Regering wil ondernemingsbelasting dit
jaar doen verdwijnen
Wat is de gulden waard?
De inhoud der Bilaterale
overeenkomsten
DINSDAG 31 JANUARI 1950
DE LEIÜSE
COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA
Voorstel om belastingdruk in de
komende jaren verder te verlichten
IN DE MEMORIE VAN ANTWOORD van de Regering aan de Tweede
Kamer inzake wetsontwerpen tot belastingherziening en wijziging
van de ondernemingsbelasting wordt gemeld, dat er enige wijzigingen in
de wetsontwerpen worden gebracht. In hoofdzaak komen deze hierop
neer, dat van de aanvankelijk voorgestelde verlichtingen over reeds
verstreken jaren wordt afgezien. Maar de druk in de komende jaren zal
verder worden verminderd. De ondernemingsbelasting verdwijnt dit
jaar. Voorts komt minder dan aanvankelijk het geval was het verle
nen van uitstel van belasting op de voorgrond. Daartegenover wordt
meer definitieve verlichting van van lasten voorgesteld.
In de nota inzake deze ontwerpen,
welke de minister van financiën in
October aan de Tweede Kamer heeft
toegezonden, was al medegedeeld
dat de Regering het wenselijk acht,
de ondernemingsbelasting geleide
lijk af te schaffen.
De ondernemingsbelasting naar de
bedrijfsopbrengst drukt op talrijke
middenstandsbedrijven zeer zwaar,
aldus de memorie van antwoord.
Het zakelijke karakter van de be
lasting heeft tengevolge, dat ook be
lastingplichtigen met een matig in
komen, van wie met het oog op hun
gezin weinig of geen inkomstenbe
lasting wordt geheven, vaak een be
langrijk bedrag aan Ondernemings
belasting verschuldig zijn. De aftrek
baarheid van de ondernemingsbelas
ting als bedrijfslast bij de ficale
winstberekening baat hun weinig.
Het ligt in de bedoeling de gelei
delijke afschaffing van de onderne
mingsbelasting zo te doen geschie
den, dat de belasting over het boek
jaar 1947 (belastingjaar 1948) voor
het laatst op de gewone wijze zal
worden geheven naar de beide thans
geldende grondslagen. Over volgen
de jaren zal de heffing als volgt ge
schieden: Boekjaar 1948 (belasting
jaar 1949): uitsluitend heffing naai
de bedrijfsopbrengst (gewoonlijk 12
pet.);
Boekjaar 1949 (belastingjaar 1950):
eveneens uitsluitend heffing naar
de bedrijfsopbrengst, doch naar een
verlaagd tarief (gewoonlijk 7 pet).
Met ingang van het boekjaar 1950
zal, indien de voorstellen wet wor
den, geen ondernemingsbelasting
meer worden geheven.
Valt het boekjaar van een onder
neming niet samen met een kalen
derjaar dan geldt voor dat boekjaar
de regeling, welke geldt voor het
jaar waarin het boekjaar eindigt.
Over de winst van een boekjaar
1949/1950 wordt dus geen Onderne
mingsbelasting meer geheven.
LOONGRENS 4500.—
De regering heeft thans bij de
Tweede Kamer ingediend het wets
ontwerp, volgens hetwelk de loon
grens voor de ziekte-, ongevallen en
kinderbijslagwet verhoogd wordt
van ƒ3750 tot ƒ4500 'sjaars.
Leek het aanvankelijk, dat de
broodoorlog te Haarlem een einde
had gekregen door het besluit der
bakkers de prijs van het wittebrood
met twee cent te verhogen, latei-
bleek dat deze verwachting te opti
mistisch was. Een der bakkerijen
„Mercurius", heeft namelijk bekend
gemaakt, dat zij de prijs van 27 cent
zal handhaven.
De exploitant van „Mercurius" wil
de strijd niet opgeven, voordat ook
te Haarlem de landelijke broodprijs
geldt. Hij acht het niet juist, dat
de regionale bakkerijcommissie hem
met haar besluit voor een voldongen
feit heeft gesteld.
