2)e £cidóe(2ou/fca/nt
Nederl. tegenmaatregelen
tegen Praag
Drang tot emigratie naar
N. Gu inea
Liquidatie
deelstaten
De Franse regering vordert
arbeiders op
Koning mag niet
spreken
Een Frans-Dultse-Unie
voorgesteld
Hachelijke dag
voor Labour
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 9 MAART 1950
41ste JAARGANG N
„Leer om leer",
zegt Den Haag
tot Praag
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f f.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert".: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
TWEE TSJECHISCHE LEGATIELEDEN
UITGEWEZEN
IN VERBAND met het feit, dat de Tsjechische regering aan de Neder
landse zaakgelastigde te Praag, aislfiedc aan de Nederlandse militai
re attaché en de kanselier der legatie heeft verzocht, binnen acht dagen
Tsjechoslowakije te verlaten, heeft de Nederlandse regering de terug
roeping geëist binnen acht dagen van Mej. M. Ludvova, attaché en Mej.
R. Palova, kanselarijbeambte van de Tsjechische legatie te Den Haag.
bet Tsjechische openbaar ministerie
gedurende het proces Louwers.
De Nederlandse regering aanvaardt
dan ook in genen dele de argumen
ten, die door de Tsjechische regering
voor de uitwijzing zijn aangevoerd
en zij constateert, dat alle conse
quenties van deze arbitraire maat
regel van de Tsjechische regering
voor rekening komen van deze re
gering.
Om deze redenen heeft de Neder
landse regering zich genoodzaakt
gezien het vertrek te verlangen van
de hierboven vermelde personen.
Naar wij vernemen is voorts aan
een twintigtal Tsjechen, die om een
visum voor Nederland hadden ver
zocht met de bedoeling aan de
Utrechtse Jaarbeurs deel te nemen,
dit visum geweigerd. Het betreft
hier voornamelijk deelnemers-expo
santen.
De Nederlandse regering heeft in
de betreffende nota nogmaals ten-
stelligste alle in het proces Louwers
geuitte beschuldigingen tegen de
leden van de Nederlandse legatie,
van wie het vertrek werd geëist, af
gewezen.
Voorts wordt in de nota geprotes
teerd tegen de beledigingen, die de
leden van de Ned. legatie hebben
moeten ondergaan van de zijde van
KOLONEL HASSELMAN OP
SCHIPHOL AANGEKOMEN.
Kolonel B. R. P. F. Hasselman, de
Nederlandse militaire attaché in
Praag, is per vliegtuig uit Praag op
Schiphol aangekomen. De heer Has
selman bracht de regering verslag
uit over het proces tegen J. Lou
wers van de A.K.U., die dezer da
gen tot 15 jaar dwangarbeid is ver
oordeeld op beschuldiging van
ipionnage en economische sabotage.
Kolonel Hasselman bij de douane.
WORDT PRAAGSE HULP
BISSCHOP UIT AMBT ONTZET?
In kerkelijke kringen te Praag ver
wacht men, dat het Vaticaan mgr. A.
Eltschkner uit zijn priesterlijke
functies zal ontzetten, daar deze 70-
jarige hulpbisschop van Praag als
enige van het Tsjecho-Slowaakse
episcopaat de eed van trouw op de
republiek heeft afgelegd. De minister
van Justitie van 'Tsjecho-Slowakije
heeft de politiebewaking rond mgr.
Eltschkner opgeheven.
NEDERLANDSE STUDENT IN
OOSTENRIJK VEROORDEELD.
Hajo Albert Houvert, een 29-ja-
rige student uit Amsterdam, is te
Innsbruck tot 3 y, maand gevangenis
straf en 100.000 schillings boete ver
oordeeld wegens onwettige valuta-
handel, aldus het Oostenrijkse pers
bureau.
Houvert werd in December 1949
gearresteerd als tussenpersoon voor
een omvangrijke bende, die buiten
lands geld van Zwitserland naar
Oostenrijk smokkelde. Tussen Juli en
December 1949 zou de bende voor
een waarde van bijna 6 millioen
schillings hebben verhandeld. Bij zijn
arrestatie had Houvert 600.000 schil
lings bij zich.
NEDERLANDSE GEESTELIJKE
ALS MIJNWERKER.
