2)e CcicbeSoivïmit
Staatssecretaris Moorman
zeer tevreden
Westerling niet
in Singapore
Economische
spionnage
Terroriseerde
alleen heel dorp
Truman over atoomcontröle
De slag om
Engeland
Mgr. Kowalski
heeft h uis-arrest
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 23 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG
No. 11912
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 1$ ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Overeenstemming bereikt
Gistermiddag om één uur arri
veerde op het vliegveld Schiphol de
staatssecretaris voor marine, schout
bij nacht H. C. W. Moorman, na een
verblijf van ongeveer vier weken
in Indonesië. Schout bij nacht Moor
man heeft in die tijd besprekingen
gevoerd ter regeling van problemen
aangaande de samenwerking op
marinegebied 'tussen Nederland en
Indonesië.
De heer Moorman was zeer tevre
den over de resultaten, die hij had
kunnen bereiken. „Wij zijn" zo
zeide hij tot overeenstemming ge
komen betreffende de gehele organi
satie, het materiaal, het personeel en
de financiën. Ook de problemen,
ontstaan door de verandering van de
taken van de Koninklijke Marine in
de nieuwe verhoudingen, zijn opge
lost. De samenwerking tussen de Ne
derlandse marine-officieren en de of
ficieren van de Alris, de marine van
de Verenigde Staten van Indonesië,
is bijzonder goed en geldt als een
voorbeeld voor de wijze, waarop sa
mengewerkt moet worden. Staats
secretaris Moorman prees de stem
ming bij de Nederlandse marine
mensen, van wie er op het ogenblik
nog ongeveer 5.000 in de tropen zijn.
Uiteraard kwam ook Nieuw-Gui-
nea ter sprake, maar voor het ant
woord op vragen in deze richting
verwees de heer Moorman de jour
nalisten naar de a.s. conferenties van
de Unieministers, waarin de proble
men, Nieuw-Guinea betreffende, zul
len worden besproken. De marine
luchtvaartdienst heeft nabij Hollan-
dia reeds een basis en ook technisch
personeel van de marine is daar aan
wezig. Een van de belangrijke taken
van de Koninklijke Nederlandse Ma
rine blijft nog steeds de bestrijding
van de intensieve smokkelhandel. Dit
geschiedt in samenwerking met de
dienst scheepvaart, de vroegere gou
vernementsmarine en de Alris. „Ik
meen te hebben geconstateerd, dat in
de kringen van de regering van de
RIS gevoeld wordt, dat dë samen
werking in de militaire sector beslis
send zal zijn voor de samenwerking
op ieder gebied en dat beschouw ik
als de reden, waarom ik bijzonder
hartelijk ben ontvangen en overal
volledige medewerking heb gevon
den."
Naar aanleiding van het bericht,
dat Westerling naar Singapore zou
zijn gevlucht, heeft de regering der
R.I.S. aan Groot Brittannië om hulp
verzocht, aldus vernam „Antara" uit
officiële kringen. Functionarissen
van de Britse ambassade te Djakar
ta deelden gisteravond naar aanlei
ding hiervan mede, dat aan de R.LS.
is medegedeeld, dat in Singapore
geen spoor van Westerling of diens
gezin is ontdekt. In welingelichte
kringen werd gezegd, dat het nog
steeds niet zeker is, of Westerling In
donesië heeft verlaten.
KOSAK VRIJGELATEN.
De journalist Kosak, die in de
nacht van 23 op 24 Januari te Dja
karta werd gearresteerd, is heden
morgen vrijgelaten.
Op Nieuw-Zeeland zullen zich' 470
ongehuwde Nederlanders (370 man
nen en 100 vrouwen), die bij de Ne
derlandse strijdkrachten in Indonesië
dienst hebben gedaan, kunnen vesti
gen, aldus heeft de minister van im
migratie, William Sullivan gisteren
bekendgemaakt. De kosten van het
vervoer zouden door de Nederlandse
regering geregeld worden. Hij voeg
de hieraan toe, dat nog 100 verplaat
ste personen uit Europa dit jaar door
bemiddeling van de International
Refugee Organisation in het land
zouden worden toegelaten.
