S)e ftridóeSoutei/nt
Aanzienlijke gift van Z.H. de Paus voor
het Katholiek Nederlands Persbureau
Prof. Romme verdedigt
de P.B.O.
TAKEN VAN DE K.A.B.
VHrecteor: C. M. VAN HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: TEL WILMEB.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
OTN5DAG 10 JANUARI 1950
41ste JAARGANG
TRUMAN'S
OPTIMISTISCHE
BEGROTING
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
Pauselijke aansporing tot de katholieken van Nederland
om dit belangrijke apostolaatswerk te steunen
Mgr.x Montini over de betekenis van
Katholieke Persbureaux
2^0ALS DESTIJDS in de dagbladen werd gemeld, heeft Z. H. de Paus
op 23 November de heer H. B. A. M. Kemna, hoofdredacteur van het
Katholiek Nederlands Persbureau K.N.P. en secretaris-generaal van de
Internationale Unie van Katholieke Persbureaux (INCAP), in speciale
audiëntie ontvangen. Diezelfde dag had de heer Kemna een langdurig
onderhoud met de Substituut-Staatssecretaris van Z. H. de Paus, Mgr.
G. B. Montini, over het werk van de katholieke persbureaux in het alge
meen en van het K.N.P. in het bijzonder.
Thans heeft Z. H. de Paus zich
gewaardigd door bemiddeling van
de Apostolische Nuntius Mgr. Giob-
be aan de heer Kemna een gift van
dertigduizend gulden te doen toe
komen teneinde deze te besteden
voor het K.N.P., „opdat de func-
tionnering en de organisatie van
Uw verdienstelijke en nuttige in
stelling zich nog doeltreffender zal
kunnen tonen dan in het verleden".
In het begeleidend schrijven van
Z H. Exc. Mgr. Paolo Giobbe aan de
hoofdredacteur wordt er op gewezen,
dat Z. H. de Paus persoonlijk het
grootste belang hecht aan dit werk
van de pers in Nederland en dat deze
edelmoedige geste van het Opperste
Hoofd der Katholieke Kerk een ap
pèl inhoudt tot alle katholieken van
Nederland om zelf geld noch moei
te te sparen, teneinde dit zo belang
rijke werk in hun geliefde land tot
bloei te doen komen.
Gezien de grote belangrijkheid van
dit schrijven zowel voor de katho
lieke pers in het algemeen als voor
het K.N.P. in het bijzonder laten wij
hier de tekst van deze in het Frans
gestelde brief in Nederlandse verta
ling volgen.
Aan de heer Henri B. A. M.
Kemna, Hoofdredacteur van
het Katholiek Nederlands Pers
bureau „K.N.P.", Den Haag.
Apostolische Internuntiatuur
No. 7129/50.
Den Haag, 5 Januari 1950.
Carnegielaan 5.
Mijnheer de Hoofdredacteur,
Gij weet uit persoonlijke ervaring
noezeer in alle katholieke landen en,
in het algemeen, in alle waarlijk vrije
landen het werk van de pers in ere is.
Overigens hebt gij, en dit nog zeer
onlangs, tijdens uw verblijf in de
Eeuwige Stad, u voorzeker reken
schap kunnen geven van de bijzon
dere aandacht, die de hoge kerkelijke
autoriteiten hechten aan een uitste
kende organisatie en doeltreffendheid
der katholieke persbureaux in de we
reld.