De „broodoorlog" is dus nog verre
van geëindigd. Slechts de strijdende
partijen hebben zich gewijzigd.
In het rustige gemeenschausoord
„Drakenburgh" bij Hilversum ver
zamelden zich Dinsdag en Woens
dag op initiatief van de Kath. Land
en Tuinbouwbond een schare Kath.
Bollenkwekers om zich te bezinnen
op de morele, sociale en economische
aspecten van hun bedrijfstak.
Gedurende deze twee dagen hiel
den de Bondsadviseur, rector v. d.
Hoogte, mr. G. J. Vermeu'en, Ka
merlid, Jac. Groen Azn. en de heer
P. v. Leeuwen inleidingen, waarin
bovengenoemde aspecten werden
ontwikkeld.
De dagindeling liet veel ruimte
voor discussie. Hierbij viel het op,
dat deze discussies niet alleen zeer
vruchtdragend waren, maar ook hoe
erkentelijk de deelnemers waren
voor dit initiatief van de L.T.B.
Op het Stonington-eiland in het
Zuidpoolgebied bevonden zich reeds
gedurende ruim drie jaar vijf Brit
se geleerden, die het verzoek had
den gedaan om van het edand te
worden weggehaald.
Een Canadese vlieger heeft, vanaf
een basis in Argentinië, de gewaagde
vlucht naar Stonington-edand de
meest Zuidelijk gelegen Britse basis
volbracht en is met twee der ge
leerden in de bewoonde wereld te
ruggekeerd De vlieger slaagde erin
in een fjord, op ongeveer 15 kilome
ter van het kamp der geleerden op
het eiland, te landen.
Later zal gepoogd worden ook de
drie andere Britse geleerden te red
den.
Daarna is het de beurt van nog
zes andere Britse geleerden, die
„slechts" twee jaar op Stonington-
eiland hebben doorgebracht.
Compensatie: 40 procent Ven
nootschapbelasting.
Ter compensatie, van hetgeen
de schatkist aan inkomsten derft
tengevolge van het verlaagde tarief
van de ondernemingsbelasting voor
1949 wordt over dat boekjaar de
Vennootschapsbelasting naar een
hoger tarief geheven dan thans het
geval is, nl. 36 pet. Over de volgen
de jaren, wanneer dus de onderne
mingsbelasting geheel zal zijn afge
schaft, zal het tarief van de vennoot
schapsbelasting 40 pet. bedragen.
Wat het wetsontwerp-Belasting;
herziening 1950 betreft wordt er aan
herinnerd, dat aan de oorspronke
lijke voorstellen inzake de belastba
re winst (daaronder begrepen de
bepalingen inzake afschrijvingen,
reserveringen en verliescompensa
tie) de terugwerkende kracht wordt
ontnomen. Dit betekent dat ver
vroegde afschrijving pas mogelijk
zal zijn met ingang van het boekjaar
1950 (of 1949/1950), op bedrijfsmid
delen, welke zijn aangeschaft (of
althans besteld) in dat boekjaar of
volgende jaren. De herwaardering
van voor-oorlogse bedrijfsmiddelen
geschiedt bij de aanvang van het
boekjaar 1950 (of 1949/1950).
Gouverneur van
JN. Guinea
vertrokken
„Ik zal mijn best doen,
er iets van te maken"
Met het lijnvliegtuig naar Djakar-
ta, dat gisteravond met ruim een uur
vertraging tegen negen uur Schip
hol verliet, is de eerste gouverneur
van Nieuw-Guinea naar zijn stand
plaats, Ho'landia, vertrokken. De
heer S. L. J. van Waardenburg zeide:
„Ik ga er heen om er het ambte
lijk apparaat op te zetten. De toe
standen zijn ér zeer primitief en het
vormen van een geregeld bestuur is
de eerste taak. Het zal zaak zijn het
land aantrekkelijk te maken voor
particulier initiatief. Gouverneur van
Waardenburg ziet er mogelij khef en
voor de mijnbouw, voor de landbouw
en voor houtexploitatie. Over de
landbouw zei hij, dat het zeer belang
rijk is om mogelijkheden voor Ne
derlandse boerderijen op Nieuw-
Guinea te scheppen.
