De Stadsgehoorzaal zal gerestaureerd
worden
De Raad echter niet gebonden aan het gehele herstelplan
Taak en daden van het
Werkverband Katholiek
Amateur-toneel
1U&cjacvct
in Indonesië
raesfë
DINSDAG 81 FEBRUARI 1950
tm LC1U3E ivaKANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
Nieuwbouw in deze
tijd te duur
De gemeenteraad van Leiden kwam
gisteren in vergadering bijeen. Afwe
zig de heren Wilmer en Kortmann.
De heer Wilmer herstel toe
gewenst.
De voorzitter deelde mede, dat de
heer Wilmer in hét ziekenhuis is op
genomen wegens een ernstige onge
steldheid. Gelukkig aldus spr.
luiden de berichten gunstig. Spr.
weet namens allen te spreken, indien
hij van deze plaats de lieer Wilmer
een spoedig herstel toewenst.
De Stadsgehoorzaal.
Daarna kwam aan de orde het voor
stel van B. en W. tot volledige res
tauratie van de Stadsgehoorzaal, als
mede het voorstel van de heren Van
Itprson, Kortmann en Vos tot pro
visorische restauratie, met overwe
ging van nieuwbouw, en een voor
stel van weth- Van der Kwaak als
minderheid in B. en W.
Pleidooi voor een nieuwe zaal.
De heer Van Iterson (Prot.) be
rekende, dat de restauratie de ge
meente in totaal op 1.100.000 zou
komen te staan. Spr. somde bezwa
ren tegen het bestaande gebouw op,
bezwaren, welke z. i. door geen res
tauratie kunnen worden ondervan
gen. Waarom zou men dit gebouw
nog willen behouden? Wat nieuw
bouw betreft, men moet de tijd geven
deze voor te bereiden. Spr. had een
kostenberekeningetje van een globaal
plan van nieuwbouw, groot pi.m.
22000 M2. opgevraagd aan een archi
tect- Deze kwam daarbij tot een kos
ten van 1 y, millioen. Het zou een
zeer modern plan worden. De raming
van de kosten van nieuwbouw op
2% a 3 millioen door B. en W. acht
spr. veel te hoog. Spr. wil de bestaan
de Gehoorzaal gedeeltelijk resmure-
ren; het stuc-werk der beide plafonds
zou gesloopt moeten worden en ver
vangen door board-platen, 2 nieuwe
ketels voor de centr. verwarming zou
den moeten worden aangebracht. In
de lichtleid'ingen, het schilderwerk en
de scheuren in de gevel zouden eni
ge voorzieningen moeten worden ge-'
troffen. De totale kosten daarvan
raamt spr. op 80.000. Spr. meent,
dat over enige jaren tot nieuwbouw
kan worden overgegaan. Het oude ge
bouw wil spr. te gelegenertijd verko
pen- Dit zal ertoe bijdragen de Bree-
straat nog meer tot winkelstraat te
maken. Behalve een nieuwe concert
zaal. wil spr. ook een nieuwe tentoon
stellingshal.
De heer Frohwein (V.V.D.) had het
beter geacht, als de heer Van Iter
son zijn cijfers en detail-punten eerst
besproken had in de commissie van
openbare werken. Het zal daarom de
Raad zeer moeilijk zijn over het
plan-Van Iterson vandaag een beslis
sing te nemen. Spr. meent, dat de
stad meer behoefte heeft aan een
nieuwe schouwburg, dan aan een
nieuwe concertzaal. Hij geeft de voor
keur aan een combinatie schouwburg
stadsgehoorzaal.
Meer toneelruimte gewenst.
De heer A. van Dijk (K.V.P
vraagt, hoe de kosten van de restau
ratie verantwoord zullen kunnen
worden. Spr. betwijfelt, of de hoge
kosten van een restauratie een vol
doende effect zulen hebben. Als we
een millioen in de Stadsgehoorzaal
steken, komt er zeker voorlopig niet
veel van een nieuwe schouwburg te
recht. Spr. wil de Stadsgehoorzaal
niet weg doen, doch restaureren en
een commissie maatregelen laten ne
men voor een nieuwbouw.
Het goede kiezen.
Mevr. BraggaarDe Does (P. v.
