S)e£cid6e6oii/fca/nt Is praten met Stalin mogelijk? De Partijraad van de K.V.P. MAANDAG 20 FEBRUARI 1950 41ste JAARGANG N( Mrectear: C. M. VAM HAMERSVELD. floofdredactear: TEL WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Churchills idee, om met Stalin te praten, vindt bijval Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advfert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Reacties op Churchills voorstel J^E LEIDER der Britse conservatieven, Winston Churchill, heeft te Loughton, Essex, op een verkiezingsvergadering verklaard, dat niets de opmars van de Russische strijdkrachten naar de Franse Kanaalkust zou kunnen verhinderen, als de Ver. Staten niet over grote hoeveelhe den atoombommen beschikten. Hij noemde de strijdmacht, die Rusland en de andere landen van Oost-Europa op de been konden brengen, gi gantisch en veel groter dan de macht die alle andere landen daar te genover konden stellen. Hij meende dat de Oost-Europese landen over veel meer dan 250.000 vliegtuigen konden beschikken. tionale toezicht op de atoom-energie onmogelijk te maken. Hij zei, dat Groot-Brittannië bereid is, via de Verenigde Naties te proberen om tot een overeenkomst te komen. „De moeilijkheid is niet in de methode gelegen en evenmin in de keuze van personen, ,die deze hoge zaken moe ten bespreken", zei Attlee, „alles wat nodig is, is de wil". „Wij zijn te allen tijde bereid op voet van gelijkheid met Rusland samen te werken. Dit moet echter zonder overheersing geschieden. Wij willen onze levenswijze niet op be vel van anderen wijzigen. Alleen de wil tot samenwerken is nodig. Wij. aan deze kant von het ijzeren gor dijn, zijn bereid met de Russen alle moeilijkheden te bespreken". Intussen heeft dj rede van Chur chill, waarin hij een samenspreking met Stalin voorstelde, niet nagelaten de nodige beroering te wekken. Ver schillende staatslieden hebben hun mening laten horen Zo o.a. Harold Stassen. de Amerikaanse republi kein, die vergeefs heeft gestreefd naar het presidentschap van de Ver. Staten. Hij heeft er bij president Truman op aangedrongen, te streven naar een conferentie met de Russen over de H-bom. Hij geeft toe, dat een dergelijke poging weinig kans op slagen biedt. Mislukt een dergelijke conferentie, dan moeten de Ver enigde Staten alles doen om het Russische volk van nieuws te voor zien, niet alleen via de radio, maar cok door middel van vlugschriften, uit ballons of vliegtuigen neergewor- Pen. Ook de Amerikaanse senator Tom Conally heeft een dergelijk geluid doen horen. Hij zei dat het tijdstip van een openhartige Russisch-Ame- rikaanse conferentie over atoom wapenen (de H-bom inbegrepen) wellicht nabij is. Conally voelt het meest voor een vergadering van' mi nisters van buitenlandse zaken van Rusland, Amerika en Engeland. Mis lukt een dergelijke conferentie, dan moet Amerika het duidelijk maken, dat het in elk geval beschikt over de beste en grootste bommen, zei hij. In alle redevoeringen die er bver dit onderwerp zijn gehouden, is Frankrijk, dat tenslotte ook een grote mogendheid is, vergeten. Minister-president Bidault zei dat hij hoopte, dat Churchill, wënneer hij weer permier wordt en met Sta lin gaat praten, Frankrijk niet ver geet. Minister-president Clement Attlee heeft Zaterdagavond het verzoek van Churhcill om nieuwe besprekin gen van de hand gewezen. In de laatste radio-uitzending van de Labour-party voor de verkiezin gen van Donderdag, beschuldigde Attlee Rusland er van, het interna- Besprekingen over Nieuw-Guinea Nederlands-Indonesische controverse Op een