Hollandia zal de standp'aats zijn
van de nieuwe gouverneur, die op 'n
vraag vertelde, dat deze plaats er uit
ziet als de eerste opzet van een
mijnwerkerskamp. Van de aanwe
zigheid van de geallieerde legers op
Nieuw-Guinea zijn niet veel sporen
meer over. Alleen de huidige resi
dent van Eekhout, die straks dienst
hoofd van binnenlandse zaken zal
zijn, woont met zijn gezin in het
huis waar destijds generaal MacAr—
thur heeft gewoond.
Uiteraard kwam ook de immigra
tie uit de Verenigde Staten van In
donesië ter sprake. Gouverneur van
Waardenburg vertelde, dat kort voor
de souvereiniteitsoverdracht onge
veer duizend immigranten oo Nieuw-
Gurnea zijn gearriveerd. Op het ogen
blik geMt er echter voor Indonesië
een verbod voor uitvoer van goede
ren en van geld. zodat deze immigra
tie stil staat. Lachend verlriaarde
de gouverneur rit niet erg spijtig te
vinden, omdat hij zeker geen voor
stander is van wilde ko^nisatie".
Vooral de gezondheidtoestand de
malaria is oo N'euw-Gumea virulent
eist grondiee voorbereiding en
prondiee orPanisat'e. alvorens tot im
migratie kan worden over^e^aan.
„Ik zal mi,in best doen er iets van
te maken", zo zei gouverneur Van
Waardenburg bij het afscheid.
verlaging kttbi^ke meter
prijs bouwkosten.
Reeds vóór de devaluatie lag het
in het voornemen van de minister
van Wederopbouw en Volkshuis
vesting de toegestane prijs per ku
bieke meter bouwkosten van gesub
sidieerde woningen te verlagen.
De verlaging is sedertdien opge
schort, doch thans acht de minister
het tijdstip gekomen om haar in te
voeren. Voor bouwplannen, welke op
of na 1 Februari 1950 bij de provin
ciale directies van de Wederopbouw
en Volkshuisvesting inkomen, wordt
de kubieke meter prijs verlaagd met
cent tot 1.90, variërend met de
grootte van de woningen. Opgemerkt
zij, dat in de bestekken voortaan geen
post voor onvoorzien meer mag wor
den opgenomen.
De heer F. C. Bouman, direc
teur van de Holland-Amcrikalijn, is
te Rotterdam na een kortstondige
ziekte overleden. Hij werd 59 jaar
oud.
VIJFTIG M1LLIOEN VOOR T.B.C.-
BESTRIJDING ONDER RUNDVEE.
In de gisteren gehouden bestuurs
vergadering van „Stad en Land"
van Gooiland, heeft voor de voor
zitter, de heer J. J. Klaarenbeek me
degedeeld over inlichtingen te beschik
ken, waaruit mag worden geconclu
deerd, dat de regering binnenkort
een wetsvoorstel zal indienen om een
bedrag van 50 millioen gulden uit te
trekken, voor een grondige bestrij
ding van de t.b.c. onder het rundvee,
Soldaten en
korporaals van
voor 1949 naar huis
Alle dienstplichtige korporaals,
soldaten eerste klas en soldaten, die
voor 1 Januari 1949 voor eerste oefe
ning onder de wapens zijn geroepen,
kunnen uiterlijk met inpapg van 6
Februari met groot verlof worden
gezonden. Een uitzondering wordt
slechts gemaakt voor enkele mili
tairen, die werkzaam zijn bij dien
sten, die onder geen voorwaarde
mogen stagneren, zoals bijvoorbeeld
zij. die werk verrichten voor repa
triëring en demobilisatie Zij kunnen
met groot verlof gaan binnen tien
dagen, nadat in hun vervanging is
voorzien.
Met 1 Maart gaan met groot ver
lof de onderofficieren en korporaals
met kaderopleiding die vóór 1 Ja
nuari '48 in dienst zijn gekomen.
