S)e CddóeSou/ïci/nt
Chinees-Russisch
prik-spelletje
China vraagt hulp aan
Amerika
Aanval van
Darul Islam
De kampen in
de Sovjet-zone
Mao mag niet te verwaand
worden
Ontwerp-program KVP voor de
Provinciale Staten
Uirecteur: C. AL VAN HAMERS VELD.
Boofdredactenr: TH WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 4 JANUARI 1950
41ste JAARGANG N
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.:' 15 ct. p. mm. Telefoontjes f 1.50
In 't geheim reeds toegezegd?
Opnieuw heeft de regering van China een beroep gedaan op de Verenigde
Staten gedaan om China militaire, economische en politiële hulp te zen
den. Dr Wellington Koo, de Chinese ambasadeur. heeft, naar eerst nu
bekend wordt gemaakt, op 23 December om hulp verzocht, in het bijzonder
voor de verdediging van Formosa. Dr. Koo heeft voorts gevraagd, de
hulp van de Eca, die is opgeschort toen Sjanghai in communistische
handen viel, in Mei van het vorige jaar, alsnog te geven.
GEHEIME OVEREENKOMST?
Volgens het communistische Chi
nese nieuwsbureau is er een geheime
overeenkomst tussen de Verenigde
Staten en de Chinese nationalisten
gesloten, volgens welke Amerika
de nationalisten nog meer hulp zal
verlenen om het eiland Formosa tot
strategische basis te maken voor een
aanval op het vasteland van China.
Amerika zou zestien schepen en uit
rusting voor vijf divisies met radar
installaties en reserve-onderdelen
voor vliegtuigen leveren.
WAT DOET LONDEN?
Volgens de Londense correspondent
van „Trouwheerste er gisteren een
zenuwachtige stemming op de Chi
nese ambassade te Londen in ver
band met de vraag of Engeland al
dan niet de communistische regering
van Mao zal erkennen.
Hoewel er nog niets van een offi
cieel Amerikaans verzoek in deze
richting bekend was. verklaarde een
hooggeplaatst Chinees functionaris,
dat het niet uitgesloten moest worden
geacht, dat Engeland te elfder ure
van erkenning van de regering van
Mao Tsetoeng zal afzien.
Ondanks deze optimistische ziens
wijze, kon de correspondent bij het
betreden van het Chinese ambassade
gebouw niet aan de indruk ontkomen
dat de achttien nationalistische ver
tegenwoordigers wel degelijk met
een mogelijke aftocht rekening hou
den. Verschillende kamers waren
reeds leeg en in gangen en op trap
pen waren bijna alle lopers opgeno
men. Ook de nog in gebruik zijnde
kantoorruimten zagen er kaal uit.
De hoge Chinese regeringsverte
genwoordiger w-as er van overtuigd
dat het tegenwoordige ambassade
personeel na de eventuele erkenning
van het Chinese communistische re
giem in Engeland zal blijven.
Op Brebes
Tijdens het afgelopen weekend
heeft de Darul Islam een Moham
medaanse terreurorganisatie een
grote aanval ingezet op Brebes, tus
sen Cheribon en Tegal. Alle trein-,
telegraaf- en telefoonverbindingen
met Brebes zijn verbroken. De be
richten, die naar buiten doordrin
gen, zijn dan ook verward. Het tele
graafkantoor zou door de terreur-
benden zijn bezet, terwijl het regent
schapskantoor door Indonesische
troepen zou zijn heroverd. Uit Se-
marang zijn versterkingen van de
T. N. I. naar Brebes gezonden.
GEEN URANIUM IN DE HARZ
De leiding van het instituut voor
mijnonderzoek te Goslar verklaarde,
dat het „volslagen onmogelijk" is,
dat uranium zou zijn aangetroffen
in het in de Sovjet-Russische zóne
gélegen Noordelijke gedeelte van
het Harz-gebergte, in de nabijheid
van Goslar .Vólgens het instituut is
het ook hoogst onwaarschijnlijk,dat
elders in het Harzgebergte uranium
zou kunnen worden aangetroffen,
daar de geologische structuur van
dit gebied geheel anders is dan die
van de omgeving van Aue in de
Sovjet-Russische zóne, waar wel
uranium is gevonden.
KVP
HET bestuur der KVP wil de
werkzaamheden van het kader
wat inperken. Zo b.v. het partij
congres (iets anders dan de partij
raadsvergaderingen) niet zeker ieder
jaar, maar minstens om de twee
jaar houden. Wij juichen dat toe.
Niet alléén om het motief, dat het
kader te zwaar belast wordt.
