Se Sou/toni Slechte vooruitzichten voor Finebei Een onmogelijk prul Brand in een ziekenhuis MAANDAG 9 JANUARI Jlrectear: C. ML VAN OAMEBSVELO. Hoofdredacteur: TH. WILMEE. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Frankrijk geeft niets toe WAN DE FINEBEL schijnt voorlopig niets terecht te komen. De voor genomen tol-unie tussen de drie landen der Benelux en de twee eenheid FrankrijkItalië, is voorlopig van de baan, aldus oordeelt men in kringen van de Organisatie voor Europese Economische Samenwer king (O.E.E.S.). Behalve dat Frankrijk al niet met Italië tot een simpel accoord kon komen, wijst het ook iedere economische collaboratie met West-Duitsland af. terwijl toch België en Nederland hun toetreden tot de Finebei min of meer van de toelating van de Westduitse repu bliek tot de tol-unie afhankelijk gesteld hadden. De O.E.E.S. acht de Franse weerspannigheid zo hardnekkig, dat zij voorlopig de hoop op een vruchtdragende economische samenwerking in het Westen opgeheven heeft. De besprekingen van Frankrijk met Italië zijn ongeveer een jaar ge leden begonnen, aldus schrijft de Pa- rijse correspondent van de „Volks kant". Ze zijn tot dusver op niets uit gelopen en hadden alleen tot gevolg, dat de Italianen zich weer, zoals in de Mussoliaanse periode, tot hun vroegere As-partner wendden. „De Duitse economie", zeggen zij, „vult de Italiaanse beter aan dan de iSran- se, die eerder in hetzelfde concur- rentieveld valt". In Parijs wordt ver wacht, dat de Italiaanse minister-pre sident de Gasperi bij zijn voorgeno men kabinetswijziging minister Sfor- za en met hem de Frans-Italiaanse douane-unie zal laten vallen om dan met Duitsland te gaan parlementeren. Een tweede en nog groter obstakel voor de Finebei ziet men te Parijs in kringen der O.E.E.S. in Frankrijks weigering met West-Duitsland een normaal handelsaccoord aan te gaan. Nadat in Parijs de eerste onderhan delingen tussen de twee partners op de eerste December van verleden jaar begonnen waren, zijn ze nu nog niet afgelopen. Frankrijk schijnt nog niet aan de gedachte te kunnen wennen dat de Duitse industrie eens weer als concurrent op zal kunnen treden. Het verdedigt zijn protectionnistisch standpunt en heeft de Westduitsers tot vandaag toe nog geen millimeter toegegeven. Zolang het commerciële onbegrip tussen de twee oude rivalen blijft bestaan, ziet de O.E.E.S. geen kans de Finebei van stapel te laten lopen. De Finse oorlogsmisdadigers" En de beschuldiging van Moskou Onder de oorlogsmisdadigers, die Finland, volgens de Russische be schuldigingen, verborgen houdt, be vinden zich verscheidene Finse bur gers! De meesten echter zouden Rus sische burgers zijn, afkomstig uit het gebied tussen Leningrad en de Finse grens, die voor de Duitsers waren gevlucht en dienst hadden genomen in het Finse leger dat te gen de Sovjet-Unie streed. De Finse grondwet staat niet toe dat Finse staatsburgers aan andere landen worden uitgeleverd. De Fin se regering staat nu dus voor de moeilijke keus: gehoorzamen aan de Russische eis, de betrokkenen uit leveren en daarmee de grondwet schenden of de Russische eis aan een scheidsrechtelijke uitspraak on derwerpen. Volgens het Finse vre desverdrag namelijk moet Finland oorlogsmisdadigers uitleveren aan de geallieerden; wanneer er over de uitlevering meningsverschillen be staan, kunnen die aan arbitrage worden onderworpen. Een tweede moeilijkheid voor de Finse regering wordt» gevormd door het feit dat het bijzonder moeilijk is om alle driehonderd