S)e £cicl6e(Boii/fcci/nt Het gevaarlijkste gebied is Z.O. Azië Arrestaties in Pasundan Controle op Duitslands demilitarisering Amerikaanse mijnwerkers weigeren te werken Charleroi leeft op een vulkaan Vtireoteor: C. M. VAN HAMERSVELD. Boofdredactenr: TH VVILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 14 FEBRUARI 1950 41ste JAARGANG Azië is gevaarlijker dan Europa Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Zwaartepunt van Amerika's strategie moet verlegd worden j^E AMERIKAANSE STAFCHEFS zijn tot de overtuiging gekomen, dat het zwaartepunt van Amerika's wereldstrategie verplaatst moet wor den van Europa naar Azië, inzonderheid naar het Zuidoostelijk deel van dat werelddeel, verneemt Reuter. Dit is het resultaat van de reis, die ge neraal Bradley en zijn gezelschap in een tijdverloop van tien dagen langs de strategisch belangrijke punten in het Verre Oosten hebben gemaakt. Volgens gezaghebbende bronnen hebben zij geconcludeerd, dat een crisis of noodtoestand in de militaire betekenis van het woord met meer waar schijnlijkheid zal kunnen uitbreken in Azië dan in Europa. Zuidoost-Azië wordt beschouwd als het gevaarlijkste gebied, met name Indo-China, waar de Verenigde Staten en de door de Sovjets gedomineerde landen reeds elkander bestrijdende regeringen hebben erkend. Generaal Bradley bracht Maandag een bezoek aan het Witte Huis en verklaarde na afloop: „Wij hebben president Truman een rapport overhandigd, waarin wij on ze mening hebben weergegeven over ae stappen, die genomen moeten wor den om aan de communistische ex pansie in Azië een halt toe te roepen". Op hetzelfde ogenblik waarop Bradley te Washington bovenstaan de verklaring aflegde, waren in Bang kok de 17 hoogste diplomatieke ver tegenwoordigers der V.S. in Azië bij een in een conferentie, die zo geheim is, dat zelfs de agenda niet werd be kendgemaakt. De reizende ambassa deur der V.S., dr Philip Jessup, die ook de vergadering bijwoonde, wilde er alleen van zeggen, dat het „infor matieve besprekingen" zijn. Tegelijkertijd melddden U.P. en Aneta uit Washington, dat het State Department voorstellen uitwerkt om Indo-China, Birma, Thailand (Siam) en Indonesië van Amerikaanse wa pens te voorzien. Deze kwestie zou ook ter sprake gekomen zijn toen de drie stafchefs Zaterdag aan president Truman hun rapport overhandigden. In een ultimatum aan de regering van Israël verklaart het „godsdienstig blok" dat, zo binnen drie dagen geen antwoord is ontvangen op het schrij ven aan de eerste minister met be trekking tot het godsdienstonderricht in de immigratiekampen, de 3 mi nisters van het „godsdienstig blok" uit de regering zullen treden. In 'af wachting weigeren zij de kabinets raad bij te wonen. De leiders van het blok hebben aan eeh A.F.P.-corres- pondent verklaard, dat een crisis moeilijk kan worden vermeden. DE CHINESE LEIDERS TE MOSKOU. Mao Tse Toeng en Tsjoe EN Lai, resp. minister-president en minister van buitenlandse zaken van de Chi nese volksrepubliek, hebben Maan dagavond een voorstelling bijge woond. Het feit dat hooggeplaatste Russen als Molotof, Wisjinsky en maarschalk Worosjilof Mao en Tsjoe vergezelden, wordt te Moskou uitge legd als een nieuwe logenstraffing van de in het buitenland verspreide geruchten, als zouden ernstige me ningsverschillen zijn gerezen tussen de Chinese en de Russische onderhan delaars. Men is integendeel van me ning, dat verstrekkende accoorden zijn gesloten en dat de bekendma king daarvan niet lang meer op zich zal laten wachten. In verband met aliaire-Westerling Zondagavond is te Bandung gear resteerd Pandji Sunario, lid van het parlement van Pasundan, die lid was van de delegatie van Pasundan ter R.T.C. Zaterdagavond waren reeds gearresteerd de commissarissen van politie van Pasundan Jusuf en Dja- kanum en het echtpaar Sunario. De heer Sunario is commissaris van po litie te Bandung, zijn echtgenote, een dochter van de wali negara Wi- ranata Kusuman, maakte onlangs een reis naar de Verenigde Staten. Ook de heer Suria Kartalegawa, die spe ciaal in 1947 