Oók omdat dan datgene, wat op
een bijeenkomst een partijcon
gres wordt besproken en behan
deld, beter tot zijn recht, tot ont
wikkeling, tot practisering zalkun
nen komen.
En ten slotte mag ook nog wel
mee-wegen de kwestie van de kos
ten.
Over het algemeen genomen: we
vergaderen en congresseren te veel.
In vergelijking met dat groot aantal
vergaderingen en congressen wordt
er toch wel wat erg weinig veran-
"rd en verbeterd in de samenle-
">g!
Dr. Otto Dibelius, de protestantse
bisschop van Berlijn en Branden
burg, en mgr. Tkotsch, de Katho
lieke bisschop-coadjutor van Ber
lijn, hebben over hun bezoeken met
Kerstmis aan concentratiekampen in
de Sovjet-zóne verklaringen afge
legd.
Al geven zij toe, dat de levens
voorwaarden in het kamp van Sach-
senhausen minder onmenselijk zijn
dan ten tijde van Hitier, legde dr.
Dibelius toch er de nadruk op bui
ten de honderden gedetineerden,
met wie de bisschoppen konden
spreken, er nog uizenden zijn, die
zij niet hebben kunnen zien. ,,Deze
„mensen", zo zeide hij, „zijn van de
overige wereld afgesneden".
Mgr. Tkotsch verwonderde zich er
over, dat jongens, die thans 15 of 16
jaar oud zijn, sedert bijna vijf jaren
in de kampen worden vastgehouden.
De Katholieke bisschop onderstreep
te de vreugde van de gevangenen,
die met hem in contact hadden
kunnen treden. Hij had met hen
slechts over godsdienstkwesties kun
nen spreken.
VOORMALIG MINISTER UIT
TSJECHO-SLOWAIJKE
GEWEKEN.
Bonumil Lausman, vroeger Tsje-
choslowaaks minister voor indus
triële zaken in het kabinet van Gott-
wald en socialistisch leider, is naar
Beieren uitgeweken.
Tegenover Amerikaanse functio
narissen te Frankfort verklaarde
Lausman volgens D. P- A„ dat hij
uitgeweken was. omdat' hij zich ver
zette tegen de communistische partij
waarvan hij geweigerd had lid te
worden. Hij zou met arrestatie be
dreigd zijn.
AMERIKA GELAST SLUITING
HONGAARSE CONSULATEN
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft medege
deeld, dat de regering te Boedapest
door de Amerikaanse gezant ver
zocht is de Hongaarse consulaten te
Cleveland (Ohio) en New York te
gen 15 Januari te sluiten.
Waarnemers achten deze maatre
gel een represaille op de arrestatie
van de Amerikaan Voegler, die
sinds 18 November in Hongarije ge
vangen wordt gehouden, beschuldigd
van spionnage. Deze beschuldiging
werd indertijd door Amerikaanse
functionarissen ,,vals en gefabri
ceerd". genoemd.
Daar mag niet over
gesproken worden
De Sovjet-delegatie heeft gisteren
een bijeenkomst van de geallieerde
raad voor Japan verlaten, voor de
tweede maal in de afgelopen we
ken. Generaal Derevyanko, de lei
der der delegatie, noemde gisteren
de Amerikaanse pogingen om de re
patriëring van Japanse krijgsgevan
genen uit de Sovjet-Unie te bespre
ken „onwettig",
De Amerikaanse voorzitter van de
raad, Sebald, verklaarde, dat de V.
S een officiële nota aan de Sovjet-
Unie hebben gezonden, waarin wordt
gevraagd om inlichtingen over de
niet gerepatrieerde Japanners.
In de nota wordt gezegd, dat ver
schillen in de cijfers omtrent de Ja
panse krijgsgevangenen „alleen
kunnen worden verklaard door de
omstandigheid dat grote aantallen
Japanners nog in gebieden, welke
onder Sovjetrussische controle
staan, worden vastgehouden, of door
een abnormaal hoog sterftecijfer".
OUDE AUTO MET NIEUWSTE
SNUFJE UITGEDOST De mon
teur John H. Mitchell uit Dallas
(Amerika) heeft zijn auto, die waar
schijnlijk de nestor der auto's in
Dallas is, voorzien van straalaan
drijving. Waarom ook niet! Om de
kosten hoeft hij het niet te laten,
want die bedragen slechts één cent
per km. Het is alleen zaak voor de
andere automobilisten ruim afstand
te bewaren. Mitchell heeft dan ook
een bord op zijn auto aangebracht,
waarin wordt geadviseerd on een
afstand van 15 meter van zijn zo
modern vervoermiddel te blijven.