Dit alles betreft alleen militairen
van de Kon. Landmacht.
Par ooi"
DADERS VAN OVERVAL
GEGREPEN
Onlangs werd een landbouwer te
Broek (gemente Eenrum) des nachts
overvallen door twee mannen. On
der bedreiging met een revolver en
wapenstok werd hem gezegd zijn
"eld af te geven. Door flink optre
den ven de bewoners drooen de
overvallers af. De rijkspolitie te
Eenrum en Pietersburen stelde ten
spoedigste een ond°rzoek in, waar
uit bleek dat zich in de bewuste
nacht een DKWT-auto. rood gekleurd
met donkere kap in de omgeving
had opgehouden. In samenwerking
met de districts-recherche der rijks
politie te Groningen werd de garage
opgespoord, waar deze auto werd
gehuurd voor deze nacht. Nader
hand werden de beide mannen, die
het nachtritje hadden gemaakt op
gespoord. Het onderzoek werd' ver
traagd doordat een der mannen kort
na de overval naar zee was vertrok
ken. Bij de terugkomst te Amster
dam werd hij gearresteerd.
De verdachten bleken te zijn J. H.
W. en G. A. N., beide kok te Gro
ningen, die door dit nachtelijk avon
tuur dachten hun finanriële moei
lijkheden op te lossen Na aanvan
kelijk ontkennen legden zij tenslotte
een volledige bekentenis af; zij wer
den in arrest gesteld.
BRAND LEGDE TELEFOON
CENTRALE TE BERGEN OP
ZOOM LAM.
Gistermorgen te ongeveer kwart
over 12 zagen voorbijgangers rook
door het dak van het postkantoor te
Bergen op Zoom komen. Spoedig
was de brandweer ter plaatse en nog
voor half een werden de eerste stra
len door 't stuk getrapte zolderraam
gespoten.
De brand bleek te zijn ontstaan op
ce bovenste verdieping van het post
kantoor waar enige monteurs bezig
waren een z.g. center loc installatie
te bouwen, teneinde de abonné's in
het bezit te kunnen stellen van het
nieuwe K kiesschijf toestel. Deze in-
sta latie, die voor een groot gedeel
te uit in was getrokken draden be
staat, had vlam gevat, vermoedelijk
dordat men om de koude te weren
bij de arbeid een straalkachel ge
bruikt had.
In korte tijd richtte de brandweer
van drie zijden water op de brand
haard, waar echter alleen rook was
waar te nemen, die over een steeds
groter wordend dakoppervlak naar
buiten ontsnapte. Het vuur was men
vrij spoedig meester doch de massa
water die naar binnen werd gespo
ten, veroorzaakte grote waterscha
de in de een verdieping lager opge
stelde verdeelkasten, het zenuwcen
trum van de telefoondienst.
Aanvankelijk was daardoor het te
lefoonverkeer zowel locaal als in-
terlocaal geheel lamgelegd doch de
technische dienst stelde aanstonds
alles in het werk om de storing te
kunnen opheffen en nog in de loop
van de middag kon het telefoonver
keer gedeeltelijk worden hersteld,
terwijl men hoopte binnen 24 uur de
telefoondienst weef geheel normaal
te hebben.
Omtrent de schade kon men ons
nog geen definitieve mededelingen
verstrekken.
LOODS TE UITHOORN
AFGEBRAND
Vermoedelijk tengevolge van een
oververhitte kachel is gisteravond
brand uitgebroken in een opslag
loods van katoen en andere grond
stoffen van het N.V. Nederlands
Chemisch en Technisch bedrijf voor
heen Elpewe te Uithoorn. De brand
weer van Uithoorn en Mijdrecht be
treden het vuur met vereende
krachten en wisten te voorkomen,
dat de fabriek zelf door het vuur
werd aangetast. De loods werd gro
tendeels verwoest.
KONINGIN ORGANISEERT
VERJAARSDAGSPARTIJ VOOR
PRINSES BEATRIX.