oorlogsmisdadi gers op te sporen daar de Sovjet- Unie van enigen alleen maar de na men heeft opgegeven. De eerste arrestaties zijn inmiddels al verricht. Vijf mensen worden ge vangen gehouden, enige anderen zijn na een verhoor op vrije voeten ge steld. Twee van de gezochte oorlogs misdadigers, beiden vrouwen, heb ben zelfmoord gepleegd voor zij werden gearresteerd. Conferentie te Colombo Ministers van het Britse Gemenebest bijeen Hedenmorgen om 11 uur plaatse- lijke tijd is te Colombo de conferentie van ministers van buitenlandse za ken van het Britse Gemenebest ge opend. De conferentie zal tien da gen duren. Ernest Be vin, Brits minister van buitenlandse zaken, Pandit Nehru, minister van buitenlandse zaken en premier van India, P. C. Spender ("Australië), F. W. Doidge (Nieuw- Zeeland) en Ghoelam Mohammed (Pakistan) waren gisteren te Co lombo aangekomen. Lester Pearson, de Canadese minister van buiten landse zaken, en Paul Sauer, minis ter van vervoer van Zuid-Afrika, waren reeds eerder in Colombo. En geland wordt, behalve door Bevin, vertegenwoordigd door Noel Baker en Malcolm MacDonald. commissa ris-generaal voor Zuid-Oost-Azië. Nopl Baker verklaarde gisteren op een persconferentie, dat de confe rentie zes belangrijke punten zal be spreken: 1. De Europese politieke toestand, voorzover deze voor het Gemene best van belang is. 2. De economische ontwikkeling in Zuid-Oost-Azië. 3. Verhindering van de communis tische machtsuitbreiding in Zuid- Oost-Azië. 4. Het Japanse vredesverdrag. 5. De toestand, welke het gevolg is van de communistische machtsuit breiding in China. 6. Defensie-problemen in Zuid- Oost-Azië, Economische deskundigen zullen c.e gevolgen van de devaluatie en de sterling-balansen bespreken. De „godsdienst vrijheid" in de Russis ische zone Klacht van Kardinaal Frings Kardinaal Joseph Frings, aartsbis schop van Keulen, heeft in een preek gezegd, dat „de vervolging van het Christendom en de bedreiging van godsdienstvrijheid in de Sowj et- zóne van Duitsland verschrikkelijke vormen aanneemt". „Ik heb van bevoegde zijde een be richt uit de Oostelijke zóne ont vangen, dat alle tot nu toe gekoester de vrees omtrent de handhaving van godsdienstvrijheid in Oost-Duitsland in de schaduw stelt." Het onderwijs op de staatsscholen was niet slechts anti-religieus doch bewust goddeloos „Aan kleine kinderen wordt onder wezen, dat Christus nooit heeft be staan". Katholieken mochten in Oost- Duitsland niet meer op christelijk- culturele bijeenkomsten samenko men, daar alle vergaderingen door de communistische politie werden gecon troleerd. Men moest de Westelijke ge allieerden dankbaar zijn, dat er vol ledige vrijheid was om bijeenkomsten te beleggen, aldus kardinaal Frings. DRIE KNIL COMPAGNIëN GAAN OVER NAAR DE TNI Op Bali! zijn drie compagniën van de KNIL met volle uitrusting overgegaan naar de TNI. Bij een uitslaande brand, die het paviljoen voor geesteszieken van het ziekenhuis der Zusters van Lief de in Davenport in de Amerikaanse staat Iowa in twee uur volkomen heeft verwoest, zijn 37 vrouwelijke patiënten en een verpleegster om het leven gekomen. De brand is Za terdag tegen het aanbreken van de dag uitgebroken. Het zestig jaar oude gebouw van drie verdiepingen stond in een ommezien in lichter laaie. Gillende vrouwen probeerden in doodsangst de tralies van de ra- men te rukken om aan de door de wind voortgejaagde vlammen te ont komen. Brandweer en politie heb ben 31 patiënten gered. De schade bedraagt 200.000 dollar. De oorzaak van de