In Nederland bestaat, zoals gij
veet, reeds een belangrijk netwerk
roor katholieke informatie, dat aan
tijn talrijke lezers de nieuwsberich-
en verstrekt met een prijzenswaar-
lige zorg voor objectiviteit en on-
aartijdigheid. Het Katholiek Neder
lands Persbureau, dat gij met zo
jrote bekwaamhe'd leidt, blijkt een
aij zonder geëigend middel te zijn om
«an de katholieke dagbladen en aan
aen die zulks wensen. -nauwkeurige
m overvloedige inlichtingen te ver
schaffen over het leven van de Kerk,
ran Haar instellingen en activitei
ten in de gehele wereld. Al te dik
wijls, helaas, worden in de pers ten-
lentieuze berichten verspreid Qf
verslagen, die onnauwkeurig zijn, om
niet te zeggen verslagen die opzette
lijk omwille van de zaak zo zijn op
gesteld. Zelfs de woorden van de
Heilige Vader worden dikwijls ver
keerd overgebracht en de gezichts
punten van de Heilige Apostolische
Stoel ten aanzien van verschillende
kwesties van het internationale leven
somtijds op onjuiste wijze aan het
publiek voorgelegd of gecommenta-
riseerd op een onhandige en zelfs
willekeurige wijze, zulks tengevolge
van inlichtingen, ontleend aan een
verkeerde bron.
Het „Katholiek Nederlands Pers
bureau" zal het ter harte gaan, zoals
dit overigens in het verleden altijd is
geschied, om nieuwsberichten en in
formaties te verschaffen, die volko
men nauwkeurig en ernstig gedocu
menteerd zijn. Het is mij bijzonder
aangenaam u hierbij de chèque van
dertigduizend gulder over te maken,
die Z. H. Paus Pius XII bestemt voor
het Katholiek Nederlands Persbu
reau, opdat de werking en organisa
tie van uw verdienstelijk en nuttig
instituut zich nog doeltreffender zal
kunnen bewijzen dan in het verleden.
In deze edelmoedige bijdrage van
het Opperste Hoofd der Katholieke
Kerk voor het werk van de pers in
Nederland kan men niet nalaten te
onderscheiden de belangstelling, die
Zijne Heiligheid persoonlijk daaraan
hecht en het appèl, dat Zijn geste in
houdt aan alle katholieken van Ne
derland om zelf niets achterwege te
laten teneinde dit zo belangrijke
Werk in hun geliefde land tot bloei
te doen geraken.
Aanvaard mijnheer Kemna, de
verzekering van mijn diepe en toege
wijde hoogachting.
w.g. f P. GIOBBE,
Apostolisch Internuntius.
In verband met deze vorstelijke gift
van Z. H. de Paus en dit schrijven
van de Apostolische Internuntius is
het dienstig in herinnering te bren
gen, hetgeen de Substituut-Staatsse
cretaris van Z. H. de Paus, Mgr. G.
B. Montini heeft verklaard tijdens het
onderhóud, dat hij op 23 November
beeft verleend aan de heer Kemna.
Mgr. Montini wees er in dit onder
houd met nadruk op, dat ,,hoe be
langrijk hij ook een eigen katholieke
pérs voor een land acht, deze pers
haar taak van voorlichting niet naar
behoren zal kunnen vervullen zon
der de noodzakelijke aanvulling van
goed werkende katholieke, persbu
reaux. Hoewel het idee van een pers
bureau de mensen niet zo sterk aan
spreekt, is het toch beslist noodzake
lijk, dat de katholieken de betekenis
van een katholiek persbureau begin
nen in te zien. Juist met het oog op
de herhaaldelijk voorgekomen on
juiste voorlichting door niet-katho-
lieke persbureaux over katholieke
zaken, is het nodig dat de katholie
ken niet alleen over een eigen pers,
maar ook over de bronnen van het
nieuws beschikken. Daarom moet
naar een zo nauw mogelijke samen
werking tussen de katholieke pers
bureaux worden gestreefd".
Mgr. Montini spoorde de heer
Kemna verder aan te willen bevorde
ren dat voor het aanstaande interna
tionale perscongres van 15 tot 19 Fe
bruari in Rome vertegenwoordigers
van de verschillende katholieke pers
bureaux zullen worden uitgenodigd
om in een sectievergadering de be
langen van dit onderdeel van de ka
tholieke pers te behartigen.
MGR. HOPMANS BEDIEND.
Monseigneur P. A. W. Hopmans,
bisschop van Breda, is gistermid
dag om 4 uur van de Sacramenten
der Stervenden voorzien.