(LA.) zegt, dat een nieuwe stadszaal
zeer gewenst is, doch men moet re
kenen met wat practiseh uitvoerbaar
is, gelet op de toestand der gemeen-
te-financiën. Indien v/e niet het aller
beste kunnen krijgen, is het beter met
het goede genoegen te nemén.
Aarzelingen.
De heer I). J. van Dijk (P-v.d.A.)
voelde er echter nog het meeste voor
de zaak terug te zenden naar de
commissie. Het voorstel van de heer
Van Iterson is niet zo onmiddellijk
te beoordelen. Bovendien is het voor
uitzicht voor de gemeente-financiën
onzeker. Een combinatie van gehoor
zaal en schouwburg acht spr. een on
mogelijke. Spr. wil het eerste deel
van het restauratie-plan van B. en
W. doen uitvoeren, zonder een be
slissing te nemen over de rest. Een
commissie uit de burgerij acht spr-
een bron van eindeloos uitstel.
De heer Knol (Prot.) vond het on
juist, dat dit voorstel niet ten sprake
was gebracht in de commissie van
financiën. Alleen het allernoodzake
lijkste moet aan het gebouw gedaan
worden. Verder niet.
Of dit, of dat.
De heer Vos (V.V.D.) zegt, dat als
de Raad het voorstel van B. en W.
aanneemt, de uitvoering daarvan zo
veel kost, dat nieuwbouw voor goed
van de baan is. De meest noodzake
lijke herstellingen zouden aan het
oude gebouw kunnen worden be
steed. Een combinatie gehoorzaal
schouwburg kan het best bekeken
worden in een commissie.
De beste plaats.
De heer Van Weizen (Comm.) stond
niet afwijzend tegenover het voorstel
van B- en W. In het centrum van de
stad zijn er weinig mogelijkheden
aanwezig een dusdanig groot ge
bouw als een gecombineerde gehoor
zaal-schouwburg te plaatsen. Decen
tralisatie van de vermaaks-gelegen-
hei(3 acht spr. daarom gewenst. Met
het voorstel van B. en W. wordt be
reikt. waar het meest behoefte aan
is: een goed ingerichte concertzaal.
De heer Knetsch (Prot.) merkt op,
dat Leiden nog wel meer is dan de
Breestraat. Spr. denkt o.a. aan het
Schuttersveld. Een commissie uit
de burgerij zou s>pr. een testimonium
paupertatis voor de Raad achten.
Voorstel van de minderheid
van B. en W.
Weth. van der Kwaak verdedigde
het standpunt van de minderheid in
B. en W. De stad heeft nodig een
schouwburg, een concertzaal en een
tentoonstelïings-hal. Het voorstel
van de meerderheid geeft slecht een
concertzaal. Met de kosten-bereke-
ning van de restauratie gaat spr.
niet accoord. Bij zulk een omvang
rijke restauratie zou bovendien z.i.
het meubilair moeten worden ver
nieuwd. Men moet, wat de bouwval
ligheid van de gehoorzaal betreft,
niet overdrijven. Evenmin het brand
gevaar hij een plafond van board
platen. Teleurgesteld is spr., dat een
bedrag van 5000.voor de gevel
op de begroting 1948 niet is gebruikt
wegens voorgenomen restauratie,
terwijl nu 35.000.voor de gevel
nodig wordt geacht. Sprekers voor
stel sluit zich aan bij het voorstel
van de meerderheid, maar bevat
enige veranderingen en bezuinigin
gen in de „le étappe". Indien in de
naaste toekomst tot nieuwbouw niet
kan worden overgegaan, is bij aan
neming van spr.'s voorstel geen en
kele gulden onverantwoord besteed.
Bij de investering van een zo groot
kapitaal als de meerderheid wenst,
zou de huur van de Gehoorzaal voor
vele verenigingen te hoog worden.
Spr. zweeft voor ogen de mogelijk
heid van een gecombineerde gehoor
zaalSchouwburg, als ..Kunstmin" in
Dordrecht. Spr. heeft daarvoor het
oog op het hoekje bij „de Valk". Hij
dient het voorstel in een bedrag van
226.000 te voteren voor de restau
ratie van de Stadsgehoorzaal.
