S)e£cicbe6ou/tei/nt
Churchill wil het nog eens
proberen met Stalin
Is het op Oöst-Java beter
Chinees vriendschapsver
drag met Moskou
Een veldslag in Italië's
parlement
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. W1LMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 15 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG No.
Daarom gingen Mao
en Molotol samen
naar de schouwburg
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Als hij tenminste premier wordt
r\E LEIDER DER BRITSE CONSERVATIEVEN, WINSTON CHUR
CHILL, heeft Dinsdag in een verkiezingsrede te Edinburgh laten
doorschemeren, dat als hij na de algemene verkiezingen weer pre
mier zou worden, hij persoonlijk bij maarschalk Stalin stappen zov
doen, teneinde „in een uiterste krachtsinspanning" te pogen een eini
te maken aan de koude oorlog. Churchill herinnerde aan zijn vroege
re betrekkingen met Stalin en zeide, dat hij onwillekeurig tcruj:
moest komen op het denkbeeld van nieuwe besprekingen met de Sow-
jet-Unie op het hoogste niveau Hij zeide zich aangetrokken te gevoe
len tot het denkbeeld om in een uiterste krachtsinspanning de kloof
tussen de twee werelden te overbruggen, zodat elk zijn eigen leven
zou kunnen leiden, zo niet in vriendschap, dan toch ten minste zonder
de gehate koude oorlog.
Het Amerikaanse machtsover
wicht, bijna een monopolie, op het
terrein der atoomwapenen acht
Churchill de zekerste garantie voor
wereldvrede. „Wij zien twee we
relden in slagorde tegenover elkan
der geschaard op een wijze, onge
kend in de historie. Ik ben van me
ning, dat christenen niet de deur
moeten toeslaan voor de hoop, een
nieuw fundament te kunnen leg
gen voor het leven van de mens.''
De buitenlandse politiek sedert
de wereldoorlog aan een onderzoek
onderwerpend, verklaarde Chui-
chill, dat Bevin en Attlee volgens
hem 'n algemeen juiste koers heb
ben gevolgd daarbij echter menige
erbarmelijke blunder makend. Het
gevolg is, dat de Britse politiek
thans een gelijkelijk ongunstig ont
haal vindt bij Fransen en Duitsers,
Joden en Arabieren, communisten
en anti-communisten.
Ook richtte de conservatieve lei
der bittere verwijten tot de La-
bour-regering, omdat zij ten achter
is gebleven „op het geheimzinnige
gebied van de atoomoorlog", mede
in aanmerking genomen de grote
sommen, die voor defensie worden
uitgegeven. (Reuter).
B-36
bommenwerper
vermist
Een B-36, de grootste bommenwer
per in de wereld, met 17 man aan
boord is ongeveer 650 K.M. ten
Noordwesten van Seattle (in de staat
Washington) in Brits-Columbia ge
dwongen te landen door ijsvorming en
brand in een motor, aldus verneemt
Reuter uit gezaghebbende bron.
Volgens een zegsman is het vlieg
tuig „ongetwijfeld" in het ijskoude
water voor de kust van Brits-Colum
bia terecht gekomen.
Het zesmotorige toestel, dat de eer
ste B-36 is, die ooit werd vermist, was
vertrokken uit de luchtmachtbasis
Nielson nabij Fairbanks (Alaska).
Vliegtuigen zijn opgestegen om het
vermiste vliegtuig op te sporen.
PAASIKIVI WORDT OPNIEUW
PRESIDENT.
De herkiezing van Paasikivi als
president van Finland is gister
avond zeker geworden, doordat 64
kiesmannen van de sociaaldemo
cratische partij eenstemmig hebben
besloten hun stem op hem uit te
brengen.
ROEMEENSE BISSCHOP VOOR
HET GERECHT GEDAAGD.
Radio Vaticana meldt, dat een
Roemeense bisschop, mgr. Aaron
Martin, binnenkort voor een Roe
meens hof onder beschuldiging van
het voeren van een staatsvijandige
activiteit, zal terecht staan. Dit zal
de eerste keer zijn, dat een Rooms
Katholieke bisschop in Roemenië
terecht staat.
DE „GROOTE BEER" IN REVISIE.
Het troepentransportschip „De
Groote Beer", dat al zoveel troepen
van en naar Indonesië heeft ge
bracht, ligt thans in het dok bij de
Nederlandse Dok- en Scheepsbouw
Maatschappij voor een algehele re
visie. Op het achterschip is de bouw
van een sloependek reeds voltooid.