Mgr. Hopmans is veertien dagen
geleden ziek geworden en in het
R.K. Gasthuis aar. de Haagdijk opge
nomen. In het laatst der vorige
week was hij echter in zoverre her
steld, dat hij weer de H .Mis kon
doen. Gistermiddag oni vier uur trad
plotseling een inzinking in, zodat
monseigneur uit voorzorg werd be
diend. Tegen middernacht was de
patiënt zeer rustig. In zijn toestand
was geen verandering ingetreden.
„Volkskrant".
Het gaat om nieuwe en grote
verantwoordelijkheid
CELIA VOELT ZICH PRIMA!
De thans drie maanden oude zeehond
Celia uit de Londense dierentuin,
was op de Essex kust gevonden. Het
leven in de dierentuin bevalt Celia
best. Er wordt dan ook goed voor
hem gezorgd. Dagelijks krijgt hij 30
tot 40 haringen.
(Van onze verslaggever)
Op het gisteren te Utrecht gehou
den congres van de zilveren Ka
tholieke Arbeidersbeweging is de
practische toepasisng van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie uit
voerig behandeld. Voorzitter A. C.
de Bruyn heeft er op gewezen, dat
toepassing van de nieuwe wet de
wereld wel niet aanstonds van aan
zien zal veranderen, maar dat over
eenkomstig de christelijke leer moet
worden gestreefd naar een vorm van
samenwerking, waarin de mens-ar
beider consequent wordt geëerbie
digd. Dankbaar herinnerde hij aan
mannen als Aalberse en Nolens, aan
Poels en Veraart, en ook aan prof.
Romme; en de tol van zijn waarde
ring betaalde hijigraag aan de mi
nisters Huysmans en v. d. Brink en
aan mr. v. d. Grinten.
Breed en scherpzinnig is prof.
Romme ingegaan op het onderwerp
van de P.B.O. Hij knoopte aan bij de
jongste Kerstboodschap van Z. H. de
.Paus, waarin wordt gehoopt op te
rugkeer tot goede maatschappelijke
verhoudingen. Reeds Quadragesimo
Anno stuurde aan op herstel van die
verhouding in de menselijke samen
leving. Ook niet-katholieken moeten
volgens prof Romme inzien, dat de
P.B.O. vorm geeft aan de algemene
gedachte van een realistische stel
sel op economisch gebied.
Na tal van richtlijnen te hebben
aangegeven, heeft prof. Romme ten
slotte vele vragenstellers beant
woord. Zijn voordracht vond haar
bekroning in eeh resolutie, die na
enige wijziging en uitbreiding in de
volgende vorm werd aangenomen;
Overwegend, dat de verwerkelij
king van de P.B.O., naar de regelen
van het desbetreffende wetsontwerp,
in 's lands belang met kracht moet
worden bevorderd;
van oordeel, dat daartoe het in
zicht in de zedelijke en economisch-
sociale betekenis van de P.B.O. on
der alle geledingen van ons volk,
waar mogelijk in samenwerking met
anderen, stelselmatig behoort te
worden verbreed en verdiept en der
halve ook de ontwikkeling en de
vorming van. alel bedrijfsgenoten, in
het bijzonder van de Katholieke ar
beiders, met kracht moet zijn gericht
op het kunnen dragen van' de nieu
we en grote verantwoordelijkheden,
KONINGIN JULIANA VERWEL
KOMT MILITAIREN VAN DE
„GROTE BEER" Tot grote verras
sing der militairen, was H.M. Konin
gin Juliana gistermorgen bij de ont
scheping der troepen van de „Grote
Beer'' te Amsterdam ter begroeting
aanwezig. Ook de minister van oor
log, mr Schokking ontbrak niet.