brand is onbekend. Het reddings- en blussingswerk van de in allerijl toegeschoten brandweer en politie, geholpen door zusters en verpleegsters van andere gebouwen van het ziekenhuis, werd ernstig belemmerd door een sterke wind, die de vlammen door het ge bouw joeg en door de temperatuur van tien graden onder nul. Na over schuifladders bij de tweede verdie ping, waar de brand was uitgebroken gekomen te zijn sloegen de brand weerlieden met bijlen het traliewerk van de ramen. Zij vonden een aan tal vrouwen bijeengegroept. De meesten van hen probeerden zich niet te redden; anderen wilden te rug om kleren te halen of voorwer pen waaraan zij gehecht waren. VIER-EN-VEERTIG DODEN Volgens latere gegevens zijn bij de brand 44 vrouwen om het leven ge komen, onder wie 1 verpleegster, 24 personen werden gered. Komt Mao tot een accoord? Loven en bieden te Moskou Mao Tse Toeng, de Chinese com munisten-leider, die al drie weken in de hoofdstad van de Sowj et-Unie vertoeft, zou op het punt staan een overeenkomst met Stalin af te slui ten. Volgens de diplomatieke mede werker van de „Sunday Dispatch" te Londen, zou het loven en bieden zijn tussen Mao en Stalin, bijgestaan door Molotof, die speciaal met de Aziatische politiek is belast. Ass. Press verneemt van goed in gelichte kringen te Moskou, dat Chi na en de Sowj et-Unie zich econo misch en politiek nauw zullen ver binden en bekend zullen maken, dat er tussen beide regeringen algehele overeenstemming bestaat. INVASIE OP FORMOSA IN MAART A.S.? In welingelichte kringen te Hong kong is men van oordeel, dat de communisten in Maart zullen pogen een invasie op Formosa te verrich ten. Thans is het weer niet geschikt om met een armada van kleine vaar tuigen de 160 km brede straat over te steken. In Kanton was tot heden het bericht van de Britse erkenning nog niet in de bladen gepubliceerd. DE KONING VAN ZWEDEN. De 91-jarige koning van Zweden heeft last van een chronische bron chitis. Daar is thans een keelontste king bij gekomen, zodat de hulp van een specialist is ingeroepen. De ko ning heeft verhoging doch de. alge mene toestand is naar omstandighe den redelijk wel. De overgang geschiedde onder lui tenant-kolonel Wulfhorst. Luitenant kolonel Askari van de TNI en lui tenant-kolonel Wulfhorst bezegelen de plechtigheid met een handdruk. Fox is er weer Te Djakarta gearriveerd De Amerikaanse zakenman, Ma- thew Fox, met wie de Republik In donesia indertijd het geruchtmaken de Fox-contract sloot, is in Djakarta aangekomen, naar hij zegt op uitno diging van Hatta. Hij werd op het vliegveld verwelkomd door de mi nister van openbare werken, ver keer en waterstaat Laoh. Fox zei, dat hij enkele weken in Indonesië denkt te blijven. Hij weigerde de vraag te beantwoorden, of het „Fox contract", dat hem het monopolie van de handel in Amerika met de Republik gaf, door de V.S.I. zal wor den overgenomen. ZWEEDS ZAKEMAN TE PRAAG MISHANDELD. Het Zweedse ministerie van bui tenlandse zaken heeft bekendge maakt, meermalen bij de Tsjechoslo- waakse regering te hebben gepro testeerd tegen het folteren in een Praagse gevangenis van de Zweedse zakenman Holger Hjelm, die wegens ten laste gelegde economische sabo tage en spionnage tot drie jaar dwangarbeid is veroordeeld. Het mi nisterie zal zijn protesten voortzet ten. In een communiqué wordt door het Zweedse ministerie van buitenlandse zaken o.m. verklaard: „Op 30 Decem ber j.l. heeft Hjelm in een in het Duits gevoerd gesprek met de Zweed se gezant te Praag, Winther, zich er