S)e £ckA6c(Eoii4atvt
SUPER-
BOMMEN
Europa mag zich niet
verdedigen
Atoomgeheimen lekten uit
naar de S.U.
Zekere Ned. elementen zouden
Westerling steunen
Nog
oplo
geen
ssing
De reis van
prins Bernhard
Jlrecteor: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur: TH. W2LMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 4 FEBRUARI 1950
41ste JAARGANG No. 11896
Geen geheimen blijven
minder geheim dan
atoomgeheimen
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv, 20S26, Abonn. 20935» Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90i - Advert.: 15 ct. 1>. mm. Telefoontjes f 1.50
ZIJN TROTS op onze bescha-
ving, op de vooruitgang van on
ze wetenschap, op de geweldige
vlucht van onze techniek.
Of liever: wij waren eens trots; nu
niet meer.
Twee wereldoorlogen hebben ons
geleerd, dat de mensheid zich nog
altijd niet kan verheffen tot de
hoogte van een beschaving, waarin
het brute geweld kan worden over
gelaten aan de verscheurende die
ren. Vroeger hadden wij een terug
val in de barbarij, zoals Duitsland
onder Hitier ons te zien heeft gege-
ven, voor onmogelijk gehouden. Na
de ervaring van de laatste 15 jaren
weten wij beter. Hadden wij ooit
kunnen denken, dat in Europese
landen, waar het Katholicisme heeft
gebloeid, een kerkvervolging zou
ontstaan en geduld zou worden als
wij nu beleven? Hebben wij, in één
woord, veel reden om trots te zijn
op onze moderne beschaving, wan
neer wij zien, wat et rondom ons in
de wereld gebeurt?
Het grote nieuws van de afgelo
pen week was de bekendmaking, dat
Truman zijn toestemming had gege
ven voor de aanmaak van de water
stofbom. Wanneer wij over de ver
woestende kracht van deze super-
bom lezen en horen, dat één bom
zeker half Nederland van de kaart
kan vegen, dan vragen wij ons toch
wel eens af, in welk een tijd wij
eigenlijk leven.
„De wereld is in haar moraal 2000
jaar teruggegaan", 'schreef de „Os-
servatore Romano'' in haar commen
taar op het besluit van Truman. In-
der daal, wij leven weer in een tijd
perk, waarin de een tegen de ander
opbiedt met steeds meer vernietigen
de wapens. De bewapeningswedloop,
die reeds op twee wereldoorlogen is
uitgelopen, is weer volop aan de
gang. Eeuwen van Christelijke cul
tuur hebben aan de wereld blijkbaar
niets geleerd.
HOE TELEURSTELLEND dat al
les ook moge zijn, toch kunnen
wij het Truman niet kwalijk nemen,
dat hij tot dit besluit is gekomen.
Wanneer een deel van de wereld
zich zover verwijdert van alle be
ginselen van de Christelijke moraal,
dat men het letterlijk tot alles in
staat moet achten, dan is er maar
één redmiddel en dat is te zorgen
dat het andere deel van de wereld
sterker blijft. Daar is niet aan te ont
komen.
Amerika daar zijn wij allen van
overtuigd wapent zich niet met
atoom- en waterstofbommen om de
rest van de wereld aan zich te onder-
wemen maar uitsluitend om te ver
hoeden, dat een meedogenloze tegen
stander zich straks verheft en zijn
oogmerken ongestraft ten uitvoer
kan leggen.
Wij behoeven ons geen illusies te
maken; een klein overzicht van het
geen deze laatste week ons te zien
heeft gegeven is reeds voldoende, om
aan te tonen, dat de scherpste defen
sie-maatregelen inderdaad gewet
tigd zijn.