van zich deed spreken ■door de „Pasundan-coup" te Buiten zorg, bevindt zich onder de gearres teerden. De arrestaties werden uit gevoerd door het corps politsie mi- liter. Hoewel er in verband met deze in hechtenisnemingen geen officiële in lichtingen werdén verstrëkt, deelde de neer Sujose, de voorzitter van de fraksi Indonesia in het parlement van Pasundan, aan Aneta mede, dat te Bandung algemeen wordt aange nomen, dat de arrestaties verband houden met de affaire-Westerling en hij zeide ook, dat de parlementsleden Muchsan, Djajapraire (die was aan gewezen als lid van het parlement der R.I.S.) en Djajasukita, reeds eerder waren gearresteerd. De heer Sujose deelde voorts mede, dat de maatregel van de commissa ris der R.J.S. in Pasundan van het voorlopig op non-actief stellen van 't parlement van Pasundan, zal worden besproken met de minister van bin nenlandse zaken der R.I.S. DE KERK IN JOEGO-SLAVIë. De Rooms-Katholieke persdienst te Wenen heeft de volgende verklaring gepubliceerd: „Na vijf jaar van Ti- toïsme in Joego-Slavië zijn 186 pries ters zonder proces geëxecuteerd, 32 na proces, 82 gevangen genomen, 519 zonder proces gedeporteerd, terwijl 89 priesters vermist worden. 7314 kerken en kapellen zijn vernield". HELPT HET NEDERLANDSE SA NATORIUM TE DAVOS. Door de devaluatie van de gulden is de toestand voor het Nederlandse sa natorium te Davos, die toch al niet rooskleurig was, nijpend geworden. De hulpactie Davos is begonnen met de verkoop van modelbedjes voor 1190,aan verenigingen, organi saties, enz., teneinde aan de nood toestand een einde te maken. Voor de opbrengst van één bedje kan een onvermogende patiënt een half jaar worden verpleegd. Een paar deken- fabrikanten hebben gratis dekentjes voor de modelbedjes afgestaan, een textielfabrikant leverde het katoen, en de leerlingen van de huishoud school aan de Laan van Meerder- voort te 's-Gravenhage, maakten de matrasjes, kussens en lakentjes. Reeds 55 bedjes zijn verkocht aan instellingen en particulieren. Ook H.M. Koningin Juliana heeft een bedje gekocht Deze foto toont U het bedje voor H.M. de Koningin, met bijbehorend plaatje, waarop staat: de Hulpactie Davos dankt H.M. koningin Juliana. Tegen het bevel van Lewis in /"ONDANKS HET BEVEL van hun vakbondleider, John Lewis, hebben de 400.000 stakende Amerikaanse mijnwerkers het werk gisteren niet hervat. De stemming onder de stakers, is na het gerechtelijke bevel aan Lewis de actie onmiddellijk af te gelasten, uitgegroeid tot een stille ver bittering. „Geen nieuw looncontract, dan ook geen werk", schijnt op het ogenblik het parool te zijn, dat de mijnwerkers elkaar spontaan door geven. De Amerikaanse mijnwerkers hebben nog nooit zonder looncon tract gewerkt. Zij zijn er zich van bewust, dat hun leider, Lewis, voor de sterke arm van president Truman heeft moeten zwichten en hebben daarom besloten hun lot in eigen handen te nemen. De directies van de kolenmijnen hebben zich bereid verklaard met de vakbond van Lewis, United Minewor- kers, over een nieuw contract te on derhandelen op voorwaarde, dat de mijnwerkers eerst het werk hervat ten. De mijnwerkers beschouwen dit als een inbreuk op de traditie. Toen gistermorgen de sirenes in Pittsburgh het begin van het werk aankondig den, bleef alles stil. Er was niemand. Intussen is de kolenvoorraad om de Amerikaanse industrie op gang te houden nog slechts voor veertien da gen toereikend. Het conflict tussen de mijnwerkers en de directies der kolenmijnen duurt nu reeds bijna acht maanden. De di recties wilden het oude contract, dat op 30 Juni van het vorige jaar ein digde, gewoon verlengen, maar Le wis eiste een loonsverhoging van 40 dollarcent per uur. De onderhande lingen wilden niet vlotten en om de directies tot meer bereidwilligheid aan te sporen, ondernam Lewis een industriële guerilla. Hij liet eerst de eigenaars der kolenmijnen gezamen lijk nieuwe voorstellen doen, die hem niet bevredigden. Toen begon Lewis contracten af te sluiten met mijn eigenaren afzonderlijk in de ver wachting, dat de grotere