Op het ogenblik bevindt zich te
San Sebastian (Spanje) frater H. H,
van Lier, behorende tot de Congre
gatie van Maria Onbevlekt Ontvan
gen. Het doel van zijn verblijf in
Spanje is een studie te maken van
het leven en de sociale toestanden in
de mijnen, waar hij zes maanden zal
werken, precies zoals hij dat in Ne
derland. België, Luxemburg en
Frankrijk heeft gedaan. Frater var
Lier, slaagde ongeveer een jaar gele
den aan de universiteit van Amster
dam voor het doctoraal-examen so
logratie.
Hij heeft het voornemen zijn be
dingen in een proefschrift samen
vatten.
WESTERLING VOOR ZIJN RECH
TERS. Gisteren is de ex-kapitein
van het K.N.I.L., Westerling, in
Singapore voor de rechtbank ver
schenen. Hij moest zich verant
woorden voor het illegaal betreden
van Brits gebied, en het mishande
len van een mede-gevangene. Ge
boeid werd Westerling voorgeleid!!
Huisvestingsmoeilijkheden zijn groot
^E OMVANG van de emigratie van Nederlandesr naar Nieuw-Guinea is
in eerste instantie afhankelijk van de beschikbare woonruimte aldaar.
Deze is vooralsnog zeer gering in alle plaatsen, die trekpleisters zijn voor
emigranten, zowel Manokwari, Hollandia, Sorang en Sarmi, aldus blijkt
uit berichten, die Aneta uit Nieuw Guinea krijgt. Met het oog op huis
vestingsmoeilijkheden heeft het gouvernement van Nieuw-Guinea dan
ook enige dagen geleden besloten de emigratie naar Nieuw-Guniea voor
lopig stop te zetten.
De ploeg Nederlandse „arbeidscon-
tractanten", die eind Februari met
de Karaton" van de K.P.M. naar Hol
landia vertrok, bestaat, zoals gemeld,
uit jongelieden, die o.a. bij de wo
ningbouw worden ingezet.
De voorlopig laatste ploeg arbeids-
contractanten vertrekt blijkens een
bericht uit Hollandia op 11 Maart
aan boord van de „Pulu Laut" uit
Priok naar Nieuw Guinea.
Uit doorgaans betrouwbare bron
nen verneemt Aneta, dat 15 Maart
de gouverneur van Nieuw Guinea,
de heer S. L. J. van Waardenburg,
voor besprekingen te Djakarta wordt
verwacht. Uit de uit Nieuw-Guinea
binnengekomen berichten zou kun
nen worden afgeleid, dat de bespre
kingen onder meer handelen over de
huisvestingsmoeilijkheden aldaar, die
niet mogen worden onderschat.
Desondanks valt uit brieven op te
maken, dat de emigranten over het
algemeen op ernstige en voortvaren
de wijze de zaak aanpakken. Onge-
Australië wil
Stille Oceaan-pact
„Elke nieuwe toenadering tot de
Sowj et-Unie zou geen werkelijke
kans op succes hebben, indien deze
niet is gebaseerd op een politiek
van macht en vastbeslotenheid om
die macht zo nodig te gebruiken,"
aldus heeft de Australische minister
van buitenlandse zaken, Percy
Spender, heden in zijn eerste ver
klaring over de buitenlandse poli
tiek tot het nieuwe parlement ver
klaard.
Minister Spender stelde de Sow-
jet-Russische buitenlandse politiek
verantwoordelijk voor „de wereld-
strijd, die sedert de oorlog is ont
staan."
Spender hernieuwde Australië's
voorstel voor een regionaal pact
voor de Stille Oceaan, waarbij de
leden van het Britse Gemenebest
de kern zouden vormen. Hij had in
zijn gedachten „een defensieve mi
litaire regeling, welke tot grond
slag heeft de vastbesloten overeen
stemming tussen de landen, die vi
taal belang hebben bij de stabili
teit in Azië en het gebied van de
Stille Oceaan en tegelijkertijd in
staat zijn militaire verplichtingen
op zich te nemen."
POST VOOR DE „GEORGIC".
Post, bestemd voor naar Neder
land terugkerende militairen, aan
boord van het troepenschip „Geor-
gic", welke in een der tussenhavens
zal worden uitgereikt, moet uiter
lijk op 12 Maart a.s. in Nederland
worden ter post bezorgd.