De „Groote Beer" in het dok.
Westerling heeit daar een collega
DE TOESTAND IN OOST-JAVA is in vergelijking met die in West-
Java veel beter. Dat verklaarde kapitein Sutomo, die met kolonel
Bambang in opdracht van de minister van defensie een inspectiereis
door Oost-Java heeft gemaakt naar aanleiding van de jongste berich
ten over de onrustbarende toestanden op de ondernemingen in dat ge
bied. In Oost-Java, aldus kapitein Sutomo, heeft men niet te maken
met de A-P.R.A. of acties van Westerling.
PROSIT, OUDE SERGEANT! Het
is een aardige gewoonte in Engeland,
de gevels van verscheidene dorps-
café's te versieren met een 1 uithang
bord, waarop de beeltenis van een
beroemde Engelse soldaat. Dit leger
van oud-strijders is thans uitgebreid
met de beeltenis van sergeant Ste
vens, een gepensionneerde, die thans
te Chelsea vertoeft. Een paar ge-
pensionneerden van Chelsea dron
ken een toast op sergeant Stevens,
nadat het bord aan de gevel van de
herberg te Enfield (Middlesex)
plechtig was onthuld.
Wel heeft een zekere luitenant
Loth van het Koninklijk Neder
lands Indische leger enige onrust
verwekt in het Djemberse. Maar
zijn actie kan echter niet worden
vergeleken met die van Westerling.
Bovendien bestaat er een goede
samenwerking tussen de onderne
mers en de T.N.I. in de bestrijding
van de actie van Loth.
Kapitein Sutomo deelde verder
mee, dat in de Oosthoek niet veel
ongeregelde benden meer opereren.
Beweringen als zouden er benden
ter sterkte van tienduizenden rond-
zijn sterk overdreven.
GEEN SCHATING?
Kolonel Bambang heeft in het
Malangse de zestiende brigade van
kolonel Warouw ontbonden. De
brigade-Warouw stond bij de on
dernemers bekend als sympatise-
rend met het communisme
Kapitein Sutomo, vertelde ook
dat vele gedemobiliseerde militairen
van de T.N.I., in de maatschappij
moeten worden teruggeleid. Zij
worden voorlopig ondergebracht in
zogenaamde rehabilitatiekampen en
dat kost veel geld. De organisatie,
die met dit werk is belast, heeft zich
tot de ondernemers en andere wel
gestelde mensen gewend om finan
ciële steun, maar nooit is er door de
T.N.I. een schatting geheven.
Wat betreft de afschaffing van de
deelstaat Oost-Java haalde hij een
gebeurtenis aan, welke twee weken
geleden heeft plaats gehad en die
zou bewijzen, dat de beweging, die
de afschaffing voorstaat, werkelijk
op de wil van het volk steunt. De
heer Chr. van der Plas, de vroege
re gouverneur van Oost-Java, zou
in het Bondowosose door een me
nigte zijn ontvangen, die spandoe
ken meedroeg waarop stond: Ver
laat zo spoedig mogelijk Oost-Java.
ARRESTATIES IN BANDUNG EN
DJAKARTA
De laatste weken zijn in Bandung
meer dan 200 arrestaties verricht,
aldus vernam de correspondent van
Aneta. Behalve de reeds genoemden
bevinden zich onder hen ook twee
zoons vavn Raden Suriakartalegowa.
In Djakarta is dë inspecteur van
politie van de inlichtingendienst
Zwart, naar aangenomen wordt in
verband met de affaire Westerling,
gearresteerd, en voorts zijn in ver
band met de interne politiezaken de
commissaris van politie van Asbeck
Brusse en de inspecteur van politie
Merghard gearresteerd.
HANS KAART MAG NIET SPELEN
IN MIDDEN-JA VA.
Het gezelschap van Hans Kaart, dat
in Indonesië voor de Nederlandse
militairen optreedt, is door de Ne
derlandse troepencommandant in M.
Java het optreden in Midden-Java
ontzegd. De reden hiervan zou zijn,
dat Kaart in Pekalongan weigerde op
te treden voor een publiek, onder
wie zich ook een aantal T.N.I.-officie-
ren bevond, meldt het „N. v. d. D."
In Tegal had Kaart al bezwaren
gemaakt tegen het feit, dat zich on
der het publiek enkele officieren van
de T.N.I. bevonden. In deze plaats
had Kaart de voorstelling echter la
ten doorgaan. De volgende avond in
Pekalongan weigerde hij echter onder
dergelijke omstandigheden op te tre
den, hetgeen het eerder genoemd ge
volg heeft gehad.