De enige uitweg.
Weth. Jongeleen zegt, dat als het
gebouw zo slecht zou zijn, als de heer
OP DE VUURTOREN VAN WEST-
KAPELLE De vuurtoren van West-
kapelle was in de oorlog een gemak
kelijk mikpunt. Het bovenste ijze
ren" gedeelte is dan ook deerlijk ge-
avend uit de strijd gekomen. Klin
es, metaalbewerkers en schilders
'n om beurten bezig geweest met de
-•! werkzaamheden. Het nood-
licht, dat nog steeds brandt, kan thans
binnenkort worden vervangen door
het grote licht.
Op deze foto ziet u vuurtorenwach
ter Waterman, die met zorg het dub-
-ele lenzenstel, met een sterkte van
1500 watt en een straal van 35 km,
de dagelijkse poetsbeurt geeft.
Van Iterson heeft voorgedragen, de
technische staf van Gemeentewer
ken nooit met een plan tot restaura
tie zou zijn gekomen. Spr. ontkent
niet de mogelijkheid, dat de raming
van de restauratie te hoog zou blij
ken, maar die mogelijkheid schuilt
ook bij de nieuwbouw. De berekening,
die de heer Van Iterson voor nieuw
bouw geeft, vond spr. eigenaardig en
irreëel. Bv. zou volgens de bereke
ning van de heer Van I. de grond
30.000 kosten, wat volgens spr.
neerkomt op 6.per M2., terwijl
grond voor gewone woningbouw
reeds 20.per M2. kost. De com
mandant van de brandweer 'heeft
bezwaar tegen een board-plafond
onder de oude kap-constructie. Men
moet voorzichtig zijn met een com
binatie concertzaal-schouwburg. Het
voorstel der minderheid besprekend,
opperde spr. verschillende bezwaren.
Wat de exploitatie-prijs betreft, de
meerderheid van het college wil een
zaal, welke geen extra-kosten voor
toneel- of concert-accomodatie voor
de huurders zal vergen. De meerder
heid ziet geen andere uitweg, dan
volledige restauratie, gezien de ge-
mente-financiën. Wanneer men be
sluit tot restauratie, zou dit besluit
bij de nieuv/e instelling der financiële
verhouding Rijk en Gemeente stel
lig rekening worden gehouden, ter
wijl het de vraag is, of nieuwbouw
goedgekeurd zou worden. Het is een
étappe-plan. De Raad kan over de 2e
en 3e étappe opnieuw beslissen.
De Raad niet B. en W. wèl.
De voorzitter zei, dat de gemeen
te zit in een noodtoestand wat be
treft de Stadsgehoorzaal. Nieuw
bouw is financieel zeer moeilijk.
Spr. verdedigt omstandig het voor
stel tot deze restauratie in eerste
étappe. Bij aanneming van dat
voorstel bindt de Raad zich niet
voor het volledige restauratie-plan.
B. en W. achten zich aan dit plan
echter wèl gebonden. De Raad zou
het recht hebben, de 2e étappe van
de restauratie te verwerpen. Een
nieuwe Schouwburg schat spr. op
f 2 millioen. Sterk wil spr. afwij
zen een commissie uit de burgerij:
wel kan aan deskundige burgers ad'
vies worden
Bij de replieken zei de heer D. J.
van Dijk (P.v.d.A.) niet accoord te
gaan met één van de drie voorstel
len en stelde voor aan te nemen het
voorstel van B. en W. tot restaura
tie in le étappe ten bedrage van
f 263.000, maar uitdrukkelijk vast te
stellen, dat de Raad zich voor de
andere étappes niet gebonden acht
en de mogelijkheid van nieuwbouw
wil open houden en nieuwbouw ter
nadere bestudering aan B. en W.
aanbeveelt, met inschakeling yan
een raadscommissie.
Merkwaardig!
Mevr. Braggaar-De Does, (P.v.d.
A.), sprekend namens het grootste
deel harer fractie, verklaarde zich
tegen dit voorstel, omdat zij tevre,-
den .was met de toezegging van de
voorzitter.
De heer A. van Dijk (KVP)
meent, dat stemmen vóór de eerste
étappe meebrengt stemmen vóór de
andere étappes.