bazen wel zouden volgen. Toen ook deze tactiek faalde, kwa men de werkweek-van-drie-dagen en de „werkweken", waarin helemaal niets werd gedaan. Lewis kent de kracht van zijn positie. De Ameri kaanse industrie kan slechts draaien, wanneer zijn mijnwerkers kolen del ven. Hij beheerst een belangrijke sec tor van de Amerikaanse economie. Met de hem eigen hardnekkigheid manoeuvreert hij naar „zijn" recht, dat hij onoverwinnelijk acht. De tijd is in ieder geval aan de zijde van Lewis en zijn mijnwerkers, vooral nu de Amerikaanse fabrieken haar laat ste voorraden moeten aanspreken. Nog kolen voor twee weken; zo klein zijn de voorraden nog nooit geweest. De regering is niet van plan Lewis onmiddellijk gerechtelijk te laten vervolgen. Zij heeft de stille hoop. dat de staking geleidelijk zal verlo pen. Bovendien heeft Lewis voldaan aan het bevel om de actie te herroe pen. Maar in bepaalde kringen, voor- ai die tégen Lewis zijn. wordt gezegd, dat zijn bevel aan de mijnwerkers v/eer aan de arbeid te gaan, slechts formeel is; de mijnwerkers beseffen, „BOEKEN EN BOEKEN" Van 25 Februari tot 4 Maagt wordt er in ons land de jaarlijkse propaganda- veek voor het goede boek gehouden, ant er zijn „boeken en boeken". ":r>t alleen wat de kwaliteit., maar wat de kwantiteit betref. Tier ziet u naast elkaar twee uiter sten in kwantiteit. Het zijn de Ilias van Homerus en een miniatuuruit gave van de Nederlandse Grondwet. Wij mogen ons gelukkig prijzen, dat de omvang van de meeste boeken, die bij onze uitgevers verschijnen tus sen deze twee exemplaren ligt. EXPLOSIE VOOR FINS PARLEMENTSGEBOUW. Vanochtend vroeg heeft zich een explosie voorgedaan bij de hoofdin gang van het Finse parlementsge bouw te Helsinki. Er is enige scha de aangericht. De politie heeft de om geving afgezet. dat Lewis het alleen maar heeft ge daan om de gerechtelijke straf een boete ter waarde van l]/2 millioen gulden te ontlopen. De leiders van de bij de United Mineworkers aan gesloten bonden hebben ook 't bevel uitgevaardigd het werk te hervatten. Zij zeggen, dat hieraan niet is vol daan, omdat de mijnwerkers zelf wei geren tegen hun zin en zonder con tract naar de mijnen te worden ge stuurd. Sedert twee jaren woedt onder de wijk van Marburg in Charleroi een ondergrondse brand en ondanks het feit, dat de regering een bedrag van frs. 10 millioen ter beschikking stel de, is men er nog niet in geslaagd het vuur te doven. In Februari 1948,bemerkten de be woners van de Fortstraat en de Ber- trandlaan te Charleroi plotseling, dat rook opsteeg uit een met afval van de kolenmijnen gevuld dal. Het stadsbestuur, dat onmiddellijk maat regelen narri, deed de smeulende grond en de omgeving met water be sproeien, doch al spoedig bleek, dat dit niet veel hielp. Hierop werden diepe geulen gegraven, die de bran dende bodem van het overige gedeel te van de stad moesten afscheiden en die op sommige plaatsen een diepte van 26 meter bereikten. Deze geu len werden voortdurend met water gevuld en er werd een beek naar toe geleid. Ook dit baatte echter weinig, want weldra stelde men vast, dat de vuurpoel zich tot onder de gegra ven kanalen uitbreidde en dat het water, dat daarin werd gestort, in vrij korte tijd begon te koken. Een nieuwe commisie van onder zoek stelde hierop voor, het vuur te doven door verslijking van de bran dende strook grond. In de bodem werden tal van putten gegraven, die gevuld werden met een mengsel van cement, klei en kalk. Hoewel het vuur op sommige plaatsen door deze maatregel werd bedwongen, slaagde men er niet in het geheel te doven. De laatste tijd heeft de onder grondse brand een dusdanige afme ting aangenomen, dat men tot de af braak van sommige gebouwen is moeten overgaan. Verscheidene hui zen werden ook ontruimd en de be woners naar veiliger plaatsen over gebracht. Het gemeentebestuur heeft inmid dels de kolenmijn „Mambourg" een proces aangedaan. Nieuwe wet voor del industrie De geallieerde militaire veiligheids commissie in Duitsland is bezig met een wetsontwerp ter vervanging van wet 43, die de