S)e CcidseSoii^atit
Vissers met mitrailleur-vuur
bestookt
Rum vat geval-Westerling
niet zwaar op
Dat viel Mao
niet mee!
Russen noemen hun actie
strikt nodig
MAANDAG 6 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Directe ar: C. M VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WZLMEB.
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs i 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. "torn. Telefoontjes f 1.50
Waren het Amerikanen oi Britten
De Royal Air Force en de Amerikaanse luchtmacht zoeken inten
sief naar een vliegtuig, dat in de wateren rondom Helgoland verscheide
ne Duitse vissersboten heeft beschoten met boordmitrailleurs. Er is op
enige boten lichte schade aangericht, maar niemand is gedood of gewond.
De opwinding onder de vissers is groot.
De vissersvloot uit Cuxhaven was
aan het vissen in de buurt van het
verlaten Helgoland, toen het weer
slecht begon te worden. Verscheide
ne schepen zetten daarom koers
naar het eiland om er beschutting te
zoeken. Enkele vissers gingen even
aan land om de benen te strekken.
Helgoland, dat kort na de oorlog
volkomen verwoest is, is verboden
gebied. Het was een belangrijk
steunpunt van de Duitse vloot en
het werd in vredestijd door vissers
bewoond. Nu woont er niemand
meer en het eiland is herhaaldelijk
het doelwit van de bommenwerpers
van de R.A.F. Daarom is het alle
schepen, van welke nationaliteit
ook, verboden om in de buurt van
Helgoland te komen.
De vissersschepen lagen er nog
maar kort, toen er een viermotorige
bommenwerper laag kwam aanvlie
gen, een cirkel beschreef en het
vuur op de scheepjes opende. Twee
maal kwam het toestel terug en eL-
ke keer floten de kogels over dek
ken. Een man kreeg een kogel door
zijn pet en grote splinters vlogen
van de dekplanken af. De projectie
len drongen door de wanden van de
stuurhutten heen.
Hoewel de bemanningen dekking
zochten achter alles wat zij konden
vinden, waren er verscheidenen die
het vliegtuig goed konden waarne
men. Zelfs de kentekenen op de
vleugels en romp herkenden zij: een
witte ster op een blauw veld. Dat is
het kenteken van de Amerikaanse
luchtmacht.
Op het hoofdkwartier van de
Amerikaanse luchtmacht te Wiesba
den werd, zodra bekend was dat het
een vliegtuig met Amerikaanse ken
tekenen was geweest (althans vol-
PICNIC MET DROEVIGE
AFLOOP.
Een autobus, met 42 mannen,
vrouwen en kinderen, die Zondag
avond terugkeerden van een picnic
in de omgeving van Melbourne»
(Australië), slipte op een eenzame
landweg nabij Broadford, op onge
veer tachtig kilometer van eerstge
noemde stad. De bus viel van de weg
op een lager gelegen dijkje en kwam
tenslotte tot staan tegen een boom.
Door de laatste botsing werd de
wand van de bus ingedrukt.
De gevolgen waren verschrikke
lijk. Zes personen, waaronder ver
moedelijk een zuigeling zijn gedood,
terwijl 23 anderen werden gewond.
gens de vissers), een onderzoek in
gesteld. Resultaat: er bleek in de
buurt van Helgoland geen enkel
Amerikaans vliegtuig te hebben ge
vlogen. Bovendien worden viermo
torige vliegtuigen in die buurt alleen
gebruikt voor reddingswerkzaam
heden bij schipbreuken en lucht-
rampen boven zee.
Er waren echter ook nog twee
vissers die bij hun terugkeer te Cux
haven vertelden, dat er meer vlieg
tuigen op de vissersvloot hadden
geschoten. Dat zouden Britse toe
stellen zijn geweest. Het Britse mi
nisterie van luchtvaart maakte
daarop bekend, dat er op het ogen
blik van de beschieting geen Britse
vliegtuigen hadden gevlogen boven
de wateren rondom Helgoland.
DE NEDERLANDSE SCHAATSEN
RIJDERS, die deelnamen aan de
Europese kampioenschappen op de
schaats, welke Zaterdag en Zondag
te Helsinki werden gehouden, be
hielden hun goed humeur, ondanks
de resultaten. V.l.n.r.: Van der
Voort; Broekman; Huiskes en Heus.
Hoge Commissaris arriveerde Zaterdag
'T'ATERD AG AVOND IS MOH. RUM, de eerste Hoge Commissaris van In-
1 donesië in Nederland, op Schiphol aangekomen. Over de actie-Wes-
terling zeide hij: „Toen de actie van Westerling begon, waren noch de
T.N.I. noch de Nederlandse legerleiding daarop voorbereid. Ik mag het
zo wel uitdrukken, dat zowel de T.N.I. als de Nederlandse legerleiding
tekort is geschoten.