over beklaagd, dat hij door een cipier was mishandeld. Het onderhoud werd bijgewoond door dr. Michaël, voorzit ter van het Praags gerechtshof, dat Hjelm heeft veroordeeld. Nadat Hjelm zijn klacht had geuit, werd hij opnieuw en deze maal ern stiger, mishandeld. Zo werd hij ge dwongen zich te ontkleden, waarna hij onder een ijskoude douche werd gehouden, hetgeen zo lang werd voortgezet, totdat hij kramp kreeg en medische hulp moest worden in geroepen. Het proces tegen Hjelm vond op 29 Dec. j.l. plaats. De dag te voren werd hij door Tsjechoslowaak- se politie-autoriteiten in zyn cel be zocht. Deze waarschuwden hem tij dens het proces niets te zeggen over de mishandelingen, die hij had moe ten ondergaan. Indien hij zweeg, kon hij op vrijspraak rekenen. Hierom zweeg Hjelm, die aanvankelijk op het proces had willen verklaren mishan deld te zijn. Niettemin werd hij toch tot drie jaar dwangarbeid veroor deeld". De gewichtige Bevin Deze week begint te Colombo een conferentie van ministers van het Britse Gemenebest. Ook de Engel se minister van buitenlandse zaken Bevin zal er tegenwoordig zijn. Nu is het senaatsgebouw, waar de conferentie gehouden wordt, een hoog gebouw met een berg van trap pen en Bevin is een zwaarlijvig heerschap met een hartgrondige af keer van trappen klimmen. Om hieraan tegemoet te komen heeft men een draagstoel beschikbaar ge steld om de dikke Bevin de trappen op en af te zeulen. Maar een amb tenarencorps neemt geen risico's en een Ceylons ambtenarencorps even min, Daarom hebben de ambtenaren van het senaatsgebouw reeds ge oefend met de draagstoel. Voor de zekerheid hebben twee ambtenaren in de draagstoel plaats genomen en vier andere hebben hun krachten beproefd. Nu vraagt men zich nóg af, of het toch niet beter was ge weest, als er drie ambtenaren in de draagstoel waren gaan zitten. Want wie weet precies hoe zwaar Bevin is? Het vertrek van militairen uit Indonesië Van de zijde van het Ministerie van Oorlog wordt bericht, dat thans kan worden medegedeeld, dat, dank zij het inschakelen van gecharterde schepen, alle militairen, genoemd in het op 14 April 1949 gepubliceerde demobilisatieschema (het z.g.n. Paas- communiqué) en in het aanvullend communiqué van 2 Augustus 1949. voor eind Januari 1950 uit Indonesië zullen zijn vertrokken. Met alle voor troepenvervoer ter beschikking staande schepen zal de repatriëring onmiddellijk, in aan sluiting op die van de 7 December- divisie en van hep die daartoe werden gerekend, met onverminderde snel heid worden voortgezet. De repatriëring van de nog in In donesië verblijvende onderdelen van de koninklijke landmacht, de lucht strijdkrachten daaronder begrepen, zal, zoals te doen gebruikelijk is. zo veel mogelijk geschieden in de volg orde. waarin destijds het vertrek naar de tropen plaats vond. Katwijk op bezoek in Bussum GEMEENTEBESTUREN VRAGEN NAAR HET WONINGPLAN VAN WETHOUDER BOUMA. (Van onze speciale verslaggever). Mag ik wethouder Bouma even spreken? Zegt U maar met het ge meentebestuur van Katwijk. Het spijt me, maar de wethou der is juist in conferentie. Wilt U maar even plaats némen? Intussen gaat de telefoon interlo- caal: „Mag ik....; met de. gemeente Haarlem, met Zwolle, metenz. Ik zal even vragen, wanneer de heer Bouma U kan ontvangen. Zo gaat het de ganse dag op het anders zo vredige raadhuis van Bus sum. Men staat hier ineens in het teken der belangstelling van vele gemeentebesturen in het land Want iedereen heeft kennis genomen van het ingenieuze bouwplan van 306 