Behalve de gebruikelijke gege
vens, dient het adres de vermelding
te bevatten: „Aan boord van het
troepenschip „Georgic" op thuis
reis naar Nederland". De naam van
de vermoedelijke tussenhaven mag
niet worden vermeld.
veer 600 emigranten zijn tot dusver
na de souvereiniteitsoverdracht naar
Nieuw-Guinea vertrokken, vrijwel
allen voorzien van landwerktuigen.
„Je breekt ie nek over de werktuigen
hier", zo schreef een emigrant uit
Manokwari. hetgeen geen weelde is,
zoals moge blijken uit de veel ge
hoorde opmerking: „Als je omkijkt
staat er alweer eeft oerbos achter
je".
Vrijwel iedere emigrant begint
een eigen huisje te timmeren. Voor
vele emigranten betekent dit niet an
ders dan dat zij de meegenomen hui
zenbouwmaterialen in elkaar spijke
ren. Uit te Djakarta uit Manokwari
binnengekomen berichten blijkt
voorts vooral in de laatste drie we
ken van Januari vele emigranten een
deel van de meegebrachte goederen
verloren door gebrek aan opslag
ruimte De „Barang" bleef onder de
blote hemel, met alle verderfelijke
gevolgen van dien. Doch zelfs te Ma-
nokware valt men doorgaans niet
over „pietluttigheden", zoals uit een
brief van een emigrant voor zijn te
Djakarta achtergebleven vrouw
blijkt. In zijn huisje van vier ka
mers wonen reeds twee kleine fa
milies. Andere emigranten moeten
of hebben het althans de eerste tijd
moeteen stellen met een tentwoning.
Het bestuur van Nieuw-Guinea
stelt zich op het standpunt dat emi
gratie slechts slagen kan, indiep de
emigrant zich op korte termijn een
bestaansmogelijkheid weet te ver
schaffen en voorts beschikt over de
noodzakelijke fondsen om de eerste
moeilijke tijd door te komen. Zodra
de emigratie weer wordt opengesteld
zal men haar „kanaliseren' 1', hetgeen
mede nodig zal zijn, daar vooral on
der de Indische Nederlanders de
vraag naar emigratie groot is. In vier
maai-den tijds werden naar de ver-
schilende kantoren voor deze emigra
tie meer dan 2.000 sollicitatiebrieven
geschreven, zowel in Nieuw-Guinea
als in Indonesië. Het aantal vacatures
in Nieuw-Guinea als in Indonesië.
Het aantal vacatures in Nieuw-Gui
nea is echter zeer gering en staat in
geen verhouding tot het aantal bin
nengekomen sollicitatiebrieven.
HOPELOZE TOESTANDEN OP
NIEUW GUINEA.
De „Sydney Sun" van heden be
vat een bericht van zijn speciale
correspondent in Nederlands- N.-
Guinea. Hierin wordt verklaard,
dat vluchtelingen uit Indonesië op
het punt staan te verhongeren. De
correspondent schrijft: „Maanden
lang hebben meer dan duizend
vluchtelingen te Manokwari ge
leefd op rijst vol kalanders (wor
men) en een beetje voedsel uit de
bossen. De voedselvoorziening is
werkelijk hopeloos". Hij voegt daar
aan toe, dat het Nederlandse gou
vernement alles doet om in deze
toestand te helpen, doch de autori
teiten zijn niét in staat de vluchte
lingenstroom tegen te houden. Met
ieder schip komen nieuvye vluchte
lingen aan; zij zeggen, dat zij bang
zijn in Indonesië vermoord te wor
den, aldus de correspondent.
Besluit door Sukarno
ondertekend
Hedenochtend heeft president Su
karno het besluit betreffende de in
voeging van Oost-Java, Midden-Java,
Madura en Padank bij de Republiek
Indonesia (Djogja) ondertekend. Dit
besluit werd uitgevaardigd op grond
van de Noodwet.
Intussen heeft de volksvergadering,
die Woensdag te Bandung bijeen
kwam ter bepaling van de status van
Pasundan, tot aansluiting bij de Re-
publik Indonesia besloten. De corres
pondent van Aneta bericht, dat het
door vele luide stemmen binnen en
buiten de vergaderzaal niet doenlijk
was algemene beschouwingen te hou
den. De voorzitter kon slechts vra
gen: „Voor de Republik Indonesia of
tegen de Republik Indonesia. Wie te
gen is verzoek ik op te staan", waar
op allen bleven zitten.
