®e£eidóe(2ou^anf Truman hakt de knoop door Lausman over de toestand in Tsjecho-Slowakije VOOR OW RADIO ■Jirectenr: C. &L VAN HAMEBSVELD. Hoofdredacteur: TB WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" VRIJDAG 6 JANUARI 1950 41ste JAARGANG No. 11871 Truman hakt de Formosaanse knoop door Papengracht 32, TeL 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Tradities HET college van B. en W. van Den Haag heeft in de memorie van antwoord op het afdelingsverslag in zake de begroting 1950 ook aandacht gewijd aan de 3 October-relletjes in Den Haag bij de ontmoetingen van Leidse en Delftse studenten. Dat op 3 October 1949 het optre den van de Haagse politie laakbaar zou zijn geweest, ontkent de Haagse burgemeester mr. Schokking ten stel ligste. „Dat bij dergelijke gelegenhe den ook onschuldige derden een klap oplopen, valt te betreuren, maar is onvermijdelijk" aldus de burge meester. En deze magistraat conclu deert daarom: „dat ontmoetingen van Delftse en Leidse studenten in Den Haag ontoelaatbaar zijn, tenzij ge waarborgd is, dat de publieke veilig heid daarbij ongerept blijft". De burgemeester is van oordee.l dat er in de toekomst op 3 Octo ber een verandering ten goede moet komen zodanig, dat enerzijds met behoud van de gevestigde tra ditie, anderzijds met afdoende waarborgen voor de publieke vei ligheid gegronde klachten zullen uitblijven. Indien geen zekerheid omtrent een verandering ten goe de is te verkrijgen zullen daaruit de nodige consequenties moeten worden getrokken. Dit is duidelijke taal, welke niet kan worden misverstaan. Wij zijn echter van mening, dat de „zekerheid" en de „afdoende waar borgen" voor de „ongerepte" publie ke veiligheid, welke de Haagse bur gemeester zeer terecht eist, niet zul len worden kunnen gegeven, ten zij... bedoelde „ontmoetingen" wat wil zeggen bedoelde ruwe vecht partijen niet meer zullen plaats hebben. Of wij dan geen waarde hechten aan tradities? Ongetwijfeld. Niet alleen in het studentenleven, maar evenzeer in het leven van andere groepen der be volking, en zeer speciaal in het hui selijk leven brengt het handhaven van goede en aardige tradities kleur en fleur. Maar. er zijn tradities, die niet meer passen in de tijd; die niet meer overeenstemmen met onze mentali teit; die niet meer kunnen worden gehandhaafd. Amerika bemoeit zich niet met Formosa Staten geen militaire hulp naar Formosa zullen zenden. De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dean Acheson, verklaarde.dat het eiland Formosa dient te worden beschouwd als een deel van het Chinese grondgebied. Hij zeide verder dat de Amerikaanse regering een erkenning van de Chinese communistische regering op dit tijdstip voor barig acht. TSJANG MOET HET ZELF MAAR DOEN. Truman deelde op een persconfe rentie mede, dat de V.S. geen ge bruik wensen te maken van hun strijdkrachten of betrokken willen worden in de Chinese burgeroorlog. De enige hulp, die Tsjang Kai-Sjek op Formosa kan verwachten, zal van economische aard zijn. De V.S. zul len een politiek van non-interventie voeren en andere staten waarschu wen tegen pogingen om invloeds sferen in China te scheppen of er regiems te vestigen, die onder bui tenlandse controle staan. Voor en tijdens de oorlog werd het bezet door Japan. Krachtens de in 1943 te Cairo tussen Winston Churchill, president Roosevelt en Tsjang Kai-Sjek aangegane overeen komst, werd het eiland aan de Chi nese republiek teruggegeven. Door te spreken van Formosa als Chinees gebied doelde Aoheson op deze overeenkomst Zijn verklaring liet er geen twij fel aan bestaan, dat de V.S. onder de huidige toestand in het Verre Oosten geen poging zullen doen om te voorkomen, dat Formosa in han den van de communisten valt als Tsiang Kai-Sjek niet bij machte blijkt het eiland te behouden. De Amerikaanse stafchefs hebben het standpunt ingenomen, dat For mosa, hoewel belangrijk voor de Amerikaanse defensie in het Weste lijk deel van de Stille Oceaan, niet voldoende strategische waarde heeft om te rechtvaardigen, dat Ameri kaanse strijdkrachten bij