Truman's jac r ijkse troonrede
Bidault behaalt
de overwinning
Beproefd en Betrouwbaar
Grote schoonmaak in West-
Duitse communistische partij
ziCaeien
DONDERDAG 5 JANUARI 1950
DE LEIDSE COURANT
rWFEDE BLAD PAGINA 1
Beperking van hulp sterk ontraden
IN DE LAATSTE TIJD zo vaak gesignaleerde neiging van het Con
gres om de hulp op economisch en militair gebied aan het buitenland
te besnoeien, heeft ook haar stempel gedrukt op president Trumans rede
over The State of the Union (de toestand van de Unie), een rede die in
betekenis overeenkomt met onze troonrede. Herhaaldelijk wees de pre
sident er gisteren op, dat met beperking van de hulp-programma's de
vrede in gevaar zou kunnen worden gebracht.
DE COMMUNITISTISCHE
UITDAGING.
Zonder de Sow jet-Unie te noemen
sprak de president over het „nieu
we communistische imperialisme, dat
een uitdaging aan het adres van de
Verenigde Staten is". „Deze uitda
ging", aldus voegde hij er aan toe,
„is voor ons meer dan een militaire
uitdaging: het is een uitdaging van
onze wil om met de andere volken
voor de vrede en de welvaart in de
wereld samen te werken. Deze uit
daging aanvaard ik."
Sprekende over- de Uno zei Tru
man o.a. dat hij hoopte dat de Uno
er in zal slagen, de controle op de
nieuwe wapens te verzekeren en
eventueel over de nodige strijdkrach
ten zal beschikken om de internatio
nale wetten te doen eerbiedigen. De
Verenigde Staten zullen zolang de
toestand zulks vergt, een sterke de
fensieve macht behouden.
SLUITENDE BEGROTING ZONDER
FUNESTE BEZUINIGINGEN.
Vervolgens besprak de president
de maatregelen, die hij door het Con
gres tijdens deze zitting wenst goed
gekeurd te zien en verklaarde zich
voorstander van een zoveel mogelijk
sluitende begroting, zonder echter
bezuinigingen in te voeren, die het
welzijn van de bevolking of het door
natie gedane vredeswerk in het ge
drang zouden kunnen brengen Zon
der nadere verklaringen te geven
zei Truman, dat hij aan het Congres
een geringe verhoging van de belas
tingopbrengst zou vragen.
Hij vestigde opnieuw de aandacht
op.zijn sociale program waarin o.m.
verzachting van de immigratiewet-
ten, verbetering van de burgerrech
ten der negerbevolking in de Zuide
lijke staten, uitbreiding van de so
ciale verzekering, verhoging van de
werklozensteun en steun voor de
landbouwprijzen worden aanbevo
len.
De president verklaarde verder
nog, dat het communistische gevaar
in Europa is verminderd en dat de
Verenigde Staten er in geslaagd zijn,
de verslapping op handelsgebied tot
staan te brengen.
DOORZETTEN MET MARSHALL
PLAN.
Truman verstrekte bijzonderheden
over de ontwikkeling van de export
van de Ver. Staten ter voorkoming
van uitbreiding van het communis-
„OOM JARIG" IS WELDRA JARIG!
„Oom Jarig", dat is de naam
waaronder de heer Jarig van der.
Wielen bekend staat, hoopt op 24
Januari a.s. zijn 70ste verjaardag te
vieren. Oom Jarig is de stichter van
de volkshogeschool te Allardsoog te
Bakkeveen, en daarmee de s'tichter
van het volkshogesohoolwerk in Ne
derland.
me. Verder drong de president er bij
het Congres op aan, zijn steun te blij-
vij geven aan het plan van Marshall,
dat, aldus zeide de president, in de
eerste twee jaren van zijn uitvoe
ring groot succes heeft geboekt doch
nog niet voltooid is. „Wanneer wij
thans met dit program zouden op
houden of het beknotten, juist omdat
het succes heeft, zouden wij precies
datgene doen, wat de vijanden van
de democratie gaarne gouden zien.
Wij zouden even dwaas doen als
iemand, die, uit een oogpunt van
misplaatste bezuiniging, geen dak op
zijn huis zou zetten na de funderin
gen en de muren te hebben opge
trokken.