Eerst Zaterdag aanstaande zal
Prinses Beatrix haar verjaardags
feestje hebben. Dan komen tiental
len vriendjes en vriendinnetjes naar
het paleis Sosstdijk om het feest mee
te vieren. Er worden dan weer
kinderfilms vertoond en op een fees
telijk versierde tafel zullen de lek
kernijen prijken rond een verlicht
aquiarium, waarin celluloid visjes
ronddobberen. Lag de organisatie
van het verjaardagsfeestje voor
Prinses Margriet in handen van H.M.
de Koningin en Prnses Irene, Za
terdag aanstaande is het uitsluitend
de Koningin, die de leiding heeft
van de feestelijkheden.
Woensdag komt een delegatie
Haagse kinderen naar Soestdijk om
de jarige gelukwensen aan te bie
den.
Vandaag is de dag der geschen
ken en ongetwijfeld wacht Prinses
Beatrix met spanning of een van haar
grootste wensen, een telefonische ge
lukwens van vader, in vervulling
zal gaan.
Voorts staat er vandaag op het
programma een feestvoorstelling van
„Assepoester" door de Oranjever
eniging in Baarn.
EMIGRANTEN NAAR CANADA.
Vijftien Februari eerste extra
vliegtuig.
De eerste
vliegtuigen,
granten
an de speciale K.L.M.-
die Nederlandse emi-
Canada zullen vervoe
ren, vertrekt 15 Februari a.s. van
Schiohol naar Montreal. De machines
vliegen van Montreal via New-
York naar Amsterdam terug.
TRAANPRODUCTTE
„WILLEM BARENTSZ".
Tot 22 Januari jl. had de ..Willem
Barentsz" geproduceerd 33.605 bar
rels traan. In de overeenkomstige
vangstperiode van het vorig seizoen
(deze periode telt 2 daven meer) be
droeg de product:e 31.448 barrels
traan. Voor soerkoPe luiden de cij
fers resp. 4644 en 3838 barrels.
BEURS: RUSTIGE MARKT
Het is opmerkelijk dat de effec
tenbeurs de laatste dagen een zeer
UITBETALING BON 544
De uitbetaling van de kolenbons
aan de postkantoren is deze week
stopgezet.
De eerste uitkering heeft weer
plaats op Maandag 6 Februari, voor
de letters Po tot en met Rod.
FILM OVER STUCADOORSWERK.
Door de vakgroep en de beide
vrije werkgeversorganisaties in het
«tucadoorsbedrijf, is in samenwer
king met de commissie voor meer en
beter stucadoorswerk aan een Am
sterdamse filmmaatschappij opdracht
gegeven een film te vervaardigen
van het stucadoorsbedrijf.
Het doel van de opdrachtgevers is
jonge mensen, die nog geen be
roepskeuze hebben gedaan, te ani
meren het stucadoorsberoep als vak
te kiezen door hen in filmbeelden te
laten zien wat door vakbekwame
stucadoors in vroegere decennia en
onder moderne architectuur aan sier
werk is gemaakt. Tevens zal de
technische waarde van het stuca-
doorsvak als onderdeel van het
bouwbedrijf worden gedemonstreerd.
WEGENWACHTEN
WAARSCHUWEN TEGEN
GLADHEID
In de nog komende wintermaanden
zullen de A. N. W. B.-wegen wachten
het verkeer langs hun routes weer
waarschuwen tegen plotseling opko
mende gladheid.
Zij bevestigen daartoe rode wim
pels met het opschrift „glad" aan bo
men en palen langs de weg. Na be
ëindiging van het slipgevaar worden
de wimpels weer door de „gele rij
der" opgehaald.
Er zullen zoveel mogelijk wegge
deelten in dit waarschuwingsysteem
worden opgenomen, hetgeen echter
niet betekent, dat een weg waarlangs
geen wimpels voorkomen, niet glad
kan zijn.