Deze laatste had verklaard, dat er
geen Nederlandse soldaten zouden
deserteren, maar de actie van Wester
ling in Bandoeng is louter met deser
teurs van het K.N.I.L. uitgevoerd.
Maar de heer Rum neemt het geval-
Westerling niet zeer ernstig, vooral
nu er tussen de Nederlandse en Indo
nesische autoriteiten tot nauwe sa
menwerking is besloten.
Over de algemene toestand zei de
Hoge commissaris voor Indonesië nog
het volgende: Men is nog bezig de
juiste toon en de juiste houding te be
palen onder de nieuwe omstandighe
den. Vooral ten aanzien van de Ne
derlanders, die thans in dienst staan
van de Verenigde Staten van Indone
sië, levert die nog wel moeilijkhe
den op. Het onderlinge vertrouwen is
een tere en gevoelige zaak. Er wor
den wederzijde fouten gemaakt. Er
zijn zekere groepen in Nederland, die
leedvermaak hebben over onze moei
lijkheden. Psychologisch is dit leed-
ELTEN TIEN MAANDEN NEDER
LANDS GRONDGEBIED Het is
al weer tien maanden geleden dat
Nederland werd verrijkt met een
grondgebied aan de Oostelijke grens,
waarvan Elten als de grootste plaats
geldt. Velen zullen zich afvragen
hoe het nu met deze nieuwe Neder
landers staat. Willen zij nog steeds
„Deutsch bleiben", of zijn zij al enigs
zins aan hun Nederlanderschap ge
wend?
Deze foto's geven hierop een ant
woord. Jeugd went snel aan nieuwe
situaties. Ook de Eltense jeugd. Zij
verblijft in haar vrije tijd veelvuldig
bij de marechaussee. En het is vooral
wachtmeester Dubbeldam (links) die
de kinderen met zijn verhalen ver
maakt (foto onder)
Voor de ouderen is de overgang
moeilijker. Zo zien wij nog steeds op
de marechaussee-post staan: politie
brigade, polizei amt. (foto boven)
vermaak gemakkelijk te verklaren.
Niet iedereen was het eens met de
uiteindelijke oplossing, maar dit leed
vermaak is schadelijk.
Mohammed Hatta, de Indonesische
premier en dr. Hirschfeld, de Hoge
commissaris voor Nederland in Indo
nesië, hebben een gemeenschappelij
ke verklaring gepubliceerd, waarin
zij zeggen nog onverminderd een ge
coördineerd bandelen te beogen te
gen acties, die een snelle opbouw van
de Verenigde Staten van Indonesië
zouden kunnen belemmeren. Dr
Hirschfeld heeft nogmaals te kennen
gegeven, dat de Nederlandse regering
het betreurt, dat bij de jongste onge
regeldheden een aantal onder Neder
lands commando staande militairen
zijn gedeserteerd.
Vrijwel alle deserteurs zijn overi
gens weer gearresteerd.
ZUIVERINGSACTIES ROND
BREBES EN TEGAL BIJNA
VOLTOOID
De zuiveringsacties rond Brebes en
Tegal die op ongeveer een maand ge
schat werden, zijn thans bijna vol
tooid. De omstreken van beide plaat
sen zijn thans even rustig als voor
heen. De achtervolging van vluchten
de benden wordt voortgezet, soms
tij ds worden sterk bewapende ben
den aangetroffen, die zich niet wil
len overgeven. Er zijn vrijwel geen
grote gevechten geleverd. In de de
sa Kaliasin werd een bende van de
Darul Islam overrompeld en onscha
delijk gemaakt. In de desa Tjilendek
heeft de arrestatie van een bendelid
geleid tot het ontdekken van een
grote hoeveelheid rijst en mais en
telefoondraden in een opslagplaats
van de Darul Islam.
HEFFING VAN SCHATTINGEN IN
OOST-JAVA.
Naar aanleiding van berichten in
zake het heffen van schattingen aan
ondernemingen verneemt de corres
pondent van Aneta te Sur aba ja, dat
inderdaad bepaalde klachten hier
omtrent van ondernemers naar vo
ren werden gebracht bij het plaat
selijk bestuur van de regering der
Republik Indonesia Serikat.
De „Nieuwsgier" van heden be
richt: „Wij menen te weten, dat de
residentie Besuki o.m. voor de ko
mende drie maanden een schatting
van een kwartmillioen gulden eiste,
waarvan veertig procent door de
rijstpellerijen, dertig procent door de
suiker- en tabaksondernemingen en
dertig procent door de bergcultures
moeten worden opgebracht.