MARSHALL-HULP TOCH MET
25 PCT. BESNOEID?
Ricard Bissel, assistent-waarne
mend administrateur van de Mar
shall-administratie. heeft gis iravond
medegedeeld, dat de West-Europese
landen er van op de hoogte zijn ge
bracht, dat zij het in het volgende
fiscale jaar met 25 pet. minder Ame
rikaanse hulp zullen moeten stellen,
meldt Ass. Press uit Washington.
Vergeleken bij het vorig jaar zal
het een grote vermindering zijn
vertelde Bissell aan verslaggevers.
Hij zei, dat de vermindering met uit-
zindering van Griekenland voor alle
16 landen zal gelden, welke nu
Marshall-hup ontvangen.
De aanval van de
Darul Islam
Naar het Franse persbureau A.F.P.
meldt, valt uit fragmentarische be
richten, in de loop der laatste 48
uur te Djakarta ontvangen, op te
maken, dat in de Oostelijke gebie
den van West-Java de Darul Islam
een heftige actie heeft ingezet, met
name in het gebied van Garut, Che-
ribon, Tasikmalaja en Brebes. Vol
gens mededelingen uit welingelichte
kringen ontketende deze organisatie
in de nacht van 30 December een
hevige aanval op Garut, en wist zij
zich gedurende verscheidene uren
in de stad te handhaven. Daar de
sterkte van de T.N.I. niet voldoende
was, werd de hulp ingeroepen van
de in dit gebied, voor hun vertrek
naar Nederland aamengetrokken
Nederlandse troepen. Deze hulp werd
verleend en dank zij deze tussen
komst werd de stad gezuiverd, doch
in de omgeving is de situatie nog
steeds zeer gespannen. Tijdens de
aanval der Darul Islam werden in
de buitenwijken van Garut onge
veer 300 woningen in brand gesto
ken en sedert de aanval liggen de
posten der T.N.I. voortdurend onder
het vuur der extremisten.
De Belgische
koningskwestie
Socialisten dreigen
met aftreden
en bloc
De socialistische leden van het
Belgische parlement overwegen en
bloc af te treden, indien de wet tot
het houden van een volksstemming
over de terugkeer van koning Leo
pold wordt aangenomen, aldus
wordt uit betrouwbare bron verno-
Het door de christelijke volkspar
tij ingediende wetsontwerp is reeds
door de senaat aangenomen.
10 Januari begint het debat in de
Kamer van Afgevaardigden.
Het ontslag van de socialistische
parlementsleden zou op de dag na
het aannemen van de wet door de
Kamer geschieden en zou leiden tot
het. aftreden van het parlement en
nieuwe verkiezingen.
De regering van de Franse pre
mier George Bidault heeft deze week
haar tweede overwinning behaald
toen de Nationale Vergadering he
denmorgen met 331 tegen 185 stem
men het wetsontwerp tot wederin
stelling van vrije collectieve onder
handelingen over lonen goedkeurde.
De eerste overwinning werd Maan
dag behaald doordat de Assemblée
de begroting voor 1950 goedkeurde.
De collectieve onderhandelingen
ever lonen werden bij het uitbreken
van de oorlog in 1939 opgeschort. De
lonen werden sedertdien door de re
gering vastgesteld. Om het wets
ontwerp er door te krijgen zag de
regering zich gisteravond genood
zaakt haar voorstel om arbitrage bij
industriële geschillen verplicht te
stellen, te laten varen. Arbitrage
zal thans facultatief zijn bemidde
ling echter verplicht.
Nadat de gehele nacht besprekin
gen waren gevoerd over een twee
de omstreden clausule, die voorziet
in het vaststellen van een gegaran
deerd nationaal minimumloon, wist
de regering haar standpunt, dat het
minimumloon bij decreet zal wor
den vastgesteld, te doen zegevieren.
De regering zal het minimumloon
in het licht van de algemene econo
mische toestand, alsook in het licht
van de kostprijs van essentiële goe
deren bepalen.
De regering stemde er in toe, dat
het budget van het gemiddelde ar
beidersgezin zal worden opgesteld
door een raad van vertegenwoordi
gers van werknemers, werkgevers
en overheid.
Het wetsontwerp, zoals het door
de Assemblée is goedgekeurd, komt
de regering grotendeels in haar wen
sen tegemoet. Het gaat thans naar
de Raad van de Republiek (Senaat),
die dit ontwerp en de begroting voor
1950 in de tweede helft van Januari
en begin Februari zal bespreken.