Te Berlijn zijn de Russen weer
zonder enige aanleiding begonnen
om het wegverkeer naar Berlyn te
versperren, terwijl het er naar uit
ziet, dat nog veel meer plagerijen
te wachten zijn. Men kan dit nog als
een kwajongensspelletje beschouwen,
hoewel het geenszins een onschul
dig spelletje is, want het is spelen
met vuur. Erger is, als de Sovjet
regering een rebellenregering als die
van de communist Ho Tsji Minh in
Indo-China openlijk erkent, waar
mede zij de Franse regering een klap
in het gezicht geeft. Te Parijs vat
men deze Russische stap dan ook
hoog op en overweegt men reeds
een afbreking van de diplomatieke
betrekkingen. Er wordt druk over
leg gepleegd met Amerika en Enge
land, teneinde na te gaan of men ge
zamenlijk zich te weer zal stellen
tegen het agressieve optreden van
Moskou.
In zulk een wereld, waar de ene
helft er voortdurend op uit is om de
andere helft afbreuk te doen, is de
enige weg: zich sterk maken. „Qui
se fait brébis, le loup le mange", zeg
gen de Fransen, „Wie zich tot een
weerloos schaap maakt, wordt door
de wolf opgegeten".
r\E GROTE VRAAG een angstige
U vraag is nu, of de nieuwe wa
terstofbom in staat zal zijn een oor
log te voorkomen, dan wel of hij
juist geschikt is om een oorlog aan te
trekken. Dat is de grote vraag, wel
ke bij alle bewapening kan worden
gesteld. Wie zichzelf wapent lokt
daarmee de bewapening van een an
der uit; wanneer een land zich een
sterker leger gaat opbouwen, zal
zijn buurman zich niet veilig voelen,
vóór hij een minstens even sterk en
liefst nog een sterker leger heeft ge
vormd. Men gaat elkaar met steeds
groter argwaan beschouwen, er ko
men boze woorden, gevolgd door bo-
^qripn en voor dat men er ere in
heeft, is een oorlog onvermijdelijk.
Wij hebben dat proces zich reeds
vele malen zien afspelen.
Maar aan de andere kant: wat zal
er gebeuren als de ene partij zich tot
aan de tanden wapent en de ander
in goed geloof aan de nobele gezind
heid van zijn buurman zich geheel
bloot geeft? Is die buurman werke
lijk van goede wil, dan zal hij zijn
bewapening eveneens afschaffen-
maar wat er zal gebeuren als die
buurman niet van goede wil is, laai
zich gemakkelijk raden. En wie zal
durven beweren, dat er nergens een
land is. dat onmidde'liik gebruik
zal maken van de zwakheid van een
ander om hem in z'n macht te krij
gen
Er is dus geen keus. Amerika be
wandelt een gevaarlijke weg, maar
de enice we? die niet ner se naar de
afgrond voert. Want ook een bliksem
afleider trekt de bhksem aan en toch
beveiligt hij het gebouw, waarop hij
geolaatst is.
T atpn wii honen, dat deze water
stofbom de functie van bliksemaflei
der zal kunnen vervullen en slechts
zal behoeven te dreigen zonder ooit
tot uitbarsting te "komen Anders ziet
bp* p" voor de wereld weinig hoop
vol uit.
Communistisch verzet tegen de
Amerikaanse wapens
DE COMMUNISTISCHE aanvallen op het «Atlantische pact en het plan
van Marshall manifesteren zich steeds duidelijker en breiden zich
verder over Europa uit. Frankrijk is op het ogenblik het voornaamste
slachtoffer en het moet zich op twee fronten verdedigen: in zijn koloniën
en in het binnenland. De communisten streven in Frankrijk twee doelen
na: 1. Het voorkomen van de ontscheping van Amerikaanse wapenen,
2. De pogingen van Frankrijk om zich te verzetten tegen het opdrin
gende communisme in zijn koloniën te niet te doen.
Een Brits atoomgeleerde gearresteerd
^AAR AANLEIDING van een van Amerikaanse zijde ingesteld onder
zoek naar het uitlekken van atoombomgeheimen naar de Sowjet
Unei is zekere Klaus Fuchs, die werkzaam was aan het Brits laboratorium
te Harwell in Berkshire, gearresteerd. Fuchs heeft van 1943 tot 1946 aan
een atoomproject in de V.S. gewerkt. Hij zou inlichtingen over de water
stofbom van vitaal belang zijnde en geheime gegevens betreffende de ver
vaardiging van de atoombom aan de Sowjet-Unie verstrekt hebben. Hei
is mogelijk, dat thans een spionnage-complot zal worden onthuld, dat zijn
vertakkingen veel verder uitstrekt dan de vier jaar- geleden in Canada
opgerolde samenzwering, waarbij het eveneens om atoomgeheimen ging.
leiders van de Amerikaans^
De vader van Fuchs is professor
in de Sowjetrussische zóne van
Duitsland.
