Se&zkióeGoiVtatit Centrale regering neemt de macht over De benoeming van Rum De diplomatieke boycot van Spanje Belgische premier verzocht af te treden DONDERDAG 12 JANUARI 1950 41ste JAARGANG No. 11876 'directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Politieke moeilijkheden in België Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20S26, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. pv mm. Telefoontjes f 1.50 Onze taak ten opzichte van het onderwijs jF^E nieuwe directeur van het R.K. Centraal Bureau voor Opvoe ding en Onderwijs, mr. Frans op de Coul, schrijft in het Januari nummer van het Schoolbestuur een artikel, dat hij eenvoudig aanduidt als „Een ernstig woord", maar wij kunnen er een werk-program in zien en in waarderen. Hij schrijft n.l. o.m.: „Wij hebben onze katholieke scholen kunnen stichten; de keuze der leermiddelen hebben wij kun nen bepalen; in de leslokalen neemt het Kruisbeeld een ereplaats in; de wanden zijn versierd met meer of minder geslaagde religieuze platen; geen dag vangt aan of wordt geslo ten zonder gebed; de godsdienstleer vindt haar eigen plaats op de les rooster en de schoolmis is voor zeer velen het begin van een nieuwe dag__ Indien daarin het wezen van de katholieke school gelegen was, kon men ten volle bevredigd zijn, dan was het ideaal bereikt. De insiders weten maar al te goed dat zulks niet 'het geval is. „Spiritus est qui vivificat." „Het is de geest, die le ven brengt, het vlees brengt niets daartoe bij" (Jo. 6, 64). De finan ciële gelijkstelling heeft ons allen te veel omgebogen naar het mate riële, de geest heeft er onder ge leden. Meen niet, dat ik een aanslag ga plegen op de economische positie van de onderwijzer(es). Ook voor hen geldt het „primum vivere" en juist het feit, dat daarop hun eer ste aandacht zo dikwijls gericht moet zijn, is wellicht mede oorzaak van het aangeduide euvel. Mijn klacht geldt ons allen, om dat wij allen kinderen van onze tijd zijn en de geest van de tijd wel ke een materialistische is ons al len aangevreten heeft. Wij dat zijn in casu allen, die met het onderwijs te maken hebben, en naar mijn mening is dit over te brengen op vele andere gebieden wij zijn sinds jaren gewend tegen de staat aan te leunen en voor alles, wat de school aangaat, denken wij het eerst aan art. 72 of art. 101. Zowel de Besturen als de Ouders zlijn ontwend grote offers te bren gen voor het onderwijs." Uit het werk-program van ons Ka tholiek onderwijs moet duidelijk blijken, dat wij er van overtuigd zijn en deze overtuiging in de practijk beleven dat ons onder wijs niet is een zaak van de Staat, maar: van de Kerk en de Ouders. Hieruit volgt b.v., dat, als art. 72 of art. 101 niet- voldoende middelen bieden, om ons katholiek lager on derwijs zó te geven, zó perfect, als wij dat moeten wensen, wij er niet van af zijn met te verklaren: de Overheid geeft ons niet de voldoen de middelen. Hieruit volgt b.v., dat de Ouders op de school een grote invloed mo gen en.moeten hebben; dat met him gegronde wensen en gemotiveerde klachten rekening moet worden ge houden door schoolbesturen, omdat die wensen en klachten komen van hen, wier plaats de school inneemt. De verhevenheid van het ambt van onderwijzer schetst mr. Op de Coul aldus: „De katholieke onderwijzers(es- sen) staan in dienst van de Kerk en zij mogen zich terecht de medewer kers van haar bedienaren in engere zin, de priesters, noemen. Hun ambt is een roeping; hun verantwoorde lijkheid is ontzettend groot; hun inzet moet daarom zonder enige reserve zijn. Offers zullen zij moe ten weten te brengen, omdat offe ren de grote wet van het Christen dom is. Hun leerboek bij uitstek is het