Daar de dienst van de wegenwacht
's avonds te zes uur eindigt, zullen
aangebrachte „gladwimpels", indien
j de gladheid op het desbetreffende
rustig verloop heeft. De belangstel- weggedeelte dan nog voortduurt, eerst
kdmpt^erder «P» —den ingehaald.
de markt was wel niet ongunstig, i
maar de handel bleef klein en de j
koersen vertoonden gisteren njetCOtlOtlllSCUe brief
veel fluctuaties. Enige fondsen, die
Vrijdag een reactie hadden onder-
gaan, waren gisteren in herstel. Als
bijvoorbeeld Koloniale Bank. Daar-
entegen lagen de certificaten Twent-
sche Bank ZV2 pet. gedrukt op 180,
als reactie op het ietwat teleurstel
lende dividend van 7,/2 pet. Een
herstel op de reactie vertoonde ook
Unilever. Niettemin bleef nog een
kóërsachterstand besaan. De overige
internationale fondsen waren goed
priishoudend zonder meer. Ook de
cultuurfondsen boden gisteren, in
tegenstelling tot de vorige week,
toen de berichten over de actie Wes
terling beroering teweeg bracht,
weinig nieuwe aspecten. Hri slot
was een kleinigheid bóven de vo
rige notering. Daarentegen was de
scheepvaartmarkt 1V£ a 2 procent
lager gedisponeerd. Ook de beleg-
gingsmarkt was. uitermate kalm en
merendeels prijshoudend.
WEERSVERWACHTING
(Geldig van Dinsdagavond tot
Woensdagavnd. Opgemaakt te
10 uur).
VORSTGRENS OVER ONS
LAND
Ten Zuiden van de grote ri
vieren meest zwaar bewolkt
met nu en dan enige regen of
sneeuw en plaatselijk nevel
of mist. Lichte dooi tot tempe
ratuur om het vriespunt. Matige
tot zwakke veranderlijke wind.
Ten Noorden van de grote ri
vieren zwaar bewolkt met nu en
dan enige neerslag hoofdzakelijk
in de vorm van sneeuw. Aan
vankelijk nog af en toe krachti
ge, later afnemende wind tussen
Oost en Zuid-Oost. Meest lichte
vorst.
IJZEL EN GLADDE WEGEN.
Het weer en de plotseling opge
treden gladheid hebben het verkeer
in ons land vandaag veel last be
zorgd.
In de omgeving van Rotterdam,
vooral bij de Delfshavense Schie had
men veel last van ijzelvorming. Op
de trajecten RotterdamAmster
dam en RotterdamHoek van Hol
land ondervonden de electrische
treinen daardoor vertraging.
Tengevolge van ijzelvorming
moest het electrische treinverkeer
Hoek van HollandVlaardingen op
een lagere stroomspanning rijden.
Ook op Zuid-Beveland speelde de
plotselinge gladheid van de wegen
het verkeer parten. De autobussen
van de auto-maatschappij „Zeeland"
konden niet rijden. In de z.g. „zak
van Zuid-Beveland", ten Zuidwes
ten van Goes was alle verkeer ge
staakt, temeer daar het ijs op de
igszins afhellende landwegen niet
werd afgereden. De dienst op Oost
Zuid-Beveland zou waarschijnlijk
hedenmiddag beginnen, evenals de
busdienst GoesMiddelburg.
SCHEEPSBERICHTEN
GAROET JavaR'dam 30 Jan. v.
Djibouti, ORANJE, A'damDjakar
ta 30 Jan. van Belawan, JOHAN v.
OLDENBARNEVELT Djakarta—
A'dam, 30 Jan. 660 mijl Z.O. Dondra-
head, MAPIA A'damJava pass 30
Jan. Minicoy, SIBAJAK R'dam
Djakarta pass. 30 Jan. Brothers, TA-
BINTA DjakartaA'dam 30 Jan 390
mijl West Minicoy, ZUIDERKRUIS
DjakartaR'dam 30 Jan. 280 mijl
West Siberut.
TIJDENS HET SCHAATSEN
OVERLEDEN.
De heer M. de Kuiper, oud-hoofd
van de chr. school te Ameide, is,
toen hij met zoon en dochter een
schaatstocht maakte, nabij Noorde
loos op het ijs in elkaar gezakt. Hij
bleek overleden.