De commandant van de T.N.I. te
Bangjuwangi eiste voor de komen
de drie maanden volgens onze in
formaties een schatting van vijf
cents op iedere quintaal rubber en
vijftig cents op iedere quintaal kof
fie. Het schijnt, dat dergelijke hef
fingen niet alleen van de onderne-
mers, maar ook van de verbouwen-
1 de bevolking en de arbeiderslonen
I geëist worden. Bij deze inzamelin
gen staat als stok achter de deur,
dat, indien de geëiste gelden niet
i binnenkomen, de soldaten naar ben
den en terreur-groepen zullen over
lopen. Hierdoor is, naar het schijnt,
onder de bevolking en de onderne
mers grote onrust ontstaan en is
krachtig en onmiddellijk ingrijpen
door de centrale regering te Dja
karta wel geboden,"' aldus de
„Nieuwsgier".
Russen eisen controle
over Chinese leger
Stalin heeft, na zes weken van
moeizame onderhandelingen, aan het
hoofd der Chinese regering, Mao
Tse Toeng, een eis gesteld, die grote
ongerustheid heeft verwekt in Pe
king, aldus meldt de Londense cor
respondent van de „Volkskrant".
Volgens berichten die Londen uit
communistisch China bereikten,
heeft Stalin de controle verlangd
over het nieuwe Chinese leger van
vijf millioen man, dat de communis
ten bezig zijn op te bouwen. De
ureuk tussen Tito en de Russen was
te wijten aan pogingen van Stalin om
cie leiding van het Zuid-Slavische
legei aan zich te trekken. Wat het
Kremlin niet lukte in Zuid-Slavië,
bereikte het in Polen, waar de Rus
sische Pool, maarschalk Rokossofski
werd benoemd tot opperbevelheb
ber van het leger. Stalin wil Russi
sche officieren naar China sturen om
de opleiding der Chinese troepen ter
hand te nemen, evenals dit gebeurd
is in Hnogarije, Roemenië, Tscjecho-
Slowaijke en Bulgarije.
In politieke kringen in Londen is
men geneigd geloof te rechten aan
deze berichten
In Whitehall is men van oordeel,
dat Mao zich tot nu toe met veel
succes tegen de eisen van Stalin
heeft kunnen verzetten omdat hij
in een sterke positie staat. Men ge
looft ook, dat hij zich met alle kracht
tegen de nieuwe eis van Stalin zal
verzetten, omdat de Chinese commu
nisten wel gaarne economische hulp
van de Sovjet-Unie hebben, maar er
op staan hun eigen zaken te regelen
zonder al te veel dwarskijkerij van
de Russen.
riNDO-CHINA
Protest van de hand gewezen
ENER AAL KOTIKOF, de Russische bevelhebber in Berlijn, heeft het
geallieerde protest tegen de hernieuwde blokkade van de stad van
de hand gewezen en gezegd, dat de Russische actie nodig is om een ein
de te taken aan het smokkelen over de grens van de Russische zone.
„Er ontbreekt zo nu en dan wel iets
aan de papieren van de auto's en er
wordt bovendien erg veel gesmok
keld. Daarom heb ik de politie opge
dragen, strenger te controleren. Na
tuurlijk kan het nu wel eens gebeu
ren, dat er vertraging ontstaat bij de
grensposten", zei Kotikox minzaam.
Toch is er in de toestand aan de
grens wat verbetering gekomen. De
lange rijen van wachtende auto's zijn
verdwenen. Er wordt streng gecon
troleerd, maar het tempo van het ver
keer lijdt er niet erg onder. Zodra
een auto de grenspost bereikt, wordt
zij gecontroleerd en doorgelaten. Van
ernstige vertraging is alleen dan spra
ke, wanneer de Russische grenswach
ten gaan eten. Dan gaat de slagboom
neer onverschillig of er veel of
weinig auto's staan te wachten.
DE AUTOWEG NAAR BERLIJN
WEER VRIJ.
De autoweg naar Berlijn, die gis
terenavond door de Sow jet-Russi
sche autoriteiten voor alle verkeer
Indo-China (Franse invloed)
heeft een oppervlakte van 740.000
vierkante km., waardoor het ruim
20 maal zo groot als Nederland. De
bevolking telt 24 millioen personen,
waarvan pl.m. 432.000 Europeanen.