woningen, dat selfsupporting is. El ders heeft men dezelfde problemen en men zoekt er naar een oplossing. Ook het enthousiasme van minister In 't Veld heeft aan het plan-Bouma de nodige waarde toegekend. In steden en dorpen kan men niet langer wachtenMen komt en men gaat, men verdringt zich in de wethouderskamer van de heer L. Bouma, men telefoneert of schrijft. Zoals burgemeester Haspels ons vandaag vertelde, is het aantal aan vragen reeds niet te verwerken. Bij de heer Bouma thuis is het al niet rustiger, hetgeen wel bewijst, hoezeer het millioenenplan van Bus sum is ingeslagen. En men erkent graag, dat de heer Bouma een goede gooi heeft gedaan naar de oplossing van het woningvraagstuk. Mogelijk zijn er bedenkingen te gen het nemen van te groote risico bij eventuele huurverlaging in de toekomst; maar dat is niet erg waarschijnlijk en het grote voor deel is, dat er nu gemakkelijker een einde kan komen aan de ellende van gedwongen samenwoning. GOUVERNEUR VAN NIEUW- GUINEA. Bij K. B. van 6 Januari 1950 is de heer S. L. J. van Waardeburg, gewe zen gedelegeerde van de H.V.K. voor Zuid-Sumatra, benoemd tot gouver neur van Nieuw-Guinea. Deze benoeming wordt geacht op 27 December j.l. te zijn ingegaan. HET KAMP TE SACHSENHAUSEN Naar aanleiding van de mede deling van de protestantse pre dikant Heinrich Gruber, die na het r.ouden van speciale Kerstdiensten in verschillende Sowjetrussische in terneringskampen, de toestanden in deze kampen „zeer menselijk" noem de, schrijft de Wetsberlijnse „Montag Echo dat in het Sowjetrussische in terneringskamp te Sachsenhausen ge middeld tien personen per dag ster ven. Toen Gruber het kamp bezocht, werden de meeste gevangenen in hun barakken gehouden en slechts een paar werden uitgekozen om de dienst bij te wonen. Boer Naas in 't Italiaans Wie kent er niet het lied van boerke Naas, de befaamde geschie denis van het Vlaamse boerke, dat weliswaar geen leeuwenhart was, maar toch niet dwaas was, ons be zongen in het onsterfelijke ge dicht van Guido Gezelle? Maar boer Naas wordt nog geklopt door de Ita liaanse reiziger, die dezer dagen in de buurt van Milaan opeens overval- werd door twee gemaskerde ban dieten. Hij begon van angst te pra ten als een Italjaan, een stortvloed van woorden en een vuurwerk van gebaren. Hij schilderde zijn benarde huiselijke omstandigheden in zulke levendige bewoordingen en hing zo'n hartroerend verhaal op, dat de bandieten tranen vergoten achter hun maskers. Zij telden hun eigen voorraad lires na en gaven de man duizend lires. 1 Voorwaar, hij was geen leeuwenhart, maar toch hij was niet dwaas! Een waardeloos boek Huis aan huis werd bezorgd het prospectus betreffende een „Boek voor verloofden en jongghuwden"; natuurlijk met een bestelbon er bij: a raison van f 2,55 wordt het boek aan onder rembours toegezonden. Toevallig had ik het boek sinds twee dagen in huis, toegezonden door de Idil (die u wel kent uit de rubriek: boekennieuws), met het verzoek er een bespreking van te willen geven. Ik ben het dus gauw gaan lezen. Hopenlijk juist nog gauw genoeg om u te kunnen waarschu wen. Reeds voor we het lazen hadden we een oordeel omdat: le. De huis-aan-huis bezorging te denken gaf; is dat goedkoper dan per post? Of zou de P.T.T 2e. De adressering: „Aan de Heer des huizes" eveneens te denken gaf. Met een kookboek behoeft men dat zó niet te doen. 3e. Noch in het prospectus, noch in of voor op het boek, de naam van de schrijver genoemd wordt. Na lezing is dat begrijpelijk; moge lijk is het een gesjeesde student; trouwens mogen we amper van een schrijver spreken, maar meer van een samensteller, die allerhande oude en verouderde Franse boekjes overschreef 4e. Omdat het vrijwel zeker is, dat de bona fide boekhandel dit boekje niet lust, en men het daar dus niet bestellen kan, wordt op deze wijze reclame gemaakt. 