Evangelie, hun voorbeeld Chris tus, Zijn geest moet heel hun han delen doorgloeien." NIEUWE FILM VAN ROBERTO ROSSELLINI. F~ Franciscaner broeder en Ingrid Bergman vertolken hoofdrollen. Roberto Rossellini, de bekende Ita liaanse filmregisseur, die reeds tal-' rijke goede films op zijn naam heeft staan, zoals bijvoorbeeld „Rome, open stad", zal binnenkort met de opname beginnen voor een nieuwe film over de H. Franciscus van As- sisië. Hij heeft van de kerkelijke auto riteiten toestemming gekregen een Franciscaan te vragen de rol van Franciscus te vertolken. Rossellini heeft zijn keuze laten vallen op een Franciscaner broeder uit het kloos ter „Nocera Inferiore". Ingrid Berg man speelt de rol van de M. Clara. De film zal worden opgenomen in de omgeving van het dorp Manziana in de onmiddellijke nabijheid van het meer van Bracciano ten noorden van Rome. De film zal waarschijn lijk dit jaar nog in roulatie worden ?bracht onder de titel. „Franciscus, de Minstreel van God". Oost-Java kon het niet houden j^E CENTRALE REGERING VAN INDONESIë heeft gisteren bekend gemaakt, dat zij de macht overneemt van een van de federale repu blieken, aldus meldt Associated Press. Na een kabinetszitting heeft een officiële woordvoerder verklaard, dat de inwendige tweedracht op Oost-Java de centrale regering er toe gebracht heeft tot deze noodmaat regel over te gaan. Wanneer de nie we bewindvoering op Oost-Java van kracht zal worden, werd niet bekend gemaakt. De woordvoerder zei ech ter, dat een zeer hoge autoriteit voor het gebied zal worden benoemd. Later zal een gecombineerde com missie van autoriteiten van de cen trale regering en van Oost-JaVa een doeltreffender bestuur voor het ge bied vormen. Aan het federale parlement, dat voor het eerst in begin Februari bij een zal komen, zal een plan worden aangeboden. De minister van voorlichting heeft de moeilijkheden op Oost-Java toe geschreven aan „het dubbele be stuur" dat was uitgelopen op een strijd tussen hen die de staat intact wilden houden en hen die voorstan der zijn van ontbinding van de staat om zich te voegen bij de broeder- staat, de voormalige Indonesische republiek. De minister maakte bekènd, dat een soortgelijk vraagstuk bestaat in de staat West-Java, maar hij vertel de niet welke stappen zouden wor den genomen. Mohammed Rum, die zoals wij gis teren meldden tot Indonesische Hoge Commissaris in Nederland is be noemd, werd in 1908 te Parakan ge boren. In 1933 behaalde hij aan de rechtskundige hogeschool te Batavia zijn meesterstitel. Hij vestigde zich als advocaat te Batavia en bleef ook in de Japanse bezetting in de advoca tuur werkzaam. De heer Rum is een vriendelijke man, die graag vertelt, maar als het moet ook aandachtig weet te luisteren. Als voorzitter van de Indonesische delegatie, die na de tweede politiële actie de onderhande lingen met Nederlanders hervrttte, kwam hij in Mei 1949 met dr. Van Italiaanse regering afgetreden De Italiaanse regering is Woens dagavond afgetreden na een kabi netszitting waarop de kwestie bespro ken werd als gevolg van het aftre den- van drie rechtse socialistische ministers in October van het vorig jaar was een kabinetscrisis ontstaan. Men verwacht, dat de nieuwe re gering tegen het eind van deze week of in het begin van de volgende week zal worden geformeerd. Waar schijnlijk zullen de rechtse socialis ten, die op hun onlangs te Napels gehouden conferentie tot hernieuw de samenwerking met de regering besloten, in de nieuwe regering op genomen worden. De andere partijen van de coalitie zullen zijn de chris ten-democraten, de republiekeinen en de liberalen. De ministers dienden him ontslag Woensdagavond bij premier