Het plan-Iterson heeft niet zulke
financiële consequenties.
De heer Lombert (KVP) was het
met deze zienswijze niet eens en
schaarde zich aan de zijde van de
meerderheid van B. en W.
Hoe zit het nu?
De heer Vos (V.V.D.) wilde in
het voorstel-Iterson niet aandringen
op een comrpissie uit de burgerij.
Deze wens werd uit het voorstel-
Van Iterson geschrapt.
De voorzitter vroeg, hoe groot
het bedrag is, dat de heren van
Iterson c.s. willen voteren. Het be
drag staat niet in het voorstel.
De heer Vos (V.V.D.) zei daar
over de heer Vap Iterson even te
zullen raadplegen!
Hetgeen geschiedde, terwijl de
heer Woudstra (Prot.) het voorstel-
Van Iterson aanbeval.
De heer Van Iterson noemde een
bedrag van f 90.000. Dit bedrag
werd in het voorstel Iterson-Kort-
mann-Vos opgenomen en daarbij
het verzoek gedaan aan B. en W.
zo spoedig mogelijk een plan tot
nieuwbouw aan de Raad voor te
leggen. Het werd nu (wegens afwe
zigheid) van de heer Kortmann)
het voorstel-Van Iterson-Vos.
De voorz. schorste de vergadering
voor nader beraad.
Na heropening verklaarde weth.
Van der Kwaak, dat zijn plan een
bezuiniging van f 35000.inhoudt
op het voorstel van de meerderheid.
Zijn voorstel laaf, alle mogelijkhe
den open.
Weth. Jongeleen bestreed het
„nood-verband" van de heren Van
Iterson en Vos. Het rapport van de
technische staf moet men niet waan
wijs ter zijde leggen.
De voorz. zeide, dat het college
bereid is een zinsnede uit het voor
stel te lichten, dat voortgezette re
stauratie zou impliceren, terwijl B.
en W. nieuwbouw zullen bestude
ren.
De heer D. J. v. Dijk trok hierop
zijn voorstel in.
De stemming.
Het voorstel-Van Iterson werd
verworpen met 25 tegen 10 stem
men. Vóór stemde de heren Stolp,
Knetsch, Questroo, A. van Dijk,
Vos, Woudstra, De Kier, Van Iter
son, Elsgeest en Hordijk.
Het voorstel-Van der Kwaak
werd verworpen met 2411 stem
men. Vóór stemden de bovenge-
noemden en de heer Knol.
Het voorstel van de meerderheid
van B. en W. werd aangenomen met
2312 stemmen. Tegen stemden de
bovengenoemde heren en de heer
Van der Kwaak.
Te kwart voor 7 ging de Raad in
geheime zitting ter bespreking van
het adres-Feld.
Na heropening der zitting werd
de vergadering gesloten.
DE KONINGIN EN PRINSESJES
MET VACANTIE In de vroege
ochtend zijn H.M. Koningin Juliana
en de drie oudste prinsesjes van het
station Baarn vertrokken voor de va-
cantiereis naar Sankt Anton.
Ondanks de hevige regen opende
de koningin voor het vertrek een der
ramen van het salonrijtuig om af
scheid te nemen van de leden van
de hofhouding, die Haar uitgeleide
deden.
Voor het geopende raam H.M. de
Koningin, prinses Beatrix en me
vrouw van Maasdijk, de echtgenote
van dc algemeen secretaris van H.M.
de Koningin.
In gezonde banen
i.
Liet stemt tot vreugde, dat de Ka-
tholieke pers meer belangstel
ling aan de dag gaat leggen voor het
goed toneel, dan over het algemeen
modit worden ervaren. Bij de Leidse
Courant vond het W- K. A. steeds
begrip en steun.
Het artikel van J. J. R. in uw blad
gaf blijken van een grote liefde voor
het toneel en wekt de indruk dat van
deze zijde nog grotere activiteit mag
worden verwacht. Het daarop vol
gend artikel van de Eerw. Heer van
Adrichem geeft ons vertrouwen, dat
ook van deze zijde de zo nodige be
langstelling steeds meer toeneemt.