'H.M. koningin Juliana tijdens haar
bezoek aan de zieke militairen in de
ziekenloods.
verbonden aan de toepassing van de
P.B.O.;
de instelling van bedrijfslichamen
onverwijld ter hand moet worden
genomen in alle bedrijfstakken,
waarin de objectieve voorwaarde
van een op samenwerking gerichte
organisatorische ontwikkeling aan
ondernemers- en aan werknemers
zijde in voldoende mate is vervuld,
om deze meer volmaakte vorm van
bedrijfsorganisatie te kunnen dra
gen;
de wijze van samenstelling en in
richting dezer bedrijfslichamen bin
nen het raam der wet primair moet
worden overgelaten aan de betrok
ken vrije organisaties, welke daar
bij open oog moeten tonen voor el-
kaars moeilijkheden;
bevorderd moet worden, dat de
uitvoering van de verschillende tak
ken van sociale verzekering, zeker
voorzover deze voor uitvoering door
bedrijfsverenigingen in aanmerking
komen, kan geschieden door de li
chamen der P.B.O;
draagt het Verbondsbestuur op.
met alle geëigende middelen voor
dit alles werkzaam te zijn en roept
alle bedrijfsgenoten, in het bijzon
der de katholieke arbeiders, op, om
het vrije verenigingswezen als fun
dament voor de P.B.O. te verster
ken.
DE BROODOORLOG IN HAARLEM
Een Haarlems bakkersbedrijf (de
N.V. electrische luxe brood- en ban
ketbakkerij „Mercurius") heeft het
volgende telegram gezonden aan de
minister van Economische Zaken:
„Met verschuldigde eerbied deelt
ondergetekende mede, dat om een
beslissing in het heersende brood
prijsconflict te Haarlem uit te lokken
van heden af in onze zes filialen de
verkoopprijs van het wittebrood is
vastgesteld op 27 cent per 800 gram.
Het gaat niet op, dat in welvarende
gemeenten in ons land door het op
treden van een onwillige collega
het brood een stuiver beneden de
landelijke prijs wordt verkocht. On
dergetekende verzoekt Uwe Excel
lentie met klem, in te willen gr ij
pen en dusdanige maatregelen t<
willen nemen, dat ook voor deze
plaatsen een lonende broodprijs tot
stand komt. De gemeenschap is er
niet mede gebaat dat hoi\derden
kleine bakkers sneuvelen."
Strijden voor alle
belangen
De godsdienstig-zèdelijke taak van
de K.A.B. in de stad en op het plat
teland was een belangrijk onder
werp, waarover pater J. Jacobs,
M.S.C. gisteren heeft gesproken op
het K.A.B.-congres te Utrecht.
Hij betoogde, dat deze taak der
K.A.B.katholieke maar niet kerke
lijke organisatie, is onderscheiden
van de taak der kerkelijke zielzorg
en dus ook van die der K. A.
Men kan haar echter aldus om
schrijven:
de arbeiders immuun en weerbaar
maken tegen de aantrekkingskracht
van de eigenlijke onchristelijke, im
morele stelsels en strevingen;
in de maatschappij met name in
het arbeidsmidden en het leefmidden
de voorwaarden verwerkelijken,
die het aan de arbeiders mogelijk
maken om met normale inspanning
hun godsdienstig en moreel leven
tot volle ontwikkeling te brengen.
Het is volgens pater Jacobs van
zeer groot belang voor de toekomst
van het Christendom, dat de K.A.B.
haar godsdienstig-zedelijke taak goed
vervult. Alleen hierdoor kan in stad
en platteland de ontkerstening der
arbeidersmassa worden tegengehou
den .of voorkomen.
Om haar taak goed te kunnen
vervullen, moet de K.A.B. het ver
trouwen der arbeiders bezitten; zij
moet dus onvervaard strijden voor
al de belangen ook de stoffelijke
van de arbeidersstand. Ook deze
strijd waarvoor doelbewuste
machtsvorming onontbeerlijk is
wordt in de bedoeling der K.A.B.
uiteindelijk op de kerstening van de
arbeidersstand gericht.
Overeenkomstig de pauselijke en
cyclieken beschouwt de K.A.B. als
het voornaamste van al de middelen
tot vervullen van haar godsdienstig-
zedelijke taak het vormen van apos-
tolaatskernen. Die worden onder
scheiden, volgens hun rechtstreeks
werkterrein in de plaatselijke (of
parochiële) Credo-Pugno-clubs, wier
rechtstreeks apostolaatsterrein is het
arbeiders-,.woonmidden" en de on-
dernemings-Credo-Pugno-clubs, wel
ke als rechtstreeks doel hebben de
kerstening van het „arbeidsmidden".