persconferentie heeft de secretaris-generaal van het ministerie van Voorlichting der R. I. S. Roeslan Abdoelgani, in zake Nieuw-Guinea gezegd: „gedurende de besprekingen tussen dr. Soeparmo, dr. Hirschfeld en de gouverneur van Nieuw-Guinea de heer Waardenburg, welke voor het vertrek van de commissie Soepar mo naar Nieuw-Guinea plaats von den, werd het duidelijk, dat de Ne derlanders de bevolking van Nieuw- Guinea beschouwen als Nederlandse onderdanen, terwijl de Indonesiërs zich op het standpunt stellen, dat de Irianen Indonesische burgers zijn. Beide partijen besloten dit vraagstuk op hoger niveau te behandelen. De onderhandelingen hierover zullen zo spoedig mogelijk aanvangen. Intus sen is de regering van de R. I- S. er van overtuigd, dat de Iranen zullen voortgaan met hun Indonesisch bur gerschap te verdedigen. Ten aanzien van de Daroe] Islam deelde de secr.-generaal mede, da: een commissie van de R.I.S. door or derhandelingen zal trachten te berei ken. dat troepen van de Daroel Is lam in het leger van de RJ.S. wor den ingeschakeld. Het standpunt dei R.I.S. is dat slechts één leger var de R.I.S. kan bestaan, waardoor dus het voortbestaan van een leger van de Daroel Islam uitgesloten wordt- „Van de 100 communisten, die ge vangen zaten bij de souvereiniteits- overdracht zijn reeds 56 vrijgelaten, overeenkomstig het standpunt van de R.I.S dat propaganda voor elke ideo logie, welke binnen de grenzen der wet vallen vrij zal worden gelaten'", vertelde Roeslan Abdoelgani. Eindigt bezetting van Duitsland in 1951 Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken is van mening, dat de bezetting van Duitsland waar schijnlijk in 1951 zal eindigen, aldus zou volgens de Londense correspon dent van het Liverpoolse blad „Dai ly Post" persoonlijk en vertrouwelijk aan de Duitse kanselier Konrad Ade nauer zijn meegedeeld. Dit zou de achtergrond zijn van de pogingen van Adenauer, West-Duits- land minstens even sterk te maken als de Oost-Duitse republiek met \aar volkspolitie, ten einde zich tot Oost-Duitse autoriteiten te kunnen enden met een voorstel tot hereni- ->g van Duitsland, wanneer de be- 'mgstroepen zijn vertrokken. Kerk en staat in Tsjecho-SIowakije Tegen deken Jan Dechet, die door de Tsjechoslowaakse overheid is be noemd tot administrator van het bisdom Banska Bystrica. (Slowakije) is door de Congregatie van het Con cilie de grote excommunicatie uit gesproken. Zoals bekend, had het diocesane kapittel na het overlijden van bisschop Andrej Skrabik, op 8 Januari, de vicaris capitularis, dr Briedon, reeds als administartor aangewezen, evenwel zonder het overheidsbureau voor kerkelijke za ken daarin tevoren te kennen. De leiding van de R.K. Kerk in Tsjecho-SIowakije heeft verklaard, dat zij het optreden van de regering in deze beschouwt als „een duidelijk bewijs, dat de communisten vastbe sloten zijn zich op vernietigende wijze te bemoeien met de geeste lijke zending vgn de Kerk". Anti-Sowjetcomplot in Leningrad Volgens een niet van andere zijde bevestigd bericht van „Der Abend" (Amerikaanse licentie) heeft de Sow- jet-Russische geheime politie te Le ningrad een complot op grote schaal tegen Stalin en de Sovjet-Unie ont dekt. Het blad vermeldt als bron „kringen in de omgeving van de SoXvj et-Russische bestuurscommissie in Duitsland". Leider van het complot zou maar schalk Govorof zijn. Bijna 200 voor aanstaande officieren, regerings- en partijfunctionarissen zouden er bij betrokken zijn, onder meer leden van het politiek directoraat van het rode leger, functionarissen van het ge- mee:, tebestuur