S)e ftzidaeSoti/tcmt
De verkiezingen
in Engeland
Spanning tussen Djakarta
en Djokja
Moskou wil toch
niet
Mao wil naar het
Inkrimping van diplomatiek
personeel geëist
Thans de Finebei
Vier jaar geëist tegen
Wreszynski
„dak der wereld"
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG No. 11913
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. 4.90. - Advert.: 15 ^ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Over de opheliing der deelstaten
'J'USSEN de centrale Indonesische
bestaan spanningen over de op
vraag is of de deelstaten rechtstreeks
komen dan wel deel uit zullen ma
spanning is opnieuw tot uiting geko
ra, waar demonstranten eisten, dat
schikking zou stellen en dat Madoe
publiek zou worden.
Zainalfatah, regent van Pamekasan
heeft toen tegen de demonstranten
gezegd, dat hij als resident van de
Djokjase Republiek optrad, waarna
de menigte juichend wegtrok. Te Dja
karta begreep men er niets van. Im
mers er was reeds een Commissaris
van de centrale regering benoemd en
Zainalfatah zou alleen optreden na
mens het staatshoofd van Madoera en
niet namens de Djokjase Republiek.
Intussen blijft de centrale regering
op het standpunt staan, dat het staats
hoofd en het parlement van Madoera
niet buiten functie zijn en dat alleen
de centrale regering bevoegd is, in
deze kwestie duidelijkheid te schep
pen. De procedure voor de vaststel
ling van de status der deelstaten is
vastgelegd in het reeds ingediende
wetsontwerp, waarvan de centrale re
gering niet kan afwijken.
Politieke waarnemers zien dan ook
met spanning de behandeling van het
wetsonwerp in het parlement tege
moet. In verband met de kwestie-
Madoera zijn twee reacties uit Djokja
belangrijk:
De minister van voorlichting van
de regering te Djokja heeft meege
deeld, dat de minister van binnen
landse zaken van de Centrale rege
ring een „vertragingspolitiek" voert
inzake de oplossing van de kwesties
van Madoera, Oost- en West-Java.
Voorts werd een officiële verkla
ring van de regering te Djokja uit
gegeven, waarin wordt gezegd, dat
zij „de overdracht van het bestuur
over Madoera, op aandrang van-het
volk aan de regent van Pamekasan
namens en voor de Republiek Indone
sië (Djokja) aanvaardt".
Volgens dezelfde mededeling
wordt overwogen, Zainalfatah offi
cieel te benoemen tot resident van de
Djokjase Republiek.
Gewapende botsing
op Java
In een Nederlands legercommu
niqué wordt verklaard, dat zich
Donderdag te Bekassi, op 48 kilo
meter van Djakarta, een gewapen
de botsing heeft voorgedaan tussen
een Nederlands gewapend convooi
en een eenheid van het Indonesche
leger.
Een Nederlandse soldaat is ge
dood en verscheidene zijn gewond.
Er zijn nog geen nadere bijzon
derheden bekend.
De verzoeningscommissie van de
V. N. heeft een onderzoek naar het
incident ingesteld.
TREFFEN IN JOHORE.
Maleise guerillastrijders hebben
het afgelegen dorp Boekit Kepeng,
in het gebied van Maur (Johore),
bijna geheel met de aardbodem ge
lijk gemaakt. Naar raming 300 man
streden drie uur met de politie; 19
politiemannen werden gedood en
drie gewond. Twee vrouwen en
twee kinderen kwamen eveneens
om.
De guerillastrijders vernietigden
het station en trokken daarna af
met medeneming van een hoeveel
heid wapens en munitie.
DE ONLUSTEN TE ASMARA-
Britse troepen met tanks kwamen
gisteren in actie en drongen gebou
wen te Asmara binnen, waar op
roerkraaiers verborgen waren. De
botsingen tussen Christenen en
Moslims duren thans reeds drie da
gen. Er zijn tot nu toe 41 personen
omgekomen.
In de loop van de dag had men de
toestand niet in handen doch tegen
de avond beheersten de Britse troe
pen de situatie.
Er zijn ook plunderingen gemeld.
De troepen hebben verschillende
stadsgedeelten waar geplunderd is
afgezet. Meer dan 150 personen zijn
gearresteerd. Ongeveer 130 perso
nen zijn gewond. De verliezen zijn
uitsluitend geleden onder de Kopti-
sche Christenen en Mohammedaan
se inwoners.
FRANS VISUM GEWEIGERD
AAN ILJA EHRENBURG.