Zware straffen in
Tsjecho-Slowakije
Het officiële Tsjechoslo waakse pers
bureau Ceteka meldt, dat twee man
nen en twee vrouwen, Tsjechoslo-
waakse burgers, wegens het bedrij
ven van spionnage op economisch ge
bied ter dood zijn veroordeeld. De
doodstraffen zijn evenwel omgezet
in levenslange gevangenisstraf voor
de beide mannen en 25 en 22 jaar
opsluiting voor de twee vrouwen
De bezittingen van de veroordeelden
vervallen aan de staat. De gevonnis-
ten moeten voorts ieder tien duizend
kroon boete betalen, terwijl zij ten
slotte nog voor de tijd van tien jaar
hun burgerrecht verliezen.
De veroordeelden zijn er van be
schuldigd, economische gegevens in
handen te hebben gespeeld van een
Brits consulair ambtenaar en van
een agent van de Franse geheime
dienst. Het zou hier gaan om de tekst
van een door Tsjecho-Slowakije ge
sloten handelsverdrag, waarin deze
buitenlanders belang stelden.
AMERIKAANS GEZANTSCHAP
BIJ DE HEILIGE STOEL?
Naar men verwacht zal kardinaal
Spellman, aartsbisschop van New
York, te Vaticaanstad de mogelijk
heid bespreken van het vestigen
van een Amerikaanse legatie bij de
Heilige Stoel. De kardinaal wordt
in Maart te Rome venyacht, waar
heen hij een pelgrimstocht zal ma
ken in het kader van het Heilige Jaar
De Amerikaanse Rooms-Katholieken
staan er voor bekend, dat zij gaarne
de instelling van een legatie zien in
plaats van het stelsel van een per
soonlijke vertegenwoordiger van de
president.
Moskou liet
30 Italianen vrij
Maar hield er 80.000
achter
Te Udine in Italië zijn dertig ex-
krijgsgevangenen aangekomen, die
uit een kamp bij Kiew waren vrij
gelaten. In 1942'43 waren zij aan
het Russischa front gevangen geno
men. Bij aankomst in Italië droe
gen zij Russische uniformen en
bontmutsen. Zij zeiden, dat vele
krijgsgevangenen naar Siberië wa
ren vervoerd en dat van dezen
nooit meer iets vernomen was. In
het grote kamp bij Kiew bevonden
zich pl.m. 40.000 krijgsgevangenen
van 21 verschillende nationaliteiten.
Naar schatting bevinden zich
thans nog 80.000 Italianen in Rus
sische krijgsgevangenschap. Tussen
Italië en Rusland is een overeen
komst gesloten, krachtens welke
alle krijgsgevangenen uit Rusland
zullen worden vrijgelaten en gere-
patriëerd.'
Een van de teruggekeerden zeide,
dat hij een lange lijst met namen
van Italiaanse krijgsgevangenen,
die zich nog in Kiew bevinden, in
een sigaret had verborgen. Vlak
voor zijn vertrek was dit echter
ontdekt.
STAKINGSROES IN FRANKRIJK
Ook de middenstand protesteert
Ongeveér 400;000 metaalbewer
kers uit Parijs en naaste omgeving,
werkend in 4.850 ondernemingen,
waarvan slechts 17 meer dan 2.000
arbeiders in dienst hebben, zullen
geraadpleegd worden over de wen
selijkheid van een staking tot on
dersteuning van hun looneisen.
Tot dusver is in de grote bedrij
ven een meerderheid vóór staking
gebleken. Er wordt vrijwel niet ge
werkt bij Renault, waar verschei
dene werkplaatsen door arbeiders
bezet zijn.
Dezelfde, toestand doet zich voor
bij Ford (7.000 arbeiders) en Ro-
sengart (1.200 arbeiders) en zojuist
wordt vernomen, dat ook bij Peu
geot (Parijs) het personeel met 995
tegen 358 stemmen besloten heeft
over te gaan tot een algehele sta
king voor onbepaalde tijd met be
zetting van de werkplaatsen.
Over het algemeen is de toestand
verward en pas over enkele dagen
zal men kunnen zien hoe de toe
stand zich zal ontwikkelen.
In de provincie heerst hier en
daar enige beroering, maar evenals
te Parijs gaat het slechts om be
paalde bedrijven. Ook wordt een
betoging gemeld van het „Econo
misch Front", dat een aantal bon
den van winkeliers, kleine indu
striëlen, landbouwers en uitoefena
ren van vrije beroepen groepeert.
De meeste aangeslotenen hebben te
Parijs hun winkels gesloten. Over
al zijn affiches aangeplakt, waar
door de aandacht van het publiek
gevestigd wordt op de „verplette
rende belastingdruk", die dë oor
zaak is van deze protestbeweging
bij de middenstand.