Uit Pontianak wordt bericht, dat
een staking is uitgebroken, die zelfs
we waronghouders en de P.T.T. om
vat er is geen verkeer op straat. De
staking zou zijn uitgebroken om po
litieke redenen. Ge ëist werd de op
heffing van de daeran West-Borneo
en aansluiting bij de Republiek.
Oui staking in gas- en electrische
bedrijven te voorkomen
rvE FRANSE REGERING heeft gisteren een drastische maatregel geno-
men om de voor vandaag dreigende staking in de gas- en electrici-
teitsbedrijven te voorkomen. Zij heeft n.l. elke employé en arbeider
van deze bedrijven de mededeling thuis gestuurd, dat hun arbeid „ge
vorderd" wordt door de overheid, krachtens een in 1938 gemaakte wet
op de organisatie van de natie in tijd van oorlog. Wie nu van het werk
wegblijft stelt zich bloot aan gevangenisstraf vah zes dagen tot vijf jaar.
Er was gisteren reeds een run op de kaarsen en olielampjes geweest. Al
len hadden zich er op de een of andere manier op voorbereid, dat het
hele openbare leven lamgelegd zou kunnen worden.
In een speciale radio-uitzending
heeft de minister van Binnenlandse
Zaken, Jean Louvel, mededeling ge
daan van het besluit der regering.
Alle ter beschikking staande midde
len zullen worden gebruikt om de
openbare diensten te doen function-
neren. Vrijheid om aan het werk te
gaan wordt door de regering gega
randeerd.
Een staking als deze achtte mi
nister Lovel te minder toelaatbaar
nu de directies der genaaste energie
bedrijven met toestemming der re
gering zo juist een glijdende loons
verhoging hebben aangekondigd.
Koning Leopold heeft laten we
ten dat hij genoodzaakt is af te zien
van zijn voornemen het Belgische
volk aan de vooravond van de
„volksraadpleging" per radio toe te
spreken, daar de regering hem het
gebruik van de door de staat beheer
de radio-omroep heeft geweigerd.
Woensdag had het Belgische kabi
net besloten het verzoek van de ko
ning af te wijzen, omdat het „niet in
overeenstemming was met de waar
digheids des konings, dezelfde mid
delen te gebruiken als de gewone
politici".
PRINSES JOSEPHINE GAAT
STEMMEN.
Prinses Josephine Charlotte, de
dochter van koning Leopold, die in
1948 een bezoek aan België heeft ge
bracht, zal Vrijdagavond in haar va
derland terugkeren. Met een spe
ciaal vliegtuig zal zij aankomen op
het vliegveld Meisbroek bij Brussel.
De prinses, wier officiële residen-
Adenauer greep wel erg hoog
r\E KANSELIER der West-Duitse republiek dr Konrad Adenauer heeft
gisteren een voorstel gedaan, dat men op z'n zachts gezegd wel
enigszins „gedurft" mag noemen. Hij heeft n.l. niets meer of minder
dan een volledige unie met een gem eenschappelijk parlement tussen
Frankrijk en Duitsland voorgesteld. Adenauer lanceerde zijn voorstel in
een onderhoud met een vertegenwoordiger van een Amerikaans nieuws
bureau. De kanselier verklaarde, dat Groot-Brittannië en de Benelux-
landen de gelegenheid moeten krijgen zich bij de Frans-Duitse Unie aan
te sluiten.
STOUTMOEDIG ZEGT BONN.
In de omgeving van de kanselier
wordt verzekerd, dat Adenauer in
het gemeenschappelijke parlement
de zetels gelijkelijk tussen Fransen
er- Duitsers verdeeld zou willen zien.
Men legt er echter de nadruk op, dat
de kanselier zijn verklaring niet had
uitgewerkt; zijn voorstel was een
spontaan antwoord op de vraag wat
hij dacht van de suggesties, die Chur
chill in 1940 aan Frankrijk deed.
Het doel van de kanselier was niet
de oprichting voor te stellen van een
nieuwe Raad van Europa, maar na
de heftige reacties op de onderteke
ning van de Saar-overeenkomst,
uiting te geven aan zijn vastbesloten
heid, zijn Frans-Duitse toenaderings
politiek tot het uiterste voort te zet
ten.