Omdat het W. K. A-, hier en
daar, nog wel eens beschouwd
wordt als een quantité négligea-
ble, heeft het zijn nut als ik hier
de activiteit van het Werkver
band Katholiek Amateurtoneel
even onder de aandacht breng.
Het W. K. A. wordt helaas nog
niet overal naar zijn juiste waar
de geschat of men is er nog on
bekend mee, ofschoon ik de
schrijvers van beiae artikelen op
dit punt niet voor onwetend
houd.
Het moet genoeg bekend worden
geacht, dat het Hoogwaardig Episco
paat enkele jaren geleden niet aan
een groep deskundigen de opdracht
gaf om richtlijnen te verstrekken van
het Katholiek Amdteurstoneel om
daarmede slechts ruggesteun te ge
ven aan een hobby! De Kerkelijke
Overheid gaf deze opdracht bewust
en in de overtuiging dat het nodig
werd om een wakend oog te houden
op een stuk volkscultuur, dat matig
en vaak in het geheel niet in aan
merking kwam met de stimulerende
invloed van de Katholieke beginse
len.
In gezonde banen.
Als gevolg van deze richtlijnen
kwam het Werkverband Katholiek
Amateurtoneel tot stand, dat tot
taak heeft om in het gehele land het
Katholieke Toneel in gezonde banen
te leiden. Als elke jonge organisatie
waren er veel moeilijkheden te over
winnen en nog is dit landelijke or
gaan de kinderschoenen niet geheel
ontwassen. Maar er mag op deze
plaats gezegd worden, dat al het mo
gelijke wordt gedaan om te komen
tot een krachtige toneelorganisatie,
die haar taak kent, haar plicht ver
staat, in staat is om voorlichting te
geven, de onderlinge samenwerking
bevordert en werkzaam is in het be
lang van een o.i. belangrijk deel van
een verantwoord Katholiek Cultuur
leven.
Verantwoorde repertoires.
Elkeen, die de waarde van een
verantwoord Katholiek cultuurleven
kent, zal met grote belangstelling de
activiteit van het W. K. A dienen te
volgen en waar mogelijk deze helpen
bevorderen. Meer nog dan bij de Film
heeft het Katholiek Amateurtoneel
een verantwoordelijke taak. De to
neelamateurs bezitten het voorrecht
van het persoonlijk contact met het
publiek; het publiek, dat de invloe
den van het gesproken woord en de
getoonde handeling ondergaat en deze
aanwendt ten goede of ten kwade.
Het stimuleren van een verantwoord
repertoire is daarom een van de voor
naamste. doelstellingen van het W
K. A.
Dit orgaan beoogt in de toekomst
vooral veel aandacht te besteden aan
de vormende waarde van het toneel.
Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat
elke toneelvereniging zich nu prompt
moet gaan werpen op toneelspelen
uit de wereldliteratuur. Dit is ook
niet de hoofdzaak. Alles moet gaan
langs wegen van geleidelijkheid. Het
voornaamste is dat het culturele le
ven zich in een opwaartse lijn gaat
bewegen. In ons Bisdom waar het
Amateurtoneel de directe vergelij
king met 'het z.g. neutrale, ja, zelfs
vaak met het beroepstoneel, moet
doorstaan is het streven tot de op
voering van het spelpeil van over
wegend belang!
Vele verenigingen kennen vaak he
laas geen enkel ander doel, dan om
voor 'haar leden en donateurs eens
een toneelavond te geven of om zo'n
avond te „organiseren", zo dat heet,
ten bate van een of ander liefdadig
doel. Meestal wordt hierbij uit het
oog verloren dat het bij het toneel
toch vooral moet gaan om de inner
lijke waarden, zowel voor spelers als
voor het publiek.
LE FEBER.
(Wordt vervolgd).
St. Joriskamp
te Rome
voor kampeerders
Het Centraal Comité voor het Hei
lig Jaar heeft nu officiëel medege
deeld, dat in de onmiddellijke nabij
heid van de plaats, „De Drie Fontei-
genoemd, op 8 km afstand van
de basiliek van St. Paulus, een kamp
voor 1000 personen zal worden in
gericht, dat order de bescherming
van St. Joris zal staan. Dit kamp
wordt vooral voor jongere, sportieve
doch slechts mannelijke pelgrims in
gericht, die op deze wijze op zeer
economische wijze in Rome zullen
kunnen verblijven. De prijzen voor
het veiblijf in de tenten iqet volle
dig pension, bestaande uit ontbijt,
middag- en avondmaal, bedragen
1000 lire per persoon per dag (pi. m.
f 7.—).