Het bevel tot sluiting is ook door
NOG STEEDS WONEN ER NE
DERLANDERS IN BUNKERS De
oorlog is vijf jaar ten einde, doch
nog steeds zijn er Nederlanders, die
:n bunkers wonen. Dit aantal wordt
chter steeds kleiner, want in alle
den van ons land wordt hard ge-
'iwd.
doe wel in het zwaar geteisterde
Westkapelle hele nieuwe blokken
woonhuizen zijn verrezen, leven ook
daar nog gezinnen in bunkers. Zij
doen dit blijmoedig omdat zij weten,
dat binnen afzienbare tijd ook voor
hen een normale woning beschikbaar
zal zijn.
Een bunkerbewoonster hangt de
was op in het voortuintje.
groot gedeelte van de winke
liers in dë grote provinciesteden in
acht genomen. Zo o.m. te Marseille,
waar de winkels en ook sommige
bioscoA -n gesloten bleven. Te Lyon
bleven de grote warenhuizen ge
opend, evenals de apotheken en
bioscopen, ofschoon zij zich soli
dair met de beweging hadden ver
klaard. De advocaten uit deze stad
hebben gedurende een uur niet ge
pleit, terwijl de artsen enkel gehoor
gaven aan dringende oproepen. Te
Nice gold de sluiting slechts van 14
tot 15 uur. In deze stad werd druk
carnaval gevierd en met het oog op
het grote aantal vreemdelingen
werd de sluitingstijd tot een uur
verminderd.
De Franse minister van justitie,
René Mayer, heeft een wetsvoorstel
ingediend, volgens hetwelk agita
tors, die pogen de herbewapening
van Frankrijk te belemmeren, ge
straft zullen kunnen worden met
eenzame opsluiting en dwangar
beid. De ministerraad heeft dit
wetsontwerp reeds geaccepteerd.
Een Italiaanse wildeman
Het dorp Filottrano bij Ancona
leek Dinsdagavond wel een slagveld
als in de tweede wereldoorlog, toen
daar hevig gevochten werd. Ambu
lances van het Rode Kruis vervoer
den doden en gewonden naar de zie
kenhuizen en troepen carabinieri
trokken door de straten, waar de
ramen geblindeerd waren. 16 uur
lang werden de bewoners namelijk
geterroriseerd door de 23-jarige boer
Cetullio Lillini. Eerst had hij in het
huis van zijn verloofde Maria Mam-
moli op korte afstand zes schoten
op haar gelost. Naar buiten gerend
schoot hij twee buren dood, die hem
tegen wilden houden. Maria's moeder
en haar 7-jarig broertje, die in pa
niek uit het huis vluchtten, werden
onder vuur genomen en vielen ern
stig gewond neer. De gehele nacht
raasde Lillini als een wildeman door
de straten en schoot hij op ieder, die
zich buitenshuis waagde of door de
luiken naar buiten durfde kijken.
Drie carabinieri trachtten hem te ar
resteren. Stuk voor stuk rekende hij
met hen af en zwaar gewond bleven
zij in een sloot liggen. Totaal wer
den 23 personen gewond, van wie
verscheidene waarschijnlijk dode
lijk. In de vroege ochtend hing hij in
de dorpsstraat het volgende biljet op:
„Ik ben gedwongen dit te doen. Het
spijt mij, indien onschuldigen lijden,
maar ik kan er niets aan doen."
Sindsdien heeft men niets meer van
de woesteling gemerkt. Gewapende
politie trekt thans behoedzaam in
gevechtsformatie op van de dennen
bossen qit.
Geen controle zonder internationale
inspectie
President Truman heeft gisteren te Alexandria (Virginia) in een rede
verklaard, dat elk systeem van controle op atoomwapens zonder interna
tionale inspectie die Rusland verwonpen heeft een „schijnover-
eenkomst" zou zijn. De V. S. zouden elke mogelijkheid om tot een doel
treffende controle te komen blijven bestuderen.
Over het communisme zei Truman:
„Het communisme schijnt de mensen
er toe te brengen hun vrijheid te ge
ven voor valse beloften van een be
ter leven, maar het grote gevaar
van het communisme ligt niet in zijn
valse beloften. Het ligt in het feit,
dat het een instrument is van een
gewapend imperialisme, dat zijn in
vloed met geweld schijnt te vergro
ten''. De president herhaalde, dat de
V. S. alles zouden doen om de ver
schrikking van een nieuwe oorlog te
voorkomen. Wij geloven, aldus Tru
man. dat de Ver. Naties het juiste
apparaat zijn om tot een doeltreffen
de controle op dé wapens voor mas
savernietiging te komen.