te Leningrad en zelfs van het ministerie voor staatsveilig heid. De ontdekking van dit complot zou geleid hebben tot het wederin voeren van de doodstraf voor spion- nage en sabotage. De tot nog toe ge arresteerde samenzweerders worden voornamelijk beschouwd als aanhan gers van Sergei Kirof, de thans af gezette functionaris van het Polit bureau. Het doel van het complot zou ge weest zijn, een grotere niet-federale Scwjet-Russische republiek te vor men met Leningrad als hoofdstad. „Deze ondergrondse beschouwde de beloften van de So wj et-leiders als leugens en vreesde, dat de expansie politiek van Stalin de Sowjet-Unie op de rand van oorlog zou brengen", al dus het blad. Gevangenen kunnen in Engeland stemmen De kloosterzusters niet I De slotzusters in Engeland zullen tijdens de komende algemene verkie zingen in Engeland niet kunnen stem men, doch gevangenen, die hun straf uitzitten, worden wel daartoe in staat gesteld. Deze eigenaardige situatie kwam aan het licht toen de priorin van het Carmelitessen-klooster te Penn Fields dichtbij Wolverhampton voor de zes tien zusters in het klooster om stem biljetten verzocht, die per post kun nen worden opgezonden. Zij kreeg echter ten antwoord, dat er geen clausule voorkomt in de People Act van 1948. die de zusters machtigt te stemmen. In het officiële antwoord werd er bovendien aan toegevoegd, dat zij vrijwillig .van haar burger rechten afstand hadden gedaan. Toen echter de directeur van de strafgevangenis Strangeways te Man chester zich in verbinding stelde met het Ministerie van Binnenlandse Za ken, werd hem medegedeeld, dat de stembiljetten aan iedere gevangene wopden opgezonden. die er om ver- I zoekt. Misdadigers hebben zich naar het schijnt niet vrijwillig van hun [burgerrechten beroofd. DE 3e ZALIGVERKLARING IN HET H. JAAR. DE EERBIEDWAARDE ZUSTER VINCENTA. Gisteren heeft in de Sint Pieter te Rome de derde zaligverklaring van dit Heilig Jaar plaats gevon den, namelijk van de Spaanse reli gieuze Vincenta Maria Lopez Vicu na, die om haar werk voor de mo rele en materiële verheffing van de huisbedienden ook wel de „En- tel der bedienden" genoemd wordt. uster Vincenta is de tweede Spaanse religieuze, die in dit Heilig Jaar zalig verklaard is. Veertien da gen geleden was het de Spaanse kloosterzuster Maria Desolata Tor res Acosta, die zalig werd ver klaard. De plechtigheid in de Sint Pieter, die naar gewoonte versierd was met grote afbeeldingen van de miracu leuze gebeurtenissen, die op voor spraak van de nieuwe zalige zijn ge schied, werd door duizenden pel grims uit alle streken der wereld bijgewoond. Z.H. Paus Pius XII, die de afge lopen week door ziekte zijn kamer heeft moeten houden, was niet bij de zaligverklaring zelve tegenwoor dig, doch verscheen wel later op de dag, gedragen op de sedia gestato- ria, in de basiliek om de nieuwe za lige te vereren. Hij werd geestdrif tig toegejuicht door de menigte, waaronder zich ook de vierhonderd deelnemers aan het internationaal congres van de Katholieke pers be vonden. De Eerbiedwaardige Vincenta Maria Lopez y Vicuna, werd in 1847 uit adellijke ouders geboren. Reeds vroeg voelde zij zich aange trokken tot de huizen voor wezen en dienstmeisjes, door haar tante gesticht. Deze toewijding heeft zij nimmer verloren en zij heeft haar leven in dienst gesteld van de ver betering van het lot van huisbedien den. Nadat haar vader zijn aanvanke lijk verzet had opgegeven, ging Vincenta zich geheel wijden aan de stichting van haar tante. Na de dood van de laatste, nam zij de leiding op zich en in 