Een gedeelte van het kampeerter
rein zal gereseerveerd blijven voor
het parkeren van auto's en het op
slaan van eigen kampeermateriaal
van gezinnen, die met hun eigen
tenten aan dit kampleven wensen
deel te nemen. De onkosten door de
ze mede-kampeerders in eigen ten
ten bedragen 100 lire per dag voor
het parkeren van hun vervoermiddel
en 100 lire per dag en per persoon
voor het medegebruik van de hy
giënische inrichting van het kamp.
Deze laatste kampeerders kunnen
hun maaltijden ook in het restau
rant van het kamp gebruiken tegen
de volgende prijzen: ontbijt 75 lire,
middag- en avondeten ieder afzon
derlijk 350 lire en de drie maaltijden
tezamen tegen de gereduceerde prijs
van 700 lire,
gtille Omgang wacht
65.000 deelnemers
Tijdens de Algemene Jaarvergade
ring van het Gezelschap van de
Stille Omgang te Amsterdam, die
Zondagmiddag in de grote zaal van
Bellevue in Amsterdam gehouden
werd, sprak pastoor H. A. J. Drost
uit Schoorl de talrijke aanwezigen
toe. Pastoor Drost wees op de bete-
kenis van het H. Sacrament
Mirakel voor de hoofdstad en ge
heel Nederland. In verband daar
mede behandelde pastoor Drost de
algemene intentie van de Stille Om-
H.M. de Koningin
op vacantie
H.M. koningin Juliana kwam gis
teravond met de prinsesjes in Bazel
aan, waar zij door de Nederlandse
consul-generaal werd begroet. Het
gezelschap bracht de nacht door in
de koninklijke trein. Vanochtend
werd de reis naar Oostenrijk voort
gezet.
In het Oostenrijkse spoorboekje
staat, dat de trein uit Bazel om
11.00 uur op het stationnetje van
Sankt Anton binnenloopt, maar er
was niemand, die geloofde, dat de
trein er dan ook werkelijk zou zijn,
want de expersse heeft de hebbe
lijkheid steeds tenminste een half
uurtje op zich te laten wachten. Op
het-station was de ontvangst uiterst
sober, volgens de wens van de Ko
ningin.
Er loopt een smal weggetje van
het station naar de hoofdingang van
hotel „Post", dat vanmorgen extra
met zand bestrooid was wegens de
gladheid. Aan het eind er van ston
den dorpsmuzikanten en meisjes in
Tiroler klederdracht om te spelen
en bloemen aan te bieden. De ko
ninklijke gasten zijn ondergebracht
in appartementen op de tweede ver
dieping.
In de kamer van de Koningin is
een telefoon geplaatst en een verte
genwoordiger van Philips uit WJe-
nen heeft vier radiotoestellen naar
Sankt Anton 'gebracht.
J. C. ZWETSLOOT
v. Limburg Stirumstraat 12
Noordwijk
viert 22 Februari zijn 3e verjaardag
in Indonesië.
JAC. BURG MEYER
N 600
Nieuwveen
viert 22 Febr. zijn 2e Ind. verjaardag.
gang van dit jaar. Deze intentie
luidt als volgt: Dat de bedoelingen
'van de Paus met het Heilig Jaar
verwezenlijkt* mogen worden in de
Mirakelstad en in geheel Nederland.
65.000 mensen zuilen dit jaar deel
nemen aan de Stille Omgang, en
vanwege deze grote belangstelling,
zal de nachtelijke bedetocht op drie
Zondagen worden gehouden n.l. 12,
19 en 26 Maart.
De moderator van het Gezelschap,
Mgr. G. P. J. v. d. Burg, Deken van
Amsterdam, hield eveneens een kor
te toespraak. „Hoewel het aantal
deelnemers uit de provincie toe
neemt", zo begon Monseigneur „ver
mindert het in Amsterdam. Ik roep
de Amsterdammers op dit te veran
deren".