de Gas- peri in, die de ontslagaanvragen Einaudi zal aanbieden. MEVROUW TSJIANG KAI TSJEK HOUDT AFSCHEIDSREDE Voor haar vertrek naar Formosa heeft mevrouw Tsjiang Kai Tsjek van het huis van haar zwager te Riverdale (N.Y.) uit een afscheidsrede gehou den tot de Verenigde Staten. In deze rede verzekerde zij o.m. dat China weer vrij zal komen. Ten opzichte van de verdediging van haar echtgenoot, de Generalissimo, zeide zij, dat hij de eerste moderne staatsman is, die het gevaar van het communisme ondervindt. Royen tot een accoord, de overeen komst-Van Royen-Rum. Tijdens de Roride-tafelconferentie trad hij op ;als vice-voorzitter van de Republikeinse delegatie. Sedert zijn studentenjaren heeft hij een actief aandeel geha<£ in de strijd van het Indonesische natio nalisme. Mr Rum was o.a. bestuurs lid van de Pergerakan Studieclub, lid van de Jong Islamitische bond, juri disch adviseur van de Moslimse wees. huizen en de Indonesische handels vereniging Perdi. Na de proclamatie van de Republiek Indonesia werd de heer Rum lid van het Komité Nasio- nal en later vice-voorzitter van het voorlopige Republikeinse parlement. Tot tweemaal toe beheerde hij in de regering van de Djokjase Republiek de portefeuille van binnenlandse za ken. Mohamed Rum geniet onder de In donesiërs een grote populariteit om zijn mensenkennis, zijn maatschappe lijk inzicht en bekwaamheid. Na de schietpartij te Modena BEGRAFENIS WERD COMMUNISTISCHE DEMONSTRATIE De Italiaanse communisten hebben de begrafenis van de. slachtoffers der relletjes te Modena uitgebuit voor een grootse demonstratie. Naar schatting waren 200.Q00 personen d.i. tweemaal het bevolkingsaantal van Modena voor deze demonstratie bijeengetrommeld. Palmiro Togiiatti, de Italiaanse communistenleider, hield een lijkrede, watórin hij de premier de Gasperi rechtstreeks verantwoordelijk stelde voor deze „moord". Or het Piazza San Acos- ciono, waar de lijkrede werd gehou den, was het een zee van rode vlag gen en bloemkransen, die door dele gaties van rode arbeiders uit alle streken van Italië waren meege bracht. De ter aarde bestelling ge schiedde natuurlijk zonder enig ker kelijk ceremonieel. Een deputatie van de gemeente raad van Bologna, die een vaandel droeg, waarop afgebeeld de Hemel vaart van Christus, moest zich onder afkeurend gejoel terugtrekken. Op de begraafplaats waren slechts 20 gemeentelijke politie-agenten aan wezig. De minister van binnenland se zaken, Scelba, had zijn gewapen de overvalbrigades buiten de stad gehouden om „provocaties te vermij den." Het dagelijks leven in Modena stond Dinsdag, ten gevolge van een algemene proteststaking, en Woens dag, in verband met de begrafenis, nagenoeg stil. Na afloop van de be grafenis echter, reden er weer bus sen en werden de winkels weer ge opend. Ver. Staten willen hun houding herzien Een woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren verklaard, dat de V.S. een wijziging van politiek over wegen, waarbij steun zou worden ge geven aan een voorstel om de diplo matieke boycot van Spanje te be ëindigen. Te Washington wordt gemeld, dat het Amerikaanse ministerie van bui tenlandse zaken bereid zou zijn de Amerikaanse ambassadeur naar Ma drid te laten terugkeren, indien de meerderheid van de leden der V.N. hetzelfde zou willen doen. Zoals men zich herinneren zal heb. ben ongeveer drie jaar geleden ver schillende leden der V.N. krachtens een resolutie hun ambassadeurs uit Spanje teruggetrokken. Een woordvoerder van het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft reeds verklaard, dat de Britse houding ten opzichte van Spanje on veranderd blijft en dat Engeland zich houdt aan de resolutie, die de