In 1945 riepen de nationalisten
onder leiding van Ho Tsji Minh, de
republiek Vietnam uit, hetgeen een
gewapend conflict met Frankrijk ten
gevolge had, hetwelk nog altijd
voortduurt. Intussen verwierf Cam
bodja zich een keizer en Laos een
koning; een en ander in het kader
der Indo-Chinese Federatie. In 1948
werd Vietnam door Frankrijk erkend
als -onafhankelijke bondsstaat (bin
nen het kader der Franse Unie) en
werd een accoord gesloten met de
keizer van Vietnam, Bao Dai, de te
genspeler van Ho Tsji Minh, de lei
der der (communistische) nationa
listen. Deze laatste nam op felle Wij
ze stelling tegen het met Frankrijk
aangegane accoord en beroept zich
op zijn rechten als leider van Viet
nam, dat hij reeds in 1945 als on
afhankelijk had uitgeroepen.
Hoe groot de moeilijkheden in dit
gebied thans zijn, is wel gebleken uit
Jiet feit, dat de communistische Chi
nese Volksrepubliek (zijn grote
buurman) en ook Rusland hem reeds
officieel erkend hebben.
De Franse
regeringscrisis
Minister-president Georges Bi-
dault heeft gisteravond medege
deeld te hopen heden de vijf door
het aftreden der socialistische mi
nisters in zijn kabinet opengekomen
posten wederom te hebben doen be
zetten. Van welingelichte zijde
wordt vernomen, dat Bidault voor
nemens is leden van zijn eigen par
tij, de M.R.P. en radicaal-socialisten
in zijn regering op te nemen. Hier
aan wordt toegevoegd, dat Bidault
niet voornemens is leden der recht
se Franse partijen aan te zoeken
voor de vervulling van de in zijn ka
binet ontstane vacatures.
Verder wordt verklaard, dat pre
mier Bidault de regeringscrisis zo
spoedig mogelijk wil oplossen zulks
met het oog op het toenemende aan
tal stakingen door arbeiders, die
loonsverhoging willen en de steeds
driester wordende pogingen van de
communisten om het zenden van
wapens naar Indo-China te belem
meren.
AARDBEVING EN KOU IN
TURKIJE.
Naar gemeld zijn 20 personen om
gekomen en 32 gewond tengevolge
van een aardbeving van tien secon
den, welke het gebied van Erzerum
in Oost-Turkije Zaterdagavond heeft
geteisterd. De aardschokken hadden
het district Karayozi als centrum. In
paniek verkerende mensen liepen de
met sneeuw bedekte straten op. Vol
gens de eerste berichten zijn acht
honderd personen dakloos, daar meer
dan honderd huizen werden vernield.
250 stuks vee kwamen eveneens om.
In de buitenwijken van Istanbul
vertoonden zich gisteren wolven,, die
door honger uit de omgeving naar de
stad waren gedreven. In het gehele
gebied heerst een strenge kou en er
is sneeuw gevallen, waardoor het nor
male leven geen voortgang vindt.
De prins
te Paramaribo
Gisteren is prins Bernhard per
vliegtuig te Paramaribo aangekomen.
Tegen de avond landde zijn Dakota
op het vliegveld Zanderij. Het toe
stel had door tegenwind en door het
dichte wolkendek vertraging onder
vonden en moeSt in Brits Guyana
landen om benzine in te nemen.
In de vergaderzaal van de Suri
naamse Staten heeft de Prins een re
de gehouden, waarin hij er op wees,
dat Suriname met de jongste hervor
ming nu een op democratische grond
slag zichzelf regerend deel van het
Verenigde Koninkrijk der Nederlan
den is. Aan de regering van een land
in opbouw worden bijzondere eisen
gesteld van moed, beleid, verbeel
dingskracht en zin voor de realiteit.
Zij moet in de aanvang werken met
tekorten op velerlei gebied. U kunt
er verzekerd van zijn, aldus de Prins,
dat de Nederlandse regering bereid
is te doen wat in haar vermogen ligt
om de bijstand te verlenen, die u no
dig zult oordelen.
Prins Bernhard overhandigde ver
volgens aan de voorzitter van de Sta
ten twee brieven van het Wilhelmina-
fonds en de Unac, die aan Suriname
de beschikking geven over 675 dui
zend gulden en 115 duizend Neder
landse guldens voor medische verzor
ging en jeugdzorg.