President Truman heeft in zijn
jongste redevoering betoogd, dat de
Verenigde Staten nog mogelijkheid
bieden om honderdduizenden nieu
we, zelfstandige en concurrerende
ondernemingen te stichten. Als van
deze mogelijkheid geen gebruik zou
worden gemaakt, zo verklaart hij,
dan zou de hele Amerikaanse volks
huishouding onder de controle ko
men te staan van een paar domi
nerende groot kapitalistische groe
pen. En dat, zei de president, zou
een uitdaging zijn voor de Ameri
kaanse democratische instellingen!
Ook moest er met de Marshall-hulp
worden doorgegaan. Als men uit
misolaatste zuinigheid hiermee zou
stoppen dan zou dit hetzelfde effect
hebben als bij de man, die naliet
op zijn huis een dak te zetten, na
dat hij wel de fundering had ge
legd en de muren opgetrokken
Inderdaad zijn ook wij Nederlan
ders met de Marshall-hulp nog niet
helemaal „onderdak". Volgens de
voorzitter van de Kamer van Koop
handel in Overijssel ontvangt de
De bilaterale overeenkomsten,
tussen de V.S. en acht Europese
landen, o.a. Nederland, welke te
Washington zijn ondertekend, zijn
in grote lijnen vervat in zeven ar
tikelen met een reeks aanvullende
clausules.
In de preambule wordt verklaard,
dat het hier gaat om een overeen
komst in het kader van het Atlan
tisch Pact en van het program voor
militaire hulp, overeenkomstig de
grondbeginselen van de V.N.
De Verenigde Staten zullen de
nodige hulp verlenen, zonder het
minste voorbehoud, met een uitzon
dering evenwel wat betreft het
doorverkopen zonder voorafgaande
vergunning van het Amerikaanse
materieel. In het eerste artikel
wordt niet gesproken van het door
de belanghebbende landen zelf ge
fabriceerde materieel. Dit kan na
melijk vrij worden geleverd.
In artikel 2 wordt gezegd, dat de
Verenigde Staten een beroep zullên
mogen doen od de Europese landen
om een bepaalde hulp in de vorm
van levering van oorlogsmaterieel.
Er is evenwel geen enkele bepaling
ingelast wat betreft de hoeveelheid,
het tydstip en de wijze van uitvoe
ring van deze leveringen. Vastge
steld wordt, dat terzake op een
later te bepalen tijdstip besprekin
gen zullen wordsn gevoerd.
Artikel 3 verklaart, dat de door
Amerika gesteunde landen de no
dige maatregelen moeten treffen te
gen spionnage. Er dient ook voor
gezorgd te worden, aldus dit artikel,
dat het publiek in voldoende mate
van de wapenleveringen in kennis
wordt gesteld.
Artikel 4 betreft de kwestie van
patenten en laat de mogelijkheid,
bestaan voor latere onderhandelin
gen over de uitwisseling van pro
ductiemethoden.
Artikel 5 geeft een regeling van
de uitgaven voor het Amerikaans
militair personeel, dat de landen,
die Amerikaans materieel ontvan
gen, zal komen helpen.
Artikel 6 heeft betrekking op
overleg langs diplomatieke weg over
de toepassing van het verdrag. Dit
artikel houdt eveneens in, dat het
Amerikaans militair personeel, be
last met de ontvangst van het ma
terieel onder gezag van de ambas
sades zal staan en beperkte diplo
matieke voorrechten zal genieten.
Artikel 7 vermeldt tenslotte, dat
een overeenkomst onmiddellijk na
ondertekening in werking zal kun
nen treden en zelfs voordat de an
dere regeringen de met haar geslo
ten overeenkomsten hebben be
krachtigd. De overeenkomsten zul
len echter binnen 45 dagen be
krachtigd moeten worden.
In het laatste artikel behouden de
Verenigde Staten zich het recht
voor de overeenkomst op te zeggen
in geval deze niet binnen de gestel
de termijn bekrachtigd zou zijn. De
Verenigde Staten behoeven de over
eenkomst niet te ondertekenen, daar
het Congres hiervan reeds de grote
liinen in het kader van de wet op
de militaire hulpverlening heeft
vastgesteld.