Aan de Sowjet-schrijver Eja
Ehrenburg, die door het permanen
te comité van het Wereldcongres
voor de vrede naar Parijs was uit
genodigd, is een visum voor Frank
rijk geweigerd. Aan vier andere le
den van de Russische afvaardiging
naar het congres zijn wel visa ver
strekt.
regering en de Djokjase Republiek
heffing van de deelstaten. De strijd-
onder de centrale regering zullen
ken van de Djokjase Republiek. Deze
men bij de gebeurtenissen op Madoe-
het staatshoofd zijn mandaat ter be-
ra een residentie van de Djokjase Re-
Verklaring
van Truman
Op een gisteravond gehouden
persconferentie heeft president
Truman verklaard, dat hij geen re
den- zag voor een nieuw rechtstreeks
beroep op de Sowj et-Unie, om een
einde te maken aan de „koudi
oorlog", daar hij geen enkel teken
zag, dat zou duiden op Russische
geneigdheid tot beëindiging van di
huidige situatie.
Truman verklaarde verder nog
dat de Verenigde Staten alles in he.
werk hadden gesteld om, via dc
organisatie der Verenigde Naties en
ook door middel van de bestaandt
diplomatieke kanalen, tot een oi
andere overeenkomst met de Sow
jet-Unie te komen, doch al deze po
gingen hadden geen enkel resultaat
opgeleverd.
HERTOGIN VAN VALENCIA*"
GEARRESTEERD
De Spaanse politie heeft de herto
gin van Valencia gearresteerd. Zij is
vroeger reeds verscheidene malen
gearresteerd wegens monarchistische
neigingen.
ERNEST BEVIN STEMDE Het
was gisteren een zeer belangrijke
dag voor het Engelse volk. Vijf jaar
geleden koos het zijn Labourregering
en thans zal komen vast te staan, of
deze regering nog steeds het vertrou
wen van het volk heeft. De dag van
gisteren zal een eind maken aan de
zenuwachtige verkiezingsspanning.
NOTA'S AAN WASHINGTON EN LONDEN
^E HONGAARSE REGERING heeft in twee nota's aan de legaties van
Engeland en de V.S. te Boedapest geëist, dat het diplomatieke perso
neel te Boedapest van beide landen wordt ingekrompen en dat de Britse
en Amerikaanse functionarissen, die genoemd zjjn in het spionnagepro-
ces tegen Vogeler en Sanders, worden teruggeroepen. De beide landen
moesten „de logische conclusie" trekken uit het noemen tijdens het proces
van een aantal namen, werd verklaard.
Engeland en Amerika hadden veel
meer personeel in dienst dan nodig
was. Aan Engeland werd gevraagd,
of het juist was dat „Hongaren, van
wie algemeen bekend is dat zij vijan
den zijn van de volksdemocratie, in
groot aantal bij de Britse legatie wer
ken."
In de nota aan de V.S. wordt ge
zegd dat bij het jongste spionnage-
proces gebleken is „dat een aantal
functionnarissen van de Amerikaanse
legatie te Boedapest een actieve rol
speelden bij het ondermijnende werk
van deze groep spionnen en saboteurs
tegen de belangen van Hongarije."
In de nota aan Engeland wordt
voorts verklaard, dat de Britse rege
ring,, op ongebruikelijke wijze heeft
geïntervenieerd in de zaak tegen San
ders" en ook de handelsbesprekingen
heeft opgeschort als tegenmaatregel.
Hongarije geeft in overweging, dal
Engeland „van deze opschorting te
rugkomt" en dat de V.S. de sluiting
der Hongaarse consulaten te New
York en Cleveland ongedaan maken,
als ook het verbod voor Amerikanen
om naar Hongarije te reizen.
In gewoonlijk welingelichte krin
gen te Londen is men van mening,
dat op de Hongaarse eis represailles
van Engeland en de V.S. zullen vol
gen.
Nederland verzachtte
z'n standpunt
Aan de regeringen van Frankrijk,
Italië, Nederland, België en Luxem
burg is gisteren een gedetailleerd
voorstel voor een economisch ver
bond (Finebei) tussen deze vijf lan
den voorgelegd. Aldus delen wel
ingelichte diplomatieke bronnen
mede. Het voorstel is ontworpen
door de deskundigen van de vijf
landen na een driedaagse bespre
king in Parijs, welke op 21 Januari
in een impasse eindigde. Gehoopt
wordt, dat het voorstel voor de Fi
nebei zal leiden tot een conferentie
van de ministers van Financiën.