De president noemde vier punten
als ,,een practische weg naar de
vrede":
1. Het Noord-Atlantisch verdrae en
het hulpprogram voor de wederzijdse
verdediging.
2. Voltooiing van het plan-Mars
hall en aanvaarding van het program
voor onvoldoende ontwikkelde ge
bieden.
3. Vermindering van de handels
barrières door middel van het pro
gram van wederkerige handelover-
eenkomsten.
4. Oprichting van een internatio
nale handelsorganisatie ter vergro
ting van de wereldhandel.
Vandaag verkiezingen
Vandaag wordt in Engeland be
slist, hoe het regeringsbeleid zal
zijn gedurende de eerstvolgende
jaren. De Engelsen zijn al naar de
stembus getogen. Wat de uitslag
zal zijn, durft niemand te voorspel
len, want men verwacht algemeen,
dat het een nek-aan-nek race zal
worden.
Het krachtsverschil tussen de
grote partijen is maar héél gering
en bovendien doet het totale aan
tal stemmen er weinig toe, met het
Engelse districtenstelsel.
De „kleurloze middenmoot" zal de
beslissing moeten brengen en die
is dan ook belegerd en bestookt
door de partijpropagandisten.
De Mona Lisa
krijgt concurrentie
Een schilderij, waarvan beweerd
wordt, dat het een echte tweede
Mona Lisa van Leonardo da Vinei
is, werd gisteren in de Princeton
club te New York aan de pers ge
toond.
Verteld wordt, dat het schilderij
door Marie Antoinette ter hand
werd gesteld aan een jonge Ameri
kaan, William Henry Vernon, die
in 1778 door Benjamin Franklin
aan het Franse hof werd geïntrodu
ceerd. Het doek ging naar Amerika
en bleef in het bezit van de familie
Vernon.
Een door het Fogg Art museum
met röntgenstralen ingesteld onder
zoek zou aan het licht hebben ge
bracht, dat het doek uit de tijd van
Leonardo da Vinei afkomstig is. Dr.
Thomas Judson, die jarenlang con
servator is geweest van de verza
meling Cicognara in het Vaticaan,
heeft na een nauwkeurig onderzoek
verklaard, dat het een werk van
Da Vinci is.
ENGELSE HANDELS
BESPREKINGEN MET INDONESIë.
Agence France Presse verneemt,
omtrent de Brits-Indonesische han
delsbesprekingen, welke begin Maart
a.s. te Londen zullen aanvangen, het
volgende: Engeland zal trachten een
goederenruil tot stand te brengen op
evenwichtsbasis, waarbij het uit In
donesië zal wensen in te voeren palm
olie, copra, koffie, suiker, rubber, ki
nine, peper en andere specerijen; In
donesië wenst van Engeland voorna
melijk textielproducten en kantoor
behoeften te kopen.
In het afgelopen jaar bedroeg de
waarde van de Britse invoer uit In
donesië 7,1 millioen pond en de waar
de van de Indonesische invoer uit
Engeland 12.5 millioen pond. Het sal
do ten gunste van Engeland werd
door Engeland gebruikt ter regeling
van het deficit met het overige deel
van de Nederlandse monetaire zóne.
Het vraagstuk van het Brits-Indone
sische betalingsverkeer zal dit jaar
afzonderlijk behandeld moeten wor
den, want op grond van de bestaan
de overeenkomsten zal de Indonesi
sche economie van 1 October a.s. af
niet meer gebonden zijn aan die van
Nederland. Indien derhalve Indonesië
zou besluiten zich uit het monetaire
gebied van de gulden terug te trek
ken zou een speciale overeenkomst
moeten worden gesloten voor het be
talingsverkeer met Engeland.
De vogelpest heerst thans hevig in
West-Vlaanderen. Bij een pluimvee
houder te Houthulst stierven in één
nacht 300 kippen. Niet minder dan
550 andere kippen, die eveneens door
de ziekte waren aangetast, moesten
door deze pluimveehouder worden
afgemaakt.
HET NEDERLANDSE ELFTAL,
dat zich zo kranig weerde tegen de
Engelse voetbalgrootmeesters. V.l.r..r.
staande: Schrumpf, Potharst, van der
Hoeven, Terlouw, Kraak, Clavan,
Stoffelen en van der Siuys. Zittend
v.l.n.r. Lakenberg, Rousenburg en
RÜvers.