Beide wetsontwerpen gaan daarna
voor een tweede lezing naar de Na
tionale Vergadering.
In Oost-Duitsland
werd het te heet
VIJF AFGEVAARDIGDEN
WEKEN UIT.
Een woordvoerder van de West-
Berlijnse liberaal-democratische par
tij heeft medegedeeld, dat vijf afge-
aardigden naar het Brandenburgse
oarlement van de liberaal-democra
tische partij uit Oost-Duitsland zijn
«ëweken, o.a. de burgemeester van
Koenineswusterhausen, Hein. De vijf
!crev3a~'ï;'T''on waren in de bladen
n de S.E.D. aangevallen en als
.wilde react'onnairen" beschreven.
De uitgeweken burgmeester Hein
verklaarde tegenover Reuter, dat op
iedere vergadering van de fractie,
waarvan hij voorzitter wa?, een
Sowjet-verte°enwoordiPer aanwezig
was, die een stenografisch verslag
oostelde. Men waaffde geen critiek
de S.E.D. te oefenen.
Volgens hem had het geen zin. dat
de „burgerlijke partijen" in Oost-
Duitsland bleven bestaan. Men volg
de daar gehoorzaam de partijleiders.
ENGELAND EN COMMUNISTISCH
CHINA.
De regeringen van het Britse Ge
menebest zijn door de Britse minister
van buitenlandse zaken, Bevin, op
de hoogte gebracht van het Britse
voornemen om het communistische
China in de nabije toekomst te er
kennen, zo wordt uit betrouwbare
bron vernomen.
Op het Britse ministerie worden de
laatste voorbereidingen getroffen
voor deze erkenning, die, naar men
verwacht, nog vóór het einde van de
week zal geschieden.
Het wordt niet waarschijnlijk ge
acht, dat de Britse consulaire ver
tegenwoordiging op Formosa terug
getrokken zal worden. Men kan
aannemen, dat daar dezelfde Britse
consulaire vertegenwoordigers zul
len worden gehandhaafd, als die,
welke Engeland in het door de com
munisten bezette gebied in stand
trachtte te houden.
Engeland wil toch
atoombommen
Van welingelichte zijde werd te
Londen vernomen, dat de Britse re
gering een nieuw memorandum over
het vraagstuk van de atoom-energie
aan de autoriteiten te Washington
heeft gezonden, waarin onder meer
wordt voorgesteld, dat Groot-Brit-
tannië zich zal verplichten geen
itoombommen te vervaardigen, doch
dat het een bepaald aantal in de
Verenigde Staten gefabriceerde
bommen in voorraad zal ontvangen.
Volgens een woordvoerder van het
Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken zullen de besprekingen over
de atoom-energie tussen Engeland,
Canada en de Verenigde Staten
..waarschijnlijk vóór het einde van
deze maand" worden voortgezet. Dit
zou geschieden in een bijeenkomst
van de gecombineerde commissie
voor de politiek t.a.v. de atoom
energie van deze drie landen, waar
in de Amerikaanse ministers van
Buitenlandse Zaken en Defensie en
de Britse en Canadese ambassadeurs
te Washington zitting hebben.
Er worden thans officiële voorbe
reidende besprekingen door deskun
digen der drie landen gehouden.
ujerken
LAXEER-AKKERTJES
teoen verstopping
PAKISTAN ERKENT CHINESE
COMMUNISTISCHE REGERING.
Pakistan heeft de communistische
regering van China erkend.
DE BURGERLIJKE
STAND-REGISTERS IN
TSJECHO-SLOWAKIJE
„Katholiek Nieuws", een door de
Tsjechische regering uitgegeven
Godsdienstig dagblad, heeft gister
avond bekendgemaakt dat de bij de
Kerk berustende registers van ge
boorten, overlijden en huwelijken
haar eigendom zouden blijven. Dit
is in tegenspraak tot het eergisteren
door het Tjecho-Slowaakse commu
nistische dagblad „Rud Pravo" ge
brachte bericht, inhoudende dat de
staat deze registers over zou nemen.
Zoals gemeld, hebben de Tsjecho-
slowaakse bisschoppen 24 Nov. j.l.
de priesters opdracht gegeven deze
registers niet uit handen te geven.
DE TAAK VAN PELT IN LIBYE
Adrian Pelt, de Nederlandse as
sistent-secretaris-generaal van de V.
N. die onlangs door d^ Assemblée
benoemd is tot commissaris der V.