Fuchs is in 1942 Brits burger ge
worden, na in 1933 in Engeland te
zijn aangekomen. In November 1943
ging hij naar de V.S. met een op
dracht van de Britse regering terza
ke van atoomgeheimen. In de V.V.
werkte hij aan het bureau van het
Britse ministerie van bevoorrading te
New York en vervolgens bij de
atoomlaboratoria in Oeakridge en
Los Alamos. Voordat hij naar Enge
land terugkeerde,maakte hij reizen
naar Mexico en Canada. In Novem
ber 1947 kwam hij weer naar de V. S.
voor conferenties met Amerikaanse
functionarissen op het gebied van de
atoom-energie.
Senator Tom Conally, voorzitter
van de Senaatscommissie, voor bui
tenlandse zaken en lid van de Con
grescommissie voor atoomenergie,
heeft aan de pers verklaard, dat de
toestand, ontstaan in verband met de
arrestatie van Fuchs, „ernstig" is.
De kansen dat Amerika en Enge
land meer atoomgeheimen met elkaar
gaan delen zijn plotseling tot het nul
punt gedaald.
Een dergelijke overeenkomst zou
zowel door het Amerikaanse Huis van
Afgevaardigden als door de Senaat
moeten worden goedgekeurd, en nu
is gebleken, dat een Britse geleerde
uit de school heeft geklapt, voelt nie
mand er in Amerika voor om nog
meer geheimen met Engeland te de
len.
Wat zegt Moskou over
de waterstofbom
Drie dagen nadat president Truman
zijn verklaring heeft afgelegd, dat de
Verenigde Staten de waterstofbom
zullen vervaardigen, heeft de Sow
jetrussische pers nog steeds het stil
zwijgen hierover bewaard
Radio-Moskou gaf gisteravond
evenwel commentaar op het besluit
van president Truman om de water
stofbom te doen vervaardigen.
De omroeper verklaarde onder
meer: „Met grote ophef is het besluit
van de president der Verenigde Sta
ten, om het werk aan de waterstof
bom, die ook wel eens de „bom uit
de hel" wordt genoemd, voort te
doen zetten, bekend gemaakt. Het is
gemakkelijk genoeg te raden, dat
deze nieuwe aanval van oorlogshyste-
rie is geïnspireerd door de zakenbe-
langen van Wallstreet, die haar ter
bevordering van zowel binnenlandse
als buitenlandse doeleinden nodig
hebben.
Sinds de Amerikaanse militaire
leiders niet meer kunnen pochen
over het monopolie, dat, naar zij
dachten, de Verenigde Staten op het
gebied van de atoombomvervaardi-
ging zou bezitten, hebben zij zich
een nieuwe legende geschapen: die
der waterstofbom.
Doch Wallstreet was niet in staat
de volken van de wereld te doen op
schrikken door zijn beweringen over
het Amerikaanse monopolie betref
fende het bezit van de atoombom en
het zal dit resultaat evenmin berei
ken met zijn sprookjes over de „wa
terstofbom", aldus radio-Moskou.
De Franse regering verzet zich
met alle mogelijke middelen. Er zul
len soldaten worden gebruikt om
de binnenkomende Amerikaanse wa
penen te bewaken. Men verwacht
ze aan het einde van deze maand.
Er zijn reeds nieuwe detachementen
aangekomen in de voornaamste ont
schepingshaven, Cherbourg.
Men heeft reeds troepen gebruikt
om goederen, die voor de Franse
soldaten in Indo-China bestemd zijn,
te laden en president Auriol heeft
verklaard, dat de voorraden aan de
strijdende soldaten geleverd zullen
worden, wat er ook gebeure.