1876 werd de congre gatie opgericht. De orde breidde zich snel uit. In 1926 werd op verzoek van Z. H. Paus Pius XI in Rome een huis ge sticht. In Londen en Parijs leiden de zusters van deze orde tehuizen voor meisjesstudenten. De in totaal ongeveer zestienhonderd religieu zen werken thans in 41 huizen in Europa, 20 in N. en Z. Amerika en 1 in Afrika. De stichteres overleed na een langdurige ziekte op de tweede Kerstdag van 1890. PRINSES MARIJKE DRIE JAAR Prinses Marijke vierde Zaterdag haar derde verjaardag. Ter gelegen heid hiervan ontving zij als „pete moei" van het jongste wapen van de koninklijke landmacht, de Verbin dingsdienst, een speciaal geschenk, bestaande uit een etui met zilveren lepel en vork, benevens „snoeperij". Links kolonel J. J. Marlet en ser geant L. F. Koolloos van de Ver bindingstroepen, die de jarige prin ses de „snoeperij" aanbieden. Prof. Romme over de handreiking der A -R. De zaak der Franse generaals Het blijft lekken De Parijse bladen hebben Zondag „geheime" documenten gepubliceera van generaal Georges Madie Revers, de centrale figuur in het onderzoek dat gaande is naar beweerde corrup tie in Indo-China. Zijn naam is genoemd in verband met het uitlekken naar de Vietname- ze'n van een geheim rapport over de politieke en militaire situatie in In do-China en hij had decommissie verzocht om eerherstel. Toen de documenten gisteren in de Franse bladen afgedrukt verschenen, tekende de voorzitter van de commis sie yan onderzoek. Edmond Miche- let in een rondschrijven aan zijn collega s protest van tegen dit „uitlek ken". Het bleek, dat het ook ge zocht moest worden bij Kriegel Valrimont, het enige communistische lid van de commissie. Deze verklaar de aan de pers, dat hij „het volste recht" had van de documenten ken nis te nemen en de inhoud ervan be kend te maken. In zijn traditionele rede voor de leden van de Partijraad der K.V.P. heeft prof. Romme, voorziter van de Tweede Kamerfractie, het zwaarte punt gelegd op de staatkundige toe stand. Vooreerst keek hij in de richting van prof. Anema en diens wens tot vorming van een nationaal kabinet, vooral nu de Indonesische kwestie geen moeilijkheid meer kan beteke nen en de interne staatkunde meer toenadering tussen de partijen moet brengen. Volgens prof. Romme zal niet reeds vandaag of morgen deze anti-revolu tionaire handreiking mogelijk zijn. doch er is aanleiding voor een open en onbevangen blik van deze zijde. Nader beraad en verheldering van denkbeelden zullen welkom zijn. Op de suggestie-Anema is prof Romme nader ingegaan. Als men er van uitgaat, dat met de P. v. d. A, in de oppositie sterk regeren prac- tisch onmogelijk is, moet toch gelden de redelijkheid van de gegroeide po litieke verhouding. Dan kwam prof Romme ,tot wat hij noemde het primaat van de bui tenlandse politiek. Voor ons land stelde hij voorop, dat ons buiten lands politiek beleid veel dieper is geworden en van duurzame aard. Dan moet een federale zelfstandig- heidspolitiek worden gevoerd, een wezenlijke groei van de Ned. Indone sische Unie inbegrepen. Reeds is er parlementair overleg in Benelux- verband. in Lake Succes. Genève en in de Parlementaire Unie. DE JARIGE PRINSES, zoals zij spelende met haar bezempjes, de deputatie van de Verbindingstroepen in de bibliotheek van het Konink lijk Paleis te Soestdijk verwelkomde. Links kolonel J. J. Marlet, inspecteur van de Verbindingstroepen, die het geschenk aanbood. Binnenlandse practijk inter nationaal uitdragen. Met verwijzing naar de Grond- wets-commissie, die onder leiding van minister van