Alge mene Vergadering der V.N. in Dec. 1946 aannam, en waarbij de leden staten werden aangespoord de hoof den hunner diplomatieke missies uit Madrid terug te roepen. De Verenigde Staten hebben Enge land er niet van in kennis gesteld, dat zij overwegen hun politiek ten aanzien van Spanje te wijzigen, al dus de Britse woordvoerder. MEMPHIS IN WINTERTOOI Door de koudegolf, die een eind maakte aan het zachte weer in Mem phis (Tennesee), werden de straten tot wanhoop der inwoners met een dik pak sneeuw bedekt, de telefoon verbindingen gestoord en het ver keer voor een goed deel lamgelegd. Voor deze ongerieven hadden de meeste inwoners van Memphis oog. Slechts weinigen ondernamen een tocht naar het punt waar één der plaatselijke hotels is gelegen, en vanwaar men een sprookjesachtig uitzicht had over het Overton Park. De zaak der niet-aangegeven eflecten T^LJDENS het Woensdagnamiddag in de Belgische Kamer van Volks- vertegenwoordigers gehouden debat over de zaak der niet-aangege ven effecten, heeft de socialistische woordvoerder Tielemans de eerste- minister Eyskens verzocht onmiddellijk af te treden. Tielemans voegde hier aan toe: „Indien u niet vrijwillig aftreedt, zal de Belgische regering over en kele weken gedwongen zijn als gevolg van dit financiële schandaal in haar geheel af te treden." Onder grote belangstelling op de publieke en diplomatieke tribunes heeft eerste-minister Eyskens gis termiddag zijn verklaring afgelegd over de zaak der niet-aangegeven aandelen. Sprekend over de effecten, welke door de Belgisch-Amerikaanse ver eniging van de vrienden van de Ab dij van Averbode, nadat de aanmel dingsdatum was verstreken, ter le galisering zijn aangeboden, ver klaart Eyskens, dat uit de stukken bleek, dat deze op normale wijze in Nederland aangegeven waren, waar bij werd gemeld, dat het hiei giften betrof, welke bestemd waren voor genoemde vereniging. Om het eigen domsrecht van de effecten te bewij zen, heeft men bij het ministerie van financiën borderellen ingediend van de wisselagent Bussuyt te Ant werpen. Thans is gebleken, dai deze borderellen vals waren, terwijl ver der aan het licht kwam, dat de be treffende vereniging in 1947 speciaal gesticht is met het doel de te laat aangegeven aandelen toch verhan delbaar te maken. i Sprekende over een tweede geval verklaart minister Eyskens, dat op 26 Juni 1948 de kerkfabriek van de St. Laurentiuskerk opnieuw een aanvraag had ingediend ter ver krijging van een certificaat van gel digheid bij een groot aantal te laat aangegeven effecten. De voóizitter de secretaris en de penningmeester verklaren in het begeleidend schrij ven, dat men als gevolg van diver se omstandigheden vergeten heeft de effecten aan te geven binnen de vastgestelde termijn. Deze zaak kwam zeer verdacht voor en het door de ambtelijke instanties opge steld rapport wordt de minister ont raden zijn goedkeuring te hechten aan deze aanvraag. In de Nederlandse vertaling van het in het Frans opgestelde docu ment was door een vertaalfout de eindconclusie in haar tegendeel ver anderd; Terwijl in de Franse tekst stord: „De zaak mag op eenvoudige vermoedens van eigendom geen ge volg krijgen"; is in de Nederlandse versie het woordje „geen" wegge vallen en hierdoor is de minister er in gelopen en heeft hij getekend. De eerste minister gaf aan het slot van zijn, betoog lucht aan zijn ver ontwaardiging over de falsificaties en deelde mede, dat al wie in deze zaak schuldig dan wel medeplichtig is zijn gerechte straf niet zal ontlo pen. De socialistische woordvoerder, de heer Tielemans, gaf toe, dat de eer van de eerste minister Eyskens niet in het gedrang komt, doch hij wees er met nadruk op dat