Min. Stikker op reis
Hij spreekt met
Bevin en Cripps
Mr. D. U. Stikker heeft gisteren
te Londen in zijn kwaliteit van
politiek leider van' de O.E.E.S. een
onderhoud gehad met Ernest Bevin
en Sir Stafford Cripps. In Den
Haag legt men verband tussen mr.
Stikker's bezoek aan Engeland en
de pogingen een monetaire rege
ling te treffen tussen Finebel-lan-
den en het sterlingblok.
De Britse regering acht oplossing
van dit vraagstuk van het aller
grootste belang en is vast besloten
alles te doen wat zij kan, om te
zorgen, dat succes wordt verkregen.
Maar een zaak van een dergelijke
ingewikkeldheid vereist tijd, om tot
oplossing te worden gebracht, al
dus werd verklaard.
De heer Stikker zal zich Donder
dag a.s. naar Parijs begeg/eu e:i
vervolgens naar Nederland terug
keren. De minister hoopt op 22 en
23 Februari een bezoek te brengen
aan Bonn, om daar de hoge com
missaris en leden van de Duitse re
gering te ontmoeten. Op uitnodiging
van de Amerikaanse autoriteiten
zal minister Stikker op 26 Februari
voor een_ kort bezoek naar Was
hington vertrekken.
WAAR HET KONINKUJK
GEZIN VERBL'JFT
Tegen de wederopstanding van
Japans imperialisme
JWTA TWEE MAANDEN van onderhandelingen in Moskou tussen de lei-
der van de Chinese communisten Mao tse Toeng en het Kremlin, heeft
radio Peking gisteravond bekend gemaakt, dat Rusland en China een
vriendschapsverdrag voor de duur van 30 jaar hebben gesloten. Het
pact is gericht tegen „de wederopstanding van het Japanse imperialis
me en tegen iedere agressie van welk land ook, dat direct of indirect in
verbinding staat met Japan".
50 Afgevaardigden met elkaar slaags
TEN VECHTPARTIJ brak gisteravond uit in het Italiaanse parle-
ment, toen een communistische afgevaardigde op premier de Gasperi
losstormde, met het voornemen deze een slag toe te brengen. Zes afge
vaardigden, onder wie een vrouw, moesten zich door de eerste hulp
post van het parlement laten behandelen wegens bijtwonden, blauwe
ogen en builen. De minister van Arbeid, Marazza, was door een commu
nist in zijn duim gebeten.
Communisten
relletje te Nice
Wapens in zee
gesmeten
Het verdrag werd gisteren in Mos
kou ondertekend en bekend gemaakt
in een gezamenlijke verklaring van
Mao tse Toeng en de Russische mi
nister van Buitenlandse Zaken, An
dre j Visjinski.
De leider van de Chinese commu
nisten vertrok op 16 December naar
Moskou, vrijwel onmiddellijk nadat
alle georganiseerde verzet van de na
tionalistische legers op het Chinese
vasteland was gebroken. Een maand
later voegde zich ook de minister
van buitenlandse zaken, Tsjou en Lai,
bij Mao's staf in Moskou. Het Ame
rikaanse ministerie van buitenlandse
zaken maakte intussen bekend, dat de
Chinese communisten met de Rus
sen geheime accoorden sloten, waarbij
de vier rijkste provincies van China,
Mandsjoerije, Binnen- en Buiten-
Mongolië en Sinkiang aan de Russi
sche invloedssfeer werden afgestaan.
Bovendien eiste Moskou de beschik
king over zeven havens aan de Grote
Oceaan.
Radio-Moskou maakte gisteravond
bekend, dat krachtens het verdrag
van vriendschap de havenstad Port
Arthur door de Russen zal worden
ontruimd en de spoorlijn van Sjan-
sjoeng in Mandsjoerije terug onder
Chinees beheer komt. Deze spoorlijn
was in 1945 door maarschalk Tsjang
Kai Sjek aan de Russen afgestaan.
Deze twee voorwaarden zullen pas
echter van kracht worden, wanneer
een vredesverdrag met Japan wordt
gesloten. Buiten-Mongolië wordt er
kend als een „onafhankelijke staat".
Eigendommen, die de Russen van
economische organisaties van Japan
ners in Mandsjoerije hebben afgeno
men, zullen zonder enige vergoeding
aan China worden overgedragen.