Schaik zal optre den, meende spr. te mogen aanne men, dat gestreefd wordt naar een Tweede Kamer van 15C leden, waar- waar óók de kath. fractie weer leden zal kunnen vrijmaken voor de ter reinen van binnen- en buitenlandse politiek. Dan het zaak, niet aauzijdig, maai" internationaal op te treden, recht en rechtvaardigheid over onze binnen landse practijk heen uit te dragen op internationaal terrein. Onlangs nog heeft Z.H. de Paus aangespoord i: deze richting. Op het terrein van de binnenlandse politiek yalt intussen zekere depres sie waar te nemen en de vooruit zichten zijn niet beter. De politiek van maatschappelijke leiders moe ten daarom waakzaam zijn, er weer boven-op tc komen. Wij moe ten de moeilijkheden onder ogen durven zien; de harmonie tussen al lerlei belangen moet w)eer groeien. Intussen zijn we er niet. Nu de .publiekrechtelijke bedrijfsorgani satie politiek is bereikt, meent men, dat het toch niets wordt. Dat zelfde geldt voor de wet op de On dernemingsraad. Men beseffe, dat het hier vóór alles gaat om zede lijke waarden, waarop ook Qua- dragesimo Anno uitdrukkelijk heeft gewezen. Voor ons land en ons volk staat er veel op het spel. waarschuwde prof. Romme. En hij besloot: ..Geve God ons al len te zamen, nooit af te laten aan het bouwen van zulk een maat schappij". Prof. Veraart kreeg een hulde in ontvangst te nemen bij gelegenheid van zijn onderscheiding na hoogst verdienstelijke arbeid voor de P.B.O. De Kring Leiden vraagt. Aan de uitgebreide gedachtenwis- seling 'van niet minder dan veertien aanwezigen, en waar kinderbijslag en classificatie, schoolgelc'heffing en leerplichttijd, en allerlei andere on derwerpen van politieke aard aan de orde waren, hebben ook de afge vaardigden Hoonhou* en De Kousen- maeker uit de Kring Leiden deelge nomen. De heer Hoonhout besprak de sta tus van Nieuw-Guinea. Hier mogen wij niet lijdzaam aanvaarden, doch moeten wij een standpunt handha- veh tegenover Sukarno, die reeds de aansluiting heeft gesuggereerd. De heer De Kousenmaeker achtte de rede van prof. Romme 't hoogte punt van het jaarlijks congres. Daarom stelde hij voor te bepalen, dat deze spreker jaarlijks op een congres zal terugkeren om rekening te geven van de politieke stand van zaken. Prof. Romme gaf deze laatste spre ker te verstaan, dat hij zeker zich niet zou onttrekken aan herhaald op treden voor de partij-instanties, maar niet hij heeft daarover te be slissen. Dit is een zaak van het partij bestuur. (Later zegde voorzitter An- driessen overweging toe). Tot de heer Hoonhout zeide hij, dat Nieuw- Guinea de volle aandacht van de fractie had; maar het gaat niet aan, reeds nu een uitspraak te doen, han gende de onderhandeingen. Staatssecretarissen, belasting- politiek en allerlei. In zijn verdere repliek heeft prof. Romme gewezen op het gesloten overleg, Jat thans geschiedt ten aan- zjen van de classificatie; daarom kon er nu moeilijk over worden gespro ken. Spr. heeft zich aangesloten bij de bedenking van de voorzitter der Eerste Kamerfractie ten aanzien van de gecombineerde betrekking, die minister Stikker thans vervult. Hij had echter geen bedenking tegen de uitbreiding van het aantal staatsse cretarissen, want het werk is tegen woordig vaak overstelpend. Prof. Romme heeft verder gewezen op de groei der belangstelling voor kinderbijslag aan zelfstandigen. Gerepatrieerden uit Indonesië moe ten volgens hem op de eerste plaats in sociaal opzicht worden opgevan gen De kwestie van de volksvoorlich ting zou waarlijk wel eens kunnen worden gebracht onder de aandacht van een bijzondere commissie. Voorzitter Andriessen zegde toe, de mogelijkheid te bespreken van het houden van een K.V.P.