deze niette min de verantwoordelijkheid draagt. Aan het einde van zijn interpella tie betoogt de heer Tielemans, dat eerste minister Eyskens moreel ver plicht is onmiddellijk af te treden. „Indien gij het than^ niet doet" zo verklaart hij, „zal de gehele regering binnen twee a drie weken gedwon gen worden af te treden als gevolg van deze financiële knoeierijen". Hierna is het communistische Ka merlid Demany aan het woord. Hij beschuldigt de CVP ervan ge profiteerd te hebben van de malver saties. Hiertegen protesteert de voor zitter van de Katholieke Volkspar tij. baron van der Straeten Waillet, heftig. De minister van justitie Lilar ver klaart hierna, dat de feiten betref fende de zaak der niet aangegeven effecten zich heeft voorgedaan tij dens de regering Spaak en dat de tegenwoordige regering hiervoor niet aansprakelijk geacht kan worden. Door deze verklaring ontstaat een hevig tumult op de linkse banken, waaraan de voorzitter slechts met moeite een einde kan maken. De heer Tielemans dient tenslotte bij het bureau van de kamer een wetsvoorstel in tot het instellen van een bijzondere commissie van derzoek. OP DE VLUCHT VOOR ULBRICHT De „verradelijke activiteit van ze kere anti-democratische elementen, vermomd als leden van de liberale en christendemocratische partijen in Oost-Duitsland, moeten onmiddellijk tot stilstand gebracht worden door een gezamenlijk streven van alle po litieke organisaties" aldus heeft Wal ter Ulbricht, de plaatsvervangende Oostduitse premier, gisteren in het bestuur van de „Socialistische Een heidspartij" verklaard. Ulbrichts verklaring volgt op een golf van veroordelingen van leiden de „bourgeois" partijfunctionarissen door de communistische pers. Een aantal liberale en christendemocra tische partijfunctionarissen is naar West-Berlijn gevlucht. Reizen 5 duurder pet. Met ingang van 1 Februari a.j zullen de meeste tarieven voor rei zigers en de goederentarieven hoogd worden. De prijzen van enkele reizen gaan 5 procent omhoog, die van de retours over de korte afstan den meer, evenals de traject-week en school kaarten. De prijzen der al gemene abonnementen, alsmede die der rijwielkaarten, blijven ongewij zigd. Na deze verhoging zal een en kele reis Den HaagGroningen 130 procent kosten van de prijs van 19?^, het retour 152 procent van die prijs. Voor Den HaagAmsterdam zijn de ze cijfers resp. 145 en 173 procent. Wat de goederentarieven aangaat worden de prijzen der wagenladingen wat meer verhoogd dan die der stuk goederen. SPOORWEGPERSONEEL KRIJGT 5% LOONSVERHOGING. In de heden gehouden bespreking tussen de directie der N, S. en de personeelraad heeft de directie me degedeeld, dat waar de regering de door de directie ingediende voor stellen heeft goedgekeurd zij de vraag van de personeelraad inzake toekenning van een 5 procent loons verhoging voor het N. S. personeel met ingang van 1 Jan. 1950 bevesti gend beantwoordt. Deze maatregel zal van toepassing zijn op ieder, die 23 jaar of ouder is, terwijl voor het personeel beneden 23 jaar nader overleg met de personeelsraad zal geschieden. Prinses Marijke werd geboetseerd EEN ARTISTE IN DE DOP KWAM EEN OPDRACHT VERVULLEN. SOESTDIJK, 11 Jan. Jofientje Gerritsen, een twaalfja rig meisje uit Nijmegen, kwam met haar lerares en een bestuurslid van het kleuterdagverblijf „Maria Chris tina" naar het witte paleis, om er een heuse opdracht uit te voeren. Jofientje is namelijk een artiste in de dop, .die al eens eerder opval lend boetseerwerk had geleverd. Nu was zy uitverkoren, om iets te ma ken voor het kleuterdagverblijf in de Keizer Karelstad, genoemd naar Prinses Marijke. Wat zou beter kun nen dienen dan een beeldje van de