DE ONGEREGELDHEDEN TE
JOHANNESBURG.
Politieversterkingen en brand
weerauto's zijn gisteravond uitge
rukt naar Newclare, aan de buiten
wijken van Johannesburg, waar op
nieuw ongeregeldheden zijn uitge
broken.
De politie voerde gistermorgen
vroeg razzia's uit in Newclare en
zij arresteerde 250 inheemsen, nadat
Maandagavond bij een botsing tus
sen politie en inheemsen aan beide
zijden personen waren gewond. Er
werd gebruik gemaakt van gewe
n, traangas en stenen.
Twaalf blanken en 7 inheemsen
zijn ernstig gewond in het zieken
huis opgenomen. Toen de politie de
plunderaars en barricadestrijders te
Nawclare tenslotte had uiteenge
dreven, waren de straten bezaaid
met stenen en glas.
De aanleiding voor het gevecht, dat
het debat over het vertrouwensvotum
in de nieuwe regering onderbrak, was
de Gasperi's verwijzing naar een ver
gadering van linkse afgevaardigden
na het doodschieten van zes stakers
te Modena. De minister-president
noemde deze vergadering de „parade
van Modena". De linkse afgevaardig
den ontvingen deze woorden met een
gehuil van woede en stormden op de
banken van de christen-democraten
toe.
De 30-jarige Siciliaan Luigi di
Mauro baande zich een weg door de
rijen der christen-democraten naar de
premier, toen hij door minister Ma
razza werd gegrepen. Ongeveer 50
afgevaardigden van alle partijen na
men aan het gevecht deel. Na tever
geefs te "hebben getracht de orde te
herstellen, verdaagde de voorzitter
het debat 15 minuten en liet de sire
nes loeien om de publieke tribune te
ontruimen. De communisten-leider
Palmiro Togliatti, bevond zich te mid
den der vechtenden, zijn bril dansend
op zijn neus, maar niemand zag hem
klappen uitdelen.
Na de hervatting van de vergade
ring werd bij handopsteken besloten
de communist Mauro te schorsen als
Kamerlid. Mauro verliet de Kamer
onder liiide toejuichingen van zijn
partijgenoten.
De nationale raad van de Franse
bond van spoorwegarbeiders heeft,
na een mislukte poging bij de spoor
weg directie om zijn looneisen inge
willigd te krijgen, besloten alle
spoorwegarbeiders te verzoeken op
Vrijdag 17 Februari aanstaande van
acht tot tien uur het werk stop te
zetten.
KRANKZINNIGE LEGDE EEN BOM
De ontploffing, die gistermorgen
voor de ingang van het parlements
gebouw te Helsinki is veroorzaakt,
is volgens de politie het werk van
een krankzinnige.
De bom was van karton gemaakt
en gevuld met dynamiet.
KONINGIN BEZOCHT
HERSTELLENDE MILITAIREN.
Vroeg in de middag bracht H. M.
Koningin Juliana gisteren een infor
meel bezoek aan het revalidatie-cen-
trum Aardenburg (het militair her-
stellings- en trainingsoord) te Doorn.
H. M. de Koningin bracht haar on
verwachte bezoek om zich op de
hoogte te stellen van de revalidatie
der patiënten.
In de therapeutische afdelingen on
derhield Hare Majesteit zich met ver
schillende patiënten en afdelings
hoofden. Een der patiënten bood haar
op de afdeling arbeidstherapie enige
producten van de inrichting aan. De
Koningin toonde een levendige be
langstelling voor het lot van de in
valide militairen.
HET BEZOEK VAN PRINS
BERNHARD AAN BRAZILlë.
Voor het bezoek van prins Bern-
hard aan Brazilië is het volgende
programma vastgesteld:
Donderdag 16 Februari vertrekt
prins Bernhard naar Petropolis om
aan de president van Brazilië een
bezoek te brengen. In het paleis Rio
Negro biedt president Dutra de
prins een lunch aan. Van 17.30 tot
18.30 uur ontvangst van de Neder
landse kolonie ten huize van Hr Ms
gezant, 's Avonds diner in het paleis
Itamaraty.
Vrijdag 17 Februari bezichtiging
van Rio de Janeiro en omstreken met
een lunch te Tijuca. Voor deze dag
staat tevens op het programma een
ontvangst van het bestuur van het
instituto BrasilHolanda.
's Avonds diner in het Copacabana
Palace hotel, aangeboden door ZKH
aan hoge Braziliaanse autoriteiten en
andere gasten.