N. voor Lybië, zal naar Aneta ver
neemt 12 Januari voor zijn eerste
bezoek aan zijn nieuw standplaats
naar Tripolis vertrekken. Pelt is
voornemens in Maart voor korte tijd
naar Lake Success terug te keren,
waarna hij zich voor de duur van
zijn functie (tot eind volgend jaar)
in Lybië zal vestigen. Pelt deelde
Aneta mede, dat hij als zijn voor
naamste taak als commissaris de
voorbereiding van Lybië's onafhan
kelijkheid beschouwt en wees er op,
dat hij geen besturende doch een
organiserende en adviserende functie
zal hebben.
De luimige papegaai
Een vogelhandelaar te Ber
lijn, die een papegaai had ver
kocht onder de verzekering, dat
het beest best kon praten, was
door de koper voor het gerecht
gedaagd omdat deze er bij de
papegaai geen woord uit had
kunnen krijgen. Ter rechtszit
ting'deden ook de aanklager, de
rechter, de verdediger en een
zoölogisch deskundige vergeef
se pogingen om het corpus de
licti aan de babbel te brengen.
Doch nauwelijks had de aan
klager twee maanden gevange
nisstraf tegen de handelaar ge-
eist, toen hij zich door de pape
gaai hoorde toevoegen: „Abso
luut niet, absoluut niet, halve
gare! Ik zal het aan mama zeg
den".
Waarop de luimige vogel zich
veer in stilzwijgen terugtrok
en het geding voor de beschul-
iigde een gelukkig einde nam.
BEN GOERION OVER
JERUZALEM
Tijdens het debat in het Israëli
sche parlement over de buitenlandse
politiek heeft de minister-president.
David Ben Goerion, verklaard, dat
„van heden af Jeruzalem de facto
en de jure de hoofdstad van Is
raël is".
KOLENROOF BOJ KEULEN.
Ongeveer 200 Duitsers hebben
meer dan 50 ton steenkool geroofd
uit een goederentrein bij he station
Menden, ten Zuid-Oosten van Keu
len. Een persoon, die nog voort
vluchtig is, was op de langzaam rij
dende trein gesprongen, had de
remmen aangezet en de trein buiten
het station tot stilstand gebracht.
SOWJET-UNIE STELT DUITSE
OFFICIEREN IN VRIJHEID.
De Sowjet-Unie is begonnen met
het in vrijheid stellen van gewezen
hoge officieren van de „Wehr-
macht" en wie bij kleine groepen te
gelijk, zo deelt A. P. A., het West-
Duitse persbureau, mede.
Hoge SS-officieren worden echter
nog gevangen gehouden.
Aetherklanken
VRIJDAG
HILVERSUM I
7.00—24.00 KRO.
1 7.00 Nieuws. 7.15 Morgengebed en
liturgische kalender. 7.30 Sluitting.
8.30 Nieuws. 9.00 Weerberichten.
9.25 Hoogmis. 11.00 Voor de zieken.
11.35 Pianovoordracht. 12.00 Ange
lus. 12.03 Metropole orkest. (12.30
12.33 Mededelingen). 12.55 Zonnewij
zer. 13.00 Nieuws en kath. nieuws.
13.20 Strijkorkest 13.40 Pianovoor
dracht. 14.00 Gevarieerd program
ma. 14.45 „Der Barbier von Bagdad",
opera. 16.00 Voor de zieken. 16.30
Sluiting. 17.30 Voor de jeugd. 17.45
Kinderkoor. 18.00 Amusementsorkest
18.30 Strijdkrachten. 19.00 Nieuws.
19.15 Regerinsuitzending 19.35 Lichte
muziek. 19.55 Reportage. 20.00 Nieuws
20.05 „De gewone man". 20.12 Om
roeporkest, groot omroepkoor en so
listen. 21.15 „De sociale wetenschap
pen en de moderne zielzorg", cause
rie. 21.30 Pianomuziek. 21.40 „Epi-
phania", hoorspel met muziek. 22.25
Reportage. 22.45 „De zin van 't hu
welijk", causerie. 23.00 Nieuws. 23.15
Reportage.
HILVERSUM II
7.00 VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA
12.00 AVRO. 16 00 VARA. 19.30
VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
23-00—24.00 VARA.
7.00 Nieuws. 7.30 Sluiting. 8.30
Nieuws. 8.50 Voor de vrouw. 9.00
weerberichten. 9.30 Waterstanden.