voorwaarden bevat voor een gedemilitariseerde Duitse industrie onder viermogendheden- contróle. Het nieuwe wetsontwerp zal op basis van een controle der drie Westelijke mogendheden berus ten, aldus is door een geallieerde functionaris te Frankfort meege deeld. Generaal-majoor James Hodges, het Amerikaanse lid van de militaire veiligheidscommissie, zegt in een rapport over het werk van de com missie, dat er tot op heden nog geen zekerheid over bestaat, of Duitsland wel geheel gedemilitariseerd is. De controle op het wetenschappe lijke onderzoek in Duitsland noemde hij betrekkelijk gemakkelijk. Welis waar zijn er meer dan zestienhonderd laboratoria en ongeveer zevendui zend scheikundigen en natuurkundi gen in West-Duitsland, maar het aan- ta laboratoria, dat belangrijk weten schappelijk onderzoek kan verrichten is beperkt. Het is trouwens erg moei lijk een atoombom in een keldertje te maken, zei Hodges. Meer moeilijkheden biedt het toe zicht op de meer dan duizend West- duitse fabrieken in de chemische, electrotechnische- en metaalindus trieën. De meeste Duitse fabrikanten zijn echter gehoorzaam aan de wet ten. DE ONTMANTELING VAN WEST- DUITSLAND. Tussen de geallieerde autoriteiten en Duitse vertegenwoordigers is met betrekking tot de staalbedrijven „August Thyssen-Huette" een over eenkomst tot stand gekomen. Krach tens het accoord van Petersberg werd de ontmanteling van die fabrieken onderbroken. Bij het nieuwe accoord zullen de voor het bedrijf noodzake lijke installaties, die reeds werden ontmanteld, opnieuw gemonteerd worden. In ruil zullen andere installaties ter beschikking van de geallieerden worden gesteld. RELLETJES VAN INHEEMSEN IN JOHANNESBURG. Te Johannesburg zijn onlusten uit gebroken, toen politiemannen, die met twee auto's een verdachte op spoorden, de identiteit van voorbij gangers wilden controleren. In min der dan geen tijd kwam de gehele raturellenwijk in opstand. De politie werd met stenen bestookt. Zij ant woorden met schoten en traangas- bommen en kreeg hulp van blanken, die gewapend met geweren en revol vers, eveneens het vuur opendén op de naturellen. Later rukte een groep demonstran ten op naar het station, waar de po litie moest chargeren om de weg voor een trein vrij te maken. Een andere groep naturellen kon aan de grens van de balkenwijk tot staan worden gebracht door vrijwil ligers, die daar in allerijl waren ge mobiliseerd. GELEIDE PROJECTIELEN IN DE SOVJET-UNIE. Senator Lydon Johnson (demo craat), lid van de Amerikaanse se naatscommissie voor de gewapende diensten, heeft op een persconfe rentie verklaard, dat de Sovjet-Unie de V.S. minstens twee jaar voor is in de ontwikkeling van geleide pro jectielen. Hij achtte het mogelijk, dat de V.S. in de ontwikkeling van de atoom- en waterstofbom de ande re landen voor zijn. Naar zijn oor deel hebben leger, vloot en lucht macht echter nog geen geleid pro jectiel, dat werkelijk van, enige waarde is. TWEE AANRANDERS DE BAAS. De bijna 60-jarige alleenwonende B. Nieuwenhuis te Leeuwarden, heeft Zondagavond 'door moedig op treden een roofoverval, die twee mannen tussen 30 en 40 jaar op hem wilden plegen, verijdeld. N., die vroeg naar bed was gegaan, werd tussen tien en elf uur wakker ge maakt, door twee mannen, die zijn geld of zijn leven eisten. De aangevallene wenste noch aan het ene, noch aan het andere bevel te gehoorzamen en voordat de on verlaten er op bedacht waren, deel de hij een paar rake klappen uit. De aanranders sloegen hierop de heer N. met een hard voorwerp op het hoofd. Hoewel de heer danig toe getakeld werd een paar tanden werden hem uit de mond geslagen gaf hij zich niet gewonnen. In de duisternis ontstond een he vige worsteling en eindelijk slaagde Nieuwenhuis er in het licht te ont steken. De beide aanvallers gingen er toen direct van door. De aange vallene heeft hen nog enige tijd ach tervolgd en hoewel omwonenden in middels het gebeurde hadden opge merkt, wisten de daders te ont vluchten. EEN DUUR CARNAVALS-PRETJE. Terwijl anderen Zondag by het jaarlijks carnaval