Met de vorming van deze Credo-
Pugno-clubs dient, waar het kan, zo
spoedig mogelijk begonnen te wor
den. Deze apostolaatsgroepen in de
onderneming mogen echter niet naast
(buiten) de K.A.B. komen te staan.
K.A.B. is ook
gezinsbeweging
Over het afdelingswerk sprak de
2e voorzitter J. W. v. d. Akker. Vol
gens hem zal de K.A.B. sterk zijn,
wanneer de afdelingen, als de wor
tels in het leven vergroeid, sterk
2ijn en men over goed ontwikkeld
en groot kader beschikt.
De K.A.B. streeft er naar, ,de ar
beiders bewust te maken van de
waarde van hun menselijke persoon
door bij hen zelf-verantwoordelijk
heid en zelf-werkzaamheid aan te
kweken. Zij tracht daardoor de ar
beider los te maken van, en hem te
wapenen tegen de stelsels die er
toe leiden dat de arbeider ondergaat
in de massa.
Bij het toepassen van die midde
len moet de K.A.B. met omgeving
en omstandigheden rekening hou-
'ien. Die middelen zijn op het platte
land anders dan in de grote stad, in
de streken met overwegend katho
lieke bevolking anders dan in die
met sterk gemengde bevolking.
Er moet bij de uitvoering van het
vormingsprogram, bij de propagan
da, bij de vorming en scholing van
leden en bestuursleden in de afde
lingen, met de geestelijke sfeer,
waarin de arbeiders leven, zoveel
mogelijk rekening worden gehou
den. Het streekeigene is bovendien
van veel waarde en moet behouden
blijven.
De K.A.B. stelt zich ten doel de
arbeiders te helpen hun christelijke
levensbeschouwing te verwerkelijken
in een christelijke levenshouding; zij
heeft een apostolaatstaak. Vooral in
<le steden en industriecentra, waar
het werken veel moeilijker is, moet
de activiteit sterker gericht worden.
De K.A.B. is gezinsbeweging; zij
heeft tot taak de belangen van de
arbeidersstand te behartigen, dus
ook die van de arbeidersvrouwen, de
jonge mannen en de jonge vrouwen.
Voor de jonge mannen is er de
K.A.J., waaruit de krachten moeten
voortkomen, die het werk van de
K.A.B. in de toekomst dragen. Voor
de katholieke arbeidersvrouwwen
rnoet een K.A.V.-organisatie bevor
derd worden. De vrouwen zijn tot
beden te weinig practisch geïnteres
seerd voor het werk van de K.A.B.
dat hun taak in het gezin zo nauw
raakt. Men kan belangstelling en
medeleven van de vrouwen der le
den niet missen.
25 Jaar Katholieke
Arbeiders
Beweging
DE BONDSVOORZITTER
GEHULDIGD.
(Van onze verslaggever).
Met kerkelijke luister is vanmor
gen de viering ingeluid van het 25-
jarig bestaan van de Katholieke Ar
beidersbeweging in Nederland. In de
Augustijnerkerk droeg de Verbonds-
adviseur, Mgr. J. G. van Schaik, de
plechtige H. Mis op, geassisteerd
door pater Engelbertus O.F.M., alge-
meer leider van Credo Pugno in het
bisdom Haarlem en aalmoezenier
A. Mouwen, geestelijk adviseur van
de K. A.B. in het bisdom Breda. On
der leiding van Guus Stoop werd een
Mis van Orlando di Lasso uitge
voerd en tot slot een meerstemmig
Te Deum van de dirigent zelf.
