zij heeft n.l. elke employé en arbeider van deze bedrijven de mededeling thuis gestuurd, dat hun arbeid „ge vorderd" wordt door de overheid, krachtens een in 1938 gemaakte wet op de organisatie van de natie in tijd van oorlog. Wie nu van het werk wegblijft stelt zich bloot aan gevangenisstraf vah zes dagen tot vijf jaar. Er was gisteren reeds een run op de kaarsen en olielampjes geweest. Al len hadden zich er op de een of andere manier op voorbereid, dat het hele openbare leven lamgelegd zou kunnen worden. In een speciale radio-uitzending heeft de minister van Binnenlandse Zaken, Jean Louvel, mededeling ge daan van het besluit der regering. Alle ter beschikking staande midde len zullen worden gebruikt om de openbare diensten te doen function- neren. Vrijheid om aan het werk te gaan wordt door de regering gega randeerd. Een staking als deze achtte mi nister Lovel te minder toelaatbaar nu de directies der genaaste energie bedrijven met toestemming der re gering zo juist een glijdende loons verhoging hebben aangekondigd. Koning Leopold heeft laten we ten dat hij genoodzaakt is af te zien van zijn voornemen het Belgische volk aan de vooravond van de „volksraadpleging" per radio toe te spreken, daar de regering hem het gebruik van de door de staat beheer de radio-omroep heeft geweigerd. Woensdag had het Belgische kabi net besloten het verzoek van de ko ning af te wijzen, omdat het „niet in overeenstemming was met de waar digheids des konings, dezelfde mid delen te gebruiken als de gewone politici". PRINSES JOSEPHINE GAAT STEMMEN. Prinses Josephine Charlotte, de dochter van koning Leopold, die in 1948 een bezoek aan België heeft ge bracht, zal Vrijdagavond in haar va derland terugkeren. Met een spe ciaal vliegtuig zal zij aankomen op het vliegveld Meisbroek bij Brussel. De prinses, wier officiële residen- Adenauer greep wel erg hoog r\E KANSELIER der West-Duitse republiek dr Konrad Adenauer heeft gisteren een voorstel gedaan, dat men op z'n zachts gezegd wel enigszins „gedurft" mag noemen. Hij heeft n.l. niets meer of minder dan een volledige unie met een gem eenschappelijk parlement tussen Frankrijk en Duitsland voorgesteld. Adenauer lanceerde zijn voorstel in een onderhoud met een vertegenwoordiger van een Amerikaans nieuws bureau. De kanselier verklaarde, dat Groot-Brittannië en de Benelux- landen de gelegenheid moeten krijgen zich bij de Frans-Duitse Unie aan te sluiten. STOUTMOEDIG ZEGT BONN. In de omgeving van de kanselier wordt verzekerd, dat Adenauer in het gemeenschappelijke parlement de zetels gelijkelijk tussen Fransen er- Duitsers verdeeld zou willen zien. Men legt er echter de nadruk op, dat de kanselier zijn verklaring niet had uitgewerkt; zijn voorstel was een spontaan antwoord op de vraag wat hij dacht van de suggesties, die Chur chill in 1940 aan Frankrijk deed. Het doel van de kanselier was niet de oprichting voor te stellen van een nieuwe Raad van Europa, maar na de heftige reacties op de onderteke ning van de Saar-overeenkomst, uiting te geven aan zijn vastbesloten heid, zijn Frans-Duitse toenaderings politiek tot het uiterste voort te zet ten. De Westduitse bladen hebben het voorstel van de kanselier onder grote koppen bekend gemaakt. De pers dienst van Adenauer's christen-de mocratische partij verklaarde, dat het voorstel misschien stoutmoedig is, maar dat het behoort tot de wei nige opbouwende politieke denk beelden van deze tijd. De C.D.U. be schouwt het voorstel tegen de ach tergrond van de vele vraagstukken der Westduitse republiek, zoals de conventie voor het Saargebied, de twee millioen werklozen, het pogen der Poolse regering om honderddui zenden Duitsers naar West-Duits- te zenden en het contact met Berlijn RESERVE IN PARIJS. In Franse diplomatieke kringen ontving men de voorstellen met grote reserve Een officiële woord voerder zeide, geen officiële com mentaar te kunnen leveren op voor stellen, die niet langs officiële kana len waren aangeboden De woordvoerder verklaarde, dat de Franse politiek gebaseerd is op het streven van een unie tussen alle Europese staten De Frans-Duitse be trekkingen behoorden binnen het ka der van deze unie geregeld te worden en niet op een bilaterale basis. Met betrekking tot het Saargebied wenste de kanselier kennelijk een regeling volgens Duitse denkbeelden. Frankrijk oordeelt echter, dat de st-a tus van het Saargebied tot stand is gekomen op basis van de betrekkin gen tussen Frankrijk en Amerika. Frankrijk is daarom niet van plan terug te komen op deze overeen komst. tie nog steeds het paleis te Laeken is, heeft een oproep ontvangen om Zondag a.s. haar stem uit te bren gen voor de volksraadpleging, waar mee het Belgische volk zal uitspre ken of het al dan niet de terugkeer van koning Leopold op de troon ver langt. Het socialistische blad „Le Peu- ple" heeft aangekondigd, dat de so- sialistische militanten er niet voor te rugdeinzen zich meester te maken van de persoon van de prinses! Stemmen liberalen met Churchill mee Naar Reuter uit betrouwbare bron verneemt, hebben de negen liberale leden van het Britse Lagerhuis be sloten om zich aan te sluiten bij de conservatieven, wanneer er wordt ge stemd over het amendement van Churchill op de troonrede. In dat amendement zegt Churchill, dat hij het betreurt, dat er in de troonrede niet wordt gesproken over de wet op de nationalisatie van de staalindustrie. De conservatieven willen met hun amendement op de rede een uitstel van de nationalisatie geganrandeerd zien. Wanneer de liberalen met de conservatieven stemmen, kan elke af wezigheid van een Labourlid levens gevaarlijk voor de regering zijn. Vol gens gewoonlijk betrouwbare bron zal de regering aftreden, indien een amendement op de troonrede wordt aangenomen, omdat dat als een mo tie van wantrouwen wordt be schouwd. Er zullen op zijn minst zeven leden van Labour afwezig moeten zijn, wil het tot aftreden van de regering ko men. Labour heeft 315 zetels en alle andere partijen gezamenlijk hebben er 308. Vandaag wordt er over het amen dement gestemd. PATER DE GREEVE NAAR TUDDEREN. De fanfare van Tudderen is voor nemens op 9 Juli a.s. een groot fan fare-concours te houden. Pater de Greeve, die middels een radio-praatje zorgde, dat Tudderen weer ie hrt bezit kwam van een groot stel in strumenten, heeft toegezegd op dit feest aanwezig te zijn. KoJi'ieUje... Wandel steeds op 's Fleren wegen En Gods zegen komt U tegen. AANLEG PIJPLEIDINGEN IN CA NADA. In Canada heeft men op het ogenblik een groot werk onder handen, n.l. de aanleg van een olie pijpleiding van Edmonton naar de Grote Meren. Voor de pijpen wor den gelegd, worden zij door arbei ders met teer geïsoleerd, om in vreting te voorkomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1