KERKSTRIJD IN POLEN
VERSCHERPT
De Poolse regering heeft bekend
gemaakt, dat mgr. Kazimiersz Ko
walski, bisschop van Chelmo in Po
len. onder huisarrest is geplaatst. Als
reden van deze politiemaatregel
wordt opgegeven, dat de bisschop
„vaderlandslievende priesters zou
hebben bedreigd".
Deze nieuwe maatregel tegen de
hoge Poolse geestelijkheid duidt op
een nieuwe en heviger phase in de
strijd tegen de Kerk. De „vaderlands
lievende priesters, die door de bis
schop zouden zijn bedreigd", zijn eni
ge lafhartige figuren, die de rege
ring steunen in haar practijken om
de Katholieke Caritasorganisatie in
Polen volkomen in handen te krijgen.
Het huisarrest van "mgr. Kowalski
is voorts een duidelijk antwoord van
dc- communisten op de onlangs afge
j legde verklaring van het episcopaat,
waarin de bisschoppen weigeren de
leiders, die door de regering over de
Caritas-organisaties zijn aangesteld,
te erkennen.
ONLUSTEN ROND ASMARA
De onlusten rond Asmara hebben
thans 30 doden en 130 gewonden ge-
eist. Er zijn meer dan 30 handgrana
ten geworpen en onafgebroken kon
men het vuren van kleine wapens
horen. Acht mijl buiten de stad is
een gevecht geleverd tussen 20 man
politie en 40 leden van de Sjifta. De
commmissie der Verenigde Naties
heeft een beroep op de bevolking ge
daan om de vijandelijkheden te sta
ken. Haar werk zo luid een commu
niqué, zou niet door de onlusten be-
in vloed worden.
CYCLOTRON VAN DE
AMERIKAANSE MARINE DOOR
BRAND VERNIELD.
De cyclotron van het Palmerla-
boratorium van de Amerikaanse
marine te Princeton, in de staat
New Jersey, is door brand vernield.
De cyclotron, waarvan de vervaar-
di-ing achttien millioen dollar heeft
gekost, wei^d door de Amerikaanse
marine gebruikt voor onderzoekin
gen op het gebied van de kernsplit
sing, in verband met de vervaardi
ging van atoombommen. De oor
zaak van de brand is niet bekend.
De Koningin naar
Frankrijk
Bezoek aan pres. Auriol
Men verwacht, dat H. M. Konin
gin Juliana nog in Mei van dit jaar
een officieel bezoek zal brengen
aan Vincent Auriol, de president
der Franse republiek. De Neder
landse ambassade in Parijs is reeds
enige tijd geleden met de voorbe
reidingen voor dit bezoek belast.
Dit bezoek zal dan vermoedelijk
het eerste zijn van een reeks offi
ciële bezoeken van Koningin Julia
na aan verscheidene Europese
hoofdsteden, zoals die reeds gerui
me tijd op het werkprogramma van
de vorstin staan. In verband met de
Amerikaanse reis van prins Bern-
hard, werden totnogtoe evenwel
geen datums hiervoor vastgesteld.
Uit de troonsbestijging van ko
ningin Juliana vloeit eveneens
voort, dat aan alle Nederlandse
provincies een bezoek zal worden
gebracht. Dit is tot dusver nog
slechts ten dele kunnen geschieden.
Het nationale en het internatio
nale reisschema moeten met elkaar
worden verweven, waarbij boven
dien nog met tal van protocolaire
aangelegenheden rekening dient te
worden gehouden. Aangenomen
mag worden, dat de Koningin met
definitieve vaststelling daarvan zal
wachten tot de terugkeer van prins
Bernhard.
„Volkskrant"
VERPLAATSING VAN
NATURELLEN IN ZUID-AFRIKA?
De regering van de Unie van Zuid-
Afrika overweegt maatregelen om
door naturellen bewoonde gebieden,
welke een gevaar voor de openbare
veiligheid vormen te verschuiven
naar andere streken. Een dergelijke
maatregel zou dan het eerst op de
Westelijke naturellengebieden bij Jo
hannesburg worden toegepast. De
kosten ervan worden geschat op een
bedrag van tien millioen pond.
Ko-MeCtje...
Denk aan de honger ten tijde van
weelde
Aan armoe en gebrek in dagen
van voorspoed.