5e. Omdat de wijze van bestellen en latere toezending op zijn minst verdacht is; op de bestelbon ver klaart men n.l. er mee in te stem men dat het onder rembours a 2,55 wordt toegezonden in blanco ver pakking. Waarom mag de naam van de afz., c.q. uitgever, er niet op staan? Bezorgt de P.T.T. het? Of een plaatselijke agent? De firma heeft natuurlijk leergeld gegeven, doordat n.l. sommige mensen later weigeren het te accepteren. Na lezing van het prul werd het vermoeden van waardeloosheid tot zekerheid. Het behoort tot de „ver boden" en zeker tot de „streng voorbehouden lectuur". Zou dit voor sommigen met een te ruim geweten niet genoeg zeggen, dan kan ik nog meedelen, dat ook die mensen be drogen uitkomen. Ik kan zó wel 5, desnoods veel meer, titels opnoemen van boekjes en boeken, die dezelfde stof veel beter en interessanter be handelen, en die u wel in elke boek handel kunt krijgen. De met veel ophef aangekondigde „Anatomische afbeeldingen" zijn 6 waardeloze plaatjes, waarvan u er m de juist aangeduide boekjes, ja in elk boek over kinderverzorging, betere vindt. De beschrijving is na venant. voor de leek onbegrijpbaar voor wat betreft de bouw van het lichaam. En voor wat betreft de werking, de functieleer. worden zulke verouderde theorieën verkon digd, dat het woordje „dwaas" niet sterk genoeg is; waarschijnlijk is dat gedeelte overgeschreven uit een 150 jaar oud Frans boekje. Wanneer de uitgever als jaar van uitgave voor in 1795 gezet had, zouden we het grif geloven. Iedere leek weet er meer van af dan hier te lezen staat; trouwens er wordt nog kankervrees in gekweekt ook. Taal en stijl zijn om te huilen. Als literatuurbron, welke deze „we tenschap" moet bevestigen, noemt men Spallanzani; weet u dat deze leefde van 17291799? Als genees middelen worden alleen genoemd: sandelhout, vermiljoen, cochenille, dingen, welke de apotheek al lang in het museum heeft staan. Bewijzen we niet te veel eer aan dit prul, door er zoveel woorden aan te besteden? Eigenlijk wel. Maar ik was bang, dat sommigen toch nog zouden bestellen; en dat zou eeuwig zonde zi,jn van hun 2.55, omdat ze bij het lezen telkens zullen moeten zeggen: Ja, maar dat weten wij nog wel beter, dat gelooft niemand meer. Met het oog dus op de geestelijke volksgezondheid en uw portemon- naie meende ik deze waarschuwing met spoed te moeten insturen. Advies: gooi, zo dit nog ergens mocht liggen, het prul snel in de kachel! C. R. Z., arts. KOLEN-GULDENS MOGEN PER BEDRIJF WORDEN GEÏND. Om de uitbetaling van de kolen- gulden te vergemakkelijken, bestaat de mogelijkheid, dat het personeel van een bedrijf of ^stelling de bon nen gezamenlijk inlevert. Of de postkantoren zijn hiervoor opplak- vellen verkrijgbaar. Op ieder vel kunnen maximaal 100 bonnen wor den geplakt. Een koAAtUje.. „Zorgen wij, niet aan de Bisschop te weerstaan, opdat wij aan God on derworpen mogen zijn." Brief van de bisschop-marte laar Ignatius. DE REGERING VAN DE VER-1 gering van de Verenigde Staten van ■GDE STATEN VAN INDONESIë Indonesië voor de eerste maal verga- nde afgelopen week heeft de re-1 derd. Vier-en-veertig vrouwen omgekomen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1