De onderhandelingen te Moskou
vlotten niet
Volgens de Londense correspondent van de „Volkskrant" zijn er aan
duidingen, dat de vriendschap tussen Stalin en Mao Tse Toeng, de
leider der Chinese communisten, niet zo innig is als wel eens wordt
voorgesteld. Toen Mao Tse Toeng naar Moskou vertrok, waar hij nu
reeds enkele weken met Stalin onderhandelt „over kwesties van we
derzijds belang" publiceerden de Chinese communisten een verklaring
waarin zij duidelijk maakten dat zij een grote verering voor Stalin voe
len, maar dat dit niet betekent, dat zij zonder meer de bevelen van
Moskou zullen aanvaarden.
Mao Tse Toeng werd in deze ver
klaring de gelijke van Stalin ge
noemd. Gezegd werd, dat de Chi
nese communisten hun overweldi
gende successen hebben behaald
zonder de hulp van Moskou.
In diplomatieke kringen in Lon
den wreef men zich in de handen
toen deze verklaring Whitehall be
reikte en in spanning zag men uit
naar het Russische antwoord. Stalin
kon dit niet op zich laten zitten
vond men hier. Het antwoord heeft
niet lang op zich laten wachten. De
Russische radio verspreidde gisteren
een artikel uit de Russische pers,
van de hand van de bekende Sovjet-
commentator Joeref De toon was
gematigd en kan niet vergeleken
worden met die van de aanvallen
van Moskou op Tito. Maar toch wor-
dep de Chinezen op hun dwalingen
gewezen.
In de Chinese verklaring werd ge
zegd dat Mao Tse Toeng. die „mis
schien met opzet, misschien per on
geluk" tot 1931 de werken van Sta
lin niet had bestudeerd, alleen tot
dezelfde conclusies was gekomen
c-ver het verloop der Chinese revo
lutie als Stalin.
Joeref is het daarmee niet eens.
Stalin, de leider en de leraar van
de arbeiders over de gehele wereld,
heeft het Chinese proletariaat en zijn
avant-garde, de communistische par
tij, een machtig wapen gegeven",
zegt hij. Stalin „schiep de theorie
der Chinese revolutie. Hij gaf be
langrijke adviezen aan de Chinese
revolutionnairen en zond hun de
rijkdom aan ervaringen van de Rus
sische communistische partij", ver
volgt Joeref. De Chinese communis
tische leiders zeggen voortdurend,
dat zij rekening moesten houden
met het karakter van hun volk. Zij
hebben dit van Stalin geleerd zegt
Joeref.
Het artikel van Joeref, dat 2.000
Onderstaand ontwerp-program
komt in behandeling op de a.s. Par
tijraadsvergadering der K.V.P., 17
en 18 Febr.
A Overeenkomstig het subsidiari
teitsbeginsel streve de Rijkswetge-
ver er naar de werkingsfeer der
Provincies uit te breiden.
Dit brengt mede een grotere mate
van autonome bevoegdheden, van
zelfbestuur vooral ook door eigen
zelfstandige regeling, en van een
eigen budget.
B. 1. Het Provinciaal Bestuur
erkenne God als Opperste Bestuur
der en houde metterdaad rekening
met de waarde van de godsdienst
en van de godsdienstige instellingen
ook voor het tijdelijk welzijn der ge
meenschap.
2. Het Provinciaal Bestuur be-
voidere met alle hem ten dienste
staande middelen, naast de natio
nale cultuur, vooral ook de regionale
cultuur, omdat eerst op grondslag
van het streek-eigene de nationale
cultuur zich kan ontwikkelen.
3. Op de grondslag van de par
lementair-democratische beginselen
worde in het Provinciaal Bestuur
zoveel mogelijk naar samenwerking
gestreefd met de vertegenwoordi
gers van andere staatkundige par
tijen.
Stands- en vakorganisaties en
andere maatschappelijke groeperin
gen worden voor advies en uitvoe
ring van bepaalde regelingen zo
veel mogelijk ingeschakeld.
Bij het optreden der Stichtingen
voor Maatschappelijk en Cultureel
Werk (Opbouworganen) dienen
centralistische tendenzen geweerd te
worden, terwijl het particulier ini
tiatief en het werk op levensbe
schouwelijke grondslag op de voor
grond moeten worden gesteld.
4. Samenwerking van gemeen
ten voor die belangen, welke de ge
meenten niet of niet behoorlijk af
zonderlijk kunnen behartigen, wor
de krachtiger bevorderd.