De Westduitse bladen hebben het
voorstel van de kanselier onder grote
koppen bekend gemaakt. De pers
dienst van Adenauer's christen-de
mocratische partij verklaarde, dat
het voorstel misschien stoutmoedig
is, maar dat het behoort tot de wei
nige opbouwende politieke denk
beelden van deze tijd. De C.D.U. be
schouwt het voorstel tegen de ach
tergrond van de vele vraagstukken
der Westduitse republiek, zoals de
conventie voor het Saargebied, de
twee millioen werklozen, het pogen
der Poolse regering om honderddui
zenden Duitsers naar West-Duits-
te zenden en het contact met Berlijn
RESERVE IN PARIJS.
In Franse diplomatieke kringen
ontving men de voorstellen met
grote reserve Een officiële woord
voerder zeide, geen officiële com
mentaar te kunnen leveren op voor
stellen, die niet langs officiële kana
len waren aangeboden
De woordvoerder verklaarde, dat
de Franse politiek gebaseerd is op
het streven van een unie tussen alle
Europese staten De Frans-Duitse be
trekkingen behoorden binnen het ka
der van deze unie geregeld te worden
en niet op een bilaterale basis.
Met betrekking tot het Saargebied
wenste de kanselier kennelijk een
regeling volgens Duitse denkbeelden.
Frankrijk oordeelt echter, dat de st-a
tus van het Saargebied tot stand is
gekomen op basis van de betrekkin
gen tussen Frankrijk en Amerika.
Frankrijk is daarom niet van plan
terug te komen op deze overeen
komst.
tie nog steeds het paleis te Laeken
is, heeft een oproep ontvangen om
Zondag a.s. haar stem uit te bren
gen voor de volksraadpleging, waar
mee het Belgische volk zal uitspre
ken of het al dan niet de terugkeer
van koning Leopold op de troon ver
langt.
Het socialistische blad „Le Peu-
ple" heeft aangekondigd, dat de so-
sialistische militanten er niet voor te
rugdeinzen zich meester te maken
van de persoon van de prinses!
Stemmen liberalen
met Churchill mee
Naar Reuter uit betrouwbare bron
verneemt, hebben de negen liberale
leden van het Britse Lagerhuis be
sloten om zich aan te sluiten bij de
conservatieven, wanneer er wordt ge
stemd over het amendement van
Churchill op de troonrede.
In dat amendement zegt Churchill,
dat hij het betreurt, dat er in de
troonrede niet wordt gesproken over
de wet op de nationalisatie van de
staalindustrie.
De conservatieven willen met hun
amendement op de rede een uitstel
van de nationalisatie geganrandeerd
zien. Wanneer de liberalen met de
conservatieven stemmen, kan elke af
wezigheid van een Labourlid levens
gevaarlijk voor de regering zijn. Vol
gens gewoonlijk betrouwbare bron
zal de regering aftreden, indien een
amendement op de troonrede wordt
aangenomen, omdat dat als een mo
tie van wantrouwen wordt be
schouwd.
Er zullen op zijn minst zeven leden
van Labour afwezig moeten zijn, wil
het tot aftreden van de regering ko
men. Labour heeft 315 zetels en alle
andere partijen gezamenlijk hebben
er 308.
Vandaag wordt er over het amen
dement gestemd.
PATER DE GREEVE NAAR
TUDDEREN.
De fanfare van Tudderen is voor
nemens op 9 Juli a.s. een groot fan
fare-concours te houden. Pater de
Greeve, die middels een radio-praatje
zorgde, dat Tudderen weer ie hrt
bezit kwam van een groot stel in
strumenten, heeft toegezegd op dit
feest aanwezig te zijn.
KoJi'ieUje...
Wandel steeds op 's Fleren wegen
En Gods zegen komt U tegen.
AANLEG PIJPLEIDINGEN IN CA
NADA. In Canada heeft men op
het ogenblik een groot werk onder
handen, n.l. de aanleg van een olie
pijpleiding van Edmonton naar de
Grote Meren. Voor de pijpen wor
den gelegd, worden zij door arbei
ders met teer geïsoleerd, om in
vreting te voorkomen.