de verde diging zouden worden betrokken. Functionarissen van het departe ment van Buitenlandse Zaken geven Tsjang Kai-Sjek weinig kans het eiland lange tijd te behouden. Zy zijn van mening, dat er groot ge vaar bestaat voor een interne ineen voor de En daaronder behoren ongetwijfeld vele tradities van het z.g. ontgroenen, j storting, welke de deur ook de Haagse 3 October-vechtpartij. communisten zou openen. De laatst bedoelden brengen de pu- j blieke veiligheid ook daardoor in ge- j VERKLARING VAN ACHESON. vaar, dat zij ergernis geven, irrite ren, prikkelen, welke ergernis vaak een uitweg naar buiten zoekt Zij, die geroepen zijn om de pu blieke veiligheid te beschermen, moe ten hier rekening mee houden. De burgemeester van Den Haag geeft ten deze een goed voorbeeld. „Waarom huil je, Bambino In Leipzig (Sowjetrussische zóne van Duitsland waren reus- 'achtige aanplakbiljetten aange bracht, welke onder de titel „Waarom huil je, bambino", de inwoners opwekten een onder die naam vertoonde revue te be zoeken. De politie moest evenwel de aanplakbiljetten verwijderen, daar vele inwoners van Leipzig met potlood als antwoord op deze vraag schreven: „Omdat ik in de Sowjetrussische zóne woon". Minister Acheson verklaarde gis teren, dat het eiland Formosa dient te worden beschouwd als een deel BUSONGEVAL TE GRONINGEN Een bus van de GDS, die in af wachting van de nieuwe trolleybus sen, waarmee Groningen wordt ver rijkt, tijdelijk de dienst waarneemt, reed gisteravond door een verkeerde manoeuvre van een motorrijder te gen het hekwerk van de Ebbinge- brug. Half over het water bleef de bus hangen. Drie personen werden gewond. Londen erkent communistisch China Breuk met Tsjang Kai Sjek De Britse regering heeft de diplo matieke betrekkingen met het natio nalistische China verbroken, zo wordt uit betrouwbare bron vernomen, en tevens de communistische regering van China officieel erkend. De Britse onder-staatssecretaris van buitenlandse zaken. Mayhew, heeft verklaard, dat de erkenning van het communistische China niet zou inhouden, dat men zich eens ver klaarde met de wijze van heersen der .communistische regering. Men zou de communistische regering slechts er kennen, omdat zij ee» feitelijke re gering in China was geworden en niet onjdat men het eens was met haar methoden of politieke inzichten. Staatssecretaris Hector NcNeil heeft gisteravond de nationalistische ambassadeur van China te Londen van het besluit der Britse regering in kennis gesteld. Engeland is het vierde niet-com- munistische land, dat het communis tische China erkent. Birma, Pakistan en India hebben dit besluit reeds eerder genomen. van het Chinese grondgebied. Hij zeide verdei dat de Amerikaanse regering een erkenning van de Chi nese communistische regering op dit tijdstip voorbarig acht. Acheson verklaarde dit op een persconferentie, belegd om de jour nalisten inzicht te geven in de ach tergrond van de door president Tru man afgelegde verklaring, volgens welke de Verenigde Staten geen militaire hulp zullen verlenen aan de Chinese nationalistische autori* teiten op Formosa. Acheson verklaarde verder dat het niet noodzakelijk was met het terug geven van Formosa aan China te wachten, totdat er een vredesver drag was gesloten. „Het oorspronke lijk Chinese Formosa is door de Ja panners op China veroverd, het werd in 1945, overeenkomstig door de geallieerde leiders op de confe- repties van Cairo en Potsdam ge nomen beslissingen, aan de Chinese autoriteiten terug gegeven," zeide hij. Acheson noemde het argument, Verenigde Staten mogelijk was, omdat men Formosa technisch kon beschouwen als een deel van het bezette vijandelijke gebied van Ja pan, juridische haarkloverij. AMERIKANEN GEADVISEERD FORMOSA TE VERLATEN De Amerikanen op Formosa is of ficieel advies gegeven het eiland te verlaten, tenzij zij dringende rede nen hebben om te blijven, aldus heb ben diplomatieke kringen te Wash ington medegedeeld. De Amerikanen werden indivi dueel gewaarschuwd. Een openbare waarschuwing zou de positie der Chinese nationalisten