Gestreefd worde naar behoud en
vorming \an krachtige plaatselijke
gemeenschappen.
Aan plannen tot grenswijziging en
opheffing van gemeenten ga een uit
gebreid stedebouwkundig, demogra
fisch, sociaal-economisch en be
stuursrechtelijk streek-onderzoek
vooraf.
Het stedebouwkundig element mag
niet de enige maatstaf zijn bij de
opheffing van plaatselijke gemeen-
woorden lang is, klinkt niet vijan
dig, maar het is toch een duidelijke
waarschuwing aan Mao Tse Toeng
om niet verwaand te worden.
Ondertussen vraagt men zich in
Londen af waarom Mao Tse Toeng
zolang in Moskou blijft hangen.
De onderhandelingen lopen waar
schijnlijk niet van een leien dakje, j schappen.
i Bij de procedure tot grenswi
phovfvkip" i gin6 of opheffing van gemeen i
,frnujYE.vi&u. worde vanaf het begin zoveel mo-
Eugene Mc Donald, de directeur SSfSESS H
van de „Zemth Radio Corporation" dezel{de mate de gelegenheid get
h«ft°S?drniVer^Sde Staten)' "en om h» voor te^r
in^ de handel brengen "a^araTt en te aan de gr,
voor „phonevisie" oftewel televisie
per telefoonlijn. Met behulp van dit
apparaat dat tussen telefoon en te
levisietoestel geschakeld wordt en
ongeveer tien dollar zou kosten, zal
men de filmvoorstelling-naar-keuze
aan huis kunnen krijgen. Daartoe
behoeft men dan slechts de phone-
visiecentrale op te bellen om zijn
eigen telefoonnumer op te geven en
de film, die men des avonds wenst
te zien. De kosten voor een verto
ning ongeveer een dollar ko
men op de telefoonnota.
digen als aan de gro
rere gemeenten.
5. Het streek-onderzoek worde
bevorderd zowel ten behoeve van
een harmonieuze stedebouwkundige
ontwikkeling als ter bevordering
van de welvaart.
6. Op de meest krachtdadige wij
ze verlene het Provinciaal Bestuur
zijn voortdurende medewerking aan
de industrialisatie en de industrie
spreiding
Daartoe zal dit Bestuur:
a. bevorderen, dat de voorwaar
den worden geschapen, noodzakelijk
NED VERLIEZEN
IN INDONESIË
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de vol
gende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Koninklijke Landmacht:
gesneuveld 21 December:
Soldaat J. van Dijk, afkom
stig uit Steenbergen (N.B.).
gesneuveld 25 September, na
vermissing:
Soldaat A. van Uden, afkom
stig uit Rotterdam.
Kon. Ned. Ind. Leger: -
geen verliezen.
Weer Joegoslavische
schepen op de Donau
Voor het eerst heeft de Sovjet
unie Joegoslavische schepen op de
Donau naar Duitsland doorgelaten,
zo wordt uit Amerikaanse bron ver
nomen. De eerste lading bestond uit
2.700 ton pyriet, die gisteren Linz
via Hongarijee en de Russische zóne
van Oostenreik bereikte. Vandaag
zouden twee andere slepen onder
Joegoslavische vlag, ieder bestaande
uit zeven vaartuigen, Passau, aan de
Oostenrijks-Duitse grens, passeren.
Naar men verwacht zullen de vaar
tuigen op de terugweg Ruhrkolen
naar Joego-Slavië medenemen.
In politieke kringen acht men het
mogelijk, dat aan Oostenrijk derge
lijke vergunningen zullen worden
verleend, teneinde de Donau weder
voor verkeer open te stellen.
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING
Aan de heer A. J. van Schie, secre
taris van de R.K. bond van melkhan
delaren in Nederland, is vanmiddag
in een bijeenkomst te Delft, de pau
selijke onderscheiding „Pro Ecclesia
et Pontifice" uitgereikt.
VORST IN BOSTON De staat
Massachusetts, waarin Boston ligt,
had evenals wij een zeer zachte
winter. Ongekend zacht was het er,
tot plotseling een strenge vorst het
land overviel.
Op de vissersboten, die met hun
buit huisvaarts voeren moesten on
middellijk alle hens aan dek komen
om vorstschade te voorkomen.