10.00 „Thuis", causerie. 10.30 Voor
de zieken. 11.00 Voor de vrouw. 11.15
Orgel en zang. 12.00 Lichte muziek.
12.30 Mededelingen. 12.33 Sport-
praatje. 13.00 Nieuws. 13.15 Musette-
okest. 14.00 Voor de vrouw. 14.20
Strijkkwintet. 15.00 Kamerorkest
en solist. 16.00 Voor de jeugd. 16.30
Sluiting. 17.30 Muzikale causerie
-8.00 Nieuws 18.15 Felicitaties 18.35
Dansorkest. 19.00 „Denk om de
bocht". 19.45 „Een radiokrabbel".
20.0 Nieuws. 20.15 Sopraan en piano.
21.00 Verzoekprogramma (gr. pl.)
21.40 „Ducdalf". 22.00 Buitenlands
overzicht. 22.40 „Vandaag", causerie.
23.00 Nieuws
Overal „Titoïsme"
De leiders der Westduitse commu
nistische party hebben alle partij-af
delingen opdracht gegeven in de ko
mende weken voorkomend „Titois-
me" volledig uit te roeien.
De uitvoerende partij-commissie
heeft besloten de partijmachine in
geheel Westduitsland aan een onder
zoek te onderwerpen. Het doel is de
Westduitse communistische partij te
beschermen tegen „Titoisme" en te
gen andere afwijkingen van de „par
tij-lijn".
Als eerste maatregel zullen de be
sturen der communistische partijen
in alle'Westduitse staten in het ko
mende weekeinde speciale „oefe
ningscursussen" moeten meemaken.
Uit een resolutie van de uitvoeren
de partij-commissie blijkt ten duide
lijkste, dat de leiding van elke dis-
strictsafdeling der Westduitse commu
nistische partij op losse schroeven is
komen te staan. Communistische lei
ders worden afgezet en uit de partij
gezet in districten van de Deense
tot de Zwitserse grens en van het
Roergebied tot in Beieren.
In de Rijnpalts en in Beieren zijn
leden van de staatscommissies der
Westduitse communistische partij als
„Titoistische agenten" afgezet en uit
de partij gestoten. In het Roergebied
onderhield een lid van het partij-se
cretariaat, dat tevens redacteur was
van het in dit gebied verschijnende
communistische partij-orgaan, in het
geheim contact met leiders der Joe
goslavische communistische partij, die
hij in Hitler's concentratie-kampen
had leren kennen. Volgens de resolu
tie van de uitvoerende partij-commis
sie bevonden zich te Hessen en te
Frankfort georganiseerde groepen in
het partij-secretariaat, die weigerden
de beslissingen van de uitvoerende
commissie uit te voeren en die „de
campagne voor ideologische zuiver
heid hebben gesabiteerd".
Verklaard wordt, dat deze „sabote
rende groep" speciaal in Frankfort,
waar de uitvoerende commissie kan
toor houdt, sterk was.
Het schijnt, dat het de zuiveraars
er vooral om te doen is een met Ti
to's houding overeenkomende nei
ging van de Duitse communistische
partij, om de belangen van deze par
tij en niet die van de Sowjetrussische
zuster-organisatie op de voorgrond te
plaatsen, de kop in te drukken. Er
wordt n.l. door de Duitse commu
nisten algemeen over gekleagd dat
de in West-Duitsland geleden verkie-
kiezingsnederlagen zijn veroorzaakt
door uitvloeisels van de Russische
politiek, zoals het pleiten voor een
handhaving van de uiterst onpopu
laire Oder*Neisse-grens met Polen en
het steeds opnieuw vertragen door
de Sowjetrussische autoriteiten van
de repatriëring der Duitse krijgsge
vangenen.
Grotewohl naar de
Sovjet-Unie
Otto Grotewohl, minister-presi
dent van de Oost-Duitse republiek,
is voor herstel van gezondheid naar
een kuuroord in Zuid-Rusland ver
trokken, aldus meldt het Oost-Duit
se nieuwsbureau A. D. N. Vele bla
den in het Westen hebben veronder
steld, dat Grotewohl, die begin De
cember ziek werd en kort geleden
't ziekenhuis verliet, „gezuiverd" zou
worden.