Zaterdag 18 Februari: voor deze
dag is een onofficieel programma sa
mengesteld.
Zondag te 13.30 uur zal prins Bern
hard per vliegtuig vertrekken.
4 MEI NATIONALE HERDENKING
DER GEVALLENEN.
De raad van ministers heeft goed
keuring gehecht aan het plan van de
Commissie Nationale Herdenking om
op 4 Mei a.s. weer een algemene her
denking te houden van hen, die voor
de vrijheid van het vaderland geval
len zijn.
In dit verband zullen worden her
dacht de militairen van de Nederland
se strijdkrachten, de zeelieden, de
verzetsstrijders, de geallieerde mili
tairen en alle overigen, die waar ook
ter wereld in de jaren van de jong
ste oorlog te land, ter zee of in de
lucht voor de vrijheid van het ko
ninkrijk zijn gevallen of als Neder
lander of Nederlands onderdaan ten
gevolge van tegen hen gerichte vijan
delijk actie zijn omgekomen.
DR. WIBAUT VERLAAT KAMER.
Dr. F. Wibaut, die voor de P. v. d.
A. zitting had in de Eerste Kamer
heeft voor zijn lidmaatschap be
dankt. De heer Wibaut was in De
cember tot de Kamer toegetreden.
Te Nice hebben communistische
elementen zich verzet tegen het uit
varen van een schip, geladen met
voor Indo-China bestemde wapenen.
Hoewel de politie optrad met traan-
gasbommen, gelukte het de commu
nisten de kaden te bezetten en zich
meester te maken van het oorlogs
tuig dat daar stond opgesteld om in
geladen te worden. De wapenen wer
den in het water geworpen. Er waren
kisten bij de lading, welke volgens
dc politie materiaal bevatte voor
startbanen van „bijzondere toestel
len". Men neemt aan dat er een soort
vliegende bommen wordt bedoeld.
Dit staaltje van optreden van door
communisten opgestookte havenar
beiders geeft een treurig beeld van
de wijze waarop de Franse regering
binnenslands de orde handhaaft.
Overal zijn er nu reeds stakingen aan
gekondigd voor het ogenblik waarop
de zendingen Amerikaanse wapenen
voor Europa gelost zullen worden.
Dingen zoals er nu te Nice zijn ge
beurd dragen er in hoge mate toe bij,
om het wantrouwen dat er in Ameri
ka bestaat wat betreft de kracht cn
de waarde van de Westeuropese ver
dediging, ten doen toenemen.
De Finnen, die de ramp met de
Karnula overleefd hebben, zijn van
morgen met een toestel van de Fin
se luchtvaartmaatschappij Aero naar
Helsinki teruggekeerd. Alleen de bei
de verstekelingen bevinden zich nog
onder de hoede van de Amsterdamse
vreemdelingenpolitie. Zij zullen bin
nenkort per schip of trein naar hun
land terugkeren.
De op 27 Januari jl. terechtgestel-
De SD-spion Antonius van der Waals
zou op de dag voor zijn dood ophel
dering hebben verschaft over enige
kwesties, die' hij tevoren niet had
willen bekennen.
Volgens de „N.R.C." zou deze be
kentenis achteraf een bevestiging be
tekenen van de overweging van de
Bijzondere Raad van Cassatie, dat
verdachte niet geacht kon worden te
goeder trouw te zijn geweest. De
Raad overwoog bovendien, dat het
Bijz. Gerechtshof in eerste instantie
terecht betekenis heeft ontzegd aan
nog niet opgehelderde achtergron
den van het „Englandspiel".
voor de Telepaath!
Kort geleden verdween zo
als gemeld uit het kleedkastje
van een kellner in de AVRO-stu-
dio een nieuw electrisch scheer-
apparaat.
Enkele dagen later verscheen
op het mededelingenbord in
deze studio het bericht, dat de
telepaath Jonglisto, die in een
Bonte Trein-programma optrad,
naam en adres van de dief langs
telepatische weg had opge
spoord. De dief moest het gesto
len apparaat voor vandaag terug
bezorgen, anders zou hij door de
telepaath worden ontmaskerd.
Het resultaat is, dat de dief, ken
nelijk onder de indruk gekomen,
het risico ontmaskerd te worden
niet heeft durven nemen. Giste
ren heeft hij in een anoniem
postpakket het scheerapparaat
aan dë bestolene teruggezonden.
KaAAtlije.
Er zijn herinneringen,
smart als met een gloeie
ons hart heeft gebrand.
die de
;jzer in