kleine prinses zelf? In Nijmegen zelf was zij er al aan begonnen, maar voor de juiste af werking moest zij eigenlijk in Soest- dijk zijn. En zowaar, dat is gelukt: „Jofientje mocht gerust in de kin derkamer aan het beeld verder ko men werken", aldus de uitnodiging. Het beeldje stond al opgesteld, toen Koningin Juliana zelf met haar jongste dochter binnentrad. De Ko ningin vond, dat de gelijkenis er al was. Even later kwamen ook de Prinsessen Trix en Irene er aan te pas en zij toonden aan Jofientje met trots haar eigen boetseerwerk. De jonge artiste ging daarna ver der met haar arbeid, nu en dan on der aanwijzing door haar lerares. Met de tong tussen de tanden ging Jofientje in haar werk op. Midde lerwijl hield de Koningin Marijke als model op haar schoot. Hare Majesteit liet zich intussen voorlichten over de andere opdrach ten van Jofientje. Daar was een voorstelling bij van de heilige Mar- tinus. „Was dat niet de heilige, die zijn mantel in tweeën deelde en de ene helft aan de armen weggaf" Jofientje legde uit, dat het hier een andere Martinus betrof, name lijk een broeder van de Dominica nen. En dan liet zij nog wat ander werk zien, dat ongetwijfeld talent verraadt. Daaronder was het ont werp van enkele figuren, die werden gedreven op de gouden manchetkno pen van Prins Bernhard. Trix riep triomfantelijk: „die kno pen draagt vader op de reis, die hy nu maakt". Meteen vertelde zij van de teleurstelling, bij een kleine op dracht van boetseerwerk ondervon den. Koningin Juliana, die zich ook met andere gasten had moeten bezig houden, kwam terug, toen het gezel schap op het punt stond, te vertrek ken. Jofientje hoopt het beeldje van Prinses Marijke voor haar verjaardag op 18 Februari klaar te hebben cn dan koestert men in het Nijmeegse Kleuterdagverblijf de stille wens, dat onze Koningin met haar jongste dochter eens zullen komen kijken. W erknemers beroeps vervoer eisen 5 pCt. Zoals reeds eerder werd bekend ge maakt verklaarden de werkgevers in het taxi- en huurautobedrijf zich by de besprekingen over de invoering van 5 pet. loonsverhoging bereid tot een verhoging van het basisloon met 2.per week, mits teruggekeerd kan worden tot de werktijd, die vóór 1 April 1948 volgens het rijtijdenbe sluit voor deze sector van het per sonenvervoer heef: gegolden. De werknemersorganisaties konden zich met laatstbedoelde voorwaarde echter niet verenigen. Zij hebben daarop besloten het geschil voor te leggen aan het college van Rijksbemidde laars. De in de unie „verkeer" ver tegenwoordigde organisaties van werknemers hebben echter thans aan de werkgeversorganisaties bericht, dat, indien niet voor 18 Januari a.s. overeenstemming wordt bereikt, over uitbetaling van de 5 pet. loonsvertio- ging in deze bedrijfstak, de rust in de bedrijven niet langer kan worden ge garandeerd. Dit bracht echter geen verandering in het standpunt van de werkgevers. Het wachten is nu op de beslissing van het college van rij ksbe m i ddcl a a r s VOORSCHOTTEN AAN RIJKSPERSONEEL. Het departement van Binnenland se Zaken heeft een koninklijk be sluit voorbereid, strekkende tot het verlenen van een uitkering ineens over het eerste kwartaal van 1950 aan een deel van het rijkspersoneel, overeenkomende met een salaris verhoging van 5 pCt.. In het ontwerp wordt de mogelijk heid geopend, dat op deze uitkering reeds vóór het verstrijken van dit kwartaal voorschotten worden uit betaald. Maatregelen worden getrof fen om terstond nadat de ontwor pen regeling definitief zal zijn vast gesteld, tot uitbetaling over te kun nen gaan. Een koAAeitje. Vergeet alleen de weldaden, die gy zelf hebt bewezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1