In Duitse kringen, die in nauw
contact staan met de Socialistische
Eenheidspartij, waarvan Grotewohl
mede-voorzitter is, gelooft men, dat
hij wel niet meer de volledige taak
van minister-president zal kunnen
hervatten. Tijdens zijn afwezigheid
zal Walter Ulbricht, plaatsvervan
gend minister-president, die over het
algemeen als „de sterke man" van de
Oost-Duitse republiek wordt be
schouwd, zijn functie waarnemen.
RAAD VOOR MILITAIRE
VEILIGHEID TE COBLENZ.
De drie Westelijke hoge-commis-
sarissen hebben besloten Coblenz tot
zetel te maken van de raad -voor
militaire veiligheid in West-Duits-
land, aldus heeft Peter Altmeier, de
minister-president van de Rijnpaltz
medegedeeld. De Franse hoge-com%-
missaris had verzekerd, dat terstond
met de bouw van de benodigde ge
bouwen begonnen zou worden. Een
bedrag van ongeveer zeventien mil-
lioen D.M. zou hiermede gemoeid
zijn.
AUTO
Door A. HRUSCHKA
(Nadruk verboden)
37)
Hij dronk zijn thee uit, stond op
en verzocht hem te willen veront
schuldigen, omdat hij zo vreselijk
moe van de lange reis was.
Jammer, dat hij niet langer wil
de blijven. Zo'n sympathiek mens!
zuchtte juffrouw Mayer toen Meller
met een vriendelijke groet de kamer
verlaten had.
„Jammer!" zuchtte ook Silas Hem
pel. Hij was er nu zeker van, in
Meller de handlanger van Andagola
te hebben ontmoet; en hij Meller
had met een paar woorden al de
raadsels kunnen oplossen, die hem
Silas de hersens kwelden.
Vooral met betrekking tot de moor-
en op mr Wendland en Anna Milden
02pleegd moest hij goed op de hoogte
zijn. Misschien zelfs was hij bij die
twee misdaden de uitvoerende hand
geweest.
jammer, dat hy hem niet langer
had kunnen gadeslaanen uit-
horen! Maar van de andere kant zou
dat misschien voor het ogenblik ge
vaar hebben opgeleverd. Eerst moest
hij de zaak enigermate voorbereiden,
getuigen en bewijzen verzamelen,
Meller's wantrouwen in slaap wiegen
Silas Hempel sloot eerst tegen de
morgen de ogen. Toen hij om tien uur
de keuken binnentrad, om er zijn
ontbijt te vragen zag hij juffrouw
Mayer met beschreid gezicht bij de
kachel zitten Zij sprong op en haar
tianen begonnen weer te stromen:
Wat 'n ongeluk, mijnheer
Hahnemann, wat een slaghij is
weg! Weg voor goedHij wilde
het mij gisteravond nog niet zeggen
om mij een slapeloze nacht te be
sparen. Maar zijn besluit was sinds
lang genomen, en alle toebereidse-
waren reeds getroffenEn ik,
waar vind ik nu weer zo een nuur-
der, een huurder, die zo stipt be
taalt als hij?
Wiewievan wie
spreekt u? stotterde Hempel, niet
weinig ontsteld.
Van mijnheer Meller! snikte
juffrouw Mayer.
En zij begon met haar gewone
breedvoerigheid het gebeurde te ver
tellen.
Die morgen, terwijl zy Koffie zet
te was de heer Meller in de keuken
verschenen en had haar medegedeeld
dat hij tot z^n leedwezen zijn kamer
moest opzeggen, daar hij van p>an
was, naar Zuid-Am.crika terug te ke
ren. Reeds vier weken geieden had
hij daartoe besloten, bij zijn toeval
lige ontmoeting met een oud vriend,
die ook tejug wilde naar Argentinië
In Europa gingen de zaken over
het algemeen bitter slecnt, en sinds
de oorlog was Oostenrijk de oude
Heimat niet meer.... Nu waren hij
en zijn vriend besloten hun spaar
duitjes bijeen te leggen en het samen
nog eens te gaan proberen aan de
overkant van de grote plas. Inns
bruck was Meller's laatste reis in
dienst van zijn zijn firma geweest.