nodeloos heb ben verzwakt, aldus werd verklaard. Functionarissen zeiden, dat zij ge loofden, dat er gevaar was voor een opstand tegen het nationalistische regiem op het eiland zelf. Men gelooft, dat er honderd tot twee honderd Amerikanen op For mosa zijn. ONGUNSTIG WEER IN AMERIKA In het grootste gedeelte van de Verenigde Staten gaat de koude thans gepaard met regen en sneeuw. Het vriest in Californië en in Illinois Uit Indiana worden overstromingen gemeld. In West-Kentucky zijn de rivieren buiten hun oevers getreden, waardoor verscheidene wegen on bruikbaar zijn. In de staten langs de kust van de Stille Oceaan houdt de koude aan. Te Spencer, in Iowa, werd een tem peratuur van 30 graden geregistreed. Vele gezinnen zijn dakloos ten ge- dat interventie op Formosa door de volge van het hoge water. De tragische vergissing der Tsjechen De vroegere Tsjechoslowaakse mi nister van industrie Lausman, voor malig voorzitter van de Tsjechoslo waakse socialistische partij, die in Februari 1948 vice-premier werd in het door Gottwald na de communisti sche machtsovername gevormde ka binet, om zich in April d.a.v. uit het politeke leven terug te trekken, is, zoals gemeld, kortgeleden naar West- Duitsland gevlucht. Op een door hem te Bad-Homburg, in de omgeving van Frankfort, ge houden persconferentie, verklaarde hij, dat vele Tsjechoslowaakse com munisten reeds zijn gevangen gezet en dat zij nog door vele andere partij leden zullen worden gevolgd. Dit is het gevolg van de zuivering van de Tsjechoslowaakse communistische partij van leden met „Titoistische en andere afwijkingen van de partij lijn", welke thans in gang is. Volgens Lausman maakt ook de Tsjechoslowaakse minister van bui tenlandse zaken Clementis kans om gezuiverd te worden (geruchten hier over hebben de ronde gedaan). Hij was echter niet van mening, dat een ontslag van minister Clementis, di rect aanstaande moest worden geacht, daar hij vele aanhangers onder de Slowaken had. „Doch ik ben wel van mening, dat hij ook op zekere dag aan de zuivering ten offer zal val- daar hij een Westers verleden heeft", verklaarde hij. In antwoord op de vraag, of er een georganiseerde anti-communistische ondergrondse beweging in Tsjecho- Slowakije bestaat, antwoordde Laus man: „Neen, slechts nu en dan wordt er op daadwerkelijke wijze verzet geboden aan de communistische over heersing". Hij verklaarde verder nog: „De grote meerderheid van de leden der Tsjechoslowaakse commu nistische' partij is het niet eens met de handelingen van de partijleiding. Vele Tsjechen wachten op het uit breken van oorlog, daar zij hopen, dat deze hen vrijheid zal brengen. De werkelijke tragedie van het Tsjechische volk is hierin gelegen, dat het meende, dat het opheffen van de Kominform een verandering in de communistische houding zou veroor zaken, waardoor het mogelijk zou zijn met de communisten samen te wer ken. Zij moesten nog de les leren dat totalitaire stelsels, zoals het commu nisme en het nationaal-socialisme, zich niet tezamen met de democratie verdragen. De Tsjechen dachten, on der communistische leiding, toch hun democratie en het parlementaire stelsel te kunnen handhaven. Zij we ten nu, dat zij het niet konden". Massale uitdrijving van Duitsers Binnenkort weer hervat Polen en Tsjechoslowakije zullen binnenkort de massale uitdrijving van de in deze landen wonende Duitsers hervatten. In de periode van Mei 1945 tot begin 1948 zijn in totaal twaalf millioen Volksduitsers en Rijksduitsers uit de gebieden, die door de Nazi's tot Groot-Duitsland werden gerekend, naar West- en Oóst-Duitsland getransporteerd. Het getal Duitsers dat nog in Polen en Tsjechoslowakije verblijft, wordt op een half millioen geschat. Een eerste transport van 45000 Duitsers uit Polen en Tsjechoslo wakije zal binnenkort via de Sovjet- zóne naar West-Duitsland worden gebracht. Bij Hof in Beieren zijn grote kampen aanwezig om de ver dreven Duitsers voorlopig te huis vesten. In de beginperiode van de nieuwe uitwijzingscampagne zullen volgens Beierse functionarissen slechts