Een lid van de bemanning van een
trawler bikt het ijs rond de stuur-
hut weg.
voor de industrialisatie van daartoe
geëigende streken;
b. het welvaartsonderzoek van
streek en provincie leiden;
c. bevorderen, dat de gemeente
besturen geschikte industrie-terrei
nen doen aanleggen;
d. bijzondere aandacht weiden
aan de uitbreidingsplannen, juist
ook in verband met de ontwikkeling
der streek;
e. zorgen voor goede verkeers-
en vervoersmogelijkheden over de
weg, per spoor en over het water;
f. het middelbaar technisch- en
vakonderwijs stimuleren;
7. Het Provinciaal Bestuur steu-
ne elke poging om de bestaande
welvaartsbronnen te behouden en uit
te breiden en al hetgeen kan leiden
tot hogere productie in land- en
tuinbouw.
Het wake tegen onnodige aantas
ting van cultuurgronden.
Het bevordere de belangen van
land- en tuinbouw o.m. op het ge
bied van het land- en tuinbouwon-
derwijs.
8. Het Voorbereidend en Buiten
gewoon Lager Onderwijs en het on
derwijs aan schipperskinderen die
nen met andere vormen van onder
wijs krachtig gesteund te worden
op de grondslag van gelijke behan
deling der gezindten.
Het werk der beroepskeuze-bu-
reaux worde zoveel mogelijk bevor
derd.
9. Overeenkomstig het subsidia
riteitsbeginsel sta ook bij de bevor
dering van de gezondheidszorg het
beginsel van particulier initiatief en
uitvoering, met steun van de over
heid, voorop.
10. Dit behoort eveneens het ge
val te zijn ten aanzien van de be
vordering der kunst en van andere
culturele belangen.
11. Het Provinciaal Bestuur wij
de aandacht aan het bibliotheek- en
leeszaalwezen en met name ook aan
de lectuurvoorziening ten plattelan-
de, op de grondslag van gelijke be
handeling der gezindten.
12. Het Provinciaal Bestuur on-
derzoeke de mogelijkheid om bij de
vaststelling van de tarieven van
provinciale en daarmee gelijk te stel
len openbare nutsbedrijven rekening
te houden met de belangen van de
grote gezinnen.
13. In het kader der Publiekrech
telijke Bedrijfsorganisatie worde ern
stig aandacht geschonken aan de ont
wikkeling van de medezeggenschap
van het personeel in dienst der pro
vinciale en daarmee gelijk te stel
len openbare nutsbedrijven.
14. De openbare nutsbedrijven
onthouden zich te treden op het ter
rein van de groot- en détailhandel.
NEDERLANDSE KATHOLIEKE
ARBEIDERSBEWEGING.
De Nederlandse Katholieke Arbei
dersbeweging houdt Maandag 9 Ja
nuari een (algemene) Verbondsver
gadering in het Jaarbeurs-restaurant
te Utrecht- Aanvang des morgens tien
uur.
De agenda luidt:
Inleiding van Prof. Mr. C- Romme
over: „De publiekrechtelijke Be
drijfsorganisatie en haar practische
toepassing."
Inleiding van: Pater Jac. Jacobs
M.S.C. over: „De Godsdienstig-zede-
lijke taak van de K. A. B. in de stad
en op het platteland."
Inleiding van de heer J. W. v. d.
Akker over: „Het afdelingswerk in
de K- A. B-" (activering van de le
den en scholing van de afdelingsbe
stuurders):
a. in de stad;
b. op het platteland.
Op Dinsdag 10 Januari wordt her
dacht, dat de K. A. B. in haar tegen
woordige gecentraliseerde vorm
25 jaar bestaat. Deze dag zal de Ver-
bondsadviseur. Mgr. J. G van Schaik
des morgens om 9 uur een plechtige
H. Mis opdragen in de St. Augustinus
kerk; om half elf vangt in de gehoor
zaal van het Jaarbeursgebouw de
herdenkingszitting aan.
VERTREK ZUIDERKRUIS NAAR
INDONESIë.
Het troepenschip „Zuiderkruis" is
heden uit de haven van Rotterdam
naar Indonesië vertrokken, ten ein
de aldaar repatriërende troepen aan
boord te nemen.
Het schip, dat normaal 1500 per
sonen kan vervoeren, is op de uit
gaande reis slechts zeer ten dele
bezet. Enkele kleine detachementen
zullen de reis naar Indonesia mee
maken, nairrelijk een detachement
van de Koninklijke Marine bestemd
voor normale aflossingsdoeleinden,
en een groep specialisten en indivi
duele gevallen der Koninklijke
Landmacht.
Een. kahAe.itje,
„De Europese mens zal opnieuw
moeten begrijpen, dat niet de maat
schappij de mens maakt, maar dat
het omgekeerde het geval is."
Ir. L. J. M F