Zijn vriend had intussen voor alles
gezorgd, en ook reeds passage geno
men. Over een uur verlieten zij We
nen en overmorgen zouden zij aan
boord van de „Orion" uit Genua
vertrekken
Meller had zijn valies reeds door
een besteller naar het station laten
brengen. Ook omdat hy zich zelf het
verdriet van een lang afscheid wilde
besparen, had hij tot he,t laatste
ogenblik gewacht om juffrouw Mayer
alles te zeggen. Want het viel hem
zwaar, zijn moederlijke vriendin te
moeten verlaten. Hij nam natuurlijk
de vrijheid een maand huur vooruit
te betalen, opdat juffrouw Mayer niet
teveel nadeel zou lijdpn ten gevolge
van zijn plotseling vertrek
Juffrouw Mayer weende dan ook
hartversctieurend van dankbare aan
doening; zij was nog vreselijk onder
de indruk van de smart van het af
scheid
Maar Silas Hempel die stond
daar als had hij een klap in het ge
zicht gekregen.
Weg!.... Ontsnapt!
Ten aanzien van 'trelaaas der
oude dame was hij zeer sceptisch
gestemd. Neen, Meller had geen
toebereidselen voor een vertrek
naar Zuid-Amerika gemaakt en hy
was voor het ogenblik ook niet van
plan, daar heen te gaan.
Met het instinct van de misdadi
ger had hij lont geroken en zich
toen uit de voeten gemaakt. De nieu-
me kamerhuur en de omstandigheid,
dat de schoenmaker Weiss zijn ver
blijf kende en ook de naam onder
welke hij de kamer had gehuurd,
hadden by hem wantrouwen opge
wekt.
Vooral de laatste omstandigheid
moest hem zeer ongerust hebben ge
maakt, want de overheid spande
natuurlijk haar uiterste krachten in
om de moordenaaar van Anna Mil
den te ontdekken; en bij die taak
kon Weiss haar uitstekende inlich
tingen verschaffen.
Het besluit om zich uit de voeten
te maken was dus 's avonds plot
seling genomen en met de uitvoering
v;as niet gedraald. Het sprak van
zelf, dat de ellendeling niet naar
Zuid-Amerika zou vluchten. Te We
nen zelf waren er schuilhoeken ge
noeg te vinden en met behulp van
moderne kunstmiddelen verandert
iemand, die het nodig acht, zo ge
makkelijk zyn voorkomen. In ieder
geval moest nu de jacht opnieuw
worden begonnen.
Ofschoon Hempel overtuigd was,
dat Meller zich nog te Wenen ophield
informeerde hij voorzichtigheidshal
ve bij de Argentijnse legatie, of er
in de laatste weken of dagen door
een heer, wiens voorkomen hij be
schreef, een pasvisum was aange
vraagd en verkregen. Zoals hij had
verwacht, luidde het antwoord ont
kennend.
In „Hotel Imperial'* vernam hij
van Kobler, dat de heer Andagola
nog steeds zeer teruggetrokken
leefde en niet één bezoek gekregen
had. In de laatste dagen had hij met
zijn vrouw de voornaamste musea
bezocht en verscheidene grote in
kopen gedaan, die door de winkels
of firma's rechtstreeks naar „Villa
Sollis", Entre Rios, Argentinië, ver
zonden moesten worden.. Die in
kopen bestonden voornamelijk uit
landbouwmachines, een groot aantal
boeken, costumes, ondergoed, toilet-
benodigheden. Alles werd onmiddel
lijk betaald. Ook hadden Andagola
en zijn vrouw met hun auto een uit
stapje naar Luxenburg gemaakt.
Het stond vast, dat Andagola geen
ontmoetingen beraamde, geen ren
dezvous had. Want Kobler of Salzer
waren hem telkens wanneer hij het
hotel verliet, nageslopen en hadden
zich dan wel gewacht, hem uit het
oog te verliezen. Zelfs naar Luxen
burg was Kobler hem in een huur
auto gevolgd.
Maar, vroeg Hempel ongerust,
hij heeft toch zeker niet gemerkt,
dat hij werd bespied?-
Neen, dat kan ik u verzekeren,
mijnheer Hempel, hij heeft geen ver
moedens, antwoordde Kobler. Ten
eerste: Salzer en ik zijn toch geen
nieuwelingen in 't vak, en beiden
weten we, hoe zulk een opdracht aan
gepakt moet worden. Ten tweede:
nooit in mijn leven heb ik te doen
gehad met iemand, die in zulke din
gen onnozeler te werk ging dan die
Argentijn. Geen spoor van wantrou
wen tegen zijn omgeving, niet één
keer heeft hij gekeken naar iemand,
die achter of naast hem stond.
(Wordt vervolgd)