diegenen worden toegelaten, die bij verwanten in West-Duits land kunnen worden ondergebracht. De veiligheid te Djakarta en Malang Te Malang is door de T.N.I. een razzia gehouden in het belang der orde en rust, waarbij in de Chinese wijk een passar werd omsingeld. In totaal werden voorlopig 300 personen aangehouden. Uit een nader onder zoek, aldus de correspondent van Aneta te Malang, is gebleken, dat 70 hunner onderscheidingstekenen en uniformen van de T.N.I. droegen zon der daartoe de bevoegdheid te bezit ten. Sommigen hunner waren gewa pend. Te Surabaja zijn Woensdag weer 4 auto's verdwenen. Uit Djakarta wordt gemeld, dat er, volgens een bekendmaking van de militaire gouverneur, de overste Daan Janja, er in het district Djakarta po- litie-ambtenaren zijn, die him plicht niet doen, hoewel bepaald is, dat na de overdracht der souvereiniteit iede re ambtenaar diende door te werken. Zij verdwijnen zelfs met medeneming hunner wapens, hetgeen in strijd is met hun plicht om zorg te dragen voor de veiligheid. In de bekendmaking wordt o.a. ge zegd: „Zij die verdwenen zijn, die nen ten spoedigste naar hun onder deel terug te keren". Laten zij dit na, dan zullen zij als deserteurs wor den beschouwd en zullen tè hunnen aanzien passende maatregelen wor den genomen. NIEUWE AANVAL DER DARUL ISLAM OP BREBES. Op 3 Januari heeft een troep van de Darul Islam een nieuwe aanval op Brebes uitgevoerd, vermoedelijk om de lichamen van de gevallen kameraden weg te halen. Een batal jon der T.N.I. onder leiding van de majoor Sudarsono joeg de aanvallers op de vlucht. TREINBESCHIETING BIJ GARUT. Vrijdagochtend werd een trein van Tjibatu naar Garut en gisteren werden twee treinen op dit traject beschoten. Een T.N.I.-militair van de treinbewaking werd gewond. Finse regering in netelige positie De gematigde sociaal-democrati sche regering van Finland heeft haar politieke leven in eigen hand genomen door te besluiten de verho ging van stukloon met zeven procent goed te keuren, tegen de wens van alle politieke partijen en haar mach tige steunpilaar, het algemeen vak verbond, in. Het vakverbond eiste een verhoging van 10 procent en al le andere politieke partijen, behalve de communistische, achtten een ver hoging ongerechtvaardigd, daar de prijzen hiervoor niet hoog genoeg gestegen waren. De regering heeft voorts de lonen los gemaakt van de index van de kosten van het levensonderhoud, zo dat werkgevers en werknemers overeenkomsten kunnen sluiten, on afhankelijk van de regeringsionen en de prijzenraad. Het parlement is voor een bijzon dere zitting op Dinsdag bijeengeroe pen. Dan zal de regering haar stap pen moeten kunnen rechtvaardigen of met een aanvaarde motie van wantrouwen vallen. Het blad van de regeringspartij voorspelt zelf de val van de regering. Het zegt verder, dat de oppositiepartijen reeds plannen hebben gemaakt om een interim-re gering te vormen voor de periode waarin de presidentsverkiezing wordt gehouden, Namelijk tussen 15 Januari en 15 Februari. Inmiddels wacht de Sovjet-Unie op antwoord op de beschuldiging, dat er ongeveer 300 oorlogsmisdadi gers in Finland gastvrijheid genieten NEDERLANDSE GEZANT BIJ H. STOEL IN AUDIëNTIE ONTVANGEN. Hedenmorgen heeft de H. Vader jhr. M..van Weeden, de Nederlandse gezant bij de H. Stoel, in bijzondere audiëntie ontvangen. HAVEN VAN DEN HELDER WORDT VERGROOT Door de vergrotingswerkzaamheden aan de haven van Den Helder is ook de golfstroom groter geworden. Om hieraan het hoofd te bieden wordt aan de landzijde een stalen dam- wand geslagen, waarvan reeds een groot deel in de grond is geheid. REGERING VAN VIETNAM TREEDT AF Ex-keizer Bao Dai, hoofd van de staat Vietnam, heeft de minister raad van Vietnam er van in kennis gesteld, dat hij niet langer als mi nister-president optreedt en dat de regering dientengevolge ontbonden is. Men verwachtte algemeen, dat Bao Dai, tot nog toe zowel minister president als staatshoofd, niet beide functies zou blijven bekleden, nu Frankrijk 30 December Vietnam autonoom binnen de Franse Unie heeft verklaard. Ngoeyen Phan Long, minister van buitenlandse za ken wordt als candidaat voor het premierschap genoemd. PHILIPS srcbiAi.LZAAK AALMARKT 12 TELEF. 