Vorige maand was het niet moge
lijk om één plan op te stelen, voor
al omdat Nederland bleef vasthou
den aan de opneming van West-
Duitsland in het verbond. Neder
land zou thans zijn standpunt ver
zacht hebben
FRANSE VAKVERENIGINGS
FUNCTIONARISSEN GEARRES
TEERD.
Twee communistische Franse vak-
verenigings-functionarissen van het
departement Indre-et-Loire, Jacques
Ghauveau en mevrouw J. Disn, zijn
Donderdagavond gearresteerd in ver
band met sabotage aan vijf leger-
tanks, die op een trein waren gela
den te Saint-Pierre-des-Corps. Een
menigte van honderd vijftig arbeiders
uit een naburige fabriek pleegde de
sabotage, terwijl Dien en nog een
andere vrouw tussen de rails bleven
staan om de trein te verhinderen te
vertrekken.
Eén der Grote kiezers; het is de te
genwoordige minister van Buiten
landse Zaken, Ernest Bevin, na het
uitbrengen van zijn stem in het stem
lokaal Westminster City Hall.
DE PAUS HERVAT
AUDIëNTIES.
Z. H. Paus Pius XII, die thans ge
heel van zijn griep is hersteld, zal
vandaag zijn audinëties hervatten.
VERHARDING VAN ZEESTRAND
De technici van de Amerikaanse
marine hebben in samenwerking met
een geleerde van de universiteit van
Princeton, een procédé ontdekt,
waardoor het mogelijk is zeezand te
verharden, aldus een communiqué
van het Amerikaanse departement
van defensie.
Twee uur na de toepassing van
dit procédé kan een jeep gemakke
lijk over het zand rijden, drie uur
later laat een vrachtwagen van 7 ton
geen spoor meer na en een dag daar
na is de verharding zo ver gevorderd
dat het zand een geschikt wegdek is
geworden voor een vrachtwagen
van 14 ton. Hoewel in het communi
qué het gebruikte product niet wordt
vermeld, wordt gezegd, dat het ge
makkelijk kan vervaardigd worden
en dat de kostprijs per kilo 30 cent
bedraagt.
Een dergelijke weg kan met een
snelheid van 4 meter per seconde
worden aangelegd, terwijl de breedte
afhangt van de capaciteit van het ge
bruikte materiaal.
Een geraffineerde
zwendelaar
Vier jaar gevangenisstraf met af
trek van de preventieve hechtenis
(één jaar) eiste de officier van Justi
tie bij de Amsterdamse rechtbank,
mr De Muinck Keizer, gistermorgen
tegen de 59-jarige statenloze bankier
Siegfried Wreszynski, verdacht van
oplicnting, meermalen gepleegd.
De officier zeide dat het de procu
reur-generaal van het voormalige
Bijzondere Gerechtshof niet is gelukt
uitlevering van verdachte uit België
als oorlogsmisdadiger te krijgen. Wa
re dit gelukt, dan had verd.'s straf op
grond van art. 27 Bijzondere Rechts
pleging, om en nabij de 15 jaar kun
nen zijn.
Doordringend in de baaierd van
geraffineerdheden en merkwaardige
naieveteiten, achtte spr. de oplichting
en de verdustering bewezen. Verd.
heeft een vals beeld van zich opge
hangen. Zeer geraffineerd is zijn ver
haal, dat hij in Nederland een Duitse
schoolkameraad had ontmoet, die ge
vangenen kon bevrijden. Hij heeft
geen tas van Churchill gehad, hij is
geen consul geweest in de gewone
zin, hoogstens heeft hij zich een con
sulschap honoris causa gekocht.
Maar het meest geraffineerd is hij
geweest, toen hij mensenlevens en
mensenleed is gaan exploiteren en
losgelden ging aannemen. Het dos
sier wemelt van mysterieuze tussen
personen, van wie er niemand vlees
en bloed is geworden. Geld halen,
waar het te halen was, was het doel
van verd., aldus de officier. De zwen
del lag er boven op.
Vol afkeer wenden wij ons af van
dergelijke slechtheid en onze deelne
ming gaat naar de families van zijn
slachtoffers, aldus de officier, die hier
de namen Koningsberger, Van Dam
en Van Polanen noemde. Verdachte,
een vvreemdeling, vergreep zich aan
hen, die de besten van ons volk wa
ren.
Na het requisitoir volgden de plei
dooien van de mrs Muller Massis,
Mannheimer en Hovius. Vervolgens
schorste de president de zitting tot 2
Maart te half tien. Dan zal Wryszyns-
ki gelegenheid krijgen tot het laatste
wcord.