In zijn antwoordrede zei de heer
Van der Schroef f, voorzitter van de
Staten, onder meer: Ik verzoek u na
uw terugkeer in Nederland aan de
Koningin de verzekering te geven,
dat niettegenstaande de moeilijke
verschillen op staatkundig terrein
Suriname in Rijskverband blijft on
der het huis van Oranje.
gesloten werd, „omdat de weg te
glad was" (het weerstation te Pots
dam heeft bevestigd, dat de tempe
ratuur beneden het vriespunt was),
is Zaterdagmorgen weer vrijgege
ven. De Sowj et-Russische comman
dant bij de grenspost te Helmstedt
heeft de Duitse grenspolitie van de
Britse zóne meegedeeld, dat hij
gaarne zou zien, dat de queue van
wachtende vrachtauto's hedenmid
dag om 3 uur verdwenen zou zijn.
Thans worden ongeveer 60 voertui
gen per uur doorgelaten. De docu
menten en ladingpapieren worden
slechts vluchtig gecontroleerd.
VICARIS VAN BISDOM
BELGRADO GEARRESTEERD.
„Borba", het orgaan van de Joego
slavische communistische partij, heeft
:en artikel, waarin radio-Vaticana,
het Amerikaanse weekblad „Time" en
andere Amerikaanse bladen worden
aangevallen, omdat zij zouden heb
ben beweerd, dat de R.K. Kerk in
Joego-Slavië aan vervolging bloot
staat, toegegeven, dat de vicaris van
het bisdom Belgrado de Sloveen mgr.
Janez Janko, is gearresteerd.
Moeder Maria Desolata
zalig verklaard
In de Sint Pieter is Zondagmorgen
de Spaanse zuster Maria Desolata
Torres Ocosta in aanwezigheid van
duizenden pelgrims zalig verklaard.
De nieuwe Zalige werd in 1826 in
Madrid geboren. Op 22-jarige leef
tijd begon ze zich toe te leggen op de
verpleging van zieken in haar omge
ving. In 1876 werd de door haar
gestichte Congregatie der ziekenzus
ters Dienaressen van Maria door de
Heilige Stoel goedgekeurd. De leden
van deze Congregatie zijn in vele
landen in ziekenhuizen werkzaam.
Bij de 500 Spaanse pelgrims, die
de zaligverklaring van de in 1887 ge
storven moeder Maria Desolata heb
ben bijgewoond, bevond zich zuster
Lucia Santiago Allenfe uit Vittria.
Haar genezing van een ongeneeslij
ke ziekte is door de Kerk aanvaard
als één van de twee wonderen voor
de zabg verklaring. Het proces voor
de zaligverklaring van moeder Ma
ria Desolata werd in 1915 in het bis
dom Madrid geopend. In 1938 is het
decreet over de heldhaftigheid van
haar deugden verschenen.
MELAATSEN-KOLONIE VAN
PATER DAMIAAN
ZAL GESLOTEN WORDEN.
De melaatsen-kolonie van pater
Damiaan op Molokai zal worden ge
sloten, wanneer de 250 patiënten,
die daar nog verblijven, zullen zijn
overleden. Nieuwe patiënten wor
den niet meer opgenomen. Een
nieuwe kolonie is gesticht op het
eiland Oahu, in de omgeving van
Pearl City.
De oude kolonie op Molokai zou
reeds gesloten zijn geweest, ware
het niet, dat vele patiënten hebben
gesmeekt te mogen blijven in het
geen zij reeds sedert jaren als hun
tehuis beschouwen. De stichter van
deze kolonie, de bekende Belgische
pater Damiaan, begon zijn werk on
der de melaatsen in 1873. Hij stierf
aan dezelfde ziekte in April 1890.
Het proces van zijn zaligverklaring
is te Rome aanhangig.
DELEGATIE VOOR AANBIEDING
ZENDER AAN Z.H. DE PAUS.
Naar de stichting tot schenking van
een Nederlandse zender aan Vaticaan
stad, Radio Anno Santo, ons mede
deelt, is Donderdag jl. op het secre
tariaat der stichting de trekking ge
houden van de loterij tot de vorming
van een delegatie uit het Nederland
se katholieke volk voor de aanbie
ding van de nieuwe Nederlandse zen
der aan Paus Pius XII.
De trekking uit de meer dan 56.000
briefkaarten, die waren binnengeko
men, bracht de volgende namen te
voorschijn: C- Andringa, Amsterdam;
H- Benders, Schinveld (Limburg), H.
V. Driessen, Monster Z.-H.; J. C. Dij
kers, Utrecht; J. Schoenmakers, Den
Bosch; J. H. Sluymer, Delft; E.
Smeets, Maastricht; J. J. C. M. van
Soestbergen, Den Bosch; A. M. Tim-
mers, Amsterdam-Noord en S. Vis-
her, Breskens.
Een HcPiAettfe.
Het christelijk leven is een. onder
alle omstandigheden, wachten op
God.