Frankrijk is ongeveer de zwakste
schakel in de Westelijke defensie
keten en het meest aan gevaar bloot
gesteld ten gevolge van de toestand
in zijn koloniën. Zowel in Indo
china als in de Afrikaanse koloniën
zijn de communisten, actief.
OOK IN ITALIë.
Frankrijk is niet het enige slacht
offer van de communistische aan
vallen.
In Italië heeft de bodemverfleling
bloed doen vloeien en de communis
ten hebben er van geprofiteerd door
te trachten aan te tonen, dat zij al
leen de vrienden van de Italiaanse
boeren en arbeiders zijn.
Ook daar hebben de communisten
aangekondigd, dat zij zich met hand
en tand zullen verzetten tegen de
ontscheping van wapenen uit Ame
rika. Hoever zij daarbij willen gaan,
kan niemand voorspellen.
atoom-projecten hebben het niet on
der stoelen of banken gestoken, dal
de voornaamste reden waarom zij er
niet voor voelen atoom-geheimen met
Engeland te delen is, dat men niet
zeker is van de politieke betrouw
baarheid van sommige Britse geleer
den.
Volgens de mening van Mohammed Rum
j^R. MOH. RUM, de Indonesische Hoge commissaris in Nederland, heeft
gisteren op het vliegveld van Karatsji „zekereNederlandse elementen"
in Indonesië er van beschuldigd de voormalige kapitein Westerling in
zijn opstand te steunen, aldus bericht Reuter. Hun actie, zo zeide mr. Rum,
beoogde „de republikeinse regering in de ogen van de buitenwereld in
discrediet te brengen". Hij voegde eraan toe, dat de opstand thans geheel
beheerst wordt en dat „de toestand verre van gevaarlijk is".
DE RAMP MET DE PH-TEU
Donderdag kwam de reddingboot van
de NZHRM, de „President Jan Leis"
met de op de plaats van de ramp op
geviste postzakken in Hoek van Hol
land terug.
De stuurman van de Jan Leis, G.
1 (met pijp) en de Schipper G.
Brinkman met de gevonden stukken.
Rum zei verder, dat er geen vast
bewijs bestond, dat zekere elemen
ten in Nederland Westerling hadden
gesteund, maar het was volgens hem
mogelijk, dat dit het geval was.
Hij sprak de berichten tegen, vol
gens welke Westerling de sympathie
had van de communisten of actieve
steun van de gewapende groepen van
de Darul Islam had. Mr. Rum zeide,
dat de opstand „in het geheel niet
ernstig was" en slechts beperkt bleef
tot een zeer klein gebied. Westerling
houdt zich thans verborgen en zijn
beweging zou slechts kunnen bestaan
zolang deze voorraden heeft, „want
hij kan niet rekenen op steun van de
zijde der bevolking".
„Wij zijn in staat de toestand te
beheersen zonder steun van buiten",
aldus mr. Rum.
KNIL-OFFICIEREN IN STAF R.I.S.-
STRIJDKRACHTEN.
Naar aanleiding van het bericht in
zake besprekingen tussen Indonesi
sche officieren van het KNIL en de
Indonesische minister van defensie
heeft de minister van voorlichting
bekend gemaakt, dat volgens inlich
tingen van de zijde van de minister
van defensie de regering der R.I.S.
van plan is bovengenoemde officie
ren onder meer te plaatsen in de
staf van de strijdkrachten der R.I.S.
Het Chinese dagblad „Keng Po"
heeft vernomen dat als resultaat van
bovengenoemde besprekingen bin
nenkort een gemengde staf zal wor
den gevormd onder voorzitterschap
van de minister van defensie, bij
staan door kolonel Sugondo van het
KNIL als adviseur. Kolonel Sugondo
zal echter geen deel uitmaken van de
staf. Als vice-voorzitter zal kolonel
Simatupang worden aangewezen en
voorts zullen zes leden worden aan
gewezen, namelijk voor land-, zee-
en luchtmacht van zowel het KNIL
als het T.R.I.S. Het bewijs, dat de re
gering der R.I.S. de leden van het
KNIL meer vertrouwen begint te
schenken, ligt in het besluit'van de
regering om bekwame officieren van
het KNIL ook als attaché in het bui
tenland te benoemen De namen van
de leden voor de gemengde staf zul
len nader worden bekend gemaakt,
aldus „Keng Po".