In de clausules, die aan de over
eenkomst zijn toegevoegd, wordt
gezegd, dat de Verenigde Staten
eventueel grondstoffen en onder
delen voor wapens kunnen leveren,
die in de betrokken landen kunnen
worden gemonteerd; dat voor het
Amerikaans materieel geen invoer
rechten betaald behoeven te wor
den en dat ieder land aanspraak kan
maken op de clausule van meest-
begunstigde natie, Ingeval het
meent, dat van een der bilaterale
overeenkomsten de vorm, de be
woording of het princine beter zijn
dan van zijn eige*i overeenkomst.
Twentse industrie alleen toewijzin
gen in Marshall-dollars, waarmee
ze uitsluitend in de Ver. Staten ka
toen kan kopen. Mexicaanse katoen
is veel goedkoper, maar die mag
niet gekocht worden. Ook de Peru
aanse katoen, die voor tricotage
garens onontbeerlijk is, kan al
leen tegen „vrije" dollars worden
gekocht. En die vrije dollars zijn
alleen tegen héél veel guldens te
krijgen. Onze gulden werd reeds
vóór de devaluatie geacht niet meer
waard te zijn dan 0,40, gemeten
aan de kosten van het levensonder
houd in het jaar 1914. Als men in
deze zin de koopkracht van ons geld
in 1914 op 100 stelt, daalde deze dus
tot 40 in 1949 In 1920 hadden we
ook zo'n dieptepunt. Toen daalde
onze koopkracht tot 46. Maar ge-
leidelijk-aan werd de toestand be
ter, hoewel „de goede oude tijd"
niet kon terugkeren, al hadden we
dan in het jaar 1936 reeds weer een
koopkracht die met 90 van die
van vóór 1914 kon worden aange
geven. De oorlogstijd met zijn
schaarste en grote geldsomloop la
ten we buiten beschouwing. Dade
lijk na de bevrijding werd onze
koopkracht op 50 aangegeven. De
prijzen stegen inmiddels en vlak
voor de devaluatie waren de kosten
van het levensonderhoud zózeer ge
stegen, dat men twee-en-een half
maal zoveel geld nodig had om
evenveel te kunnen kopen als in
1914. Intussen zijn echter de be
hoeften zó gestegen, dat wij hier in
Nederland zonder de Marshall-hulp
onze armoede zó zouden hebben
gevoeld, dat dit waarschijnlijk tot
de heftigste sociale botsingen aan
leiding zou hebben gegeven. De
jongste statistische cijfers wijzen uit,
dat de prijsindexcijfers voor het pe-
zinsverbruik nog voortdurend stij
gen. Stelt men de cijfers voor het
gezinsverbruik (voor inkomens be
neden 1800,per jaar) in 1938 op
100. dan waren deze volgens het
Centraal-Bureau voor de Statistiek
in Augustus 1949 gesteun tot 222 en
in October zelfs tot 228!
Waar gaat die ontwikkeling heen?
Zal alles steeds duurder worden?
De productie neemt over de hele
wereld toe. Binnen afzienbare tijd
moet de schaarste in zoverre over
wonnen zijn, dat het aanbod tot
prijsdalingen zal leiden. Indien men
dan tegelijkertijd door verstandige
maatregelen op internationale schaal
kan voorkomen, dat de voordelen
van de prijsdaling door werkloos
heid worden teniet gedaan, dan zou
er een gunstig perspectief worden
geopend. Als
President Truman liet in zijn be
schouwingen een optimistisch geluid
horen. Hij verklaarde te kunnen
zeggen, dat het ergste gevaar, dat
drie jaar geleden acuut was, toen de
economische situatie in het grootste
deel van Europa en het gebied
rond de Middellandse Zee uiterst
critiek moest worden genoemd,
thans vrijwel overwonnen schijnt.
In de Ver. Staten zelf zowel als in
Europa en Azië achtte de president
de fundamenten van vrede en vrij
heid verstevigd. In hoeverre deze
uitspraaje als „officieel optimisme"
kan worden gewaardeerd, kan al
leen de toekomst liter