JAPANNERS LEREN HET KA
TONEEL KENNEN
Een Katholieke toneelgroep on
der leiding van de paters Dominica
nen uit Amerika zal een tournée
door Japan maken. De bedoeling
hiervan is de Japanse bevolking de
grote Katholieke toneelwerken te
doen leren kennen. Pater Rooney, de
leider van de groep, is voornemens in
Japan zelf een permanent Katholiek
theater op te richten.
De rivaliteit tussen de beide Lhama's
•yiBETAANSE „democratische" kringen in Peking hebben een bood
schap gericht tot het Tibetaanse volk. De Tibetaanse regering wordt
aangeraden iedere gedachte aan onafhankelijkheid op te geven en zich
aan te sluiten. Zij zou afgezanten naar Peking zenden om over een
„vreedzame bevrijding" van Tibet te onderhandelen. In de boodschap,
die door radio Peking werd uitgezonden, heet het, dat Tibet deel uit
maakt van China. Daarom heeft de regering niet het recht naar buiten
de indruk te geven, dat het onafhankelijk is. Evenmin heeft de regering van
Lhasa het recht afgevaardigden naar het buitenland te zenden. Met dit
laatste zinspelen de samenstellers van de boodschap op het kortgeleden
verspreide bericht, dat Tibet hulp heeft gevraagd aan Engeland, aan de
Verenigde Staten en aan andere landen.
De Pantschen-Lhama, een geeste
lijke hoogwaardigheidsbekleder der
Tibetanen, die reeds in 1923 naar
China is gevlucht, heeft aan Mao Tse
Toeng en aan de opperbevelhebber
van de Chinese, communistische troe
pen medegedeeld, dat de „patriotten
van Tibet'' zullen medewerken aan
de „bevrijding" van het land.
Tegelijkertijd protesteerde de Pant
schen-Lhama tegen het feit, dat zijn
tegenspeler, de Dalai-Lhama, afge
vaardigden uitzendt naar de Ver
enigde Staten en naar Engeland, ten
einde te bewerken, dat deze landen
Tibet doen uitroepen tot een onaf
hankelijke staat. De Pantschen-Lha
ma betitelt deze afvaardigingen als
een poging van de Dalai-Lhama om
te komen tot samenwerking met „de
imperialisten in de strijd tegen de
volksregering" en om Tibet van het
Chinese moederland af te scheiden.
„Ik zweer", zo verzekert de Pant
schen-Lhama, „dat ik samen met de
patriotten van Tibet wil strijden en
ik roep de gehele bevolking van Ti
bet op tot gezamenlijke strijd met de
volkse bevrijdingslegers".
De huidige Pantschen-Lhama, de
opvolger van de in 1923 naar China
gevluchte tegenstander van de Da
laiLhama, is een jongen van nau
welijks twaalf jaar, die zich vol
komen in de handen van Chinese
„opvoeders" bevindt, die Tibet ter
nauwernood kennen.
De aanspraken, die bij de Chinese
communisten thans weer opgeld
doen, zyn niet nieuw: China be
schouwt zich reeds lang als de recht
matige bezitter van Tibet. Maar Ti
bet zelf een land zeven maal gro
ter dan Engeland en op 3000 meter
hoogte volkomen afgesloten van de
aangrenzende landen trekt zich
weinig van de Chinese aanspraken
aan en is er steeds in geslaagd de
Chinezen, die als onderdrukkers wor
den beschouwd, uit het land te wij
zen. Bovendien voelen de Tibetanen
zich ook wat ras betreft niet met de
Chinezen verbonden, ofschoon een
oude culturele invloed van Peking
niet zonder gevolgen is gebleven.
Evenals haar keizerlijke voorgan
gers probeert ook thans de Chinese
volksrepubliek de tweespalt tjjssen
de Dalai-Lhama en de Pantschen-
Lhama uit te buiten teneinde zijn ge-
biedsaanspraken te verwezenlijken.
Het is duidelijk, dat Moskou, van
waar ook het bericht over de hulp-
roep van de Dalai-Lhama stamt, hier
de man achter de coulissen is. Wan
neer men immers Tibet vast in han
den heeft, dan ligt India met zijn
3500 km lange grens voor de com
munistische invasie open.
Aan Koningin Juliana werd door
dr. Miquel Alema, president van de
Verenigde Staten van Mexico, de
grote keten van de Mexicaanse or
de van de Azteekse adelaar ver
leend, als bewijs van de gevoelens
van grote vriendschap van de pre
sident jegens Hare Majesteit, als
mede van de hartelijke betrekkin
gen, welke tussen de regeringen en
de volken van beide landen be
staan.