te Nice bloemen en confetti uit de rapen wierpen, wierp mevrouw René Pepizownich geld uit het raam van haar woning in de Avenue des Baumettes. Een regen van Franse en Nederlandse bank biljetten kwam op straat neer, waar het al spoedig niet aan belangstel lenden ontbrak. De concierge van het huis waarschuwde de politie. Het einde van de geldregen was een spaarbankboekje met een saldo van 200.000 francs. Mevrouw Pepizownich is opgeslo ten in afwachting van de uitslag van een psychiatrisch onderzoek. UITBREIDING KRING INDIRECT- VERPLICHT-VERZEKERDEN VAN ALGEMENE ZIEKENFONDSEN. Van de zijde van de ziekenfonds raad wordt medegedeeld: Het begrip gezinslid, als bedoeld in artikel 13 van het tweede uitvoe ringsbesluit ingevolge het zieken- fondsenbesluit, is bshoudens enkele uitzonderingen tot nu toe zo ge ïnterpreteerd, dat voor de indirecte- verplichte verzekering slechts in aanmerking komen de in gezinsver band met de rechtstreeks-verplicht- verzekerde samenwonende personen. Van verschillende zijden is reeds herhaaldelijk de wens geuit, dat voor een ruimere interpretatie van het begrip gezinslid mede voor de indirect-verplichte verzekering in aanmerking zullen worden gebracht lichamelijk en geestelijk gebrekkige kinderen, die in speciale instituten verblijven, kostschoolkinderen, kin deren, ondergebracht in kinder tehuizen, en kinderen, in soortgelijke omstandigheden verkerende, voor zover zij de leeftijd van 16 jaar nog niet hebben bereikt. De ziekenfondsraad heeft, om aan die wens tegemoet te komen, be paald, dat kinderen (onder wie be- grepen stief- en pleegkinderen), die wegens de hierboven vermelde om standigheden niet in gezinsverband met de rechtstreeks-verplicht-ver zekerde samenwonen, als indireet- verplicht-verzekerden kunnen wor den ingeschreven, mits overigens de wil tot samenwoning van de recht streeks-verzekerde en de voor in directe verzekering in aanmerking komende kinderen aanwezig is. De hierboven bedoelde kinderen komen alleen voor indirect-ver plichte verzekering in aanmerking, indien de rechtstreeks-verzekerde kostwinner is in de zin van art. 3, tweede lid, van het ziekenfondsen- Besluit. Een soortgelijke maatregel, als thans voor de verplichte verzeke ring is getroffen, kan vooralsnog niet voor de vrijwillige verzekering worden genomen. De voorzitter van de ziekenfond- senraad heeft de Algemene Zieken fondsen van het bovenstaande op de hoogte gesteld. Overleden is pater M. Verburgh C.ss.R., bijna 50 jaar als missionaris werkzaam in Brazilië. De hotelprijzen zullen iets wor den verhoogd. Aldus een advies van de vakgroep hotels. Te Bolsward is de 89-jarige R. P. aangereden door een wagen, waarvan de 2 paarden op hol waren geslagen. De man was op slag dood. De paar den kwamen tot stilstand in een fiet senwinkel. Voor typografen is te Zeist een sanatorium voor longziekten geopend, uitgaande van de Ver. tot Bevorde ring van de Gezondheid in de Grafi sche Vakken. Een reeks van inbraken gedu rende de laatste nachten is voor de Eindhovense politie aanleiding ge weest het tijdens de nachtelijke uren dienstdoende korps uit te breiden. Het eerste resultaat van deze ver sterkte surveillance is geweest, dat 5 misdadigers werden ingerekend. De 7e Amerikaanse tankdivisie, die bij de gevechten in Over loon in het najaar van 1944 142 man en 86 tanks verloor, heeft Overloon geadop teerd. Claude Garleand, een blinde officier, die de strijd meemaakte, heeft een hulpactie in Amerika op touw gezet. Hij is voorzitter van de bond van oud-strijders van de zeven de Amerikaanse tankdivisie. (Volkskr.). De Haagse politie heeft de 17- jarige J. M. van der L. aangehouden. In de afgelopen maanden heeft hij zijn grootmoeder voor ruim 1000 bestolen. Van het gestolen geld is niets meer over. Een 7-jarig knaapje, J. A. W. V., is gisteren van een in de Laak haven te Den Haag liggende Rnnaak te water geraakt en verdronken. Het lykje is opgehaald. KoAïettje.. Liefde te bewijzen is de kortste weg om liefde te ontvangen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1