Gekomen uit alle delen van het
land waren daarna in het Jaarbeurs
gebouw honderden genodigden teza
men voor de uiterlijke viering. Wij
zagen er verschillende geestelijke en
wereldlijke autoriteiten, vertegen
woordigers van organisaties en geno
digden. Ook hier had Guus Stoop de
muzikale leiding. Wij hoorden van
hem een compositie ,.De kracht in
ons1' op tekst van Jan Muller, uitge
voerd door een a capellakoor van de
K- A. B., een orkest, samengesteld
uit Utrechts musici en met Theo v. d.
Steen als soliste. Jan Muller zelf
droeg eén eigen vers voor.
Deze feestvergadering was ook ge
wijd aan Verbondsvoorzitter A. C.
de Bruyn, die het feit herdacht, dat
hij gedurende 25 jaar de K. A. B. in
haar tegenwoordige gecentraliseerde
vorm als voorzitter heeft geleid-
Daarvan werd o.a. uiting gegeven in
de herdenkingsrede, die dr. A. A.
Olierook heeft gehouden.
Prins Bernliard
voorgesteld als
eventueel regent
DESBETREFFENDE
WETSONTWERPEN INGEDIEND.
Bij de Tweede Kamer zijn twee
wetsontwerpen ingediend, waarvan
de strekking is te voorzien in de be
noeming van een regent voor het ge
val van erfopvolging tijdens minder
jarigheid van de troonopvolgster cn
regeling van de voogdij over de min
derjarige konipg.
Sinds 1848 schrijft de grondwet
voor, dat de wet betreffende de
waarneming van het koninklijk ge
zag door een regent gedurende de
minderjarigheid van de koning nog
bij het leven van de regerende vorst
wordt gemaakt.
De regering vertrouwt, dat in de
gegeven omstandigheden omtrent de
ze benoeming geen verschil van ge
voelens zal bestaan en dat, indien de
Prins der Nederlanden onverhoopt
als regent zou moeten optreden, het
Nederlandse volk hem zal doen de
len in de trouw en gehechtheid,
welke het steeds heeft betoond aan
het vorstelijk geslacht, waarmee hij
door het huwelijk thans meer dan
dertien jaren is verbonden.
Ten aanzien van een eventuele
voogdij over de minderjarige ko
ning wordt voorgesteld ook hiervoor
de Prins der Nederlanden te benoe
men. Over de wetsontwerpen zal
worden beslist door de verenigde
vergadering der Staten-Generaal.
CONTACT TUSSEN KATHOLIEKE
ONDERWIJZERS VAN BELGIë EN
NEDEriLAND.
Op initiatief van het Bestuur van
het Katholieke Onderwijzers Ver
bond voor Nederland had te Breda
een bijeenkomst plaats van het Be
stuur van het K.O.V. en het Bestuur
van het Christen Onderwijzers Ver
bond voor België, met de bedoeling
te komen tot een nader contact tus
sen beide organisaties.
Het was een zeer vruchtbare dag
in Benelux-verband. De nadere sa
menwerking zal voortgezet worden
op een volgende bijeenkomst in
Brussel.
TWINTIG MILLIOEN PER JAAR
VOOR HERBOUW ROTTERDAM.
Tien jaar lang zal er twintig mil-
lioen gulden per jaar mogen worden
verwerkt voor de uitvoering van het
beperkte kernplan voor de herbouw
van Rotterdam. De minister van We
deropbouw en Volkshuisvesting heeft
voor 1950 een „goedkeuringsvolu
me" vastgesteld van 25 millioen
gulden, waarvan, met inbegrip van
de werken die nu onderhanden zijn,
voor vijftien tot twintig millioen
gulden in dit jaar zal kunnen worden
uitgevored. Uit dit volume mag, als
het verloop van de herbouw van
de stadskern hiermede is gediend,
ook de bouw van woningen worden
goedgekeurd.
EEN SCHIP VAN BLOEMEN
Een bonte geurende stoet van met
bloemen beladen wagens trok door
de straten van Pasadena, Zuid-Cali-
fornië.
De „showboat" gemaakt volgens
het model van een boot, die in een
afgesloten tijdperk op de Amerikaan
se wateren dienst deed, won de eer
ste prijs.
Een kaAAtttje.