De grote keten van de Azteekse
adelaar is de hoogste rang van de
Mexicaanse orde en wordt alleen
aan souvereinen en staatshoofden
verleend.
60 DAGEN VERLOF VOOR
BRAZILIAANSE AMBTENAREN
De Braiiliaanse ambtenaren, die
voor het verkrijgen van de Jubileum
aflaat naar Rome wensen te pelgri
meren, kunnen een verlof krijgen
van 60 dagen. Aldus heeft de Brazi
liaanse staatspresident beslist.
Prins Bernhard
naar Mexico
Prins Bernhard is gistermorgen
met zijn eigen Dakota van Curagao
naar Mexico vertrokken en gister
middag te Merida, de hoofdstad van
de Mexicaanse provincie Yucatan
aangekomen.
Het officiële bezoek aan Mexico,
waar president Miguel Alema de
prins persoonlijk toe heeft uitgeno
digd, zal drie dagen duren, waarna
de prins met zijn gevolg zich naar
de staat Michoacan zullen begeven,
een der schilderachtigste van
Mexico.
Wehrmacht kruipt
waar zij
niet gaan kan
De geallieerde diensten voor con-
tra-spionnage stellen een onderzoek
in naar de activiteit van een onder
grondse militaire beweging in West-
Duitsland, welke luistert naar de
trouwhartige naam van Die Bru-
derschaft.
Naar Hoge commissaris McCloy
heeft meegedeeld, veronderstelt
men dat de organisatie op poten is
gezet door officieren van de voor
malige Wehrmacht. Er zijn overi
gens geen tekenen die erop wijzen,
dat de organisatie bijzonder hecht is
of erg verbreid.
Ook wordt er een onderzoek in
gesteld naar een andere organisa
tie, die voorzover men weet geen
naam draagt, en bestaat uit oud
militairen, onder leiding van onge
veer veertig Duitse generaals. Deze
beweging maakt een bijzonder on
schuldige indruk. Zij houdt zich
in het óog van de wereld althans
bezig met vraagstukken die betrek
king hebben op de pensioenen van
Duitse militairen. Indertijd hebben
de Amerikanen al eens een onder
zoek gesteld, maar zij vonden geen
aanleiding om tot maatregelen over
te gaan. Nu is men begonnen met
een nieuw onderzoek, omdat de or
ganisatie bezig schijnt te zijn, zich
een grote aanhang in geheel West-
Duitsland te verschaffen. Met na
me jonge Duitse officieren zouden
in de gelederen worden opgenomen.
De geallieerden hebben het vor
men van verenigingen van oud-mi
litairen in geheel Duitsland verbo
den.
Meeuwen voeren en
een enthousiast
gebaar
Dezer dagen bracht een be
woner van de Scheldestad Ant
werpen een bezoek aan 's-Gra-
venhage. De eerste zonnige
voortekenen van het naderen
de voorjaar lokten hem tot een
wandeling, die hem ook voerde
naar de Hofvijver, waar witte
meeuwen af en aan vliegen om
stukjes brood op te vangen, die
hun worden toegeworpen. De
Antwerpenaar, die toevallig
brood bij zich had, meende niet
te mogen achter blijven. Hij
deed aen forse greep in zijn
zak en met een edelmoedig ge
baar wierp hij de aanzwer-
mende meeuwen zijn gaven
toe. Een luide plons deed hem
naar het water zien. Hij zag
nog juist, hoe zijn sleutelbos in
de vijver verdween. De Belg
was radeloos. Op zijn luid mis
baar schoot een man van de
gemeentereiniging te hulp, met
een lange stok. waaraan een
haak zat, zou hij de sleutels
wel weer opvissen. De straat-
hygienist boog zich voorover
enplof, daar voegde zich
een grote sleutel uit zjjn borst
zak bij de sleutels van de Belg
in het water. Het was een sleu
tel van een gemeentereini-
gingspost en de man schrok
dus geweldig. Al zijn „vissen"
had evenwel geen resultaat.
Ten einde raad waarschuw
den de Hagenaar en de Ant
werpenaar de politie die met
een magnetische dreg aan het
werk ging.
De Antwerpenaar vertrok
naar België. Daar ontving hij,
tot zijn grote verrassing, zijn
sleutels terug, netjes schoon
gemaakt en ingevet.
De sleutel van de gemeente
reiniging ligt nog steeds op de
bodem van de vijver.
Gelijk is voor allen de aanvang
en het einde van het leven.