De Belqische
kouingskwestie
DERTIG DELI-PLANTERS NAAR
ATJEH VERTROKKEN.
Deels per vliegtuig en deels per
jjeep zijn Vrijdag dertig Deliplan-
tgrs uit Medan naar Atjeh vertrok
ken als resultaat van de onlangs te
Kotaradja gevoerde besprekingen.
Deze planters zullen de in Athjeh
gelegen ondernemingen inspecteren
en nagaan of de sedert 1942 gestaak
te exploitatie kan worden voortgezet.
De groepen worden vergezeld door
republikeinse autoriteiten van Atjeh.
Het betreft hier zowel Nederlandse
als Belgische grootlandbouwonderne
mingen.
Autoverkeer naar
Berlijn stopgezet
„De weg was te glad"
De Russische en Duitse grenswaca-
ten te Helmstedt hebben gisteren alle
interzonaal vrachtautoverkeer op de
autoweg naar Berlijn stopgezet
gens ijsvorming op het wegdek in de
Sowjet-zone".
De Duitse grertspolitie in de' Britse
zone zegt, dat zij de reden van de
stopzetting „niet helemaal begrijpt",
daar het enkele uren geleden op de
autoweg is beginnen te regenen. Men
wacht thans af, of het om een zuiver
tijdelijke maatregel gaat dan wel om
een echte blokkade.
Op het ogenblik van de stopzetting
stonden aan de Britse kant van de
zonegrens 250 vrachtauto's die naar
Berlijn moesten. Sommmige wagens
wachten al 40 uur op doorlating.
Amerika overweegt ernstig of er
geen maatregelen moeten worden ge
nomen tegen de Russische belemme
ringen van het verkeer op de wegen
naar Berlijn, de „sluipende blokka
de".
Een Britse woordvoeder te Berlijn
verklaarde, dat ook Engeland d(
verkeerstoestand ernstig opvat. D(
geallieerde hoge commissie onder
handelt over de toestand.
De Britse militaire politie in West-
Berlijn heeft gemeld, dat de autoweg
inderdaad zeer glad is.
Uit Kassei wordt gemeld, dat het
interzonale wegverïceer uit Hessen
(Amerikaanse zone) naar de Russi
sche zone normaal is.
In Berlijn herinnert men er aan,
dat de Russen op 12 Januari eveneens
een deel van een autoweg, tussen
Maagdenburg en Berlijn wegens
gladheid enkele uren hebben geslo
ten.
DR ALI SASTROAMIDJOJO IN
AMERIKA AANGEKOMEN Dr
Ali Sastroamidjojo, de eerste Indone
sische ambassadeur in de Verenigde
Staten van Amerika, werd bij aan
komst op het vliegveld Idlewild door
journalisten met vragen bestormd.
Dr Ali Sastroamidjojo was verge-;
zeld door zijn vrouw en twee kinde-
Alle belangrijke Belgische minis
ters zijn Vrijdagochtend onder voor
zitterschap van Eyskens bijeengeko
men. Segers, de minister van Ver
keer, las na afloop het volgende
communiqué voor aan de pers: „De
eerste-minister heeft de kabinets
raad op de hoogte gebracht van de
suggesties, die Donderdag door
Spaak, Huysmans en Buset, de so
cialistische ministers van staat, in
zake de koningskwestie zijn gedaan,
Alle C.V.P.-ministers verklaarden
van oordeel te zijn, dat deze sug
gesties geen nationale oplossing van
het probleem kunnen brengen in de
door de regeringsverklaring beoogde
zin. Onder deze omstandigheden
stelde de regering eenparig vast, dat
de nieuw voorgestelde procedure
geen oplossing van de koningskwes
tie kan waarborgen."
Prins Bernhard is gisteren in Ma
racaibo, het grote olie-centrum ir
West-Venezuela, een hartelijke ont
vangst bereid.