21782 Tentenkamp voor jeugdige pelgrims te Rome Op 10 k.m. afstand van het cen trum van Rome, bij het heiligdom van „Tre Fontane" de plaats waar de H. Paulus onthoofd is zal door de zorg van het Centraal Comité voor het H. Jaar een tentenkamp worden opgeslagen, dat plaats biedt aan 1500 personen. Het kamp zal mét bijzondere verkeersmiddellen met het centrum van de stad verbonden worden. Vooral jeugdige pelgrims kunnen van dit kamp gebruik ma ken. De tenten zullen in vier lange rijen worden opgesteld en voldoende plaats overlaten voor het verkeer in de „straten" en op de „pleinep" van het kamp. In het centrum van het kamp komt het grote „pelgrims plein" te liggen, waar de kampeer ders zich kunnen verzamelen en dat voor de uitdeling van de binnenko mende post en levensmiddelen zal dienen. Grotere tenten zullen dienen als cantines, eetzalen en verga derlokalen. De tenten hebben hebben dubbele wanden als isolatie tegen de warmte en koude. Zij zullen voorzien zijn van een houten vloer, die gemak kelijk schoon te houden is en die tegen het optrekkende vocht van de grond beschermt De kribben in de tenten zijn van metaal en voorzien van matrasen, lakens, slopen en wol len dekens. Bij elk bed staat een opvouwbare tafel, een stoel en een kleine kast voor bagage en andere reisbenodigdheden. In het kamp zul len voorlopige gebouwtjes wordein ingericht met lavabo's, douches en closets. Het gehele kamp en elke tent alsmede de gebouwtjes zijn van electrisch licht voorzien. Een radio installatie en verschillende luidspre kers, over het gehele kamp ver spreid, verzorgt de nieuwsdienst en de uitzending van programma's. Een tent is ingericht voor post-, telefoon- en telegraafdienst en brievenbussen zullen in een voldoend aantal op verschillende punten van het kamp geplaatst worden. De prijzen zijn als volgt: logies 200 a 300 lire, ontbijt (koffie, brood en jam( 75 lire, complete middag maaltijd of avondetnn 400 lire. (100 lire is ongeveer f 0.70). Het „doden uit genade" Altijd een vorm van doodslag Naar aanleiding van een geval in de Verenigde Staten, waarbij een ge neesheer aan een kankerpatiënt, die nog slechts enkele uren te leven had en ondragelijke pijnen leed, mede op verzoek van familieleden, die hem verzochtendit lijden zo mogelijk te beëindigen, een injectie had toege diend, waardoor zij terstond overleed, is gisteravond door een hoge functio naris van het Vaticaan het volgende verklaard: „Het doden van een zie ke, ook indien dit op verzoek van de patiënt zelf plaats heeft, is altijd een vorm van doodslag. Een geneesheer moet tot het einde strijden om zijn patiënt te redden, zelfs indien dit gevecht hopeloos schijnt". MISHOREN PER TELEVISIE. Een Frans tijdschrift voor televisie heeft de bewering gelanceerd, dat het aartsbisdom Parijs heeft be paald, dat het volgen van een H. Mis door een televisie-ontvangapparaat dezelfde waarde heeft als de gelovi gen een H. Mis bijwonen. De secre taris van het aartsbisdom, Kanun nik Dubois, logenstraft deze bewe ring in het Franse dag blad „La Croix". Hij verklaart hierin, dat de katho lieken dienden te weten, dat het ge bod om des Zondags de H. Mis bij te wonen vereist, dat men lichame lijk bij het H. Offer tegenwoordig is. De gelovigen voldoen niet aan de gebod, wanneer zij zich tevreden stellen een H. Mis via de radio of door middel van de televisie te vol gen. Dergelijke uitzendingen - zijn slechts een vrome vervanging voor personen, die niet in staat zijn de kerk te bezoeken, zoals bijvoorbeeld zieken. De kerkelijke overheid heeft slechts om deze reden de uitzendin gen gewenst en bevorderd. Een kaAAett^e. „Als minister trof mij sterk het verschil tussen openbaar en bijzonder onderwijs, vooral de innige en vaste overtuiging, waardoor het christelijk onderwjjs in zuivere zin wordt ge voed, beheerst en gedragen". Mr. H. P. Marchant.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1