-congres over het primaat van buitenlandse staat kunde. De Kamerfractie zal blijven hameren op de bouw van woningen voor grote gezinnen. Enige voorzich tigheid ten aanzien van de plannen- Bouma achtte spr. wel geboden; maar hij wil eerst afwachten wat de mi nister zal antwoorden op zijn vragen in de Kamer. De belasting-politiek. Verder werd aan de Kring Leiden toegezegd de overweging van een rapport, waarin zal worden behandeld de sedert de bevrijding gevoerde be- lastingpolitiek. Met name de heer De Kousemaeker had de vraag gesteld, in hoeverre hier het partijprogram was verwezenlijkt en men had mee gedaan aan socialistische belasting- politiek. TWEEDE DAG. Een provincie-program over eenkomstig het subsidie beginsel. Op de tweede dag van de Partij raad der K.V.P. heeft dr. Mes een toelichting gegeven op het ontwerp provincieprogram 1950. dat onlangs werd gepubliceerd. De bedoeling is, dat overeenkomstig het subsidiari teitsbeginsel de rijkswetgever er naar zal streven, de werkingssfeer van de provincies uit te breiden. Dit zal mee brengen een grotere mate van auto nome bevoegdheden, van zelfbestuur vooral ook door eigen zelfstandige re- gelirg van een eigen budget. In het ontwerp zijn 14 concrete maatregelen voorgesteld, waarin de voorrang van het particulier initiatief met nadruk wordt bepleit Het voor gestelde streek-onderzoek werd uit gebreid tot het platteland en vooral op verzoek van de Brabantse kringen Den Bosch en Tilburg onderging het ontwerpprogram enige correctie en uitbreiding. Een van de belangrijke aanvullingen luidt voorrang van on rendabele gebieden worde met kracht door openbare nutsbedrijven nage streefd. Inzake de'gezondheidszorg werd aangedrongen op georganiseer de samenwerking tussen particulier initiatief en overheid. Een afgevaardigde van de Kring Leiden wees er on. dat de vijf ge meentelijke electriciteitsbedriiven in Zuid-Holland zeer grote winsten ma ken .hetgeen remmend is voor de electriciteitsvoorziening en bcwaar- liik voor de kleine gemeenten. Hii wil waken teeen uitbuiting van de klei nen door de groten. De heren Mes en v. Haren zullen enkele laat binnen gekomen amen dementen nader bezien. De Partijraad besloot met inachtneming van de beslissing der genoemde heren het ontwerp provincie-program goed te keuren. De Partijraad werd besloten met een toezegging van de voorzitter, de mogelijkheid van een Monumenten wet in de Kath. Kamerfractie te be spreken. Op het vliegveld Schiphol is Zater dagmorgen het nieuwe operation-ge- bouw geopend door de president- directeur van de K.L.M., dr. A. Ples- man. „De voorstudie en instructie", al dus de heer Plesman. „zullen straks zeer zwaar worden belast, wanneer wij een nieuw type vliegtuig zullen gaan gebruiken, dat misschien 60 pet. sneller is dan de huidige types.. Volgens dr. Plesman zou het onmo gelijk zijn geweest het bedrijf van de K.L.M. na de oorlog op te bouwen, indien het daarbij de werkkracht van het nieuwe buitenlandse personeel had moeten ontberen. „Wij hebben onze vleugels zeer krachtig uitgeslagen", zo vervolgde hij. „Voor de oorlog beschikten wij over 200 man vliegend personeel, on der wie 74 piloten. Thans leggen de K.L.M.-machines meer dan 40 mil- lioen kilometer per jaar af met 1220 man vliegend personeel, onder wie 400 piloten". KoA-h-M^e... Geluk, dat gekocht wordt met het zieleleed van de naaste, verkeert in de bitterste droefenis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1