De prins vloog Donderdag van
Punta Cardon in de naburige staat
Flacon, waar hij door de plaatselij
ke autoriteiten en de Nederlandse
gemeenschap was ontvangen, naar
Maracaibo.
De prins bracht een officieel be
zoek aan de gouverneur van de staat
Zulia en gebruikte later de lunch
met hem. Des middags woonde hij
de opening bij van een nieuw park,
dat naar prinses Wilhelmina „Guil-
lermina" is genoemd.
De prins keerde daarop naar Ca
racas terug.
Mgr Pessers OFM
weer terug in zijn
kathedraal
Plaatselijke mandarijn gaf hem zelfs
weer verlof tot pred.king.
Mgr. Q. Pessers, Apostolisch Pre
fect van Kiangchow, en de vier
Zusters, die sinds jaar en dag in het
achterland van de provincie Sjansi
verblijven, afgesneden van de bui
tenwereld, en zelfs van hun mede
broeders en medezusters in Peking,
hebben de laatste tijd weer contact
gekregen met de Chinese hoofdstad.
En zeifs hebben de regeringsinstan
ties Mgr. Pessers weer toegestaan
terug te keren in -zijn kathedraal.
Na een verblijf van acht maanden
in de gevangenis werden zij door de
communisten vrijgelaten.
In de stad Kiangchow, waar de
kathedraal van Mgr. Pessers staat,
kregen zij een heel kleine woon
ruimte ter beschikking, tezamen met
enige Chinese families. Naar eerst
thans langs velerlei omwegen du-
kend is geworden, mochten zij up 18
November naar de kathedraal terug.
Veel bleek er te zijn gestolen.
Zodra zij waren overgehuisd,
luidde de klok weer en Mgr. Pessers
mocht in zijn eigen kathedraal een
Hoogmis celebreren. In een oog
wenk liep de hele kerk vol. Mgr.
Pessers heeft, aldus het K.N.P., van
de plaatselijke .mandarijn schrifte
lijk verlof gekregen, vrij het geloof
te verkondigen.
Zoals bekend is hebben destijds
geruchten de ronde gedaan, dat Mgr.
Pessers door de communisten ver
moord was, waarna het K.N.P. kon
melden, dat Mgr. Pessers in leven
was, maar dat zijn medepater L. J.
Bruns inderdaad door de commu
nisten in China was gedood.
MEDISCHE MISSIE ACTIE.
Alhoewel nog in het geheel niet
te schatten is, hoe groot het eindbe
drag zal zijn van de kerkdeur-col
lecte op Zondag 5 Januari jl. wijzen
de eerst binnenkomende cijfers nu
reeds op een goed succes.
Het comité heeft in de laatst ge
houden vergadering besloten aan de
Oversten van alle Missionerende Or
den en Congregaties een verlang
lijst te vragen van alle Missiepos
ten.
Zo spoedig mogelijk zal begonnen
worden met het verzenden van de
feestgave, bestaande uit medicijnen,
verbandmiddelen, instrumenten enz.
Beeldende kunst in de
Protestantse kerk
Tijdens een vergadering van Pro
testantse zijde te Weesp gehouden is
ernstig de mogelijkheid besproken
van toepassing van beeldende kunst
in de Protestantse kerken. Met uit
zondering van orgels en preekstoe
len, zo werd gezegd, is het meubilair
in die kerken wel zeer strak gehou
den. Nu wil men een oplossing vin
den zonder het karakter van de kerk
te storen. Men vraagt naar kunst
uitingen, die bij het leven aanslui
ten. De heer Smit, die de bespre
kingen inleidde, zei o.m.: „Ook de
kunst als uitbeelding van wat God
in Zijn schepping ons nog heeft ge
laten, is een gave Gods en wij zul
len daaraan niet voorbij mogen
gaan. De muziek aanvaarden we wel,
waarom dan niet de andere uitingen
kunst?"
£en Hafi&ttjz. ,t
Geen zachter hoofdkussen, dan de
wetenschap de afgelopen dag goed
te hebben beleefd.
